آیا شرط‌بندی و قمار از نظر کتاب مقدّس قابل قبول است؟
در فیلم‌های پرطرفدار و برنامه‌های تلویزیونی، اغلب شرط‌بندی و قمار به عنوان سرگرمی و تفریح نشان داده می‌شود که اشخاص ثروتمند، جذاب و متمدن به خصوص در کازینوها به آن مشغولند. البته، بینندگان چنین فیلم‌ها و برنامه‌هایی معمولاً متوجه می‌شوند که این تصاویر تنها داستان یا خیال‌پردازی بیش نیست.
واقعیت این است که بلیت بخت‌آزمایی، بازی لوتری، شرط‌بندی روی مسابقات ورزشی و قماربازی اینترنتی با کازینو رقابت می‌کند تا توجه مردم بیشتری را به خود جلب کند. کتابی به نام «شرط‌بندی اینترنتی» (انگل.) می‌گوید: ‹قمار و شرط‌بندی رشدی سریع و همه‌گیر پیدا کرده و تقریباً به صورت عادت در آمده است.› برای نمونه، پوکر یکی از تفریحات اصلی در اینترنت و تلویزیون شده است. مطابق به گفتهٔ روزنامه‌ای، کارشناسان تخمین زده‌اند که در ایالات متحدهٔ آمریکا، تعداد بازیکنان پوکر نسبت به ۱۸ ماه گذشته دو برابر افزایش یافته است.
قمار و شرط‌بندی، بازی بر سر پول است که بُرد و باخت آن مشخص نیست. بسیاری بر این عقیده‌اند که تا زمانی که با پول خود شرط‌بندی می‌کنند و به این کار معتاد نشده‌اند، ادامهٔ آن اِشکالی ندارد. در «دایرة‌المعارف جدید کاتولیکی» (انگل.) آمده است که شرط‌بندی «تا زمانی که شخص را از مسئولیت‌هایش باز ندارد، گناه محسوب نمی‌شود.» اما نمی‌توان از هیچ یک از آیات کتاب مقدّس چنین نتیجه‌گیری کرد. حال یک مسیحی باید چه دیدی نسبت به این موضوع داشته باشد؟ آیا از نظر کتاب مقدّس، قمار و شرط‌بندی قابل قبول است؟
باید گفت که در کتاب مقدّس مستقیماً به قمار و شرط‌بندی اشاره نشده است، اما نباید فکر کرد که در این خصوص هیچ معیاری وجود ندارد. کتاب مقدّس بجای وضع کردن قانون برای هر موقعیت یا مطلبی، به ما چنین تأکید می‌کند: «دریابید که خواست خداوند چیست.» (اِفِسُسیان ۵:۱۷) مطابق گفته‌های یک محقق کتاب مقدّس به نام ویلیام بولینگر، واژهٔ یونانی‌ای که در اینجا ‹دریافتن› ترجمه شده است، به معنی جمع‌آوری اطلاعات مختلف در مورد یک موضوع است که با «تلاش و پشتکار و تعمّق عمیق» میسر می‌شود. پس یک مسیحی باید برای پی‌بردن به خواست خدا در مورد قمار و شرط‌بندی، در ابتدا اطلاعاتی را در این مورد کسب کند و سپس در آن تعمّق نماید. با خواندن آیاتی که در ادامهٔ این مقاله آمده است شما می‌توانید از خود بپرسید: ‹آیا قمار و شرط‌بندی با آیات کتاب مقدّس هماهنگ است؟ کتاب مقدّس چگونه خواست خدا را در این مورد نشان می‌دهد؟
در دام شانس و اقبال
از آنجا که نتیجهٔ قمار و شرط‌بندی نامشخص است، در نظر بسیاری شانس و اقبال در این زمینه نقش مهمی دارد. آنان می‌پندارند که شانس و اقبال موضوعی اسرارآمیز است و اتفاقات زندگی‌شان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به خصوص زمانی که بر سر پول شرط‌بندی می‌شود. برای نمونه، گروهی عددهای خوش‌یُمن را برای بلیت‌های بخت‌آزمایی انتخاب می‌کنند؛ بازیکنان ماه‌یُنگ (بازی‌ای چینی) گفتن کلماتی خاص را بدشانسی می‌دانند؛ برخی پیش از انداختن تاس آن را فوت می‌کنند. چرا بسیاری به این موضوعات معتقدند؟ به نظر آنان شانس و اقبال، بُرد و باختشان را مشخص می‌کند یا حداقل تأثیری روی آن دارد.
آیا اعتقاد به شانس و اقبال درست است؟ برخی از اسرائیلیان در زمان باستان بر این اعتقاد بودند که شانس و اقبال برایشان رفاه و سعادت به همراه می‌آورد. ولی یَهُوَه خدا در این مورد چه فکری می‌کرد؟ یَهُوَه از طریق نبی خود، اِشَعْیا، به آنان چنین هشدار داد: «خداوند به بقیهٔ قوم خود که او را ترک کرده‌اند چنین می‌گوید: ‹شما عبادتگاه مرا به دست فراموشی سپرده‌اید و خدایان «بخت» و «سرنوشت» را می‌پرستید.›» (اِشَعْیا ۶۵:۱۱، ترجمهٔ تفسیری) همچون گذشته، نظر یَهُوَه در مورد اعتقاد به شانس و اقبال تغییر نیافته است. از دید او این اعتقاد، یک نوع بت‌پرستی است و با پرستش حقیقی مغایرت دارد. آنانی که به شانس معتقدند، نشان می‌دهند که بجای اعتماد به خدا به این نیروی تخیّلی اعتماد می‌کنند.
برنده شدن، به چه قیمتی؟
هنگام خرید بلیت بخت‌آزمایی، شرط‌بندی روی مسابقات ورزشی، شرط‌بندی از طریق اینترنت و قمار در کازنیو، مردم اغلب نادیده می‌گیرند که به چه قیمتی برنده می‌شوند. نباید شرط‌بندی و قمار را با معامله و خرید و فروش یکسان دانست. در شرط‌بندی فرد می‌خواهد پولی را که دیگران می‌بازند، ببرد. در این خصوص، مرکز اعتیاد و بیماری‌های روحی و روانی در کانادا چنین می‌گوید: «در مقابل هر فردی که در لوتری میلیونر می‌شود، میلیون‌ها نفر دیگر پول خود را می‌بازند!» کدام تعالیم کتاب مقدّس به یک مسیحی کمک می‌کند تا به دید خدا در این مورد پی ببرد؟
آخرین فرمان از ده فرمانی که به اسرائیلیان داده شد، چنین بود: «به زن همسایه‌ات و غلامش و کنیزش و گاوش و الاغش و به هیچ چیزی که از آن همسایهٔ تو باشد، طمع مکن.» (خروج ۲۰:۱۷) در حسرت مال و اموال دیگران بودن، گناهی بزرگ محسوب می‌شد و خدا آن را در ردیف در حسرت زن دیگری بودن قرار می‌داد. قرن‌ها بعد، پولُس رسول این فرمان را برای مسیحیان تکرار کرد: «طمع مورز.» (رومیان ۷:۷) آیا اگر مسیحی‌ای بخواهد در شرط‌بندی به هر قیمتی پولی را به دست آورد که شخصی دیگر می‌بازد، طمّاع نیست؟
روزنامه‌نویسی به نام فیلیپ فوگِل چنین نوشت: «آنان [بیشتر آنانی که شرط‌بندی و قمار می‌کنند] چه اعتراف کنند و چه اعتراف نکنند، پیش از شروع قمار در فکر آنند که هر مبلغی که برای شرط‌بندی می‌گذراند، حتی اگر چند دلار هم باشد، به پول زیادی تبدیل شود.» کسی که به قمار دست می‌زند در آرزوی آن است که بدون هیچ تلاشی و در اندک زمانی، به ثروتی کلان برسد. به روشنی می‌توان دید که این موضوع خلاف پند کتاب مقدّس است. در آنجا می‌خوانیم که یک مسیحی باید «به کار مشغول شود، و با دستهای خود کاری سودمند انجام دهد، تا بتواند نیازمندان را نیز چیزی دهد.» (اِفِسُسیان ۴:۲۸) پولُس رسول نیز به خصوص بر این امر تأکید کرد و گفت: «هرکه نمی‌خواهد کار کند، نان هم نخورد.» او اضافه کرد: «برای نانی که می‌خورند، کار کنند.» (۲تِسالونیکیان ۳:۱۰، ۱۲) اما آیا قمار را می‌توان کاری قانونی شمرد؟
با این که قمار و شرط‌بندی می‌تواند بازی‌ای مهیج و سخت باشد، اما هر پولی که از این راه به دست آید، حاصل کار شخص نیست. در قمار و شرط‌بندی شخص برای بُرد و باختش به شانس خود تکیه می‌کند و امید دارد که دیر یا زود برنده شود. خلاصه این که او در پی آن است که چیزی را به دست آورد، بدون آن که برایش زحمتی کشیده باشد. مسیحیان حقیقی ترغیب می‌شوند که برای امرار معاش، صادقانه کار کنند. سلیمان، پادشاه حکیم چنین نوشت: «برای انسان چیزی بهتر از این نیست که بخورد و بنوشد و از دسترنج خود لذّت ببرد.» سپس افزود: «این لذّت را خداوند به انسان می‌بخشد.» (جامعه ۲:۲۴، ترجمهٔ تفسیری) آری، خدمتگزاران خدا امید خود را به خیال‌پردازی نمی‌بندند و در پی آن نیستند که سریع و آسان به پول برسند. آنان برای یافتن سعادت و برکت، به خدا توکّل می‌کنند.
‹دامی› که باید از آن دوری جست
حتی اگر شخصی در قمار و شرط‌بندی برنده شود، نباید تنها به شور و هیجان همان لحظه نگاه کند بلکه باید عواقب دراز مدت آن را در نظر داشته باشد. امثال ۲۰:۲۱ می‌گوید: «مالی که آسان به دست آمده باشد برکتی نخواهد داشت.» (ترجمهٔ تفسیری) برندگان بلیت بخت‌آزمایی و دیگر کسانی که دست به قمار و شرط‌بندی زده‌اند، در نهایت به این نتیجه رسیده‌اند که خوشی‌شان موقتی بوده است و پولی که از این راه نصیبشان شده، آنان را سعادتمند نساخته است. پس چقدر بجاست که پند کتاب مقدّس را به گوش گیریم که می‌گوید: «بر مال ناپایدار دنیا امید مبندند. بلکه امیدشان بر خدا باشد که همه چیز را به فراوانی برای ما فراهم می‌سازد تا از آنها لذّت ببریم.» — ۱تیموتائوس ۶:۱۷.
در قمار و شرط‌بندی بجز بُرد و باخت، باید به مسائل جانبی دیگری نیز فکر کرد. کتاب مقدّس می‌گوید: «آنان که سودای ثروتمند شدن دارند، دچار وسوسه می‌شوند و به دام امیال پوچ و زیانباری گرفتار می‌آیند که موجب تباهی و نابودی انسان می‌گردد.» (۱تیموتائوس ۶:۹) دام، برای این گسترده می‌شود تا شکار در آن گرفتار شود. گروه بی‌شماری از مردم که می‌خواستند تنها با گذاشتن مبلغی ناچیز یا فقط برای تفنن، دست به قمار بزنند، در دام آن گرفتار شده‌اند و نتوانسته‌اند آن را کنار بگذارند. در نتیجه، قمار سبب از دست دادن شغل، رنجش عزیزان و ازهم‌پاشیدگی خانواده‌شان شده است.
در این مقاله آیات بسیاری را در خصوص قمار و شرط‌بندی بررسی کردیم. آیا شما دریافتید که خواست خدا در این مورد چیست؟ پولُس رسول، مسیحیان هم‌ایمانش را چنین ترغیب می‌کند: «رفتار و کردار و شیوهٔ زندگی مردم دنیا را تقلید نکنید، بلکه بگذارید خدا افکار و طرز فکرتان را دگرگون کند تا به انسانی جدید تبدیل شوید. آنگاه قادر خواهید شد ارادهٔ خدا را درک کرده، آنچه را که خوب و کامل و مورد پسند اوست، کشف کنید.» (رومیان ۱۲:۲) خواست خدا باید زندگی یک مسیحی را هدایت کند نه خواست مردم. یَهُوَه، «خدای متبارک» و شاد است و می‌خواهد ما نیز از زندگی خود لذّت بریم و از عواقب تلخ دام قمار به دور مانیم. — ۱تیموتائوس ۱:۱۱.
[نکتهٔ برجسته‌شده در صفحهٔ ۳۱]
خدمتگزاران خدا برای امرار معاش صادقانه کار می‌کنند
[کادر در صفحهٔ ۳۰]
شور و هیجان برنده شدن
آیا عادت به قمار و شرط‌بندی نوعی اعتیاد است؟ دکتر هانس برایتر پس از پژوهش روی کسانی که در قمار بُرده یا باخته بودند، به این نکته اشاره کرد که «وقتی شخص در قمار برنده می‌شود فعالیت مغزش مشابه فعالیت مغز فرد معتادی است که در حال مصرف کوکائین است.»
[تصویر در صفحهٔ ۳۰]
شخصی که دست به قمار و شرط‌بندی می‌زند در پی پول چه کسی است؟