فصل ۱۵
از حاصل زحمت خود لذّت برید
«بخشش خدا است که هر آدمی . . . از تمامی زحمت خود نیکویی بیند.»— جامعه ۳:۱۳.
۱-۳. الف) بسیاری چه احساسی در خصوص کار و حرفهشان دارند؟ ب) کتاب مقدّس ما را به داشتن چه نگرشی در مورد کار و فعالیت تشویق میکند؟ پ) در این فصل به بررسی چه سؤالاتی میپردازیم؟
در دنیای امروز بسیاری به کار و حرفهای اشتغال دارند که از آن لذّت نمیبرند. برایشان رفتن سر کار عذابآور و ساعتهای متمادی انجام کاری که علاقهای به آن ندارند، مشقتبار است. به راستی چگونه افرادی با این طرز فکر میتوانند ساعتهای کاریشان را برای خود خوشایند و حتی رضایتبخش سازند؟
۲ کتاب مقدّس کار و زحمت و ثمرهٔ آن را برکت میخواند و ما را تشویق میکند که نگرشی درست به آن داشته باشیم. سلیمان میگوید: «بخشش خدا است که هر آدمی بخورد و بنوشد و از تمامی زحمت خود نیکویی بیند.» (جامعه ۳:۱۳) یَهُوَه خدا ما را دوست دارد و همواره خیر و صلاح ما را میخواهد. خواست اوست که ما از کار و تلاشمان رضایت داشته باشیم و با شادی از نتیجه و ثمرهٔ آن بهره بریم. برای این که در پناه محبت یَهُوَه بمانیم، لازم است نگرشی همچون او به کار و تلاشمان داشته باشیم و هماهنگ با اصول او عمل کنیم.— جامعه ۲:۲۴؛ ۵:۱۸ خوانده شود.
۳ در این فصل چهار پرسش را در مورد کار و فعالیت پاسخ خواهیم گفت: چگونه از حاصل کار و تلاشمان لذّت بریم؟ چه مشاغلی برای مسیحیان واقعی مناسب نیست؟ چگونه میتوانیم در شغل و فعالیتهای روحانیمان تعادل را حفظ کنیم؟ و مهمترین کار و فعالیت در زندگی ما مسیحیان چیست؟ اما نخست میخواهیم در این مورد به دو نمونهٔ برجسته، یعنی یَهُوَه خدا و عیسی مسیح اشاره کنیم.
آفرینندهای پرکار و معماری سختکوش
۴، ۵. چه آیاتی در کتاب مقدّس نشان میدهد که یَهُوَه پرکار و فعال است؟
۴ یَهُوَه خدا پرکارترین و فعالترین وجود عالَم است. در پیدایش ۱:۱ آمده است: «در ابتدا، خدا آسمانها و زمین را آفرید.» یَهُوَه خدا در آفرینش زمین خلاقیتی فوقالعاده به کار بست و در پایان آن ثمرهٔ دستش را «بسیار نیکو» خواند. (پیدایش ۱:۳۱) به عبارت دیگر او از نتیجهٔ کار و فعالیت خود بر زمین کاملاً راضی و خشنود بود. بیشک ثمرهٔ کار یَهُوَه مایهٔ شادی او گشت.
۵ یَهُوَه، خدای فعال و پرکار ما از کار دست نمیکشد. مدتها پس از پایان آفرینش زمین و آنچه در آن است، عیسی چنین گفت: «پدر من هنوز کار میکند، من نیز کار میکنم.» (یوحنا ۵:۱۷) یَهُوَه خدا تا به امروز مشغول به چه کاری است؟ بیشک او همواره از قلمرو آسمانیاش به راهنمایی، توجه و مراقبت از انسانها مشغول بوده است. او «خلقتی تازه» نیز به وجود آورد؛ یعنی مسیحیان مسحشده به روح که در نهایت با عیسی در آسمان حکومت خواهند کرد. (۲قُرِنتیان ۵:۱۷) یَهُوَه همچنان برای به تحقق رساندن مقصودش برای انسانها نیز فعالیت میکند. این خواست اوست که دوستدارانش در دنیای جدید به زندگی جاویدان نایل آیند. (رومیان ۶:۲۳) قطعاً یَهُوَه از نتیجه و ثمرهٔ عملش بسیار خشنود است. میلیونها نفر پیام پادشاهی خدا را پذیرفتهاند؛ چرا که خدا آنان را جذب کرده است. آنان نیز برای این که در پناه محبت او بمانند، زندگیشان را با خواست او هماهنگ ساختهاند.— یوحنا ۶:۴۴.
۶، ۷. عیسی چگونه ثابت کرد که سختکوش و پرکار است؟
۶ عیسی نیز ثابت کرد که سختکوش و پرکار است. او پیش از این که به زمین آید در آفرینش «آنچه در آسمان و زمین» است، «همچون معماری» به خدا خدمت میکرد. (امثال ۸:۲۲-۳۱؛ کولُسیان ۱:۱۵-۱۷) عیسی بر روی زمین نیز همچنان سختکوش و پرکار بود. در جوانی حرفهٔ نجّاری را آموخت و در میان مردم به «نجّار» معروف شد.a (مَرقُس ۶:۳) چنین حرفهای کاری سخت و طاقتفرسا بود و مهارتهای مختلفی نیاز داشت. در آن زمان کارخانهٔ چوببری و ابزارهای برقی موجود نبود و تهیهٔ وسایل برای کار نجّاری نیز دشوار بود. عیسی را مجسم کنید که الوارها را تهیه میکرد، شاید حتی خودش درختها را میبرید و چوبها را به محلّی که میخواست کار کند، حمل میکرد. او را تصوّر کنید که برای ساختن خانهای در و تیرهای سقف آن را آماده و نصب میکرد و حتی بعضی از اثاثیهٔ آن را نیز میساخت. بیشک عیسی خود تجربه کرده بود که کار سختی که با مهارت انجام شود تا چه حد رضایتبخش است.
۷ عیسی در خدمت موعظه نیز ساعی و پرکار بود. او به مدت سه سال و نیم با جدّیت تمام به این فعالیت بسیار مهم پرداخت. عیسی از سحر تا شامگاه تلاش میکرد تا بتواند با افراد بیشتری موعظه کند. (لوقا ۲۱:۳۷، ۳۸؛ یوحنا ۳:۲) او «شهر به شهر و روستا به روستا میگشت و به پادشاهی خدا بشارت میداد.» (لوقا ۸:۱) عیسی صدها کیلومتر پای پیاده در جادههای خاکی سفر میکرد تا پیام خدا را به مردم برساند.
۸، ۹. چرا میتوان گفت عیسی از ثمرهٔ کار و زحمتش راضی و شاد بود؟
۸ آیا عیسی از ثمرهٔ تلاشش در خدمت موعظه راضی و شاد بود؟ البته! او بذر پیام پادشاهی خدا را پاشید، آن را آمادهٔ درو ساخت و به شاگردانش سپرد. خدمت به خدا به او قدرت و نیرو میبخشید، طوری که انجام خواست او را به خوردن غذا ترجیح میداد. (یوحنا ۴:۳۱-۳۸) رضایت او را مجسم کنید زمانی که خدمتش را بر زمین به پایان رساند و با اطمینان به پدرش گفت: «من کاری را که به من سپردی، به کمال رساندم، و اینگونه تو را بر روی زمین جلال دادم.»— یوحنا ۱۷:۴.
۹ مسلّماً یَهُوَه خدا و عیسی از نتیجهٔ کار و فعالیتشان شادی فراوان به دست آوردهاند و در این خصوص بهترین نمونه برای ما هستند. محبت به یَهُوَه خدا ما را بر آن میدارد که ‹از او سرمشق بگیریم.› (اِفِسُسیان ۵:۱) علاقه و محبتمان به عیسی نیز ما را برمیانگیزد که ‹بر آثار قدمهای وی پا نهیم.› (۱پِطرُس ۲:۲۱) حال ببینیم ما چگونه میتوانیم از حاصل کار و زحمتمان لذّت بریم.
چگونه از حاصل کار و تلاشتان لذّت برید؟
بهکارگیری اصول الٰهی سبب میشود که از حاصل کار و فعالیت خود لذّت برید
۱۰، ۱۱. تأمّل بر چه امری میتواند به ما کمک کند تا در خود دیدی مثبت به شغلمان ایجاد کنیم؟
۱۰ اشتغال به کار در دنیا بخشی از زندگی بسیاری از مسیحیان را به خود اختصاص میدهد. ما مسیحیان میخواهیم تا حدّی از کار و حرفهمان راضی و خشنود باشیم. اما شاید بگویید که چگونه میتوان از شغلی که برایمان ناخوشایند است، خشنود بود؟
۱۱ دیدی مثبت به شغلمان در خود ایجاد کنیم. واضح است که همیشه نمیتوان شرایط را تغییر داد، اما همیشه میتوان طرز فکر خود را عوض کرد. تأمّل بر نگرش خدا به کار و فعالیت میتواند به ما کمک کند که دیدی مثبت به شغلمان در خود ایجاد کنیم. برای نمونه، اگر شما سرپرستی خانوادهتان را به عهده دارید، شغل شما هر چقدر هم ناخوشایند به نظر رسد، میتوانید بر این امر تأمّل کنید که در واقع با این شغل معاش خانواده و نیازهای عزیزانتان را تأمین میکنید. در نظر یَهُوَه رسیدگی به نیازهای خانواده امری کوچک نیست. کتاب مقدّس میگوید، آن که در برطرف کردن نیازهای خانوادهاش کوتاهی کند، «منکر ایمان است و پستتر از بیایمان.» (۱تیموتائوس ۵:۸) درک این که شغل شما وسیلهای است تا مسئولیتی الٰهی را به انجام رسانید، باعث میشود که برخلاف برخی از همکارانتان، با انگیزه و هدفی والا به آن مشغول شوید و تا حدّی مایهٔ رضایتتان گردد.
۱۲. صداقت و سختکوشی در کار چه پاداشی به همراه دارد؟
۱۲ سختکوش و صادق باشیم. سختکوشی و مهارت داشتن در کار برکات بسیاری به همراه دارد. کارفرمایان اغلب برای کارمند یا کارگری کوشا و کاردان ارزش فراوان قائلند. (امثال ۱۲:۲۴؛ ۲۲:۲۹) برای ما مسیحیان واقعی صداقت در شغلمان نیز بسیار اهمیت دارد. ما باید از دزدی به هر شکل آن پرهیز کنیم؛ چه از پول یا وسایل باشد، چه از وقت کاریمان. (اِفِسُسیان ۴:۲۸) در فصل قبل نیز ذکر شد که چنین صداقتی بیپاداش نمیماند. مردم اغلب به کارمند یا کارگری صادق اعتماد میکنند. همچنین نباید فراموش کرد که چه کارفرمای ما از سختکوشیمان مطلع باشد، چه نباشد، ما از برکت ‹وجدانی پاک› برخوردار هستیم و میتوانیم مطمئن باشیم، خدایی که دوستش داریم از ما راضی است.— عبرانیان ۱۳:۱۸؛ کولُسیان ۳:۲۲-۲۴.
۱۳. رفتار پسندیدهٔ شما در محیط کار چه ثمری میتواند داشته باشد؟
۱۳ با رفتار خود یَهُوَه را جلال دهیم. در محیط کار رفتاری مطابق با معیارهای والای مسیحی از دید همکارانتان پوشیده نمیماند. چنین رفتار پسندیدهای چه ثمری دارد؟ چنین رفتاری ‹تعلیم مربوط به نجاتدهندهٔ ما خدا را زینت میبخشد.› (تیتوس ۲:۹، ۱۰) در واقع، رفتار نیکوی شما ممکن است سبب شود که دیگران زیبایی پرستش یَهُوَه را دیده به آن جذب شوند. تصوّرش را بکنید که در محیط کار یکی از همکارانتان به دلیل رفتار پسندیدهٔ شما به تعالیم کلام خدا علاقهمند شود. از آن مهمتر چه پاداشی بالاتر از این که با رفتار نیکتان یَهُوَه را جلال دهید و دل او را شاد سازید!— امثال ۲۷:۱۱؛ ۱پِطرُس ۲:۱۲ خوانده شود.
در انتخاب شغل سنجیده عمل کنید
۱۴-۱۶. دو سؤال اساسی که باید در انتخاب شغل مد نظر قرار دهیم، کدامند؟
۱۴ کتاب مقدّس جزئیاتی در مورد این که چه شغلی شایستهٔ خادمان خداست ارائه نمیدهد. با این حال واضح است که ما مسیحیان نمیتوانیم هر شغلی را نیز بپذیریم. ما میتوانیم با کمک اصول کتاب مقدّس شغلی مفید، شرافتمندانه و خداپسندانه برگزینیم و از اشتغال به کاری که خدا را ناخشنود میکند بپرهیزیم. (امثال ۲:۶) در انتخاب شغل باید دو سؤال اساسی را مد نظر قرار دهیم.
۱۵ آیا در این شغل یا حرفه از من انتظار انجام کاری میرود که کتاب مقدّس محکوم کرده است؟ کتاب مقدّس صریحاً دزدی، دروغ و ساختن بت را محکوم میکند. (خروج ۲۰:۴؛ اعمال ۱۵:۲۹؛ اِفِسُسیان ۴:۲۸؛ مکاشفه ۲۱:۸) ما باید از مشاغلی که چنین کارهایی در آن انجام میشود، بپرهیزیم. ما مسیحیان به دلیل عشق و محبتمان به یَهُوَه هرگز شغل یا حرفهای را برنمیگزینیم که برخلاف معیارهای الٰهی باشد.— ۱یوحنا ۵:۳ خوانده شود.
۱۶ آیا با اشتغال در این کار مستقیماً خود را همکار خلافکاران میسازم یا دیگران را در انجام عملی گناهکارانه یاری میکنم؟ به این مثال توجه کنید. واضح است که کار کردن به عنوان منشی اشتباه نیست. اما اگر چنین شغلی در مرکز انتقال خون به یک مسیحی پیشنهاد شود، چطور؟ درست است که به عنوان منشی شخص در عمل انتقال خون شرکت ندارد، اما در واقع او از طریق این شغل این عمل را تسهیل و از آن حمایت میکند؛ عملی که در کتاب مقدّس محکوم شده است. (اعمال ۱۵:۲۹) ما خادمان یَهُوَه شغلی را انتخاب نمیکنیم که به نوعی با اصول کلام خدا در تناقض باشد.
۱۷. الف) در انتخاب شغل چه نکاتی را باید مد نظر قرار دهیم؟ (کادر «آیا این شغل را بپذیرم؟» ملاحظه شود.) ب) چگونه وجدان ما در گرفتن تصمیمی خداپسندانه به ما کمک میکند؟
۱۷ با بررسی دو سؤالی که در بندهای ۱۵ و ۱۶ مطرح شد، میتوانیم به بسیاری از سؤالاتی که در انتخاب شغل با آن روبرو میشویم، پاسخ دهیم. البته نکات دیگری را نیز باید مد نظر داشت.b ما نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که غلام امین و دانا برای تمام موقعیتهای ممکن دستورالعملی ارائه دهد. در اینجاست که باید از قوّهٔ تشخیصمان استفاده کنیم. در فصل ۲ آموختیم که باید وجدان خود را آموزش دهیم. برای این منظور باید بیاموزیم که چگونه اصول کتاب مقدّس را در زندگی خود به کار گیریم. ما میتوانیم «با تمرین مداوم» قوّهٔ تشخیص خود را تقویت کنیم و از طریق وجدان تعلیمیافتهمان تصمیماتی بگیریم که خدا را خشنود سازد و ما را در پناه محبتش حفظ نماید.— عبرانیان ۵:۱۴.
دیدی معقول به شغل خود داشته باشید
۱۸. چرا گرفتن تصمیماتی که خدا را خشنود سازد آسان نیست؟
۱۸ در این دوران سختِ «روزهای آخر» گرفتن تصمیماتی خداپسندانه آسان نیست. (۲تیموتائوس ۳:۱) یافتن شغل و حفظ آن گاه بسیار دشوار است. ما مسیحیان بر اهمیت سختکوشی برای تأمین معاش خانوادهمان واقفیم. با این حال اگر مراقب نباشیم، فشار محیط کار و طرز فکر مادیگرایانه و مسری دنیا، میتواند ما را از خدمت به خدا باز دارد. (۱تیموتائوس ۶:۹، ۱۰) پس ببینیم چگونه میتوان تعادل را میان کار و خدمت به یَهُوَه حفظ کرد و اولویتهای زندگی را تشخیص داد.— فیلیپیان ۱:۱۰.
۱۹. چرا شایسته است که به یَهُوَه توکّل کامل داشته باشیم، و چنین توکّلی ما را از چه نگرانیهایی حفظ میکند؟
۱۹ به یَهُوَه توکّل کامل داشته باشید. (امثال ۳:۵، ۶ خوانده شود.) ما میتوانیم به یَهُوَه توکّل کامل داشته باشیم؛ زیرا او همواره به فکر ماست. (۱پِطرُس ۵:۷) یَهُوَه نیازهای ما را بهتر از خودمان میداند و هیچ گاه از برآورده کردن آنها عاجز نمیماند. (مزمور ۳۷:۲۵) پس بجاست به این پند الٰهی عمل کنیم که میگوید: «زندگی شما بَری از پولدوستی باشد و به آنچه دارید قناعت کنید، زیرا خدا فرموده است: ‹تو را هرگز وا نخواهم گذاشت، و هرگز ترک نخواهم کرد.›» (عبرانیان ۱۳:۵) بسیاری از خادمان تماموقت گواه زندهٔ این حقیقتند که یَهُوَه خدا قادر است نیازهای خادمانش را برآورده سازد. اگر در برآورده ساختن نیازهایمان به یَهُوَه توکّل کامل داشته باشیم، برای تأمین معاش خانوادهمان هرگز نگرانی بیش از حد به دل راه نخواهیم داد. (مَتّی ۶:۲۵-۳۲) ما نمیخواهیم که شغلمان، مانعی در راه فعالیتهایی همچون حضور در جلسات و موعظهمان باشد.— مَتّی ۲۴:۱۴؛ عبرانیان ۱۰:۲۴، ۲۵.
۲۰. منظور عیسی از ‹چشم سالم› چیست، و چگونه میتوانید به پند عیسی عمل کنید؟
۲۰ چشمتان بر انجام خواست خدا متمرکز باشد. عیسی گفت ‹چشم سالم› داشته باشید. (مَتّی ۶:۲۲، ۲۳ خوانده شود.) منظور عیسی از ‹چشم سالم› چیست؟ منظور او این است که چشمتان همواره روی یک هدف، یعنی انجام خواست خدا متمرکز باشد. اگر روی چنین هدفی تمرکز کنید، در پی اهدافی همچون داشتن شغلی پردرآمد و زندگیای تجمّلی نخواهید بود. همچنین به دنبال وسایلی نخواهید بود که روزبهروز مدلی جدید از آن به بازار میآید و چنین تبلیغ میشود که شادیتان در گرو داشتن آن است. اما توجه به چه اموری به شما کمک میکند که بر انجام خواست خدا تمرکز کنید؟ هرگز زیر بار قرضهای سنگین و غیرضروری نروید، زندگی خود را با وسایلی که توجه و وقت زیادی از شما میگیرد پر نکنید و به پند کتاب مقدّس عمل کنید که میگوید، به «خوراک و پوشاک» قانع باشید. (۱تیموتائوس ۶:۸) تلاش کنید زندگی خود را تا حد امکان ساده نگاه دارید.
۲۱. چرا باید اولویتهای زندگی خود را تعیین کنیم، و چه چیز باید در رأس امور زندگی ما قرار داشته باشد؟
۲۱ همواره به انجام امور مسیحی اولویت دهید. از آنجا که وقت و انرژی ما محدود است، باید انجام امور مهم زندگی را بر امور دیگر مقدّم شماریم. اگر چنین نکنیم، ممکن است وقت پرارزشمان را که باید صرف امور پراهمیت شود، به امور کماهمیت بگذرانیم. برای ما مسیحیان چه چیز در زندگی بیش از همه اهمیت دارد؟ در دنیا بسیاری افراد آموزش عالی را از هر چیز دیگر مهمتر میدانند؛ زیرا تصوّر میکنند که میتوان از این طریق شغلی پر درآمد یافت. اما عیسی شاگردانش را ترغیب کرد که «نخست در پی پادشاهی خدا» باشند. (مَتّی ۶:۳۳) آری، ما مسیحیان حقیقی پادشاهی خدا را در رأس امور زندگیمان قرار میدهیم. شیوهٔ زندگی ما یعنی انتخابها، اهداف و فعالیتهایمان باید گواهی باشد بر این که برای پادشاهی خدا و انجام ارادهٔ او بیش از مادیات و امور دنیوی ارزش قائلیم.
در خدمت موعظه سختکوش باشید
با اولویت دادن به فعالیت موعظه عشق و محبتمان را به یَهُوَه ثابت میکنیم
۲۲، ۲۳. الف) فعالیت اصلی مسیحیان چیست، و چگونه میتوانیم در عمل ثابت کنیم که به آن اهمیت میدهیم؟ (کادر «تصمیمی که تمام زندگیام را شاد و دلپذیر ساخت» ملاحظه شود.) ب) شما در خصوص شغل خود مصمم به چه کاری هستید؟
۲۲ ما اکنون در پایان روزهای آخر به سر میبریم. از این رو تمرکزمان باید روی مهمترین فعالیت مسیحی، یعنی موعظه و شاگردسازی باشد. (مَتّی ۲۴:۱۴؛ ۲۸:۱۹، ۲۰) این خواست ماست که همچون الگویمان عیسی، همواره در این فعالیت سهیم باشیم. اما چگونه میتوانیم در عمل ثابت کنیم که این فعالیت برایمان اهمیت دارد؟ در جماعات مسیحی اغلبِ مبشّران با جان و دل به فعالیت موعظه مشغولند. بعضی نیز ترتیبی دادهاند تا به عنوان پیشگام یا میسیونر خدمت کنند. بسیارند والدینی که با در نظر داشتن اهمیت اهداف روحانی، فرزندان خود را تشویق میکنند که خدمت تماموقت را هدف خود سازند. حاصل زحمات این مبشّران پرشور چیست؟ باید گفت ثمرهٔ خدمتی با جان دل به یَهُوَه، زندگیای شاد، مسرّتبخش و پربرکت است.— امثال ۱۰:۲۲ خوانده شود.
۲۳ بسیاری از ما برای تأمین معاش خانوادهمان باید ساعتهای متمادی کار کنیم. به خاطر داشته باشید، یَهُوَه میخواهد که ما از حاصل زحماتمان لذّت بریم. اگر طرز فکر و اعمال ما هماهنگ با طرز فکر یَهُوَه و اصول الٰهی باشد، میتوانیم از کار و تلاشمان شادی و مسرّت فراوان به دست آوریم. باشد که هرگز اجازه ندهیم شغل و حرفهمان نظر ما را از فعالیت اصلیمان یعنی موعظهٔ خبر خوش پادشاهی خدا منحرف سازد. با اولویت دادن به این فعالیت در زندگی، محبت خود را به یَهُوَه ابراز میکنیم و در پناه محبت او میمانیم.
a واژهٔ یونانیای که در اینجا «نجّار» ترجمه شده است به حرفهٔ کسی اشاره دارد که کلاً با چوب کار میکرد و ساختن خانه، اثاثیهٔ آن یا هر نوع کار چوبی دیگر را شامل میشد.
b برای بررسی جوانب دیگر انتخاب شغل برج دیدهبانی (انگل.) ۱۵ آوریل ۱۹۹۹ صفحات ۲۸-۳۰ و برج دیدهبانی (انگل.) ۱۵ ژوئیهٔ ۱۹۸۲ صفحهٔ ۲۶ ملاحظه شود.