شگفتی‌های طبیعت
پوست نهنگ خلبان که خودبه‌خود تمیز می‌شود
جانوران دریایی از جمله کشتی‌چسب‌ها که با چسبیدن به بدنهٔ کشتی روی آن رشد می‌کنند، مشکلی بزرگ در صنعت کشتی‌رانی هستند. این جانوران اصطکاک کشتی با آب را افزایش داده، از سرعت آن می‌کاهند. در نتیجهٔ این مشکل، مصرف سوخت کشتی بسیار بالا می‌رود و کشتی‌ها به منظور پاکسازی بدنه باید هر چند سال یک بار از سرویس خارج شوند. دانشمندان با الهام از طبیعت، راه‌حلی برای این مشکل یافته‌اند.
نکته‌ای درخور تأمّل: تحقیقات روی پوست نهنگ خلبان باله‌بلند (به اسم لاتین Globicephala melas) نشان داده است که پوست این جانور خودبه‌خود تمیز می‌شود. راز این عملکرد جالب چیست؟ پوست این نهنگ با برجستگی‌هایی بسیار کوچک پوشیده شده است، آنقدر کوچک که تخم کشتی‌چسب نمی‌تواند به آن بچسبد. همچنین موادی ژل‌گونه بین این برجستگی‌ها وجود دارد که مانع رشد جلبک‌های دریایی می‌شود و به باکتری‌ها حمله می‌کند. این نهنگ در هنگام پوست‌اندازی، مجدّداً ژل تولید می‌کند.
دانشمندان می‌خواهند از سیستم پوست نهنگ خلبان، در ساختار بدنهٔ کشتی بهره‌برداری کنند. در گذشته برای رنگ بدنهٔ کشتی از رنگ‌های ضدّ خزه و کشتی‌چسب استفاده می‌شد. اما استفاده از رایج‌ترین نوع این رنگ‌ها به دلیل ایجاد مسمومیت برای موجودات دریایی اخیراً ممنوع شده است. پس دانشمندان اکنون این سیستم را اختراع کرده‌اند که بدنهٔ کشتی را با توری فلزی که نوعی مادهٔ شیمیایی از سوراخ‌های آن ترشح می‌شود، می‌پوشانند. این مادهٔ شیمیایی به محیط زیست صدمه نمی‌زند و هنگام تماس با آب دریا غلیظ شده، به نوعی ژل تبدیل می‌شود که تمام سطح بدنهٔ کشتی را می‌پوشاند. این پوشش یا پوست که قطر آن تقریباً ۷ دهم میلی‌متر است، به مرور زمان پاک می‌شود و هر جانور کوچکی را که به بدنهٔ کشتی چسبیده باشد، با خود می‌برد. این تور فلزی برای پوشاندن بدنهٔ کشتی، مجدّداً ژل ترشح می‌کند.
کشتی‌چسب‌ها از سرعت کشتی می‌کاهند و به‌سختی از بدنهٔ کشتی کَنده می‌شوند
دانشمندان طی آزمایش‌هایی ثابت کرده‌اند که این سیستم می‌تواند تعداد جانورانی را که به بدنهٔ کشتی می‌چسبند، به میزان ۹۹ درصد کاهش دهد. این اکتشاف منافع فراوانی برای شرکت‌های کشتی‌رانی به همراه دارد، زیرا هزینهٔ آوردن یک کشتی بزرگ به جایی خشک برای تمیز کردن بدنهٔ آن، بسیار زیاد است.
نظر شما چیست؟ آیا پوست نهنگ خلبان که خودبه‌خود تمیز می‌شود، در اثر تکامل به وجود آمده یا یک طراح پشت آن بوده است؟