خدا چه شخصیتی دارد؟
هر چه بیشتر به خصوصیات کسی پی ببریم، شخصیت او را بهتر میشناسیم و رابطهٔ دوستیمان با او عمیقتر میشود. به طور مشابه با شناخت بهتر خصوصیات یَهُوَه خدا، با شخصیت او آشنا میشویم و میتوانیم رابطهٔ دوستیمان را با او عمیقتر کنیم. در میان خصوصیات شگرف خدا چهار خصوصیت او بسیار برجسته است: قدرت، حکمت، عدالت و محبت او.
قدرت خدا
«آه ای خداوندگارْ یهوه! تویی که آسمانها و زمین را به نیروی عظیم و بازوی افراشتهٔ خود آفریدی!»—اِرْمیا ۳۲:۱۷.
قدرت و نیروی بیکران خدا در آفریدههای او دیده میشود. برای مثال، در یک روز آفتابی میتوانیم گرمی خورشید را روی پوستمان حس کنیم. همین حس میتواند تا حدّی قدرت خدا در آفرینش را برایمان مجسم کند. چه نیرو و قدرتی در خورشید نهفته است؟ دمای هستهٔ خورشید حدود ۱۵٬۰۰۰٬۰۰۰ درجهٔ سانتیگراد است. این ستاره در هر ثانیه انرژیای معادل صدها میلیون بمب هستهای ساطع میکند.
در مقایسه با میلیونها میلیون ستاره در عالم، خورشید ستارهٔ کوچکی است. دانشمندان تخمین زدهاند که قطر ستارهای (UY-Scuti) حدود ۱۷۰۰ برابر قطر خورشید است. اگر این ستارهٔ بزرگ جایگزین خورشید شود، فرای مدار سیّارهٔ مشتری را در خود میگنجاند، واضح است که زمین را نیز در خود میبلعد. شاید این نکته ما را در درک این گفتهٔ کتاب مقدّس یاری کند که یَهُوَه خدا با نیروی عظیم خود آسمانها و زمین، یعنی عالم را آفرید.
چگونه از قدرت یَهُوَه فایده بریم؟ زندگی ما به آفریدههای خدا، مثل خورشید و منابع روی زمین وابسته است. علاوه بر این خدا از قدرت خود استفاده میکند تا به هر یک از ما فایده رساند. چطور؟ در قرن اول، خدا به عیسی قدرت بخشید که معجزاتی بکند، کتاب مقدّس در مورد آن زمان میگوید: «اکنون نابینایان بینا میشوند، لنگان راه میروند، جذامیان پاک میگردند، ناشنوایان شنوا میشوند، مردگان برخیزانده میشوند.» (مَتّی ۱۱:۵) امروزه چطور؟ کتاب مقدّس در مورد خدا میگوید: «ناتوانان را نیروی بیشتر عطا میکند،» همچنین میگوید: «آنان که برای خداوند انتظار میکشند، نیروی تازه خواهند یافت.» (اِشَعْیا ۴۰:۲۹، ۳۱) خدا میتواند «قدرت فوقالعاده» به ما بخشد طوری که با مشکلات و سختیهای زندگی کنار آییم و با بردباری آنها را تحمّل کنیم. (۲قُرِنتیان ۴:۷) آیا شما جذب خدایی نمیشوید که با مهر و دلسوزی، نیرو و قدرت بیکرانش را برای فایده رساندن به شخص شما به کار میبندد؟
حکمت خدا
«ای خداوند، کارهای تو چه بسیار است! آنها را جملگی به حکمت خویش به عمل آوردهای!»—مزمور ۱۰۴:۲۴.
هر چه بیشتر با صنعت دست خدا و آفریدههای او آشنا شویم، حکمت او بیشتر ما را متحیّر میکند. در شاخهای علمی به نام بیومیمِتیک یا بیومیمکری، دانشمندان به مطالعهٔ ساختار و عملکرد آفریدههای یَهُوَه میپردازند و برای بهبود بخشیدن به طرحهایشان از طراحی موجود در طبیعت بهره میگیرند؛ از طراحی کمربندی ساده گرفته تا طراحی هواپیما.
چشم انسان از شگفتیهای آفرینش است
تأمّل بر بدن انسان بیش از هر خلقت دیگر آفریدگار، ما را از حکمت او متحیّر میکند. برای مثال به وجود آمدن و رشد نوزاد را در نظر بگیرید. روند رشد از سلولی بارورشده آغاز میشود؛ سلولی که تمامی اطلاعات ژنتیکی لازم را در خود دارد. این سلول به سلولهای مشابه دیگر تقسیم میشود. اما درست در زمان مناسب سلولها به شکلهای مختلف در میآیند، به صدها مدل مختلف، مثل سلولهای خونی، سلولهای عصبی و سلولهای بافت استخوان. اعضای بدن خیلی سریع نمایان میشوند و شروع به کار میکنند. تنها در نه ماه، آن سلول اولیه به نوزادی کامل با میلیاردها سلول تبدیل میشود. با مطالعهٔ حکمت و علمی که در پس چنین طراحیای نهفته است بسیاری این گفتهٔ کتاب مقدّس را تأیید میکنند: «تو را سپاس میگویم، زیرا عجیب و مَهیب ساخته شدهام.»—مزمور ۱۳۹:۱۴.
چگونه از حکمت یَهُوَه فایده بریم؟ آفریدگارمان میداند که ما برای سعادت و خوشبختی به چه نیاز داریم. او در کلامش، کتاب مقدّس پندها و توصیههای حکیمانه به ما میدهد که برخاسته از علم و درک عظیم اوست. برای مثال، ما را چنین ترغیب میکند: «همچنان یکدیگر را . . . بدون قید و شرط ببخشید.» (کولُسیان ۳:۱۳) آیا این پند حکیمانه و عاقلانه است؟ البته. تحقیقات نشان داده است که بخشیدن دیگران خواب را بهبود میبخشد، فشار خون را کاهش میدهد و از احتمال بروز افسردگی و دیگر ناراحتیهای جسمی نیز میکاهد. خداوند همچون دوستی عاقل و دلسوز همواره به ما پندهایی مفید میدهد. (۲تیموتائوس ۳:۱۶، ۱۷) آیا نمیخواهید چنین دوستی داشته باشید؟
عدالت خدا
«خداوند عدالت را دوست میدارد.»—مزمور ۳۷:۲۸.
اعمال خدا همیشه درست و عادلانه است. به گفتهٔ کتاب مقدّس خدای قادر مطلق هیچ گاه ظلم و بدی نمیکند. (ایّوب ۳۴:۱۰) در کتاب مقدّس خطاب به یَهُوَه خدا آمده است: «تو قومها را به انصاف حکم میکنی.» قضاوت یَهُوَه خدا همیشه عادلانه است. (مزمور ۶۷:۴) «خداوند به دل» مینگرد، پس هیچ گاه فریبِ ریاکاری و ظاهرسازی را نمیخورد و همیشه میتواند حقیقت را دریابد و به انصاف قضاوت کند. (۱سموئیل ۱۶:۷) افزون بر این، خداوند از تمامی بیعدالتیها و فساد روی زمین آگاهست و قول داده که بهزودی شریران را از روی زمین نابود خواهد کرد.—امثال ۲:۲۲.
با این همه خدا داوری سختگیر نیست که همیشه در پی تنبیه و مجازات بندگانش باشد. بلکه تا جای ممکن رحمت و دلسوزی نشان میدهد. کتاب مقدّس میگوید که یهوه خدا رحیم و دلسوزست. او حتی نسبت به افراد شریری که از صمیم دل توبه میکنند دلسوز و بخشنده است. آیا این عدالت واقعی نیست؟—مزمور ۱۰۳:۸؛ ۲پِطرُس ۳:۹.
چگونه از عدالت یَهُوَه فایده بریم؟ پِطرُس یکی از رسولان عیسی چنین گفت: «خدا تبعیض قائل نمیشود، بلکه از هر قومی، هر کس از او بترسد و آنچه درست است به جا آورد، مورد قبول اوست.» (اعمال ۱۰:۳۴، ۳۵) یَهُوَه هیچ گاه تبعیض قائل نمیشود و از کسی جانبداری نمیکند و این به نفع ماست. او همهٔ ما را میپذیرد و ما میتوانیم قطعنظر از پیشینه، ملیت، سطح تحصیلات و موقعیت اجتماعیمان پرستندهٔ او شویم.
خدا تبعیض قائل نمیشود و همهٔ ما قطعنظر از نژاد یا موقعیت اجتماعیمان میتوانیم از لطف و برکات او برخوردار شویم
خدا میخواهد که ما معیارهای عادلانهٔ او را درک کنیم و از آن فایده بریم، از این رو به ما وجدان بخشیده است. کلام خدا وجدان را به قانونی تشبیه میکند که ‹بر دل انسانها نگاشته شده است› و به آنان بر درستی و نادرستی رفتارشان «شهادت میدهد.» (رومیان ۲:۱۵) چگونه میتوان از وجدان فایده برد؟ وجدانی که بهدرستی تربیت شده است، میتواند ما را از اعمال مضر یا غیرمنصفانه دور سازد. وقتی خطایی میکنیم ندای وجدانمان میتواند ما را بر آن دارد که توبه کرده، تغییرات لازم را در خود ایجاد کنیم. این که ما میتوانیم معیارهای عادلانهٔ خدا را درک کنیم به نفع ماست و ما را به شخصیت او جذب میکند.
محبت خدا
«زیرا خدا محبت است.»—۱یوحنا ۴:۸.
قدرت، حکمت و عدالت از خصوصیات خداست با این همه کتاب مقدّس نمیگوید که خدا قدرت، حکمت یا عدالت است. اما در این کتاب میخوانیم که او محبت است. چرا؟ چون میتوان گفت که قدرت خدا او را قادر به عمل میسازد و عدالت و حکمتش راهنمای عمل اوست. اما محبت انگیزهٔ عمل اوست. هر عمل او برخاسته از محبتش است.
با این که یَهُوَه خدا از هیچ جنبه کمبودی ندارد محبتش او را بر آن داشت که موجودات هوشمند آسمانی و زمینی به وجود آورد تا از محبت و مراقبت او بهرهمند شوند. او زمین را آماده کرد تا محیطی ایدهآل برای انسانها باشد. یَهُوَه خدا اکنون نیز همچنان محبتش را به تمامی انسانها نشان میدهد، زیرا «آفتابش را بر انسانهای بد و خوب میتاباند و بارانش را بر انسانهای درستکار و بدکار میباراند.»—مَتّی ۵:۴۵.
به علاوه «یَهُوَه بسیار مهربان و رحیم است.» (یعقوب ۵:۱۱) او با آنان که میخواهند با خلوص نیّت او را بشناسند و به او نزدیک شوند مهربان و رحیم است. او به تکبهتک این افراد توجه دارد. از این رو در کتاب مقدّس آمده است: «او به فکر شماست.»—۱پِطرُس ۵:۷.
چگونه از محبت یَهُوَه فایده بریم؟ دیدن غروب آفتاب لذّتبخش است، شنیدن خندههای نوزاد ما را به وجد میآورد، از محبت نزدیکانمان لذّت میبریم. در واقع اینها از ضروریات زندگی نیست، اما زندگی ما را پربار و غنی میسازد.
یَهُوَه به شکلی دیگر نیز محبت خود را به ما ابراز کرده است، ما میتوانیم به او دعا کنیم. کتاب مقدّس ما را چنین ترغیب میکند: «نگران هیچ چیز مباشید، بلکه در هر موردی، درخواستهای خود را با دعا و التماس، همراه با شکرگزاری، به پیشگاه خدا بیاورید.» یَهُوَه همچون پدری مهربان از ما میخواهد که سفرهٔ دلمان را پیش او باز کنیم و نگرانیهایمان را به او بگوییم و از او کمک بخواهیم. یَهُوَه نیز از سر لطف و محبت بیحدّش به ما قول داده است که آرامشی به ما میبخشد که «فراتر از درک بشر است.»—فیلیپیان ۴:۶، ۷.
آیا بررسی کوتاه چهار خصوصیت اصلی خدا قدرت، حکمت، عدالت و محبت او شخصیت او را برایتان روشنتر کرد؟ برای درک بهتر شخصیت او از شما میخواهیم مقالات بعدی این مجلّه را مطالعه کنید و ببینید که او در گذشته چه کرده است و در آینده برای شما چه خواهد کرد.
خدا چه شخصیتی دارد؟ قدرت، حکمت و عدالت یَهُوَه بیکران و بینظیر است. اما جذابترین خصوصیت خدا محبت اوست