درس ۲۸
ارائهٔ گفتار به سبک محاوره‌ای
مردم اغلب هنگام گفتگو با دوستانشان اضطرابی در خود حس نمی‌کنند و سخنانشان را راحت و بدون آمادگی قبلی ادا می‌کنند. برخی با هیجان بیشتری صحبت می‌کنند، برخی با هیجان کمتر. اما آنچه می‌گویند کاملاً طبیعی و خوشایند به گوش می‌آید.
البته وقتی روی سخن ما با فردی غریبه است، درست نیست که بیش از حد صمیمی و خودمانی صحبت کنیم. در بعضی فرهنگ‌ها صحبت با افراد غریبه همیشه با حالتی رسمی شروع می‌شود. پس از رعایت این رسوم فرهنگی، در صورت امکان بهتر است که با سنجیدگی به شیوهٔ بیان خود حالت غیررسمی و محاوره‌ای‌تر داد.
وقتی از روی سکوی سخنرانی گفتاری می‌دهید نیز باید به سبک بیان خود توجه کنید. ما می‌خواهیم هنگام ارائهٔ گفتار، سبک بیانمان به سبک گفتگوی روزمره باشد. اما سبک بیانی بیش از حد عامیانه و خودمانی نیز از حرمت جلسهٔ مسیحی و جدّیت پیام می‌کاهد. برای مثال، در بعضی زبان‌ها دوست نزدیک یا همسر را با عباراتی خاص خطاب می‌کنند. اما باید هنگام گفتگو با والدین، معلّم، شخصی صاحب مقام و فردی با سن بیشتر عباراتی محترمانه‌تر به کار برد. (به عباراتی که در اعمال ۷:۲ و ۱۳:۱۶ آمده است، توجه کنید.) پس هرچند می‌خواهیم سبک بیانمان از روی سکوی سخنرانی به سبک گفتگوی روزمره باشد، باید محترمانه نیز باشد.
البته، عواملی وجود دارد که سبب می‌شود گفتار حالت خشک و رسمی پیدا کند. یکی از این عوامل جمله‌بندی‌هایی است که سخنران به کار می‌برد. اگر سخنران بخواهد جملات را عیناً با سبک نوشتاری نشریات بیان کند، سخنانش حالت رسمی پیدا می‌کند. معمولاً زبان نوشتاری با زبان گفتاری متفاوت است. مسلّماً شما برای آماده کردن گفتارتان در نشریات تحقیق می‌کنید و شاید نیز آن را باید بر مبنای رئوس مطالبی که در اختیارتان قرار داده شده است، تنظیم کنید. اما اگر نکات سخنرانی را با همان جملاتی که در نشریات نوشته شده است، بیان کنید یا آن را عیناً از روی رئوس مطالبی که دریافت کرده‌اید بخوانید، گفتار شما چندان سبک محاوره‌ای نخواهد داشت. پس نکات گفتارتان را با کلمات خود بیان کنید و جمله‌های پیچیده به کار نبرید.
عامل دیگر، سرعت یکنواخت در گفتار است. اگر کلمات را با فاصله و سرعت یکنواخت بیان کنید، سخنانتان حالت خشک و رسمی پیدا می‌کند. شما در گفتگوهای روزمره در سرعت بیانتان تنوع ایجاد می‌کنید و اغلب مکث‌هایی کوتاه و بلند به کار می‌برید.
البته هنگام صحبت کردن در مقابل جمعی بزرگ، حین این که به سبک محاوره‌ای صحبت می‌کنید، باید صدایتان نیز بلندتر و پرقدرت‌تر باشد و با شور و شوق بیشتری سخن بگویید تا بتوانید توجه شنوندگان را کاملاً به سخنانتان جلب کنید.
در خدمت موعظه برای آن که سخنانتان محاوره‌ای و در عین حال مناسب و محترمانه باشد، باید تلاش کنید در گفتگوهای روزمره نیز به‌درستی صحبت کنید. برای این منظور لازم نیست که از تحصیلات عالی برخوردار باشید. اما بجاست شیوهٔ بیانی را بیاموزید که دیگران با احترام به سخنانتان گوش دهند. با این هدف، شاید لازم ببینید نکاتی را که در ادامه آمده است در گفتگوهای روزمرهٔ خود به کار گیرید.
از اصطلاحاتی که کاملاً مغایر با قواعد دستور زبان است، استفاده نکنید. همچنین اصطلاحاتی را به کار نبرید که سبب می‌شود دیگران ما را با کسانی مرتبط بدانند که شیوهٔ زندگی‌شان با معیارهای کلام خدا مغایرت دارد. کولُسیان ۳:۸ ما را ترغیب می‌کند که از سخنان رکیک و زننده اجتناب کنیم. البته هنوز می‌توان از کلمات و عبارات عامیانه استفاده کرد. درست است که این کلمات و عبارات در زبان نوشتار به کار برده نمی‌شود، اما در زبان گفتار قابل قبول و کاملاً معمول است.
برای بیان افکار خود همیشه از یک سری عبارات خاص استفاده نکنید. سعی کنید کلمات و عباراتی نیز به کار برید که دقیق‌تر منظورتان را برساند.
برای آن که بتوانید افکار خود را بدون تکرار جملات بیان کنید، نخست آن را برای خود کاملاً روشن سازید و سپس آن را بیان کنید.
نکات خوب و آموزنده را زیر انبوه کلمات دفن نکنید. عادت خود سازید که نکات مهمی را که می‌خواهید به یاد مخاطبتان بماند، با جملات روشن و ساده بیان کنید.
هنگام صحبت کردن احترام مخاطبتان را نگاه دارید.