آیا می‌دانستید که . . .
آیا در اسرائیل باستان از اصول شریعت موسی برای حل اختلافات روزمرهٔ مردم استفاده می‌شد؟
بله، اسرائیلیان برای حل برخی اختلافات از اصول شریعت موسی استفاده می‌کردند. به یک نمونه اشاره می‌کنیم. در تَثنیه ۲۴:۱۴، ۱۵ آمده است: «بر کارگرِ روزمزدی که فقیر و نیازمند است، خواه از برادرانت و خواه از غریبانی که در شهرهای سرزمین شما ساکنند، ظلم مکن . . . مبادا بر ضد تو نزد خداوند فریاد برآوَرَد، و تقصیرکار گردی.»
قطعه سفالی که درخواستنامهٔ دهقانی روی آن نوشته شده است
باستان‌شناسان در حوالی شهر اَشدود، قطعه سفالی یافته‌اند که قدمت آن به قرن هفتم پیش از میلاد برمی‌گردد. بر روی آن قطعه سفال، درخواستنامهٔ دهقانی نوشته شده است که متهم شده بود مطابق میزان تعیین‌شده، غلّه تحویل نداده است. درخواستنامهٔ آن دهقان چنین نوشته شده بود: «چند روز پیش، بعد از این که محصول را انبار کردم، هوشَیاهو پسر شوبای آمد و جامهٔ اینجانب را گرفت. . . . همهٔ کارگرانی که زیر گرمای آفتاب با من مشغول جمع‌آوری محصول بودند می‌توانند شهادت دهند . . . که آنچه غلامتان می‌گوید حقیقت دارد. من کاملاً بی‌گناه هستم. . . . اگر شما والی محترم، خود را به بازگرداندن جامهٔ اینجانب موظف نمی‌دانید، لااقل از سر ترحّم به این موضوع رسیدگی فرمایید! خواهشمندم تا زمانی که غلامتان جامهٔ خود را دریافت نکرده است، سکوت اختیار نکنید.»
تاریخدانی به نام سایمن شاما می‌گوید که متن این درخواستنامه، «تنها درماندگی یک کارگر را که می‌خواهد جامه‌اش را پس بگیرد نشان نمی‌دهد. بلکه آشکار می‌سازد که آن دهقان در رابطه با قوانین کتاب مقدّس اطلاعاتی داشته است، به‌خصوص در رابطه با دستورات کتاب لاویان و تَثنیه در مورد افراد فقیر.»