Ποιον Πρέπει να Πιστέψετε;

«Φυσικά, κάθε οίκος κατασκευάζεται από κάποιον, αλλά εκείνος που κατασκεύασε τα πάντα είναι ο Θεός».​—ΕΒΡΑΙΟΥΣ 3:4.

ΣΥΜΦΩΝΕΙΤΕ εσείς με τη λογική αυτού του Βιβλικού συγγραφέα; Η ανθρωπότητα σημειώνει επιστημονική πρόοδο εδώ και 2.000 χρόνια περίπου από τότε που γράφτηκε αυτό το εδάφιο. Άραγε, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που πιστεύουν ότι το σχέδιο το οποίο είναι έκδηλο στη φύση επιβάλλει την πίστη σε έναν Σχεδιαστή, έναν Δημιουργό​—τον Θεό;

Ακόμη και στις βιομηχανοποιημένες χώρες, πολλοί θα έλεγαν ναι. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, λόγου χάρη, μια έρευνα του περιοδικού Νιούζγουικ (Newsweek) το 2005 έδειξε ότι το 80 τοις εκατό των ανθρώπων «πιστεύουν ότι ο Θεός δημιούργησε το σύμπαν». Μήπως αυτή η πεποίθηση οφείλεται σε έλλειψη μόρφωσης; Υπάρχουν άραγε επιστήμονες που πιστεύουν στον Θεό; Το επιστημονικό περιοδικό Φύση (Nature) ανέφερε το 1997 ότι σχεδόν το 40 τοις εκατό των βιολόγων, των φυσικών και των μαθηματικών που ρωτήθηκαν πιστεύουν ότι ο Θεός, όχι μόνο υπάρχει, αλλά επίσης ακούει προσευχές και απαντάει σε αυτές.

Ωστόσο, άλλοι επιστήμονες διαφωνούν έντονα. Ο Δρ Χέρμπερτ Ε. Χάουπτμαν, κάτοχος Βραβείου Νόμπελ, είπε πρόσφατα σε ένα επιστημονικό συνέδριο ότι η πίστη στο υπερφυσικό, ιδιαίτερα η πίστη στον Θεό, είναι ασύμβατη με τη γνήσια επιστήμη. «Μια τέτοια πίστη», είπε, «βλάπτει την ευημερία του ανθρωπίνου γένους». Ακόμη και επιστήμονες που πιστεύουν στον Θεό διστάζουν να διδάξουν ότι το σχέδιο που είναι έκδηλο στα φυτά και στα ζώα προϋποθέτει Σχεδιαστή. Γιατί; Επισημαίνοντας μία από τις αιτίες, ο Ντάγκλας Χ. Έργουιν, παλαιοβιολόγος στο Σμιθσόνειο Ινστιτούτο, λέει: «Ένας από τους κανόνες της επιστήμης είναι: Δεν επιτρέπονται θαύματα».

Μπορείτε να αφήνετε τους άλλους να σας λένε τι επιτρέπεται να σκέφτεστε και να πιστεύετε. Ίσως, όμως, θέλετε να ερευνήσετε προσωπικά μερικά από τα στοιχεία, ώστε να καταλήξετε στα δικά σας συμπεράσματα. Καθώς διαβάζετε για πρόσφατες ανακαλύψεις της επιστήμης οι οποίες παρουσιάζονται στις επόμενες σελίδες, ρωτήστε τον εαυτό σας: “Είναι λογικό να συμπεράνω ότι υπάρχει Δημιουργός;”

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 3]

Ερευνήστε προσωπικά τα στοιχεία

[Πλαίσιο στη σελίδα 3]

ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΤΟΥ ΙΕΧΩΒΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΣΤΕΣ;

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά πιστεύουν στην αφήγηση της δημιουργίας όπως καταγράφεται στο Γραφικό βιβλίο της Γένεσης. Ωστόσο, δεν είναι αυτό που θα αποκαλούσατε δημιουργιστές. Γιατί; Κατ’ αρχάς, πολλοί δημιουργιστές πιστεύουν ότι το σύμπαν και η γη, καθώς και κάθε ζωή πάνω σε αυτήν, δημιουργήθηκαν σε έξι 24ωρες ημέρες πριν από 10.000 χρόνια περίπου. Η Αγία Γραφή, όμως, δεν διδάσκει κάτι τέτοιο.a Επίσης, οι δημιουργιστές έχουν υιοθετήσει πολλά δόγματα που δεν υποστηρίζονται στη Γραφή. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά βασίζουν τις θρησκευτικές τους διδασκαλίες αποκλειστικά και μόνο στο Λόγο του Θεού.

Επιπλέον, σε μερικές χώρες ο όρος «δημιουργιστής» είναι συνώνυμος με φονταμενταλιστικές ομάδες που συμμετέχουν ενεργά στην πολιτική. Αυτές οι ομάδες προσπαθούν να ασκήσουν πιέσεις σε πολιτικούς, δικαστές και εκπαιδευτικούς ώστε να υιοθετήσουν νόμους και διδασκαλίες που βρίσκονται σε αρμονία με το θρησκευτικό κώδικα των δημιουργιστών.

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι πολιτικά ουδέτεροι. Σέβονται το δικαίωμα που έχουν οι κυβερνήσεις να θεσπίζουν και να επιβάλλουν νόμους. (Ρωμαίους 13:1-7) Ωστόσο, παίρνουν στα σοβαρά τη δήλωση του Ιησού ότι «δεν είναι μέρος του κόσμου». (Ιωάννης 17:14-16) Στη δημόσια διακονία τους, προσφέρουν στους ανθρώπους τη δυνατότητα να μάθουν τα οφέλη που φέρνει το να ζούμε σύμφωνα με τους κανόνες του Θεού. Αλλά δεν παραβιάζουν τη Χριστιανική τους ουδετερότητα υποστηρίζοντας τις προσπάθειες φονταμενταλιστικών ομάδων οι οποίες επιδιώκουν να καθιερώσουν νόμους που θα επιβάλλουν στους άλλους τους κανόνες της Γραφής.​—Ιωάννης 18:36.

Παρακαλούμε βλέπε το άρθρο «Η Άποψη της Αγίας Γραφής: Αντιφάσκει η Επιστήμη με την Αφήγηση της Γένεσης;» στη σελίδα 18 αυτού του τεύχους.

Τι Διδάσκει η Φύση;

«Ρώτησε . . . , σε παρακαλώ, τα κατοικίδια ζώα, και θα σε διδάξουν· και τα φτερωτά πλάσματα των ουρανών, και θα σου πουν. Ή δείξε ενδιαφέρον για τη γη, και θα σε διδάξει· και τα ψάρια της θάλασσας θα σου το διακηρύξουν».​—ΙΩΒ 12:7, 8.

ΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΑ χρόνια οι επιστήμονες και οι μηχανικοί έχουν αφήσει, με πολύ κυριολεκτικό τρόπο, τα φυτά και τα ζώα να τους διδάξουν. Μελετούν και αντιγράφουν χαρακτηριστικά του σχεδίου διαφόρων πλασμάτων​—πρόκειται για έναν κλάδο γνωστό ως βιομιμητική—​προσπαθώντας να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και να βελτιώσουν την απόδοση των ήδη χρησιμοποιούμενων μηχανημάτων. Καθώς θα εξετάζετε τα επόμενα παραδείγματα, ρωτήστε τον εαυτό σας: “Σε ποιον αξίζει πραγματικά η τιμή για αυτά τα σχέδια;”

Μαθήματα από τα Πτερύγια της Φάλαινας

Τι μπορούν να μάθουν οι σχεδιαστές αεροσκαφών από τη μεγάπτερη φάλαινα; Από ό,τι φαίνεται, πολλά. Μια ενήλικη μεγάπτερη φάλαινα ζυγίζει περίπου 30 τόνους​—όσο ένα φορτωμένο φορτηγό—​και έχει σχετικά άκαμπτο σώμα με μεγάλα πτερύγια που μοιάζουν με φτερά πουλιών. Αυτό το ζώο, που έχει μήκος 12 μέτρα, διαθέτει αξιοσημείωτη ευκινησία κάτω από το νερό. Για παράδειγμα, όταν αναζητάει την τροφή της, η μεγάπτερη φάλαινα μπορεί να κολυμπήσει κάνοντας ανοδικούς σπειροειδείς κύκλους κάτω από ένα υποψήφιο γεύμα καρκινοειδών ή ψαριών, δημιουργώντας συγχρόνως ένα ρεύμα από φυσαλίδες. Αυτό το δίχτυ φυσαλίδων, με διάμετρο μόλις ενάμισι μέτρο, παγιδεύει τα πλάσματα που είναι στην επιφάνεια. Στη συνέχεια η φάλαινα καταβροχθίζει στη στιγμή το συγκεντρωμένο γεύμα της.

Εκείνο που εντυπωσίασε ιδιαίτερα τους ερευνητές ήταν το πώς αυτό το πλάσμα με το άκαμπτο σώμα περιστρέφεται σε κύκλους που μοιάζουν απίστευτα μικροί. Ανακάλυψαν ότι το μυστικό βρίσκεται στο σχήμα των πτερυγίων της φάλαινας. Το πρόσθιο άκρο των πτερυγίων της δεν είναι ομαλό, όπως το φτερό ενός αεροπλάνου, αλλά οδοντωτό, με μια σειρά από εξογκώματα που αποκαλούνται φύματα.

Καθώς η φάλαινα γλιστράει στο νερό, αυτά τα φύματα αυξάνουν την άνωση και μειώνουν την αντίσταση. Πώς; Το περιοδικό Φυσική Ιστορία (Natural History) εξηγεί ότι τα φύματα κάνουν το νερό να περιστρέφεται γρήγορα και ομαλά πάνω από το πτερύγιο, ακόμη και όταν η φάλαινα αναδύεται σχηματίζοντας πολύ απότομες γωνίες. Αν το πρόσθιο άκρο του πτερυγίου ήταν ομαλό, η φάλαινα δεν θα μπορούσε να κάνει τόσο κλειστούς ανοδικούς ελιγμούς επειδή το νερό θα πάφλαζε και θα στροβιλιζόταν πίσω από το πτερύγιο παύοντας να δημιουργεί άνωση.

Ποιες πρακτικές εφαρμογές υπόσχεται αυτή η ανακάλυψη; Τα φτερά των αεροσκαφών που θα βασίζονταν σε ένα τέτοιο σχέδιο θα χρειάζονταν προφανώς λιγότερα πτερύγια κλίσης ή άλλα μηχανικά βοηθήματα για τη μεταβολή της ροής του αέρα. Τέτοια φτερά θα ήταν ασφαλέστερα και πιο εύκολα στη συντήρηση. Ο εμβιομηχανικός Τζον Λονγκ πιστεύει ότι κάποια μέρα σύντομα «μπορεί κάλλιστα να βλέπουμε όλα τα αεριωθούμενα να έχουν εξογκώματα όπως αυτά που υπάρχουν στα πτερύγια της μεγάπτερης φάλαινας».

Αντιγραφή των Φτερών των Γλάρων

Ασφαλώς, τα φτερά των αεροσκαφών αποτελούν ήδη αντίγραφα του σχήματος των φτερών των πουλιών. Ωστόσο, πρόσφατα οι μηχανικοί έδωσαν νέα διάσταση σε αυτή την αντιγραφή. «Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα», αναφέρει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist), «έχουν σχεδιάσει ένα πρότυπο τηλεκατευθυνόμενο μοντέλο με την ικανότητα που διαθέτει ο γλάρος να αιωρείται, να εφορμά κάθετα και να ανέρχεται με ταχύτητα».

Οι γλάροι εκτελούν τις θαυμαστές ακροβατικές κινήσεις τους λυγίζοντας τα φτερά τους στις αρθρώσεις του αγκώνα και του ώμου. Αντιγράφοντας αυτό το ευέλικτο σχέδιο φτερών, «το πρότυπο μοντέλο των 60 εκατοστών χρησιμοποιεί έναν μικρό κινητήρα για να ελέγχει μια σειρά από μεταλλικές ράβδους που κινούν τα φτερά», λέει το περιοδικό. Αυτά τα φτερά με το έξυπνο σχέδιο παρέχουν στο μικρό αεροσκάφος τη δυνατότητα να αιωρείται και να εφορμά κάθετα ανάμεσα σε ψηλά κτίρια. Η Αεροπορία των ΗΠΑ αποβλέπει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην κατασκευή ενός τέτοιου πολύ ευέλικτου αεροσκάφους που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα για χημικά ή βιολογικά όπλα στις μεγαλουπόλεις.

Απομίμηση των Ποδιών του Γκέκο

Και τα χερσαία ζώα, επίσης, έχουν πολλά να διδάξουν. Λόγου χάρη, η μικρή σαύρα που είναι γνωστή ως γκέκο, το κοινό μας σαμιαμίδι, έχει την ικανότητα να αναρριχάται σε τοίχους και να γαντζώνεται ανάποδα σε οροφές. Ακόμη και στους Βιβλικούς χρόνους, το συγκεκριμένο πλάσμα ήταν γνωστό για αυτή την εκπληκτική ικανότητα. (Παροιμίες 30:28) Ποιο είναι το μυστικό της ικανότητας που έχει το γκέκο να αψηφά τη βαρύτητα;

Η ικανότητα που έχει το γκέκο να προσκολλάται ακόμη και σε επιφάνειες τόσο λείες όσο το γυαλί οφείλεται στις μικροσκοπικές τριχοειδείς δομές, τις λεγόμενες σμήριγγες, που καλύπτουν τα πόδια του. Τα πόδια δεν εκκρίνουν κόλλα. Αντί για αυτό, αξιοποιούν μια πολύ μικρή μοριακή δύναμη. Τα μόρια πάνω στις δύο επιφάνειες προσκολλώνται μεταξύ τους χάρη στις πολύ ασθενείς ελκτικές δυνάμεις που είναι γνωστές ως δυνάμεις βαν ντερ Βάαλς. Φυσιολογικά, η βαρύτητα υπερνικά εύκολα αυτές τις δυνάμεις, πράγμα το οποίο εξηγεί γιατί δεν μπορείτε να σκαρφαλώσετε σε έναν τοίχο ακουμπώντας απλώς πάνω του τις ανοιχτές παλάμες σας. Ωστόσο, οι μικροσκοπικές σμήριγγες του γκέκο αυξάνουν την έκταση της επιφάνειας που έρχεται σε επαφή με τον τοίχο. Οι δυνάμεις βαν ντερ Βάαλς, πολλαπλασιαζόμενες από τις χιλιάδες σμήριγγες των ποδιών του γκέκο, παράγουν αρκετή έλξη ώστε να συγκρατούν το βάρος της μικροσκοπικής σαύρας.

Σε τι θα μπορούσε να χρησιμεύσει αυτή η ανακάλυψη; Συνθετικά υλικά φτιαγμένα κατ’ απομίμηση των ποδιών του γκέκο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναλλακτικά αντί του Βέλκρο​—μια ακόμη ιδέα δανεισμένη από τη φύση.a Το περιοδικό Δι Ικόνομιστ (The Economist) παραθέτει τα λόγια κάποιου ερευνητή ο οποίος είπε ότι ένα υλικό φτιαγμένο από «ταινία γκέκο» θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο «σε ιατρικές εφαρμογές όπου δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν χημικά συγκολλητικά μέσα».

Σε Ποιον Αξίζει η Τιμή;

Στο μεταξύ, η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος σχεδιάζει ένα ρομπότ με πολλά πόδια που περπατάει σαν σκορπιός, ενώ μηχανικοί στη Φινλανδία έχουν ήδη κατασκευάσει έναν ελκυστήρα με έξι πόδια ο οποίος μπορεί να ξεπερνάει εμπόδια όπως θα έκανε ένα γιγάντιο έντομο. Άλλοι ερευνητές έχουν σχεδιάσει ύφασμα με μικρά «ελάσματα» που αντιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο ανοιγοκλείνουν τα κουκουνάρια. Κάποια αυτοκινητοβιομηχανία κατασκευάζει ένα όχημα που αντιγράφει το σχέδιο ενός ψαριού, του οστράκιου, το οποίο παρουσιάζει εκπληκτικά μικρή αεροδυναμική αντίσταση. Άλλοι δε ερευνητές μελετούν τις ιδιότητες που έχουν τα όστρακα του αμπαλόνε να απορροφούν τους κραδασμούς, με σκοπό να κατασκευάσουν ελαφρύτερο και ισχυρότερο εξοπλισμό για τη θωράκιση του σώματος.

Η φύση έχει προμηθεύσει τόσο πολλές καλές ιδέες ώστε οι ερευνητές έχουν δημιουργήσει μια βάση δεδομένων η οποία ήδη περιλαμβάνει χιλιάδες διαφορετικά βιολογικά συστήματα. Οι επιστήμονες μπορούν να ερευνούν αυτή τη βάση δεδομένων για να βρίσκουν «φυσικές λύσεις στα κατασκευαστικά τους προβλήματα», λέει το περιοδικό Δι Ικόνομιστ. Τα φυσικά συστήματα που περιέχονται σε αυτή τη βάση δεδομένων είναι γνωστά ως «βιολογικές ευρεσιτεχνίες». Φυσιολογικά, ο κάτοχος διπλώματος ευρεσιτεχνίας είναι το άτομο ή η εταιρία που κατοχυρώνει νομικά μια καινούρια ιδέα ή μηχάνημα. Αναφερόμενο σε αυτή τη βάση δεδομένων με τις βιολογικές ευρεσιτεχνίες, το παραπάνω περιοδικό λέει: «Αποκαλώντας τις βιομιμητικές επινοήσεις “βιολογικές ευρεσιτεχνίες”, οι ερευνητές τονίζουν απλώς ότι, στην πραγματικότητα, ο κάτοχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας είναι η φύση».

Πού βρήκε η φύση όλες αυτές τις ευρηματικές ιδέες; Πολλοί ερευνητές αποδίδουν τα φαινομενικά μεγαλοφυή σχέδια που είναι έκδηλα στη φύση σε εκατομμύρια χρόνια εξελικτικών πειραματισμών. Άλλοι ερευνητές, όμως, καταλήγουν σε διαφορετικό συμπέρασμα. Ο μικροβιολόγος Μάικλ Μπίχι έγραψε στην εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) το 2005: «Η έντονη παρουσία σχεδίου [στη φύση] παρέχει ένα αφοπλιστικά απλό επιχείρημα: αν κάτι μοιάζει, περπατάει και φωνάζει σαν πάπια, τότε, εφόσον δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία προς το αντίθετο, έχουμε βάσιμους λόγους να συμπεράνουμε ότι είναι πάπια». Ποιο είναι το συμπέρασμά του; «Δεν πρέπει να αψηφούμε το σχέδιο απλώς και μόνο επειδή είναι τόσο προφανές».

Βεβαίως, ο μηχανικός που σχεδιάζει ένα ασφαλέστερο και πιο αποδοτικό φτερό αεροσκάφους αξίζει να λάβει την τιμή για αυτό που σχεδίασε. Παρόμοια, εκείνος που επινοεί έναν πιο αποτελεσματικό επίδεσμο​—ή ένα πιο άνετο ύφασμα ή ένα πιο λειτουργικό όχημα—​αξίζει την τιμή για αυτό που σχεδίασε. Στην πραγματικότητα, ο κατασκευαστής που αντιγράφει το σχέδιο κάποιου άλλου χωρίς να αναγνωρίζει το σχεδιαστή ή να του αποδίδει την πρέπουσα τιμή μπορεί να θεωρηθεί ποινικά υπόλογος.

Όσον αφορά, λοιπόν, τους άρτια εκπαιδευμένους ερευνητές, οι οποίοι προκειμένου να επιλύσουν δύσκολα κατασκευαστικά προβλήματα καταφεύγουν σε φτωχές απομιμήσεις των συστημάτων που συναντώνται στη φύση, σας φαίνεται λογικό να αποδίδουν στη μη νοήμονα εξέλιξη την ευφυΐα που προϋποθέτει η επινόηση της αρχικής ιδέας; Αν το αντίγραφο απαιτεί νοήμονα σχεδιαστή, τι θα λεχθεί για το πρωτότυπο; Πράγματι, ποιος αξίζει περισσότερη τιμή, ο δεξιοτέχνης καλλιτέχνης ή ο μαθητής που μιμείται την τεχνοτροπία του;

Λογικό Συμπέρασμα

Έχοντας εξετάσει στοιχεία που πιστοποιούν την ύπαρξη σχεδίου στη φύση, πολλοί σκεπτόμενοι άνθρωποι έχουν τα ίδια αισθήματα με αυτά του ψαλμωδού, ο οποίος έγραψε: «Πόσο πολλά είναι τα έργα σου, Ιεχωβά! Τα πάντα με σοφία τα έφτιαξες. Η γη είναι γεμάτη από τα δημιουργήματά σου». (Ψαλμός 104:24) Ο Βιβλικός συγγραφέας Παύλος οδηγήθηκε σε παρόμοιο συμπέρασμα και έγραψε: «Διότι οι αόρατες ιδιότητες [του Θεού], δηλαδή η αιώνια δύναμη και η Θειότητά του, βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί».​—Ρωμαίους 1:19, 20.

Εντούτοις, πολλοί ειλικρινείς άνθρωποι οι οποίοι σέβονται τη Γραφή και πιστεύουν στον Θεό θα αντέτειναν πως ο Θεός μπορεί να χρησιμοποίησε την εξέλιξη για να δημιουργήσει τα θαύματα του φυσικού κόσμου. Τι διδάσκει, όμως, η Αγία Γραφή;

[Υποσημείωση]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]

Πού βρήκε η φύση τόσο πολλές καλές ιδέες;

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 6]

Ποιος είναι ο κάτοχος του διπλώματος ευρεσιτεχνίας της φύσης;

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 7]

Αν το αντίγραφο απαιτεί νοήμονα σχεδιαστή, τι θα λεχθεί για το πρωτότυπο;

Τα φτερά αυτού του πολύ ευκίνητου αεροσκάφους αποτελούν αντίγραφο των φτερών του γλάρου

Τα πόδια του γκέκο δεν λερώνονται, δεν αφήνουν ποτέ ίχνη, γαντζώνονται σε οποιαδήποτε επιφάνεια εκτός από το Τεφλόν, ενώ κολλούν και αποκολλούνται με μικρή προσπάθεια. Οι ερευνητές προσπαθούν να τα αντιγράψουν

Το σχέδιο ενός ψαριού, του οστράκιου, το οποίο παρουσιάζει εκπληκτικά μικρή αεροδυναμική αντίσταση, ενέπνευσε την κατασκευή ενός οχήματος

[Ευχαριστίες]

Airplane: Kristen Bartlett/​University of Florida; gecko foot: Breck P. Kent; box fish and car: Mercedes-Benz USA

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 8]

ΕΝΣΤΙΚΤΩΔΩΣ ΣΟΦΑ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟ

Πολλά πλάσματα είναι «ενστικτωδώς σοφά» όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο προσανατολίζονται στον πλανήτη Γη. (Παροιμίες 30:24, 25) Προσέξτε δύο παραδείγματα.

◼ Έλεγχος Κυκλοφορίας Μυρμηγκιών Πώς βρίσκουν το δρόμο της επιστροφής στη φωλιά τους τα μυρμήγκια που αναζητούν τροφή; Ερευνητές στο Ηνωμένο Βασίλειο ανακάλυψαν πως, εκτός του ότι αφήνουν οσμηρά ίχνη, μερικά μυρμήγκια χρησιμοποιούν τη γεωμετρία για να χαράξουν μονοπάτια που καθιστούν εύκολη την επιστροφή στη φωλιά. Λόγου χάρη, τα μυρμήγκια των φαραώ «δημιουργούν μονοπάτια που ξεκινούν ακτινωτά από τη φωλιά και διακλαδίζονται σχηματίζοντας γωνία 50 ή 60 μοιρών», αναφέρει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας. Τι το αξιοσημείωτο υπάρχει σε αυτή τη μέθοδο; Όταν ένα μυρμήγκι επιστρέφει στη φωλιά και φτάνει σε μια διακλάδωση στο μονοπάτι, ακολουθεί ενστικτωδώς τη δίοδο που παρεκκλίνει λιγότερο, η οποία οδηγεί αναπόφευκτα στη φωλιά. «Η γεωμετρία των διακλαδιζόμενων διόδων», λέει το άρθρο, «βελτιστοποιεί την κίνηση των μυρμηγκιών μέσα στο δίκτυο των μονοπατιών, ιδιαίτερα όταν αυτά περπατούν κατά μήκος τους και προς τις δύο κατευθύνσεις, και ελαχιστοποιεί την απώλεια ενέργειας των μυρμηγκιών εξαιτίας της μετακίνησης σε λάθος κατεύθυνση».

◼ Πυξίδες Πουλιών Πολλά πουλιά προσανατολίζονται με εκπληκτική ακρίβεια σε μακρινές αποστάσεις και σε κάθε είδους καιρικές συνθήκες. Πώς; Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα πουλιά μπορούν να αντιληφθούν το μαγνητικό πεδίο της γης. Ωστόσο, «οι γραμμές του μαγνητικού πεδίου [της γης] ποικίλλουν από τόπο σε τόπο και δεν δείχνουν πάντα προς τον πραγματικό βορρά», αναφέρει το περιοδικό Επιστήμη (Science). Τι εμποδίζει τα αποδημητικά πουλιά να παρεκκλίνουν από την πορεία τους; Τα πουλιά προφανώς ρυθμίζουν την εσωτερική τους πυξίδα σύμφωνα με το δύοντα ήλιο κάθε απόγευμα. Εφόσον η θέση του ηλιοβασιλέματος αλλάζει ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος και την εποχή, οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτά τα πουλιά πρέπει να είναι σε θέση να αντισταθμίζουν τις αλλαγές μέσω «ενός βιολογικού ρολογιού το οποίο τα πληροφορεί για την εποχή του έτους», λέει το περιοδικό.

Ποιος προγραμμάτισε το μυρμήγκι έτσι ώστε να έχει αίσθηση γεωμετρίας; Ποιος προμήθευσε στα πουλιά πυξίδα, βιολογικό ρολόι, καθώς και εγκέφαλο ικανό να ερμηνεύει τις πληροφορίες που παρέχουν αυτά τα όργανα; Η μη νοήμων εξέλιξη; Ή ένας νοήμων Δημιουργός;

[Ευχαριστίες]

© E.J.H. Robinson 2004

Χρησιμοποίησε ο Θεός την Εξέλιξη για να Δημιουργήσει τη Ζωή;

«Άξιος είσαι, Ιεχωβά, ναι, ο Θεός μας, να λάβεις τη δόξα και την τιμή και τη δύναμη, επειδή εσύ δημιούργησες τα πάντα, και λόγω του θελήματός σου υπήρξαν και δημιουργήθηκαν».​—ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ 4:11.

ΛΙΓΟ καιρό αφότου ο Κάρολος Δαρβίνος κατέστησε δημοφιλή τη θεωρία της εξέλιξης, πολλά αποκαλούμενα Χριστιανικά θρησκεύματα άρχισαν να αναζητούν τρόπους για να συνδυάσουν την πίστη τους στον Θεό με την αποδοχή της θεωρίας της εξέλιξης.

Σήμερα, οι πιο επιφανείς «Χριστιανικές» θρησκευτικές ομάδες φαίνονται διατεθειμένες να δεχτούν ότι ο Θεός θα πρέπει να χρησιμοποίησε την εξέλιξη με κάποιον τρόπο προκειμένου να δημιουργήσει τη ζωή. Μερικοί διδάσκουν ότι ο Θεός προγραμμάτισε από την αρχή το σύμπαν να διαμορφωθεί με τέτοιον τρόπο ώστε τα έμβια όντα να εξελιχθούν αναπόφευκτα από άψυχες χημικές ουσίες και τελικά να φέρουν σε ύπαρξη την ανθρωπότητα. Όσοι υποστηρίζουν αυτή τη διδασκαλία, γνωστή ως θεϊστική εξέλιξη, δεν πιστεύουν ότι ο Θεός παρενέβη σε αυτή τη διαδικασία αφότου εκείνη άρχισε. Άλλοι πιστεύουν ότι, γενικά, ο Θεός επέτρεψε στην εξέλιξη να παραγάγει τις περισσότερες οικογένειες φυτών και ζώων αλλά παρενέβαινε σταδιακά για να κατευθύνει τη διαδικασία.

Συνδυασμός Διδασκαλιών​—Είναι Εφικτός;

Εναρμονίζεται πράγματι η θεωρία της εξέλιξης με τις διδασκαλίες της Γραφής; Αν η εξέλιξη ήταν αληθινή, τότε η αφήγηση της Γραφής για τη δημιουργία του πρώτου ανθρώπου, του Αδάμ, θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, μια ιστορία που σκοπό είχε να προσφέρει ένα ηθικό δίδαγμα αλλά η οποία δεν έπρεπε να εκληφθεί κατά γράμμα. (Γένεση 1:26, 27· 2:18-24) Άραγε, έτσι θεωρούσε ο Ιησούς αυτή τη Γραφική αφήγηση; «Δεν διαβάσατε», είπε ο Ιησούς, «ότι αυτός που τους δημιούργησε από την αρχή τούς έκανε αρσενικό και θηλυκό και είπε: “Γι’ αυτόν το λόγο ο άνθρωπος θα αφήσει τον πατέρα του και τη μητέρα του και θα προσκολληθεί στη σύζυγό του, και οι δύο θα είναι μία σάρκα”; Ώστε δεν είναι πια δύο, αλλά μία σάρκα. Άρα λοιπόν, αυτό που ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος να μην το χωρίζει».​—Ματθαίος 19:4-6.

Ο Ιησούς παρέθετε εδώ από την αφήγηση της δημιουργίας που καταγράφεται στο 2ο κεφάλαιο της Γένεσης. Αν ο Ιησούς θεωρούσε τον πρώτο γάμο φανταστική ιστορία, θα αναφερόταν σε αυτόν για να υποστηρίξει τη διδασκαλία του περί ιερότητας του γάμου; Όχι. Ο Ιησούς παρέπεμψε στην αφήγηση της Γένεσης επειδή γνώριζε ότι επρόκειτο για αληθινή ιστορία.​—Ιωάννης 17:17.

Παρόμοια, οι μαθητές του Ιησού πίστευαν στην αφήγηση της Γένεσης για τη δημιουργία. Λόγου χάρη, το Ευαγγέλιο του Λουκά αναφέρει τη γενεαλογία του Ιησού φτάνοντας μέχρι και τον Αδάμ. (Λουκάς 3:23-38) Αν ο Αδάμ ήταν φανταστικό πρόσωπο, σε ποιο σημείο θα μεταπηδούσε αυτός ο γενεαλογικός κατάλογος από την πραγματικότητα στο μύθο; Αν η ρίζα αυτού του οικογενειακού δέντρου ήταν μυθική, πόσο αξιόπιστο θα καθιστούσε κάτι τέτοιο τον ισχυρισμό του Ιησού ότι ήταν ο Μεσσίας, γεννημένος στη γραμμή του Δαβίδ; (Ματθαίος 1:1) Ο Ευαγγελιστής Λουκάς είπε ότι είχε «ερευνήσει τα πάντα από την αρχή με ακρίβεια». Σαφώς, και αυτός επίσης πίστευε στην αφήγηση της Γένεσης για τη δημιουργία.​—Λουκάς 1:3.

Η πίστη του αποστόλου Παύλου στον Ιησού συνδεόταν με την εμπιστοσύνη του Παύλου στην αφήγηση της Γένεσης. Ο Παύλος έγραψε: «Εφόσον ο θάνατος είναι μέσω ενός ανθρώπου, η ανάσταση των νεκρών είναι επίσης μέσω ενός ανθρώπου. Διότι όπως σε σχέση με τον Αδάμ όλοι πεθαίνουν, έτσι και σε σχέση με τον Χριστό όλοι θα ζωοποιηθούν». (1 Κορινθίους 15:21, 22) Αν ο Αδάμ δεν ήταν στην πραγματικότητα ο προπάτορας όλης της ανθρωπότητας, εκείνος μέσω του οποίου «μπήκε η αμαρτία στον κόσμο και μέσω της αμαρτίας ο θάνατος», γιατί θα έπρεπε να πεθάνει ο Ιησούς για να εξουδετερώσει τις συνέπειες της κληρονομημένης αμαρτίας;​—Ρωμαίους 5:12· 6:23.

Το να υποσκάπτει κάποιος την πίστη στην αφήγηση της Γένεσης για τη δημιουργία είναι σαν να υποσκάπτει τα ίδια τα θεμέλια της Χριστιανικής πίστης. Η θεωρία της εξέλιξης δεν εναρμονίζεται με τις διδασκαλίες του Χριστού. Κάθε προσπάθεια για συνδυασμό αυτών των πεποιθήσεων δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε αδύναμη πίστη, επιρρεπή στο να “κλυδωνίζεται και να μεταφέρεται εδώ και εκεί από κάθε άνεμο διδασκαλίας”.​—Εφεσίους 4:14.

Πίστη Βασισμένη σε Σταθερό Θεμέλιο

Επί αιώνες η Αγία Γραφή έχει δεχτεί κριτική και επιθέσεις. Κατ’ επανάληψη, το Βιβλικό κείμενο έχει δικαιωθεί. Όταν η Γραφή ασχολείται με την ιστορία, την υγεία και την επιστήμη, οι αφηγήσεις της έχουν αποδειχτεί επανειλημμένα αξιόπιστες. Οι συμβουλές της σχετικά με τις ανθρώπινες σχέσεις είναι φερέγγυες και διαχρονικές. Οι ανθρώπινες φιλοσοφίες και θεωρίες, όπως το χλωρό χορτάρι, ανθίζουν και με τον καιρό ξεραίνονται, αλλά ο Λόγος του Θεού «θα παραμείνει στον αιώνα».​—Ησαΐας 40:8.

Η διδασκαλία της εξέλιξης δεν περιορίζεται στη σφαίρα της επιστημονικής θεωρίας. Είναι μια ανθρώπινη φιλοσοφία που άνθισε και ευδοκίμησε επί δεκαετίες. Τα πρόσφατα χρόνια, ωστόσο, η ίδια η παραδοσιακή διδασκαλία του Δαρβίνου για την εξέλιξη έχει εξελιχθεί​—στην πραγματικότητα, έχει μεταλλαχτεί—​στα πλαίσια των προσπαθειών που έχουν γίνει προκειμένου να δοθούν εξηγήσεις για τις αυξανόμενες αποδείξεις περί σχεδίου στο φυσικό κόσμο. Σας προσκαλούμε να ερευνήσετε περαιτέρω το θέμα. Μπορείτε να το κάνετε αυτό εξετάζοντας τα υπόλοιπα άρθρα του παρόντος τεύχους. Επιπλέον, μπορείτε, αν θέλετε, να διαβάσετε τα έντυπα που φαίνονται σε αυτή τη σελίδα καθώς και στη σελίδα 32.

Πιθανότατα θα διαπιστώσετε ότι, αφού ερευνήσετε το ζήτημα, η εμπιστοσύνη σας σε αυτά που λέει η Γραφή όσον αφορά το παρελθόν θα αυξηθεί. Και το πιο σημαντικό είναι ότι θα ενισχυθεί η πίστη σας στις υποσχέσεις της Γραφής για το μέλλον. (Εβραίους 11:1) Μπορεί επίσης να υποκινηθείτε να αινέσετε τον Ιεχωβά, «τον Δημιουργό του ουρανού και της γης».​—Ψαλμός 146:6.

ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗ ΥΛΗ

Ένα Βιβλίο για Όλους τους Ανθρώπους Συγκεκριμένα παραδείγματα που πιστοποιούν την αυθεντικότητα της Γραφής εξετάζονται σε αυτό το ειδικό βιβλιάριο

Υπάρχει Δημιουργός που Ενδιαφέρεται για Εσάς; Εξετάστε περισσότερες επιστημονικές αποδείξεις και μάθετε γιατί ένας Θεός που ενδιαφέρεται επιτρέπει τόσα παθήματα

Τι Διδάσκει Πράγματι η Αγία Γραφή; Το ερώτημα: Ποιος είναι ο σκοπός του Θεού για τη γη; λαβαίνει απάντηση στο κεφάλαιο 3 αυτού του βιβλίου

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]

Ο Ιησούς πίστευε στην αφήγηση της Γένεσης για τη δημιουργία. Έκανε άραγε λάθος;

[Πλαίσιο στη σελίδα 9]

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ;

Σύμφωνα με έναν ορισμό, «εξέλιξη» είναι «η διαδικασία αλλαγής προς μια ορισμένη κατεύθυνση». Ωστόσο, ο όρος χρησιμοποιείται με αρκετούς τρόπους. Παραδείγματος χάρη, χρησιμοποιείται για να περιγράψει μεγάλες αλλαγές σε άψυχα πράγματα—την ανάπτυξη του σύμπαντος. Επίσης, ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει μικρές αλλαγές σε έμβια όντα—τον τρόπο με τον οποίο προσαρμόζονται φυτά και ζώα στο περιβάλλον τους. Τις περισσότερες φορές, όμως, χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη θεωρία σύμφωνα με την οποία η ζωή προήλθε από άψυχες χημικές ουσίες, συγκροτήθηκε σε αυτοαναπαραγόμενα κύτταρα και σταδιακά παρήγε ολοένα και πιο περίπλοκα πλάσματα, με πιο νοήμον παράγωγό της τον άνθρωπο. Ο όρος «εξέλιξη» χρησιμοποιείται στο παρόν άρθρο με αυτή την τρίτη έννοια.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 10]

Space photo: J. Hester and P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

Συνέντευξη με έναν Βιοχημικό

ΤΟ 1996, ο Μάικλ Τζ. Μπίχι, σήμερα καθηγητής βιοχημείας στο Πανεπιστήμιο Λιχάι, στην Πενσυλβανία των ΗΠΑ, έθεσε σε κυκλοφορία το βιβλίο του Το Μαύρο Κουτί του Δαρβίνου​—Η Βιοχημική Αμφισβήτηση της Εξέλιξης (Darwin’s Black Box​—The Biochemical Challenge to Evolution). Το Ξύπνα! 8 Μαΐου 1997 περιείχε μια σειρά άρθρων με τίτλο «Πώς Βρεθήκαμε Εδώ; Τυχαία ή με Σχέδιο;» η οποία αναφερόταν στο βιβλίο του Μπίχι. Τη δεκαετία που έχει μεσολαβήσει από την έκδοση του βιβλίου Το Μαύρο Κουτί του Δαρβίνου, οι εξελικτές επιστήμονες έχουν πασχίσει να αντικρούσουν τα επιχειρήματα που πρόβαλε ο Μπίχι. Οι επικριτές τον έχουν κατηγορήσει ότι αφήνει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις​—είναι Ρωμαιοκαθολικός—​να συσκοτίζουν την επιστημονική του κρίση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι η συλλογιστική του είναι αντιεπιστημονική. Το Ξύπνα! πήρε συνέντευξη από τον καθηγητή Μπίχι προκειμένου να μάθει το λόγο για τον οποίο οι απόψεις του έχουν προκαλέσει τέτοια αντιλογία.

ΞΥΠΝΑ!: ΓΙΑΤΙ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΟΤΙ Η ΖΩΗ ΠΑΡΕΧΕΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΕΥΦΥΟΥΣ ΣΧΕΔΙΟΥ;

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΙΧΙ: Συμπεραίνουμε ότι υπάρχει σχέδιο οποτεδήποτε βλέπουμε πολύπλοκους μηχανισμούς λειτουργίας. Πάρτε για παράδειγμα τις μηχανές που χρησιμοποιούμε καθημερινά​—τη μηχανή του γκαζόν, το αυτοκίνητο ή ακόμη πιο απλά πράγματα. Ένα παράδειγμα το οποίο μου αρέσει να χρησιμοποιώ είναι η ποντικοπαγίδα. Συμπεραίνετε ότι είναι αποτέλεσμα σχεδίου επειδή βλέπετε διάφορα μέρη που έχουν συναρμολογηθεί για να λειτουργήσουν με σκοπό να πιαστεί το ποντίκι.

Η επιστήμη στις μέρες μας έχει προοδεύσει αρκετά ώστε να μας αποκαλύψει το θεμελιώδες επίπεδο της ζωής. Και προς μεγάλη μας έκπληξη, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει λειτουργικούς, πολύπλοκους μηχανισμούς στο μοριακό επίπεδο της ζωής. Λόγου χάρη, μέσα στα ζωντανά κύτταρα υπάρχουν μικρά μοριακά «φορτηγά» τα οποία μεταφέρουν προμήθειες από τη μια πλευρά του κυττάρου στην άλλη. Υπάρχουν μικροσκοπικές μοριακές «πινακίδες» οι οποίες λένε σε αυτά τα «φορτηγά» να στρίψουν αριστερά ή δεξιά. Μερικά κύτταρα έχουν μοριακές «εξωλέμβιες μηχανές» που προωθούν τα κύτταρα μέσα σε υγρό. Σε οποιοδήποτε άλλο πλαίσιο εφαρμογής, όταν γίνεται φανερή τέτοια λειτουργική πολυπλοκότητα, οι άνθρωποι συμπεραίνουν ότι αυτά τα πράγματα σχεδιάστηκαν. Δεν έχουμε άλλη εξήγηση για αυτή την πολυπλοκότητα, παρά τα όσα διατείνεται η δαρβινική εξέλιξη. Εφόσον η πείρα μάς υπαγορεύει με συνέπεια ότι τέτοιου είδους μηχανισμοί φανερώνουν σχέδιο, έχουμε κάθε λόγο να θεωρούμε ότι και αυτά τα μοριακά συστήματα σχεδιάστηκαν από μια νοήμονα πηγή.

ΞΥΠΝΑ!: ΓΙΑΤΙ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΣΑΣ, Η ΠΛΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ ΣΑΣ ΔΙΑΦΩΝΕΙ ΜΕ ΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΑΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΕΥΦΥΕΣ ΣΧΕΔΙΟ;

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΙΧΙ: Πολλοί επιστήμονες διαφωνούν με τα συμπεράσματά μου επειδή αντιλαμβάνονται ότι η άποψη περί ευφυούς σχεδίου έχει εξωεπιστημονικές προεκτάσεις​—ότι φαίνεται να στρέφει καθαρά την προσοχή σε κάτι πέρα από τα όρια του φυσικού κόσμου. Αυτό το συμπέρασμα κάνει πολλούς να νιώθουν άβολα. Εντούτοις, εγώ διδασκόμουν πάντοτε ότι η επιστήμη αναμένεται να ακολουθεί τις αποδείξεις οπουδήποτε και αν οδηγούν αυτές. Κατά τη γνώμη μου, είναι έλλειψη θάρρους να οπισθοχωρείς από κάτι για το οποίο υπάρχουν τόσο ισχυρές αποδείξεις απλώς και μόνο επειδή πιστεύεις ότι το συμπέρασμα έχει ανεπιθύμητες φιλοσοφικές προεκτάσεις.

ΞΥΠΝΑ!: ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΤΕ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΚΡΙΤΕΣ ΠΟΥ ΙΣΧΥΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΤΙ Η ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΗΣ ΑΠΟΨΗΣ ΠΕΡΙ ΕΥΦΥΟΥΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΡΟΩΘΕΙ ΤΗΝ ΑΓΝΟΙΑ;

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΙΧΙ: Το συμπέρασμα περί ύπαρξης σχεδίου δεν οφείλεται στην άγνοια. Δεν οφείλεται σε αυτό που δεν γνωρίζουμε. Οφείλεται σε αυτό που πράγματι γνωρίζουμε. Όταν ο Δαρβίνος δημοσίευσε το βιβλίο του Η Καταγωγή των Ειδών πριν από 150 χρόνια, η ζωή φαινόταν απλή. Οι επιστήμονες πίστευαν ότι το κύτταρο ήταν τόσο απλό ώστε μπορεί απλώς να ξεπήδησε μόνο του μέσα από την ιλύ της θάλασσας. Αλλά από τότε η επιστήμη έχει ανακαλύψει ότι τα κύτταρα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα, πολύ πιο πολύπλοκα από τα μηχανήματα του 21ου αιώνα μας. Αυτή η λειτουργική πολυπλοκότητα φανερώνει την ύπαρξη σχεδίου με συγκεκριμένο σκοπό.

ΞΥΠΝΑ!: ΕΧΕΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΠΟΙΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΠΟΥ ΝΑ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΟΤΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ, ΜΕΣΩ ΦΥΣΙΚΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ, ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ ΝΑ ΕΧΕΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕΙ ΤΟΥΣ ΠΟΛΥΠΛΟΚΟΥΣ ΜΟΡΙΑΚΟΥΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥΣ ΣΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΑΝΑΦΕΡΕΣΤΕ;

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΙΧΙ: Αν ερευνήσετε την επιστημονική βιβλιογραφία, θα διαπιστώσετε ότι κανένας δεν έχει κάνει κάποια σοβαρή προσπάθεια​—μια πειραματική προσπάθεια ή ένα λεπτομερές επιστημονικό μοντέλο—​που να εξηγεί πώς προέκυψαν τέτοιοι μοριακοί μηχανισμοί από τις δαρβινικές διεργασίες. Και αυτό παρά το γεγονός ότι, στα δέκα χρόνια από την έκδοση του βιβλίου μου, πολλοί επιστημονικοί οργανισμοί, όπως η Εθνική Ακαδημία Επιστημών και η Αμερικανική Εταιρία για την Πρόοδο της Επιστήμης, έχουν απευθύνει επίμονες εκκλήσεις στα μέλη τους να κάνουν ό,τι μπορούν ώστε να αντικρούσουν την άποψη ότι η ζωή παρέχει αποδείξεις ευφυούς σχεδίου.

ΞΥΠΝΑ!: ΠΩΣ ΑΠΑΝΤΑΤΕ ΣΕ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΕ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΦΥΤΩΝ Ή ΖΩΩΝ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΣΧΥΡΙΖΟΝΤΑΙ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΠΑΡΚΩΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΑ;

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΜΠΙΧΙ: Το γεγονός και μόνο ότι δεν γνωρίζουμε το λόγο ύπαρξης ενός χαρακτηριστικού σε κάποιον οργανισμό δεν σημαίνει ότι αυτό το χαρακτηριστικό δεν παίζει σημαντικό ρόλο. Λόγου χάρη, κάποτε πίστευαν ότι τα λεγόμενα υπολειμματικά όργανα καταδείκνυαν πως το ανθρώπινο σώμα και άλλοι οργανισμοί ήταν ανεπαρκώς σχεδιασμένοι. Για παράδειγμα, κάποτε υπήρχε η άποψη ότι η σκωληκοειδής απόφυση και οι αμυγδαλές ήταν υπολειμματικά όργανα και συνήθως αφαιρούνταν. Αλλά αργότερα ανακαλύφτηκε ότι αυτά τα όργανα παίζουν κάποιον ρόλο στο ανοσολογικό σύστημα και δεν θεωρούνται πλέον υπολειμματικά.

Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι στη βιολογία ορισμένα πράγματα προφανώς συμβαίνουν τυχαία. Αλλά το γεγονός και μόνο ότι το αυτοκίνητό μου έχει κάποιο βαθούλωμα ή κάποιο σκασμένο ελαστικό δεν σημαίνει ότι το αυτοκίνητο ή το ελαστικό δεν σχεδιάστηκε. Παρόμοια, το γεγονός ότι κάποια πράγματα στη βιολογία συμβαίνουν τυχαία δεν σημαίνει ότι ο προηγμένος, πολύπλοκος μοριακός μηχανισμός της ζωής προήλθε τυχαία. Αυτός ο ισχυρισμός δεν είναι λογικός.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 12]

«Κατά τη γνώμη μου, είναι έλλειψη θάρρους να οπισθοχωρείς από κάτι για το οποίο υπάρχουν τόσο ισχυρές αποδείξεις απλώς και μόνο επειδή πιστεύεις ότι το συμπέρασμα έχει ανεπιθύμητες φιλοσοφικές προεκτάσεις»

Είναι η Εξέλιξη Πραγματικότητα;

«Η ΕΞΕΛΙΞΗ είναι τόσο πραγματική όσο η θερμότητα του ήλιου», ισχυρίζεται ο καθηγητής Ρίτσαρντ Ντόκινς, διακεκριμένος εξελικτής επιστήμονας. Ασφαλώς, τα πειράματα και οι άμεσες παρατηρήσεις αποδεικνύουν ότι ο ήλιος είναι καυτός. Παρέχουν, όμως, τα πειράματα και οι άμεσες παρατηρήσεις την ίδια αδιάσειστη υποστήριξη στη διδασκαλία της εξέλιξης;

Προτού απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, χρειάζεται να διασαφηνιστεί κάτι. Πολλοί επιστήμονες έχουν διακρίνει ότι, με την πάροδο του χρόνου, οι απόγονοι των έμβιων όντων μπορεί να παρουσιάσουν μικρές αλλαγές. Ο Κάρολος Δαρβίνος αποκάλεσε αυτή τη διαδικασία «προέλευση με επακόλουθες μεταβολές». Τέτοιες αλλαγές έχουν γίνει αντικείμενο άμεσης παρατήρησης, έχουν καταγραφεί σε πειράματα και έχουν χρησιμοποιηθεί με έξυπνο τρόπο από εκείνους που ασχολούνται με την αναπαραγωγή φυτών και ζώων.a Αυτές οι αλλαγές μπορούν να θεωρηθούν πραγματικότητες. Εντούτοις, οι επιστήμονες προσδίδουν σε τέτοιες μικρές αλλαγές τον όρο «μικροεξέλιξη». Η ίδια η λέξη υποδηλώνει τον ισχυρισμό πολλών επιστημόνων​—ότι αυτές οι ελάχιστες αλλαγές αποτελούν την απόδειξη ενός εντελώς διαφορετικού φαινομένου, ενός φαινομένου το οποίο δεν έχει παρατηρήσει κανένας, και το οποίο αποκαλούν μακροεξέλιξη.

Βλέπετε, ο Δαρβίνος προχώρησε πολύ πιο πέρα από αυτές τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν αντικείμενο παρατήρησης. Στο πασίγνωστο βιβλίο του Η Καταγωγή των Ειδών, έγραψε: «Θεωρώ όλα τα όντα, όχι ξεχωριστά δημιουργήματα, αλλά απογόνους κάποιων λιγοστών όντων». Ο Δαρβίνος έλεγε ότι, στη διάρκεια τεράστιων περιόδων χρόνου, αυτά τα αρχικά “λιγοστά όντα”, ή οι λεγόμενες απλές μορφές ζωής, εξελίχθηκαν σταδιακά​—μέσω «εξαιρετικά αμελητέων μεταβολών»—​στις εκατομμύρια διαφορετικές μορφές ζωής που υπάρχουν στη γη. Οι εξελικτές διδάσκουν ότι αυτές οι μικρές αλλαγές συσσωρεύτηκαν και επέφεραν τις μεγάλες αλλαγές που απαιτούνταν προκειμένου να γίνουν τα ψάρια αμφίβια και οι πίθηκοι άνθρωποι. Αυτές οι υποτιθέμενες μεγάλες αλλαγές αναφέρονται ως μακροεξέλιξη. Σε πολλούς, αυτός ο δεύτερος ισχυρισμός φαίνεται λογικός. Τέτοια άτομα αναρωτιούνται: “Αν μπορούν να συμβούν μικρές αλλαγές μέσα στο ίδιο είδος, γιατί να μην μπορεί η εξέλιξη να επιφέρει μεγάλες αλλαγές στο πέρασμα μακρών χρονικών περιόδων;”b

Η διδασκαλία της μακροεξέλιξης βασίζεται σε τρεις κύριες προϋποθέσεις:

1. Οι μεταλλάξεις παρέχουν τις πρώτες ύλες που απαιτούνται για τη δημιουργία νέων ειδών.c

2. Η φυσική επιλογή οδηγεί στην παραγωγή νέων ειδών.

3. Το αρχείο των απολιθωμάτων πιστοποιεί ότι συνέβησαν μακροεξελικτικές αλλαγές στα φυτά και στα ζώα.

Είναι τα στοιχεία που υποστηρίζουν τη μακροεξέλιξη τόσο πειστικά ώστε να την καθιστούν πραγματικότητα;

Μπορούν να Παραγάγουν οι Μεταλλάξεις Νέα Είδη;

Πολλές λεπτομέρειες ενός φυτού ή ζώου καθορίζονται από τις οδηγίες που υπάρχουν στο γενετικό του κώδικα, το σχέδιο που περιέχεται στον πυρήνα κάθε κυττάρου.d Οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι μεταλλάξεις​—δηλαδή τυχαίες αλλαγές—​στο γενετικό κώδικα μπορούν να επιφέρουν τροποποιήσεις στους απογόνους φυτών και ζώων. Το 1946, ο Χέρμαν Τζ. Μίλερ, κάτοχος Βραβείου Νόμπελ και θεμελιωτής της μελέτης της γενετικής των μεταλλάξεων, ισχυρίστηκε: «Αυτή η συσσώρευση πολλών σπάνιων, ως επί το πλείστον απειροελάχιστων αλλαγών αποτελεί, όχι μόνο το κύριο μέσο για την τεχνητή βελτίωση ζώων και φυτών, αλλά, πολύ περισσότερο, τον τρόπο με τον οποίο έχει λάβει χώρα η φυσική εξέλιξη, υπό την κατεύθυνση της φυσικής επιλογής».

Πράγματι, η διδασκαλία της μακροεξέλιξης βασίζεται στον ισχυρισμό ότι οι μεταλλάξεις μπορούν να παραγάγουν, όχι μόνο νέα είδη, αλλά και εντελώς νέες οικογένειες φυτών και ζώων. Υπάρχει τρόπος να αποδειχτεί αυτός ο τολμηρός ισχυρισμός; Ας εξετάσουμε τι έχουν αποκαλύψει οι μελέτες που διεξάγονται εδώ και 100 χρόνια περίπου στον τομέα της γενετικής έρευνας.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1930, οι επιστήμονες δέχτηκαν με ενθουσιασμό την άποψη ότι, αν η φυσική επιλογή μπορούσε να παραγάγει νέα είδη φυτών από τυχαίες μεταλλάξεις, τότε η τεχνητή, δηλαδή η κατευθυνόμενη από τον άνθρωπο, επιλογή μεταλλάξεων θα πρέπει να μπορεί να κάνει το ίδιο ακόμη πιο αποτελεσματικά. «Οι βιολόγοι εν γένει, καθώς και οι γενετιστές και εκείνοι που ασχολούνταν με την αναπαραγωγή φυτών και ζώων ιδιαίτερα, κυριεύτηκαν από ευφορία», είπε ο Βολφ-Έκεχαρτ Λόνιγκ, επιστήμονας από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Έρευνα Σχετικά με την Αναπαραγωγή των Φυτών στη Γερμανία, σε μια συνέντευξη που έδωσε στο Ξύπνα! Γιατί αυτή η ευφορία; Ο Λόνιγκ, ο οποίος μελετά εδώ και 28 χρόνια περίπου τις γενετικές μεταλλάξεις στα φυτά, είπε: «Αυτοί οι ερευνητές νόμιζαν ότι είχε έρθει ο καιρός να γίνει τεχνολογική επανάσταση όσον αφορά την παραδοσιακή μέθοδο αναπαραγωγής φυτών και ζώων. Νόμιζαν ότι προκαλώντας και επιλέγοντας ευνοϊκές μεταλλάξεις, μπορούσαν να παραγάγουν νέα και καλύτερα φυτά και ζώα».e

Επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ασία και στην Ευρώπη έθεσαν σε εφαρμογή ερευνητικά προγράμματα που έτυχαν μεγάλης οικονομικής υποστήριξης, χρησιμοποιώντας μεθόδους οι οποίες υπόσχονταν να επιταχύνουν την εξέλιξη. Έπειτα από 40 και πλέον χρόνια εντατικής έρευνας, ποια ήταν τα αποτελέσματα; «Παρά την τεράστια οικονομική δαπάνη», λέει ο ερευνητής Πέτερ φον Ζένγκμπους, «η προσπάθεια για καλλιέργεια ολοένα και πιο παραγωγικών ποικιλιών μέσω ακτινοβολίας αποδείχτηκε παταγώδης αποτυχία». Ο Λόνιγκ είπε: «Τη δεκαετία του 1980, οι ελπίδες και η ευφορία των επιστημόνων είχαν μετατραπεί σε παγκόσμια αποτυχία. Η αναπαραγωγή μέσω μεταλλάξεων ως χωριστός κλάδος έρευνας εγκαταλείφθηκε στις Δυτικές χώρες. Σχεδόν όλα τα μεταλλάγματα παρουσίασαν “αρνητικές τιμές επιλογής”, δηλαδή πέθαναν ή ήταν ασθενέστερα από τις φυσικές ποικιλίες».f

Παρ’ όλα αυτά, οι πληροφορίες που έχουν συγκεντρωθεί τώρα από τη σχεδόν 100ετή έρευνα για τις μεταλλάξεις γενικά και την 70ετή ενασχόληση με την αναπαραγωγή μέσω μεταλλάξεων ειδικότερα παρέχουν στους επιστήμονες τη δυνατότητα να βγάλουν συμπεράσματα σχετικά με το αν οι μεταλλάξεις μπορούν να παραγάγουν νέα είδη. Ο Λόνιγκ, έχοντας εξετάσει τα στοιχεία, συμπέρανε: «Οι μεταλλάξεις δεν μπορούν να μεταβάλουν ένα αρχικό είδος [φυτού ή ζώου] σε ένα εντελώς νέο είδος. Αυτό το συμπέρασμα συμφωνεί με όλες τις εμπειρίες και τα αποτελέσματα των ερευνών του 20ού αιώνα για τις μεταλλάξεις καθώς και με το νόμο των πιθανοτήτων. Συνεπώς, ο νόμος της επανεμφανιζόμενης παραλλαγής υποδηλώνει ότι τα είδη που είναι κατάλληλα προσδιορισμένα βάσει των γενετικών τους χαρακτηριστικών έχουν σαφή όρια τα οποία δεν μπορούν να καταργηθούν ή να παραβιαστούν από τυχαίες μεταλλάξεις».

Σκεφτείτε τις προεκτάσεις των παραπάνω δεδομένων. Αν επιστήμονες με υψηλή μόρφωση δεν μπορούν να παραγάγουν νέα είδη προκαλώντας και επιλέγοντας με τεχνητό τρόπο ευνοϊκές μεταλλάξεις, θα μπορούσε να επιτευχθεί κάτι καλύτερο χάρη σε μια διαδικασία που δεν κατευθύνεται από νοήμονα πηγή; Αν η έρευνα δείχνει ότι οι μεταλλάξεις δεν μπορούν να μεταβάλουν ένα αρχικό είδος σε ένα εντελώς νέο είδος, τότε πώς ακριβώς υποτίθεται ότι έλαβε χώρα η μακροεξέλιξη;

Οδηγεί η Φυσική Επιλογή στη Δημιουργία Νέων Ειδών;

Ο Δαρβίνος πίστευε ότι η φυσική επιλογή, όπως την αποκαλούσε, ευνοούσε τις μορφές ζωής που ήταν καλύτερα προσαρμοσμένες στο περιβάλλον ενώ οι λιγότερο κατάλληλες μορφές ζωής τελικά θα πέθαιναν. Οι σύγχρονοι εξελικτές διδάσκουν ότι καθώς τα είδη εξαπλώνονταν και απομονώνονταν, η φυσική επιλογή διάλεγε εκείνα των οποίων οι γονιδιακές μεταλλάξεις τα καθιστούσαν πιο καλά προσαρμοσμένα στο νέο τους περιβάλλον. Ως αποτέλεσμα, συμπεραίνουν οι εξελικτές, αυτές οι απομονωμένες ομάδες τελικά αποτέλεσαν εντελώς νέα είδη.

Όπως προαναφέρθηκε, τα στοιχεία από τις έρευνες δείχνουν καταφανώς ότι οι μεταλλάξεις δεν μπορούν να παραγάγουν εντελώς νέα είδη φυτών ή ζώων. Ωστόσο, τι αποδείξεις παραθέτουν οι εξελικτές για να υποστηρίξουν τον ισχυρισμό ότι η φυσική επιλογή διαλέγει ωφέλιμες μεταλλάξεις για να παραγάγει νέα είδη; Κάποιο φυλλάδιο που εξέδωσε το 1999 η Εθνική Ακαδημία Επιστημών (NAS) στις Ηνωμένες Πολιτείες λέει: «Ένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικό παράδειγμα ειδογένεσης [εξέλιξης νέων ειδών] περιλαμβάνει τα 13 είδη του πουλιού σπίζα που μελέτησε ο Δαρβίνος στα Νησιά Γκαλαπάγκος, τα οποία τώρα είναι γνωστά ως σπίζες του Δαρβίνου».

Τη δεκαετία του 1970, μια ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Πίτερ και τη Ρόζμαρι Γκραντ άρχισαν να μελετούν αυτές τις σπίζες και ανακάλυψαν ότι, έπειτα από έναν χρόνο ξηρασίας, οι σπίζες που είχαν ελαφρώς μακρύτερο ράμφος επιβίωναν πιο εύκολα από αυτές που είχαν μικρότερο ράμφος. Εφόσον το μέγεθος και το σχήμα του ράμφους είναι ένας από τους βασικούς τρόπους προσδιορισμού των 13 ειδών σπίζας, αυτά τα ευρήματα θεωρήθηκαν σημαντικά. «Το ζεύγος Γκραντ υπολόγισε», συνεχίζει το φυλλάδιο, «ότι αν παρουσιάζονται ξηρασίες περίπου μία φορά κάθε 10 χρόνια στα νησιά, τότε μπορεί να εμφανιστεί ένα νέο είδος σπίζας μέσα σε μόλις 200 περίπου χρόνια».

Ωστόσο, το φυλλάδιο της NAS παραλείπει να αναφέρει μερικές σημαντικές πραγματικότητες που όμως προκαλούν αμηχανία. Τα χρόνια μετά την ξηρασία, οι σπίζες με το μικρότερο ράμφος επικράτησαν πάλι στον πληθυσμό. Γι’ αυτό, ο Πίτερ Γκραντ και ο τελειόφοιτος Λάιλ Γκιμπς έγραψαν στο επιστημονικό περιοδικό Φύση (Nature) το 1987 ότι είχαν παρατηρήσει «μια αντιστροφή ως προς την κατεύθυνση της επιλογής». Το 1991, ο Γκραντ έγραψε ότι «ο πληθυσμός, ο οποίος υπόκειται στη φυσική επιλογή, παρουσιάζει διακυμάνσεις» κάθε φορά που αλλάζει το κλίμα. Οι ερευνητές πρόσεξαν επίσης ότι μερικά από τα διαφορετικά «είδη» σπίζας διασταυρώνονταν μεταξύ τους και παρήγαν απογόνους οι οποίοι επιβίωναν καλύτερα από τους γονείς. Ο Πίτερ και η Ρόζμαρι Γκραντ συμπέραναν ότι, αν συνεχιζόταν η διασταύρωση, θα μπορούσε να οδηγήσει στη συγχώνευση δύο «ειδών» μέσα σε 200 χρόνια.

Το 1966, ο εξελικτής βιολόγος Τζορτζ Κρίστοφερ Γουίλιαμς έγραψε: «Πιστεύω πως είναι ατυχές το γεγονός ότι η θεωρία της φυσικής επιλογής προβλήθηκε αρχικά ως ερμηνεία για τις εξελικτικές αλλαγές. Είναι πολύ πιο σημαντική ως ερμηνεία για τη διατήρηση της διαδικασίας της προσαρμογής». Ο εξελικτής θεωρητικός Τζέφρι Σουόρτζ έγραψε το 1999 ότι αν τα συμπεράσματα του Γουίλιαμς είναι ορθά, τότε η φυσική επιλογή ίσως βοηθάει τα είδη να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες για την επιβίωση, αλλά «δεν δημιουργεί τίποτα νέο».

Πράγματι, οι σπίζες του Δαρβίνου δεν γίνονται «τίποτα νέο». Εξακολουθούν να είναι σπίζες. Και το γεγονός ότι διασταυρώνονται δημιουργεί ερωτηματικά όσον αφορά τις μεθόδους που χρησιμοποιούν μερικοί εξελικτές για να προσδιορίσουν ένα είδος. Επιπλέον, καθιστούν φανερό το γεγονός ότι ακόμη και αναγνωρισμένα επιστημονικά ιδρύματα είναι δυνατόν να παρουσιάζουν τα στοιχεία με τρόπο μεροληπτικό.

Πιστοποιεί το Αρχείο των Απολιθωμάτων ότι Συνέβησαν Μακροεξελικτικές Αλλαγές;

Το φυλλάδιο της NAS στο οποίο προαναφερθήκαμε δίνει στον αναγνώστη την εντύπωση ότι τα απολιθώματα που έχουν βρει οι επιστήμονες παρέχουν υπεραρκετές αποδείξεις μακροεξέλιξης, καθώς δηλώνει: «Έχουν ανακαλυφτεί τόσο πολλές ενδιάμεσες μορφές ανάμεσα στα ψάρια και στα αμφίβια, στα αμφίβια και στα ερπετά, στα ερπετά και στα θηλαστικά, καθώς και στη γραμμική σειρά καταγωγής των θηλαστικών, ώστε συχνά είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε ταξινομικά πότε λαβαίνει χώρα η μετάβαση από το ένα είδος στο άλλο».

Αυτή η τολμηρή δήλωση προξενεί μεγάλη έκπληξη. Γιατί; Το 2004, το περιοδικό Νάσιοναλ Τζεογκράφικ (ελληνική έκδοση) περιέγραψε το αρχείο των απολιθωμάτων ως «ταινία από την οποία σε κάθε 1.000 καρέ τα 999 έχουν χαθεί». Κατορθώνει άραγε το εναπομείναν ένα από τα χίλια «καρέ» να τεκμηριώσει τη διαδικασία της μακροεξέλιξης; Τι δείχνει στ’ αλήθεια το αρχείο των απολιθωμάτων; Ο Νάιλς Έλντρετζ, ένθερμος εξελικτής, παραδέχεται πως το αρχείο δείχνει ότι επί μακρές χρονικές περιόδους «έχουν γίνει λίγες ή και καθόλου εξελικτικές αλλαγές στα περισσότερα είδη».

Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες ανά τον κόσμο έχουν φέρει στο φως και έχουν ταξινομήσει περίπου 200 εκατομμύρια μεγάλα απολιθώματα και δισεκατομμύρια μικροαπολιθώματα. Πολλοί ερευνητές συμφωνούν ότι αυτό το τεράστιο και λεπτομερές αρχείο δείχνει πως όλες οι βασικές ομάδες ζώων εμφανίστηκαν ξαφνικά και παρέμειναν ουσιαστικά αναλλοίωτες, ενώ πολλά είδη χάθηκαν το ίδιο ξαφνικά όσο εμφανίστηκαν. Έχοντας ανασκοπήσει τα στοιχεία που παρέχει το αρχείο των απολιθωμάτων, ο βιολόγος Τζόναθαν Γουέλς γράφει: «Σε επίπεδο βασιλείων, φύλων και τάξεων, η προέλευση με μεταβολές από κοινούς προγόνους είναι προφανές πως δεν αποτελεί παρατηρημένο γεγονός. Κρίνοντας με βάση τα απολιθώματα και τα μοριακά συστήματα, δεν είναι καν μια καλά τεκμηριωμένη θεωρία».

Εξέλιξη​—Πραγματικότητα ή Μύθος;

Γιατί επιμένουν πολλοί επιφανείς εξελικτές ότι η μακροεξέλιξη αποτελεί πραγματικότητα; Ο διακεκριμένος εξελικτής Ρίτσαρντ Λεγουοντίν, αφού άσκησε κριτική σε μερικά επιχειρήματα του Ρίτσαρντ Ντόκινς, έγραψε ότι πολλοί επιστήμονες είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν επιστημονικούς ισχυρισμούς που αντιτίθενται στην κοινή λογική «επειδή έχουμε μια πρότερη δέσμευση, τη δέσμευση απέναντι στον υλισμό».g Πολλοί επιστήμονες αρνούνται ακόμη και να σκεφτούν την πιθανότητα ύπαρξης ενός νοήμονος Σχεδιαστή επειδή, όπως γράφει ο Λεγουοντίν, «δεν μπορούμε να αφήσουμε το Πόδι του Θεού να πατήσει στο κατώφλι μας».

Σε σχέση με αυτό, το περιοδικό Σαϊεντίφικ Αμέρικαν (ελληνική έκδοση) παραθέτει τα λόγια του κοινωνιολόγου Ρόντνι Σταρκ: «Για 200 χρόνια κυκλοφορούσε η άποψη ότι, εάν επιθυμούσες να είσαι επιστήμονας, θα έπρεπε να διατηρείς το μυαλό σου ελεύθερο από τα δεσμά της θρησκείας». Ο Σταρκ επισημαίνει επίσης ότι στα ερευνητικά πανεπιστήμια «οι θρησκευόμενοι κρατάνε το στόμα τους κλειστό» ενώ «εκείνοι που δεν θρησκεύονται εφαρμόζουν διακρίσεις». Σύμφωνα με τον Σταρκ, υπάρχει ένα σύστημα επιβράβευσης εκείνων που δεν είναι θρησκευόμενοι στα ανώτερα κλιμάκια της επιστημονικής κοινότητας.

Για να δεχτείτε τη διδασκαλία της μακροεξέλιξης ως αληθινή, πρέπει να πιστέψετε ότι οι αγνωστικιστές ή οι άθεοι επιστήμονες δεν θα επιτρέψουν στις προσωπικές τους πεποιθήσεις να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύουν τα επιστημονικά ευρήματα. Πρέπει να πιστέψετε ότι οι μεταλλάξεις και η φυσική επιλογή παρήγαγαν όλες τις περίπλοκες μορφές ζωής, παρά το γεγονός ότι ένας αιώνας ερευνών—η μελέτη δισεκατομμυρίων μεταλλάξεων—δείχνει ότι οι μεταλλάξεις δεν έχουν μεταβάλει ούτε ένα κατάλληλα προσδιορισμένο είδος σε κάτι εντελώς νέο. Πρέπει να πιστέψετε ότι όλα τα πλάσματα εξελίχθηκαν σταδιακά από έναν κοινό πρόγονο, παρότι το αρχείο των απολιθωμάτων δείχνει καταφανώς ότι τα βασικά είδη φυτών και ζώων εμφανίστηκαν ξαφνικά και ότι δεν εξελίχθηκαν σε άλλα είδη, ακόμη και κατά την παρέλευση απροσμέτρητου χρόνου. Σας φαίνεται ότι ένα τέτοιο είδος πίστης βασίζεται στην πραγματικότητα ή μήπως σε έναν μύθο;

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 15]

«Οι μεταλλάξεις δεν μπορούν να μεταβάλουν ένα αρχικό είδος [φυτού ή ζώου] σε ένα εντελώς νέο είδος»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 16]

Στην καλύτερη περίπτωση, οι σπίζες του Δαρβίνου δείχνουν ότι ένα είδος μπορεί να προσαρμοστεί σε μεταβαλλόμενες κλιματικές συνθήκες

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 17]

Σύμφωνα με το αρχείο των απολιθωμάτων, όλες οι βασικές ομάδες ζώων εμφανίστηκαν ξαφνικά και παρέμειναν ουσιαστικά αναλλοίωτες

[Πίνακας στη σελίδα 14]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΠΩΣ ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ

Οι οργανισμοί ταξινομούνται σε όλο και μεγαλύτερες ομάδες, από συγκεκριμένα είδη μέχρι βασίλεια.h Παραβάλετε, λόγου χάρη, την ταξινόμηση του ανθρώπου και της δροσόφιλας όπως φαίνεται παρακάτω.

ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΡΟΣΟΦΙΛΕΣ

Είδος έμφρων μελανογάστωρ

Γένος Άνθρωπος Δροσόφιλα

Οικογένεια Ανθρωπίδες Δροσοφιλίδες

Τάξη Πρωτεύοντα Δίπτερα

Ομοταξία θηλαστικά Έντομα

Φύλο Χορδωτά Αρθρόποδα

Βασίλειο Ζώα Ζώα

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστίες]

Chart based on the book Icons of Evolution​—Science or Myth? Why Much of What We Teach About Evolution Is Wrong, by Jonathan Wells

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Μια μεταλλαγμένη δροσόφιλα (επάνω), αν και παραμορφωμένη, εξακολουθεί να είναι δροσόφιλα

[Ευχαριστίες]

© Dr. Jeremy Burgess/​Photo Researchers, Inc.

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Πειραματικές μεταλλάξεις φυτών έδειξαν επανειλημμένα ότι ο αριθμός των νέων μεταλλαγμάτων μειωνόταν σταθερά, ενώ ο ίδιος τύπος μεταλλαγμάτων εμφανιζόταν ξανά και ξανά (Το μετάλλαγμα που φαίνεται έχει μεγαλύτερα άνθη)

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 13]

From a Photograph by Mrs. J. M. Cameron/​U.S. National Archives photo

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 16]

Finch heads: © Dr. Jeremy Burgess/​Photo Researchers, Inc.

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 17]

Dinosaur: © Pat Canova/​Index Stock Imagery; fossils: GOH CHAI HIN/​AFP/​Getty Images

Γιατί Πιστεύουμε σε έναν Δημιουργό

Πολλοί ειδικοί σε διάφορους επιστημονικούς τομείς αντιλαμβάνονται την ύπαρξη ευφυούς σχεδίου στη φύση. Το θεωρούν παράλογο να πιστεύουν ότι η τεράστια πολυπλοκότητα της ζωής στη γη προέκυψε κατά τύχη. Έτσι λοιπόν, αρκετοί επιστήμονες και ερευνητές πιστεύουν σε έναν Δημιουργό.

Ορισμένοι από αυτούς έχουν γίνει Μάρτυρες του Ιεχωβά. Είναι πεπεισμένοι ότι ο Θεός της Αγίας Γραφής είναι ο Σχεδιαστής και Κατασκευαστής του υλικού σύμπαντος. Γιατί έχουν καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα; Το Ξύπνα! ρώτησε μερικούς από αυτούς. Ίσως να βρείτε ενδιαφέροντα τα σχόλιά τους.a

“Η Ανεξερεύνητη Πολυπλοκότητα της Ζωής”

◼ ΒΟΛΦ-ΕΚΕΧΑΡΤ ΛΟΝΙΓΚ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Τα τελευταία 28 χρόνια κάνω επιστημονικές εργασίες που σχετίζονται με τις γενετικές μεταλλάξεις στα φυτά. Είκοσι ένα από αυτά τα χρόνια εργάζομαι στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Έρευνα Σχετικά με την Αναπαραγωγή των Φυτών, στην Κολωνία της Γερμανίας. Επί τρεις σχεδόν δεκαετίες, υπηρετώ επίσης ως πρεσβύτερος σε μια Χριστιανική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

Η εμπειρική μου έρευνα στη γενετική και οι μελέτες μου σε βιολογικά θέματα όπως η φυσιολογία και η μορφολογία με φέρνουν πρόσωπο με πρόσωπο με την τεράστια και συχνά ανεξερεύνητη πολυπλοκότητα της ζωής. Η μελέτη που έχω κάνει γύρω από αυτά τα θέματα έχει ενισχύσει την πεποίθησή μου ότι η ζωή, ακόμη και στις βασικότερες μορφές της, πρέπει να έχει ευφυή προέλευση.

Η επιστημονική κοινότητα γνωρίζει πολύ καλά την πολυπλοκότητα που υπάρχει στη ζωή. Αλλά αυτό το εντυπωσιακό γεγονός παρουσιάζεται γενικά μέσα σε έντονα εξελικτικό πλαίσιο. Κατά τη γνώμη μου, όμως, τα επιχειρήματα που στρέφονται εναντίον της Γραφικής αφήγησης για τη δημιουργία καταρρέουν όταν εξεταστούν επισταμένα στο φως της επιστήμης. Έχω εξετάσει τέτοια επιχειρήματα στο διάβα των δεκαετιών. Έπειτα από πολλή και προσεκτική μελέτη των ζωντανών οργανισμών, και έχοντας λάβει υπόψη τον τρόπο με τον οποίο οι νόμοι που κυβερνούν το σύμπαν φαίνονται τέλεια συντονισμένοι έτσι ώστε να μπορεί να υπάρχει ζωή στη γη, ωθούμαι να πιστεύω σε έναν Δημιουργό.

«Οτιδήποτε Παρατηρώ Έχει Αιτία»

◼ ΜΠΑΪΡΟΝ ΛΙΑΝ ΜΕΝΤΟΟΥΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Ζω στις Ηνωμένες Πολιτείες και εργάζομαι στην Εθνική Υπηρεσία Αεροναυτικής και Διαστήματος (NASA) στον τομέα της φυσικής των λέιζερ. Επί του παρόντος συμμετέχω στην ανάπτυξη της τεχνολογίας για τη βελτίωση της ικανότητας παρακολούθησης του παγκόσμιου κλίματος, του καιρού και άλλων πλανητικών φαινομένων. Είμαι πρεσβύτερος σε μια εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην περιοχή Κιλμάρνοκ, στη Βιρτζίνια.

Στις έρευνές μου χρησιμοποιώ συχνά τις αρχές της φυσικής. Προσπαθώ να καταλάβω πώς και γιατί συμβαίνουν ορισμένα πράγματα. Στον τομέα των μελετών μου, βρίσκω σαφείς αποδείξεις πως οτιδήποτε παρατηρώ έχει αιτία. Πιστεύω ότι είναι λογικό από επιστημονική άποψη να αποδεχόμαστε πως ο Θεός είναι η αρχική αιτία όλων των πραγμάτων στη φύση. Οι νόμοι της φύσης είναι τόσο σταθεροί ώστε δεν μπορώ να μην πιστεύω ότι θεσπίστηκαν από έναν Οργανωτή, έναν Δημιουργό.

Αν αυτό το συμπέρασμα είναι τόσο προφανές, τότε γιατί πάρα πολλοί επιστήμονες πιστεύουν στην εξέλιξη; Μήπως αυτό οφείλεται στο ότι οι εξελικτές αντικρίζουν τα στοιχεία τους με προδεδικασμένα συμπεράσματα; Αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο ανάμεσα στους επιστήμονες. Αλλά η παρατήρηση, ανεξάρτητα από το πόσο πειστική είναι, δεν προδικάζει το συμπέρασμα. Λόγου χάρη, κάποιος που ερευνάει τη φυσική των λέιζερ θα μπορούσε να επιμένει ότι το φως είναι κύμα, παρόμοιο με το ηχητικό κύμα, επειδή το φως συνήθως συμπεριφέρεται σαν κύμα. Ωστόσο, το συμπέρασμά του θα ήταν ελλιπές επειδή τα στοιχεία φανερώνουν επίσης ότι το φως συμπεριφέρεται ως ομάδα σωματιδίων, γνωστών ως φωτόνια. Παρόμοια, εκείνοι που επιμένουν ότι η εξέλιξη είναι πραγματικότητα βασίζουν τα συμπεράσματά τους μόνο σε κάποιο μέρος των στοιχείων, και επιτρέπουν στα δικά τους προδεδικασμένα συμπεράσματα να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τα στοιχεία.

Με εκπλήσσει το ότι κάποιος δέχεται τη θεωρία της εξέλιξης ως πραγματικότητα όταν οι ίδιοι οι «ειδικοί» της εξέλιξης διαφωνούν σχετικά με το πώς υποτίθεται ότι έλαβε χώρα. Για παράδειγμα, θα δεχόσασταν την αριθμητική ως αποδεδειγμένο γεγονός αν κάποιοι ειδικοί έλεγαν ότι 2 συν 2 ίσον 4, ενώ άλλοι ειδικοί έλεγαν ότι πίστευαν πως ισούται με 3 ή ίσως με 6; Αν ο ρόλος της επιστήμης είναι να αποδέχεται μόνο ό,τι μπορεί να αποδειχτεί, να ελεγχθεί και να αναπαραχθεί, τότε η θεωρία που λέει ότι όλη η ζωή εξελίχθηκε από έναν κοινό πρόγονο δεν αποτελεί επιστημονικό γεγονός.

«Τίποτα Δεν Μπορεί να Προκύψει από Κάτι που Δεν Υπάρχει»

◼ ΚΕΝΕΘ ΛΟΪΝΤ ΤΑΝΑΚΑ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Είμαι γεωλόγος και εργάζομαι στον Οργανισμό Γεωλογικής Έρευνας των ΗΠΑ, στο Φλάγκσταφ της Αριζόνας. Εδώ και τρεις δεκαετίες περίπου, συμμετέχω σε επιστημονικές έρευνες που αφορούν διάφορους τομείς της γεωλογίας, περιλαμβανομένης και της πλανητικής γεωλογίας. Δεκάδες έργα μου​—ερευνητικά άρθρα και γεωλογικοί χάρτες του Άρη—​έχουν δημοσιευτεί σε έγκυρα επιστημονικά περιοδικά. Ως Μάρτυρας του Ιεχωβά, αφιερώνω περίπου 70 ώρες κάθε μήνα συστήνοντας την ανάγνωση της Γραφής.

Διδάχτηκα να πιστεύω στην εξέλιξη, αλλά δεν μπορούσα να αποδεχτώ ότι η τεράστια ενέργεια που απαιτούνταν για να σχηματιστεί το σύμπαν μπορούσε να προέλθει χωρίς κάποιον πανίσχυρο Δημιουργό. Τίποτα δεν μπορεί να προκύψει από κάτι που δεν υπάρχει. Θεωρώ επίσης ότι η ίδια η Γραφή παρέχει ένα ισχυρό επιχείρημα υπέρ του Δημιουργού. Αυτό το βιβλίο περιέχει πολλά παραδείγματα επιστημονικών δεδομένων που αφορούν τον τομέα στον οποίο ειδικεύομαι, όπως το ότι η γη είναι σφαιρική και κρέμεται «στο τίποτα». (Ιώβ 26:7· Ησαΐας 40:22) Αυτές οι αλήθειες διατυπώθηκαν στη Γραφή πολύ πριν αποδειχτούν από την ανθρώπινη έρευνα.

Αναλογιστείτε τον τρόπο με τον οποίο είμαστε πλασμένοι. Έχουμε αντίληψη των αισθήσεων, αυτογνωσία, νοήμονα σκέψη, ικανότητες επικοινωνίας και αισθήματα. Ιδιαίτερα, μπορούμε να δεχόμαστε αγάπη, να εκτιμούμε την αγάπη και να εκφράζουμε αγάπη. Η εξέλιξη δεν μπορεί να εξηγήσει πώς ήρθαν σε ύπαρξη αυτές οι θαυμάσιες ανθρώπινες ιδιότητες.

Αναρωτηθείτε: “Πόσο έγκυρες και αξιόπιστες είναι οι πηγές των πληροφοριών που χρησιμοποιούνται για να υποστηρίξουν την εξέλιξη;” Το γεωλογικό αρχείο είναι ελλιπές, περίπλοκο και συγκεχυμένο. Οι εξελικτές δεν έχουν αποδείξει στο εργαστήριο, με τη χρήση επιστημονικών μεθόδων, τις εξελικτικές διαδικασίες που υποστηρίζουν. Και ενώ οι επιστήμονες χρησιμοποιούν γενικά καλές ερευνητικές τεχνικές για να συγκεντρώνουν πληροφορίες, συχνά επηρεάζονται από ιδιοτελή κίνητρα όταν ερμηνεύουν τα ευρήματά τους. Είναι γνωστό ότι προωθούν το δικό τους τρόπο σκέψης όταν τα δεδομένα στερούνται πειστικότητας ή είναι αντιφατικά. Η σταδιοδρομία και τα δικά τους αισθήματα αυτοεκτίμησης παίζουν σημαντικό ρόλο.

Τόσο ως επιστήμονας όσο και ως σπουδαστής της Γραφής, αναζητώ την πλήρη αλήθεια, η οποία συνδυάζει όλα τα γνωστά γεγονότα και τις παρατηρήσεις για να φτάσει στην ακριβέστερη κατανόηση. Για εμένα, η πίστη στον Δημιουργό είναι το πιο λογικό συμπέρασμα.

«Το Καταφανές Σχέδιο που Υπάρχει στο Κύτταρο»

◼ ΠΟΛΑ ΚΙΝΤΣΕΛΟΟΥ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Διαθέτω πείρα αρκετών ετών ως ερευνήτρια στους τομείς της κυτταρικής και μοριακής βιολογίας καθώς και της μικροβιολογίας. Τώρα εργάζομαι στο Πανεπιστήμιο Έμορι, στην Ατλάντα της Τζόρτζια των ΗΠΑ. Επίσης, διδάσκω εθελοντικά την Αγία Γραφή στη ρωσόφωνη κοινότητα.

Ως μέρος της εκπαίδευσής μου στη βιολογία, δαπάνησα τέσσερα χρόνια επικεντρώνοντας την προσοχή μου μόνο στο κύτταρο και στα συστατικά του. Όσο περισσότερα μάθαινα για το DNA, το RNA, τις πρωτεΐνες και τα μεταβολικά μονοπάτια τόσο περισσότερο έκπληκτη έμενα με την πολυπλοκότητα, την οργάνωση και την ακρίβεια που περιλαμβάνονται. Και ενώ με εντυπωσίαζε ο όγκος των πληροφοριών που έχει μάθει ο άνθρωπος για το κύτταρο, πολύ περισσότερο με εξέπληττε το πόσο πολλά πράγματα έχουμε ακόμη να μάθουμε. Το καταφανές σχέδιο που υπάρχει στο κύτταρο είναι ένας λόγος για τον οποίο πιστεύω στον Θεό.

Η μελέτη της Γραφής μού έχει αποκαλύψει ποιος είναι ο Δημιουργός​—ο Ιεχωβά Θεός. Είμαι πεπεισμένη ότι δεν είναι μόνο νοήμων Σχεδιαστής αλλά και καλοσυνάτος και στοργικός Πατέρας ο οποίος ενδιαφέρεται για εμένα. Η Γραφή εξηγεί το σκοπό της ζωής και παρέχει ελπίδα για ευτυχισμένο μέλλον.

Οι νεαροί στο σχολείο οι οποίοι διδάσκονται την εξέλιξη ίσως να μην είναι βέβαιοι για το τι να πιστέψουν. Αυτή η περίοδος μπορεί να τους προκαλεί σύγχυση. Αν πιστεύουν στον Θεό, η πίστη τους δοκιμάζεται. Αλλά μπορούν να αντιμετωπίσουν με επιτυχία αυτή τη δοκιμή εξετάζοντας τα πολλά καταπληκτικά πράγματα στη φύση που μας περιβάλλουν και συνεχίζοντας να αυξάνουν τη γνώση τους για τον Δημιουργό και για τις ιδιότητές του. Εγώ προσωπικά το έχω κάνει αυτό και έχω συμπεράνει ότι η αφήγηση της Γραφής για τη δημιουργία είναι ακριβής και δεν συγκρούεται με την αληθινή επιστήμη.

“Η Υπέροχη Απλότητα των Νόμων”

◼ ΕΝΡΙΚΕ ΕΡΝΑΝΤΕΣ-ΛΕΪΜΟΥΣ

ΙΣΤΟΡΙΚΟ: Είμαι ολοχρόνιος διάκονος των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Είμαι επίσης θεωρητικός φυσικός και εργάζομαι στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Μεξικού. Η τρέχουσα εργασία μου περιλαμβάνει την εξεύρεση εξηγήσεων, με βάση τη θερμοδυναμική, για το φαινόμενο που είναι γνωστό ως βαρυτική κατάρρευση​—έναν μηχανισμό εξέλιξης των άστρων. Έχω επίσης εργαστεί πάνω στην πολυπλοκότητα της αλληλουχίας του DNA.

Για να το πούμε απλά, η ζωή είναι τόσο περίπλοκη που δεν μπορεί να έχει προκύψει από σύμπτωση. Λόγου χάρη, σκεφτείτε το μεγάλο αριθμό πληροφοριών που περιέχει το μόριο του DNA. Η μαθηματική πιθανότητα να δημιουργήθηκε τυχαία ένα και μόνο χρωμόσωμα είναι μικρότερη από 1 στα 9 τρισεκατομμύρια, γεγονός τόσο απίθανο που μπορεί να θεωρηθεί αδύνατον. Κατά τη γνώμη μου είναι ανοησία να πιστεύουμε πως δυνάμεις στερούμενες νοημοσύνης θα μπορούσαν να δημιουργήσουν, όχι απλώς ένα χρωμόσωμα, αλλά όλη την εντυπωσιακή πολυπλοκότητα που υπάρχει στα έμβια όντα.

Επιπρόσθετα, όταν μελετώ την εξαιρετικά πολύπλοκη συμπεριφορά της ύλης, από το επίπεδο των μικροσκοπικών πραγμάτων ως την κίνηση των γιγάντιων αστρικών νεφών στο διάστημα, εντυπωσιάζομαι από την υπέροχη απλότητα των νόμων που διέπουν την κίνησή τους. Για εμένα, αυτοί οι νόμοι υποδηλώνουν περισσότερα από το έργο ενός Ανώτερου Μαθηματικού​—μοιάζουν με την υπογραφή κάποιου Αριστοτέχνη Καλλιτέχνη.

Οι άνθρωποι συχνά ξαφνιάζονται όταν τους λέω ότι είμαι Μάρτυρας του Ιεχωβά. Μερικές φορές με ρωτούν πώς μπορώ να πιστεύω στον Θεό. Κατανοώ την αντίδρασή τους, επειδή οι περισσότερες θρησκείες δεν παροτρύνουν τους πιστούς τους να ζητούν αποδείξεις για αυτά που διδάσκονται ή να ερευνούν τα πιστεύω τους. Ωστόσο, η Γραφή μάς παροτρύνει να χρησιμοποιούμε την «ικανότητα σκέψης» μας. (Παροιμίες 3:21) Όλα τα στοιχεία που πιστοποιούν την ύπαρξη ευφυούς σχεδίου στη φύση, καθώς και τα στοιχεία που παρέχει η Γραφή, με πείθουν ότι ο Θεός, όχι μόνο υπάρχει, αλλά και ενδιαφέρεται για τις προσευχές μας.

[Υποσημείωση]

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 22]

Mars in background: Courtesy USGS Astrogeology Research Program, http://astrogeology.usgs.gov

Συναρπαστικά Σχέδια στα Φυτά

ΕΧΕΤΕ παρατηρήσει ποτέ ότι πολλά φυτά αναπτύσσονται σε σπειροειδείς σχηματισμούς; Ο ανανάς, για παράδειγμα, μπορεί να έχει 8 σπειρώματα από φολίδες προς τη μία κατεύθυνση και 5 ή 13 προς την αντίθετη κατεύθυνση. (Βλέπε σχήμα 1.) Αν παρατηρήσετε τους σπόρους του ηλίανθου, ίσως μπορέσετε να δείτε 55 και 89 σπειρώματα να διασταυρώνονται μεταξύ τους ή πιθανόν ακόμη περισσότερα. Ίσως μάλιστα να ανακαλύψετε σπειρώματα σε ένα κουνουπίδι. Από τη στιγμή που θα αρχίσετε να δίνετε προσοχή στα σπειρώματα, οι επισκέψεις σας στο μανάβικο της γειτονιάς μπορεί να αποκτήσουν καινούριο ενδιαφέρον. Γιατί αναπτύσσονται τα φυτά με αυτόν τον τρόπο; Έχει κάποια σημασία ο αριθμός των σπειρωμάτων;

Πώς Αναπτύσσονται τα Φυτά;

Τα περισσότερα φυτά σχηματίζουν καινούρια όργανα όπως βλαστούς, φύλλα και άνθη από ένα μικροσκοπικό κεντρικό σημείο ανάπτυξης που ονομάζεται μερίστωμα. Κάθε νέα διάρθρωση, που ονομάζεται καταβολή, εμφανίζεται και αναπτύσσεται από το κέντρο προς μια νέα κατεύθυνση, σχηματίζοντας γωνία με το προηγούμενο εκβλάστημα.a (Βλέπε σχήμα 2.) Στα περισσότερα φυτά τα καινούρια εκβλαστήματα διατάσσονται έτσι ώστε να σχηματίζεται μια μοναδική γωνία η οποία δημιουργεί σπειρώματα. Τι είδους γωνία είναι αυτή;

Σκεφτείτε το εξής πρόβλημα: Φανταστείτε ότι προσπαθείτε να σχεδιάσετε ένα φυτό με τρόπο κατά τον οποίο τα νέα εκβλαστήματα να βρίσκονται σε πυκνή διάταξη γύρω από το σημείο ανάπτυξης δίχως απώλεια χώρου. Υποθέστε ότι επιλέγετε να κάνετε κάθε καινούρια καταβολή να βλαστάνει σε γωνία δύο πέμπτων μιας περιστροφής από το προηγούμενο εκβλάστημα. Τότε θα έχετε μια δυσκολία: Κάθε πέμπτη καταβολή θα βλαστάνει από το ίδιο σημείο και προς την ίδια κατεύθυνση. Οι καταβολές θα σχηματίζουν σειρές με κενό χώρο ανάμεσά τους. (Βλέπε σχήμα 3.) Η αλήθεια είναι ότι οποιοδήποτε απλό κλάσμα μιας περιστροφής έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία σειρών και όχι μιας διάταξης που γεμίζει πλήρως το χώρο. Μόνο η «χρυσή γωνία», όπως αποκαλείται, η οποία είναι κατά προσέγγιση 137,5 μοίρες, επιτυγχάνει τη διάταξη των εκβλαστημάτων με την ιδανική πυκνότητα. (Βλέπε σχήμα 5.) Τι κάνει αυτή τη γωνία τόσο ιδιαίτερη;

Η χρυσή γωνία είναι ιδανική επειδή δεν μπορεί να εκφραστεί ως απλό κλάσμα μιας περιστροφής. Το κλάσμα 5/8 είναι κοντά σε αυτή τη γωνία, το 8/13 πλησιάζει περισσότερο και το 13/21 είναι ακόμη πιο κοντά, αλλά κανένα κλάσμα δεν διατυπώνει ακριβώς τη χρυσή αναλογία για μια περιστροφή. Έτσι λοιπόν, όταν αναπτύσσεται ένα νέο εκβλάστημα στο μερίστωμα έχοντας αυτή την καθορισμένη γωνία σε σχέση με το προηγούμενο εκβλάστημα, ούτε δύο εκβλαστήματα δεν θα αναπτυχθούν ποτέ στην ίδια ακριβώς κατεύθυνση. (Βλέπε σχήμα 4.) Συνεπώς οι καταβολές, αντί να σχηματίζουν ακτίνες, σχηματίζουν σπειρώματα.

Είναι αξιοσημείωτο ότι μια ηλεκτρονική προσομοίωση καταβολών που βλαστάνουν από ένα κεντρικό σημείο θα παραγάγει ευδιάκριτα σπειρώματα μόνο αν η γωνία μεταξύ των νέων εκβλαστημάτων είναι, με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, η ενδεδειγμένη. Η απόκλιση από τη χρυσή γωνία ακόμη και κατά ένα δέκατο της μοίρας προκαλεί τη μη πραγματοποίηση του φαινομένου.​—Βλέπε σχήμα 5.

Πόσα Πέταλα σε ένα Άνθος;

Είναι ενδιαφέρον ότι ο αριθμός των σπειρωμάτων που προκύπτει από την ανάπτυξη με βάση την αρχή της χρυσής γωνίας είναι συνήθως ένας αριθμός από τη σειρά που ονομάζεται ακολουθία Φιμπονάτσι. Αυτή η σειρά περιγράφτηκε για πρώτη φορά από τον Ιταλό μαθηματικό του 13ου αιώνα Λεονάρντο Φιμπονάτσι. Σε αυτή την πρόοδο, κάθε αριθμός μετά το 1 ισούται με το άθροισμα των προηγούμενων δύο αριθμών​—1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, και ούτω καθεξής.

Τα άνθη πολλών φυτών που παρουσιάζουν σχέδιο σπειροειδούς ανάπτυξης έχουν συνήθως αριθμό πετάλων που αντιστοιχεί στην ακολουθία Φιμπονάτσι. Σύμφωνα με κάποιους παρατηρητές, οι νεραγκούλες τείνουν να έχουν 5 πέταλα, οι σαγκουινάριες 8, τα σενέκια 13, τα αστράκια 21, οι κοινές μαργαρίτες του αγρού 34 και τα αστράκια της Νέας Αγγλίας 55 ή 89. (Βλέπε σχήμα 6.) Τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν συνήθως χαρακτηριστικά που αντιστοιχούν στους αριθμούς Φιμπονάτσι. Οι μπανάνες, λόγου χάρη, έχουν διατομή πέντε πλευρών.

«Όλα τα Έκανε Ωραία»

Οι καλλιτέχνες έχουν αναγνωρίσει από παλιά ότι η χρυσή αναλογία δημιουργεί το ομορφότερο αισθητικό αποτέλεσμα. Τι κάνει τα φυτά να σχηματίζουν νέα εκβλαστήματα με ακρίβεια σε αυτή την εκπληκτική γωνία; Πολλοί άνθρωποι συμπεραίνουν ότι αυτό είναι ένα ακόμη παράδειγμα ευφυούς σχεδίου στους ζωντανούς οργανισμούς.

Αρκετά άτομα, συλλογιζόμενα το σχέδιο των ζωντανών οργανισμών και την ικανότητα που έχουμε εμείς να βρίσκουμε ευχαρίστηση σε αυτούς, διακρίνουν το χέρι του Δημιουργού ο οποίος θέλει να απολαμβάνουμε τη ζωή. Σχετικά με τον Δημιουργό μας, η Αγία Γραφή αναφέρει: «Όλα τα έκανε ωραία, το καθένα στον καιρό του».​—Εκκλησιαστής 3:11.

[Υποσημείωση]

[Διαγράμματα στη σελίδα 24, 25]

Σχήμα 1

(Βλέπε έντυπο)

Σχήμα 2

(Βλέπε έντυπο)

Σχήμα 3

(Βλέπε έντυπο)

Σχήμα 4

(Βλέπε έντυπο)

Σχήμα 5

(Βλέπε έντυπο)

Σχήμα 6

(Βλέπε έντυπο)

[Εικόνα στη σελίδα 24]

Κοντινή άποψη μεριστώματος

[Ευχαριστίες]

R. Rutishauser, University of Zurich, Switzerland

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 25]

White flower: Thomas G. Barnes @ USDA-NRCS PLANTS Database

Έχει Σημασία Τι Πιστεύετε;

ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ εσείς ότι η ζωή έχει σκοπό; Αν η εξέλιξη ήταν αληθινή, τότε θα ίσχυε η δήλωση του περιοδικού Σαϊεντίφικ Αμέρικαν (Scientific American): «Η σημερινή κατανόησή μας για την εξέλιξη υποδηλώνει . . . ότι δεν υπάρχει απώτερο νόημα στη ζωή».

Σκεφτείτε τις προεκτάσεις αυτών των λόγων. Αν δεν υπήρχε απώτερο νόημα στη ζωή, τότε ο σκοπός σας στη ζωή δεν θα ήταν άλλος από το να προσπαθείτε να κάνετε κάποιες καλές πράξεις και, πιθανόν, να μεταβιβάσετε τα γενετικά σας χαρακτηριστικά στην επόμενη γενιά. Ο θάνατος θα σας οδηγούσε σε αιώνια ανυπαρξία. Ο εγκέφαλός σας, με την ικανότητα που έχει να σκέφτεται, να λογικεύεται και να στοχάζεται γύρω από το νόημα της ζωής, θα ήταν απλώς ένα συμπτωματικό περιστατικό της φύσης.

Και το ζήτημα δεν θα τελείωνε εδώ. Πολλοί από αυτούς που πιστεύουν στην εξέλιξη ισχυρίζονται είτε ότι δεν υπάρχει Θεός είτε ότι δεν παρεμβαίνει στις ανθρώπινες υποθέσεις. Και στις δύο περιπτώσεις, το μέλλον μας θα βρισκόταν στα χέρια των πολιτικών, των ακαδημαϊκών και των θρησκευτικών ηγετών. Κρίνοντας από το μέχρι τώρα υπόμνημά τους, το χάος, οι συγκρούσεις και η διαφθορά που οδηγούν την ανθρώπινη κοινωνία στην κατάρρευση θα συνεχίζονταν. Αν, πράγματι, η εξέλιξη ήταν αληθινή, τότε θα είχαμε κάθε λόγο να ζούμε σύμφωνα με τη μοιρολατρική άποψη: «Ας φάμε και ας πιούμε, γιατί αύριο θα πεθάνουμε».​—1 Κορινθίους 15:32.

Το βέβαιο είναι ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά δεν αποδέχονται τις παραπάνω δηλώσεις. Ούτε αποδέχονται τη θεωρία στην οποία βασίζονται αυτές​—την εξέλιξη. Απεναντίας, πιστεύουν ότι η Αγία Γραφή είναι αληθινή. (Ιωάννης 17:17) Επομένως, πιστεύουν τα όσα λέει σχετικά με το πώς βρεθήκαμε εδώ: «Σε εσένα [Θεέ] είναι η πηγή της ζωής». (Ψαλμός 36:9) Αυτά τα λόγια έχουν βαθιές προεκτάσεις.

Η ζωή όντως έχει νόημα. Ο Δημιουργός μας έχει έναν στοργικό σκοπό ο οποίος περιλαμβάνει όλους όσους επιλέγουν να ζουν σύμφωνα με το θέλημά του. (Εκκλησιαστής 12:13) Αυτός ο σκοπός αφορά την υπόσχεση για ζωή σε έναν κόσμο χωρίς χάος, συγκρούσεις και διαφθορά​—ακόμη και χωρίς θάνατο. (Ησαΐας 2:4· 25:6-8) Εκατομμύρια Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλο τον κόσμο μπορούν να πιστοποιήσουν ότι η απόκτηση γνώσης για τον Θεό και η επιτέλεση του θελήματός του δίνουν νόημα στη ζωή όσο τίποτε άλλο!​—Ιωάννης 17:3.

Ασφαλώς και έχει σημασία τι πιστεύετε, επειδή μπορεί να ασκήσει επίδραση όχι μόνο στην τωρινή σας ευτυχία αλλά και στη μελλοντική σας ζωή. Η επιλογή είναι δική σας. Θα πιστέψετε σε μια θεωρία που δεν έχει καταφέρει να παράσχει ικανοποιητική εξήγηση για τις αυξανόμενες αποδείξεις περί σχεδίου στο φυσικό κόσμο; Ή θα δεχτείτε αυτό που λέει η Αγία Γραφή, δηλαδή ότι η γη και η ζωή πάνω σε αυτήν είναι προϊόν ενός υπέροχου Σχεδιαστή​—του Ιεχωβά, του Θεού ο οποίος “δημιούργησε τα πάντα”;​—Αποκάλυψη 4:11.

Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Αντιφάσκει η Επιστήμη με την Αφήγηση της Γένεσης;

ΠΟΛΛΟΙ διατείνονται ότι η επιστήμη διαψεύδει την αφήγηση της Αγίας Γραφής περί δημιουργίας. Αλλά η πραγματική αντίφαση βρίσκεται ανάμεσα στην επιστήμη και, όχι στη Γραφή, αλλά στις απόψεις των λεγόμενων Χριστιανών Φονταμενταλιστών. Μερικές από αυτές τις ομάδες ισχυρίζονται εσφαλμένα ότι, σύμφωνα με τη Γραφή, όλη η φυσική δημιουργία έλαβε χώρα μέσα σε έξι 24ωρες ημέρες πριν από 10.000 χρόνια περίπου.

Ωστόσο, η Γραφή δεν υποστηρίζει ένα τέτοιο συμπέρασμα. Αν συνέβαινε αυτό, τότε πολλές επιστημονικές ανακαλύψεις των περασμένων εκατό χρόνων θα είχαν πράγματι κλονίσει την αξιοπιστία της. Μια προσεκτική μελέτη του Βιβλικού κειμένου δεν αποκαλύπτει κάποια σύγκρουση με τα αποδεδειγμένα επιστημονικά γεγονότα. Γι’ αυτόν το λόγο, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διαφωνούν με τους «Χριστιανούς» Φονταμενταλιστές και με πολλούς δημιουργιστές. Τα όσα ακολουθούν δείχνουν τι διδάσκει πράγματι η Γραφή.

Πότε Ήταν η «Αρχή»;

Η αφήγηση της Γένεσης ξεκινάει με την απλή, δυναμική δήλωση: «Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τους ουρανούς και τη γη». (Γένεση 1:1) Οι λόγιοι της Αγίας Γραφής συμφωνούν ότι αυτό το εδάφιο αναφέρεται σε μια ενέργεια διαχωρισμένη από τις δημιουργικές ημέρες που περιγράφονται από το εδάφιο 3 και έπειτα. Αυτό έχει βαθιές προεκτάσεις. Σύμφωνα με την εναρκτήρια δήλωση της Γραφής, το σύμπαν, περιλαμβανομένου και του πλανήτη μας, της Γης, υπήρχε απροσδιόριστο διάστημα πριν από την έναρξη των δημιουργικών ημερών.

Οι γεωλόγοι υπολογίζουν ότι η γη έχει ηλικία περίπου 4 δισεκατομμύρια έτη, και οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι το σύμπαν μπορεί να είναι ηλικίας 15 δισεκατομμυρίων ετών. Μήπως αυτά τα συμπεράσματα​—ή άλλα, πιο εμπεριστατωμένα, που μπορεί να προκύψουν στο μέλλον—​αντιφάσκουν με το εδάφιο Γένεση 1:1; Όχι. Η Γραφή δεν προσδιορίζει την πραγματική ηλικία των “ουρανών και της γης”. Η επιστήμη δεν διαψεύδει το κείμενο της Γραφής.

Πόση Διάρκεια Είχαν οι Δημιουργικές Ημέρες;

Τι θα λεχθεί για τη διάρκεια των δημιουργικών ημερών; Ήταν κατά γράμμα 24ωρες; Μερικοί ισχυρίζονται ότι εφόσον ο Μωυσής​—ο συγγραφέας της Γένεσης—​αναφέρθηκε αργότερα στην ημέρα που ακολούθησε τις έξι δημιουργικές ημέρες ως υπόδειγμα για το εβδομαδιαίο Σάββατο, καθεμιά από τις δημιουργικές ημέρες θα πρέπει να είναι κατά γράμμα 24ωρη. (Έξοδος 20:11) Υποστηρίζει αυτό το συμπέρασμα η φρασεολογία της Γένεσης;

Όχι, δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Η εβραϊκή λέξη που μεταφράζεται «ημέρα» μπορεί να σημαίνει ποικίλη διάρκεια χρόνου, όχι απλώς 24ωρη περίοδο. Λόγου χάρη, ο Μωυσής, συνοψίζοντας το δημιουργικό έργο του Θεού, αναφέρεται και στις έξι δημιουργικές ημέρες ως μία ημέρα. (Γένεση 2:4) Επιπρόσθετα, την πρώτη δημιουργική ημέρα, «ο Θεός ονόμασε το φως Ημέρα, ενώ το σκοτάδι το ονόμασε Νύχτα». (Γένεση 1:5) Εδώ, μόνο ένα τμήμα της 24ωρης περιόδου ορίζεται ως «ημέρα». Ασφαλώς, δεν υπάρχει Γραφική βάση για να δηλώσουμε αυθαίρετα ότι κάθε δημιουργική ημέρα ήταν 24ωρη.

Πόση διάρκεια είχαν, λοιπόν, οι δημιουργικές ημέρες; Η φρασεολογία του 1ου και του 2ου κεφαλαίου της Γένεσης δείχνει ότι περιλαμβάνονταν μακροχρόνιες περίοδοι.

Βαθμιαία Εμφάνιση Δημιουργημάτων

Ο Μωυσής έγραψε την αφήγησή του στην εβραϊκή, και την έγραψε από την οπτική γωνία ενός ατόμου που βρισκόταν στην επιφάνεια της γης. Αυτά τα δύο γεγονότα, σε συνδυασμό με τη γνώση ότι το σύμπαν υπήρχε πριν από την έναρξη των δημιουργικών περιόδων, ή αλλιώς “ημερών”, μας βοηθούν να ξεδιαλύνουμε μεγάλο μέρος της αντιλογίας γύρω από την αφήγηση της δημιουργίας. Πώς συμβαίνει αυτό;

Μια προσεκτική εξέταση της αφήγησης της Γένεσης αποκαλύπτει ότι γεγονότα που άρχιζαν στη διάρκεια μιας «ημέρας» συνεχίζονταν επί μία ή περισσότερες από τις επόμενες ημέρες. Λόγου χάρη, πριν από την έναρξη της πρώτης δημιουργικής «ημέρας», το φως από τον ήδη υπάρχοντα ήλιο εμποδιζόταν με κάποιον τρόπο να φτάσει στην επιφάνεια της γης, πιθανώς από πυκνά σύννεφα. (Ιώβ 38:9) Στη διάρκεια της πρώτης «ημέρας», αυτό το εμπόδιο άρχισε να απομακρύνεται, αφήνοντας το διάχυτο φως να διεισδύσει στην ατμόσφαιρα.a

Τη δεύτερη «ημέρα», η ατμόσφαιρα προφανώς εξακολούθησε να γίνεται διαυγής, δημιουργώντας ένα κενό ανάμεσα στα πυκνά σύννεφα επάνω και στη θάλασσα κάτω. Την τέταρτη «ημέρα» η ατμόσφαιρα είχε καθαριστεί σταδιακά σε τέτοιον βαθμό ώστε ο ήλιος και η σελήνη έγιναν ορατά «στο εκπέτασμα των ουρανών». (Γένεση 1:14-16) Με άλλα λόγια, από την οπτική γωνία κάποιου που βρισκόταν στη γη, ο ήλιος και η σελήνη άρχισαν να διακρίνονται. Αυτά τα γεγονότα συνέβησαν βαθμιαία.

Η αφήγηση της Γένεσης αναφέρει επίσης ότι, καθώς η ατμόσφαιρα συνέχισε να γίνεται διαυγής, πετούμενα πλάσματα—περιλαμβανομένων των εντόμων και των πλασμάτων με μεμβρανώδη πτερύγια—άρχισαν να εμφανίζονται την πέμπτη «ημέρα». Ωστόσο, η Γραφή δείχνει ότι στη διάρκεια της έκτης «ημέρας», ο Θεός εξακολουθούσε να δημιουργεί «από τη γη κάθε θηρίο του αγρού και κάθε πετούμενο πλάσμα των ουρανών».​—Γένεση 2:19.

Σαφώς, η γλώσσα της Αγίας Γραφής αφήνει περιθώριο να σκεφτούμε ότι μερικά σημαντικά γεγονότα στη διάρκεια κάθε «ημέρας», δηλαδή δημιουργικής περιόδου, πιθανόν να συνέβησαν βαθμιαία και όχι στιγμιαία, και μερικά από αυτά μπορεί μάλιστα να συνεχίστηκαν στις επόμενες δημιουργικές «ημέρες».

Κατά τα Είδη Τους

Μήπως αυτή η προοδευτική εμφάνιση των φυτών και των ζώων υποδηλώνει ότι ο Θεός χρησιμοποίησε την εξέλιξη για να φέρει σε ύπαρξη την τεράστια ποικιλία των ζωντανών πλασμάτων; Όχι. Το υπόμνημα δείχνει καθαρά ότι ο Θεός δημιούργησε όλα τα βασικά «είδη» της φυτικής και της ζωικής κτίσης. (Γένεση 1:11, 12, 20-25) Μήπως αυτά τα αρχικά «είδη» φυτών και ζώων προγραμματίστηκαν με την ικανότητα να προσαρμόζονται σε μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες; Τι καθορίζει τα όρια κάποιου “είδους”; Η Γραφή δεν αναφέρει. Ωστόσο, λέει ότι τα ζωντανά πλάσματα “βγήκαν κατά τα είδη τους”. (Γένεση 1:21) Αυτή η δήλωση αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχει όριο στην ποικιλία που μπορεί να συναντάται μέσα σε ένα «είδος». Τόσο το αρχείο των απολιθωμάτων όσο και η σύγχρονη έρευνα υποστηρίζουν την άποψη ότι οι θεμελιώδεις κατηγορίες φυτών και ζώων έχουν αλλάξει ελάχιστα παρά τις τεράστιες χρονικές περιόδους που έχουν παρέλθει.

Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς μερικών Φονταμενταλιστών, η Γένεση δεν διδάσκει ότι το σύμπαν, περιλαμβανομένης της γης και όλων των ζωντανών πλασμάτων πάνω σε αυτήν, δημιουργήθηκε μέσα σε κάποια σύντομη περίοδο χρόνου στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν. Αντιθέτως, η περιγραφή της Γένεσης για τη δημιουργία του σύμπαντος και την εμφάνιση της ζωής πάνω στη γη εναρμονίζεται με πολλές πρόσφατες επιστημονικές ανακαλύψεις.

Λόγω των φιλοσοφικών πεποιθήσεών τους, πολλοί επιστήμονες απορρίπτουν τη δήλωση της Γραφής ότι ο Θεός δημιούργησε τα πάντα. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως στο αρχαίο Γραφικό βιβλίο της Γένεσης, ο Μωυσής έγραψε ότι το σύμπαν είχε αρχή και ότι η ζωή εμφανίστηκε κατά στάδια, προοδευτικά, με το πέρασμα του χρόνου. Πώς μπορούσε ο Μωυσής να έχει πρόσβαση σε τέτοιες επιστημονικά ακριβείς πληροφορίες πριν από περίπου 3.500 χρόνια; Μία λογική εξήγηση υπάρχει. Εκείνος που είχε τη δύναμη και τη σοφία να δημιουργήσει τους ουρανούς και τη γη μπορούσε ασφαλώς να προμηθεύσει στον Μωυσή τέτοια προηγμένη γνώση. Αυτό προσδίδει βαρύτητα στον ισχυρισμό της Γραφής ότι είναι «θεόπνευστη».​—2 Τιμόθεο 3:16.

[Υποσημείωση]

ΕΧΕΤΕ ΑΝΑΡΩΤΗΘΕΙ;

◼ Πριν από πόσο καιρό δημιούργησε ο Θεός το σύμπαν;​—Γένεση 1:1.

◼ Δημιουργήθηκε η γη μέσα σε έξι ημέρες 24ωρης διάρκειας;​—Γένεση 2:4.

◼ Πώς μπορούν να είναι επιστημονικά ακριβή τα γραφόμενα του Μωυσή σχετικά με την αρχή της γης;—2 Τιμόθεο 3:16.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 19]

Η Γένεση δεν διδάσκει ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε μέσα σε κάποια σύντομη περίοδο χρόνου στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]

«Στην αρχή ο Θεός δημιούργησε τους ουρανούς και τη γη».​—Γένεση 1:1

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 18]

Universe: IAC/​RGO/​David Malin Images

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 20]

NASA photo

Οι Νεαροί Ρωτούν...

Πώς Μπορώ να Υπερασπιστώ την Πίστη μου στη Δημιουργία;

«Όταν συζητήθηκε στην τάξη το θέμα της εξέλιξης, έθεσε υπό αμφισβήτηση όλα όσα είχα διδαχτεί. Παρουσιάστηκε ως γεγονός, και αυτό με φόβισε».​—Ράιαν, 18 χρονών.

«Όταν ήμουν γύρω στα 12, η δασκάλα μου υποστήριζε ένθερμα την εξέλιξη. Μάλιστα είχε και το σύμβολο του Δαρβίνου στο αυτοκίνητό της! Αυτό με έκανε να διστάζω να μιλήσω ανοιχτά για την πίστη μου στη δημιουργία».​—Τάιλερ, 19 χρονών.

«Τρόμαξα όταν η καθηγήτριά μου στο μάθημα των κοινωνικών μελετών είπε ότι το επόμενο μάθημά μας θα ήταν η εξέλιξη. Ήξερα ότι θα έπρεπε να εξηγήσω στην τάξη ποια ήταν η θέση μου σε αυτό το αμφιλεγόμενο ζήτημα».​—Ρακέλ, 14 χρονών.

ΙΣΩΣ και εσύ, όπως ο Ράιαν, ο Τάιλερ και η Ρακέλ, αισθάνεσαι άβολα όταν συζητιέται στην τάξη το θέμα της εξέλιξης. Πιστεύεις ότι ο Θεός “δημιούργησε τα πάντα”. (Αποκάλυψη 4:11) Διακρίνεις αποδείξεις ευφυούς σχεδίου παντού τριγύρω σου. Αλλά τα σχολικά βιβλία λένε ότι προήλθαμε από εξέλιξη, και το ίδιο λέει και ο καθηγητής σου. Ποιος είσαι εσύ που θα τα βάλεις με τους «ειδικούς»; Και πώς θα αντιδράσουν οι συμμαθητές σου αν αρχίσεις να μιλάς για . . . τον Θεό;

Αν σε απασχολούν τέτοια ερωτήματα, ηρέμησε! Δεν πιστεύεις μόνο εσύ στη δημιουργία. Στην πραγματικότητα, ακόμη και αρκετοί επιστήμονες δεν δέχονται τη θεωρία της εξέλιξης. Το ίδιο ισχύει και για πολλούς εκπαιδευτικούς. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, 4 στους 5 μαθητές πιστεύουν σε έναν Δημιουργό​—παρά τα όσα λένε τα βιβλία!

Αλλά μπορεί να ρωτήσεις: “Τι θα πω αν πρέπει να υπερασπιστώ την πίστη μου στη δημιουργία;” Να ξέρεις ότι, ακόμη και αν ντρέπεσαι, μπορείς να πάρεις θέση. Ωστόσο, αυτό θα απαιτήσει κάποια προετοιμασία.

Εξέτασε τα Πιστεύω Σου!

Αν έχεις ανατραφεί από Χριστιανούς γονείς, ίσως πιστεύεις στη δημιουργία απλώς και μόνο επειδή αυτό έχεις διδαχτεί. Εντούτοις, τώρα που μεγαλώνεις, πρέπει να λατρεύεις τον Θεό με τη δική σου «δύναμη της λογικής», βασίζοντας τις πεποιθήσεις σου σε σταθερό θεμέλιο. (Ρωμαίους 12:1) Ο Παύλος παρότρυνε τους Χριστιανούς του πρώτου αιώνα να “βεβαιώνονται για όλα τα πράγματα”. (1 Θεσσαλονικείς 5:21) Πώς μπορείς να το κάνεις αυτό σε σχέση με τη δημιουργία;

Πρώτα πρώτα, σκέψου αυτό που έγραψε ο Παύλος για τον Θεό: «Οι αόρατες ιδιότητές του . . . βλέπονται καθαρά από τη δημιουργία του κόσμου και έπειτα, επειδή γίνονται αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί». (Ρωμαίους 1:20) Με αυτά τα λόγια υπόψη, ρίξε μια προσεκτική ματιά στο ανθρώπινο σώμα, στη γη, στο αχανές σύμπαν και στα βάθη των θαλασσών. Ερεύνησε το συναρπαστικό κόσμο των εντόμων, των φυτών, των ζώων​—οποιονδήποτε τομέα ενδιαφέρει εσένα. Έπειτα, χρησιμοποιώντας τη «δύναμη της λογικής» σου, ρώτησε τον εαυτό σου: “Τι πείθει εμένα ότι υπάρχει Δημιουργός;”

Ο 14χρονος Σαμ, για να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, στρέφει την προσοχή στο ανθρώπινο σώμα. «Είναι τόσο λεπτομερές και περίπλοκο», λέει, «και όλα τα μέρη του συνεργάζονται πολύ καλά. Το ανθρώπινο σώμα αποκλείεται να προήλθε από εξέλιξη!» Η 16χρονη Χόλι συμφωνεί. «Από τότε που διαγνώστηκε ότι πάσχω από διαβήτη», λέει, «έχω μάθει πολλά για τη λειτουργία του σώματος. Για παράδειγμα, είναι εκπληκτικό το πώς το πάγκρεας​—ένα μικρό όργανο που βρίσκεται πίσω από το στομάχι—​κάνει τόσο τεράστια εργασία για να διατηρεί τη λειτουργία του αίματος και άλλων οργάνων».

Άλλοι νέοι προσεγγίζουν το θέμα από διαφορετική οπτική γωνία. «Για εμένα», λέει ο 19χρονος Τζάρεντ, «η μεγαλύτερη απόδειξη βρίσκεται στο γεγονός ότι έχουμε μια πνευματική πλευρά, καθώς και στο ότι διαθέτουμε αίσθηση της ομορφιάς και επιθυμία για μάθηση. Αυτά τα γνωρίσματα δεν είναι αναγκαία για επιβίωση, όπως θα ήθελε η εξέλιξη να πιστεύουμε. Η μόνη εξήγηση που μου φαίνεται λογική είναι ότι μας έχει βάλει εδώ κάποιος που ήθελε να απολαμβάνουμε τη ζωή». Ο Τάιλερ, ο οποίος αναφέρθηκε στην αρχή, κατέληξε σε παρόμοιο συμπέρασμα. «Όταν σκέφτομαι το ρόλο που παίζουν τα φυτά στη διατήρηση της ζωής και την απίστευτη πολυπλοκότητα της κατασκευής τους, πείθομαι ότι υπάρχει Δημιουργός».

Είναι πιο εύκολο να μιλήσεις υπέρ της δημιουργίας αν έχεις κάνει βαθιές σκέψεις και έχεις πειστεί πραγματικά για αυτήν. Επομένως, όπως συνέβη με τον Σαμ, τη Χόλι, τον Τζάρεντ και τον Τάιλερ, αφιέρωσε και εσύ λίγο χρόνο για να αναλογιστείς τα θαυμαστά πράγματα που περιλαμβάνονται στο δημιουργικό έργο του Θεού. Έπειτα «άκουσε» τι έχουν να σου «πουν» αυτά τα πράγματα. Αναμφίβολα, θα φτάσεις στο ίδιο συμπέρασμα στο οποίο οδηγήθηκε και ο απόστολος Παύλος​—ότι όχι μόνο η ύπαρξη του Θεού αλλά και οι ιδιότητές του μπορούν να γίνουν εύκολα «αντιληπτές μέσω των πραγμάτων που έχουν φτιαχτεί».a

Μάθε Τι Διδάσκει στ’ Αλήθεια η Αγία Γραφή

Εκτός από το να εξετάσεις πιο προσεκτικά τα πράγματα που έχει φτιάξει ο Θεός, για να υπερασπιστείς τη δημιουργία πρέπει επίσης να ξέρεις τι διδάσκει στ’ αλήθεια η Γραφή σχετικά με αυτό. Δεν υπάρχει λόγος να δημιουργείς θέμα για πράγματα γύρω από τα οποία δεν σχολιάζει άμεσα η Γραφή. Σκέψου μερικά παραδείγματα.

◼ Το βιβλίο μου στο μάθημα της φυσικής λέει ότι η γη και το ηλιακό σύστημα υπάρχουν εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Η Γραφή δεν σχολιάζει την ηλικία της γης ή του ηλιακού συστήματος. Τα όσα λέει είναι συμβατά με την άποψη ότι το σύμπαν μπορεί κάλλιστα να υπήρχε δισεκατομμύρια χρόνια πριν από την έναρξη της πρώτης δημιουργικής «ημέρας».​—Γένεση 1:1, 2.

◼ Ο καθηγητής μου λέει ότι η γη δεν μπορεί να δημιουργήθηκε μέσα σε έξι μόνο ημέρες. Η Γραφή δεν αναφέρει ότι καθεμιά από τις έξι δημιουργικές «ημέρες» ήταν κατά γράμμα 24ωρη περίοδος. Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε σελίδες 18-20 αυτού του περιοδικού.

◼ Στην τάξη μας συζητήθηκαν πολλά παραδείγματα που δείχνουν πώς έχουν αλλάξει τα ζώα και οι άνθρωποι στο πέρασμα του χρόνου. Η Γραφή λέει ότι ο Θεός δημιούργησε τα ζωντανά πλάσματα «κατά τα είδη τους». (Γένεση 1:20, 21) Δεν υποστηρίζει την ιδέα ότι η ζωή προήλθε από άψυχη ύλη ή ότι ο Θεός έθεσε σε κίνηση τη διαδικασία της εξέλιξης με ένα και μόνο κύτταρο. Ωστόσο, στο κάθε «είδος» υπάρχει δυνατότητα μεγάλης ποικιλίας. Συνεπώς, η Γραφή δεν αποκλείει να συνέβησαν αλλαγές στα πλαίσια του κάθε “είδους”.

Να Νιώθεις Σιγουριά για τα Πιστεύω Σου!

Δεν υπάρχει λόγος να νιώθεις άβολα ή να ντρέπεσαι επειδή πιστεύεις στη δημιουργία. Λαβαίνοντας υπόψη τις αποδείξεις, είναι απολύτως λογικό​—και μάλιστα επιστημονικό—​να πιστεύεις ότι είμαστε προϊόν ευφυούς σχεδίου. Εξάλλου, η εξέλιξη​—και όχι η δημιουργία—​είναι εκείνη που προϋποθέτει τεράστια ευπιστία καθώς και την επιτέλεση θαυμάτων απουσία θαυματοποιού. Στην πραγματικότητα, εξετάζοντας τα υπόλοιπα άρθρα σε αυτό το τεύχος του Ξύπνα!, αναμφίβολα θα πειστείς ότι οι αποδείξεις υποστηρίζουν τη δημιουργία. Και όταν θα έχεις κάνει βαθιές σκέψεις γύρω από αυτό το θέμα χρησιμοποιώντας τη δύναμη της λογικής σου, θα νιώθεις μεγαλύτερη σιγουριά προκειμένου να υπερασπίζεσαι τα πιστεύω σου στην τάξη.

Αυτό διαπίστωσε η Ρακέλ, η οποία αναφέρθηκε πρωτύτερα. «Μου πήρε λίγες μέρες για να καταλάβω ότι δεν πρέπει να κρατάω τα πιστεύω μου για τον εαυτό μου», λέει η ίδια. «Έδωσα το βιβλίο Ζωή​—Πώς Βρέθηκε Εδώ; Από Εξέλιξη ή από Δημιουργία; στην καθηγήτριά μου, αφού υπογράμμισα ορισμένα σημεία που ήθελα να φέρω στην προσοχή της. Αργότερα, μου είπε ότι το βιβλίο τη βοήθησε να διαμορφώσει εντελώς καινούρια άποψη για την εξέλιξη και ότι στο μέλλον θα λάβαινε υπόψη της τη συγκεκριμένη ύλη όταν θα δίδασκε αυτό το θέμα!»

Περισσότερα άρθρα της σειράς «Οι Νεαροί Ρωτούν . . .» (στην αγγλική) μπορούν να βρεθούν στην ιστοσελίδα www.watchtower.org/ype

[Υποσημείωση]

ΣΚΕΨΟΥ

◼ Ποιοι είναι μερικοί τρόποι με τους οποίους μπορείς να εκφραστείς άνετα στο σχολείο για την πίστη σου στη δημιουργία;

◼ Πώς μπορείς να δείξεις την εκτίμησή σου για Εκείνον που δημιούργησε τα πάντα;​—Πράξεις 17:26, 27.

[Πλαίσιο στη σελίδα 27]

«ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΑΦΘΟΝΕΣ»

«Τι θα λέγατε σε κάποιο νεαρό άτομο που γαλουχήθηκε έτσι ώστε να πιστεύει σε έναν Δημιουργό αλλά διδάσκεται την εξέλιξη στο σχολείο;» Αυτό το ερώτημα τέθηκε σε μια μικροβιολόγο που είναι Μάρτυρας του Ιεχωβά. Πώς απάντησε; «Θα πρέπει να το δεις ως ευκαιρία για να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι υπάρχει Θεός​—όχι απλώς επειδή έτσι διδάχτηκες από τους γονείς σου αλλά επειδή εσύ εξέτασες τις αποδείξεις και κατέληξες σε αυτό το συμπέρασμα. Μερικές φορές, όταν ζητείται από τους καθηγητές να “αποδείξουν” την εξέλιξη, διαπιστώνουν πως δεν είναι σε θέση να το κάνουν αυτό, και συνειδητοποιούν ότι δέχονται τη θεωρία απλώς και μόνο επειδή αυτό έχουν διδαχτεί. Μπορεί να πέσεις και εσύ στην ίδια παγίδα αναφορικά με την πίστη σου στον Δημιουργό. Να γιατί αξίζει να αποδείξεις στον εαυτό σου ότι υπάρχει πράγματι Θεός. Οι αποδείξεις είναι άφθονες. Δεν είναι δύσκολο να βρεθούν».

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 28]

ΤΙ ΠΕΙΘΕΙ ΕΣΕΝΑ;

Ανάφερε παρακάτω τρία πράγματα που πείθουν εσένα ότι υπάρχει Δημιουργός:

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․