حفظ تعادل در مصرف مشروبات الکلی
بعضی‌ها هنگامی که استرس دارند، احساس تنهایی می‌کنند یا حوصله‌شان سر رفته است، در مصرف مشروبات الکلی زیاده‌روی می‌کنند. آن‌ها تصوّر می‌کنند که حتی اگر مشروب زیادی بنوشند، مثل دیگران مست نمی‌شوند، پس هیچ مشکلی با الکل ندارند. اما چرا می‌توان گفت که چنین کسانی سخت در اشتباهند؟
مصرف بیش از حد مشروبات الکلی روی مغز و قدرت تشخیص ما تأثیر می‌گذارد. بنابراین اگر مرتباً در مصرف الکل زیاده‌روی کنیم، نمی‌توانیم تشخیص دهیم که کارمان درست است یا نه.
همین طور اگر شخص به نوشیدن الکل اعتیاد پیدا کند، تشخیص و ترک اعتیادش می‌تواند برایش بسیار دشوار باشد. بعضی‌ها اعتیادشان را از دیگران پنهان می‌کنند. شخصی به نام آلن می‌گوید: «یه کاری می‌کردم که دیگران نفهمند چقدر الکل می‌خورم، و برای حفظ آبرویم کارم رو توجیه می‌کردم.» بنابراین کسانی که به نوشیدنی‌های الکلی اعتیاد پیدا کرده‌اند، اغلب خودشان را فریب می‌دهند. شما چطور؟ آیا شما هم بیشتر از قبل سراغ نوشیدنی‌های الکلی می‌روید؟ اگر چنین است چگونه می‌توانید مطمئن شوید که بیش از حد الکل مصرف نمی‌کنید یا به آن اعتیاد پیدا نکرده‌اید؟
قاطعانه وارد عمل شوید!
خیلی‌ها که موفق شدند اعتیاد به الکل را ترک کنند، قاطعانه عمل کرده‌اند. آن‌ها طبق این گفتهٔ عیسی عمل کرده‌اند: «اگر چشم راستت باعث لغزشت می‌شود، آن را درآور و دور انداز؛ زیرا برایت بهتر است که عضوی از بدن خود را از دست بدهی تا این که تمام بدنت به درّهٔ هِنّوم افکنده شود.»—مَتّی ۵:۲۹.
البته منظور عیسی این نبود که واقعاً باید اعضای بدنمان را قطع کنیم! بلکه منظورش این بود که اگر چیزی در زندگی‌مان باشد که از نظر روحانی به ما آسیب می‌رساند، باید آن را از زندگی‌مان دور کنیم. درست است که چنین کاری می‌تواند برای ما دردناک و سخت باشد، اما ما را از تأثیرات مخرّب مصرف الکل محفوظ نگه می‌دارد. پس اگر دیگران به شما بگویند که در مصرف مشروبات الکلی زیاده‌روی می‌کنید، حتماً وارد عمل شوید و خودتان را اصلاح کنید.a اگر دیدید که نمی‌توانید مصرف مشروبات الکلی را کنترل کنید، بکوشید که آن را کاملاً از زندگی‌تان دور کنید و اصلاً سراغ آن نروید. این کار شاید دردناک باشد، ولی بهتر از این است که زندگی‌تان را خراب کنید.
حتی اگر به الکل اعتیاد پیدا نکرده‌اید، آیا گاهی در مصرف آن زیاده‌روی می‌کنید؟ در این مقاله به بررسی راه‌هایی می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند تا در مصرف الکل تعادل داشته باشید.
چند پیشنهاد مفید
۱. قدرت دعا را دست‌کم نگیرید. کتاب مقدّس به همهٔ کسانی که صادقانه می‌خواهند یَهُوَه خدا را خشنود کنند، این توصیه را می‌کند: «در هر موردی، درخواست‌های خود را با دعا و التماس، همراه با شکرگزاری، به پیشگاه خدا بیاورید، آنگاه آرامش خدا که فراتر از درک بشر است، از طریق مسیحْ عیسی از دل و قوای ذهنی شما محافظت خواهد کرد.» (فیلیپیان ۴:۶، ۷) چطور می‌توانید از صمیم دل دعا کنید تا این آرامش خاص نصیبتان شود؟
اگر در نوشیدن مشروبات الکلی زیاده‌روی می‌کنید، مشکلتان را صادقانه در دعا به یَهُوَه بگویید؛ کارتان را توجیه نکنید. بعد به او بگویید که مصمم به چه کاری هستید و از او بخواهید که برکتتان دهد و در این راه به شما کمک کند. طبق کلام خدا، «هر که گناه خود را بپوشاند، هرگز کامیاب نخواهد شد، اما کسی که آن را اعتراف کند و از آن دست بکشد خدا بر او رحم خواهد کرد.» (امثال ۲۸:۱۳، ترجمهٔ تفسیری) همین طور عیسی گفت که اینچنین دعا کنیم: ‹به ما کمک کن که تسلیم وسوسه نشویم و ما را از آن شریر رهایی ده.› (مَتّی ۶:۱۳؛ پاورقی) اما دو سؤال مطرح می‌شود. اول این که چطور می‌توانید هماهنگ با دعاهایتان عمل کنید؟ و دوم این که خدا چطور به دعاهایتان جواب می‌دهد؟
۲. با مطالعهٔ کلام خدا نیرومند شوید. «کلام خدا زنده و پرقدرت و از هر شمشیر دودَم تیزتر است و چنان فرو می‌رود که حتی نَفْس را از روح و مفاصل را از مغز استخوان جدا می‌کند و قادر است افکار و نیّت‌های دل را بسنجد.» (عبرانیان ۴:۱۲) خیلی از کسانی که سابقهٔ زیاده‌روی در الکل دارند، با خواندن روزانهٔ کتاب مقدّس و تعمّق روی آن توانستند بر مشکلشان چیره شوند. یکی از نویسندگان کتاب مقدّس گفت: «خوشا به حال کسی که با شریران مشورت نمی‌کند و به راه گناهکاران نمی‌رود و با مسخره‌کنندگان همنشین نمی‌شود، بلکه خوشی او اطاعت از شریعت خداوند است و شب و روز به دستورات او می‌اندیشد. او ... در همهٔ کارهای خود موفّق است.»—مزمور ۱:۱-۳، مژده برای عصر جدید
آلن که با کمک مطالعهٔ کتاب مقدّس با شاهدان یَهُوَه توانست اعتیادش به الکل را ترک کند، می‌گوید: «من مطمئنم اگه برای ترک الکل اصول کتاب مقدّس رو یاد نمی‌گرفتم، جونم رو از دست می‌دادم.»
۳. پرورش خویشتنداری. به گفتهٔ کتاب مقدّس کسانی که قبلاً میگسار بودند، حالا توسط روح خدا پاک و مقدّس شده‌اند. (۱قُرِنتیان ۶:۹-۱۱) از چه جهت؟ آن‌ها خویشتنداری را که از خصوصیات ثمرهٔ روح‌القدس است، در خود پرورش دادند. این کار به آن‌ها کمک کرد تا تعادل را در مصرف الکل حفظ کنند. کتاب مقدّس می‌گوید: «مست شراب مشوید که به بی‌بندوباری می‌انجامد، بلکه با روح‌القدس پر شوید.» (اِفِسُسیان ۵:۱۸؛ غَلاطیان ۵:۲۱-۲۳) عیسی مسیح قول داد که ‹پدر آسمانی‌مان به هر کس که از او بخواهد، روح‌القدس را خواهد داد!› برای همین عیسی گفت: «پیوسته بطلبید که به شما داده خواهد شد.»—لوقا ۱۱:۹، ۱۳.
کسانی که می‌خواهند یَهُوَه را بپرستند، می‌توانند با خواندن کتاب مقدّس و دعا کردن، خویشتنداری را در خود پرورش دهند. آن‌ها در این کار دلسرد نمی‌شوند، چون خدا در کلامش به آن‌ها این قول را داده است: «آن که برای روح می‌کارد، حیات جاودان را از روح درو خواهد کرد. پس باشد که از اعمال نیکو دست نکشیم؛ زیرا در وقت معین درو خواهیم کرد، اگر خسته نشویم.»—غَلاطیان ۶:۸، ۹.
۴. معاشران خوبی انتخاب کنید. «همنشینِ حکیمان حکیم گردد، اما رفیق جاهلان زیان بیند.» (امثال ۱۳:۲۰) به دوستانتان بگویید که مصمم هستید در مصرف الکل زیاده‌روی نکنید. اما یادتان باشد که وقتی از چیزهایی مثل ‹مستی و میگساری› دست می‌کشید، بعضی از دوستان سابقتان ‹شما را مورد تمسخر قرار می‌دهند.› (۱پِطرُس ۴:۳، ۴) برای همین اگر کسی شما را به خاطر این که می‌خواهید مصرف نوشیدنی‌های الکلی را کنترل کنید، مسخره کند یا سعی کند نظرتان را در این مورد عوض کند، شاید بهتر باشد که با او قطع رابطه کنید.
۵. برای خود حد و مرز بگذارید. «دیگر همشکل این دنیا مشوید، بلکه با تازه ساختن ذهن خود دگرگون شوید تا بتوانید خواست نیکو، پسندیده و کامل خدا را تشخیص دهید.» (رومیان ۱۲:۲) اگر با کمک اصول کتاب مقدّس برای نوشیدن الکل حد و مرز تعیین کنید، یَهُوَه خدا را خوشحال می‌کنید. نباید بگذارید که این حد و مرز را معاشرانتان برای شما تعیین کنند. اما از کجا می‌توانید بفهمید که حد و مرز شما چه قدر است؟
اگر میزان الکلی که می‌نوشید روی قدرت تشخیص یا استدلالتان تأثیر منفی بگذارد، در واقع زیاده‌روی کرده‌اید. برای همین اگر مشروب می‌خورید، با خودتان روراست باشید و حد و مرز مشخصی برای خودتان بگذارید.
۶. بعضی وقت‌ها بگویید «نه.» «بله‌تان فقط بله و نَه‌تان فقط نه باشد.» (مَتّی ۵:۳۷) مثلاً اگر دوستی مهربان چند بار مشروب به شما تعارف کند و شما ببینید که با قبول پیشنهاد او ممکن است مست شوید، به طور سنجیده تعارف‌های او را رد کنید. کتاب مقدّس می‌گوید: «سخنان شما همواره دلنشین و نمکین باشد تا بدانید چگونه به هر کس پاسخ دهید.»—کولُسیان ۴:۶.
۷. از دوستانتان کمک بگیرید. از چند دوست قابل اعتماد بخواهید که کمکتان کنند در مصرف الکل زیاده‌روی نکنید. کتاب مقدّس می‌گوید: «دو از یک بهترند، زیرا ایشان را از محنتشان اُجرت نیکو حاصل می‌شود. اگر یکی بیفتد، دیگری رفیق خود را بلند خواهد کرد.» (جامعه ۴:۹، ۱۰؛ یعقوب ۵:۱۴، ۱۶) به گفتهٔ یک مؤسسهٔ آمریکایی،b «کم کردن مقدار الکلی که می‌نوشید، می‌تواند خیلی سخت باشد. از خویشاوندان و دوستانتان کمک بگیرید که بتوانید به هدف خود برسید.»
۸. با عزم راسخ عمل کنید. کتاب مقدّس می‌گوید: «شما به کلام عمل کنید و فقط شنوندهٔ آن مباشید؛ شنونده‌ای که خود را با استدلال نادرست فریب می‌دهد؛ اما کسی که به شریعتِ کاملِ آزادی‌بخش با دقت می‌نگرد و از این تلاش خود دست نمی‌کشد، شنونده‌ای فراموشکار نخواهد بود، بلکه به کلام عمل می‌کند و در این راه شادمان خواهد بود.»—یعقوب ۱:۲۲، ۲۵.
ترک اعتیاد
هر کسی که در مصرف الکل زیاده‌روی می‌کند، الکلی به حساب نمی‌آید. اما بعضی‌ها آنقدر مشروب می‌خورند که به آن اعتیاد پیدا می‌کنند. اگر کسی بخواهد این اعتیاد را ترک کند، شاید به چیزی بیشتر از عزم راسخ و کمک دیگران نیاز داشته باشد؛ چون این نوعی بیماری است و مغز و بدن شخص شدیداً به الکل وابسته شده است. آلن می‌گوید: «وقتی داشتم الکل رو ترک می‌کردم، در تمام بدنم دردهای زیادی داشتم و فهمیدم که به کمک دکترم نیاز دارم.»
خیلی از کسانی که می‌خواهند این اعتیاد را ترک کنند، به کمک‌های پزشکی هم نیاز دارند.c برای بعضی‌ها لازم است مدتی در بیمارستان بستری شوند تا بتوانند عوارض ترک اعتیاد را پشت سر بگذارند. عیسی گفت: «بیماران نیاز به پزشک دارند.»—مَرقُس ۲:۱۷.
اطاعت از خدا چه فوایدی به همراه دارد؟
باید یادمان باشد که منشأ پندهای کتاب مقدّس یَهُوَه خدای مهربانمان است؛ او به فکر خیر و صلاح ماست و حتی می‌خواهد که ما تا ابد از زندگی لذّت ببریم. آلن ۲۴ سال بعد از ترک الکل می‌گوید: «برای من دیدن این که چطور یَهُوَه بهم کمک کرد، فوق‌العاده بود؛ او بهم نشون داد که چطور خودم رو اصلاح کنم.» وقتی آلن به خاطرات گذشته‌اش فکر می‌کند اشک در چشمانش جمع می‌شود و می‌گوید: «این که یَهُوَه ما رو درک می‌کنه و حاضره بهمون کمک کنه، واقعاً آدم رو تحت تأثیر قرار می‌ده.»
بنابراین اگر شما هم در اسارت الکل گرفتار شده‌اید، دلسرد نشوید و فکر نکنید که هیچ امیدی برایتان وجود ندارد. آلن و افراد بی‌شمار دیگری هم هستند که توانستند از شرّ این اعتیاد خلاص شوند یا دیگر در مصرف الکل زیاده‌روی نکنند. آن‌ها از تصمیمشان پشیمان نیستند، و شما هم نمی‌شوید!
اگر بخواهید الکل را کاملاً کنار بگذارید یا این که در حد تعادل آن را بنوشید، هیچ وقت این گفتهٔ زیبای یَهُوَه خدای مهربان را فراموش نکنید: «کاش که به فرامین من توجه می‌کردی! آنگاه سلامتی تو همچون نهر، و پارسایی تو همچون امواج دریا می‌بود.»—اِشَعْیا ۴۸:۱۸.
[پاورقی‌ها]
a به کادر «آیا الکل بر تو تسلّط دارد؟» مراجعه کنید.
b The National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism
c بیمارستان‌ها، مؤسسه‌ها و مراکز زیادی وجود دارند که می‌توانند به افراد معتاد به الکل کمک کنند. شاهدان یَهُوَه یک روش خاص را تأیید نمی‌کنند، بلکه هر کس باید خودش در این مورد سبک و سنگین کند و مطمئن شود که تصمیمش با اصول کتاب مقدّس مغایرتی ندارد.
[کادر/تصویر]
آیا الکل بر شما تسلّط دارد؟
با سؤالات زیر خودتان را محک بزنید:
• آیا مقدار الکلی که می‌نوشم بیشتر از قبل است؟
• آیا دفعاتی که الکل می‌نوشم بیشتر شده است؟
• آیا بیشتر سراغ نوشیدنی‌هایی می‌روم که درصد الکلشان بالاست؟
• آیا به خاطر این که از استرس یا مشکلات فرار کنم، مشروب می‌خورم؟
• آیا یکی از دوستان یا خویشاوندانم به من گفته است که بیش از حد سراغ الکل می‌روم؟
• آیا مشروب‌خوری باعث شده است که در محیط خانواده، محل کار یا هنگام سفر مشکلاتی برایم ایجاد شود؟
• آیا برایم سخت است که به مدت یک هفته لب به الکل نزنم؟
• وقتی می‌بینم که دیگران در نوشیدن الکل تعادل دارند ولی من ندارم، آیا وجدانم ناراحت می‌شود؟
• آیا مقدار الکلی را که می‌نوشم از دیگران پنهان می‌کنم؟
اگر به چند تا از سؤالات فوق جواب مثبت داده‌اید، باید قدم‌هایی بردارید تا بتوانید مصرف الکل را کنترل کنید.
[کادر/تصویر]
در مورد مصرف الکل عاقلانه تصمیم‌گیری کنید
قبل از نوشیدن مشروبات الکلی از خود بپرسید:
• آیا عاقلانه است که الکل بنوشم یا این که بهتر است به آن لب نزنم؟
توصیه: کسی که نمی‌تواند مصرف الکل را کنترل کند، نباید به آن لب بزند.
• چقدر الکل می‌توانم بنوشم؟
توصیه: قبل از این که الکل قدرت تشخیصتان را ضعیف کند، برای خودتان حد و مرز بگذارید.
• چه وقت الکل بنوشم؟
توصیه: نباید نوشیدن الکل را پنهان کرد؛ به جای این که تنهایی مشروب بخورید، بهتر است با دوستان و معاشران خوبی که وجدانشان از مصرف کنترل‌شدهٔ الکل ناراحت نمی‌شود، از نوشیدن آن لذّت ببرید.
• با چه کسانی الکل بنوشم؟
توصیه: با اعضای خانواده، دوستان یا خویشاوندانی که دوستتان دارند الکل بنوشید، نه با کسانی که در نوشیدن الکل زیاده‌روی می‌کنند و مرتباً مست می‌شوند.
[کادر/تصویر]
کلام خدا به یک الکلی کمک کرد تا اعتیادش را ترک کند
مردی در تایلند به نام سوپات الکلی بود. او از صبح تا شب مشروب می‌خورد و کاملاً مست می‌شد. ولی با کمک شاهدان یَهُوَه مطالعهٔ کتاب مقدّس را شروع کرد. وقتی سوپات فهمید که مستی مورد قبول یَهُوَه خدا نیست، الکل را کنار گذاشت. چیزی نگذشت که او دوباره شروع به نوشیدن الکل کرد. خانواده‌اش از این کارش خیلی ناراحت شدند.
با این حال، سوپات هنوز یَهُوَه را دوست داشت و قلباً می‌خواست که او را پرستش کند. شاهدان یَهُوَه که دوست سوپات شده بودند از دستش ناامید نشدند و خانواده‌اش را تشویق کردند که وقت بیشتری با او بگذرانند و همیشه آمادهٔ کمک به او باشند. چیزی که به سوپات کمک کرد تا به جدّی بودن قضیه پی ببرد، گفتهٔ واضح و روشنی بود که در اول قُرِنتیان ۶:۱۰ آمده است. در آنجا چنین می‌خوانیم: ‹میگساران، پادشاهی خدا را به میراث نخواهند برد.› سوپات متوجه شد که باید با تمام وجودش تلاش کند تا بتواند اعتیادش را ترک کند.
سوپات مصمم شد که الکل را کاملاً کنار بگذارد. او به‌تدریج با کمک روح‌القدس، راهنمایی‌های کلام خدا، خانواده و برادران و خواهران روحانی‌اش، توانست ایمانش را قوی کند و بر مشکلش چیره شود. خانواده‌اش خیلی خوشحال شدند. مدتی بعد او تعمید گرفت و شاهد یَهُوَه شد. حالا سوپات یک رابطهٔ نزدیک با خدا دارد؛ چیزی که همیشه دنبالش بود. همین طور به دیگران کمک می‌کند که آن‌ها هم از لحاظ روحانی فایده ببرند و از برکات یَهُوَه خدا برخوردار شوند.