پاورقی
a در این مقاله کلمهٔ «پناهنده» نمایانگر کسانی است که به دلیل جنگ، آزار و اذیت و یا مصیبت و فاجعه، از شهر یا وطن خود آواره شده‌اند. بر طبق آمار کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان (UNHCR) امروزه در سراسر دنیا «از هر ۱۱۳ نفر ۱ نفر به اجبار از محل زندگی خود آواره شده است.»