Είναι Απλώς Θέμα Εμφάνισης;

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΙΣΠΑΝΙΑ

ΕΧΕΤΕ παρατηρήσει ποτέ ότι τα πουλιά φαίνεται να δαπανούν πολύ χρόνο περιποιούμενα τα φτερά τους με το ράμφος τους; Αφιερώνουν ώρες ολόκληρες κάθε μέρα χωρίς προφανώς να κάνουν τίποτα άλλο από το να ανακατεύουν τα φτερά τους. Είτε είναι παπαγάλοι είτε πελεκάνοι είτε σπουργίτια είτε φλαμίγκο, όλα τηρούν αυτή την καθημερινή τελετουργία. Γιατί; Μήπως προσπαθούν απλώς να είναι ευπαρουσίαστα;

Ο πραγματικός λόγος είναι πολύ πιο ουσιώδης από αυτό. Τα πουλιά χρειάζονται αυτές τις περιόδους περιποίησης τόσο πολύ όσο χρειάζονται και τα αεροσκάφη επιμελή συντήρηση. Στην πραγματικότητα, η διατήρηση του φτερώματος σε άριστη κατάσταση είναι ζήτημα ζωής και θανάτου για τα πουλιά. Τα φτερά τους υφίστανται μεγάλες φθορές, και η περιποίηση, όχι μόνο τα διατηρεί καθαρά και χωρίς παράσιτα, αλλά επίσης συντηρεί τις αεροδυναμικές τους λειτουργίες.

Το καθημερινό πρόγραμμα περιποίησης περιλαμβάνει το «κλείσιμο σαν φερμουάρ» όποιων μυστάκων έχουν διαχωριστεί στα φτερά των πουλιών. Όταν οι μύστακες είναι αγκιστρωμένοι κατάλληλα μεταξύ τους, το φτερό δίνει αποτελεσματικότερη άνωση στο πουλί. «Δύο ομάδες φτερών χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή», εξηγεί το Βιβλίο των Πουλιών της Βρετανίας (Book of British Birds), «τα φτερά πτήσης στις φτερούγες και τα “πηδαλιούχα” φτερά της ουράς».

Τα πουλιά δίνουν επίσης συνεχή μάχη για να κρατήσουν τα παράσιτα υπό έλεγχο. Τα μικροσκοπικά παράσιτα, εκτός του ότι θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του πουλιού, στην πραγματικότητα τρώνε τα φτερά. Οι φυσιοδίφες έχουν παρατηρήσει ότι τα πουλιά που έχουν κατεστραμμένο ράμφος δεν μπορούν να περιποιηθούν τον εαυτό τους κατάλληλα με αποτέλεσμα να φιλοξενούν πολύ περισσότερα παράσιτα στα φτερά τους από τα φυσιολογικά πουλιά. Για να διευκολυνθούν στην αφαίρεση των παρασίτων, μερικά είδη πουλιών φτάνουν στο σημείο να καλύπτονται με μυρμήγκια, των οποίων το μυρμηκικό οξύ δρα προφανώς ως αποτελεσματικό εντομοκτόνο.

Τελικά, τα φτερά χρειάζονται λίπανση. Το λάδι στα φτερά παρέχει μια αδιάβροχη επίστρωση στα υδρόβια πουλιά, ενώ όλα τα πουλιά προστατεύονται καλύτερα από τον καιρό όταν τα φτερά τους είναι καλολαδωμένα. Από πού προέρχεται το λάδι; Ένας ειδικός αδένας που είναι γνωστός ως ουροπυγιακός αδένας, ο οποίος βρίσκεται ακριβώς πάνω από την ουρά, εκκρίνει λάδι και κερί, τα οποία το πουλί μεταφέρει με υπομονή στα φτερά του. Για άλλη μια φορά, τα φτερά πτήσης λαβαίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη διάρκεια της διαδικασίας.

Επομένως δεν πρέπει να βγάζουμε το συμπέρασμα ότι τα πουλιά χασομερούν όταν περιποιούνται τα φτερά τους με το ράμφος τους. Ομολογουμένως, αυτή η διαδικασία βοηθάει τα πουλιά να διατηρούν καλή εμφάνιση αλλά τα διατηρεί επίσης και υγιή. Στον κόσμο των πουλιών, η περιποίηση των φτερών είναι θέμα επιβίωσης.

[Διάγραμμα/​Εικόνες στη σελίδα 24]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Άξονας

Μύστακας

Μυστάκια

Αγκιστροειδείς προεξοχές

[Εικόνα]

Όταν τα πουλιά περιποιούνται τα φτερά τους με το ράμφος τους, αγκιστρώνουν τα μικροσκοπικά μέρη των φτερών τους μεταξύ τους, κλείνοντας με αυτόν τον τρόπο σαν φερμουάρ τους μύστακες

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 23]

Cortesía del Zoo de la Casa de Campo, Madrid

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 24]

Πελεκάνος: Φωτογραφία: Loro Parque, Puerto de la Cruz, Tenerife· παπαγάλος: Cortesía del Zoo de la Casa de Campo, Madrid