برکتها یا لعنتها —می‌توان انتخاب کرد!
«حیات و موت و برکت و لعنت را پیش روی تو گذاشتم پس حیاترا برگزین تا تو با ذریّتت زنده بمانی.»—تثنیه ۳۰:۱۹.
۱. چه تواناییی به بشر ارزانی شد؟
یَهُوَه خدا طوری ما—مخلوقات بشری و باشعور خود—را طرح‌ریزی کرده است که مجریان آزاد فضایل اخلاقی باشیم. ما به صورت یک آدم آهنی، یا ماشین خودکار محض آفریده نشده‌ایم، بلکه امتیاز و مسئولیت گزینش به ما اعطا شده است. (مزمور ۱۰۰:۳) اولین انسانها—آدم و حوا—می‌توانستند آزادانه شیوهٔ عمل خود را برگزینند، و برای انتخابی که میکردند در مقابل خدا پاسخگو بودند.
۲. آدم چه انتخابی کرد، و نتیجهٔ آن چه بود؟
۲ خالق، برای زندگی بشر در بهشت روی زمین برکت همیشگی را بوفور فراهم کرده است. اما چرا هنوز به این مقصود دسترسی پیدا نشده است؟ زیرا آدم انتخاب درستی نکرد. یَهُوَه به انسان امر کرده بود: «از همهٔ درختان باغ بی‌ممانعت بخور. امّا از درخت معرفت نیک و بد زنهار نخوری زیرا روزی که از آن خوردی هر آینه خواهی مرد.» (پیدایش ۲:۱۶، ۱۷) اگر آدم اطاعت را برمی‌گزید، نخستین والدین ما برکت می‌یافتند. عدم اطاعت، مرگ را به همراه آورد. (پیدایش ۳:۶، ۱۸، ۱۹) بدینسان گناه و مرگ به همگی اعقاب آدم منتقل شدند.—رومیان ۵:۱۲.
برکتهایی که امکان‌پذیر شدند
۳. خدا چه تضمینی داد که مقصود وی در مورد بشر به انجام خواهد رسید؟
۳ یَهُوَه خدا وسیله‌ای فراهم کرد که مقصود وی در خصوص برکت دادن بشر سرانجام از طریق آن تحقق می‌یافت. او خود، با نبوت در عدن، ذریتی را پیشگویی کرد: «عداوت در میان تو و زن و در میان ذریّت تو و ذریّت وی میگذارم او سر ترا خواهد کوبید و تو پاشنهٔ ویرا خواهی کوبید.» (پیدایش ۳:۱۵) بعدها خدا وعده داد که برکتها به وسیلهٔ این ذریت، که نسلی از ابراهیم می‌بود، به بشر مطیع عرضه خواهد شد.—پیدایش ۲۲:۱۵-۱۸.
۴. یَهُوَه برای برکت دادن بشر چه ترتیبی مهیا نمود؟
۴ چنین ثابت شد که آن ذریت موعود که برکت به همراه می‌آورد، عیسی مسیح است. پولس، رسول مسیحی، در مورد نقش عیسی در ترتیبی که یَهُوَه برای برکت دادن بشر مهیا نمود، نوشت: «خدا محبّت خود را در ما ثابت میکند از اینکه هنگامیکه ما هنوز گناهکار بودیم مسیح در راه ما مرد.» (رومیان ۵:۸) آن عده از انسانهای گناهکاری که از خدا اطاعت می‌کنند و پذیرای ارزش قربانی فدیهٔ عیسی مسیح می‌شوند، از برکت برخوردار خواهند شد. (اعمال ۴:۱۲) آیا اطاعت و برکت را انتخاب خواهی کرد؟ نافرمانی به چیزی منتج خواهد شد که بسیار متفاوت است.
دربارهٔ لعنتها چه می‌توان گفت؟
۵. معنی واژهٔ «لعنت» چیست؟
۵ متضاد برکت، لعنت است. واژهٔ «لعنت» به معنای سخن بد گفتن از کسی یا قضاوت بد کردن در مورد فردی است. واژهٔ عبری غِلالَه از بن غَلال گرفته شده است که به طور تحت‌اللفظی به معنی «روشن بودن» می‌باشد. ولی هنگامی که این واژه در مفهوم مجازی استفاده می‌شود، به معنی ‹لعن و نفرین کردن› یا ‹حقیر شمردن› است.—لاویان ۲۰:۹؛ ۲سموئیل ۱۹:۴۳.
۶. چه واقعه‌ای که الیشع را دربر می‌گرفت در نزدیکی بیت‌ایل باستان روی داد؟
۶ مثالی شگفت‌آور را در مورد اقدامی فوری که شامل لعنت می‌شد، در نظر بگیر. این موضوع هنگامی اتفاق افتاد که اَلِیشَع، پیامبر خدا پیاده از اریحا به سوی بیت‌ایل می‌رفت. روایت چنین بیان میکند: «چون او براه برمیآ‌مد اطفال کوچک از شهر بیرون آمده او را سخریّه نموده گفتند ای کچل برآی ای کچل برآی. و او بعقب برگشته ایشانرا دید و ایشانرا باسم یَهُوَه لعنت کرد و دو خرس از جنگل بیرون آمده چهل و دو پسر از ایشان بدرید.» (۲پادشاهان ۲:۲۳، ۲۴) البته به طور دقیق فاش نشده است که الیشع هنگامی که آن بچه‌های استهزاکننده را لعنت کرد، چه گفت. با این حال، این اظهار شفاهی نتیجه داشت، زیرا به نام یَهُوَه و توسط پیامبر خدا که در هماهنگی با ارادهٔ الهی عمل می‌کرد، به زبان آورده شد.
۷. برای بچه‌هایی که الیشع را مسخره کردند چه اتفاقی افتاد، و چرا؟
۷ به نظر می‌رسد که دلیل اصلی آن استهزا این بوده است که الیشع ردای رسمی و آشنای ایلیا را بر تن داشت، و بچه‌ها خواهان هیچ جانشینی برای آن پیامبر در آن دور و اطراف نبودند. (۲پادشاهان ۲:۱۳) الیشع برای پاسخ به اعتراض در این مورد که وی جانشین ایلیا شده است، و به این منظور که احترام شایسته به پیامبر یَهُوَه را به این جوانان و والدین آنان بیاموزد، آن گروه استهزاکننده را به نام خدای ایلیا لعن و نفرین کرد. یَهُوَه رضایت خویش را از الیشع به عنوان پیامبرش بدین وسیله آشکار ساخت که موجب شد دو خرس ماده از جنگل بیرون آمده، ۴۲ تن از مسخره‌کنندگان را بدرند. یَهُوَه به این سبب که آنها به طور وقیحانه‌ای به کانال ارتباطیی که او در آن هنگام بر روی زمین داشت بی‌احترامی نشان دادند، با قاطعیت برخورد کرد.
۸. قوم اسرائیل برای انجام چه کاری توافق کردند، و چشم‌داشت آنان چه بود؟
۸ سالها قبل از آن، اسرائیلیان بی‌احترامی مشابهی نسبت به ترتیبات خدا نشان دادند. شرح ماجرا بدین قرار است: یَهُوَه در سال ۱۵۱۳ ق.د.م.، (قبل از دوران ما) طوری قوم اسرائیل را از بندگی مصر نجات داد که گویی آنان را «بر بالهای عقاب» برداشت، و بدین ترتیب لطف خود را به آنان نشان داد. مدت کوتاهی پس از آن، آنها متعهد شدند که مطیع خدا باشند. توجه کن که اطاعت چگونه به طور جدانشدنی به جلب رضایت خدا مربوط می‌شد. یَهُوَه از طریق موسی گفت: «اگر آواز مرا فی‌الحقیقة بشنوید و عهد مرا نگاه دارید همانا خزانهٔ خاصّ من از جمیع قومها خواهید بود زیرا که تمامئ جهان از آن من است.» پس از آن، مردم پاسخ مثبت داده، گفتند: «آنچه خداوند امر فرموده است خواهیم کرد.» (خروج ۱۹:۴، ۵، ۸؛ ۲۴:۳) اسرائیلیان اظهار محبت به یَهُوَه نموده، خود را به او وقف کردند، و قسم یاد کردند که گفتهٔ وی را اطاعت نمایند. انجام این کار برکتهای بسیاری به همراه داشت.
۹، ۱۰. اسرائیلیان در طی مدتی که موسی بر روی کوه سینا بود چه کار کردند، و نتایج آن چه بود؟
۹ اما پیش از آنکه اصول اساسی آن موافقت‌نامه با ‹انگشت خدا› بر سنگ حکاکی شوند، وقوع لعنهای الهی ضرورت یافت. (خروج ۳۱:۱۸) چرا آنها سزاوار یک چنین نتایج اندوهباری بودند؟ مگر اسرائیلیان از خود اشتیاق نشان نداده بودند که تمام گفته‌های یَهُوَه را به جا آورند؟ بله، آنها در گفتار طالب برکت بودند، اما با اعمال خود راهی را برگزیدند که سزاوار لعنت بود.
۱۰ در طی مدت ۴۰ روز که موسی بر روی کوه سینا بود و ده فرمان را دریافت می‌کرد، اسرائیلیان قول پیشین خود را در مورد صداقت نسبت به یَهُوَه شکستند. روایت چنین نقل میکند: «چون قوم دیدند که موسی در فرود آمدن از کوه تأخیر نمود قوم نزد هارون جمعشده ویرا گفتند برخیز و برای ما خدایان بساز که پیش روی ما بخرامند زیرا این مرد موسی که ما را از زمین مصر بیرون آورد نمیدانیم او را چه شده است.» (خروج ۳۲:۱) این نمونهٔ دیگری از طرز برخوردی توهین‌آمیز است که نسبت به واسطهٔ انسانیی که یَهُوَه در آن هنگام برای رهبری و هدایت قوم خود از او استفاده می‌کرد، نشان داده شد. اسرائیلیان به دام تقلید از بت‌پرستی مصریان گرفتار شدند و هنگامی که ۳۰۰۰ تن از آنان در عرض یک روز از دم شمشیر گذشتند، نتایج هولناکی عایدشان شد.—خروج ۳۲:۲-۶، ۲۵-۲۹.
بیانیهٔ برکتها و لعنتها
۱۱. یوشع چه اوامری را در خصوص برکتها و لعنتها به کار بست؟
۱۱ موسی در شرف پایان ۴۰ سال مهاجرت اسرائیل در بیابان، برکتهایی را که با انتخاب راه اطاعت از خدا حاصل می‌شدند، جزء به جزء شرح داد. او همچنین لعنتهایی را که اسرائیلیان در صورت انتخاب عدم اطاعت از یَهُوَه دچار آنها می‌شدند، یکی یکی برشمرد. (تثنیه ۲۷:۱۱-۲۸:۱۰) یوشع مدت کوتاهی پس از اینکه اسرائیل وارد سرزمین موعود شد، اوامر موسی را که این برکتها و لعنتها را دربر می‌گرفت، به کار بست. شش طایفه از اسرائیل در دامنهٔ کوه عِیبال ایستادند، و شش طایفهٔ دیگر در مقابل کوه جَرِزّیم قرار گرفتند. لاویان در دره‌ای که بین آن دو کوه بود، مستقر شدند. از قرار معلوم، طوایفی که در مقابل کوه عِیبال ایستاده بودند، به لعنتها، یا نفرینهایی که بسوی آنان خوانده می‌شد، «آمین!» می‌گفتند. مابقی به برکتهایی که لاویان بسوی آنان، به طرف دامنهٔ کوه جَرِزّیم می‌خوانند، پاسخ می‌دادند.—یوشع ۸:۳۰-۳۵.
۱۲. برخی از لعنتهایی که لاویان بیان کردند، چه بودند؟
۱۲ تصور کن صدای لاویان را می‌شنوی که می‌گویند: «ملعون باد کسیکه صورت تراشیده یا ریخته شده از صنعت دست کارگر که نزد خداوند مکروه است بسازد و مخفی نگاه دارد . . . ملعون باد کسیکه با پدر و مادر خود بخفّت رفتار نماید . . . ملعون باد کسیکه حدّ همسایهٔ خود را تغییر دهد . . . ملعون باد کسیکه نابینا را از راه منحرف سازد . . . ملعون باد کسیکه داورئ غریب و یتیم و بیوه را منحرف سازد . . . ملعون باد کسیکه با زن پدر خود هم‌بستر شود چونکه دامن پدر خود را کشف نموده است . . . ملعون باد کسیکه با هر قسم بهایمی بخوابد . . . ملعون باد کسیکه با خواهر خویش چه دختر پدر خود و چه دختر مادر خویش بخوابد . . . ملعون باد کسیکه با مادرزن خود بخوابد . . . ملعون باد کسیکه همسایهٔ خود را در پنهانی بزند . . . ملعون باد کسیکه رشوه گیرد تا خون بیگناهی ریخته شود . . . ملعون باد کسیکه کلمات این شریعترا اثبات ننماید تا آنها را بجا نیاورد.» طوایفی که در مقابل کوه عِیبال ایستاده‌اند، پس از هر لعنتی می‌گویند، «آمین!»—تثنیه ۲۷:۱۵-۲۶.
۱۳. چگونه با کلام خود، برخی از برکتهایی را که لاویان بیان کردند، ابراز می‌کنی؟
۱۳ حال تصور کن صدای آنانی را می‌شنوی که در مقابل کوه جَرِزّیم قرار دارند و صریحاً به هر برکتی که لاویان می‌خوانند، پاسخ می‌دهند: «در شهرْ مبارک و در صحرا مبارک خواهی بود. میوهٔ بطن تو و میوهٔ زمین تو و میوهٔ بهایمت و بچه‌های گاو و برّه‌های گلهٔ تو مبارک خواهند بود. سبد و ظرف خمیر تو مبارک خواهد بود. وقت درآمدنت مبارک و وقت بیرون رفتنت مبارک خواهی بود.»—تثنیه ۲۸:۳-۶.
۱۴. اسرائیلیان بر چه اساسی برکتها را دریافت میکردند؟
۱۴ پایه و اساس دریافت این برکتها چه بود؟ روایت می‌گوید: «اگر آواز یَهُوَه خدای خود را بدقّت بشنوی تا هوشیار شده تمامئ اوامر او را که من امروز بتو امر میفرمایم بجا آوری آنگاه یَهُوَه خدایت ترا بر جمیع اُمّتهای جهان بلند خواهد گردانید. و تمامئ این برکتها بتو خواهد رسید و ترا خواهد دریافت اگر آواز یَهُوَه خدای خود را بشنوی.» (تثنیه ۲۸:۱، ۲) بله، کلید برخورداری از برکتهای الهی، اطاعت از خدا بود. اما در مورد ما که در زمان حاضر زندگی می‌کنیم چه می‌توان گفت؟ آیا همواره با ‹شنیدن آواز او› شخصاً برکتها و حیات را انتخاب خواهیم کرد؟—تثنیه ۳۰:۱۹، ۲۰.
نگاهی دقیقتر بیندازیم
۱۵. در برکت قیدشده در تثنیه ۲۸:۳، به چه نکتهٔ اصلی اشاره شد، و چگونه می‌توانیم از آن فایده ببریم؟
۱۵ بیاییم بر بعضی از برکتهایی که یک اسرائیلی می‌توانست به علت اطاعت از یَهُوَه از آنها برخوردار شود، بیندیشیم. برای مثال، تثنیه ۲۸:۳ می‌گوید: «در شهرْ مبارک و در صحرا مبارک خواهی بود.» برکت یافتن از خدا مشروط به جا و مکان یا شغل نیست. عده‌ای ممکن است خود را در اوضاع و احوالی که آنان را احاطه کرده است گرفتار حس کنند، شاید به این سبب که در منطقه‌ای که از لحاظ مادی تباه شده یا در کشوری که جنگ آن را ویران کرده است زندگی می‌کنند. عده‌ای دیگر شاید اشتیاق بسیار داشته باشند که در جایی دیگر به یَهُوَه خدمت کنند. برخی از مردان مسیحی ممکن است به این سبب که در جماعت به عنوان خادم کمکی یا پیر منصوب نشده‌اند دلسرد شوند. گاهی اوقات، زنان مسیحی به این علت که در موقعیتی قرار ندارند که به صورت پیشگام یا میسیونر در خدمت تمام‌وقت شرکت کنند، احساس یأس و ناامیدی می‌کنند. با وجود این، هر کسی که ‹به آواز یَهُوَه گوش دهد و همهٔ خواستهای وی را بدقت بجا آورد،› اکنون و برای همیشه برکت خواهد یافت.
۱۶. سازمان یَهُوَه چگونه امروزه در خصوص اصلی که در تثنیه ۲۸:۴ قید شده، تجربه کسب میکند؟
۱۶ تثنیه ۲۸:۴ می‌گوید: «میوهٔ بطن تو و میوهٔ زمین تو و میوهٔ بهایمت و بچه‌های گاو و برّه‌های گلهٔ تو مبارک خواهند بود.» استفاده از ضمیر مفرد عبری که «تو» ترجمه شده است نشان می‌دهد که این امر تجربهٔ شخصی یک اسرائیلی مطیع می‌بود. اما دربارهٔ خادمان مطیع یَهُوَه در زمان حاضر، چه می‌توان گفت؟ افزایش و توسعهٔ جهانی که در سازمان شاهدان یَهُوَه در جریان است، نتیجهٔ برکت خدا به تلاشهای صمیمانهٔ ۰۰۰,۰۰۰,۵ اعلام‌کنندهٔ بشارت ملکوت می‌باشد. (مرقس ۱۳:۱۰) و امکان افزایش بیشتر بدیهی است زیرا در سال ۱۹۹۵ بیش از ۰۰۰,۰۰۰,۱۳ نفر در آیین شام سَروَر حضور یافتند. آیا از برکتهای ملکوت بهره‌مند هستی؟
انتخاب اسرائیل تفاوتی را ایجاد کرد
۱۷. این امر که برکتها یا لعنتها شامل حال شخص شوند به چه چیز بستگی داشت؟
۱۷ در اصل، برکتها پیامد اطاعت یک فرد اسرائیلی بود. وعدهٔ داده‌شده از این قرار بود: «تمامئ این برکتها بتو خواهد رسید و ترا خواهد دریافت.» (تثنیه ۲۸:۲) به همین ترتیب نیز، در مورد لعنتها گفته شد: «جمیع این لعنتها بتو خواهد رسید و ترا خواهد دریافت.» (تثنیه ۲۸:۱۵) چنانچه یک اسرائیلی زمان باستان می‌بودی، آیا برکتها شامل حال تو می‌شد یا لعنتها؟ این امر به اطاعت یا عدم اطاعت تو از خدا بستگی داشت.
۱۸. اسرائیلیان چگونه می‌توانستند از لعنتها اجتناب ورزند؟
۱۸ نتایج دردناک عدم اطاعت، در تثنیه ۲۸:۱۵-۶۸ به عنوان لعنت بیان شده‌اند. برخی از این لعنتها درست متضاد برکتهایی هستند که به جهت اطاعت در تثنیه ۲۸:۳-۱۴ یکایک ذکر شده‌اند. قوم اسرائیل اغلب به این دلیل که شرکت در پرستش کاذب را برگزیدند، نتایج حاد لعنتها را حاصل کردند. (عزرا ۹:۷؛ ارمیا ۶:۶-۸؛ ۴۴:۲-۶) چقدر تأسف‌آور است! انتخاب صحیح، یعنی انتخاب اطاعت از قوانین و اصول مفید یَهُوَه که خوب و بد را بروشنی مشخص می‌کنند، می‌توانست مانع چنین نتایجی شود. دلیل اینکه عدهٔ بسیاری امروزه از درد و رنج و مصیبت عذاب می‌کشند این است که با به جا آوردن اعمال دین کاذب، پرداختن به مسائل غیراخلاقی جنسی، استفاده از مواد مخدر غیرقانونی، زیاده‌روی در مصرف مشروبات الکلی، و امثال اینها، رفتاری را برگزیدند که با اصول کتاب مقدس مغایرت دارد. نتیجهٔ چنین انتخابهای ناشایستی، همانطور که در مورد اسرائیل و یهودای باستان صدق می‌کرد، نارضایتی الهی و کدورت دل است.—اشعیا ۶۵:۱۲-۱۴.
۱۹. شرایطی را که یهودا و اسرائیل با انتخاب اطاعت از یَهُوَه از آنها برخوردار گشتند، شرح بده.
۱۹ فقط هنگامی که اسرائیل از یَهُوَه اطاعت می‌کرد، برکتهای فراوان، و آسودگی و آرامش حکمفرما بود. برای مثال، در مورد روزگار سلیمان پادشاه چنین می‌خوانیم: «یهودا و اسرائیل مثل ریگِ کنارهٔ دریا بیشماره بودند و اکل و شُرب نموده شادی میکردند. . . . و یهودا و اسرائیل هرکس زیر مَوْ و انجیر خود از دان تا بئرشَبَع در تمامئ ایّام سُلیمان ایمن مینشستند.» (۱پادشاهان ۴:۲۰-۲۵) حتی در زمان داوود پادشاه که مخالفتهای بسیار از جانب دشمنان خدا معرف آن هنگام است، موقعی که این قوم اطاعت از خدای حقیقت را برگزید، حمایت و برکت یَهُوَه را حس کرد.—۲سموئیل ۷:۲۸، ۲۹؛ ۸:۱-۱۵.
۲۰. خدا در مورد انسانها از چه چیز مطمئن است؟
۲۰ آیا مطیع خدا خواهی بود، یا اینکه از او نافرمانی خواهی کرد؟ اسرائیلیان حق انتخاب داشتند. با وجود اینکه همهٔ ما گرایشی گناهکارانه را از آدم به ارث برده‌ایم، اما موهبت آزادی انتخاب را نیز دریافت کرده‌ایم. ما می‌توانیم علی‌رغم وجود شیطان، این دنیای شریر، و ناکاملیتمان، انتخاب صحیح را به جا آوریم. از این گذشته، آفرینندهٔ ما مطمئن است افرادی وجود خواهند داشت که در رویارویی با هرگونه آزمایش و وسوسه‌ای، نه تنها در گفتار بلکه در عمل نیز انتخاب درست را به جا می‌آورند. (۱پطرس ۵:۸-۱۰) آیا در میان چنین افرادی خواهی بود؟
۲۱. چه موضوعی در مقالهٔ بعدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت؟
۲۱ ما می‌توانیم در مقالهٔ بعدی، طرز فکر و رفتار خود را با توجه به نمونه‌های پیشین ارزیابی کنیم. به این امید که هر یک از ما با سپاسگزاری به این کلام خدا که از طریق موسی بیان شد، پاسخ دهیم: «حیات و موت و برکت و لعنت را پیش روی تو گذاشتم پس حیاترا برگزین تا . . . زنده بمانی.»—تثنیه ۳۰:۱۹.
چگونه پاسخ می‌دهی؟
◻ یَهُوَه چگونه برای انسانهای گناهکار برکتها را ممکن ساخت؟
◻ لعنتها چه هستند؟
◻ چگونه اسرائیلیان می‌توانستند برکتها را به جای لعنتها دریافت کنند؟
◻ اسرائیل به سبب اطاعت از خدا از چه برکتهایی برخوردار شد؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۱]
اسرائیلیان در مقابل کوه جَرِزّیم و کوه عِیبال جمع شدند
[سطر اعتبار]
.Pictorial Archive )Near Eastern History( Est