مراقب باشید—شیطان میخواهد شما را ببلعد!
«مراقب باشید! دشمن شما ابلیس همچون شیری غرّان میگردد و کسی را میجوید تا ببلعد.»—۱پطر ۵:۸.
۱. توضیح دهید که چگونه موجودی روحی به شیطان مبدّل شد.
موجودی روحی که زمانی رابطهٔ خوبی با یَهُوَه خدا داشت، خواست که انسانها او را پرستش کنند. او به جای این که این خواست اشتباه را از دلش بیرون کند، آن را بارور کرد تا جایی که به گناه انجامید. (یعقو ۱:۱۴، ۱۵) این موجود روحی همان شیطان است؛ کسی که «در حقیقت استوار نماند.» او علیه یَهُوَه سرکشی کرد و «پدر دروغ» شد.—یو ۸:۴۴.
۲، ۳. کلمات «شیطان»، «ابلیس»، «مار» و «اژدها» از چه جهاتی شخصیت بزرگترین دشمن یَهُوَه را آشکار میکند؟
۲ شیطان از همان زمانِ سرکشی به اثبات رساند که بزرگترین دشمنِ یَهُوَه خداست و جای شکی باقی نگذاشته است که دوست انسانها هم نیست. عنوانی که به این موجود روحی داده شده است، عمق خباثت او را نشان میدهد. «شیطان» به معنی «مقاومتکننده» است و این نام اشاره به این امر دارد که این موجود روحی شریر، نه فقط در مقابل حاکمیت عالمگیر خدا سر فرود نیاورده است، بلکه با غضب فراوان در مقابل آن قد علم کرده و با آن در ستیز است. او از حاکمیت یَهُوَه خدا نفرت دارد و بیش از هر چیز دیگر خواهان از میان برداشته شدن آن است.
۳ همان طور که در مکاشفه ۱۲:۹ آمده است، شیطان، «ابلیس» خوانده میشود. ابلیس به معنی «تهمتزن» است. شیطان به خدا تهمت زد و او را دروغگو خواند. عبارت «مار کهن» یادآور آن روز فاجعهآور و غمانگیز در باغ عدن است که شیطان برای فریب حوّا از یک مار استفاده کرد. عبارت «اژدهای بزرگ» موجودی هراسانگیز و وحشی را به ذهن میآورد که بهخوبی شدّت قساوت شیطان را نشان میدهد. او با بیرحمی تمام سعی میکند که جلوی تحقق مقصود یَهُوَه خدا را بگیرد و قوم او را نابود کند.
۴. در این مقاله چه موضوعی بررسی میشود؟
۴ شیطان خطرناکترین دشمن برای حفظ وفاداری ما به یَهُوَه است. از این رو کتاب مقدّس به ما چنین تذکر میدهد: «بیدار و هوشیار بمانید! مراقب باشید! دشمن شما ابلیس همچون شیری غرّان میگردد و کسی را میجوید تا ببلعد.» (۱پطر ۵:۸) با توجه به این هشدار، ما نیاز داریم که در مقابل این دشمن بیوجدانِ یَهُوَه خدا و قوم او هوشیار باشیم و از خود محافظت کنیم. برای این منظور در این مقاله سه خصوصیت شیطان برجسته و بررسی میشود.
شیطان پرقدرت است
۵، ۶. الف) نمونههایی بیاورید که قدرت موجودات روحی را نشان دهد. ب) از چه جهت شیطان «میتواند باعث مرگ شود؟»
۵ فرشتگان که موجودات روحی هستند از قدرتی فوقالعاده برخوردارند. (مز ۱۰۳:۲۰) قدرت و هوش آنان فرای انسانهاست. البته فرشتگان وفادار خدا از قدرت خود در راه درست استفاده میکنند. برای نمونه، یک بار فرشتهٔ یَهُوَه ۱۸۵٬۰۰۰سرباز آشوری را کشت؛ کاری عظیم که برای یک انسان غیر ممکن و حتی برای یک سپاه مشکل میبود. (۲پاد ۱۹:۳۵) در کتاب مقدّس آمده است که فرشتهای برای آزاد کردن رسولان عیسی از زندان، قدرت فوقبشری و ابتکار خود را به کار گرفت. او به راحتی از تمام موانع ورودی زندان گذشت، قفلها را باز کرد، رسولان را بیرون آورد و درها را پشت آنان قفل کرد. تمام اینها در زمانی صورت گرفت که نگهبانان در آن نزدیکی بودند.—اعما ۵:۱۸-۲۳.
۶ موجودات روحی وفادار از قدرت خود در راه درست استفاده میکنند، اما شیطان از قدرت و نفوذ فراوانی که دارد برای اعمال شریرانه بهره میگیرد! کتاب مقدّس او را «حکمران این دنیا» و «خدای این نظام حاضر» خوانده است! (یو ۱۲:۳۱؛ ۲قر ۴:۴) شیطان ابلیس «میتواند باعث مرگ شود.» (عبر ۲:۱۴) این گفته به این معنی نیست که او مستقیماً باعث مرگ همهٔ انسانها است، بلکه روحیهٔ جنایتکار او در دنیا نفوذ کرده است. همچنین گناه و مرگ در میان مردم شیوع یافت، چون حوّا دروغ او را باور کرد و در پی آن آدم از خدا نافرمانی کرد. (روم ۵:۱۲) از این رو میتوان گفت که شیطان «میتواند باعث مرگ شود.» همان گونه که عیسی گفت، او «قاتل» است. (یو ۸:۴۴) به راستی که شیطان دشمنی پرقدرت است.
۷. چگونه دیوها نشان دادهاند که قدرتمندند؟
۷ زمانی که در مقابل شیطان میایستیم، نه تنها بر ضدّ او، بلکه بر ضدّ تمام آنانی عمل میکنیم که در مورد موضوع حاکمیت عالمگیر یَهُوَه جانب شیطان را گرفتهاند. شمار این گروه که شامل موجودات روحی سرکش یا همان دیوها هستند، کم نیست. (مکا ۱۲:۳، ۴) دیوها بارها قدرت مافوقبشری خود را نشان دادهاند و اعمال آنان موجب رنج و فلاکت شده است. (مت ۸:۲۸-۳۲؛ مرق ۵:۱-۵) هیچ گاه قدرت این موجودات روحی شریر یا «فرمانروای دیوها» را دست کم نگیرید. (مت ۹:۳۴) ما در نبرد با شیطان بدون کمک یَهُوَه خدا پیروز نخواهیم شد.
شیطان بیرحم است
۸. الف) هدف شیطان چیست؟ (تصویر ابتدای مقاله ملاحظه شود.) ب) به عقیدهٔ شما از چه جهاتی این دنیا بیرحمی شیطان را منعکس میکند؟
۸ پِطرُس رسول، شیطان را به «شیری غرّان» تشبیه کرد. در کتابی مرجع آمده است، واژهای که «غرّان» ترجمه شده است به «نعرهٔ حیوانی وحشی و بسیار گرسنه» اشاره دارد. به راستی که این تشبیه تصویری مناسب از شخصیت بیرحم شیطان است. با این که اکنون تمام دنیا تحت قدرت اوست، اما او باز هم همچون شیری گرسنه به دنبال طعمه است. (۱یو ۵:۱۹) میتوان گفت دنیا پیشغذای اوست، اما او به دنبال «غذای اصلی» است؛ یعنی باقیماندهٔ مسحشدگان و «گوسفندان دیگر» که با آنان همکاری میکنند. (یو ۱۰:۱۶؛ مکا ۱۲:۱۷) در واقع شیطان تلاش میکند که قوم یَهُوَه را ببلعد. اذیت و آزاری که او از قرن اول تا به حال بر پیروان مسیح اعمال کرده است، بیرحمی او را نمایان میسازد.
۹، ۱۰. الف) شیطان چگونه تلاش کرد که مانع تحقق مقصود یَهُوَه در خصوص قوم اسرائیل شود؟ (مثالهایی بیاورید.) ب) توجه خاص شیطان به قوم اسرائیل باستان به چه دلیل بود؟ پ) به نظر شما اگر امروز یکی از خادمان یَهُوَه مرتکب گناهی جدّی شود، شیطان چه احساسی خواهد داشت؟
۹ شیطان در تلاشش برای این که مانع انجام مقصود خدا شود، بیرحمی خود را به شکل دیگری نیز نشان داده است. شیر گرسنه به طعمهٔ خود رحم نمیکند. با بیرحمی و بدون هیچ دلسوزی او را میکُشد و پس از آن نیز احساس پشیمانی نمیکند. مشابهاً، شیطان نیز به آنانی که میخواهد ببلعد رحم نمیکند. برای مثال، به مواردی فکر کنید که شیطان ابلیس کمین کرد و اسرائیلیان را در دام گناهانی همچون اعمال نامشروع جنسی یا طمع انداخت. زمانی که به عواقب عمل قبیح زِمْری و طمع جِیحَزی فکر میکنید، آیا آن شیر غرّان را پیروز در میانهٔ میدان میبینید؟—اعد ۲۵:۶-۸، ۱۴، ۱۵؛ ۲پاد ۵:۲۰-۲۷.
۱۰ توجه خاص شیطان به قوم اسرائیل بیدلیل نبود. چون مسیح از آن قوم به دنیا میآمد؛ کسی که سر شیطان را میکوبید و حقانیت حاکمیت یَهُوَه را به اثبات میرساند. (پیدا ۳:۱۵) شیطان نمیخواست که اسرائیلیان موفق شوند و در تلاشهایش برای آلوده کردن آنان به گناه بیرحمانه عمل میکرد. به نظر شما آیا زمانی که داوود زنا کرد، شیطان متأسف شد؟ یا زمانی که موسی دیگر واجد شرایط نبود به سرزمین موعود وارد شود، او برایش دلسوزی کرد؟ بیشک زمانی که یکی از خادمان خدا مرتکب گناهی جدّی میشود، او شادی میکند. در واقع، این پیروزی میتواند دلیلی باشد که او یَهُوَه خدا را ملامت کند.—امث ۲۷:۱۱.
۱۱. احتمالاً شیطان با چه قصدی سارا را هدف حملات خود قرار داد؟
۱۱ شیطان با نسلی که مسیح از آن به دنیا میآمد، خصومت خاصّی داشت. برای مثال، توجه کنید اندکی پس از این که به ابراهیم گفته شد که از او «قومی بزرگ» به وجود خواهد آمد، چه روی داد. (پیدا ۱۲:۱-۳) زمانی که ابراهیم و سارا در مصر بودند، فرعون سارا را به کاخ خود برد، ظاهراً به این قصد که او را به همسری بگیرد. اما یَهُوَه مداخله کرد و سارا را از آن وضعیت که میتوانست او را از نظر اخلاقی آلوده کند، نجات داد. (پیدایش ۱۲:۱۴-۲۰ خوانده شود.) کمی پیش از به دنیا آمدن اسحاق، پیشامدی مشابه در جِرار روی داد. (پیدا ۲۰:۱-۷) آیا شیطان در پس این ماجراها بود؟ آیا او تصوّر کرد سارا که شهر پررونق اور را ترک کرده بود و حال در خیمه زندگی میکرد، تحت تأثیر تجمّل کاخ فرعون و اَبیمَلِک قرار میگرفت و اغوا میشد؟ آیا شیطان فکر کرد که سارا به شوهرش و یَهُوَه خدا خیانت خواهد کرد و با ازدواجش مرتکب زنا خواهد شد؟ پاسخ این پرسشها در کتاب مقدّس نیامده است، اما دلایل کافی داریم که بپذیریم، اگر سارا در دام میافتاد، ابلیس بسیار شاد میشد. شیطان شاد میشد اگر میتوانست کاری کند که سارا شایستهٔ به دنیا آوردن نسلی که ذریّت موعود از آن به وجود میآمد، نباشد. شیطان هیچ عذاب وجدان یا ناراحتی نخواهد داشت، اگر نامنیک زنی ننگین شود، زندگی زناشویی او به باد رود و به رابطهٔ او با یَهُوَه لطمه وارد شود. بهراستی شیطان تا چه حد بیرحم است!
۱۲، ۱۳. الف) شیطان بعد از به دنیا آمدن عیسی چه کرد که نشانهٔ بیرحمی اوست؟ ب) به نظر شما شیطان در مورد جوانانی که یَهُوَه را دوست دارند و تلاش میکنند او را خدمت کنند، چه احساسی دارد؟
۱۲ عیسی قرنها بعد از ابراهیم به دنیا آمد. مسلّماً این نوزاد در نظر شیطان ، زیبا، دوستداشتنی یا با ارزش نبود، چون میدانست که او بزرگ خواهد شد و مسیح موعود خواهد گشت. آری، عیسی بخش اصلی نسل ابراهیم بود، کسی که بعدها ‹اعمال ابلیس را خنثی میساخت.› (۱یو ۳:۸) آیا شیطان با خود اندیشید که برای رسیدن به مقصودش، کشتن یک نوزاد کاری بسیار قبیح است؟ خیر! شیطان به هیچ معیار اخلاقی پایبند نیست. در مورد عیسی که نوزادی بیش نبود نیز تأخیر نکرد و وارد عمل شد. اما چگونه؟
۱۳ زمانی که طالعبینان در مورد به دنیا آمدن «پادشاه یهودیان» جویا شدند، هیرودیس پادشاه بسیار خشمگین شد و مصمم شد که او را بکشد. (مت ۲:۱-۳، ۱۳) هیرودیس برای این که از مرگ او اطمینان حاصل کند، فرمان داد که تمامی پسران دوساله و زیر دو سال که در بیتلِحِم و آن ناحیه زندگی میکردند، کشته شوند. (مَتّی ۲:۱۳-۱۸ خوانده شود.) عیسی از این کشتار باورنکردنی جان سالم به در برد. اما این گزارش چه حقیقتی را در مورد دشمن ما شیطان آشکار میکند؟ روشن است که ابلیس برای زندگی انسانها ارزشی قائل نیست و حتی به کودکان نیز رحم نمیکند. شیطان به راستی همچون «شیری غرّان» است. هیچ گاه بیرحمی او را دست کم نگیرید!
شیطان فریبکار است
۱۴، ۱۵. چگونه شیطان ‹ذهنهای بیایمانان را کور کرده است؟›
۱۴ شیطان تنها با متوسل شدن به فریب میتواند مردم را از یَهُوَه خدای مهربان رویگردان سازد. (۱یو ۴:۸) شیطان با حیلهگری کاری میکند که مردم به «نیاز روحانی خود» پی نبرند. (مت ۵:۳) او «ذهنهای این بیایمانان را کور کرده است تا نور بشارت پرجلال در مورد همان مسیح که صورت خداست، بر آنان تابیده نشود.»—۲قر ۴:۴.
۱۵ یکی از حربههای بزرگ شیطان برای فریب مردم، ادیان کاذب است. به راستی برای شیطان لذّتآور است وقتی میبیند برخی انسانها پدرانشان، طبیعت یا حیوانات را پرستش میکنند. در واقع پرستش هر چیز و هر کس غیر از یَهُوَه خدا، خدایی که غیور است و وقف کامل را از ما میخواهد، شیطان را خرسند میسازد. (خرو ۲۰:۵) حتی بسیاری که تصوّر میکنند خدا را به شیوهای درست پرستش میکنند، اسیر اعتقادات و مناسکی بیهوده هستند. به راستی که در چه وضعیت اسفباری قرار دارند. اینان همچون گروهی هستند که یَهُوَه با دلسوزی به آنان گفت: «چرا پول را برای آنچه نان نیست خرج میکنید، و محنت خویش را برای آنچه سیر نمیکند؟ بهدقّت به من گوش فرا داده، چیزهای نیکو بخورید تا جان شما از بهترین خوراکها لذت برَد.»—اشع ۵۵:۲.
۱۶، ۱۷. الف) چرا عیسی به پِطرُس گفت: «از پیش روی من برو، ای شیطان؟» ب) چگونه شیطان ممکن است با فریبکاری حس فوریت ما را ضعیف کند؟
۱۶ شیطان حتی میتواند خادمان غیور یَهُوَه را بفریبد. برای مثال، زمانی که عیسی به شاگردانش گفت که کشتهشدن او نزدیک است، پِطرُس بیشک با نیّت خوب او را کنار کشید و به او گفت: «سَرورم، به خود سخت مگیر. تو ابداً چنین عاقبتی نخواهی داشت.» عیسی با جدّیت به پِطرُس چنین پاسخ داد: «از پیش روی من برو، ای شیطان!» (مت ۱۶:۲۲، ۲۳) چرا عیسی پِطرُس را «شیطان» خواند؟ زیرا عیسی میدانست چه رویدادی در شرف وقوع است. زمان آن نزدیک شده بود که او باید دروغگو بودن ابلیس را ثابت میکرد و به عنوان بهای رهایی انسانها، قربانی میشد. در آن زمان حساس تاریخ بشر، وقت آن نبود که عیسی ‹به خود سخت نگیرد.› آسانگرفتن و سست شدن، همان چیزی بود که شیطان میخواست عیسی انجام دهد.
۱۷ از آنجا که به پایان این نظام نزدیک میشویم، ما نیز در زمانی حساس زندگی میکنیم. شیطان میخواهد که ما سست شویم و به خود سخت نگیریم، به فکر موفقیت خود در این دنیا باشیم و حس فوریتمان را از دست بدهیم. بنابراین، همیشه «مراقب باشید» و هیچ گاه در زندگی چنین رویهای را پیش نگیرید. (مت ۲۴:۴۲) شیطان با فریبکاری تبلیغ میکند که هنوز تا پایان این نظام زمان بسیاری مانده است یا این که پایانی برای این نظام نیست. هرگز فریب او را نخورید.
۱۸، ۱۹. الف) شیطان بافریبکاری تلاش میکند که در ما چه احساسی ایجاد شود؟ ب) چگونه یَهُوَه به ما کمک میکند که هوشیار بمانیم و مراقب باشیم؟
۱۸ شیطان تلاش میکند به شیوهٔ دیگری نیز ما را فریب دهد. او میخواهد به ما بقبولاند که ما در چشم خدا بیارزشیم و گناهانمان قابل بخشش نیست. این نیز تأثیر تبلیغات فریبکارانهٔ شیطان است. خدا به چه کسی واقعاً علاقهای ندارد؟ به شیطان. چه کسی واقعاً قابل بخشش نیست؟ شیطان. کتاب مقدّس به ما چنین اطمینان میدهد: «خدا بیانصاف نیست که عمل شما و محبتی را که به خاطر نام او ابراز داشتهاید، فراموش کند.» (عبر ۶:۱۰) یَهُوَه از تلاشهای ما در راه خشنود ساختنش قدردان است و خدمت ما به او بیهوده نیست. (۱قُرِنتیان ۱۵:۵۸ خوانده شود.) پس فریب تبلیغات شیطان را نخوریم.
۱۹ همان طور که گفته شد، شیطان پرقدرت، بیرحم و فریبکار است. چگونه میتوانیم در نبرد با این دشمن هولناک پیروز شویم؟ یَهُوَه ما را بیدفاع رها نکرده است. کلام او ما را از ترفندهای شیطان آگاه میسازد و ما «از نقشههای او بیاطلاع نیستیم.» (۲قر ۲:۱۱) آگاهی از ترفندهای او ما را قادر میسازد که هوشیار و بیدار بوده مراقب باشیم. اما تنها دانستن حیلههای او کافی نیست. در کتاب مقدّس آمده است: «در برابر ابلیس بایستید و او از شما خواهد گریخت.» (یعقو ۴:۷) در مقالهٔ بعد سه زمینه را در مورد جنگ با شیطان بررسی میکنیم تا ببینیم چگونه میتوانیم در این نبرد سربلند بیرون آییم.