وقتی در مورد مقاصد خدا با دیگران صحبت می‌کنیم،‏ چه در گفتگوی رو در رو،‏ چه از روی سکو،‏ باید گفته‌هایمان بر مبنای کلام خدا باشد.‏ برای این منظور ما معمولاً آیات کتاب مقدّس را می‌خوانیم.‏ پس بجاست بیاموزیم آیات را به‌خوبی بخوانیم.‏

اهمیت بااحساس خواندن.‏ آیات باید با احساس خوانده شود.‏ به چند نمونه توجه کنید.‏ وقتی مزمور ۳۷:‏۱۱ را می‌خوانید،‏ صدایتان باید نشانگر آن باشد که با شادی در انتظار آن صلح و آرامشی هستید که در این آیه وعده داده شده است.‏ وقتی مکاشفه ۲۱:‏۴ را در مورد پایان مصیبت و مرگ می‌خوانید،‏ باید در صدایتان حالت قدردانی و گرمی برای این وعدهٔ فوق‌العاده نمایان باشد.‏ در مکاشفه ۱۸:‏۲،‏ ۴،‏ ۵ از همگان خواسته می‌شود که از «بابِل بزرگ،‏» آن شهر پر از گناه بیرون آیند.‏ پس این آیات باید با حالتی خوانده شود که ضرورت آن مشخص باشد.‏ مسلّماً احساساتی که ابراز می‌شود،‏ باید از ته دل باشد،‏ اما نباید در این کار افراط کرد.‏ این که تا چه حد باید آیه‌ای را با احساس بخوانید،‏ به مفهوم و مضمون آن و شیوهٔ استفادهٔ شما از آن بستگی دارد.‏

تشخیص کلماتی که باید بر آن‌ها تأکید شود.‏ اگر توضیحات شما در مورد بخشی از یک آیه است،‏ باید بخش مورد نظر را با تأکید بخوانید.‏ برای مثال،‏ اگر هنگام بررسی مَتّی ۶:‏۳۳ توضیحات شما در مورد ‹نخست،‏ در پی پادشاهی خدا بودن› است،‏ مسلّماً نباید هنگام خواندن این آیه بر روی عبارات «عدالت او» و «همهٔ این چیزهای دیگر» تأکید کنید.‏

فرض کنید در جلسهٔ میان‌هفته می‌خواهید هنگام ایراد گفتارتان مَتّی ۲۸:‏۱۹ را بخوانید.‏ شما باید بر کدام کلمات تأکید کنید؟‏ اگر می‌خواهید جماعت را تشویق کنید که با علاقه‌مندان تدریس کتاب مقدّس را آغاز کنند و در این کار پشتکار نشان دهند،‏ باید بر عبارت «شاگرد بسازید» تأکید کنید.‏ از سوی دیگر اگر می‌خواهید مسئولیت مسیحی‌مان را در مورد بشارت به مهاجران بررسی کنید یا می‌خواهید مبشّران را به خدمت در مناطقی که در آن‌ها نیاز بیشتر به مبشّر است،‏ تشویق کنید،‏ بجاست بر روی «مردمِ همهٔ قوم‌ها» تأکید کنید.‏

ما در موارد بسیار آیات را برای پاسخگویی به پرسش‌های دیگران یا ثابت کردن تعالیمی که دیگران با آن مخالفند،‏ به کار می‌بریم.‏ اگر هنگام خواندن آیه‌ای،‏ روی هر نکته به یک میزان تأکید شود،‏ حضار شاید به ارتباط بین آیه و توضیحات شما پی نبرند.‏ آن نکته شاید برای شما واضح و روشن باشد اما نه برای مخاطبتان.‏

برای نمونه،‏ اگر هنگام خواندن مزمور ۸۳:‏۱۸ از ترجمه‌ای که نام خدا در آن ذکر شده است،‏ تمام تأکید را بر روی عبارت «متعال» بگذارید،‏ مخاطبتان شاید این واقعیت را در نیابد که خدا نامی دارد؛‏ هرچند برای ما این امر واضح و روشن است.‏ پس شما باید بر روی نام «یهوه» تأکید کنید.‏ اما اگر از همین آیه برای بررسی اقتدار و حق حاکمیت یَهُوَه استفاده می‌کنید،‏ شما باید بر روی «متعال» تأکید کنید.‏ به همین ترتیب اگر می‌خواهید هنگام خواندن یعقوب ۲:‏۲۴ اهمیت ایمانِ همراه با عمل را نشان دهید،‏ تأکید بر عبارت «درستکار شمرده می‌شود» بجای «اعمالش» شاید سبب شود که برخی شنوندگان نکتهٔ اصلی را متوجه نشوند.‏

یک نمونهٔ خوب دیگر را می‌توان در رومیان ۱۵:‏۷-‏۱۳ یافت.‏ این آیات بخشی از نامهٔ پولُس رسول به جماعتی است که از یهودیان و غیریهودیان تشکیل شده بود.‏ پولُس در اینجا توضیح می‌دهد که خدمت مسیح نه تنها به یهودیان،‏ بلکه به غیریهودیان نیز فایده می‌رسانَد «تا غیریهودیان [یعنی مردم ملت‌های دیگر]،‏ خدا را به خاطر رحمتش تمجید کنند.‏» سپس پولُس چهار آیه را نقل‌قول می‌کند تا توجه مخاطبانش را به فرصتی که برای ملت‌ها نیز میسر شده است،‏ جلب کند.‏ حال شما باید این نقل‌قول‌ها را چگونه بخوانید تا نکته‌ای که پولُس در نظر داشت،‏ برجسته شود؟‏ اگر می‌خواهید کلماتی را که باید بر آن‌ها تأکید کنید،‏ برای خود مشخص کنید،‏ بجاست «ملت‌ها» در آیهٔ ۹‏،‏ «ای ملت‌ها» در آیهٔ ۱۰‏،‏ «ای همهٔ ملت‌ها» و «همهٔ قوم‌ها» در آیهٔ ۱۱ و «ملت‌ها» در آیهٔ ۱۲ را با علامتی مشخص کنید.‏ برای تمرین،‏ رومیان ۱۵:‏۷-‏۱۳ را با تأکید بر این عبارات بخوانید.‏ اگر چنین کنید درک خط استدلال پولُس از اول تا به آخر روشن‌تر و آسان‌تر خواهد بود.‏

روش‌هایی برای تأکید.‏ برای این که بتوانید کلمات کلیدی،‏ یعنی کلماتی را که حاوی نکتهٔ مورد نظرتان است،‏ برجسته کنید روش‌های متفاوتی وجود دارد.‏ روشی که به کار می‌گیرید باید با مفهوم و مضمون آیه و چارچوب گفتارتان هماهنگ باشد.‏ در ادامه به چند روش توجه کنید.‏

تغییر صدا.‏ شما می‌توانید صدای خود را به هر شکلی که کلمات کلیدی را برجسته می‌کند،‏ تغییر دهید.‏ برای مثال می‌توانید با کم کردن صدا یا با بالا بردن صدایتان،‏ بر کلمات تأکید کنید.‏ در بسیاری از زبان‌ها با زیر و بم کردن صدا نیز می‌توان بر کلمات تأکید کرد.‏ البته در برخی از زبان‌ها با این کار معنی کلمات به کلّی تغییر می‌کند.‏ روش دیگر برای تأکید بر کلمات کلیدی،‏ آهسته ادا کردن آن‌هاست.‏ در زبان‌هایی که تأکید با تغییر صدا امکان‌پذیر نیست،‏ باید راهی را پیش گرفت که در آن زبان‌ها مرسوم است.‏

مکث کردن.‏ این روش را می‌توان پیش از خواندن بخش مهم یک آیه یا بعد از خواندن آن یا حتی در هر دو مورد به کار برد.‏ مکث کردن پیش از خواندن کلماتِ کلیدی،‏ هوشیاری و توجه شنوندگان را بالا می‌برد و مکث کردن پس از خواندن این کلمات،‏ بر قدرت آن‌ها می‌افزاید.‏ اما اگر هنگام خواندن آیه تعداد مکث‌ها بسیار باشد،‏ هیچ نکته‌ای برجسته نخواهد شد.‏

تکرار.‏ شما می‌توانید برای تأکید بر نکته‌ای خاص،‏ پس از خواندن کلمات کلیدی مجدّداً آن کلمات را بخوانید و سپس آیه را به اتمام برسانید.‏ البته اغلب بهتر است که آیه را کاملاً بخوانید و سپس کلمات کلیدی را تکرار کنید.‏

حرکات و اشارات.‏ حرکات بدن و حالت چهره اغلب به کلمات یا عبارات احساس می‌دهد.‏

تغییر لحن.‏ در برخی از زبان‌ها کلمات را می‌توان با لحنی خواند که معنی آن تغییر کند و در عین حال آن کلمات برجسته شود.‏ در این موارد باید با سنجیدگی و بصیرت عمل کرد،‏ به‌خصوص زمانی که می‌خواهید با لحنی طعنه‌آمیز صحبت کنید.‏

وقتی دیگران آیه‌ای می‌خوانند.‏ در خدمت موعظه شاید مخاطبتان آیه‌ای را با تأکید نادرست یا بدون هیچ گونه تأکیدی بخواند.‏ در چنین مواقعی چه می‌توان کرد؟‏ اغلب بهتر است به کاربرد آن آیه اشاره کنید تا مفهوم نکته‌ای را که در نظر داشته‌اید،‏ روشن شود.‏ پس از این کار می‌توانید توجه او را به کلمات کلیدی آن آیه جلب کنید.‏

چه مخاطبتان یک نفر باشد،‏ چه بیشتر،‏ معقولانه نیست که تصوّر کنید چون شما به مطلبی که می‌گویید علاقه دارید،‏ شنونده‌تان نیز به آن علاقه خواهد داشت.‏ البته پیامی که شما به دیگران می‌دهید اهمیت دارد،‏ اما اگر ارزش عملی آن را روشن نسازید،‏ پس از مدتی کوتاه شور و علاقهٔ آنان به شنیدن سخنانتان از بین می‌رود و آنان تمرکز حواس خود را از دست می‌دهند.‏

این امر حتی در مورد کسانی که در جماعت به سخنانتان گوش می‌دهند،‏ صادق است.‏ شاید شما بتوانید با استفاده از تشبیهی یا نقل گزارشی توجه شنوندگانتان را برای مدتی جلب کنید.‏ اما وقتی به مطلبی اشاره می‌کنید که با آن به‌خوبی آشنایی دارند و توضیح بیشتری نیز در مورد آن نمی‌دهید،‏ شاید تمرکز حواس خود را از دست بدهند.‏ شما باید روشن سازید که گفته‌هایتان چرا و چگونه برایشان مفید است.‏

کتاب مقدّس ما را ترغیب می‌کند که خردمند باشیم،‏ یعنی به جنبه‌های عملی یک موضوع بیندیشیم.‏ (‏امث ۳:‏۲۱‏)‏ در گذشته یَهُوَه به یحیای تعمیددهنده مأموریت داد که مردم را «به سوی حکمتِ درستکاران بازگرداند؛‏» یعنی حکمتی که مفید و عملی است.‏ (‏لو ۱:‏۱۷‏)‏ این حکمت از ترس خدایی سرچشمه می‌گیرد.‏ (‏مز ۱۱۱:‏۱۰‏)‏ کسانی که برای این حکمت ارزش قائلند،‏ با کمک آن بر مشکلات زندگی فائق می‌آیند و به زندگی واقعی،‏ یعنی زندگی ابدی که در پیش است،‏ دست می‌یابند.‏—‏۱تیمو ۴:‏۸؛‏ ۶:‏۱۹‏.‏

ارزش عملی نکات سخنرانی‌تان را مشخص کنید.‏ برای این منظور باید،‏ هم به مطالبی که می‌خواهید بگویید توجه کنید،‏ هم به مخاطبتان.‏ شنوندگانتان را صرفاً یک گروه در نظر نگیرید.‏ هر نفر و هر خانواده موقعیت خاص خود را دارد.‏ آنان شاید از هر سنی باشند؛‏ از خردسال و نوجوان گرفته تا افراد سالمند.‏ برخی از آنان شاید نوآموز کلام خدا باشند و برخی دیگر شاید هم‌ایمانانی باشند که حتی پیش از آن که شما به دنیا آمده باشید،‏ یَهُوَه را خدمت می‌کردند.‏ عده‌ای از آنان شاید مسیحیانی بسیار بالغ و باتجربه باشند،‏ عده‌ای دیگر کسانی که هنوز شدیداً تحت تأثیر دیدگاه‌ها و رفتارهای دنیا قرار دارند.‏ از خود بپرسید:‏ ‹چگونه مطلبی که می‌خواهم ارائه دهم می‌تواند برای این شنوندگان مفید باشد؟‏ چگونه می‌توانم کمکشان کنم که به کاربرد و ارزش عملی موضوع پی ببرند؟‏› شاید تصمیم بگیرید سخنرانی خود را به‌خصوص برای یک یا دو گروه از افرادی که در بالا ذکر شد،‏ تنظیم کنید.‏ با این حال،‏ دیگران را نیز کاملاً از نظر دور ندارید.‏

فرض کنید از شما خواسته شود که یکی از تعالیم پایه‌ای کتاب مقدّس را توضیح دهید.‏ چگونه می‌توانید آن را برای کسانی که خود به آن اعتقاد دارند،‏ به نحوی مفید ارائه دهید؟‏ تلاشتان این باشد که اعتقاد و ایمان آنان را به آن تعلیم قوی‌تر کنید.‏ چگونه؟‏ با استدلال کردن روی آیاتی که آن مطلب را تأیید می‌کند.‏ همچنین می‌توانید قدردانی آنان را نسبت به آن تعلیم بیشتر کنید.‏ برای مثال،‏ می‌توانید نشان دهید که چگونه آن تعلیم با تعالیم دیگر کتاب مقدّس و خصوصیات یَهُوَه خدا هماهنگ است.‏ سعی کنید با استفاده از شرح حال هم‌ایمانان وفادارمان نشان دهید که چگونه این تعلیم برای دیگران مفید بوده و دیدگاهشان را نسبت به آینده تغییر داده است.‏

برای نشان دادن کاربرد و ارزش عملی گفتارتان،‏ صرفاً به گفتن چند جملهٔ کوتاه در آخر سخنرانی اکتفا نکنید.‏ از همان آغاز،‏ گفتارتان چنان باشد که تک‌تک حاضران حس کنند مطالب آن به زندگی آنان مربوط می‌شود.‏ سپس نه تنها در پایان،‏ بلکه در طول گفتارتان هنگام بسط دادن هر نکتهٔ اصلی کاربرد آن را مشخص کنید.‏

وقتی کاربرد مطلبی را مشخص می‌کنید،‏ توجه داشته باشید که نحوهٔ ارائهٔ آن هماهنگ با معیارهای کتاب مقدّس باشد؛‏ یعنی آن را با محبت و دلسوزی بیان کنید.‏ (‏۱پطر ۳:‏۸؛‏ ۱یو ۴:‏۸‏)‏ پولُس رسول حتی زمانی که می‌خواست برای برادران و خواهرانش در تِسالونیکی مسئله‌ای جدّی را مطرح کند،‏ تلاش کرد به نکاتی مثبت در پیشرفت روحانی آنان اشاره کند.‏ او همچنین اطمینان داشت که برادرانش در مورد مشکلی که به وجود آمده بود،‏ کار درست را انجام خواهند داد و این اطمینان خود را در نامه‌اش به‌روشنی نشان داد.‏ (‏۱تسا ۴:‏۱-‏۱۲‏)‏ به‌راستی که چه الگوی خوبی برای ما!‏

آیا هدف سخنرانی‌تان ترغیب برادران به فعالیت موعظه و تعلیم است؟‏ سعی کنید شوق و قدردانی به این افتخار مهم را در آنان به وجود آورید.‏ البته به خاطر داشته باشید،‏ همان طور که کتاب مقدّس نیز می‌گوید،‏ همهٔ شنوندگانتان نمی‌توانند به یک میزان در این فعالیت شرکت کنند.‏ (‏مت ۱۳:‏۲۳‏)‏ پس در برادران خود احساس گناه ایجاد نکنید.‏ عبرانیان ۱۰:‏۲۴ به ما می‌گوید که «همدیگر را به ابراز محبت و اعمال نیکو برانگیزیم.‏» اگر ما دیگران را به ابراز محبت برانگیزیم،‏ این سبب می‌شود که خدمتشان را با انگیزهٔ درست افزایش دهند.‏ یَهُوَه نمی‌خواهد که ما قانونی برای میزان خدمت برادرانمان قرار دهیم،‏ بلکه می‌خواهد که آنان از روی «ایمان» اطاعت کنند.‏ (‏روم ۱۶:‏۲۶‏)‏ پس هدف باید تقویت ایمان باشد؛‏ هم ایمان خودمان،‏ هم ایمان برادرانمان.‏

کاربرد سخنانتان را برای مخاطب روشن سازید.‏ هنگام موعظه،‏ از برجسته ساختن کاربرد پیامی که بشارت می‌دهید،‏ دریغ نکنید.‏ برای این منظور باید ببینید که چه چیز فکر مردم محدوده‌تان را به خود مشغول کرده است.‏ پس به اخبار رادیو یا تلویزیون گوش دهید.‏ به تیتر اول روزنامه‌ها نگاه کنید.‏ همچنین هنگام گفتگو با مردم مستقیماً نظر آنان را جویا شوید و به سخنانشان خوب گوش دهید.‏ در این میان شاید متوجه شوید که آنان با مشکلاتی جدّی روبرو هستند؛‏ مشکلاتی همچون از دست دادن شغل،‏ پرداخت اجاره،‏ بیماری،‏ از دست دادن یکی از اعضای خانواده،‏ خطر جرم و جنایت،‏ تبعیض از سوی شخصی صاحب اختیار،‏ جدایی و طلاق و تربیت فرزندان خردسال.‏ آیا کتاب مقدّس می‌تواند کمکی برای آنان باشد؟‏ قطعاً.‏

وقتی گفتگویی را آغاز می‌کنید،‏ بی‌شک موضوعی را در نظر دارید.‏ اما اگر متوجه شدید که موضوع دیگری برای مخاطبتان اهمیت دارد،‏ بجاست در صورت امکان به آن موضوع بپردازید یا پیشنهاد کنید برای دیدار بعدی می‌توانید اطلاعاتی مفید برایش جمع‌آوری کنید.‏ البته ما نمی‌خواهیم در اموری دخالت کنیم که به ما مربوط نمی‌شود،‏ اما با خوشحالی پندهای مفید کتاب مقدّس را با دیگران در میان می‌گذاریم.‏ (‏۲تسا ۳:‏۱۱‏)‏ واضح است که آنچه بیش از همه بر شخص تأثیر می‌گذارد پندهایی از کتاب مقدّس است که به زندگی خود او مربوط می‌شود.‏

اگر مخاطبتان متوجه نشود که پیام شما چه اهمیتی در زندگی او دارد،‏ احتمالاً فوراً به گفتگو پایان خواهد داد.‏ حتی اگر شخص به ما اجازه دهد صحبت کنیم،‏ اگر نتوانیم ارزش عملی پیاممان را نشان دهیم،‏ سخنانمان تأثیر چندانی بر او نخواهد گذاشت.‏ برعکس،‏ اگر کاربرد و ارزش عملی پیام خود را روشن سازیم،‏ چه بسا گفتگویمان زندگی او را دگرگون کند.‏

هنگام مطالعهٔ کتاب مقدّس،‏ همواره کاربرد نکات درس را برجسته کنید.‏ (‏امث ۴:‏۷‏)‏ به پندها،‏ اصول و نمونه‌هایی از کتاب مقدّس اشاره کنید که طریق گام برداشتن در راه خدا را به او بیاموزد.‏ همچنین به فواید عمل کردن به آن اشاره کنید.‏ (‏اشع ۴۸:‏۱۷،‏ ۱۸‏)‏ این امر شاگرد را بر آن خواهد داشت که تغییرات لازم را در زندگی خود ایجاد کند.‏ سعی کنید در دل او محبت به یَهُوَه و میل به خشنود ساختن او را ایجاد کنید.‏ بدین سان خود بر آن می‌شود که به پندهای کلام خدا عمل کند.‏

هنگام آموزش به دیگران،‏ کافی نیست که فقط آیات را بخوانیم.‏ پولُس رسول به تیموتائوس همکار نزدیکش چنین نوشت:‏ «همچون کارگری که از کار خود سرافکنده نیست،‏ سخت تلاش کن که همواره مقبول خدا باشی و کلام حقیقت را به‌درستی به کار بندی.‏»‏‏—‏۲تیمو ۲:‏۱۵‏.‏

برای انجام این کار،‏ توضیحات ما در مورد آیات باید هماهنگ با تعالیم کتاب مقدّس باشد.‏ بجای این که صرفاً عباراتی را که برایمان جالب است،‏ از میان متن برگزینیم و نظرات خود را با آن همراه سازیم،‏ لازم است مضمون متن را در نظر گیریم.‏ یَهُوَه از طریق اِرْمیای نبی هشدار داد که انبیای کاذب ادعا می‌کنند که از قول یَهُوَه سخن می‌گویند،‏ اما در واقع «رؤیای دل خود را بیان می‌کنند.‏» (‏ار ۲۳:‏۱۶‏)‏ پولُس رسول به مسیحیان هشدار داد که کلام خدا را با عقاید بشری آلوده نسازند و چنین نوشت:‏ «اعمال پنهانی و شرم‌آور را ترک کرده‌ایم،‏ رفتاری فریبکارانه نداریم و کلام خدا را تحریف نمی‌کنیم.‏» واژه‌ای که در اینجا «تحریف» ترجمه شده است،‏ در زبان اصلی به معنای «افزودن ناخالصی» است.‏ در آن زمان تاجرانِ متقلبِ شراب،‏ محصولات خود را رقیق می‌کردند تا سود بیشتری ببرند.‏ ما کلام خدا را با در آمیختن آن با فلسفه‌های بشری تحریف نمی‌کنیم.‏ پولُس همچنین گفت:‏ «برخلاف بسیاری دیگر با کلام خدا تجارت نمی‌کنیم،‏ بلکه در حکم فرستادگان خدا،‏ آری،‏ در حضور خدا و در اتحاد با مسیح،‏ با صداقت کامل سخن می‌گوییم.‏»—‏۲قر ۲:‏۱۷؛‏ ۴:‏۲‏.‏

گاه شاید بخواهید برای برجسته کردن اصلی،‏ آیه‌ای را نقل‌قول کنید.‏ در کتاب مقدّس اصول بسیاری وجود دارد که ما را در رویارویی با موقعیت‌های مختلف زندگی راهنمایی می‌کند.‏ (‏۲تیمو ۳:‏۱۶،‏ ۱۷‏)‏ اما شما باید مطمئن باشید که آن آیه را به‌درستی به کار می‌بندید و از آن استفادهٔ نابجا نمی‌کنید؛‏ یعنی آن را به گونه‌ای تفسیر نمی‌کنید که نظرات شما را اثبات کند.‏ (‏مز ۹۱:‏۱۱،‏ ۱۲؛‏ مت ۴:‏۵،‏ ۶‏)‏ کاربرد آیات باید با کل کتاب مقدّس و مقصود یَهُوَه هماهنگ باشد.‏

اگر بخواهیم ‹کلام حقیقت را به‌درستی به کار بندیم› باید بدانیم چه روحیه‌ای در پس آن است.‏ یَهُوَه کلامش را همچون «چماقی» برای تهدید و امر و نهی به دیگران به ما نداده است.‏ معلّمان یهودیِ مخالف عیسی احکامی را از نوشته‌های مقدّس نقل‌قول می‌کردند،‏ اما چشمان خود را بر روی احکامی که یَهُوَه انجام آن‌ها را ضروری‌تر می‌داند بسته بودند؛‏ احکامی همچون عدالت،‏ رحمت و وفاداری.‏ (‏مت ۲۲:‏۲۳،‏ ۲۴؛‏ ۲۳:‏۲۳،‏ ۲۴‏)‏ عیسی هنگام تعلیم کلام خدا روحیهٔ پدرش را منعکس می‌کرد.‏ او برای آموزش کلام خدا غیرت و اشتیاقی فراوان داشت.‏ اما این غیرتش با عشق و محبت به مردم همراه بود.‏ ما باید بکوشیم او را در این خصوص سرمشق قرار دهیم.‏—‏مت ۱۱:‏۲۸‏.‏

چگونه می‌توانیم اطمینان حاصل کنیم که آیه‌ای را به‌درستی به کار می‌گیریم؟‏ خواندن مرتب کتاب مقدّس ما را در این راه یاری می‌کند.‏ یَهُوَه همچنین «غلام امین و دانا» را منصوب کرده است تا از طریق این مسیحیان مسح‌شده،‏ غذای روحانی را برای اهل خانه فراهم کند.‏ (‏مت ۲۴:‏۴۵‏)‏ با مطالعهٔ فردی و حضور مرتب در جلسات مسیحی و شرکت فعال در آن می‌توانیم از راهنمایی‌هایی که «غلام امین» در اختیار ما می‌گذارد،‏ کمال استفاده را ببریم.‏

اگر می‌خواهید آیه‌ای را به کار گیرید که برایتان ناآشناست،‏ تواضع حکم می‌کند که از قبل در مورد آن تحقیق کنید.‏ با این کار کلام حقیقت را به‌درستی به کار خواهید بست.‏—‏امث ۱۱:‏۲‏.‏

نکتهٔ مورد نظر را روشن سازید.‏ هنگام تعلیم دادن،‏ مخاطبتان باید بتواند به‌راحتی موضوع مورد بحث را با آیاتی که به کار می‌گیرید،‏ ارتباط دهد.‏ اگر شما پیش از خواندن آیه‌ای سؤالی مطرح می‌کنید،‏ شنونده‌تان باید بتواند پاسخ آن سؤال را در آیه ببیند.‏ چنانچه از آیه‌ای برای اثبات نکته‌ای استفاده می‌کنید،‏ شاگردتان باید به‌روشنی ببیند که آن آیه چگونه نکتهٔ مورد بحث را ثابت می‌کند.‏

معمولاً خواندن آیه به تنهایی کافی نیست؛‏ حتی اگر با تأکید درست خوانده شود.‏ به یاد داشته باشید که مردم عموماً با کتاب مقدّس آشنایی ندارند و احتمالاً نکتهٔ آیه را تنها با یک بار خواندن درک نخواهند کرد.‏ شما باید توجه مخاطب را به بخشی از آیه جلب کنید که مستقیماً به نکتهٔ مورد بحث مربوط است.‏

برای این کار معمولاً نیاز دارید که کلمات کلیدی را که به موضوع مورد بحث مربوط می‌شود،‏ برای مخاطب مشخص کنید.‏ یک روش ساده آن است که همان کلمات را تکرار کنید.‏ اگر مخاطبتان یک نفر باشد،‏ می‌توانید با مطرح کردن پرسشی او را راهنمایی کنید که خود،‏ کلمات کلیدی را تشخیص دهد.‏ حال اگر یک جمع را خطاب قرار می‌دهید،‏ چطور؟‏ برخی از سخنرانان ترجیح می‌دهند که با استفاده از کلمات مترادف یا با بیان نکتهٔ مورد نظر به شکلی دیگر،‏ به این هدف برسند.‏ اگر شما این شیوه را به کار می‌گیرید،‏ مراقب باشید مخاطبتان ارتباط بین نکتهٔ مورد بحث و کلمات کلیدی آیه را از دست ندهد.‏

شما با مشخص کردن کلمات کلیدی،‏ در واقع شالوده را ریخته‌اید.‏ حال باید بر روی آن بنا کنید.‏ آیا هنگام معرفی آیه،‏ مشخص کردید که چرا می‌خواهید آن آیه را بخوانید؟‏ در این صورت،‏ نشان دهید کلماتی که برجسته ساخته‌اید با آنچه هنگام معرفی آیه به شنونده‌تان گفته‌اید،‏ چه ارتباطی دارد.‏ توضیحات شما باید ساده و روشن باشد.‏ حتی اگر پیش از خواندن آیه دلیل استفاده از آن را مشخص نکرده باشید،‏ بعد از خواند آن حتماً ارتباط آیه را با موضوع مورد بحث توضیح دهید.‏

فَریسیان از عیسی سؤالی به ظاهر دشوار کردند و پرسیدند:‏ «آیا جایز است که مرد،‏ به هر دلیلی زن خود را طلاق دهد؟‏» عیسی بر مبنای پیدایش ۲:‏۲۴ به آنان پاسخ داد.‏ قابل توجه است که او تنها یک قسمت از این نوشته را برجسته کرد و سپس ارتباط آن را با موضوع مورد بحثشان نشان داد.‏ آری،‏ او نخست اشاره کرد که مرد و زن «یک تن» می‌گردند،‏ سپس چنین نتیجه‌گیری کرد:‏ «از این رو،‏ آنچه خدا پیوست،‏ هیچ انسانی جدا نسازد.‏»—‏مت ۱۹:‏۳-‏۶‏.‏

برای روشن ساختن ارتباط میان آیه و موضوع مورد نظر چه مقدار توضیح لازم است؟‏ این بستگی به اهمیت نکتهٔ مورد بحث دارد و این که شنوندگانتان را چه کسانی تشکیل می‌دهند.‏ در هر صورت،‏ هدف شما باید این باشد که توضیحاتتان ساده و روشن باشد.‏

بر اساس آیات استدلال کنید.‏ در اعمال ۱۷:‏۲،‏ ۳ در مورد خدمت موعظهٔ پولُس رسول در شهر تِسالونیکی آمده است که او ‹بر اساس نوشته‌های مقدّس استدلال می‌کرد.‏› این مهارتی است که همهٔ خادمان خدا باید در خود پرورش دهند.‏ برای مثال،‏ پولُس به برخی رویدادهای زندگی و خدمت عیسی اشاره کرد و نشان داد که این رویدادها از پیش در نوشته‌های مقدّس عبری پیشگویی شده بود.‏ سپس با این استدلال قانع‌کننده چنین نتیجه‌گیری کرد:‏ «این عیسی که در مورد او به شما موعظه می‌کنم،‏ همان مسیح است.‏»‏

پولُس در نامهٔ خود به مسیحیان عبرانی،‏ بارها از نوشته‌های مقدّس عبری نقل‌قول کرد.‏ او برای تأکید بر نکته‌ای در آن نوشته‌ها یا روشن ساختن آن،‏ اغلب یک یا چند کلمه را برجسته می‌کرد،‏ سپس کاربرد آن را نشان می‌داد.‏ (‏عبر ۱۲:‏۲۶،‏ ۲۷‏)‏ در باب ۳ کتاب عبرانیان‏،‏ پولُس از مزمور ۹۵:‏۷-‏۱۱ نقل‌قول می‌کند.‏ توجه کنید که چگونه او به توضیح سه جنبه از این آیات پرداخت:‏ ۱)‏ اشارهٔ مزمورنویس به دل (‏عبر ۳:‏۸-‏۱۲‏)‏،‏ ۲)‏ اهمیت واژهٔ «امروز» (‏عبر ۳:‏۷،‏ ۱۳-‏۱۵؛‏ ۴:‏۶-‏۱۱‏)‏ و ۳)‏ مفهوم عبارت «آنان به آرامی من راه نخواهند یافت» (‏عبر ۳:‏۱۱،‏ ۱۸،‏ ۱۹؛‏ ۴:‏۱-‏۱۱‏)‏.‏ شما نیز تلاش کنید هنگام توضیح ارتباط میان موضوع مورد بحث و آیات،‏ همین الگو را به کار گیرید.‏

توجه کنید که در لوقا ۱۰:‏۲۵-‏۳۷‏،‏ عیسی چگونه با مهارت بسیار بر اساس نوشته‌های مقدّس استدلال می‌کند.‏ فقیهی از عیسی پرسید:‏ «استاد،‏ باید چه کنم تا زندگی جاودان را به میراث برم؟‏» عیسی برای پاسخ به آن مرد،‏ نخست نظر خود او را در این خصوص جویا شد و پس از آن بر اهمیت انجام آنچه در کلام خدا آمده است،‏ تأکید کرد.‏ اما عیسی متوجه شد که آن مرد نکتهٔ مهمی را درک نکرده است.‏ از این رو،‏ تنها یک واژه،‏ یعنی واژهٔ «همسایه» را از نوشته‌ای که آن مرد به آن اشاره کرد برگزید و به شیوه‌ای ماهرانه به او کمک کرد تا به مفهوم آن پی ببرد.‏ عیسی به‌راحتی می‌توانست به تعریف آن واژه اشاره کند.‏ اما چنین نکرد،‏ بلکه با نقل حکایتی آن مرد را یاری رساند تا خود به نتیجهٔ درست برسد.‏

پس می‌بینیم که عیسی برای جواب به سؤالات دیگران صرفاً نوشته‌ای را که پاسخی صریح به پرسش آنان بدهد،‏ نقل‌قول نمی‌کرد.‏ او آن نوشته را برای مخاطبش تحلیل می‌کرد و سپس ارتباط آن را با موضوع مورد بحث روشن می‌ساخت.‏

وقتی صَدّوقیان اعتقاد به رستاخیز را زیر سؤال بردند،‏ عیسی توجه آنان را به عبارتی در خروج ۳:‏۶ جلب کرد.‏ البته او تنها به بیان آن عبارت اکتفا نکرد،‏ بلکه بر اساس آن نوشته استدلال کرد تا به‌روشنی نشان دهد که رستاخیز جزو مقصود خداست.‏—‏مرق ۱۲:‏۲۴-‏۲۷‏.‏

اگر می‌خواهید معلّمی ماهر شوید،‏ یکی از قدم‌های مهم در این راه آن است که بیاموزید به نحوی صحیح و مؤثر بر اساس نوشته‌های مقدّس استدلال کنید.‏