ΛΑΒΑΝ

(Λάβαν) [Λευκός].

1. Εγγονός του Ναχώρ, του αδελφού του Αβραάμ. Ήταν γιος του Βαθουήλ, αδελφός της Ρεβέκκας (Γε 24:15, 29· 28:5) και πατέρας της Λείας και της Ραχήλ. (Γε 29:16) Ο Λάβαν κατοικούσε στην πόλη Χαρράν της Παδάν-αράμ, μιας περιοχής της Μεσοποταμίας.—Γε 24:10· 27:43· 28:6· 29:4, 5.

Ο Λάβαν αποκαλείται “γιος του Βαθουήλ του Συρίου [κατά κυριολεξία, «του Αραμαίου»]”. Αναφέρεται επίσης ως “Λάβαν ο Σύριος”. (Γε 28:5· 25:20· 31:20, 24) Αυτή η επωνυμία είναι κατάλληλη δεδομένου ότι ήταν κάτοικος της Παδάν-αράμ, όνομα το οποίο σημαίνει «Πεδιάδα της Αράμ (Συρίας)». Ο Λάβαν ήταν Σημίτης, κάτοικος μιας περιοχής όπου οι άνθρωποι μιλούσαν την αραμαϊκή, μια σημιτική γλώσσα.

Σε αυτή την περιοχή που μόλις αναφέραμε, ο ηλικιωμένος Αβραάμ έστειλε τον υπηρέτη του να βρει σύζυγο για τον Ισαάκ. (Γε 24:1-4, 10) Όταν ο Λάβαν άκουσε για τη συνάντηση που είχε η Ρεβέκκα με τον υπηρέτη του Αβραάμ και είδε τα δώρα που της είχε δώσει εκείνος, πήγε τρέχοντας στον υπηρέτη, τον αποκάλεσε ευλογημένο από τον Ιεχωβά και τον φιλοξένησε. (Γε 24:28-32) Στη συνέχεια ο Λάβαν έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για το γάμο της Ρεβέκκας, για τον οποίο έδωσε έγκριση τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του, ο Βαθουήλ.—Γε 24:50-61.

Χρόνια αργότερα, ο Ιακώβ, για να αποφύγει την εκδίκηση του Ησαύ και για να βρει σύζυγο, ταξίδεψε μέχρι το σπίτι του θείου του τού Λάβαν στη Χαρράν. (Γε 27:41–28:5) Στο μεταξύ ο Λάβαν είχε αποκτήσει δύο κόρες, τη Λεία και τη Ραχήλ (Γε 29:16), και ενδεχομένως και κάποιους γιους. (Γε 31:1) Ο Ιακώβ έκανε συμφωνία με τον Λάβαν να τον υπηρετήσει εφτά χρόνια και ως αντάλλαγμα να πάρει για σύζυγό του τη μικρότερη κόρη του Λάβαν, τη Ραχήλ. Ωστόσο, ο Λάβαν εξαπάτησε τον Ιακώβ τη νύχτα του γάμου του, αντικαθιστώντας τη Ραχήλ με τη μεγαλύτερη κόρη του τη Λεία, ενώ αντιπαρήλθε τις διαμαρτυρίες του Ιακώβ επικαλούμενος τα τοπικά έθιμα και προσφέροντας κατόπιν τη Ραχήλ στον Ιακώβ ως δεύτερη σύζυγό του, με την προϋπόθεση ότι ο Ιακώβ θα τον υπηρετούσε άλλα εφτά χρόνια.—Γε 29:13-28.

Όταν ο Ιακώβ θέλησε τελικά να φύγει, ο Λάβαν τον παρότρυνε να μείνει και να συνεχίσει να τον υπηρετεί με μισθό. (Γε 30:25-28) Η συμφωνία ήταν ότι ο Ιακώβ θα μπορούσε να κρατάει για τον εαυτό του όσα πρόβατα ήταν πιτσιλωτά και όσα είχαν χρωματιστές κηλίδες, όσα νεαρά κριάρια ήταν σκούρα καφετιά, και όσες κατσίκες είχαν χρωματιστές κηλίδες και ήταν πιτσιλωτές. (Γε 30:31-34) Αλλά από αυτά που είπε αργότερα ο Ιακώβ στη Λεία και στη Ραχήλ, καθώς και στον Λάβαν (Γε 31:4-9, 41), φαίνεται ότι στα μετέπειτα χρόνια ο Λάβαν άλλαζε συχνά την αρχική συμφωνία όταν τα ποίμνια του Ιακώβ αυξάνονταν πολύ. Η στάση του Λάβαν απέναντι στον Ιακώβ δεν ήταν όπως παλιότερα, και με την κατεύθυνση του Ιεχωβά ο Ιακώβ αποφάσισε να επιστρέψει στην πατρίδα του μαζί με την οικογένειά του και τα ποίμνιά του.—Γε 31:1-5, 13, 17, 18.

Τρεις ημέρες μετά τη μυστική αναχώρηση του Ιακώβ, ο Λάβαν έμαθε τι έγινε και καταδίωξε τον Ιακώβ, ώσπου τον πρόφτασε στην ορεινή περιοχή της Γαλαάδ. Ωστόσο, μια προειδοποίηση από τον Θεό τον απέτρεψε από το να κάνει κακό στον Ιακώβ. (Γε 31:19-24) Όταν συναντήθηκαν, ο Λάβαν και ο Ιακώβ φιλονίκησαν. Ο Ιακώβ αναφέρθηκε στα 20 χρόνια της πιστής υπηρεσίας και της σκληρής εργασίας του και έδειξε πώς ο Λάβαν του είχε φερθεί άδικα, αλλάζοντας το μισθό του δέκα φορές.—Γε 31:36-42.

Ο Λάβαν αγωνιούσε να πάρει πίσω τα θεραφίμ, δηλαδή τα εφέστια είδωλα, τα οποία είχε κλέψει η Ραχήλ εν αγνοία του Ιακώβ. Δεν μπόρεσε να τα βρει, όμως, επειδή η Ραχήλ τα είχε κρύψει. Οι θρησκευτικές αντιλήψεις του Λάβαν μπορεί να είχαν επηρεαστεί από το λαό ανάμεσα στον οποίο κατοικούσε, έναν λαό που λάτρευε τη σελήνη, και αυτή η επιρροή φαίνεται από το γεγονός ότι παρατηρούσε οιωνούς και είχε στην κατοχή του θεραφίμ. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι η αγωνία που είχε ο Λάβαν να βρει και να πάρει πίσω τα θεραφίμ πιθανώς δεν οφειλόταν μόνο σε θρησκευτικούς λόγους. Ανασκαφές στη Νουζί κοντά στο Κιρκούκ του Ιράκ έφεραν στο φως πινακίδες οι οποίες αποκαλύπτουν ότι, σύμφωνα με τους νόμους της πατριαρχικής εποχής σε εκείνη τη συγκεκριμένη περιοχή, η κατοχή των εφέστιων αυτών ειδώλων από το σύζυγο μιας γυναίκας τού έδινε το δικαίωμα να εμφανιστεί στο δικαστήριο και να διεκδικήσει την περιουσία του νεκρού πεθερού του. Ο Λάβαν, λοιπόν, μπορεί να σκέφτηκε ότι ο Ιακώβ ήταν αυτός που έκλεψε τα θεραφίμ με σκοπό να οικειοποιηθεί αργότερα την περιουσία των γιων του Λάβαν. Αυτό ενδεχομένως εξηγεί το γιατί ο Λάβαν, αφού δεν κατάφερε να βρει τους εφέστιους θεούς, αγωνιούσε να συνάψει συμφωνία με τον Ιακώβ η οποία θα διασφάλιζε ότι ο Ιακώβ δεν θα επέστρεφε με τους εφέστιους θεούς μετά το θάνατο του Λάβαν για να στερήσει από τους γιους του την κληρονομιά τους.—Γε 31:30-35, 41-52.

Ο Λάβαν και ο Ιακώβ σύναψαν διαθήκη οικογενειακής ειρήνης, και σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος έστησαν μια πέτρινη στήλη και έναν σωρό από πέτρες. Ο Ιακώβ ονόμασε το σωρό «Γαλεέδ» στα εβραϊκά, το οποίο σημαίνει «Σωρός Μαρτυρίας». Ο Λάβαν τον ονόμασε «Ιεγάρ-σαχαδουθά», χρησιμοποιώντας μια ομόσημη αραμαϊκή ή συριακή έκφραση. Τον ονόμασαν επίσης «Η Σκοπιά». (Γε 31:43-53) Αφού αποχαιρέτησε τα εγγόνια του και τις κόρες του, ο Λάβαν γύρισε πίσω, και το Βιβλικό υπόμνημα δεν κάνει περαιτέρω μνεία για αυτόν.—Γε 31:54, 55.

2. Τοποθεσία που αναφέρεται στο εδάφιο Δευτερονόμιο 1:1 σε συσχετισμό με τις «έρημες πεδιάδες μπροστά από τη Σουφ». Η ακριβής θέση της Λάβαν δεν είναι γνωστή.