مأخذ جزوهٔ کار و آموزش
۴-۱۰ ژوئن
گنج‌هایی در کلام خدا | مَرقُس ۱۵-۱۶
«عیسی به پیشگویی‌ها تحقق بخشید»
نکاتی برای مطالعه در nwtsty از مر ۱۵:۲۴، ۲۹
تقسیم لباس‌هایش: این گزارش در یوحنا ۱۹:۲۳ و ۲۴ با جزئیات بیشتر و کامل‌تری ذکر شده است که در گزارش‌های مَتّی، مَرقُس و لوقا ذکر نشده است: از قرار معلوم، سربازان رومی هم برای جامهٔ زیرین و هم برای ردا و جامه‌های دیگر عیسی قرعه انداختند. سربازان جامه‌های عیسی را به‌جز جامهٔ زیرین او «چهار قسمت کردند؛ برای هر سرباز یک قسمت.» اما آنان نخواستند که جامهٔ زیرین او را پاره کنند، پس برای آن قرعه انداختند و بدین شکل پیشگویی ذکرشده در مزمور ۲۲:۱۸ در رابطه با مسیح تحقق یافت. ظاهراً، در بین جلّادان رسم بود که لباس محکومان را برای خود نگه دارند. از این رو، لباس و اموال مجرمان را قبل از کشتن تصاحب می‌کردند و سبب حقارت بیشتر مجرمان می‌شدند.
سر خود را تکان می‌دادند: این عمل معمولاً با ریشخند، استهزا و تمسخر همراه بود. آن رهگذران نادانسته پیشگویی ثبت‌شده در مزمور ۲۲:۷ را به تحقق رساندند.
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از مر ۱۵:۴۳
یوسف: تک‌تک نگارندگان انجیل‌ها اطلاعاتی گوناگون دربارهٔ یوسف در اختیار ما می‌گذارند. برای مثال، مَتّای خراجگیر دربارهٔ او گفت که «مردی ثروتمند» بود؛ مَرقُس که انجیلش را در اصل برای رومیان نوشت گفت که او «از اعضای محترم شورا» و در انتظار پادشاهی خدا بود؛ لوقا، پزشکی دلسوز گفت که «او مردی نیکو و درستکار بود»؛ فقط یوحنا در انجیلش ثبت کرده است که او «به دلیل ترس از یهودیان در خفا شاگرد عیسی بود.»—مت ۲۷:۵۷-۶۰؛ مر ۱۵:۴۳-۴۶؛ لو ۲۳:۵۰-۵۳؛ یو ۱۹:۳۸-۴۲.
کندوکاو برای یافتن گوهرهای روحانی
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از مر ۱۵:۲۵
ساعت سوم: یعنی حدوداً ساعت ۹ صبح. برخی این گزارش را با گزارش یوحنا ۱۹:۱۴-۱۶ مغایر می‌دانند. در آنجا می‌گوید: «حدود ساعت ششم» بود که پیلاتُس عیسی را به یهودیان سپرد تا او را بر تیر اعدام کنند. با آن که در آیات دلیل این تفاوت کاملاً توضیح داده نشده است، باز هم می‌توان به این نکات توجه کرد: وقتی انجیل‌ها به آخرین روز زندگی عیسی بر زمین اشاره می‌کنند، در کل با هم هماهنگی دارند. هر چهار گزارش نشان می‌دهد که کاهنان و ریش‌سفیدان صبح زود به گرد هم جمع شدند و سپس عیسی را نزد پُنتیوس پیلاتُس، والی رومی بردند. (مت ۲۷:۱، ۲؛ مر ۱۵:۱؛ لو ۲۲:۶۶–۲۳:۱؛ یو ۱۸:۲۸) مَتّی، مَرقُس و لوقا گزارش می‌دهند که وقتی عیسی بر تیر شکنجه بود، تاریکی «از ساعت ششم تا نهم . . . تمام زمین را فرا گرفت.» (مت ۲۷:۴۵، ۴۶؛ مر ۱۵:۳۳، ۳۴؛ لو ۲۳:۴۴) یک نکته که باید دربارهٔ زمان اعدام عیسی در نظر داشت، این است که شلاق یا تازیانه زدن بخشی از روند اعدام محسوب می‌شد. گاهی ضربات شلاق به‌قدری فجیع بود که مجرم زیر شلاق می‌مرد. شلاق‌هایی که به عیسی زدند به‌قدری شدید بود که حتی قادر نبود تیر اعدامش را به‌تنهایی حمل کند و لازم شد کسی دیگر آن را حمل کند. (لو ۲۳:۲۶؛ یو ۱۹:۱۷) پس، از آنجا که شلاق زدن آغاز روند کشتن مجرم تلقّی می‌شد، می‌توان گفت که تا زمان میخکوب شدن عیسی بر تیر شکنجه مدتی گذشت. در اثبات این موضوع می‌توان به مَتّی ۲۷:۲۶ و مَرقُس ۱۵:۱۵ توجه کرد که ظاهراً شلاق زدن را آغاز فرایند اعدام دانستند. بنابراین، اشخاص مختلف شاید با دیدی متفاوت به زمان وقوع اعدام عیسی می‌نگریستند و شروع آن را در ساعت‌های مختلف می‌دانستند. شاید این موضوع توضیحی باشد که چرا پیلاتُس از مرگ سریع عیسی بر تیر شکنجه تعجب کرد. (مر ۱۵:۴۴) به علاوه، در روزگار نگارندگان اناجیل، روز و شب بر مبنای تقسیم‌بندی زمان در یونان و روم، به چهار بخش یا پاسِ سه‌ساعته تقسیم می‌شد. بر مبنای این سیستم تقسیم‌بندی، روز با طلوع خورشید از حدود ساعت ۶ صبح آغاز می‌شد. از این رو، متوجه می‌شویم که چرا در آیات اغلب به ساعت سوم، ششم و نهم روز اشاره شده است. (مت ۲۰:۱-۵؛ یو ۴:۶؛ اع ۲:۱۵؛ ۳:۱؛ ۱۰:۳، ۹، ۳۰) همچنین در آن دوران، زمان به دقت روزگار ما اندازه‌گیری نمی‌شد و اغلب واژهٔ «حدود» در آیات به چشم می‌خورد، چنانکه در یوحنا ۱۹:۱۴ نیز آمده است. (مت ۲۷:۴۶؛ لو ۲۳:۴۴؛ یو ۴:۶؛ اع ۱۰:۳، ۹) به طور خلاصه، وقتی مَرقُس به ساعت سوم اشاره کرد احتمالاً به زمان شلاق زدن عیسی اشاره می‌کرد که از دید او ابتدای روند اعدام بود، در حالی که یوحنا احتمالاً فقط زمان میخکوب شدن عیسی را در نظر داشت. هر دو نگارنده احتمالاً به ساعت تقریبی اشاره کردند و یوحنا حتی از واژهٔ «حدود» استفاده کرده است. با توجه به این نکات، می‌توان به دلیل تفاوتی که بین انجیل مَرقُس و انجیل یوحنا وجود دارد پی برد. در آخر، این موضوع که یوحنا ده‌ها سال بعد از مَرقُس در کتاب خود به زمانی اشاره می‌کند که به نظر با گزارش مَرقُس متفاوت است، نشان می‌دهد که یوحنا صرفاً از گزارش مَرقُس رونویسی نکرده است.
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از مر ۱۶:۸
از ترس به هیچ کس چیزی نگفتند: انجیل مَرقُس مطابق با کهن‌ترین دست‌نوشته‌ها با این عبارت در آیهٔ هشت تمام می‌شود و آیاتی دیگر در پی آن نیامده است. برخی ادعا می‌کنند که ممکن نیست که مَرقُس کتاب خود را چنین ناگهانی به پایان رساند و حتماً در نسخهٔ اصلی آن آیاتی دیگر پس از آیهٔ ۸ آمده بود. اما از آنجا که سبک نوشتاری مَرقُس کلاً کوتاه و مختصر است، چنین ادعایی لزوماً درست نیست. همچنین، جِروم و اوزِب، محققان قرن چهارم اشاره کرده‌اند که متن معتبر و اصلی انجیل مَرقُس با این کلام تمام می‌شود: «از ترس به هیچ کس چیزی نگفتند.»
در تعدادی از دست‌نوشته‌ها و ترجمه‌ها به زبانهای مختلف، چند جمله یا ۱۲ آیه پس از آیهٔ ۸ دیده می‌شود که به «بخش پایانی کوتاه» و «بخش پایانی بلند» معروف است. بخش پایانی بلند (مشتمل از ۱۲ آیه) در این دست‌نوشته‌هایی از قرن پنجم میلادی به چشم می‌خورد: کودکس آلکساندرینوس (Codex Alexandrinus)، کودِکس کودِکس احکام اِفرایمی سوریه‌ای (Codex Ephraemi Syri rescriptus)، و کودِکس بِزایی کنتابریجینسیس (Codex Bezae Cantabrigiensis). همچنین، بخش پایانی بلند در این دست‌نوشته‌ها نیز یافت می‌شود: در ترجمهٔ وُلگیت به زبان لاتین (Vulgate)، متون کیورتونیان سُریانی (Curetonian Syriac) و پِشیتای سُریانی (Peshitta Syriac). با این حال، این ۱۲ آیه در دست‌نوشته‌های کهن‌تر یافت نمی‌شود که عبارتند از: کودِکس سیناییه (Codex Sinaiticus) و کودِکس واتیکانوس (Codex Vaticanus) از قرن چهارم میلادی؛ کودِکس سیناییه سوری (Codex Sinaiticus Syriacus) از قرن چهارم یا پنجم میلادی؛ کهن‌ترین نسخهٔ «ساهیدیک قبطی» (Sahidic Coptic) از قرن پنجم میلادی. مشابهاً انجیل مَرقُس در کهن‌ترین دست‌نوشته‌های موجود به زبانهای ارمنی و گرجی نیز با آیهٔ ۸ پایان می‌یابد.
در برخی از دست‌نوشته‌های جدیدتر یونانی و ترجمه‌ها به زبانهای دیگر چند جمله در پی آیهٔ ۸ آمده است. در دست‌نوشته‌ای از قرن هشتم میلادی به نام کودِکس رِگیوس (Codex Regius)، در آخر کتاب مَرقُس، هم «بخش پایانی کوتاه» و هم «بخش پایانی بلند» دیده می‌شود. البته قبل از این متن اضافه‌شده آمده است که هرچند این عبارات به‌تازگی در برخی ترجمه‌ها دیده می‌شود، اما هیچ یک از آنها اصیل و معتبر شناخته نشده است.
بخش پایانی کوتاه
این چند جمله که در برخی ترجمه‌ها پس از آیهٔ ۸ در باب ۱۶ کتاب مَرقُس دیده می‌شود، جزو متون الهام‌شدهٔ کتاب مقدّس محسوب نمی‌شود. در ترجمهٔ اورشلیم به زبان فارسی، این چند جمله چنین ترجمه شده است:
آنچه را به ایشان گفته شد، به‌اختصار برای یاران پِطرُس حکایت کردند. سپس عیسی خود پیام مقدّس و فناناپذیر نجات ابدی را از طریق ایشان، از خاور تا باختر بُرد.
بخش پایانی بلند
بخش پایانی بلند عبارت است از ۱۲ آیه که پس از مَرقُس ۱۶:۸ به متن الهام‌شدهٔ کتاب مقدّس اضافه شده است و جزو کلام الهامی خدا محسوب نمی‌شود. در ترجمهٔ هزارهٔ نو این متن اینچنین برگردانده شده است:
۹ چون عیسی در سحرگاه نخستین روز هفته برخاست، نخست بر مریم مَجدَلیّه که از او هفت دیو بیرون کرده بود، ظاهر شد. ۱۰ مریم نیز رفت و به یاران او که در ماتم و زاری بودند، خبر داد. ۱۱ امّا آنها چون شنیدند که عیسی زنده شده و مریم او را دیده است، باور نکردند. ۱۲ پس از آن، عیسی با سیمایی دیگر بر دو تن از ایشان که به مزارع می‌رفتند، ظاهر شد. ۱۳ آن دو بازگشتند و دیگران را از این امر آگاه ساختند، امّا سخن ایشان را نیز باور نکردند. ۱۴ سپس عیسی بر آن یازده تن، در حالی که به غذا نشسته بودند، ظاهر شد و آنها را به سبب بی‌ایمانی و سختدلیشان توبیخ کرد، زیرا سخن کسانی را که او را پس از رستاخیزش دیده بودند، باور نکردند. ۱۵ آنگاه بدیشان فرمود: «به سرتاسر جهان بروید و خبر خوش را به همهٔ خلایق موعظه کنید. ۱۶ هر که ایمان آوَرَد و تعمید گیرد، نجات خواهد یافت. امّا هر که ایمان نیاورد، محکوم خواهد شد. ۱۷ و این آیات همراه ایمانداران خواهد بود: به نام من دیوها را بیرون خواهند کرد و به زبانهای تازه سخن خواهند گفت ۱۸ و مارها را با دستهایشان خواهند گرفت، و هر گاه زهری کُشنده بنوشند، گزندی به آنها نخواهد رسید، و دستها بر بیماران خواهند نهاد و آنها شفا خواهند یافت.
۱۹ عیسای خداوند پس از آنکه این سخنان را بدیشان فرمود، به آسمان بالا برده شد و به دست راست خدا بنشست. ۲۰ پس ایشان بیرون رفته، در همه جا موعظه می‌کردند، و خداوند با ایشان عمل می‌کرد و کلام خود را با آیاتی که همراه ایشان بود، ثابت می‌نمود.
۱۱-۱۷ ژوئن
کندوکاو برای یافتن گوهرهای روحانی
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۱:۶۹
شاخ نجات: یا «نجات‌دهنده‌ای قدرتمند.» در کتاب مقدّس، شاخ حیوان اغلب مظهر قدرت، غلبه و پیروزی است. (۱سم ۲:۱؛ مز ۷۵:۴، ۵، ۱۰؛ ۱۴۸:۱۴؛ پاورقی‌ها) شاخ‌ها همچنین نمادی بود از حکمرانان و فرمانروایان، چه درستکار چه شریر و پیروزی‌هایشان در جنگ‌ها ارتباطی داشت با کارآیی شاخ‌هایشان. (تث ۳۳:۱۷؛ دان ۷:۲۴؛ ۸:۲-۱۰، ۲۰-۲۴) در این مضمون، عبارت «شاخ نجات» به مسیح دلالت دارد، یعنی نجات‌دهنده‌ای مقتدر با قدرت نجات.
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۱:۷۶
پیشاپیش یَهُوَه خواهی رفت: یحیای تعمیددهنده از این جهت «پیشاپیش یَهُوَه» رفت که پیشرو عیسی بود، یعنی کسی که نمایندهٔ پدرش بود و در نام پدرش آمد.—یو ۵:۴۳؛ ۸:۲۹.
۱۸-۲۴ ژوئن
گنج‌هایی در کلام خدا | لوقا ۲-۳
«ای جوانان، آیا از نظر روحانی پیشرفت می‌کنید؟»
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۲:۴۱
بر حسب عادت همیشگی: شریعت، زنان را موظف نکرده بود که در عید پِسَح حضور یابند. با این حال، عادت همیشگی مریم بود که همراه یوسف هرساله برای این جشن به اورشلیم سفر کند. (خر ۲۳:۱۷؛ ۳۴:۲۳) آنان هر سال به همراه خانوادهٔ رو به رشدشان، سفر رفت و برگشتی را به مسافت ۳۰۰ کیلومتر می‌پیمودند.
نکاتی برای مطالعه در nwtsty از لو ۲:۴۶، ۴۷
از ایشان سؤال می‌کرد: با توجه به واکنش آنانی که به عیسی گوش می‌دادند، مشخص می‌شود که سؤالات او مانند سؤالات پسربچه‌ای نبود که از روی کنجکاوی سؤال می‌کند. (لو ۲:۴۷) واژهٔ یونانی که در اینجا «سؤال می‌کرد» ترجمه شده است همچنین می‌تواند به سؤالاتی دلالت داشته باشد که در محکمه برای بازپرسی استفاده می‌شود. (مت ۲۷:۱۱؛ مر ۱۴:۶۰، ۶۱؛ ۱۵:۲، ۴؛ اع ۵:۲۷) تاریخدانان می‌گویند که برخی از رهبران دینی سرشناس، عادت داشتند بعد از اعیاد در معبد بمانند و در یکی از ورودی‌های بزرگ معبد تعلیم دهند. مردم می‌توانستند در کنار این مردان نشسته، به سخنانشان گوش دهند و از آنان سؤال کنند.
شگفت‌زده می‌شدند: واژهٔ یونانی «شگفت‌زده می‌شدند» نشان می‌دهد که مردم به‌کرّات یا به طور مستمر از تعلیم عیسی در شگفت می‌شدند.
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۲:۵۱، ۵۲
پیوسته مطیع . . . ماند: یا «همواره مطیع بود؛ همواره فرمانبردار ماند.» فرم پیوستهٔ این فعل یونانی نشان می‌دهد که عیسی پس از این که معلّمان را با دانش خود از کلام خدا در معبد تحت‌تأثیر قرار داد، به خانه رفت و خود را با فروتنی فرمانبردار والدینش ساخت. این اطاعت فراتر از اطاعت هر فرزند دیگر است؛ در واقع، عیسی بدین شکل به هر جنبه از شریعت موسوی تحقق بخشید.—خر ۲۰:۱۲؛ غلا ۴:۴.
کندوکاو برای یافتن گوهرهای روحانی
نکاتی برای مطالعه در nwtsty از لو ۲:۱۴
و بر زمین، صلح بر انسان‌های مورد عنایت او: طبق آنچه در برخی از دست‌نوشته‌ها دیده می‌شود، این عبارات را می‌توان چنین تعبیر کرد: «و بر زمین سلامتی و در میان مردم رضامندی باد؛» این آیه در برخی از ترجمه‌ها اینچنین برگردانده شده است. اما تعبیری که در ترجمهٔ دنیای جدید آمده است بر اساس دست‌نوشته‌هایی بسیار معتبر است. در واقع، فرشتگان اعلام نکردند که بدون توجه به طرز فکر و اعمال انسان‌ها، لطف خدا شامل حال همهٔ آنان خواهد شد، بلکه فرشتگان با این گفته نشان دادند که لطف خدا شامل حال کسانی می‌شود که مورد عنایت خدا واقع شده‌اند، یعنی ایمانی خالصانه به او دارند و پیرو عیسی گشته‌اند.—نکته‌ای برای مطالعه در مورد انسان‌های مورد عنایت او در این آیه ملاحظه شود.
انسان‌های مورد عنایت او: «عنایت» از واژهٔ یونانی اِودُکیا برگردانده شده است و می‌توان آن را «لطف،» «خشنودی» یا «تأیید» نیز ترجمه کرد. فعل هم‌ریشهٔ اِودُکیو در مَتّی ۳:۱۷، مَرقُس ۱:۱۱ و لوقا ۳:۲۲ نیز به کار رفته است (نکاتی برای مطالعه از مت ۳:۱۷ ملاحظه شود؛ مر ۱:۱۱). در این گزارشات، وقتی خدا پس از تعمید پسرش با او سخن می‌گوید، همین واژهٔ یونانی دیده می‌شود. این فعل یونانی این مفاهیم را نیز در بر دارد: «تأیید کردن و خشنود، راضی و شادمان بودن از.» با توجه به این نکته، عبارت «انسان‌های مورد عنایت او» (به زبان یونانی: انتروپویس اِودُکیاس) به انسان‌هایی اشاره دارد که مورد تأیید خدا هستند. می‌توان عبارت «انسان‌های مورد عنایت او» را چنین نیز ترجمه کرد: «انسان‌هایی که مورد تأیید یا خشنودی او هستند.» پس این اعلام فرشتگان نشان می‌دهد که لطف خدا شامل همهٔ انسان‌ها نمی‌شود بلکه نصیب کسانی می‌شود که ایمانی خالصانه به او دارند و پیرو پسرش می‌شوند.
۲۵ ژوئن-۱ ژوئیه
گنج‌هایی در کلام خدا | لوقا ۴-۵
«همانند عیسی با وسوسه‌ها مقابله کنید»
کلیپی از nwtsty
بالای دیوار معبد
وقتی شیطان به عیسی گفت که خود را پایین بیندازد، ممکن است حقیقتاً او را «بالای دیوار معبد» یا طبق پاورقی «بلندترین مکان معبد» قرار داده باشد، ولی دقیقاً مشخص نیست که عیسی را کجا قرار داد. از آنجا که واژهٔ «معبد» به تمامی بناهای معبد اشاره دارد، ممکن است که عیسی بر گوشهٔ جنوب شرقی معبد (۱) یا بر گوشهٔ دیگر آن ایستاده بود. نتیجهٔ افتادن از هر یک از این نقاط برای او مرگ بود، مگر آن که یَهُوَه مداخله می‌کرد.
کندوکاو برای یافتن گوهرهای روحانی
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۴:۱۷
طومار اِشَعْیای نبی: طومار دریای مرده مربوط به نوشته‌های اِشَعْیا، از ۱۷ تکهٔ پوستین متشکل شده است، طول حدوداً ۷ متر دارد و نوشته‌های آن در ۵۴ ستون آمده است. طوماری که عیسی از آن در کنیسهٔ ناصره استفاده کرد، احتمالاً طول مشابهی داشت. در قرن اول میلادی، شمارهٔ باب‌ها و آیات وجود نداشت و عیسی بدون آن، متن مورد نظرش را پیدا کرد. این که عیسی توانست این متن را پیدا کند، نشان می‌دهد که عیسی کاملاً با کلام خدا آشنایی داشت.
نکته‌ای برای مطالعه در nwtsty از لو ۴:۲۵
برای سه سال و شش ماه: بر اساس اول پادشاهان ۱۸:۱، ایلیّا پایان خشکسالی را «در سال سوّم» اعلام کرد. از این رو، برخی ادعا می‌کنند که این گفتهٔ عیسی با گزارش اول پادشاهان در تناقض است. با این حال، در اول پادشاهان نیامده است که خشکسالی کمتر از سه سال به طول انجامید. از قرار معلوم عبارتِ «در سال سوّم» به زمانی اشاره دارد که ایلیّا برای اولین بار خشکسالی را به اَخاب اعلام کرد. (۱پا ۱۷:۱) اعلام خشکسالی احتمالاً زمانی بود که فصل گرما شروع شده بود که اغلب شش ماه یا حتی بیشتر به طول می‌انجامید. به علاوه، دورهٔ خشکسالی بلافاصله بعد از ملاقات ایلیّا و اَخاب «در سال سوّم» پایان نیافت، بلکه پس از ماجرای کوه کرمل پایان یافت. (۱پا ۱۸:۱۸-۴۵) بنابراین، سخنان عیسی در لوقا ۴:۲۵ و سخنان برادر ناتنی عیسی در یعقوب ۵:۱۷ با اول پادشاهان ۱۸:۱ هماهنگ و فاقد تناقض است.