Okotova

E dau dredre mo talairawarawa? E va qori o Tui Tevita, mani masu vua na Kalou: “Ni uqeta na lomaqu meu talairawarawa vei kemuni.” (Same 51:12) E lomani Jiova o Tevita, ia eso na gauna e dau dredre me talairawarawa. Eda dau va tale ga qori. Na vuna? Kena imatai, eda sucu kaya na ivakarau ni bula meda vinakata tu ga meda talaidredre. Kena ikarua, e uqeti keda tiko ga o Setani meda talaidredre, me vakataki koya ga. (2 Kor. 11:3) Kena ikatolu, eda bula ena vuravura era levu kina na dau be, “qo na yalo e cakacaka tiko e lomadra na luve ni talaidredre.” (Efeso 2:2) Ena vinakati meda gumatua ni valuta noda dau galeleta na ka ca, meda vorata tale ga na veivakamuai i Setani kei na vuravura qo meda talaidredre. Meda gumatua mada ga ni talairawarawa vei Jiova kei ira e lesia o koya mera veiliutaki. w23.10 6 ¶1

Na cava eda vulica ena cakamana i Jisu ni vukica na wai me waini? Eda vulica na yalomalumalumu. E sega ni dokadokataka o Jisu na cakamana qori, e sega ni sakitaka na veika e rawata. Ia e yalomalumalumu, vica na gauna e vakacaucautaki Tamana kina qai tukuna ni solia vua na kaukaua. (Joni 5:​19, 30; 8:28) Ke da vakatotomuria na yalomalumalumu i Jisu, eda na sega ni dokadokataka se sakitaka na ka eda rawata. Eda na sega ni sakitaki keda, eda na sakitaka ga na Kalou vinaka eda qarava. (Jere. 9:​23, 24) Eda na vakacaucautaki koya ga. Ena veivuke i Jiova, eda rawa ni cakava kina e levu na ka vinaka. (1 Kor. 1:​26-31) Nida yalomalumalumu eda na sega ni tukuna na ka vinaka eda cakava vei ira eso tale. Eda lomavakacegu nida kila ni raica tiko o Jiova na ka eda cakava, e mareqeta tale ga. (Vakatauvatana Maciu 6:​2-4; Iper. 13:16) Io, eda vakamarautaki Jiova nida vakatotomuri Jisu meda vakaraitaka na yalomalumalumu.​—1 Pita 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Ena veiuqeti ni yalo tabu, e uqeti ira na lotu vaKarisito na yapositolo o Paula mera kauaitaka na ka e baleti ira eso tale. Eda na muria vakacava na ivakasala qori ena soqoni? Meda nanuma tiko nira via saumitaro eso tale me vakataki keda ga. Vakasamataka mada va qo. Ni o veivosaki tiko kei ira nomu itokani, o na vosa tu ga? Sega! O na vinakata mera vosa tale ga. E va tale ga qori ena soqoni, eda vinakata mera saumitaro e levu. Dua na sala vinaka duadua eda rawa ni uqeti ira kina na mataveitacini, oya noda solia vei ira na galala mera vakamacalataka nodra vakabauta. (1 Kor. 10:24) Me lekaleka ga noda vakamacala, me rawa ni so tale era saumitaro. Ke lekaleka mada ga nomu vakamacala, kua ni vakamacalataka e levu na ka. Ke o vakamacalataka na ka kece ena parakaravu, sa na sega na ka mera vakamacala kina eso tale. w23.04 22-23 ¶11-13

E bibi meda vukea eso tale, vakauasivi ena cakacaka vakaitalatala. E vinakati meda yalorawarawa. Eda dau sotavi ira e duidui nodra vakabauta, itovo, kei na isususu. E dau yalorawarawa na yapositolo o Paula, eda rawa tale ga ni vuli ena ka e cakava. O Jisu e lesi Paula me ‘yapositolo e talai ina veimatanitu.’ (Roma 11:13) Ena nona ilesilesi qori e torovi ira na Jiu, na kai Kirisi, ira na vuli vinaka, ira na tu ena koro, ira na vakailesilesi vakamatanitu, kei ira na tui. Me rawa ni uqeta na lomadra, o Paula e “ka kece ga vei ira na tamata kece ga.” (1 Kor. 9:​19-22) E kauaitaka na nodra itovo vakavanua na rogoci koya, nodra isususu, kei na nodra vakabauta qai yalorawarawa ni torovi ira. E rawa tale ga ni vuavuaivinaka na noda cakacaka vakaitalatala, ke da vakasamataka vinaka na iwalewale ni vunau cava ena ganiti ira na vakarorogo. w23.07 23 ¶11-12

O koya e yalomalua e kaukaua, sega ni malumalumu. E vinakati na kaukaua meda lewai keda vinaka nida sotava na ituvaki dredre. Na yalomalua e dua na itovo e okati ena “vua ni yalo tabu.” (Kala. 5:​22, 23) Eso na gauna na vosa vaKirisi ni “yalomalua” e dau vakamacalataka na ose kila e vakamanoataki. Raitayaloyalotaka mada e dua na ose kila ni sa manoa. Sa manoa, ia se kaukaua tiko ga. Eda na vakaraitaka vakacava na yalomalua, ena gauna vata qori eda kaukaua tiko ga? E sega ni rawa ga ena noda kaukaua. E bibi meda kerea vua na Kalou na nona yalo tabu, kei na nona veivuke meda vakaraitaka na itovo totoka qo. Levu era sa vulica mera yalomalua. Levu na tacida era dau yalomalua nira tusaqati, qori na vuna era taleitaki keda kina na vakararai tu.​—2 Tim. 2:​24, 25. w23.09 15 ¶3

Ena dua na raivotu vakatubuqoroqoro, e raica na yapositolo o Joni e 24 na qase nira sokaloutaki Jiova tiko mai lomalagi. Era vakacaucautaka na Kalou, era kaya ni ganiti koya me nona na “lagilagi, na vakarokoroko, kei na kaukaua.” (Vkta. 4:​10, 11) Kena ikuri, e levu na vuna mera vakacaucautaki Jiova kina na agilosi yalodina, mera vakarokorokotaki koya tale ga. Era tiko vata kei koya mai lomalagi, era kilai koya vinaka. Era kila na nona itovo ena ka e cakava. Nira raica na ka e cakava o Jiova, e uqeti ira mera vakacaucautaki koya. (Jope 38:​4-7) Meda vakacaucautaki Jiova tale ga nida masu. Meda tukuna vua na ka eda taleitaka me baleti koya, kei na vuna eda dokai koya kina. Ni o wilika qai vulica na iVolatabu, saga mo kila na itovo e vakaraitaka o Jiova o taleitaka vakalevu. (Jope 37:23; Roma 11:33) Oti, tukuna vei Jiova na nomu rai me baleta na itovo qori. Eda vakacaucautaki Jiova tale ga ni vukei keda kei ira na mataveitacini e veiyasa i vuravura.​—1 Sam. 2:​1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Ena 1919, sa sega ni qai lewai ira tale tiko na tamata ni Kalou o Papiloni na Ka Levu. Ena yabaki qori, sa tekivu cakacaka kina na “dauveiqaravi yalodina e vuku,” me rawa nira muria na “Sala Savasava” o ira na yalomalumalumu. (Maciu 24:​45-47; Aisea 35:8) Na nodra caramaka na sala o ira na yalodina ena gauna sa oti, e yaga vakalevu vei ira na tekivu muria na sala qori mera vulica e levu tale na ka me baleti Jiova kei na nona inaki. (Vkai. 4:18) E rawa tale ga nira veisautaka nodra bula me salavata kei na ivakatagedegede i Jiova. E sega ni namaka o Jiova mera cakava na nona tamata na veiveisau ena dua na gauna lekaleka. Ia e vakasavasavataki ira tiko ga na nona tamata ni toso na gauna. Sa na wacava na noda marau ena gauna sa rawa kina nida vakamarautaka na Kalou ena ka kece eda cakava! Na gaunisala kece e vinakati me vakavinakataki wasoma. Tekivu ena 1919, se caramaki tiko ga na “Sala Savasava” me rawa ni levu tale mera biuti Papiloni na Ka Levu. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16

Na iLawalawa Dauvakatulewa e vakavulici ira tiko na dauveivuke ena duidui komiti. Ena gauna qo e levu na itavi era qarava tiko ena yalodina. Era vakarautaki vinaka mera tomana na karoni ni sipi i Karisito. Ni sa na kau cake na iotioti ni lumuti i lomalagi volekata na icavacava ni veivakararawataki levu, era na yalodina tiko ga ena sokalou savasava na dauveiqaravi i Jiova. Eda vakavinavinakataka na veiliutaki i Jisu Karisito, eda na marautaka kece. Ena gauna qori, ena valuti keda o Koki mai Mekoki, e dusi ira na matanitu cokovata voravora. (Isik. 38:​18-20) Ia ena sega ni rawa na nodra inaki, ena sega ni tarovi ira rawa na tamata ni Kalou ena nodra sokaloutaki Jiova. Ena vakabulai ira sara ga o Jiova! Ena nona raivotu na yapositolo o Joni, e raica e dua na “isoqosoqo levu” ni so tale na sipi i Karisito. E tukuni vei Joni ni na bula sivia na “veivakararawataki levu” na “isoqosoqo levu” qori. (Vkta. 7:​9, 14) Io, era na taqomaki! w24.02 5-6 ¶13-14

Na cava meda cakava me sobuti keda na yalo tabu? Eda kerea ena masu, eda vulica na Vosa uqeti ni Kalou qai veimaliwai kei na nona isoqosoqo e dusimaki ena yalo tabu. Nida cakava qori eda na vakaraitaka kina na itovo e okati ena “vua ni yalo tabu.” (Kala. 5:​22, 23) E solia na Kalou na yalona tabu vei ira na savasava tiko ga nodra vakasama kei na nodra itovo. Ena sega ni solia na yalona tabu ke da vakasamataka tiko ga na ka tawasavasava, oti eda cakava sara. (1 Ces. 4:​7, 8) Me sobuti keda tiko ga na yalo tabu, e bibi meda “kua ni dau beca na parofisai.” (1 Ces. 5:20) Na “parofisai” qo e vakaibalebaletaka na itukutuku e uqeta na yalo tabu, okati kina na veika me baleta na siga i Jiova, kei na lekaleka ni gauna eda bula tiko kina. Meda kua sara ni guilecava na siga qori meda nanuma kina ni na sega ni yaco na Amaketoni ena noda gauna. Ia eda na nanuma tiko ga ke dodonu tiko ga noda ivalavala, meda “qarava tale ga na Kalou.”​—2 Pita 3:​11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Na cava meda cakava na lotu vaKarisito ke basika vakasauri na iyaloyalo vakasisila ena noda iyaya vakalivaliva? Meda bokoca sara ga. Ena rawarawa meda cakava qori nida vakasamataka noda veiwekani talei kei Jiova. Na iyaloyalo e sega ni vakasisila sara e rawa tiko ga ni uqeta na veiyacovi. Cava me qarauni kina? Nida sega ni via vakasamataka e dua na ka ca meda veibutakoci kina e lomada. (Maciu 5:​28, 29) E kaya o David, e dua na qase ni ivavakoso mai Tailadi: “Au dau taroga: ‘E sega ni vakasisila sara na iyaloyalo qo, ia ena marautaka o Jiova keu vakaraica tiko ga?’ Niu dau vakasamataka qori, au na vakatulewa kina vakayalomatua.” Nida rerevaki Jiova, eda na sega ni cakava na ka ena vakacudrui koya, qori ena vukei keda meda vakatulewa vakayalomatua. Na noda rerevaka na Kalou “e itekitekivu ni vuku.” w23.06 23 ¶12-13

Na “rumu e loma,” e rairai dusia na noda ivavakoso. E yalataka o Jiova ni na taqomaki keda ena veivakararawataki levu ke da duavata tiko ga kei ira na tacida. Meda gumatua gona ena gauna qo meda lomani ira vakalevu na tacida, meda vosota tale ga nodra malumalumu. Ena rawa ni vakatau kina na noda bula! Ena gauna dredre duadua vua na kawatamata “na siga levu i Jiova.” (Sefa. 1:​14, 15) Eda na rarawa tale ga na tamata i Jiova. Ia ke da vakarautaki keda rawa qo, eda na sega ni lomaleqa, eda rawa tale ga ni vukea eso. Eda na vosota na leqa cava ga ena basika. Nira rarawa na tacida, eda na saga ena noda vinaka kece meda vukei ira nida kauaitaki ira dina qai vakarautaka na ka era gadreva. Ke da vakamatauna rawa qo meda lomani ira na tacida, eda na cakava tale ga qori ena gauna se bera mai. Ena qai vakalougatataki keda o Jiova meda bula tawamudu ena vuravura sa na guilecavi vakadua kina na leqa kece kei na veika dredre.​—Aisea 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Levu na gauna e dau vakamacalataki ira na tagane yalodina na iVolatabu mera yaloqaqa. Ia o koya mada ga e kaukaua duadua vei ira, e nanuma ena so na gauna ni malumalumu. Kena ivakaraitaki o Tui Tevita, eso na gauna e nanuma ni “kaukaua vaka na ulunivanua,” ia eso tale na gauna e “domobula.” (Same 30:7) O Samisoni e duatani sara nona kaukaua ni sobuti koya na yalo tabu, e kila ke sega na kaukaua ni Kalou ena “malumalumu qai tautauvata kei na vo ni tamata kece.” (Dvei. 14:​5, 6; 16:17) Era yaloqaqa na tagane yalodina qori ni vakaukauataki ira o Jiova. E kila na yapositolo o Paula ni vinakati me vakaukauataki koya o Jiova. (2 Kor. 12:​9, 10) E dau tautauvimate o Paula. (Kala. 4:​13, 14) Eso na gauna, e dredre me cakava na ka dodonu. (Roma 7:​18, 19) Eso tale na gauna e nuiqawaqawa, e leqataka tale ga na ka e rawa ni yacovi koya. (2 Kor. 1:​8, 9) Ia ni malumalumu o Paula, e kaukaua tale ga. E rawa vakacava? E solia vua o Jiova na kaukaua e gadreva tu. E kaukaua sara kina. w23.10 12 ¶1-2

Ke da dau beci keda ena so na gauna, meda nanuma tiko ni o Jiova ga e vagolei keda mai vua. (Joni 6:44) E dau raica na noda itovo vinaka eda sega ni vakasamataka tu, e kila tale ga na lomada. ( 2 Vei. 6:30) Eda nuidei gona ni tukuna o koya nida ka talei. (1 Joni 3:​19, 20) Nira se bera ni vulica na ka dina eso, e dau vakaleqa tu ga na lomadra na ka era cakava. (1 Pita 4:3) Eso mada ga na lotu vaKarisito era saga mera valuta na nodra malumalumu. Vakacava o iko, o dau nanuma ena so na gauna ni sega ni vosoti iko o Jiova? Ke dina qori, kua ni yalolailai eso na dausokalou yalodina i Jiova e va qori na nodra rai. Kena ivakaraitaki, e nanuma na yapositolo o Paula ni vakaloloma dina ena gauna e vakasamataka kina na nona malumalumu. (Roma 7:24) Ia e veivutunitaka o Paula na nona ivalavala ca qai papitaiso. E se tukuna tiko ga ni “imurimuri sara ni yapositolo,” e “torosobu duadua vei ira” na ivalavala ca.​—1 Kor. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Dua na ka eda rawa ni vulica ena vakatulewa ca i Joasi, oya ni bibi meda digia na itokani era ivakaraitaki vinaka, era lomani Jiova era via vakamarautaki koya tale ga. Meda kua ni yalana na noda veitokani vei ira ga eda tabavata. Nanuma tiko ni o Joasi e gone sara vua na nona itokani o Jioiata. Ni o digi ira nomu itokani mo taroga qo: ‘Era na vukei au meu vaqaqacotaka noqu vakabauti Jiova? Era uqeti au tiko meu muria na ivakatagedegede ni Kalou? Era dau veitalanoataki Jiova kei na ka dina vakaivolatabu? Era doka na ivakatagedegede ni Kalou? Era na tukuna ga vei au na ka au na via rogoca se ra vakasalataki au ke veiganiti?’ (Vkai. 27:​5, 6, 17) Ke ra sega ni lomani Jiova na nomu itokani, era na sega ni yaga vei iko. Ia ke ra lomani Jiova era na dau vukei iko, era na yaga vakalevu vei iko!​—Vkai. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Na matanivola vaKirisi e tekivu ena alifa, lai cava ena omeka. Ni vakayagataka na matavosa “Alifa kei na Omeka” e vakaraitaka o Jiova ni gauna e tekivuna kina e dua na ka, ena raica me vakacavari vinaka sara. Ni buli Atama kei Ivi oti o Jiova, e kaya vei rau: “Drau vakawa, mera le levu mai, drau vakasinaiti vuravura, drau vakamalumalumutaka.” (Vkte. 1:28) Ena gauna qori, e vaka ga e tukuna tiko o Jiova “Alifa.” E tukuna vakamatata na nona inaki: Ena yaco na gauna era na tawani vuravura kina na luvedrau o Atama kei Ivi, era tamata uasivi, era talairawarawa, mera qai veisautaka na vuravura me parataisi. Ena yaco ena dua na gauna se bera mai, ena vaka ga e tukuna tiko o Jiova “Omeka.” Ni bulia oti na “lomalagi kei na vuravura, kei na ka kece e tu kina,” e tukuna e dua na ka o Jiova me vakaraitaka na nona inaki. E vakadeitaka ni na vakayacora na nona inaki me baleta na kawatamata kei na vuravura. Ena vakacavari vinaka sara ena ikavitu ni siga.​—Vkte. 2:​1-3. w23.11 5 ¶13-14

E rawa ni va na vula na ilakolako dredre mai Papiloni i Isireli. Ia e yalataka o Jiova ni na caramaka na ka ena rawa ni vakadredretaka na ilakolako qori. Era kila na Jiu yalodina ni yaga sara na nodra lesu i Isireli ni vakatauvatani kei na veika era vakuai ira kina. Dua na veivakalougatataki levu e vauca tiko na nodra sokalou. E sega ni tu e Papiloni na valenisoro i Jiova. E sega na icabocabonisoro me rawa nira cabora na Isireli na isoro e vakaroti ena Lawa a soli vei Mosese, vaka kina na matabete mera cabora na isoro qori. Kena ikuri, era le lailai na tamata i Jiova, era le levu na tagane kei na yalewa lotu butobuto era sega ni dokai Jiova se na nona ivakatagedegede. Era vakanamata tu gona e vica vata na udolu na Jiu era lomani Jiova, mera lesu ina nodra vanua me rawa nira sokaloutaka tale na Kalou dina. w23.05 14-15 ¶3-4

Eda vinakata na veidusimaki ni yalo tabu me rawa nida bula tiko me vaka na “luve ni rarama.” Na vuna? E sega ni rawarawa meda savasava tiko ga ena vuravura torosobu qo. (1 Ces. 4:​3-5, 7, 8) Na yalo tabu e rawa ni vukei keda meda valuta na vakasama ni vuravura, wili kina na kena ivakavuvuli kei na ivakarau ni rai e sega ni salavata kei na rai ni Kalou. Na yalo tabu tale ga ena vukei keda meda vakaraitaka na “ivalavala vinaka kece, [kei] na yalododonu.” (Efeso 5:9) Dua na sala e sobuti keda kina na yalo tabu, oya nida kerea ena masu. E tukuna o Jisu ni o Jiova ena “solia na yalo tabu vei ira era kerea vua.” (Luke 11:13) Ena sobuti keda tale ga na yalo tabu nida vakalagilagi Jiova ena soqoni vaKarisito. (Efeso 5:​19, 20) Na veidusimaki ni yalo tabu ena vukei keda meda muria vinaka na ivakarau ni bula e vakamarautaka na Kalou. w24.03 23-24 ¶13-15

E vinakati mo vosovoso vakalevu? Ke dina qori, mo masulaka. Na vosovoso e dua na itovo e okati ena vua ni yalo tabu. (Kala. 5:​22, 23) Meda kerea gona vei Jiova na yalo tabu, meda kerea tale ga me vukei keda meda vakaitovotaka. Ke vakatovolei na noda vosovoso ena dua na ituvaki, meda ‘kerea tiko ga’ na yalo tabu meda vosovoso. (Luke 11: 13) Meda kerei Jiova tale ga me vukei keda me tiko vei keda na nona rai me baleta na ituvaki qori. Nida masu oti, meda saga sara meda vosovoso e veisiga. Na levu ga ni noda masulaka meda vosovoso qai saga meda vakaraitaka na itovo qori, ena rawa ni dei e lomada, ena ivakarau sara ga ni noda bula. Ena veivuke tale ga ena noda vakasamataka vakatitobu na ivakaraitaki vakaivolatabu. E tu ena iVolatabu na nodra ivakaraitaki e levu era dau vosovoso. Nida vakasamataka vakatitobu nodra ivakaraitaki, eda na vulica na sala meda vosovoso kina. w23.08 22 ¶10-11

E vakadeitaka o Jisu vua na yapositolo o Pita ni na tokoni koya o Jiova. Ni sa vakaturi o Jisu, e vakarautaka vakacakamana vei Pita kei ratou nona itokani yapositolo e levu na ika. (Joni 21:​4-6) Macala ga ni vakadeitaka vei Pita na cakamana qo ni rawarawa vei Jiova me vakarautaka na veika vakayago e gadreva. De dua e nanuma lesu na yapositolo qo na ka e tukuna o Jisu ni na vakarautaka o Jiova na ka era gadreva o ira na “vakaliuca tiko ga na Matanitu ni Kalou.” (Maciu 6:33) Me salavata kei na ivakasala qori, e vakabibitaka o Pita na nona cakacaka vakaitalatala, sega ni nona bisinisi ni qoli. E doudou me vunau ena siga ni Penitiko 33 G.V., e vukea e vica vata na udolu mera vakabauta na itukutuku vinaka. (Caka. 2:​14, 37-41) Oti e vukei ira na kai Samaria kei na lewe ni Veimatanitu mera vakabauti Karisito. (Caka. 8:​14-17; 10:​44-48) E vakayagataki Pita o Jiova me kauti ira mai na veimataqali tamata ina ivavakoso. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Ni oti e rauta ni rua na yabaki nodra vakarusai Jerusalemi na kai Papiloni, a tadra o Tui Nepukanesa mai Papiloni e dua na tadra vakarerevaki me baleta e dua na matakau levu. E tukuna ni na vakamatei ira kece na nona tamata vuku, okati kina o Taniela ke ra sega ni tukuna rawa vua na ka e tadra kei na kena ibalebale. (Tani. 2:​3-5) Ena vinakati me vukitotolo o Taniela, ke sega era na mate e levu. E lai “kerea na tui me solia vua na gauna me tukuna vua na tui na ibalebale ni tadra.” (Tani. 2:16) E vinakati na yaloqaqa kei na vakabauta. E sega ni tukuni ena dua na vanua ni sa vakamacalataka oti o Taniela e dua na tadra. E kerei ratou nona itokani “me ratou masulaka na loloma ni Kalou ni lomalagi me baleta na ka vuni qo.” (Tani. 2:18) E rogoca o Jiova nodratou masu. Ena nona veivuke, e vakamacalataka kina o Taniela vei Nepukanesa na ibalebale ni nona tadra. E bula kina o Taniela kei ratou na nona itokani. w23.08 3 ¶4

Dikeva na yaga ni vosovoso. Nida vosovoso eda na mamarau, eda na sega ni lomaleqa. Na vosovoso gona ena vakavinakataka na noda vakasama, eda na bulabula tale ga. Nida vosovoso eda na veimaliwai vinaka, eda na duavata ena ivavakoso. Ke dua e vakacudrui keda, eda na berabera ni cudru, eda na sega ni vakalevutaka na leqa. (Same 37:​8, vmr.; Vkai. 14:29) Kena ilutua, eda vakatotomuria tiko na Tamada vakalomalagi, eda na toro volekati koya tale ga. E dua na itovo totoka na vosovoso, e yaga tale ga vei keda kece! E sega ni rawarawa meda dau vosovoso, ia ena veivuke i Jiova ena rawa nida vakaraitaka tiko ga na itovo qori. Nida vosovoso meda waraka na vuravura vou, eda nuidei ni “mata i Jiova e vakaraici ira na rerevaki koya, o ira na waraka tiko na dei ni nona loloma.” (Same 33:18) Meda gumatua mada ga ni vakaisulu tiko ga ena vosovoso. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

E vola o Jemesa ni rawa ni tukuna e dua ni tu vua na vakabauta, ia e sega ni laurai ena ka e cakava. (Jeme. 2:​1-5, 9) E tukuna tale ga o Jemesa e dua e raica na “tacida se ganeda e sega nona isulu qai sega ni veirauti na ka me kania,” ia e sega ni vukei koya. Ke tukuna mada ga ni tu vua na vakabauta, e tawayaga ni sega ni laurai ena ka e cakava. (Jeme. 2:​14-16) E tukuna o Jemesa na ivakaraitaki vinaka ni vakabauta nei Reapi. (Jeme. 2:​25, 26) E rogoca o Reapi na itukutuku me baleti Jiova, e kila ni tokoni ira tiko na Isireli. (Josua 2:​9-11) E vakaraitaka o Reapi nona vakabauta ena ka e cakava, ya me maroroi rau na italai ni Isireli ni leqataki nodrau bula. Na cava na kena itinitini? E vakadonui kina me yalododonu na marama sega ni Jiu qo, e sega tale ga ni uasivi me vakataki Eparama. Na nona ivakaraitaki e laurai kina na bibi ni vakabauta e salavata kei na cakacaka. w23.12 5-6 ¶12-13

Nida lotu vaKarisito, eda na sega ni lomavakacegu tu ga ena ivakavuvuli rawarawa ena iVolatabu. Ena veitokoni ni yalo tabu, eda vinakata meda vulica na “veika titobu . . . ni Kalou.” (1 Kor. 2:​9, 10) Vakacava mo vulica vakataki iko e dua na ulutaga mo volekati Jiova kina? Kena ivakaraitaki, o rawa ni vulica na sala e vakaraitaka kina o Jiova nona lomani ira nona dauveiqaravi ena gauna makawa kei na sala e laurai kina nona lomani iko. O rawa ni vulica tale ga na ituvatuva i Jiova me baleta na sokalou e Isireli qai vakatauvatana kei na ituvatuva ni noda sokaloutaki koya na lotu vaKarisito ena gauna qo. Se o rawa ni vulica vakatitobu na veiparofisai e vakayacora o Jisu ni bula e vuravura kei na nona cakacaka vakaitalatala. O na marau vakalevu ni o vulica eso tale na ulutaga ni o vakekeli ena Watch Tower Publications Index se na iDusidusi ni Vakadidike ni iVakadinadina i Jiova. Ni o vulica vakatitobu na iVolatabu ena dei kina nomu vakabauta, o na rawa tale ga ni “kila na ka e baleta na Kalou.”​—Vkai. 2:​4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Na vosa e vakayagataka na yapositolo o Pita me dusia na “veilomani vakalevu,” e kena ibalebale “tevuka.” Na ikarua ni cegu ena tikina qori e vakamacalataki kina na yaga ni noda veilomani vakalevu. E ubia na nodra ivalavala ca na tacida. Eda rawa ni raitayaloyalotaka va qo: Vakasamataka mada e dua na teveli e maka tu kina e levu na ka, eda rawa ni tevuka e dua na isulu e delana me ubia na maka kece qori. Ke da lomani ira tale ga na tacida eda na ubia se vosota “e levu na nodra ivalavala ca.” E vinakati meda lomani ira vakalevu na tacida, ni sala qori eda na rawa ni vosota kina na nodra malumalumu, ke dredre mada ga ena so na gauna. (Kolo. 3:13) Nida vosoti ira na tacida, eda vakaraitaka tiko nida lomani ira vakalevu, eda via vakamarautaki Jiova tale ga. w23.11 11-12 ¶13-15

Ni sa cauravou o Tui Josaia e tekivu vakavinakataka na valenisoro. Ni vakavinakataka tiko e qai kune kina na “ivola ni Lawa i Jiova e soli vei Mosese.” Ni rogoca oti ga na kena wiliki, e vukitotolo me cakava na ka e tukuni kina. (2 Vei. 34:​14, 19-21) Vakacava o vinakata mo wilika wasoma na iVolatabu? Ke o saga tiko qori, o marautaka? O dau nanuma eso na tikinivolatabu e yaga vei iko? Ni voleka ni yabaki 39 o Josaia, e cakava e dua na ka ca, e tini mate kina. E nuitaki koya ga, e sega ni kerea na veidusimaki i Jiova. (2 Vei. 35:​20-25) Dua na ka eda vulica kina. Se da mani yabaki vica se vakacava na dede ni noda vulica tiko na iVolatabu, meda vaqarai Jiova tiko ga. Okati kina noda kerea wasoma na nona veidusimaki ena masu, vulica na nona Vosa, kei na noda rogoca na nodra ivakasala na lotu vaKarisito matua. Eda na sega ni cakava na cala bibi, eda na marau tale ga kina.​—Jeme. 1:25. w23.09 12 ¶15-16

E tukuni ena iVolatabu e levu na yalewa totoka era lomani Jiova, ra qaravi koya tale ga. Era dau “lewai ira vinaka” era “yalodina [tale ga] ena ka kece.” (1 Tim. 3:11) Oni rawa tale ga ni vuli na tacida yalewa gone vei ira na yalewa lotu vakarisito matua ena ivavakoso. Kemuni na tacida yalewa gone, vakacava oni kila eso na yalewa matua vakayalo ena ivavakoso moni vakatotomuria? Ni dikeva nodra itovo vinaka qai vakasamataka na sala moni vakatotomuri ira kina. E bibi na yalomalumalumu me rawa nida lotu vaKarisito matua. Ni dua na yalewa e yalomalumalumu, ena vinaka nona veiwekani kei Jiova kei ira eso tale. Kena ivakaraitaki, na yalewa e lomani Jiova ena yalomalumalumu ena muria na ituvatuva ni veiliutaki e tauyavutaka na Tamana vakalomalagi. (1 Kor. 11:3) E tiko tale ga na sala me muri kina na ivakavuvuli qori ena ivavakoso vaka kina ena vuvale. w23.12 18-19 ¶3-5

E vinakata o Jiova me lomani watina o tagane, me qarava na ka me bula kina, me nona itokani, me vukei watina tale ga me volekati Jiova. Nomu vulica mo dau raiyawa, nomu dokai ira na yalewa, mo nuitaki tale ga ena vukei iko mo dua na tagane vakawati vinaka. Ni o sa vakawati, de dua o na vakaluveni. Na cava o vulica vei Jiova mo rawa ni dua na tama vinaka? (Efeso 6:4) E sega ni vunitaka o Jiova nona tukuna vei Luvena o Jisu ni lomani koya, e vakadonui koya tale ga. (Maciu 3:17) Ke o tama mo dau tukuna vei ratou na luvemu ni o lomani ratou. Dau vakavinavinakataki ratou ena ka vinaka ratou cakava. O ira na tama era vakatotomuri Jiova, era sa vukei luvedra tiko mera tagane se yalewa lotu vaKarisito matua. O na vakarautaki iko rawa ena itavi qori, ni o lomani ratou nomu vuvale kei ira ena ivavakoso. Ni o vulica tale ga mo vakaraitaka na loloma kei na nomu mareqeti ira.​—Joni 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Nida qaravi Jiova ena yalodina, eda dau sotava na ituvaki dredre, eda tauvimate tale ga me vakataki ira na kena vo. De dua eda vosota na nodra veitusaqati se veivakacacani o ira na cati keda na tamata ni Kalou. E dau vakatara o Jiova na veika dredre va qori, ia e yalataka me vukei keda. (Aisea 41:10) Ena veivuke ni Kalou, eda na marau tiko, eda vakatulewa vinaka, eda yalodina tale ga nida sotava na ituvaki dredre sara. E yalataka o Jiova ni na solia vei keda na ka e vakatokai ena iVolatabu, “na vakacegu ni Kalou.” (Fpai. 4:​6, 7) E vakaibalebaletaka tiko na vakacegu ni noda vakasama kei na lomada nida veiwekani voleka kei koya. Na vakacegu qori “e uasivia na vakasama kece,” e dua dina na ka totoka e sega ni vakamacalataki rawa. Vakacava o sa bau vakacegui va qori ni oti nomu masu vagumatua vei Jiova? Qori sara ga “na vakacegu ni Kalou.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

O ira na lomana na Kalou era via vakacaucautaka na yacana mai vu ni lomadra. E kila o Tui Tevita ni nona vakacaucautaka na yaca ni Kalou, sa vakacaucautaki sara tiko ga kina o Jiova. Na yaca i Jiova e okati kina na kena irogorogo. Nida rogoca na yacana eda vakasamataka na nona itovo talei kece, kei na veika veivakurabuitaki e dau cakava. E vinakata o Tevita me doka na yaca i Tamana, me vakacaucautaka tale ga ni ka tabu. E vinakata me cakava qori mai vu ni lomana, ya ena “ka kece e tu” vua. Era va tale ga qori na Livai nira liutaka na nona vakacaucautaki o Jiova. Era kaya ena yalomalumalumu ni sega ni dua na vosa me vakamacalataka rawa na uasivi ni yaca tabu i Jiova. (Niem. 9:5) Macala ga ni marautaka o Jiova na nodra yalomalumalumu kei na nodra veivakacaucautaki mai vu ni lomadra na Livai. w24.02 9 ¶6

Ena sega ni nanuma o Jiova ni sa matewale noda sasaga meda rawata noda isausau ke raica ni dredre na ka eda via cakava. (2 Kor. 8:12) Raica qori me ka ni vuli vei iko. Kua ni guilecava na veika o sa rawata. E kaya na iVolatabu ni ‘sega ni tawayalododonu na Kalou me guilecava na nomu cakacaka.’ (Iper. 6:10) Mo kua tale ga ni guilecava qori. Dau vakasamataka na ka o sa rawata, se mani nomu veitokani vinaka kei Jiova, nomu tukuna na veika me baleti koya, se nomu papitaiso. Me vaka ga nomu sasaga ena gauna ya, mo rawata nomu isausau vakayalo, tomana tiko ga qori mo rawata nomu isausau ena gauna qo. O rawa ni sauva na nomu isausau ena veivuke i Jiova. E va tale ga qori nomu saga tiko mo rawata na nomu isausau vakayalo, kua ni guilecava mo marautaka na veivuke i Jiova kei na nona vakalougatataki iko. (2 Kor. 4:7) Ke o sega ni soro, o na vakalougatataki vakalevu.​—Kala. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

E taleitaka o Jiova me vakaraitaka na nona vakadonui ira e lomana. E volai ena iVolatabu e rua na gauna ni tukuna kina vei Jisu ni lomani koya, e vakadonui koya tale ga ni Luvena lomani. (Maciu 3:17; 17:5) Vakacava o via rogoca na nona veivakadeitaki o Jiova ni vakadonui iko? E sega ni vosa vakadodonu vei keda o Jiova, ia e vakayagataka nona vosa volai. Eda rawa ni “rogoca” na nona veivakadonui nida wilika na vosa i Jisu ena Kosipeli. E vakatotomuria vinaka o Jisu na itovo i tamana. Na gauna gona eda wilika kina na nona vakaraitaka o Jisu ni vakadonui ira na nona imuri yalodina era sega ni uasivi, eda rawa sara ga ni raitayaloyalotaki Jiova ni tukuna tiko vei keda na vosa qori. (Joni 15:​9, 15) Ke da sotava tiko ga na veika dredre, meda kua ni nanuma ni sa sega ni vakadonui keda na Kalou. Ia qori e dua na sala eda rawa ni vakaraitaka kina na levu ni noda lomani Jiova kei na noda nuitaki koya.​—Jeme. 1:12. w24.03 28 ¶10-11