مرد ثروتمند و ایلعازَر چه کسانی بودند؟
پاسخ کتاب مقدّس
مرد ثروتمند و ایلعازَر شخصیت‌هایی هستند در داستانی که عیسی تعریف کرد. (لوقا ۱۶:۱۹-۳۱) در این مَثَل این دو مرد مظهر دو گروه از مردم هستند: ۱) رهبران مذهبی مغرور یهودی در دوران عیسی و ۲) مردم عامی که صادق‌دل بودند و پیام عیسی را پذیرفتند.
در این مقاله می‌بینیم که …
عیسی در مورد مرد ثروتمند و ایلعازَر چه گفت؟
داستان عیسی در لوقا باب ۱۶، در مورد دو مردی است که وضعیتشان کاملاً تغییر می‌کند.
اول بیایید به طور خلاصه داستانی را که عیسی تعریف کرد مرور کنیم. مردی ثروتمند زندگی‌ای مرفه داشت. ایلعازَر که یک گدا بود، با این آرزو که از خرده‌های سفرهٔ او شکمش را سیر کند، کنار درِ خانهٔ آن مرد می‌ماند. بعد از مدتی ایلعازَر مُرد و فرشتگان او را پیش ابراهیم بردند. آن مرد ثروتمند هم مُرد و به خاک سپرده شد. در این داستان، هر دو مرد بعد از مرگشان هوشیار به تصویر کشیده شده‌اند. مرد ثروتمند در آتش عذاب می‌کشید. او از ابراهیم درخواست کرد که ایلعازَر را بفرستد تا با سرِ انگشت خود قطره‌ای آب بر زبانش بگذارد و او را خنک سازد. ابراهیم درخواستش را رد کرد و گفت که وضعیت هر دو مرد کاملاً تغییر کرده است. همچنین اضافه کرد که شکاف بزرگی مابین‌شان ایجاد شده و کسی قادر به عبور از آن نیست.
آیا این یک گزارش واقعی است؟
نه. این مَثَلی است که عیسی برای تعلیم دادن تعریف کرد. محققان این متن را به عنوان یک داستان می‌دانند. برای مثال، زیرعنوانی در ترجمهٔ کتاب مقدّس لوتِر به زبان انگلیسی، نسخهٔ سال ۱۹۱۲، این متن را یک مَثَل می‌خواند. همین طور در پاورقی کتاب مقدّس کاتولیکی اورشلیم به زبان انگلیسی، آمده است که این متن یک «مَثَل است و به هیچ شخصیت تاریخی‌ای اشاره نمی‌کند.»
آیا تعلیم عیسی در ارتباط با زندگی بعد از مرگ بود؟ آیا منظور او این بود که بعضی‌ها بعد از مرگ در آتش جهنّم عذاب می‌کشند، و این که ابراهیم و ایلعازَر در بهشت آسمانی به سر می‌برند؟ بیایید به چند نکته توجه کنیم که خلاف این را ثابت می‌کند.
برای مثال:
اگر آن مرد ثروتمند واقعاً در جهنّم آتشین عذاب می‌کشید، آیا آتش، قطره آبی را که ایلعازَر می‌آورد به بخار تبدیل نمی‌کرد؟
حتی اگر آن قطره بخار نمی‌شد، آیا یک قطره آب می‌توانست راه‌حل دائمی برای عذاب آن مرد ثروتمند در آتش باشد؟
عیسی به وضوح گفته بود که تا آن زمان هیچ کس وارد آسمان نشده است؛ بنابراین ابراهیم چطور می‌توانست در آسمان باشد؟—یوحنا ۳:۱۳.
آیا این داستان، تعلیم جهنّم آتشین را تأیید می‌کند؟
نه. با این که این داستان واقعی نیست، بعضی بر این عقیده هستند که به طور سمبولیک، تأییدی است بر این که انسان‌های خوب به بهشت آسمانی می‌روند و انسان‌های شریر در آتش جهنّم عذاب می‌کشند.a
آیا این نتیجه‌گیری منطقی است؟ نه.
تعلیم جهنّم آتشین با تعالیم کتاب مقدّس در ارتباط با وضعیت مردگان تناقض دارد. برای مثال، کتاب مقدّس نمی‌گوید که همهٔ انسان‌های خوب بعد از مرگ به زندگی آسمانی می‌رسند و انسان‌های شریر در آتش جهنّم عذاب می‌کشند. برعکس، کتاب مقدّس به وضوح چنین می‌گوید: «زندگان می‌دانند که خواهند مرد، اما مردگان هیچ نمی‌دانند.»—جامعه ۹:۵.
مفهوم مَثَل مرد ثروتمند و ایلعازَر چیست؟
این داستان نشان می‌دهد که تغییر بزرگی در وضعیت دو گروه از مردم ایجاد می‌شد.
مرد ثروتمند به طور سمبولیک مظهر رهبران مذهبی یهود بود که «پول‌دوست» بودند. (لوقا ۱۶:۱۴) آن‌ها حرف‌های عیسی را شنیدند اما پیامش را رد کردند. این رهبران مذهبی به دیدهٔ تحقیر به مردم عامی نگاه می‌کردند.—یوحنا ۷:۴۹.
ایلعازَر سمبول مردم عامی بود که مورد تنفر رهبران مذهبی بودند ولی پیام عیسی را پذیرفتند.
تغییر وضعیتی که در این دو گروه ایجاد شد، تغییری اساسی بود.
رهبران مذهبی یهود معتقد بودند که خدا از آن‌ها راضی است. اما زمانی که پیام عیسی را رد کردند، به اصطلاح مردند، چون خدا آن‌ها و پرستششان را رد کرد. علاوه بر این، پیامی که عیسی و پیروانش موعظه می‌کردند، باعث رنجش آن‌ها می‌شد.—مَتّی ۲۳:۲۹، ۳۰؛ اعمال ۵:۲۹-۳۳.
مردم عامی که برای مدت طولانی از طرف رهبران مذهبی نادیده گرفته شده بودند، حال مورد لطف خدا قرار گرفته بودند. خیلی از آن‌ها تعالیم عیسی را پذیرفتند و از آن فایده بردند. به این شکل، این فرصت برایشان فراهم شد که از لطف خدا برخوردار شوند.—یوحنا ۱۷:۳.
a در بعضی از ترجمه‌های کتاب مقدّس، برای توصیف مکانی که مرد ثروتمند به آنجا رفت، از کلمهٔ «جهنّم» استفاده شده است. اما کلمهٔ یونانی «هادیس» که در زبان اصلی در لوقا ۱۶:۲۳ به کار رفته، به معنی گور یا قبر عمومی بشر می‌باشد.