شما میتوانید از دوستیهای بادوام برخوردار شوید
موانعی بر سر راه دوستیها و رفاقتها وجود دارد. در واقع، کتاب مقدس فقدان محبت، الفت یا عاطفه و همچنین فقدان پاکی و صداقت را در این «ایّام آخر،» پیشگویی کرده است. (۲تیموتاؤس ۳:۱-۵؛ متی ۲۴:۱۲) این اوضاع و احوال، بلای بیسابقهٔ تنهایی را با خود به ارمغان داشته است. شخصی اظهار کرد: «شرایط در همسایگی من، مثل شرایط کشتی نوح میماند. اگر یک زوج نباشید، نمیتوانید داخل شوید.» تمامی تقصیر این اوضاع را نمیتوان به گردن فردِ تنها گذاشت. در برخی از مناطق دنیا، تعداد بیش از پیش نقلمکانها، از هم پاشیده شدن خانوادهها، شهرهای خطرناک و نیز سرد و عاری از عواطف انسانی و کاهش قابلملاحظهای در وقت آزاد مردم، از جمله عواملی هستند که برقراری دوستیهای بادوام را مشکل میسازند.
یک شهرنشین امروزی، احتمال دارد در عرض یک هفته، با مردم بیشتری برخورد داشته باشد تا اینکه یک روستایی قرن هجدهم در طی یک سال و یا حتی در مدت عمر خود! با وجود این، امروزه روابط اغلب سطحی هستند. عدهٔ بسیاری خود را در معاشرت دائمی و تلاش به جهت داشتن اوقات خوش، غرق مینمایند. معهذا، باید قبول کنیم که خوشگذرانیهای بیمحتوا با معاشران ناباب، مانند استفاده از خار به منظور سوخت است. جامعه ۷:۵، ۶ چنین نقل میکند: «شنیدن عتاب حکیمان بهتر است از شنیدن سرود احمقان. زیرا خندهٔ احمقان مثل صدای خارها در زیر دیگ است و این نیز بطالت است.» از سوزاندن خار، آتش کوتاهمدت، پرنور و پر سر و صدایی تولید میشود، لیکن، خار به اندازهٔ کافی محتوا برای سوختن ندارد تا ما را گرم نگاه دارد. همینطور، دوستان پر سر و صدای خندان، شاید برای مدت کوتاهی ما را سرگرم کنند، لیکن، تنهایی را به طور کامل رفع ننموده و نیاز ما را به دوستان واقعی ارضاء نخواهند کرد.
تنهایی گزیدن با تنها بودن، متفاوت است. تنهایی گزیدن تا حدی برای ما ضروری است تا بتوانیم تجدید قوا کرده و در نتیجه بیشتر بتوانیم به وظایف دوستی خود عمل کنیم. بسیاری از مردم، وقتی تنها میشوند، بلافاصله به نوعی تفریح الکترونیکی روی میآورند. بررسیی آشکار ساخت که یکی از معمولترین واکنشها در مقابل تنهایی، تماشا کردن تلویزیون است. لهذا، محققین به این نتیجهگیری رسیدند که تماشای تلویزیون برای مدت طولانی، یکی از بدترین کارهایی است که میتوانیم در اوقات تنهایی انجام دهیم. تماشای تلویزیون بر بیارادگی، کسالت و خیالبافی میافزاید و به هیچ وجه جانشین مناسبی برای برخورد رو در رو با مردم نیست.
در واقع، اگر از اوقات تنهایی خود به نحوی سازنده استفاده کنیم، در آن صورت، تنهایی گزیدن میتواند بسیار باارزش باشد. ما این کار را میتوانیم با مطالعه، نوشتن نامه، درست کردن چیزی و یا حتی با استراحت، انجام دهیم. تنهایی گزیدن به نحوی سازنده، همچنین شامل دعا کردن به خدا، مطالعهٔ کتاب مقدس و تأمل بر روی آن، میشود. (مزمور ۶۳:۶) اینها طریقهایی برای نزدیکتر شدن به یَهُوَه خدا است، یعنی شخصی که باید والاترین دوست ما باشد.
مثالهایی از کتاب مقدس در مورد دوستی
دوست بودن با افراد بسیار، خوب است، لیکن کتاب مقدس خاطرنشان میسازد که «دوستی هست که از برادرْ چسپندهتر میباشد.» (امثال ۱۸:۲۴) همهٔ ما به تعدادی دوست صمیمی که واقعاً به ما توجه داشته باشند و اینکه دوستی با آنان برای ما لذتبخش، نیروبخش و آرامشبخش باشد، احتیاج داریم. این گونه دوستیهای واقعی، امروزه شاید معمول نباشد، لیکن در کتاب مقدس چند مورد خاص از دوستی در دوران باستان، به تحریر درآمده است. برای مثال، دوستی قابلتوجهی میان داوود و یوناتان وجود داشت. ما از این مثال چه میتوانیم بیاموزیم؟ چرا دوستی آنان دوام داشت؟
یک دلیل آن، این بود که داوود و یوناتان، علائق درخور اهمیت مشترکی داشتند. ولی از همه مهمتر، این دو شخص، در احساس عمیق تخصیص به یَهُوَه خدا شریک بودند. وقتی یوناتان ایمان داوود به خدا و اعمال وی را در دفاع از مردم یَهُوَه، ملاحظه کرد، «دل یوناتان بر دل داود چسپید و یوناتان او را مثل جان خویش دوست داشت.» (۱سموئیل ۱۸:۱) بنابراین، محبت طرفین دوست به خدا، پیوند آنان را به یکدیگر محکمتر میکند.
یوناتان و داوود، افراد قوی و نیرومندی بودند که بر طبق اصول خدایی زندگی میکردند. از این رو، آنان میتوانستند به یکدیگر احترام بگذارند. (۱سموئیل ۱۹:۱-۷؛ ۲۰:۹-۱۴؛ ۲۴:۶) اگر دوستان خداترسی داریم که اصول کتاب مقدس بر زندگی ایشان حاکم است، باید گفت که واقعاً برکت یافتهایم.
عوامل دیگری نیز بر دوستی میان داوود و یوناتان میافزود. رابطهٔ آنان، صادقانه و در ضمن صریح و بیپرده بود و همچنین به یکدیگر اطمینان میکردند. یوناتان از روی وفاداری، بیشتر به فکر منافع داوود بود تا منافع خود. یوناتان از بابت اینکه وعدهٔ پادشاهی به داوود داده شده بود، حسادت نمیورزید؛ بلکه در عوض، از لحاظ روحی و عاطفی از وی حمایت میکرد. داوود نیز کمک او را میپذیرفت. (۱سموئیل ۲۳:۱۶-۱۸) داوود و یوناتان، به طریقهایی هماهنگ با کتاب مقدس، به یکدیگر ابراز احساسات میکردند. دوستی خدایی آنان، مبنی بر قدردانی و همچنین مهر و علاقهٔ واقعی بود. (۱سموئیل ۲۰:۴۱؛ ۲سموئیل ۱:۲۶) آن دوستی، رابطهای ناگسستنی بود، چرا که این مردان، هر دو به خدا وفادار باقی ماندند. به اجرا گذاردن چنین اصولی، به ما در برقرار کردن و نگاه داشتن دوستیهای واقعی، کمک میکند.
نحوهٔ برقراری دوستی
آیا در پی یافتن دوستان واقعی هستید؟ شاید مجبور نباشید راه دور بروید. شاید بتوانید با برخی از کسانی که مرتباً با آنان در تماس هستید، دوستی کنید و ممکن است آنان نیز به دوستی شما نیاز داشته باشند. به اجرا گذاردن توصیهٔ پولس رسول که میگوید در دل خود «گشاده شوید،» بخصوص در رابطه با مسیحیان دیگر، عاقلانه است. (۲قرنتیان ۶:۱۱-۱۳) لیکن، اگر سعیتان در برقراری دوستی، منجر به پیوندی اساسی نشد، بیتابی نکنید. معمولاً، ایجاد دوستی، احتیاج به وقت دارد و در ضمن، روابط به یک اندازه عمیق نخواهند بود. (جامعه ۱۱:۱، ۲، ۶) البته، برای برخوردار شدن از دوستی صمیمی، باید از خود گذشتگی نشان دهیم و همچنین نیاز به پیروی از نصیحت عیسی داریم: «لهذا آنچه خواهید که مردم بشما کنند شما نیز بدیشان همچنان کنید»—متی ۷:۱۲.
چه کسانی به دوستی با شما نیاز دارند؟ علاوه بر اشخاص همسن شما، در مورد افراد جوانتر و یا مسنتر چطور؟ دوستی داوود و یوناتان، روت و نَعُومی، پولس و تیموتاؤس، میان اشخاصی بود که با یکدیگر اختلاف سنی داشتند. (روت ۱:۱۶، ۱۷؛ ۱قرنتیان ۴:۱۷) آیا میتوانید با اشخاص بیوه و افراد مجرد نیز دوستی برقرار کنید؟ همچنین، به کسانی که اخیراً به منطقهٔ شما آمدهاند، فکر کنید. احتمال دارد این اشخاص، به دلیل نقل مکان و یا تغییر روش زندگی، از معاشرت با اکثر یا حتی همهٔ دوستانشان، دست کشیده باشند. منتظر نباشید تا دیگران شما را پیدا کنند. اگر یک مسیحی هستید، با به اجرا گذاردن توصیهٔ پولس، دوستی بادوام برقرار کنید. پولس میگوید: «با محبّت برادرانه یکدیگر را دوست دارید و هر یک دیگریرا بیشتر از خود اکرام بنماید.»—رومیان ۱۲:۱۰.
ما میتوانیم به دوستی، به عنوان نوعی بخشش بنگریم. عیسی گفت که اگر مرتباً به دیگران بخشش کنیم، مردم نیز به ما بخشش خواهند کرد. او همچنین خاطرنشان ساخت که دادن از گرفتن فرخندهتر و مسرتآمیزتر است. (لوقا ۶:۳۸؛ اعمال ۲۰:۳۵) آیا انسانهایی را با پیشینههای مختلف، ملاقات کردهاید؟ کنگرههای بینالمللی شاهدان یَهُوَه، گواه بر این بودهاند که انسانها با فرهنگهای گوناگون، وقتی در پرستش خدا شریک میشوند، میتوانند دوستیهای واقعی و بادوام برقرار کنند.
دوستیهای خود را مصون نگاه دارید
متأسفانه، کسانی که از قرار معلوم دوست هستند، گاهی اوقات دل یکدیگر را به درد میآورند. غیبت، سوء استفاده از اطمینان، عدم قدردانی، جزء اعمالی هستند که وقتی از جانب شخصی رخ میدهند که شما وی را دوست واقعی خود میدانید، بسیار دردناک هستند. در چنین موقعیتهایی چه میتوان کرد؟
از خودتان مثالی خوب بر جای بگذارید. هر آنچه که در توان دارید انجام دهید تا باعث دردی غیرضروری نگردید. در مناطقی، چنین معمول است که دوستان، نقاط ضعف یکدیگر را به مسخره میگیرند. لیکن، رفتار ناملایم و حیلهگری دوستان را به یکدیگر جلب نمیکند، حتی اگر آنان بر فرض ‹شوخی بکنند›؟»—امثال ۲۶:۱۸، ۱۹.
سخت بکوشید تا دوستیها را حفظ کنید. وقتی دوستان، بیش از حد از یکدیگر انتظار داشته باشند، گاهی اوقات سوء تفاهمهایی رخ میدهد. دوستی که مریض است و یا مشغلهٔ ذهنی دارد، احتمال دارد به علت مشکل بزرگی، قادر نباشد مثل همیشه گرمی خود را ابراز کند. پس در چنین اوقاتی، سعی کنید شرایط او را درک نموده و از او حمایت کنید.
مشکلات را فوراً و با مهربانی رفع کنید. در صورت امکان، این کار را به طور خصوصی انجام دهید. (متی ۵:۲۳، ۲۴؛ ۱۸:۱۵) دوست خود را مطمئن سازید که شما خواهان حفظ رابطهای خوب با وی هستید. دوستان واقعی، یکدیگر را میبخشند. (کولسیان ۳:۱۳) آیا شما نیز چنین دوستی هستید، یعنی دوستی که از برادر وفادارتر است؟
خواندن و فکر کردن در مورد دوستی، تنها آغاز کار است. در صورتی که تنها هستیم، بیاییم اقدام لازم را انجام داده و بزودی تنهاییمان به سر خواهد آمد. اگر جد و جهد کنیم، میتوانیم دوستیهای واقعی برقرار کنیم. ما با بعضی از آنان، پیوند خاصی را تشکیل خواهیم داد. لیکن، هیچ کس نمیتواند جای خدا یعنی والاترین دوست را بگیرد. فقط یَهُوَه میتواند کاملاً ما را بشناسد، شرایط ما را درک نموده و از ما حمایت کند. (مزمور ۱۳۹:۱-۴، ۲۳، ۲۴) علاوه بر این، کلام او امید شگفتآوری دربارهٔ آینده به ما میدهد—امید دنیایی جدید، که در آنجا میتوانیم برای همیشه دوستان واقعی داشته باشیم.—۲پطرس ۳:۱۳.
[تصاویر در صفحهٔ ۵]
ما نیز میتوانیم مانند داوود و یوناتان از دوستی واقعی برخوردار باشیم