ΜΕΛΕΤΗ 44
Αποτελεσματική Χρήση Ερωτήσεων
ΕΠΕΙΔΗ οι ερωτήσεις χρειάζονται κάποια απάντηση—είτε προφορική είτε νοερή—βοηθούν τους ακροατές σας να συμμετέχουν ενεργά. Οι ερωτήσεις μπορούν να σας βοηθήσουν να αρχίζετε συζητήσεις και να απολαμβάνετε εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων. Ως ομιλητές και δάσκαλοι, μπορεί να χρησιμοποιείτε ερωτήσεις για να κινήσετε το ενδιαφέρον, για να βοηθήσετε κάποιο άτομο να σκεφτεί λογικά ένα θέμα ή για να προσδώσετε έμφαση στα λεγόμενά σας. Όταν κάνετε καλή χρήση των ερωτήσεων, ενθαρρύνετε τους άλλους να σκέφτονται ενεργά αντί να ακούν παθητικά. Να έχετε υπόψη σας έναν συγκεκριμένο στόχο και να διατυπώνετε τις ερωτήσεις σας με τρόπο που θα σας βοηθάει να τον επιτύχετε.
Για να Ενθαρρύνετε το Διάλογο. Όταν ενασχολείστε με τη διακονία αγρού, να εκμεταλλεύεστε τις ευκαιρίες που σας δίνονται για να προτρέπετε τους ανθρώπους να εκφράζουν τις απόψεις τους αν το επιθυμούν.
Πολλοί Μάρτυρες του Ιεχωβά αρχίζουν ενδιαφέρουσες συζητήσεις ρωτώντας απλώς: «Αναρωτηθήκατε ποτέ . . . ;» Όταν διαλέγουν μια ερώτηση που απασχολεί πράγματι πολλούς ανθρώπους, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα απολαμβάνουν τη διακονία αγρού. Ακόμη και αν το άλλο άτομο δεν είχε σκεφτεί ποτέ την ερώτηση, αυτή ίσως κινήσει την περιέργειά του. Μπορείτε να εισαγάγετε μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων με φράσεις όπως: «Τι νομίζετε . . . ;», «Πώς νιώθετε . . . ;» και «Πιστεύετε ότι . . . ;»
Όταν ο ευαγγελιστής Φίλιππος πλησίασε έναν Αιθίοπα αυλικό ο οποίος διάβαζε μεγαλόφωνα την προφητεία του Ησαΐα, ο Φίλιππος απλώς ρώτησε: «Καταλαβαίνεις πραγματικά αυτά που διαβάζεις;» (Πράξ. 8:30) Αυτή η ερώτηση έδωσε στον Φίλιππο την ευκαιρία να εξηγήσει διάφορες αλήθειες αναφορικά με τον Ιησού Χριστό. Χρησιμοποιώντας παρόμοιες ερωτήσεις, ορισμένοι σύγχρονοι Μάρτυρες του Ιεχωβά έχουν βρει ανθρώπους που διψούσαν πραγματικά για σαφή κατανόηση της Βιβλικής αλήθειας.
Από τη στιγμή που θα τους δοθεί η ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους, πολλοί άνθρωποι θα είναι πιο διατεθειμένοι να σας ακούσουν. Αφού υποβάλετε την ερώτηση, να ακούτε προσεκτικά. Να είστε καλοσυνάτοι, όχι επικριτικοί, καθώς λαβαίνετε υπόψη σας την απάντηση του άλλου ατόμου. Να δίνετε έπαινο, όποτε μπορείτε να το κάνετε αυτό ειλικρινά. Σε μια περίπτωση κάποιος γραμματέας «είχε απαντήσει με νόηση», και τότε ο Ιησούς τον επαίνεσε λέγοντας: «Δεν είσαι μακριά από τη βασιλεία του Θεού». (Μάρκ. 12:34) Ακόμη και αν δεν συμμερίζεστε την άποψη του άλλου ατόμου, μπορείτε να τον ευχαριστήσετε για το ότι εξέφρασε την άποψή του. Τα όσα είπε μπορεί να σας αποκαλύψουν κάτι για τη νοοτροπία του που πρέπει να λάβετε υπόψη σας καθώς του μεταδίδετε την αλήθεια της Αγίας Γραφής.
Για να Εισάγετε Σημαντικές Σκέψεις. Όταν μιλάτε σε μια ομάδα ανθρώπων ή συζητάτε με ένα άτομο, να προσπαθείτε να χρησιμοποιείτε ερωτήσεις που προετοιμάζουν το έδαφος για σημαντικές σκέψεις. Να φροντίζετε ώστε οι ερωτήσεις σας να αφορούν ζητήματα που ενδιαφέρουν πράγματι το ακροατήριό σας. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιείτε ερωτήσεις που δημιουργούν προβληματισμό λόγω του ότι η απάντηση δεν είναι προφανής. Αν μετά την ερώτησή σας κάνετε μια σύντομη παύση, το ακροατήριό σας πιθανότατα θα ακούσει με αυξημένο ενδιαφέρον αυτά που θα πείτε στη συνέχεια.
Σε κάποια περίπτωση, ο προφήτης Μιχαίας χρησιμοποίησε μια σειρά ερωτήσεων. Αφού ρώτησε τι αναμένει ο Θεός από εκείνους που τον λατρεύουν, ο προφήτης διατύπωσε τέσσερις ακόμη ερωτήσεις, η καθεμιά από τις οποίες περιλάμβανε μια πιθανή απάντηση. Όλες αυτές οι ερωτήσεις προετοιμάζουν τους αναγνώστες για τη βαθυστόχαστη απάντηση με την οποία ολοκλήρωσε αυτός το συγκεκριμένο τμήμα της ανάλυσής του. (Μιχ. 6:6-8) Θα μπορούσατε να κάνετε και εσείς κάτι παρόμοιο όταν διδάσκετε; Προσπαθήστε το.
Για να Αναπτύσσετε Λογικούς Συλλογισμούς Σχετικά με Κάποιο Θέμα. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε ερωτήσεις για να βοηθάτε τους άλλους να παρακολουθούν τη λογική των επιχειρημάτων σας. Ο Ιεχωβά έκανε κάτι τέτοιο όταν εξήγγειλε μια σοβαρή διακήρυξη στον Ισραήλ, όπως φαίνεται στα εδάφια Μαλαχίας 1:2-10. Πρώτα τους είπε: «Εγώ σας αγάπησα». Επειδή δεν εκτίμησαν εκείνη την αγάπη, τους ρώτησε: «Δεν ήταν ο Ησαύ αδελφός του Ιακώβ;» Στη συνέχεια ο Ιεχωβά αναφέρθηκε στην ερήμωση του Εδώμ ως απόδειξη του ότι, εξαιτίας της πονηρίας τους, ο Θεός δεν αγάπησε εκείνο το έθνος. Έπειτα παρέθεσε διάφορα παραδείγματα παρεμβάλλοντας ερωτήσεις που τόνιζαν το γεγονός ότι ο Ισραήλ απέτυχε να ανταποκριθεί όπως έπρεπε στην αγάπη Του. Ορισμένες από τις ερωτήσεις διατυπώνονται σαν να τις υπέβαλαν οι άπιστοι ιερείς. Άλλες ερωτήσεις τις υπέβαλε ο Ιεχωβά στους ιερείς. Ο διάλογος αυτός διεγείρει τα συναισθήματά μας και κρατάει αμείωτη την προσοχή μας. Η λογική του είναι ακαταμάχητη, το άγγελμα αλησμόνητο.
Μερικοί ομιλητές χρησιμοποιούν ερωτήσεις αποτελεσματικά με παρόμοιο τρόπο. Μολονότι μπορεί να μην αναμένουν κάποια προφορική απάντηση, οι ακροατές αρχίζουν να συμμετέχουν νοερά, όπως αν έπαιρναν μέρος σε κάποιον διάλογο.
Όταν διεξάγουμε Γραφικές μελέτες, χρησιμοποιούμε μια μέθοδο που απαιτεί τη συμμετοχή του σπουδαστή. Ασφαλώς, το όφελος είναι πολύ μεγαλύτερο όταν ο σπουδαστής δεν επαναλαμβάνει απλώς τις τυπωμένες απαντήσεις. Με καλοσυνάτη φωνή, να χρησιμοποιείτε βοηθητικές ερωτήσεις για να κάνετε λογικούς συλλογισμούς μαζί με το σπουδαστή. Σε σημαντικές σκέψεις, παροτρύνετέ τον να χρησιμοποιεί την Αγία Γραφή ως βάση για την απάντησή του. Θα μπορούσατε επίσης να ρωτήσετε: «Πώς συσχετίζεται αυτό που συζητάμε με το άλλο σημείο που έχουμε μελετήσει; Γιατί είναι σημαντικό; Πώς θα πρέπει να επηρεάζει τη ζωή μας;» Αυτή η μέθοδος είναι πιο αποτελεσματική από το να εκφράζετε τις δικές σας πεποιθήσεις ή να δίνετε οι ίδιοι μια μακροσκελή επεξήγηση. Με αυτόν τον τρόπο, βοηθάτε το σπουδαστή να χρησιμοποιεί «τη δύναμη της λογικής» του για να λατρεύει τον Θεό.—Ρωμ. 12:1.
Αν ο σπουδαστής δεν κατανοεί κάποια σκέψη, να είστε υπομονετικοί. Μπορεί να προσπαθεί να συγκρίνει αυτά που λέτε με τα όσα πίστευε ο ίδιος χρόνια ολόκληρα. Ίσως να τον βοηθούσε μια διαφορετική προσέγγιση του θέματος. Μερικές φορές, όμως, δεν χρειάζεται παρά μια πολύ βασική λογίκευση. Κάντε ευρεία χρήση Γραφικών εδαφίων. Μιλήστε με παραδείγματα. Παράλληλα, χρησιμοποιήστε απλές ερωτήσεις που καλούν το άλλο άτομο να κάνει λογικούς συλλογισμούς σχετικά με τα στοιχεία που του παρουσιάζετε.
Για να Ανασύρετε Ενδόμυχα Συναισθήματα. Όταν οι άνθρωποι απαντούν σε ερωτήσεις, δεν αποκαλύπτουν πάντοτε το πώς αισθάνονται πραγματικά. Ίσως δίνουν απλώς τις απαντήσεις που νομίζουν ότι θέλετε εσείς. Απαιτείται, λοιπόν, διάκριση. (Παρ. 20:5) Όπως ο Ιησούς, θα μπορούσατε και εσείς να ρωτάτε: «Το πιστεύεις αυτό;»—Ιωάν. 11:26.
Όταν πολλοί μαθητές του Ιησού προσβλήθηκαν από τα λόγια του και τον εγκατέλειψαν, ο Ιησούς κάλεσε τους αποστόλους του να εκφράσουν τι ένιωθαν. Τους ρώτησε: «Μήπως θέλετε να πάτε και εσείς;» Ο Πέτρος εξέφρασε τα αισθήματα όλων τους λέγοντας: «Κύριε, σε ποιον να πάμε; Εσύ έχεις λόγια αιώνιας ζωής· και εμείς έχουμε πιστέψει και έχουμε γνωρίσει ότι εσύ είσαι ο Άγιος του Θεού». (Ιωάν. 6:67-69) Σε μια άλλη περίπτωση, ο Ιησούς ρώτησε τους μαθητές του: «Ποιος λένε οι άνθρωποι ότι είναι ο Γιος του ανθρώπου;» Ακολούθως υπέβαλε μια ερώτηση που τους καλούσε να εκφράσουν αυτό που είχαν μέσα στη δική τους καρδιά: «Εσείς, όμως, ποιος λέτε ότι είμαι;» Απαντώντας ο Πέτρος είπε: «Εσύ είσαι ο Χριστός, ο Γιος του ζωντανού Θεού».—Ματθ. 16:13-16.
Όταν διεξάγετε κάποια Γραφική μελέτη, ίσως κρίνετε ωφέλιμο να ακολουθήσετε παρόμοια προσέγγιση σε ορισμένα ζητήματα. Θα μπορούσατε να ρωτήσετε: «Ποια είναι η άποψη των συμμαθητών (ή των συνεργατών) σου για αυτό το ζήτημα;» Έπειτα θα μπορούσατε να ρωτήσετε: «Πώς νιώθεις εσύ για αυτό;» Όταν γνωρίζετε τα πραγματικά συναισθήματα ενός ατόμου, αυτό δίνει τη δυνατότητα σε εσάς, τους δασκάλους, να προσφέρετε τη μεγαλύτερη δυνατή βοήθεια.
Για να Προσδίδετε Έμφαση. Ερωτήσεις μπορούν επίσης να χρησιμοποιούνται για να προσδίδεται έμφαση στις σκέψεις που διατυπώνονται. Ο απόστολος Παύλος το έκανε αυτό, όπως μπορούμε να παρατηρήσουμε στα εδάφια Ρωμαίους 8:31, 32: «Αν ο Θεός είναι με το μέρος μας, ποιος θα είναι εναντίον μας; Αυτός, που δεν λυπήθηκε ούτε τον ίδιο του τον Γιο αλλά τον παρέδωσε για όλους εμάς, γιατί, λοιπόν, μαζί με αυτόν δεν θα μας δώσει με καλοσύνη και όλα τα άλλα πράγματα;» Προσέξτε ότι, στην κάθε περίπτωση, η ερώτηση διευρύνει το νόημα της αμέσως προηγούμενης πρότασης.
Ο προφήτης Ησαΐας, αφού κατέγραψε την κρίση του Ιεχωβά εναντίον του βασιλιά της Βαβυλώνας, εξέφρασε ισχυρή πεποίθηση προσθέτοντας: «Ο ίδιος ο Ιεχωβά των στρατευμάτων βουλεύτηκε, και ποιος μπορεί να το ματαιώσει; Και το χέρι του είναι αυτό που έχει απλωθεί, και ποιος μπορεί να το στρέψει πίσω;» (Ησ. 14:27) Το ίδιο το περιεχόμενο αυτών των ερωτήσεων υποδεικνύει ότι η σκέψη που εκφράζεται είναι αδιαμφισβήτητη. Δεν αναμένεται απάντηση.
Για να Εκθέτετε τον Εσφαλμένο Τρόπο Σκέψης. Οι προσεκτικά μελετημένες ερωτήσεις αποτελούν επίσης ισχυρά μέσα που εκθέτουν τον εσφαλμένο τρόπο σκέψης. Προτού γιατρέψει κάποιον άνθρωπο, ο Ιησούς ρώτησε τους Φαρισαίους και μερικούς ειδήμονες στο Νόμο: «Είναι νόμιμο να θεραπεύει κανείς στη διάρκεια του σαββάτου ή όχι;» Αφού έκανε τη θεραπεία, έθεσε άλλη μια ερώτηση: «Ποιος από εσάς, αν ο γιος του ή ο ταύρος του πέσει σε πηγάδι, δεν θα τον τραβήξει αμέσως έξω την ημέρα του σαββάτου;» (Λουκ. 14:1-6) Δεν ανέμενε απάντηση, ούτε και έλαβε. Οι ερωτήσεις εξέθεσαν τον εσφαλμένο τρόπο σκέψης τους.
Ορισμένες φορές ακόμη και οι αληθινοί Χριστιανοί είναι δυνατόν να αναπτύξουν εσφαλμένο τρόπο σκέψης. Μερικοί στην Κόρινθο του πρώτου αιώνα πήγαιναν τους αδελφούς τους στο δικαστήριο για να λύσουν προβλήματα τα οποία θα έπρεπε να μπορούν να λύνουν μεταξύ τους. Πώς χειρίστηκε αυτό το ζήτημα ο απόστολος Παύλος; Υπέβαλε μια σειρά από εύστοχες ερωτήσεις για να διορθώσει τον τρόπο σκέψης τους.—1 Κορ. 6:1-8.
Με εξάσκηση, μπορείτε να μάθετε να χρησιμοποιείτε αποτελεσματικά τις ερωτήσεις. Ωστόσο, να θυμάστε ότι πρέπει να δείχνετε σεβασμό, ιδίως όταν μιλάτε σε μεγαλυτέρους, σε ανθρώπους που δεν γνωρίζετε προσωπικά ή σε άτομα που κατέχουν θέσεις εξουσίας. Να χρησιμοποιείτε ερωτήσεις για να παρουσιάζετε την αλήθεια της Αγίας Γραφής με ελκυστικό τρόπο.