Τιτανικός—«Το Διασημότερο Πλοίο της Ιστορίας»
10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1912: Ο Τιτανικός αποπλέει από το Σαουθάμπτον της Αγγλίας με προορισμό τη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.
11 ΑΠΡΙΛΙΟΥ: Έχοντας πάρει επιβάτες στο Χερβούργο της Γαλλίας και στο Κουίνσταουν (σημερινό Κόουβ) της Ιρλανδίας, ο Τιτανικός ανοίγεται στον Ατλαντικό.
14 ΑΠΡΙΛΙΟΥ: Στις 11:40 μ.μ., ο Τιτανικός προσκρούει σε ένα παγόβουνο.
15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ: Στις 2:20 π.μ., ο Τιτανικός βυθίζεται με αποτέλεσμα να χαθούν 1.500 ζωές.
ΤΙ ΠΛΟΙΟ ήταν ο Τιτανικός; Γιατί βυθίστηκε; Τις απαντήσεις τις βρίσκουμε στο Μουσείο Λαογραφίας και Συγκοινωνιών του Όλστερ, κοντά στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας.
Τι το Ιδιαίτερο Είχε ο Τιτανικός;
Σύμφωνα με τον Μάικλ Μακ Κον, πρώην έφορο του μουσείου, ο Τιτανικός είναι «το διασημότερο πλοίο της ιστορίας». Αλλά δεν ήταν μοναδικός στο είδος του. Ήταν το δεύτερο από τρία πελώρια σκάφη που κατασκευάστηκαν στα ναυπηγεία Χάρλαντ και Γουλφ στο Μπέλφαστ.a Ο Τιτανικός ήταν ένα από τα μεγαλύτερα πλοία της εποχής του, με μήκος 269 μέτρα και πλάτος 28 μέτρα.
Η ναυτιλιακή εταιρία Γουάιτ Σταρ παρήγγειλε αυτά τα τεράστια υπερωκεάνια θέλοντας να εξασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος στα προσοδοφόρα δρομολόγια του Βόρειου Ατλαντικού. Η Γουάιτ Σταρ δεν μπορούσε να συναγωνιστεί τον κύριο αντίπαλό της, την Κούναρντ, στην ταχύτητα. Έριξε λοιπόν το βάρος στην κατασκευή μεγαλύτερων και πολυτελέστερων σκαφών για να τραβήξει πλούσιο και διάσημο κόσμο.
Μπροστά στον Τιτανικό όμως ξεδιπλωνόταν ακόμα μια προοπτική. «Μεταξύ 1900 και 1914, στις Ηνωμένες Πολιτείες έφταναν σχεδόν 900.000 μετανάστες το χρόνο», λέει ο Γουίλιαμ Μπλερ, επικεφαλής του φορέα «Εθνικά Μουσεία Βόρειας Ιρλανδίας». Η μεταφορά τους από την Ευρώπη στις ΗΠΑ αποτελούσε την κυριότερη πηγή εσόδων για τις εταιρίες υπερατλαντικών μεταφορών, και ο Τιτανικός προοριζόταν να εξυπηρετεί αυτόν το σκοπό.
Όταν Χτύπησε η Τραγωδία
Ο πλοίαρχος του Τιτανικού, Ε. Τζ. Σμιθ, ήξερε τους κινδύνους που έκρυβαν οι πάγοι στο Βόρειο Ατλαντικό. Είχε κάνει πολλές φορές αυτό το δρομολόγιο με το Ολύμπικ. Αυτή τη φορά, αρκετές προειδοποιήσεις για παγόβουνα στάλθηκαν από άλλα πλοία, αλλά κάποιες από αυτές αγνοήθηκαν ή προφανώς δεν παραλήφθηκαν.
Ξαφνικά, οι σκοποί του Τιτανικού αντίκρισαν ένα παγόβουνο και σήμαναν συναγερμό—αλλά ήταν πολύ αργά! Ο αξιωματικός υπηρεσίας ίσα που απέφυγε τη μετωπική σύγκρουση, αλλά δεν κατάφερε να εμποδίσει το πλοίο να συρθεί με το πλάι στην αιχμή του παγόβουνου. Το κύτος του Τιτανικού έπαθε ζημιά, και κάποια από τα μπροστινά στεγανά διαμερίσματα πλημμύρισαν. Σε λίγη ώρα, ο πλοίαρχος Σμιθ έμαθε ότι το πλοίο του ήταν καταδικασμένο. Άρχισε να στέλνει μηνύματα SOS και διέταξε να κατεβάσουν τις σωσίβιες λέμβους.
Ο Τιτανικός διέθετε 16 σωσίβιες λέμβους και 4 πτυσσόμενες. Συνολικά μπορούσαν να χωρέσουν περίπου 1.170 άτομα. Αλλά οι επιβάτες και το πλήρωμα ήταν γύρω στους 2.200! Σαν να μην έφτανε αυτό, πολλές λέμβοι έφυγαν μισογεμάτες. Και οι περισσότερες δεν μπήκαν καν στον κόπο να ψάξουν για τυχόν επιζώντες που είχαν πηδήξει στη θάλασσα. Τελικά, σώθηκαν μονάχα 705 ζωές!
Ο Απόηχος
Έπειτα από αυτή την τραγωδία, οι ναυτιλιακές αρχές θέσπισαν κανονισμούς που έκαναν τα θαλάσσια ταξίδια ασφαλέστερα. Ένας τέτοιος κανονισμός όριζε ότι στο εξής οι σωσίβιες λέμβοι θα έπρεπε να επαρκούν για όλους τους επιβαίνοντες.
Επί χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι ο Τιτανικός βυθίστηκε τόσο γρήγορα επειδή υπέστη ένα τεράστιο ρήγμα στο κύτος του τη στιγμή της μοιραίας σύγκρουσης. Το 1985 όμως, όταν ανακαλύφτηκε το ναυάγιο στον πυθμένα του ωκεανού, οι πραγματογνώμονες έβγαλαν διαφορετικό πόρισμα—ότι τα παγωμένα νερά είχαν εξασθενίσει το ατσάλι του πλοίου, με αποτέλεσμα να χάσει την ελατότητά του και να κοπεί. Δεν είχαν περάσει ούτε τρεις ώρες από την πρόσκρουση όταν το πλοίο κόπηκε στα δύο και χάθηκε στα βάθη του ωκεανού, κερδίζοντας μια θλιβερή διάκριση ανάμεσα στις χειρότερες ναυτικές τραγωδίες της ιστορίας.b
[Υποσημειώσεις]
a Πρώτα ναυπηγήθηκε το Ολύμπικ, μετά ο Τιτανικός και ακολούθησε ο Βρετανικός.
b Διαβάστε την αφήγηση ενός επιζώντα του Τιτανικού στο Ξύπνα! 22 Μαρτίου 1982, σελίδες 3-8.
[Χάρτης στη σελίδα 14]
(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)
Σαουθάμπτον
↓
Χερβούργο
↓
Κουίνσταουν (Κόουβ)
↓
Θέση πρόσκρουσης Τιτανικού
Νέα Υόρκη
ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΣ ΩΚΕΑΝΟΣ
[Εικόνες στις σελίδες 12, 13]
Ο «Τιτανικός» υπό κατασκευή
[Εικόνα στη σελίδα 13]
Οι προπέλες του «Τιτανικού»
[Εικόνα στη σελίδα 13]
Εργάτες βγαίνουν από τα ναυπηγεία Χάρλαντ και Γουλφ στο Μπέλφαστ της Ιρλανδίας
[Εικόνα στη σελίδα 14]
Ο Ε. Τζ. Σμιθ, πλοίαρχος του «Τιτανικού» (δεξιά), με τον αρχιλογιστή Χέρμπερτ Μακ Ελρόι
[Ευχαριστίες]
© Courtesy CSU Archive/age fotostock
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 12]
Pages 12 and 13: Leaving Southampton, under construction, and shipyard: © National Museums Northern Ireland; propellers: © The Bridgeman Art Library
[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 15]
© SZ Photo/Knorr & Hirth/Bridgeman Art Library