Να Γνωρίζετε Πώς Πρέπει να Απαντάτε
ΜΕΡΙΚΕΣ ερωτήσεις μοιάζουν με παγόβουνα. Το κυριότερο τμήμα τους βρίσκεται κρυμμένο κάτω από την επιφάνεια. Το ζήτημα που κρύβεται πίσω από την ερώτηση είναι πολλές φορές πιο σημαντικό από την ίδια την ερώτηση.
Ακόμη και όταν αυτός που κάνει την ερώτηση ανυπομονεί να ακούσει την απάντηση, το να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε ίσως προϋποθέτει να διακρίνετε πόσα πρέπει να πείτε και από ποια οπτική γωνία να προσεγγίσετε το θέμα. (Ιωάν. 16:12) Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως έδειξε ο Ιησούς στους αποστόλους του, ένα άτομο μπορεί να ζητάει πληροφορίες τις οποίες δεν δικαιούται να γνωρίζει ή οι οποίες δεν θα το ωφελήσουν πραγματικά.—Πράξ. 1:6, 7.
Οι Γραφές μάς συμβουλεύουν: «Ο λόγος σας ας είναι πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι, για να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε στον καθένα». (Κολ. 4:6) Επομένως, προτού απαντήσουμε, χρειάζεται να σκεφτούμε, όχι μόνο τι θα πούμε, αλλά και πώς θα το πούμε.
Να Διακρίνετε την Άποψη Εκείνου που Υποβάλλει την Ερώτηση
Οι Σαδδουκαίοι προσπάθησαν να παγιδέψουν τον Ιησού κάνοντάς του μια ερώτηση για την ανάσταση κάποιας γυναίκας που είχε παντρευτεί αρκετές φορές. Ωστόσο, ο Ιησούς γνώριζε ότι στην ουσία αυτοί δεν πίστευαν στην ανάσταση. Όταν αποκρίθηκε, λοιπόν, η απάντηση που έδωσε στην ερώτησή τους περιστράφηκε γύρω από την εσφαλμένη άποψη η οποία αποτελούσε τη συγκαλυμμένη βάση της ερώτησης. Χρησιμοποιώντας αριστοτεχνική λογίκευση και μια γνωστή Γραφική αφήγηση, ο Ιησούς επισήμανε κάτι που εκείνοι δεν είχαν σκεφτεί ποτέ προηγουμένως—μια ξεκάθαρη απόδειξη για το ότι ο Θεός θα αναστήσει στ’ αλήθεια τους νεκρούς. Η απάντησή του κατέπληξε τόσο πολύ τους εναντίους του ώστε φοβούνταν να του κάνουν άλλες ερωτήσεις.—Λουκ. 20:27-40.
Για να γνωρίζετε πώς πρέπει να απαντάτε, χρειάζεται να διακρίνετε και εσείς τις απόψεις εκείνων που σας ρωτούν καθώς και τα ζητήματα που τους απασχολούν. Παραδείγματος χάρη, κάποιος συμμαθητής ή συνεργάτης ίσως σας ρωτήσει γιατί δεν γιορτάζετε τα Χριστούγεννα. Γιατί κάνει αυτή την ερώτηση; Θέλει πράγματι να μάθει το λόγο ή μήπως αναρωτιέται απλώς αν σας επιτρέπεται να διασκεδάζετε; Για να το διαπιστώσετε αυτό, ίσως χρειάζεται να τον ρωτήσετε τι τον υποκίνησε να κάνει τη συγκεκριμένη ερώτηση. Κατόπιν απαντήστε ανάλογα. Θα μπορούσατε επίσης να χρησιμοποιήσετε αυτή την ευκαιρία για να του δείξετε πώς μας προφυλάσσει η εφαρμογή της Γραφικής νουθεσίας από εκείνες τις πτυχές της γιορτής που προξενούν δυσφορία και έχουν γίνει βάρος στους ανθρώπους.
Υποθέστε ότι σας ζητούν να μιλήσετε για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά σε μια ομάδα μαθητών ή σπουδαστών. Αφού ολοκληρώσετε την παρουσίασή σας, ίσως σας υποβάλουν ερωτήσεις. Αν φαίνεται ότι οι ερωτήσεις γίνονται με ειλικρίνεια και ευθύτητα, ίσως ενδείκνυνται οι απλές και άμεσες απαντήσεις. Αν οι ερωτήσεις αντανακλούν κοινωνικές προκαταλήψεις, ίσως έχετε καλύτερα αποτελέσματα αν προλογίσετε την απάντησή σας με κάποιο σύντομο σχόλιο γύρω από τους παράγοντες που μπορούν να διαμορφώσουν την κοινή γνώμη για τέτοια ζητήματα και γύρω από τους λόγους για τους οποίους οι Μάρτυρες του Ιεχωβά επιλέγουν να αφήνουν την Αγία Γραφή να είναι οδηγός τους. Συνήθως είναι καλό να μη θεωρείτε τέτοιες ερωτήσεις ως προκλήσεις—ακόμη και αν παρουσιάζονται με προκλητικό τρόπο—αλλά ως ζητήματα που απασχολούν τους ανθρώπους. Η απάντησή σας, λοιπόν, σας προσφέρει την ευκαιρία να βοηθήσετε τους ακροατές σας να διευρύνουν την άποψή τους, καθώς και να τους δώσετε ακριβείς πληροφορίες και να εξηγήσετε τη Γραφική βάση των πεποιθήσεών μας.
Τι θα πείτε στον εργοδότη σας αν δεν θέλει να σας δώσει άδεια από την εργασία για να παρακολουθήσετε κάποια συνέλευση; Πρώτα από όλα, δείτε τα πράγματα από τη δική του άποψη. Μήπως θα βοηθήσει το να προσφερθείτε να εργαστείτε παραπάνω κάποια άλλη φορά; Αν του εξηγήσετε ότι αυτά που διδασκόμαστε στις συνελεύσεις μας μάς βοηθούν να είμαστε έντιμοι, αξιόπιστοι εργαζόμενοι, θα βελτίωνε αυτό την κατάσταση; Αν δείξετε ότι λαβαίνετε υπόψη σας τα συμφέροντά του, ίσως και εκείνος να δει με θετικό μάτι το ζήτημα καθώς θα συνειδητοποιήσει ότι αυτό κατέχει σημαντική θέση στη ζωή σας. Τι γίνεται, όμως, αν θέλει να κάνετε κάτι ανέντιμο; Μια κατηγορηματική άρνηση, σε συνδυασμό με κάποια Γραφική σκέψη, θα ξεκαθάριζε τη θέση σας. Μήπως όμως θα υπήρχαν καλύτερα αποτελέσματα αν προηγουμένως του αναφέρατε το επιχείρημα ότι όποιος είναι πρόθυμος να πει ψέματα ή να κλέψει για αυτόν θα μπορούσε επίσης να πει ψέματα σε αυτόν ή να κλέψει από αυτόν;
Ή, μπορεί να είστε μαθητής και να μη θέλετε να συμμετάσχετε σε ορισμένες αντιγραφικές δραστηριότητες στο σχολείο. Να θυμάστε ότι, κατά πάσα πιθανότητα, ο δάσκαλος ή ο καθηγητής σας δεν συμμερίζεται τις απόψεις σας, και ότι έχει την ευθύνη να επιβάλλει πειθαρχία στην τάξη. Οι προκλήσεις που έχετε να αντιμετωπίσετε είναι: (1) Να δείξετε ότι λαβαίνετε υπόψη σας αυτό που τον απασχολεί, (2) να εξηγήσετε τη θέση σας με σεβασμό και (3) να εμμείνετε με σταθερότητα σε αυτό που ξέρετε ότι θα ευαρεστήσει τον Ιεχωβά. Για να πετύχετε τα καλύτερα αποτελέσματα, ίσως δεν αρκεί μια απλή, άμεση δήλωση των πεποιθήσεών σας. (Παρ. 15:28) Αν είστε σε νεαρή ηλικία, είναι σίγουρο ότι ο πατέρας σας ή η μητέρα σας θα σας βοηθήσουν να προετοιμαστείτε για να μιλήσετε.
Σε μερικές περιπτώσεις ίσως κληθείτε να αντικρούσετε κατηγορίες τις οποίες υποβάλλουν εναντίον σας οι αρχές. Κάποιος αστυνομικός, αξιωματούχος του Κράτους ή δικαστής ίσως απαιτεί να του απαντήσετε σε ερωτήσεις που αφορούν την υπακοή σε έναν συγκεκριμένο νόμο, τη θέση σας περί Χριστιανικής ουδετερότητας ή τη στάση σας απέναντι στη συμμετοχή σε εθνικές τελετές. Πώς θα πρέπει να αποκριθείτε; «Με πραότητα και βαθύ σεβασμό», συμβουλεύει η Αγία Γραφή. (1 Πέτρ. 3:15) Ρωτήστε, επίσης, τον εαυτό σας γιατί απασχολούν το άλλο άτομο αυτά τα ζητήματα και αναγνωρίστε με σεβασμό την ανησυχία του. Μετά τι πρέπει να κάνετε; Ο απόστολος Παύλος αναφέρθηκε στα εχέγγυα του ρωμαϊκού νόμου, οπότε μπορείτε και εσείς να επισημάνετε διάφορα νομικά εχέγγυα που ισχύουν στη δική σας περίπτωση. (Πράξ. 22:25-29) Ίσως, αν αναφέρατε ορισμένα στοιχεία για τη θέση που διακρατούσαν οι πρώτοι Χριστιανοί ή για τη στάση που τηρούν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά παγκόσμια, θα βοηθούσατε αυτόν τον αξιωματούχο να διευρύνει την άποψή του. Ή θα μπορούσατε να τονίσετε ότι η αναγνώριση της εξουσίας του Θεού στην πραγματικότητα υποκινεί τους ανθρώπους να υπακούν με μεγαλύτερη συνέπεια στους κατάλληλους ανθρώπινους νόμους. (Ρωμ. 13:1-14) Με αυτά τα δεδομένα, η αναφορά στους Γραφικούς λόγους που υποστηρίζουν τη θέση σας θα μπορούσε να γίνει δεκτή ευνοϊκά.
Η Άποψη που Έχει για τις Γραφές το Άτομο που Ρωτάει
Καθώς αποφασίζετε πώς να απαντήσετε, ίσως χρειάζεται επίσης να λάβετε υπόψη σας τι άποψη έχει για την Αγία Γραφή το άτομο που σας ρωτάει. Ο Ιησούς το έκανε αυτό όταν απάντησε στην ερώτηση των Σαδδουκαίων για την ανάσταση. Γνωρίζοντας ότι αυτοί αποδέχονταν μόνο τα συγγράμματα του Μωυσή, ο Ιησούς βάσισε τη λογίκευσή του σε μια αφήγηση που περιέχεται στην Πεντάτευχο, προλογίζοντας τα σχόλιά του με τη δήλωση: «Αλλά το ότι οι νεκροί εγείρονται, και ο Μωυσής το φανέρωσε». (Λουκ. 20:37) Παρόμοια και εσείς ίσως κρίνετε σκόπιμο να παραθέσετε από τμήματα της Αγίας Γραφής τα οποία αποδέχεται ο ακροατής σας και με τα οποία είναι εξοικειωμένος.
Τι γίνεται, όμως, αν ο ακροατής σας δεν θεωρεί αυθεντία την Αγία Γραφή; Παρατηρήστε τι έκανε ο απόστολος Παύλος στην ομιλία που εκφώνησε στον Άρειο Πάγο, η οποία είναι καταγραμμένη στα εδάφια Πράξεις 17:22-31. Ανέφερε Γραφικές αλήθειες χωρίς να παραθέσει άμεσα από τη Γραφή. Όπου είναι αναγκαίο, μπορείτε και εσείς να κάνετε το ίδιο. Σε ορισμένα μέρη, ίσως χρειαστεί να προηγηθούν αρκετές συζητήσεις με κάποιο άτομο προτού αναφερθείτε άμεσα στη Γραφή. Όταν τελικά παραπέμψετε το άτομο στην Αγία Γραφή, ίσως είναι συνετό να αναφέρετε πρώτα ορισμένους λόγους για τους οποίους αξίζει να την εξετάσουμε παρά να δηλώσετε κατηγορηματικά ότι είναι ο Λόγος του Θεού. Ο στόχος σας, ωστόσο, πρέπει να είναι να δώσετε ξεκάθαρη μαρτυρία για το σκοπό του Θεού και, στον κατάλληλο καιρό, να αφήσετε τον ακροατή σας να δει ο ίδιος τι λέει η Γραφή. Η Αγία Γραφή είναι πολύ πιο πειστική από οτιδήποτε θα μπορούσαμε να πούμε εμείς.—Εβρ. 4:12.
«Πάντοτε με Χάρη»
Πόσο κατάλληλο είναι το ότι στους υπηρέτες του Ιεχωβά, ο οποίος είναι και ο ίδιος ευχάριστος και καλοσυνάτος, δίνεται η συμβουλή να είναι ο λόγος τους «πάντοτε με χάρη, καρυκευμένος με αλάτι»! (Κολ. 4:6· Έξοδ. 34:6) Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μιλάμε με καλοσύνη, ακόμη και όταν δεν φαίνεται να αξίζει το άλλο άτομο τέτοια συμπεριφορά. Τα λόγια μας θα πρέπει να είναι ευχάριστα—να μην είναι σκληρά ούτε να φανερώνουν έλλειψη διακριτικότητας.
Πολλοί άνθρωποι υφίστανται τρομερή πίεση και υπόκεινται σε φραστική κακομεταχείριση καθημερινά. Όταν επισκεπτόμαστε τέτοιους ανθρώπους, μπορεί να μας μιλήσουν απότομα. Πώς πρέπει να αποκριθούμε εμείς; Η Αγία Γραφή λέει: «Η απάντηση που δίνεται με πραότητα απομακρύνει την οργή». Μια τέτοια απάντηση μπορεί επίσης να «μαλακώσει» κάποιον που είναι αρνητικά διακείμενος. (Παρ. 15:1· 25:15) Για τους ανθρώπους που έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με τη σκληρότητα, ο τρόπος συμπεριφοράς και ο τόνος της φωνής που εκφράζουν καλοσύνη μπορούν να αποδειχτούν τόσο ελκυστικοί ώστε να τους κάνουν να ακούσουν τα καλά νέα που τους παρουσιάζουμε.
Εμείς δεν θέλουμε αντιπαραθέσεις με ανθρώπους που δεν έχουν σεβασμό για την αλήθεια. Απεναντίας, επιθυμούμε να συζητάμε λογικά από τις Γραφές με όσους μας το επιτρέπουν αυτό. Ανεξάρτητα από την κατάσταση που αντιμετωπίζουμε, δεν ξεχνάμε ότι πρέπει να απαντάμε με καλοσύνη και με την πεποίθηση ότι οι πολύτιμες υποσχέσεις του Θεού είναι αξιόπιστες.—1 Θεσ. 1:5.
Προσωπικές Αποφάσεις και Ζητήματα Συνείδησης
Όταν ένα άτομο με το οποίο μελετάτε τη Γραφή ή κάποιος ομόπιστός σας σάς ρωτάει τι πρέπει να κάνει σε μια δεδομένη κατάσταση, πώς θα πρέπει να απαντήσετε; Μπορεί να ξέρετε τι θα κάνατε εσείς προσωπικά. Αλλά ο καθένας πρέπει να αναλαμβάνει την ευθύνη των αποφάσεων που παίρνει ο ίδιος στη ζωή του. (Γαλ. 6:5) Ο απόστολος Παύλος εξήγησε ότι, μεταξύ εκείνων στους οποίους κήρυττε, σύστηνε την «υπακοή μέσω πίστης». (Ρωμ. 16:26) Αυτό είναι για εμάς ένα θαυμάσιο παράδειγμα. Όποιος παίρνει αποφάσεις πρωτίστως για να ευχαριστήσει εκείνον που του διδάσκει τη Γραφή ή κάποιον άλλον υπηρετεί ανθρώπους και δεν ζει σύμφωνα με την πίστη. (Γαλ. 1:10) Επομένως, το να δώσετε μια απλή, άμεση απάντηση μπορεί να μην είναι το καλύτερο για αυτόν που υποβάλλει την ερώτηση.
Πώς μπορείτε, λοιπόν, να αποκριθείτε σε αρμονία με τις κατευθύνσεις της Αγίας Γραφής; Θα μπορούσατε να επιστήσετε την προσοχή του ατόμου σε κατάλληλες Γραφικές αρχές και παραδείγματα που περιέχονται μέσα στο Βιβλικό υπόμνημα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, θα μπορούσατε να του δείξετε πώς να κάνει έρευνα ώστε να βρει μόνος του αυτές τις αρχές και τα παραδείγματα. Θα μπορούσατε μάλιστα να συζητήσετε μαζί του αυτές τις αρχές και την αξία των παραδειγμάτων, χωρίς όμως να κάνετε εφαρμογή στη συγκεκριμένη κατάσταση. Ρωτήστε το άτομο αν διακρίνει σε αυτά κάτι που θα μπορούσε να τον βοηθήσει να πάρει μια σοφή απόφαση. Ενθαρρύνετέ τον να εξετάσει, υπό το φως αυτών των αρχών και των παραδειγμάτων, ποια πορεία θα ευαρεστούσε τον Ιεχωβά. Έτσι τον βοηθάτε να “γυμνάζει τις δικές του δυνάμεις αντίληψης για να διακρίνει και το ορθό και το εσφαλμένο”.—Εβρ. 5:14.
Όταν Σχολιάζουμε στις Συναθροίσεις
Οι συναθροίσεις της Χριστιανικής εκκλησίας μάς παρέχουν συχνά την ευκαιρία να κάνουμε δημόσια διακήρυξη της πίστης μας. Ένας τρόπος με τον οποίο γίνεται αυτό είναι με τα σχόλια που κάνουμε απαντώντας σε ερωτήσεις. Πώς πρέπει να σχολιάζουμε; Έχοντας την επιθυμία να ευλογούμε τον Ιεχωβά, δηλαδή να μιλάμε για αυτόν με καλά λόγια. Αυτό έκανε ο ψαλμωδός Δαβίδ όταν βρισκόταν «ανάμεσα στα συναθροισμένα πλήθη». (Ψαλμ. 26:12) Τα σχόλιά μας επίσης πρέπει να είναι τέτοια ώστε να ενθαρρύνουν τους ομοπίστους μας, παρακινώντας τους «σε αγάπη και καλά έργα», όπως παρότρυνε ο απόστολος Παύλος. (Εβρ. 10:23-25) Αν μελετάμε τα μαθήματα εκ των προτέρων, θα μπορούμε να το πετύχουμε αυτό.
Όταν καλείστε να σχολιάσετε, φροντίστε να είναι τα σχόλιά σας απλά, σαφή και σύντομα. Μην καλύπτετε ολόκληρη την παράγραφο, αλλά να επικεντρώνεστε σε ένα μόνο σημείο. Αν απαντήσετε μόνο σε ένα σκέλος της ερώτησης, αυτό θα δώσει και σε άλλους την ευκαιρία να κάνουν επιπρόσθετα σχόλια. Είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο να τονίζονται τα εδάφια που αναφέρονται στην ύλη. Όταν το κάνετε αυτό, να προσπαθείτε να στρέφετε την προσοχή στο μέρος του εδαφίου που αφορά το υπό εξέταση σημείο. Μάθετε να σχολιάζετε με δικά σας λόγια αντί να διαβάζετε μέσα από την παράγραφο. Μη στενοχωριέστε αν κάποιο σχόλιό σας δεν ακουστεί απόλυτα σωστό. Αυτό συμβαίνει κατά καιρούς στον καθένα που κάνει σχόλια.
Είναι προφανές ότι το να γνωρίζουμε πώς πρέπει να απαντάμε προϋποθέτει περισσότερα από το να γνωρίζουμε αυτή καθαυτήν την απάντηση. Απαιτεί διάκριση. Πόση ικανοποίηση νιώθετε, όμως, όταν δίνετε μια απάντηση που βγαίνει από την καρδιά σας και αγγίζει την καρδιά των άλλων!—Παρ. 15:23.