درس ۱۵
ظاهری خوب و آراسته
دیگران صرفاً با دیدن ظاهر ما در مورد ما قضاوت میکنند. درست است که خدا از باطن ما آگاه است، اما انسانها در کل ‹به ظاهر مینگرند.› (۱سمو ۱۶:۷) اگر شما ظاهری پاکیزه و آراسته داشته باشید، مردم اغلب به این نتیجه میرسند که شما شخصی با عزّتنفس هستید و تمایل بیشتری به شنیدن سخنانتان خواهند داشت. پوشیدن جامهای موقر سبب میشود که شنوندگانتان به یَهُوَه خدایی که پرستش میکنید و سازمانی که معرف آن هستید، نظری مساعد پیدا کنند.
چند راهنمایی مفید. کتاب مقدّس در خصوص ظاهر و وضعمان قوانین بسیاری قرار نداده است. اما اصول معقولی تعیین کرده است که به ما در گرفتن تصمیمات عاقلانه کمک میکند. در میان این اصول میتوان به اصلی بنیادی اشاره کرد که میگوید: «همه را برای جلال خدا بکنید.» (۱قر ۱۰:۳۱) در خصوص داشتن ظاهری خوب و آراسته چه اصولی به ما کمک میکند؟
اول، کتاب مقدّس ما را تشویق میکند که بدن و جامهمان پاکیزه باشد. یَهُوَه در شریعت موسوی در خصوص پاکیزگی، معیارهایی را برای قوم اسرائیل تعیین کرد. برای نمونه، وقتی کاهنان به وظیفهٔ خود مشغول بودند، آنان باید در زمانهایی تعیینشده استحمام میکردند و جامهشان را میشستند. (لاو ۱۶:۴، ۲۴، ۲۶، ۲۸) مسیحیان تحت قانون شریعت نیستند، اما اصولی که در پس آن است، برای آنان هنوز معتبر است. (یو ۱۳:۱۰؛ مکا ۱۹:۸) ما بهخصوص وقتی که به مکانهای پرستشمان میرویم یا در خدمت موعظه شرکت میکنیم، برای آن که دیگران را معذّب نسازیم، بدن و لباسمان باید پاکیزه باشد و دهانمان نباید بوی ناخوشایند بدهد. آنان که در جماعت سخنرانی یا نمایشی اجرا میکنند، باید در این خصوص نمونه باشند. توجه به ظاهر و لباسمان نشانهٔ حرمت و احترام به یَهُوَه و سازمانش است.
دوم، کتاب مقدّس ما را به «نجابت» و «سنجیدگی» ترغیب میکند. پولُس رسول زنان مسیحی را برانگیخت که «خود را . . . به نجابت و سنجیدگی بیارایند، نه به انواع بافتِ گیسوان و به زیور طلا، مروارید و جامههای بسیار گرانبها، بلکه . . . چنان که شایستهٔ زنانی است که خود را به خدا وقف کردهاند.» (۱تیمو ۲:۹، ۱۰) البته مردان نیز در انتخاب لباس و آرایش موی خود باید نجابت را حفظ کنند و سنجیده عمل کنند.
شخص نجیب نمیخواهد بیجهت دیگران را با ظاهر خود ناراحت و معذّب سازد یا بیش از حد توجه آنان را به خود جلب کند. شخص سنجیده نیز قدرت تشخیص خود را به کار میگیرد و با بصیرت عمل میکند. شخصی که این خصوصیات را از خود نشان میدهد و به معیارهای خدا احترام میگذارد، در زندگی تعادل را حفظ میکند. البته این بدین معنی نیست که ما نباید طوری لباس بپوشیم که در نظر دیگران جذاب بیاید. در واقع این خصوصیات به ما کمک میکند که معقول باشیم و از سبکی افراطی در آرایش و لباس بپرهیزیم. (۱یو ۲:۱۶) ما میخواهیم این اصول را هنگام موعظه و حضور در جلسات، همچنین در امور روزمرهٔ زندگی رعایت کنیم. در واقع لباسی که ما طی کارهای روزمره نیز بر تن میکنیم باید منعکسکنندهٔ نجابت و سنجیدگی ما باشد. در مدرسه یا در محیط کار، فرصتهایی برای بشارت غیررسمی به وجود میآید. واضح است که در چنین موقعیتهایی ظاهر و لباس ما همچون هنگام حضور در جلسات، مجمعها یا کنگرهها نیست، اما باید در چنین مواقعی نیز مرتب، تمیز و برازنده باشد.
مسلّم است که همهٔ ما به یک شکل لباس به تن نمیکنیم و چنین انتظاری نیز از ما نمیرود. کاملاً طبیعی است که هر کس سلیقهای متفاوت داشته باشد. با این حال، معیارهای کتاب مقدّس را نباید از نظر دور داشت.
پِطرُس رسول نشان داد که مهمتر از آرایش مو و لباسمان، ‹لباسی› است که به «دل» و «انسان باطنی» مربوط میشود. (۱پطر ۳:۳، ۴) وقتی دل و باطنمان سرشار از محبت، شادی، صلح، مهربانی و ایمانی استوار باشد، دیگران با دیدن این خصوصیات یا با دیدن به اصطلاح «لباس» روحانیمان، خدا را جلال میدهند.
سوم، کتاب مقدّس ما را تشویق میکند که ظاهری آراسته داشته باشیم. در اول تیموتائوس ۲:۹ (پاورقی) به «لباسی آراسته» اشاره شده است. گرچه پولُس رسول در اینجا در مورد جامهٔ زنان صحبت میکرد، این اصل برای مردان نیز صادق است. آراستگی به مفهوم منظم و مرتب بودن است. آنچه مسلّم است، چه از توانایی مالی بالایی برخوردار باشیم چه نباشیم، ما میتوانیم ظاهری آراسته داشته باشیم.
نخستین جنبهای که در ظاهر یک شخص به چشم میخورد، آرایش موهای اوست. پس موهای ما باید مرتب و آراسته باشد. البته آداب و رسوم محلّی و عوامل موروثی بر انتخاب آرایش مو تأثیر میگذارد. این دو نکته را در توصیههای پولُس رسول در اول قُرِنتیان ۱۱:۱۴، ۱۵ نیز میتوان یافت. اما اگر آرایش موی یک شخص این تصوّر را در ذهن دیگران ایجاد کند که میخواهد خود را همچون جنس مخالف نشان دهد، عمل او مغایر با اصول کتاب مقدّس است.—تث ۲۲:۵.
در بسیاری از نقاط جهان، مردان برای داشتن ظاهری مرتب صورت خود را تماماً اصلاح میکنند. البته، در مناطقی که داشتن سبیل مناسب است، شخص باید آن را مرتب نگاه دارد.
چهارم، ظاهر ما نباید بیانگر عشق به دنیا و جذابیتهای آن باشد. یوحنای رسول به مسیحیان چنین تذکر داد: «دنیا و آنچه را در دنیاست دوست مدارید.» (۱یو ۲:۱۵-۱۷) این دنیا امیال گناهآلود بسیاری را ترویج میدهد. در میان آنها، یوحنا به امیال نفس و فخر به مال و منال اشاره کرد. کتاب مقدّس همچنین توجه ما را به روحیهٔ سرکشی در مقابل افراد صاحب اختیار جلب میکند. (امث ۱۷:۱۱؛ افس ۲:۲) چنین امیال و روحیاتی، اغلب بر شیوهٔ لباسپوشیدن و آرایش موی افراد تأثیر میگذارد و سبب میشود که ظاهرشان زننده، شهوتانگیز و افراطی یا این که ژولیده، وِلِنگار و نامرتب باشد. ما شاهدان یَهُوَه تلاش میکنیم سبک لباس پوشیدنمان بازتابی از این شیوهٔ غیرمسیحی نباشد.
چقدر بهتر است که در انتخاب لباس و آرایش مویمان، الگوی نیک خواهران و برادران با تجربه در جماعت مسیحی را سرمشق قرار دهیم. مردان جوانی که امید دارند روزی بتوانند سخنرانی عمومی ایراد کنند، میتوانند به شیوهٔ لباس پوشیدن برادرانی توجه کنند که صلاحیت انجام این وظیفه را یافتهاند. آری، همهٔ ما میتوانیم از مبشّرانی سرمشق گیریم که با وفاداری برای سالیان بسیار در خدمت موعظه فعال بودهاند.—۱تیمو ۴:۱۲؛ ۱پطر ۵:۲، ۳.
پنجم، هنگام انتخاب این که چه چیزی پسندیده است، باید به خاطر داشت که «مسیح نیز به دنبال خشنودی خود نبود.» (روم ۱۵:۳) عیسی بیش از هر چیز به انجام دادن ارادهٔ خدا اهمیت میداد. به علاوه برای کمک به دیگران از آسایش و راحتی خود میگذشت. هنگام انتخاب لباس و آرایش مویمان، بجاست ببینیم که آیا چیزی ممکن است مانع گفتگو با مردم محدودهٔ موعظهمان شود. در چنین موقعیتی، الگو قرار دادن تواضع مسیح ما را یاری میکند که تصمیمی معقول بگیریم. پولُس رسول به این اصل اشاره کرد: «به هیچ وجه سبب لغزش کسی نمیشویم.» (۲قر ۶:۳) بر مبنای این اصل بجاست از سبک آرایش مو یا لباسی که ممکن است سبب شود شنوندهمان پذیرای شنیدن سخنانمان نباشد، اجتناب کنیم.
حالت ایستادن. حالت ایستادن ما نیز در ظاهرمان تأثیری بسزا دارد. البته همهٔ ما به یک شکل نمیایستیم و لزومی ندارد که به سبکی خاص بایستیم. اما قابل توجه است که در کتاب مقدّس، راست ایستادن نشان شأن و منزلت و امیدواری است. (لاو ۲۶:۱۳؛ لو ۲۱:۲۸) با این حال، هستند برادران و خواهرانی که به دلیل ضعف جسمانی، سالها کار کردن با حالتی خمیده یا به دلیل سالخوردگی قادر نیستند قامت خود را راست نگاه دارند یا مجبورند بر چیزی تکیه دهند. اما به کسانی که مشکلی از این بابت ندارند، توصیه میشود که هنگام صحبت کردن با دیگران راست بایستند. اگر چنین نکنند، شنونده شاید حالت ایستادن مبشّر را حمل بر بیاعتنایی یا شاید شرمندگی او بداند. این امر برای سخنرانان نیز صادق است. البته اشتباه نیست که سخنران گاه بر تریبون تکیه دهد، اما اگر بخواهد در ذهن شنوندگانش تصویر بهتری به وجود آورد، بهتر است که چنین نکند.
وسایل منظم و مرتب. نه تنها ظاهر ما، بلکه وسایل موعظهمان نیز باید تمیز و مرتب باشد.
برای مثال کتاب مقدّسمان. برای همهٔ ما این امکان وجود ندارد که وقتی کتاب مقدّسمان کهنه میشود، کتاب مقدّسی جدید تهیه کنیم. با این حال، حتی اگر مدت زیادی است که از کتاب مقدّسمان استفاده میکنیم، باید مشخص باشد که بهخوبی از آن نگهداری کردهایم.
هر یک از ما وسایل موعظهمان را به شکلی متفاوت در کیفمان قرار میدهیم، اما مهم آن است که منظم و مرتب باشد. آیا تا به حال دیدهاید که مبشّری در خدمت موعظه یا برادری از روی سکو وقتی میخواهد آیهای از کتاب مقدّسش بخواند، کاغذهایی از میان آن به زمین بریزد؟ دیدن این صحنه مسلّماً حواس هر کس را پرت میکند. اگر کاغذهایی که در کتاب مقدّس خود گذاشتهاید، به هر شکل حواس مخاطبتان را پرت کند، بهتر است آنها را در جایی دیگر بگذارید. همچنین در نظر داشته باشید که در برخی فرهنگها قرار دادن کتاب مقدّس یا نشریات مذهبی روی زمین بیحرمتی به آن محسوب میشود.
ما باید به داشتن ظاهری خوب و آراسته اهمیت بدهیم. ظاهر ما همچنین بر دید دیگران نسبت به ما تأثیر میگذارد. اما اهمیت داشتن ظاهری خوب و آراسته بیش از هر چیز به این دلیل است که میخواهیم ‹زیبایی تعالیم نجاتدهندهمان خدا از هر جهت جلوهگر شود.›—تیت ۲:۱۰.