درس ۱۶

گفتگوی بناکننده

۱،‏ ۲.‏ چه چیزی باید مشخصهٔ گفتگویمان باشد؟‏

^۱ در مکالمات روزمره،‏ فرصتهایی پیش می‌آید تا خدا را جلال دهیم.‏ مزمورنویس نوشت:‏ «تمامیِ روز بر خدا فخر خواهیم کرد و نام تو را تا به ابد تسبیح خواهیم خواند.‏» آیا برای همهٔ پرستندگان خدا این طرزفکر قابل ستایش نیست؟‏ روش مذکور گویای عزمی است که در آن،‏ شخص از لبهای خود مطابق ارادهٔ خدا استفاده می‌کند.‏—‏مز.‏ ۴۴:‏۸‏.‏

^۲ داشتن چنین عزمی مهم است،‏ زیرا به علت ناکاملیت موروثی ممکن است تمایل به گفتن سخنانی وجود داشته باشد که شاید دیگران را،‏ بجای اینکه بنا کند،‏ تخریب سازد.‏ (‏ یعقوب ۳:‏۸-‏۱۲‏)‏ بنابراین،‏ چه خوب است که همیشه تشویق نوشته‌های مقدس را به خاطر داشته باشیم که سخن ما «بحسب حاجت و برای بنا نیکو باشد تا شنوندگان را فیض رساند.‏»—‏افس‍.‏ ۴:‏۲۹‏.‏

۳،‏ ۴.‏ گفتگو،‏ به غیر از صحبت کردن،‏ شامل چه چیزی است،‏ و در کجا می‌توانیم آن را تمرین کنیم؟‏

^۳ البته،‏ باید به یاد داشت که گفتگو شامل شنیدن نیز هست،‏ زیرا گفتگو یعنی یک نوع مبادلهٔ افکار.‏ بنابراین،‏ آنچه را که بناکننده است بگو،‏ ولی در عین حال به دیگران فرصت بده نظر خود را ابراز کنند.‏ در خود استعداد سؤال کردنِ بجا را پرورش بده تا گوینده تشویق شده،‏ آزادانه سخن گوید.‏ سپس،‏ به گفته‌های او علاقهٔ واقعی نشان بده،‏ نَه اینکه در حین صحبتِ او در فکر این باشی که بعد چه بگویی.‏ ابراز چنین علاقه‌ای برای افکار دیگران،‏ آنها را تشویق خواهد نمود.‏

^۴ فرصتهای بسیار برای گفتگوی بناکننده وجود دارد.‏ مثلاً،‏ وقتی که با خانواده در منزل هستی،‏ یا موقعی که همراه همکلاسیها،‏ همکاران و یا در همنشینی با هم‌ایمانان هستی.‏ بسیاری از گفتارهایمان در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک،‏ فرصت پرورش هنر گفتگو را به ما می‌دهند.‏

۵-‏۷.‏ چند پیشنهاد برای بهبود بخشیدن به گفتگوی خانوادگی بخصوص هنگام صرف غذا بده.‏

^۵ در منزل.‏ گفتگو در منزل می‌تواند به طرز قابل‌ملاحظه‌ای به خوشبختی خانواده بیفزاید.‏ بنابراین،‏ لازم است در بهبودی آن بکوشیم.‏ شوهر یا زن وقتی می‌بیند همسرش به سخنانش توجه می‌کند،‏ احساس خوبی خواهد داشت.‏ فرزندان نیز،‏ از اینکه والدین به گفته‌های آنها گوش می‌دهند و به آنها علاقهٔ واقعی ابراز می‌نمایند،‏ قدردانی می‌کنند.‏ امّا اگر رشتهٔ کلام را قطع کنی،‏ یا هنگامی که مورد خطاب قرار می‌گیری مجله‌ای را ورق بزنی،‏ و یا به نحوی از خود بی‌علاقگی نشان دهی،‏ گفتگو در منزل بزودی به اضمحلال خواهد رفت.‏ هیچ‌کس از گفتگو با شخصی که به سخنانش علاقه نشان نمی‌دهد،‏ لذت نمی‌برد.‏

^۶ مواقع صرف غذا،‏ فرصت بسیار عالی برای گفتگوی بناکنندهٔ خانوادگی است.‏ هر روز در یکی از این مواقع می‌توانی بخشی از گفتگو را به متن آیهٔ روز که در کتابچهٔ بررسی روزانهٔ نوشته‌های مقدس یافت می‌شود،‏ اختصاص دهی.‏ در مواقع دیگر،‏ متونی که در شماره‌های اخیر برج دیده‌بانی یا «بیدار شوید!‏» (‏ انگل‍.‏)‏ خوانده شده‌اند،‏ می‌توانند موضوعاتی مفید و جالب برای بحث باشند.‏ امّا در هنگام صرف غذا،‏ گفتگو را طوری از قبل ترتیب نده که جایی برای اظهارات فی‌البَداهه و لذت بردن راحت از غذا وجود نداشته باشد.‏

^۷ هر یک از اعضای خانواده به طور طبیعی می‌تواند هنگام صرف غذا در گفتگوی بناکنندهٔ خانوادگی سهمی داشته باشد.‏ در این وقت،‏ نباید شکایات را مطرح نمود؛‏ زیرا ممکن است با هضم غذا سازگار نباشد.‏ ولی در طول روز،‏ شخص چیزهایی را می‌شنود که آموزنده یا شاید خنده‌آور است.‏ شاید تجربه‌ای خوب در خدمت موعظه و یا از رادیو شنیده باشد.‏ آیا بهتر نیست آن را در حافظه نگه دارد و به هنگام صرف غذا سایر افراد خانواده را در آن سهیم کند؟‏ بدین ترتیب،‏ در مدت کوتاهی متوجه خواهد شد به جای اینکه بسرعت غذا بخورد و از اتاق خارج شود،‏ همگی مشتاقانه در انتظار چنین فرصتهایی هستند تا با هم صحبت کنند.‏

۸-‏۱۰.‏ چرا گفتگو مابین والدین و فرزندان مهم است و والدین چگونه می‌توانند آنها را تشویق به این کار کنند؟‏

^۸ برای والدین نیز مهم است که با هر یک از فرزندانشان گفتگوهای خصوصی داشته باشند.‏ بهترین نتیجه از چنین گفتگوهایی خواه در منزل باشد،‏ خواه در حال قدم زدن،‏ در جوّی آرام به دست می‌آید.‏ چنین مکالماتی فرصتهایی را فراهم می‌سازند تا نوجوانان برای تغییراتی که در بدنشان به هنگام رشد به وجود می‌آید،‏ آماده شوند.‏ ضمناً در حین این گفتگوها آنچه در باطن جوان است،‏ یعنی تمایلات و هدفهای واقعی زندگی او آشکار می‌شوند،‏ و به والدین این فرصت داده می‌شود تا آن تمایلات و هدفها را به طرزی مفید شکل دهند.‏

^۹ اگر در ضمن چنین گفتگویی،‏ فرزندت مشکلاتی را فاش می‌کند که در آنها درگیر بوده است،‏ فوراً او را سرزنش نکن،‏ زیرا به احتمال زیاد بحث در همان جا خاتمه خواهد یافت.‏ و بار دیگر ممکن است که با به یاد آوردن چنین تجربه‌ای،‏ مشکلاتش را مطرح نکند.‏ معمولاً بهتر است به حرفهای او گوش دهی و با سؤالهایی که گویای درک تو است کند و کاو کنی.‏ سپس خواهی توانست مهربانانه ولی با عظمی راسخ طریقهای او را که در آنها از اصول کتاب مقدس منحرف شده است تصحیح کنی.‏

^۱۰ گرچه گفتگو برای زندگی خانوادگی واجب است،‏ ولی مقصود این نیست که فرد باید همیشه صحبت کند.‏ در واقع،‏ گهگاهی خوب است که فرصت تنها بودن با افکار خود را داشته باشد و در سکوت در مورد امور تفکر نماید.‏ بنابراین،‏ اعضای خانواده اغلب برای مواقع سکوت ارزش قائل می‌شوند.‏

۱۱،‏ ۱۲.‏ علاوه بر خدمت موعظه،‏ چه فرصتهایی برای شهادت دادن وجود دارد؟‏

^۱۱ مهیا کردن فرصت برای شهادت دادن.‏ چگونه استعداد گفتگو به طور طبیعی می‌تواند بر خدمت یک فرد مؤثر باشد؟‏ خوب،‏ آیا تا به حال فکر کرده‌ای که چرا بعضی شاهدان یَهُوَه همیشه تجربه‌های خوبی دارند؟‏ آیا ممکن نیست به علت این باشد که در گفتگو پیشقدم می‌شوند؟‏ مَثَل کتاب مقدس می‌گوید:‏ «لبهای حکیمان معرفت را منتشر می‌سازد.‏»—‏امثال ۱۵:‏۷‏.‏

^۱۲ حتی به غیر از خدمت مرتب موعظه،‏ فرصتهای بسیاری وجود دارند که می‌توان مردم را به گفتگو کشاند و دربارهٔ یَهُوَه با آنان صحبت کرد.‏ مثلاً کدبانوان مسیحی می‌توانند با همسایگان یا فروشندگان دوره‌گرد که به درب منزل آنها می‌آیند صحبت کنند.‏ بچه‌ها ممکن است در حین رفت و آمد به مدرسه و یا در حین زنگ تفریح بتوانند با همکلاسیهای خود در مورد کتاب مقدس سخن بگویند.‏ کسانی که در خارج از خانه مشغول کار می‌باشند شاید بتوانند هنگام صرف نهار در محل کار خود شهادت بدهند.‏ حتی مواقعی که در پارک قدم می‌زنی،‏ در صف فروشگاهی ایستاده‌ای،‏ و یا در انتظار اتوبوس هستی امکان دارد که بتوانی با دیگران وارد گفتگویی بناکننده شوی.‏ در بعضی از سرزمینها که کار بشارت ملکوت قدغن شده است،‏ خدمتِ موعظه در وهلهٔ اول به صورت گفتگوهای غیررسمی صورت می‌گیرد.‏ این روش موعظه مؤثر است،‏ و واقعیت آن را می‌توان از رشد سریع شمار خادمان حقیقی که اغلب در این سرزمینها دیده می‌شود،‏ دریافت.‏

۱۳-‏۱۶.‏ از چه روشهایی می‌توان استفاده کرد تا راه برای شهادت دادن گشوده شود؟‏

^۱۳ برای اینکه بتوانیم از وضعیتهای مختلف برای شهادت دادن استفاده کنیم،‏ شاید کافی باشد که کلمه‌ای دوستانه برای شکستن سکوت بگوییم تا گفتگو شروع شود.‏ عیسی در این مورد نمونه‌ای به جا گذاشت.‏ یک روز هنگام ظهر که برای استراحت در نزدیکی چاه آبی در سامره توقف کرده بود،‏ از زنی که برای کشیدن آب به آنجا آمده بود کمی آب برای آشامیدن خواست.‏ از آنجائیکه معمولاً یهودیان با سامریان صحبت نمی‌کردند این تقاضا کنجکاوی زن را برانگیخت.‏ او سؤالی کرد.‏ عیسی در جواب گفت که خود آبی برای آشامیدن دارد که می‌تواند حیات ابدی به انسانها بدهد و به این ترتیب،‏ حس کنجکاوی زن را بیشتر برانگیخت.‏ در نتیجه،‏ فرصت فراهم شد تا به آن زن شهادت دهد.‏ توجه داشته باش که او با شهادتی طول و دراز آغاز به سخن نکرد،‏ بلکه از گفتگوی دوستانه استفاده کرد تا راه را برای شهادت دادن آماده سازد.‏—‏یوحنا ۴:‏۵-‏۴۲‏.‏

^۱۴ تو هم می‌توانی چنین گفتگوهای بناکننده‌ای را آغاز کنی.‏ وقتی در انتظار اتوبوس هستی ممکن است بتوانی توجه شخصی را به یک مقالهٔ روزنامه یا مجله،‏ که راجع به مسایلی از قبیل آلودگی یا جنگ است،‏ جلب کنی و بپرسی:‏ «به نظر شما چرا این گونه وضعیتها در سالهای اخیر تا به این حد وخیم شده‌اند؟‏ آیا به نظر شما زمانی خواهد رسید که تمامی زمین جای خوشایندی برای زندگی باشد؟‏» روش دیگری نیز مؤثر بوده است،‏ به این صورت که سخن را با یکی از مشکلات محلی آغاز کنی و سپس بپرسی:‏ «به نظر شما راه‌حل چیست؟‏» طبیعتاً این سؤال به مبحثی راجع به راه‌حلّ حقیقی آن مشکل،‏ یعنی ملکوت خدا،‏ خواهد کشید.‏ البته،‏ باید درایت به کار برده شود.‏ اگر اشخاص واکنش نشان نمی‌دهند لازم نیست بزور گفتگویی را تحمیل کنی.‏ امّا در عین حال خواهی دید که بعضی با خوشحالی گوش خواهند کرد.‏ همانطور که آن زن سامری در نزدیکی چاه گوش داد.‏

^۱۵ راه دیگری که می‌توان فرصت گفتگو در مورد کلام خدا را فراهم آورد،‏ این است که نشریات کتاب مقدس را در جاهایی بگذاری که به آسانی دیده شوند.‏ اگر در منزل خود این کار را بکنی،‏ مهمانان اغلب دربارهٔ آن صحبت می‌کنند و بدین ترتیب راه برای شهادت دادن باز می‌شود.‏ اگر به مدرسهٔ دولتی می‌روی،‏ چنانچه کتاب یا مجله‌ای روی میز تحریر بگذاری به احتمال زیاد کسی سؤال خواهد کرد که،‏ «آن چیست؟‏» در آن هنگام تو فرصت پاسخ دادن به او را داری و به این صورت می‌توانی به وی شهادت دهی.‏ و یا اگر هنگام صرف ناهار یا ایاب و ذهاب با وسائط نقلیهٔ عمومی نشریات کتاب مقدس را بخوانی،‏ می‌توانی راه را برای صحبت با کسانی که دربارهٔ ملکوت خدا کنجکاو هستند،‏ باز کنی.‏

^۱۶ گفتگو با آشنایان را نیز می‌توان به طور طبیعی به صحبت دربارهٔ حقایق کتاب مقدس سوق داد.‏ معمولاً گفتگو با آشنایان شامل کارهایی است که قبلاً کرده‌اند؛‏ از قبیل جاهایی که رفته‌اند،‏ چیزهایی که دیده و شنیده‌اند،‏ و یا چیزهایی که در نظر دارند انجام دهند.‏ پس وقتی که فرصت داری،‏ چرا دربارهٔ آنچه کرده‌ای صحبت نکنی؟‏ بعد از حضور در یک مجمع حوزه‌ای،‏ به همکار یا همسایهٔ خود بگو که به کجا رفته بودی و عنوان سخنرانی اصلی چه بوده است؛‏ شاید از تو سؤالهایی بکند.‏ از آنچه در مجلات برج دیده‌بانی و «بیدار شوید!‏» (‏ انگل‍.‏)‏ خوانده‌ای صحبت کن،‏ درست همانطور که آنها از کارهایشان صحبت می‌کنند.‏ اگر توجه آنان جلب شود،‏ اطلاعات بیشتری از تو خواهند خواست.‏ در آن صورت تو بیشتر فرصت شهادت دادن خواهی داشت.‏ چنین گفتگویی که برای جلب توجه به مقاصد خدا صورت می‌گیرد به طور یقین بناکننده است.‏

۱۷-‏۲۰.‏ چند موضوع را پیشنهاد کن که به هنگام بودن با دیگر شاهدان یَهُوَه،‏ می‌توان برای گفتگوی بناکننده استفاده نمود.‏

^۱۷ با هم‌ایمانان.‏ هنگامی که با برادران و خواهران روحانی هستیم،‏ بجا است که گفتگو در سطحی بالا و شایستهٔ خادمان بشارت باشد.‏ هدف گفتگو نباید صرفاً وقتگذرانی باشد،‏ بلکه بجهت بناکردن یکدیگر.‏

^۱۸ قبل و بعد از جلسات جماعت،‏ در سالن ملکوت فرصتهای خوبی برای گفتگوی بناکننده پیش می‌آید.‏ عادت تو این نباشد که فوراً بعد از پایان جلسات به خانه بشتابی.‏ چرا از این فرصت استفاده نمی‌کنی و با برادران مسن‌تر و باتجربه،‏ و همچنین برادرانی که خجالتی و تنها هستند،‏ سر سخن را نمی‌گشایی؟‏ مطلب برای صحبت زیاد است.‏ نکاتی از شماره‌های اخیر برج دیده‌بانی را که مخصوصاً اهمیت دارند می‌توانی مورد بحث قرار دهی.‏ شاید بتوانی راجع به تکلیفی که در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک خواهی داشت،‏ صحبت کنی.‏ شاید دیگران بتوانند پیشنهادات تازه‌ای به تو بدهند تا در گفتار خود استفاده کنی.‏ یا بالعکس،‏ شاید بتوانی دیگری را در آماده کردن تکلیفش یاری دهی.‏ می‌توانی از تجربیات خود در خدمت موعظه صحبت کنی،‏ یا از بخشی از جلسات همان روز که مخصوصاً مورد توجه تو قرار گرفته است سخن بگویی.‏ چنین مکالماتی براستی بناکننده هستند.‏

^۱۹ در کنگره‌های بزرگتر،‏ فرصتهای گفتگو با برادران و خواهرانی که از جاهای دیگر آمده‌اند وجود دارد.‏ بسیاری از شاهدان یَهُوَه سعی می‌کنند به هنگام صرف غذا یا هنگام ایاب و ذهاب از مکان کنگره سر حرف را باز کنند.‏ یک طریق خوب این است که اسم خود را به آن برادر یا خواهر بگویی و نام او را بپرسی.‏ سؤال کن که او چطور یک شاهد یَهُوَه شد.‏ معمولاً بدین ترتیب گفتگویی مسرّتبخش و بناکننده آغاز می‌گردد.‏

^۲۰ وقتی با دیگر مسیحیان به خدمت موعظه می‌روی،‏ فرصت دیگری برای گفتگوی مفید فراهم می‌آید.‏ بجای اینکه سخنانِ بیهوده مطرح گردد،‏ آیا بهتر نیست دربارهٔ چگونگی آغاز کردن سخن با اهالی آن منطقهٔ بخصوص یا راجع به موضوعهایی که امکان دارد بیشتر در مورد آنها گفتگو شود،‏ صحبت کنی؟‏ ضمناً،‏ خوب است که دربارهٔ طرز پاسخگویی به اعتراضهایی که شاید پیش کشیده شوند بحث کنی.‏ بسیار بجا و نشاط‌آور است که در چنین مواقعی در مورد چیزهای روحانی گفتگو شود.‏—‏فیلپ‍.‏ ۴:‏۸،‏ ۹‏.‏

۲۱-‏۲۴.‏ اگر گفتگوی یک گروه از حالت بناکننده خارج شود،‏ شخصاً چه می‌توانیم بکنیم؟‏

^۲۱ اگر زمانی با گروهی از برادران و خواهران بودی و متوجه شدی که گفتگو در جهت بیهوده‌گویی کشیده شده است و آنچنان بناکننده نیست،‏ چه می‌توانی بکنی؟‏ سعی کن با مطرح نمودن یک سؤال گفتگو را در جهت مفیدتری هدایت کنی.‏ موضوع بخصوصی را پیش بکش و راجع به آن سؤال کن.‏ یک چنین گفتگویی بسیار مفیدتر خواهد بود،‏ چنانچه کسانی که در آن شرکت دارند مدتی در موضوع درنگ کنند و هر یک از خود آنها مطالبی بگوید.‏

^۲۲ اگر گفتگو شامل بحث دربارهٔ دیگر اعضای جماعت مسیحی باشد،‏ باید مراقب بود که گفتگو حالت اهانت‌آمیز و انتقادی به خود نگیرد،‏ بلکه بناکننده باشد.‏ اگر کسی بنای سخن گفتن از کوتاهیهای دیگری را آغاز کند،‏ آیا جرأت آن را خواهی داشت گفتگو را به سطح بناکننده‌ای برگردانی؟‏ آیا به سازمان یَهُوَه وفادار خواهی بود و آن عضوی را که مورد انتقاد قرار گرفته است حمایت خواهی کرد؟‏ شاید در نظر بعضی این موضوع بی‌اهمیت باشد.‏ امّا،‏ اگر در نظر بگیری که ایرادگیری از یکی از خادمان تخصیص‌یافتهٔ خدا ممکن است به شِکوه و شکایت از ترتیبات خدا منجر شود،‏ در آن صورت موضوع آنقدر هم بی‌اهمیت نخواهد بود.‏—‏یعقوب ۵:‏۹؛‏ ۲ قرنت‍.‏ ۱۰:‏۵‏.‏

^۲۳ گهگاهی امکان دارد گفتگو از نوعی سبکتر باشد که در آن حکایات فکاهی گفته شود.‏ این نوع گفتگوها می‌توانند آرامبخش و مفید باشند.‏ ولی باید احتیاط کرد که تبدیل به گفتگویی نگردد که شایستهٔ خادمان مسیحی نیست.‏ این پند کتاب مقدس را باید مدّ نظر داشت که «زنا و هر ناپاکی و طمع در میان شما هرگز مذکور هم نشود،‏ چنانکه مقدّسین را می‌شاید.‏ و نه قباحت و بیهوده‌گویی و چرب‌زبانی که اینها شایسته نیست بلکه شکرگذاری.‏»—‏افس‍.‏ ۵:‏۳،‏ ۴‏.‏

^۲۴ پس،‏ به عنوان خادمان یَهُوَه،‏ بگذاریم که گفتگوی ما در همهٔ اوقات برای او احترام بیاورد.‏ بدین ترتیب این پند نیک را که به دست پولس رسول نوشته شد،‏ به کار خواهیم برد:‏ «هر یکی از ما همسایهٔ خود را خوش بسازد در آنچه برای بنا نیکو است.‏»—‏روم‍.‏ ۱۵:‏۲‏.‏