مأخذ جزوهٔ کار و آموزش
۶-۱۲ سپتامبر
گنج‌هایی در کلام خدا | تَثنیه ۳۳-۳۴
«در ‹بازوان جاودانی› یَهُوَه پناه جویید»
it-۲-E ص ۵۱
یِشورون
«یِشورون» عنوانی برای قوم اسرائیل بود. در متن سِپتواِجینْت یونانی، واژهٔ «یِشورون» به صورت «محبوب» برگردانده شده است. این عنوان به اسرائیلیان یادآوری می‌کرد که آن‌ها قوم منتخب یَهُوَه بودند و باید درستکار می‌ماندند. (تث ۳۳:۵، ۲۶؛ اش ۴۴:۲) در تَثنیه ۳۲:۱۵ نام «یِشورون» به صورت طعنه‌آمیز به کار رفته است. اسرائیلیان به جای این که هماهنگ با معنای این نام زندگی کنند، نسبت به آفریدگار خود سرکش شده و از نجات‌دهندهٔ خود رویگردان شده بودند.
rr-E کادر صفحهٔ ۱۲۰
خدا کمک می‌کند تا دوباره ‹بر پای خود بایستیم›
قرن‌ها پیش از روزگار حِزْقیال، موسی گفت که یَهُوَه نه تنها قدرت، بلکه این اشتیاق را دارد که از نیروی خود برای کمک به قومش استفاده کند. موسی نوشت: «خدای ازلی مخفیگاه توست، و زیر تو بازوان جاودانی است.» (تث ۳۳:۲۷) ما می‌توانیم مطمئن باشیم که اگر در هنگام سختی‌ها از یَهُوَه کمک بخواهیم، او با بازوانش ما را می‌گیرد، به آرامی بلندمان می‌کند و کمکمان می‌کند تا دوباره ‹بر پای خود بایستیم.›—حز ۳۷:۱۰.
با استقامت بدوید
۱۶ موسی نیز همانند ابراهیم تحقق وعدهٔ خدا را در دوران زندگی‌اش به چشم ندید. هنگامی که اسرائیلیان آمادهٔ داخل شدن به سرزمین موعود بودند، یَهُوَه به موسی گفت: «زمین را پیش روی خود خواهی دید، لیکن به آنجا به زمینی که به بنی‌اسرائیل می‌دهم، داخل نخواهی شد.» علّت آن این بود که او و هارون «در میان بنی‌اسرائیل نزد آب مریبا» به خدا خطا کردند. (تث ۳۲:۵۱، ۵۲) آیا موسی از این موضوع افسرده و رنجیده شد؟ خیر. او حتی برای قوم اسرائیل بسیار خوشحال بود و همهٔ قبایل اسرائیل را مبارک خواند. همچنین در پایان سخنش به اسرائیلیان گفت: «خوشا به حال تو ای اسرائیل! کیست مانند تو، ای قومی که از خداوند نجات یافته‌اید! که او سپر نصرت تو و شمشیر جاه توست.»—تث ۳۳:۲۹.
گوهرهای روحانی
it-۲-E ص ۴۳۹ ¶۳
موسی
موسی در سن ۱۲۰ سالگی از دنیا رفت. کتاب مقدّس در مورد نیروی جسمانی دوران سالخوردگی او می‌گوید: «نه چشمانش تار و نه نیرویش کم شده بود.» یَهُوَه موسی را در جایی نامعلوم دفن کرد. (تث ۳۴:۵-۷) احتمالاً این کار برای این منظور بود که اسرائیلیان محل دفن موسی را تبدیل به زیارتگاه نکنند و در دام پرستش کاذب نیفتند. ظاهراً ابلیس در رابطه با جسد موسی چنین نقشه‌ای در سر داشت، چون یهودا که یک مسیحی و برادر ناتنی عیسی مسیح بود نوشت: «هنگامی که میکائیل، یعنی فرشتهٔ ارشد، به دلیل اختلافی که با ابلیس در مورد جسد موسی داشت با او مجادله می‌کرد، به خود اجازه نداد او را با سخنان اهانت‌آمیز محکوم کند، بلکه فقط گفت: ‹یَهُوَه تو را توبیخ کند.›» (یهودا ۹) اسرائیلیان قبل از ورود به سرزمین کنعان تحت رهبری یوشَع، به خاطر مرگ موسی ۳۰ روز عزاداری کردند.—تث ۳۴:۸.
۱۳-۱۹ سپتامبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۱-۲
«راه موفقیت در زندگی»
شجاع باش یَهُوَه با توست!
۷ برای آن که شجاعانه خواست خدا را انجام دهیم، باید کلامش را بخوانیم و به آن عمل کنیم. این همان کاری است که از یوشَع در شروع خدمتش از او خواسته شد: «قوی و بسیار دلیر باش تا برحسب تمامی شریعتی که بندهٔ من، موسی تو را امر کرده است متوجه شده، عمل نمایی. . . . این کتاب تورات از دهان تو دور نشود، بلکه روز و شب در آن تفکّر کن تا برحسب هر آنچه در آن مکتوب است متوجه شده، عمل نمایی زیرا همچنین راه خود را فیروز خواهی ساخت، و همچنین کامیاب خواهی شد.» (یوش ۱:۷، ۸) یوشَع به این توصیه عمل کرد و ‹راه خود را فیروز ساخت.› اگر ما نیز چنین کنیم، شجاعت ما افزایش خواهد یافت و در خدمت به خدا موفق خواهیم بود.
شجاع باش یَهُوَه با توست!
۲۰ انجام دادن خواست خدا در این دنیای شریر و پرآشوب دشوار است. با این حال، ما تنها نیستیم. خدا و پسرش، سر جماعت با ماست. به علاوه، بیش از هفت میلیون شاهد یَهُوَه در سراسر جهان در کنارمان می‌باشند. بیایید همراه خواهران و برادرانمان، همواره به یَهُوَه ایمان ورزیم و خبر خوش را با توجه به آیهٔ سال اعلام کنیم. بلی آیهٔ سال ۲۰۱۳، ما را چنین ترغیب می‌کند: «قوی و دلیر باش . . . یَهُوَه خدای تو، با توست.»—یوش ۱:۹.
گوهرهای روحانی
نکاتی از کتاب یوشَع
۲:۴، ۵—چرا راحاب فرستادگان پادشاه را که در پی جاسوسان بودند گمراه کرد؟ ایمان راحاب به یَهُوَه او را بر آن داشت تا با به خطر انداختن جان خود زندگی جاسوسان اسرائیلی را نجات دهد. او هیچ تعهدی نداشت که مکان آن مردان خدا را به کسانی که می‌خواستند به ایشان صدمه بزنند بگوید. (متّیٰ ۷:۶؛ ۲۱:۲۳-۲۷؛ یوحنّا ۷:۳-۱۰) کتاب مقدّس اشاره می‌کند که راحاب به دلیل ‹اَعمالش عادل شمرده شد،› و بی‌شک یکی از اَعمال نیک او به اشتباه انداختن فرستادگان پادشاه بود.—یعقوب ۲:۲۴-۲۶.
۲۰-۲۶ سپتامبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۳-۵
«یَهُوَه اعمال باایمانان را برکت می‌دهد»
it-۲-E ص ۱۰۵
رود اردن
آن قسمت از رود اردن که در جنوب دریای جلیل قرار داشت، عمقش بین ۱ تا ۳ متر و عرضش بین ۲۷ تا ۳۰ متر بود. اما در فصل بهار هنگامی که آب رودخانه بالا می‌آمد عمق و عرض آن بیشتر می‌شد. (یوش ۳:۱۵) برای قوم اسرائیل که شامل مردان، زنان و کودکان می‌شد، هنگام فصل بارانی عبور از رود اردن مخصوصاً در نزدیکی اَریحا بی‌خطر نبود. حتی اخیراً، جریان آب در آن قسمت از رودخانه چنان شدید بوده که آب آن‌هایی را که برای شنا کردن به آنجا رفته بودند، با خودش برد. با این حال، یَهُوَه به طور معجزه‌آسا جلوی آب رود اردن را گرفت تا اسرائیلیان بتوانند روی زمین خشک عبور کنند. (یوش ۳:۱۴-۱۷) قرن‌ها بعد، معجزات مشابهی برای ایلیّا و اِلیشَع اتفاق افتاد.—۲پا ۲:۷، ۸، ۱۳، ۱۴.
یادآوری‌های یَهُوَه را شادی دلتان سازید
۱۷ اعمالِ هماهنگ با ایمان چگونه اعتمادمان را به یَهُوَه بیشتر می‌کند؟ به گزارش کتاب مقدّس در مورد داخل شدن اسرائیلیان به سرزمین موعود توجه کنید. یَهُوَه به کاهنان فرمان داده بود تا صندوق عهد را حمل کنند و داخل رود اردن شوند. ولی وقتی به رودخانه رسیدند دیدند که آب آن به سبب موسم باران تا لب بالا آمده است. اسرائیلیان با دیدن سیلاب رودخانه چه کاری انجام دادند؟ آیا کنار رودخانه چادر زدند و چند هفته صبر کردند تا سیلاب فروکش کند؟ خیر. آنان به یَهُوَه کاملاً اعتماد کردند و به دستوراتش عمل نمودند. نتیجه چه بود؟ در گزارش آمده است: «همین که کاهنان پای خود را در آب گذاشتند، آبی که از طرف بالا جریان داشت، از حرکت باز ماند و . . . کاهنان حامل صندوق پیمان خداوند، در وسط رود اردن بر روی خشکی ایستادند تا همهٔ مردم از رود گذشتند.» (یوش ۳:۱۲-۱۷، مژده برای عصر جدید) اسرائیلیان حقیقتاً از دیدن این که آب رودخانه روی هم ایستاده است، بسیار دلگرم شدند! بلی، ایمان اسرائیلیان به یَهُوَه تقویت شد چون به راهنمایی‌هایش اعتماد کردند.
یادآوری‌های یَهُوَه را شادی دلتان سازید
۱۸ امروزه یَهُوَه برای قومش چنین معجزاتی انجام نمی‌دهد اما آنان را به سبب اعمالی که از روی ایمان باشد برکت می‌دهد. نیروی فعال خدا به قومش کمک می‌کند تا پیام پادشاهی خدا را که به آنان سپرده شده است در تمامی جهان اعلام کنند. همچنین عیسی مسیح، برجسته‌ترین شاهد یَهُوَه به شاگردانش اطمینان داده است که در این فعالیت مهم از آنان حمایت کند. او به شاگردانش گفت: «پس بروید و همهٔ قومها را شاگرد سازید . . . اینک من هر روزه تا پایان این عصر با شما هستم!» (مت ۲۸:۱۹، ۲۰) بسیاری از شاهدان که طبیعتاً خجالتی هستند، می‌توانند گواه دهند که روح‌القدس آنان را شجاع ساخته است تا بتوانند با غریبه‌ها در خدمت موعظه گفتگو کنند.—مزمور ۱۱۹:۴۶؛ ۲قُرِنتیان ۴:۷ خوانده شود.
گوهرهای روحانی
نکاتی از کتاب یوشَع
۵:۱۴، ۱۵—«سردار لشکر خداوند» کیست؟ سرداری که پیش از تصرّف سرزمین موعود به یوشَع ظاهر شد و به او قوّت قلب داد، به احتمال زیاد همان «کلمه» یعنی عیسی در حیات ماقبل‌بشری خود بود. (یوحنّا ۱:۱؛ دانیال ۱۰:۱۳) چقدر باعث دلگرمی است که می‌دانیم عیسی مسیح با جلالی عظیم‌تر از گذشته در جنگ روحانی‌مان در کنار ماست!
۲۷ سپتامبر–۳ اکتبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۶-۷
«از چیزهای بیهوده روی برگردانید»
چشمان خود را از چیزهای پوچ و باطل برگردانید!
۵ قرن‌ها بعد، چشمان عَخان اسرائیلی او را وسوسه کرد تا برخی از اشیای شهر اَریحا را بدزدد. خدا دستور داده بود که شهر را با تمام هستی آن نابود سازند، به غیر از اشیایی که به خزانهٔ یَهُوَه تعلّق می‌گرفت. همچنین، به اسرائیلیان هشدار داده بود که خود را از چیزهایی که می‌باید نابود شود دور نگاه دارند، مبادا وسوسه شوند و از آن‌ها برای خود بردارند. وقتی عَخان از این فرمان سرپیچی کرد، قوم اسرائیل شکست سختی در شهر عای خورد و عده‌ای از قوم مردند. عَخان بعد از فاش شدن موضوع به دزدی خود اعتراف کرد. او گفت که با دیدن آن اشیا وسوسه شد و آن‌ها را برداشت. بلی، چشم طمع او باعث نابودی وی و هر چه که داشت شد. (یوش ۶:۱۸، ۱۹؛ ۷:۱-۲۶) عَخان با نگاه کردن به آنچه ممنوع بود آرزوی نابجایی را در دلش پروراند.
ب۹۷-E ۱۵/۸ ص ۲۸ ¶۲
چرا باید گناهان جدّی را با پیران در میان بگذاریم؟
یک دلیل این کار، حفظ پاکی جماعت است. یَهُوَه خدای پاک و مقدّسی است. او از پرستندگانش انتظار دارد که از لحاظ روحانی و اخلاقی پاک باشند. کتاب مقدّس در این مورد می‌گوید: «همچون فرزندانی مطیع، دیگر مگذارید امیالی که مربوط به گذشته و دوران جهالت شماست، زندگی‌تان را شکل دهد، بلکه همچون آن قدّوس که شما را فراخواند، در تمام رفتار خود مقدّس باشید؛ زیرا نوشته شده است: «مقدّس باشید، چون من قدّوسم.» (۱پِطرُس ۱:۱۴-۱۶) اگر اشخاصی که اعمالی ناپاک دارند اصلاح نشوند یا از جماعت اخراج نشوند، اعمال بد آن‌ها می‌تواند باعث ناپاکی کل جماعت و نارضایتی یَهُوَه شود.—با یوشَع باب ۷ مقایسه شود.
چشمان خود را از چیزهای پوچ و باطل برگردانید!
۸ مسیحیان حقیقی در برابر خواهش چشم و جسم محفوظ نیستند. بنابراین، کلام خدا ما را تشویق می‌کند تا نسبت به آنچه می‌بینیم و آرزو می‌کنیم خویشتندار باشیم. (۱قر ۹:۲۵، ۲۷؛ ۱یوحنّا ۲:۱۵-۱۷ خوانده شود.) ایّوب مردی خداترس تشخیص داد که بین دیدن و آرزو کردن ارتباط قوی‌ای است. او گفت: «با چشمان خود عهد بسته‌ام، پس چگونه بر دوشیزه‌ای نظر افکنم؟» (ایو ۳۱:۱) ایّوب نه تنها حاضر نبود با زنی رابطهٔ غیراخلاقی داشته باشد بلکه چنین افکاری را نیز در ذهنش راه نمی‌داد. عیسی هم برای تأکید این موضوع چنین گفت: «لیکن من به شما می‌گویم، هر کس به زنی نظر شهوت اندازد، همان دَم در دل خود با او زنا کرده است.»—مت ۵:۲۸.
گوهرهای روحانی
سؤالات خوانندگان
در زمان باستان معمولاً برای تسخیر یک شهر حصاردار، نخست سربازان آن را محاصره می‌کردند و سپس به آن حمله‌ور می‌شدند. اگر محاصرهٔ شهر طولانی می‌شد، مردم همهٔ مواد غذایی را که انبار کرده بودند، مصرف می‌کردند. سرانجام، زمانی که سربازان شهر را تسخیر می‌کردند، همه چیز حتی باقی‌ماندهٔ مواد غذایی را به غارت می‌بردند. از این رو، باستان‌شناسان در تحقیقات خود در خرابه‌های شهرهای فلسطین که از طریق محاصره تسخیر شده بود، متوجه شدند که تقریباً هیچ آذوقه‌ای برای مردم شهر باقی نمانده بود. اما این امر در مورد شهر اَریحا صدق نمی‌کرد. در مجلّهٔ انگلیسی «مروری بر باستان‌شناسی کتاب مقدّس» آمده است: «به غیر از ظروف سفالی، بیشترین چیزی که در این خرابه‌ها یافت می‌شد، غلات بود . . . یافتن انبوه غلات در این خرابه‌ها استثنایی است.»
بر طبق گزارش کتاب مقدّس، یَهُوَه خدا به اسرائیلیان فرمان داده بود که اجازه ندارند غلات یا هر نوع مواد غذایی شهر اَریحا را به غنیمت ببرند. (یوش ۶:۱۷، ۱۸) اسرائیلیان در بهار، درست بعد از برداشت غلات که انبار شده بود، به اَریحا حمله کردند. (یوش ۳:۱۵-۱۷؛ ۵:۱۰) از این رو، وجود انبوه غلات در شهر اَریحا پس از تسخیر آن، ثابت می‌کند که دقیقاً همان طور که در کتاب مقدّس نوشته شده است، آن شهر در زمانی کوتاه تسخیر شد.
۴-۱۰ اکتبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۸-۹
«درس‌هایی از جِبعونیان»
it-۱-E ص ۹۳۰-۹۳۱
جِبعونیان
در دوران یوشَع، حِویان ساکن در جِبعون یکی از هفت قوم کنعانی محکوم به نابودی بودند. (تث ۷:۱، ۲؛ یوش ۹:۳-۷) جِبعونیان اَموری هم خوانده می‌شدند؛ نامی که ظاهراً برای همهٔ کنعانیان به کار می‌رفت. (۲سم ۲۱:۲؛ پی ۱۰:۱۵-۱۸؛ ۱۵:۱۶.) جِبعونیان برخلاف کنعانیان دیگر، متوجه شده بودند که با وجود قدرت نظامی و بزرگی شهرشان، قادر نبودند با اسرائیلیان مبارزه کنند چون یَهُوَه برای آن‌ها می‌جنگید. بنابراین بعد از نابودی اَریحا و عای، جِبعونیان که ظاهراً نمایندهٔ شهرهای دیگر حِویان مانند کِفیرَه، بِئیروت و قَریه‌یِعاریم هم بودند، مردانی را برای بستن پیمان صلح نزد یوشَع در جِلجال فرستادند. (یوش ۹:۱۷) فرستادگان جِبعونیان «کفشهای کهنه و وصله‌خورده به پا کردند، و جامه‌های مندرس پوشیدند، و تمامی توشهٔ ایشان خشک و کپک‌زده بود» و ادعا کردند که از سرزمین دوری آمده‌اند، نه از شهرهایی که محکوم به نابودی بود. آن‌ها دست یَهُوَه را در شکست دادن مصر و دو پادشاه اَموریان یعنی سیحون و عوج می‌دیدند. اما زیرکانه عمل کردند و به نابودی اَریحا و عای اشاره نکردند، چون آن خبر نمی‌توانست در چنان مدت زمان کوتاهی به «سرزمین دور» آن‌ها برسد. مردان اسرائیل درستی حرف‌های آن‌ها را بررسی کرده و با آن‌ها پیمان صلح بستند.—یوش ۹:۳-۱۵.
«بر عقل خود تکیه مکن»
۱۴ از آنجایی که همهٔ ما ناکاملیم، منجمله پیران مسیحی باتجربه، باید مواظب باشیم که بدون تقاضای راهنمایی یَهُوَه تصمیم نگیریم. وضعیتی را در نظر بگیرید که یوشَع جانشین موسی و مشایخ اسرائیلی با آن روبرو شدند. جِبْعُونیان ظاهر خود را برای بستن عهد دوستی تغییر داده بودند و زیرکانه تظاهر کردند که از سرزمینی دور می‌آیند. یوشَع و مشایخ قوم نیز بدون مشورت با یَهُوَه با جِبْعُونیان عهد صلح و دوستی بستند. با آن که یَهُوَه از عهد آنان حمایت کرد، غفلت یوشَع و مشایخ را در کلامش ضبط نمود تا ما از آن درس گیریم.—یوش ۹:۳-۶، ۱۴، ۱۵.
سرزمین موعود را بشناسیم
۱۴ نمایندگان جِبْعُونیان به یوشَع گفتند: «به سبب اسم یَهُوَه خدای تو از زمین بسیار دور آمده‌ایم.» (یوشَع ۹:۳-۹) از لباس و غذای آنان ظاهراً چنین برمی‌آمد که از راه دور آمده‌اند در حالی که محل زندگی‌شان فقط ۳۰ کیلومتر با جِلْجال فاصله داشت. [۱۹] یوشَع و سردارانش به آنان اطمینان کردند و با جِبْعُون و شهرهای نزدیک آن که با جِبْعُون مربوط بودند پیمان دوستی بستند. آیا جِبْعُونیان فقط برای اینکه از نابودی نجات پیدا کنند این نقشه را به اجرا گذاردند؟ خیر، انگیزهٔ آنان جلب رضایت خدای اسرائیلیان بود. به همین دلیل، یَهُوَه اجازه داد که جِبْعُونیان هیزم و آب اسرائیلیان و مذبح او را تأمین کنند. (یوشَع ۹:۱۱-۲۷) جِبْعُونیان با رضایت و فروتنی به وظایفی که یَهُوَه برایشان معین کرده بود عمل کردند. بدون شک بعضی از آنان جز نَتینیم بودند که از بابل به اورشلیم بازگشتند و در کار بنای معبد شرکت کردند. (عَزْرا ۲:۱، ۲، ۴۳-۵۴؛ ۸:۲۰) ما نیز می‌توانیم آنان را سرمشق قرار دهیم و در پی جلب رضایت یَهُوَه باشیم و اگر وظیفهٔ ساده‌ای را به ما واگذار کرد آن را با فروتنی بپذیریم.
گوهرهای روحانی
it-۱-E ص ۱۰۳۰
به دار آویختن
تحت شریعت که یَهُوَه به اسرائیلیان داده بود بعضی از جنایت‌کاران بعد از اعدام به دار آویخته می‌شدند. آن‌ها «مورد لعنت خدا» بودند و جسدشان در ملأ عام آویخته می‌ماند تا درس عبرتی برای دیگران باشد. ‹جسدشان نباید در طول شب بر دار می‌ماند، بلکه آن‌ها را باید همان روز به خاک می‌سپردند،› در غیر این صورت، سرزمینی را که یَهُوَه به آن‌ها داده بود ناپاک می‌شد. (تث ۲۱:۲۲، ۲۳) این قانون حتی برای یک غیراسرائیلی هم صادق بود.—یوش ۸:۲۹؛ ۱۰:۲۶، ۲۷.
در خدمت موعظه بکوشید
it-۱-E ص ۵۲۰
عهدها
عهد یا پیمان، به توافق بین دو یا چند نفر برای انجام کاری یا خودداری از انجام آن گفته می‌شود. واژهٔ عهد در زبان عبری بِریث می‌باشد که ریشهٔ آن نامعلوم است. این واژه بیش از ۲۸۰ بار در متون عبری دیده می‌شود که بیشتر از ۸۰ بار آن در تورات موسی آمده است. واژه‌ای که به صورت «عهد» ترجمه شده، معادل واژهٔ امروزی «قرارداد» است که اعتبار قانونی دارد.
it-۱-E ص ۵۲۵ ¶۱
عهدها
یکی از این عهدها، عهد میان یوشَع و سران قوم اسرائیل با ساکنان شهر جِبعون بود. هر چند که جِبعونیان کنعانیان نفرین‌شده‌ای بودند که باید توسط اسرائیلیان نابود می‌شدند، به خاطر این عهد می‌توانستند زنده بمانند. اما از آنجا که آن‌ها هنوز نفرین‌شده محسوب می‌شدند، وظایفی مانند جمع کردن هیزم و آوردن آب برای اسرائیلیان به عهدهٔ آن‌ها گذاشته شد. (یوشَع ۹:۱۵، ۱۶، ۲۳-۲۷)
۱۱-۱۷ اکتبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۱۰-۱۱
«یَهُوَه برای اسرائیل می‌جنگد»
it-۱-E ص ۵۰
اَدونی‌صِدِق
هنگام تصرّف سرزمین موعود توسط اسرائیلیان اَدونی‌صِدِق پادشاه اورشلیم بود. اَدونی‌صِدِق با پادشاهان غرب رود اردن هم‌پیمان شد تا یوشَع و لشکرش را شکست دهد. (یوش ۹:۱-۳) با این حال، حِویان ساکن جِبعون از قبل با یوشَع پیمان صلح بسته بودند. در نتیجه اَدونی‌صِدِق با چهار پادشاه دیگر اَموریان متحد شد و به جِبعون حمله کرده و شهر را محاصره کردند. یوشَع با شکست این پنج پادشاه، جِبعونیان را نجات داد. در نتیجه این پنج پادشاه به مَقّیدَه فرار کردند و در یک غار گرفتار شدند. یوشَع، اَدونی‌صِدِق و چهار پادشاه دیگر را جلوی لشکرش کشت و آن‌ها را به دار آویخت. سپس جسدهایشان را به غار انداخت و آنجا محل دفنشان شد.—یوش ۱۰:۱-۲۷.
it-۱-E ص ۱۰۲۰
تگرگ
تگرگ یکی از عوامل طبیعی است که یَهُوَه برای به انجام رساندن خواستش و نشان دادن قدرت عظیمش از آن استفاده کرده است. (مز ۱۴۸:۱، ۸؛ اش ۳۰:۳۰) اولین اشاره به تگرگ در کتاب مقدّس زمانی بود که یَهُوَه هفتمین بلا را بر سر مصریان آورد؛ آن تگرگ گیاهان را نابود کرد، درختان را شکست و انسان‌ها و حیواناتی را که بیرون بودند کشت اما اسرائیلیان در جوشِن در امان ماندند. (خر ۹:۱۸-۲۶؛ مز ۷۸:۴۷، ۴۸؛ ۱۰۵:۳۲، ۳۳) بعدها هنگامی که اسرائیلیان در سرزمین موعود تحت هدایت یوشَع به کمک جِبعونیان آمدند، یَهُوَه وارد عمل شد و از طریق تگرگ پنج پادشاه اَموریان را شکست داد. در آن جنگ تعداد کسانی که به خاطر تگرگ کشته شدند از کشته‌شدگان با شمشیر بیشتر بود.—یوش ۱۰:۳-۷، ۱۱.
نکاتی از کتاب یوشَع
۱۰:۱۳—چگونه چنین پدیده‌ای امکان‌پذیر است؟ کتاب مقدّس می‌گوید: ‹هیچ امری نزد یَهُوَه، آفریدگار آسمان و زمین دشوار نمی‌باشد!› (پیدایش ۱۸:۱۴) یَهُوَه می‌تواند حرکت زمین را به گونه‌ای تغییر دهد که خورشید و ماه در آسمان ثابت به نظر برسند. یا می‌تواند در حالی که زمین و ماه به حرکت خود ادامه می‌دهند از پدیدهٔ شکست نور استفاده کرده، نور خورشید و ماه را چنان هدایت کند که مدت بیشتری بر ناحیهٔ مشخصی از زمین بتابد. آنچه مسلّم است در تاریخ بشر «روزی مثل [آنچه در آیهٔ فوق گزارش شده است] واقع نشده بود.»—یوشَع ۱۰:۱۴.
گوهرهای روحانی
سؤالات خوانندگان
از این امر که در کتاب مقدّس نام برخی کتاب‌ها که مأخذهای مفیدی بوده‌اند آمده است نمی‌توان نتیجه گرفت که این کتاب‌ها الهام‌شده از خداست. یَهُوَه خدا تمام نوشته‌هایی را که کلام اوست حفظ کرده و این کلام «تا ابدالآباد استوار خواهد ماند.» (اشع ۴۰:۸) آری، هر آنچه که ما نیاز داریم تا ‹کامل و به جهت هر عمل نیکو آراسته شویم› یَهُوَه در ۶۶ کتاب نوشته‌های مقدّس به ثبت رسانده است.—۲تیمو ۳:۱۶، ۱۷
۱۸-۲۴ اکتبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۱۲-۱۴
«پیروی از یَهُوَه با دل و جان»
نکاتی از کتاب یوشَع
۱۴:۱۰-۱۳. کالیب با اینکه ۸۵ ساله بود وظیفهٔ دشوار تصرّف ناحیهٔ حِبرون را بر عهده گرفت. در آن ناحیه عناقیان غول‌پیکر زندگی می‌کردند. اما کالیب که مردی جنگاور بود با کمک یَهُوَه پیروز شد و حِبرون یکی از شهرهای ملجا گردید. (یوشَع ۱۵:۱۳-۱۹؛ ۲۱:۱۱-۱۳) از کالیب می‌آموزیم که از انجام دادن وظایف دشوار مسیحی هراسی نداشته باشیم.
دلیری با ایمان و خداترسی
۱۱ ایمان قوی راکد نمی‌ماند. ایمان ما با به کار بردن حقیقت در زندگی رشد می‌کند و قوی می‌شود چون که نعمات الٰهی را ‹می‌چشیم،› پاسخ دعاهایمان را ‹می‌بینیم› و دست قدرتمند یَهُوَه را در زندگی‌مان تشخیص می‌دهیم. (مزمور ۳۴:۸؛ ۱یوحنّا ۵:۱۴، ۱۵) بی‌شک ایمان یوشَع و کالیب نیز به مرور زمان و با چشیدن نیکویی‌های خدا عمیق‌تر و قوی‌تر شده بود. (یوشَع ۲۳:۱۴) آن دو مرد دلیر ۴۰ سال در بیابان به سر بردند ولی زنده ماندند، درست همان طور که خدا به آن‌ها قول داده بود. (اعداد ۱۴:۲۷-۳۰؛ ۳۲:۱۱، ۱۲) در عرض شش سالی که قوم اسرائیل سرزمین کنعان را تسخیر می‌کرد، آن دو نقش بسزایی را در آن فتوحات بر عهده داشتند. یَهُوَه به آن‌ها عمر طولانی و تندرستی عنایت کرد. حتی منطقه‌ای را به عنوان ملک مختص خود به ارث بردند. واقعاً که یَهُوَه کسانی را که وفادارانه و شجاعانه به او خدمت می‌کنند اجر فراوان می‌دهد!—یوشَع ۱۴:۶، ۹-۱۴؛ ۱۹:۴۹، ۵۰؛ ۲۴:۲۹.
گوهرهای روحانی
it-۱-E ص ۹۰۲-۹۰۳
جِبال
«سرزمین جِبالیان» در میان سرزمین‌هایی بود که در زمان یوشَع هنوز تصرّف نشده بود. (یوش ۱۳:۱-۵) منتقدان صحّت این موضوع را زیر سؤال می‌برند زیرا شهر جِبال در شمال اسرائیل و حدوداً در ۱۰۰ کیلومتری شمال دان قرار داشت و هیچ وقت تحت تسلّط اسرائیلیان نبود. عده‌ای از محققان ادعا می‌کنند که متن عبری این آیه تغییر یافته است و در متون اصلی این طور آمده است: ‹سرزمین مجاور لبنان،› یا ‹تا مرز سرزمین جِبالیان.› اما همچنین باید این نکته را در نظر داشت که وعده‌های یَهُوَه که در یوشَع ۱۳:۲-۷ آمده است مشروط بود. در نتیجه ممکن است که اسرائیلیان به خاطر نافرمانی هیچ وقت جِبال را تصرّف نکرده باشند.—یوش ۲۳:۱۲، ۱۳.
۲۵-۳۱ اکتبر
گنج‌هایی در کلام خدا | یوشَع ۱۵-۱۷
«میراث باارزش خود را حفظ کنید»
it-۱-E ص ۱۰۸۳ ¶۳
حِبرون
با ادامهٔ پیشروی نبرد اسرائیلیان در جنوب کنعان، ساکنان حِبرون به همراه پادشاهشان یعنی ظاهراً جانشین هوهام، نابود شدند. (یوش ۱۰:۳۶، ۳۷) اسرائیلیان تحت رهبری یوشَع کنعانیان را شکست دادند، اما چون بلافاصله نیروهایشان را در آنجا مستقر نکردند نتوانستند همهٔ شهرهای تصرّف‌شده را حفظ کنند. پس هنگامی که اسرائیلیان در منطقهٔ دیگری می‌جنگیدند، عَناقیان دوباره منطقهٔ حِبرون را تحت کنترل خود گرفتند. بنابراین بعدها کالیب یا نسل یهودا تحت رهبری کالیب باید دوباره حِبرون را تصرّف می‌کردند. (یوش ۱۱:۲۱-۲۳؛ ۱۴:۱۲-۱۵؛ ۱۵:۱۳، ۱۴؛ دا ۱:۱۰) در ابتدا حِبرون متعلّق به کالیب از طایفهٔ یهودا بود اما آن شهر بعداً به شهر ملجا تبدیل شد و به کاهنان تعلّق گرفت. البته ‹مزرعه‌های› شهر حِبرون و روستاهای اطرافش به کالیب بخشیده شد.—یوش ۱۴:۱۳، ۱۴؛ ۲۰:۷؛ ۲۱:۹-۱۳.
it-۱-E ص ۸۴۸
کار اجباری
در زمان باستان مردم سرزمین‌های تصرّف‌شده معمولاً به کار اجباری گماشته می‌شدند. (تث ۲۰:۱۱؛ یوش ۱۶:۱۰؛ ۱۷:۱۳؛ اس ۱۰:۱؛ اش ۳۱:۸؛ مرا ۱:۱) اسرائیلیان در مصر کار اجباری انجام می‌دادند. آن‌ها تحت نظارت سرکارگران ظالم مصری انبارهای شهرهای فیتوم و رَمِسیس را ساختند. (خر ۱:۱۱-۱۴) سپس هنگام ورود به سرزمین موعود، اسرائیلیان به جای این که از فرمان یَهُوَه اطاعت کرده و کنعانیان را از سرزمین برانند و نابود کنند، آنان را به کار اجباری واداشتند. این کار تأثیر مخرّبی بر اسرائیلیان داشت و آن‌ها را به دام پرستش خدایان کاذب کشاند. (یوش ۱۶:۱۰؛ دا ۱:۲۸؛ ۲:۳، ۱۱، ۱۲) سلیمان پادشاه باقی‌ماندگان نسل کنعانیان یعنی اَموریان، حیتّیان، فِرِزّیان، حِویان و یِبوسیان را به کار اجباری واداشت.—۱پا ۹:۲۰، ۲۱.
it-۱-E ص ۴۰۲ ¶۳
کنعان
با وجود این که بسیاری از کنعانیان زنده ماندند و سرزمینشان کاملاً تصرّف نشد، «یَهُوَه تمامی آن سرزمینی را که سوگند خورده بود به پدران ایشان بدهد، به اسرائیل بخشید» و ‹از هر سو به آنان آسایش داد› و ‹از همهٔ چیزهای نیکویی که او به خاندان اسرائیل وعده داده بود، حتی یک کلمه بر زمین نیفتاد، بلکه همگی به انجام رسید.› (یوش ۲۱:۴۳-۴۵) پس همهٔ دشمنان اسرائیل ترسان شده بودند و تهدیدی برای آن‌ها محسوب نمی‌شدند. خدا از قبل گفته بود که «به تدریج» کنعانیان را از سرزمینشان بیرون می‌کند تا حیوانات وحشی ناگهان در آن زمین متروک زیاد نشوند. (خر ۲۳:۲۹، ۳۰؛ تث ۷:۲۲) با این که کنعانیان تجهیزات جنگی برتری مانند ارابه‌های آهنین داشتند، اسرائیلیان می‌توانستند بر آن‌ها پیروز بشوند. (یوش ۱۷:۱۶-۱۸؛ دا ۴:۱۳) دلیل شکست اسرائیلیان در بعضی جنگ‌ها نافرمانی و بی‌ایمانی آن‌ها بود، نه بی‌وفایی یَهُوَه به وعده‌هایش.—اعد ۱۴:۴۴، ۴۵؛ یوش ۷:۱-۱۲.
گوهرهای روحانی
آیا می‌دانستید که . . .
آیا آن گونه که کتاب مقدّس می‌گوید برخی مناطق اسرائیلِ باستان جنگلی بوده است؟
در کتاب مقدّس آمده است که برخی مناطق در اسرائیل باستان جنگلی بوده و درختان «فراوان» داشته است. (۱پاد ۱۰:۲۷؛ یوش ۱۷:۱۵، ۱۸) با توجه به این که امروزه بخش عمدهٔ آن منطقه چنین نیست، این پرسش برای برخی منتقدین کتاب مقدّس مطرح شده است که آیا اصلاً آن منطقه به صورت جنگلی بوده است.
در کتاب «زندگی در اسرائیل در زمان کتاب مقدّس» آمده است که «در اسرائیل باستان وسعت جنگل‌ها بسیار بیش از امروز بوده است.» طبیعت ارتفاعات آن منطقه عمدتاً از کاج حَلب (Pinus halepensis) بلوط همیشه سبز (Quercus calliprinos) و بِنه (Pistacia palaestina) تشکیل می‌شد. در شِفیلا، منطقه‌ای میان دامنه‌های رشته کوه‌های مرکزی و ساحل مدیترانه، درخت انجیر وحشی (Ficus sycomorus) نیز به فراوانی موجود بود.
در کتاب «گیاهان کتاب مقدّس» آمده است که برخی مناطق اسرائیل اکنون عاری از هر گونه درخت است. چنین تغییری چگونه صورت گرفته است؟ این کتاب اشاره می‌کند که این روند به صورت تدریجی روی داده است و «انسان عمدتاً برای گسترش کشاورزی و تهیهٔ چراگاه همچنین برای ساختمان‌سازی و آتش اجاق، دائماً در طبیعت آن منطقه دست برده است.»