Wase Tolu
“Ko Koya Ka’u a Digitaka, Ka’u sa Vinakati Koya Talega e na Vu ni Lomaqu”!
1, 2. Na cava era kauaitaka kina na lotu Vakarisito ena gauna oqo na Aisea wase 42?
“SA KAYA ko Jiova, Sai kemudou na noqu dauvakadinadina, kei na noqu tamata ka’u sa digitaka.” (Aisea 43:10) E macala mai na itukutuku oqo i Jiova e volatukutukutaka o Aisea ena ikawalu ni senitiuri B.S.K., ni matanitu a veiyalayalati kei Jiova ena dua na gauna balavu sa oti, e matanitu era lewena na nona ivakadinadina. O ira oqo era tamata digitaki ni Kalou. Rauta ni 2,600 tale na yabaki e muri, ena 1931, era vakaraitaka kina na lotu Vakarisito lumuti ni baleti ira na veivosa oqo. Era vakatokai ira ena yaca, iVakadinadina i Jiova ra qai ciqoma ena lomadra taucoko na icolacola e dodonu mera cola nira tamata ni Kalou e vuravura.
2 Era guta na iVakadinadina i Jiova mera vakamarautaka na Kalou. Ena vuku ni ka oqo, era kauai yadua kina ina ika42 ni wase ni ivola i Aisea, baleta ni tukuni kina na italatala e vakadonuya o Jiova kei na italatala e sega ni vakadonuya. Na noda dikeva na parofisai oqo kei na kena vakayacori ena macala kina vei keda na ka e vakavuna na veivakadonui i Jiova, kei na ka e vakavuna na nona sega ni veivakadonui.
‘Au Solia Vua na Yaloqu’
3. Na cava e parofisaitaka o Jiova ena gusu i Aisea me baleti koya na “noqui talatala”?
3 Ena gusu i Aisea, e parofisaitaka kina o Jiova na lako mai ni dua na italatala ena digitaka sara ga o koya: “Raici koya na noqui talatala, ka’u sa tokona; ko koya ka’u a digitaka, ka’u sa vinakati koya talega e na vu ni lomaqu; au a solia vua na Yaloqu; ena vakayacora ko koya na lewa dodonu ki na veimatanitu tani: ena sega ni qoqolou, se kaila, se tabalaka na domona e na saqata ni koro: ena sega ni musuka na gasau sa bibivoro, se bokoca na wa ni cina sa kubou walega; ena vakayacora na lewa dodonu e na ka dina: Sa sega ni gu ca se yalolailai, ena vakataudeitaka mada na lewa dodonu e vuravura: ia era na waraka na nona vunau na veiyanuyanu.”—Aisea 42:1-4.
4. O cei na ‘digitaki’ a parofisaitaki, eda kila vakacava?
4 O cei na iTalatala e tukuni tiko i ke? E tukuni vakamatata sara ga na ka e baleti koya. Eda raica ni lavetaki na vosa oqo ena Kosipeli i Maciu qai vakaibalebaletaki vei Jisu Karisito. (Maciu 12:15-21) Na iTalatala lomani oqo o Jisu, na ‘digitaki.’ Ena gauna cava e lumuti Jisu kina o Jiova ena yalona tabu? Ena 29 S.K., na gauna e papitaiso kina. E vakaraitaki ena itukutuku e vakauqeta na Kalou me volai ni gauna sa lamata kina mai na wai o Jisu, e qai “wase rua ko lomalagi, a sa lako sobu mai vua vakayago na Yalo Tabu, me vaka na ruve; a sa rogo e dua na domo mai lomalagi, sa vaka, O iko na noqu Gone ni toko; au sa dauvinakati iko vakalevu.” Na sala oqo e vakatakilakilataki koya sara ga kina na nona iTalatala lomani o Jiova. Na cakacaka vakaitalatala e qai vakaitavi kina o Jisu kei na nona cakamana e vakadinadinataka ni tiko dina vua na yalo i Jiova.—Luke 3:21, 22; 4:14-21; Maciu 3:16, 17.
‘Ena Vakayacora o Koya na Lewadodonu ina Veimatanitu’
5. Na cava e vinakati kina me vakamatatataki ena imatai ni senitiuri S.K. se cava na lewadodonu?
5 O koya na Digitaki i Jiova e nona itavi me “vakayacora,” se vakavatukanataka na lewadodonu dina. “Ena tukuna ko koya na lewa dodonu vei ira na veimatanitu tani.” (Maciu 12:18) E gadrevi dina sara ga oqo ena imatai ni senitiuri S.K.! Era vakavulica na iliuliu ni lotu Vakajiu e dua na mataqali lewadodonu kei na ivalavala dodonu e veicalati. Era saga mera bulataka na ivalavala dodonu ena nodra muria e so na ituvatuva ni lawa dredre—e levu era bulia ga o ira. Na lewadodonu veicalati era muria voli e sega sara ga kina na loloma kei na veinanumi.
6. Ena sala cava e vakatakila kina o Jisu na lewadodonu dina?
6 E duatani sara na lewadodonu ni Kalou e vakaraitaka o Jisu. Ena ka e vakavulica kei na ivakarau ni nona bula, e vakaraitaka kina o Jisu ni lewadodonu dina e yavutaki ena loloma kei na veinanumi. Dikeva mada na nona ivunau rogo mai na ulunivanua. (Maciu, wase 5-7) Sa bau totoka sara ga na ivakamacala e tiko kina me baleta na sala me vakaraitaki kina na lewadodonu kei na yalododonu! Nida wilika na itukutuku ena Kosipeli, sega li ni tarai keda na yalololoma i Jisu vei ira na dravudravua kei ira na vakaleqai tu? (Maciu 20:34; Marika 1:41; 6:34; Luke 7:13) E kauta na nona itukutuku ni veivakacegui vei ira e levu era vaka tu na gasau bibivoro, era leqa, era mavoa tu. Era vaka na wanicina sa voleka sara ni boko yani vakadua. O Jisu e sega ni musuka na “gasau sa bibivoro” se “bokoca na wa ni cina sa kubou wale ga.” E vakayaloqaqataki ira ga na tamata yalomalumalumu na vosa e dau tauca ena dela ni loloma kei na veikauaitaki.—Maciu 11:28-30.
7. Na cava e kaya kina na parofisai ni ‘sega ni kaila se tabalaka na domona ena saqata ni koro’ o Jisu?
7 Ia, na cava e kaya kina na parofisai ni na ‘sega ni kaila se tabalaka na domona ena saqata ni koro’ o Jisu? Baleta ni sega ni dau tukutukuni koya, me vakataki ira e levu ena nona gauna. (Maciu 6:5) A kaya vua e dua na vukavuka ni sa vakabulai koya oti: “Mo kakua ni tukuna vua e dua.” (Marika 1:40-44) E sega ni vinakata o Jisu mera vakatetea na tamata na kena itukutuku, e vinakata o koya mera vakabauta na tamata yadua mai na ka era vakadinadinataka vakataki ira, ni o koya na Karisito, na iTalatala lumuti i Jiova.
8. (a) E vakayacora vakacava o Jisu na “lewa dodonu ki na veimatanitu”? (b) Na cava eda vulica me baleta na lewadodonu mai na italanoa i Jisu me baleti koya na kai Samaria dau loloma?
8 E nona itavi na iTalatala Digitaki me vakayacora na “lewa dodonu ki na veimatanitu.” Oqo sara ga na ka e cakava o Jisu. E sega ni vakabibitaka wale ga o Jisu na kena yavutaki ena yalololoma na lewadodonu ni Kalou, e vakavulica tale ga ni dodonu me raici ira vakatautauvata na tamata kece. Dua na gauna a kaya o Jisu vua e dua e kila vinaka na Lawa ni dodonu me lomana na Kalou kei ira na kainona. Qai tarogi Jisu na turaga oqo: “Ko cei na kai noqu?” Nanuma beka o koya me na tukuna o Jisu: “O ira ga na wekamu Jiu.” Ia, e qai talanoataka o Jisu na italanoa ni kai Samaria dau loloma. Ena italanoa oqo, e vukei koya kina e dua na turaga era mokuti koya na daubutako e dua na kai Samaria, ni rau a gole vakatikitiki e dua na Livai kei na dua na bete. E matata vei koya e taro oqo ni wekai koya a moku oya na kai Samaria era dau sevaka, sega ni o koya na Livai se na bete. Sa qai tinia na italanoa oqo o Jisu ena nona ivakasala: “Mo lako ko iko, ka kitaka vakakina.”—Luke 10:25-37; Vunau ni Soro 19:18.
“Sa Sega ni Gu Ca se Yalolailai”
9. Me cakayaco vakacava ena noda bula na noda kila na ibalebale ni lewadodonu dina?
9 A vakamatatataka o Jisu na ka e vauci ena lewadodonu dina, ratou mani muria tale ga oqo na nona tisaipeli. Meda cakava tale mada ga oqo o keda. Kena imatai, e dodonu meda duavata kei na ivakatagedegede ni Kalou me baleta na ka vinaka kei na ka ca, baleta ni tu vua na dodonu me lewa mai na ka e dodonu qai kilikili. Nida saga tiko meda cakava na ka ena kena icakacaka e vinakata o Jiova, na noda ivalavala dodonu tale ga ena kilai kina se vakacava sara tu mada na lewadodonu dina.—1 Pita 2:12.
10. Na cava e wiliki tale ga kina ena noda vakaraitaka na lewadodonu na noda vakaitavi ena cakacaka ni vunau kei na veivakavulici?
10 Eda vakaraitaka tale ga na lewadodonu dina ena noda gumatua ena cakacaka vakavunau kei na veivakavulici. Sa vakarautaka vakarawarawa mai o Jiova na ka meda kila meda rawata kina na bula—na ka meda kila me baleti koya, na Luvena, kei na nona inaki. (Joni 17:3) Ena sega ni kilikili, ena cala ke da sega ni via wasea na kilaka oya. “Kakua ni bureitaka na ka vinaka vei ira e dodonu me nodra, ni sa rawa vei iko mo cakava,” e kaya o Solomoni. (Vosa Vakaibalebale 3:27) Meda solia mada ga noda vinaka kece ena noda vota yani na ka eda kila tu me baleti koya na Kalou vei ira na tamata kece ga, veitalia na vanua era cavutu mai kina, nodra kawa, se ra kai vei, se nodra ivakatagedegede ni bula.—Cakacaka 10:34, 35.
11. Ena noda vakatotomuri Jisu, me vakacava na noda veimaliwai?
11 Kena ikuri, na lotu Vakarisito dina ena vakatotomuri Jisu ena nona veimaliwai. Levu nikua era yalolailai ena vuku ni leqa era sotava, e dodonu mera lomani, mera vakayaloqaqataki. E so sara mada ga na lotu Vakarisito e rawa ni vakaleqai ira vakalevu e so na ka ena gauna oqo, era na vaka kina na gasau sa bibivoro se wanicina sa kubou wale ga. Sega li ni dodonu meda tokoni ira? (Luke 22:32; Cakacaka 11:23) E ka vinaka dina meda tiki ni dua na isoqosoqo era lewena na lotu Vakarisito dina era saga mera vakatotomuri Jisu ena nona lewadodonu!
12. Na cava eda nuidei kina ni sa voleka ni vakila na tamata kece na lewadodonu?
12 Ia, era na vakila taucoko beka na tamata na lewadodonu? Io. Na Digitaki i Jiova ena “sega ni gu ca se yalolailai, ena vakataudeitaka mada na lewa dodonu e vuravura.” Sega ni dede sa na “cudruvi ira era sa sega ni kila na Kalou” na tui sa veiliutaki tiko, o Jisu Karisito. (2 Cesalonaika 1:6-9; Vakatakila 16:14-16) Sa na sosomitaka na veiliutaki vakatamata na veiliutaki ni Matanitu ni Kalou. Sa na qai roboti o vuravura ena lewadodonu kei na yalododonu. (Vosa Vakaibalebale 2:21, 22; Aisea 11:3-5; Taniela 2:44; 2 Pita 3:13) Era namaka na yaco mai ni siga oqo na dauveiqaravi i Jiova ena veivanua kece, o ira mada ga mai na veivanua yawa—“na veiyanuyanu.”
‘Au na Soli Koya me Nodra Rarama na Veimatanitu’
13. Na cava e parofisaitaka o Jiova me baleti koya na nona iTalatala Digitaki?
13 E tomana o Aisea: “Sa vosa vakaoqo na Kalou ko Jiova, o koya ka bulia na lomalagi, ka tevuka; o koya ka tevuka talega na vuravura, kei na ka sa vakatubura; ko koya sa solia vei ira na tamata e tiko kina na nodrai cegu, kei na yalodra era sa lako voli kina.” (Aisea 42:5) Sa ivakamacala vinaka dina kei Jiova na Kalou kaukaua, na Dauveibuli! Na tukuni ni kaukaua i Jiova e vaka me vakabibitaka tale na vosa e vakarau tau. E kaya o Jiova: “Koi au ko Jiova ka’u a kacivi iko e na noqu yalododonu, ka’u na taura na ligamu, ka maroroi iko, ka soli iko mo vu ni veiyalayalati kei ira na tamata, mo nodra rarama na veimatanitu tani; mo basuka na matadra era sa mataboko, mo kauti ira mai na vale ni veivesu era sa vesuki tiko, kei ira era sa tiko buto mai na vale ni veivakabobulataki.”—Aisea 42:6, 7.
14. Ni taura o Jiova na liga i koya na nona iTalatala, na cava na kena ibalebale? (b) Na cava na itavi nei koya na iTalatala Digitaki?
14 O koya na Turaga Cecere ena lomalagi kei na vuravura, na Vunibula, na Dauveimaroroi, e taura na ligana na iTalatala Digitaki qai yalataka vua ni na tokoni koya tiko ga. Sa bau veivakacegui dina! Kuria oya na nona taqomaki koya voli o Jiova me yacova ni qai soli koya me “vu ni veiyalayalati kei ira na tamata.” Na veiyalayalati e vaka na konitaraki, na saini, se na bubului. E vaka e dua na veidinadinati sa vakadeitaki. Io, o Jiova e sa vakayacori koya na nona iTalatala me “ivakadei ni veiyalayalati vei ira na tamata.”—An American Translation.
15, 16. Ena sala cava e yaco kina o Jisu me “nodra rarama na veimatanitu”?
15 Ni “nodra rarama na veimatanitu,” na iTalatala yalataki ena qai dolava na “matadra era sa mataboko,” ena sereki ira tale ga na “tiko buto.” A vakayacora oqo o Jisu. Ena nona vunautaka na ka dina, e vakalagilagia kina o Jisu na yaca i Tamana vakalomalagi. (Joni 17:4, 6) E vakavotuya na ivakavuvuli lasu vakalotu, vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou, qai dolava na sala mera sereki kina na vesuki tu vakayalo. (Maciu 15:3-9; Luke 4:43; Joni 18:37) E vakasalataki ira na cakava tiko na cakacaka ni butobuto qai vakavotui Setani ni “dau lasulasu ka sa vu mai vua na lasu kece ga,” na “turaga ni vuravura oqo.”—Joni 3:19-21; 8:44, VV; 16:11.
16 E kaya o Jisu: “Oi au na rarama kei vuravura.” (Joni 8:12) E vakadinadinataka o Jisu na ka e tukuna oqo ena dua na sala vakasakiti sara ena gauna e solia kina nona bula uasivi me ivoli. E dolava kina na sala vei ira era cakacakataka na nodra vakabauta me vosoti na nodra ivalavala ca, mera vakadonui tale ena mata ni Kalou, me rawa tale ga nira bula tawamudu. (Maciu 20:28; Joni 3:16, NW) Ena nona vakaraitaka ena nona bula taucoko na yalo ni qaravi Kalou, e tutaka kina o Jisu na dodonu ni veiliutaki i Jiova qai vakadinadinataka ni daulasulasu dina ga na Tevoro. E vakavuna dina o Jisu mera rai na mataboko, e sereki ira tale ga na vesu tu ena butobuto vakayalo.
17. Na sala cava soti eda veivakararamataki tiko kina?
17 E tukuna o Jisu vei iratou nona tisaipeli ena nona vunau ena ulunivanua: “Oi kemudou na rarama kei vuravura.” (Maciu 5:14) Sega li ni noda itavi tale ga na veivakararamataki? Ena noda ivakarau ni bula kei na cakacaka vakavunau, sa da na vakaitavi tiko kina ena cakacaka dokai ni nodra dusimaki e so tale vei Jiova, na iVurevure ni rarama dina. Meda ucui Jisu ena noda vakatakila yani na yaca i Jiova, noda tutaka na nona veiliutaki, kei na noda kacivaka ni inuinui duadua ga ni kawatamata na nona Matanitu. Nida dau veivakararamataki tale ga, eda na vakavotuya na nodra ivakavuvuli lasu na veilotu, eda veivakaroti me kua ni vakayacori na veika dukadukali ni butobuto, da qai vakavotui Setani, na vunica.—Cakacaka 1:8; 1 Joni 5:19.
“Dou Seretaka Vei Jiova na Sere Vou”
18. Na cava e vakalaiva o Jiova mera kila na nona tamata?
18 Sa qai golevi ira na nona tamata o Jiova ena nona kaya: “Koi au ko Jiova; sai koya oqo na yacaqu; ia na vakarokoroko me caka vei au ka’u na sega ni solia vua e dua tani; se na vakavinavinaka me caka vei au ki na matakau ceuceu. Raica na ka sa tukuni makawa, sa yaco ga, ia ka’u sa qai tukuna na ka vou: ni sa bera ni tubu mai, ka’u sa tukuna oti vei kemudou.” (Aisea 42:8, 9) Era a sega ni parofisaitaka na veikalou matakau na parofisai me baleti koya na “noqui talatala,” a parofisaitaka sara ga na Kalou bula qai Kalou dina duadua ga. A sega ni vakatitiqataki ni na yaco na ka e parofisaitaki, ia e qai yaco dina. O Jiova duadua ga na iVurevure ni veika vou kece, e laiva tale ga mera kila e liu na nona tamata ni bera nira yaco. Ia, na cava meda cakava?
19, 20. (a) Na sere cava e dodonu me lagati? (b) O cei nikua e lagata tiko na sere ni veivakacaucautaki vei Jiova?
19 E vola o Aisea: “Dou seretaka vei Jiova na sere vou, na vakavinavinaka vua mai nai yalayala kei vuravura, koi kemudou talega sa lako sobu ki na wasawasa, kei na ka kecega sa sinai kina; na veiyanuyanu, kei ira kecega na lewena: me tabalaka na domodra na lekutu kei na kena veikoro; na veikoro sa tiko kina ko Kitari: ko ira sa tiko e na uluvatu, me ra ia na sere; me ra kaikaila mai na dela ni veiulu-ni-vanua: me ra ia na vakavinavinaka vei Jiova, ka vakacaucautaki koya ko ira mai na veiyanuyanu.”—Aisea 42:10-12.
20 O ira na lewe ni veikoro, o ira mai na lekutu, o ira mai na veiyanuyanu, o ira sara mada ga na vakaitikotiko ena veivanua dravuisiga e vakatokai me o “Kitari,”—na tamata mai na veivanua kece ga—era vakauqeti mera lagata na sere ni vakavinavinaka vei Jiova. E vakatubuqoroqoro dina ena gauna oqo ni vica vata na milioni era sa mai rogoca na parofisai veivakauqeti oqo! Era sa taura matua na ka dina mai na Vosa ni Kalou, e sa mai nodra Kalou o Jiova. Sa ra lagata tiko na tamata i Jiova na sere vou oqo—era vakalagilagi Jiova kina—ena 230 vakacaca na matanitu. E vakatubuqoroqoro dina na nodra mai domovata ena sere o ira na duikaikai kei na duivosavosa mai na veivanua!
21. Na cava ena dreve kina na nodra sasaga na meca ni tamata ni Kalou mera vagalui ira na lagata tiko na sere ni vakavinavinaka vei Jiova?
21 Era na vorata rawa beka na Kalou na dauveivorati ra qai vagalui ira na lagata tiko na sere ni vakavinavinaka vei Jiova? Sega ni rawa! “Ena lako yani me vaka na qaqa ko Jiova; ena vakauqeta na nona yalokatakata me vaka na tamatai valu: ena kaila ko koya, io, ena qoqolou; ena gumatua vei ira na nona meca.” (Aisea 42:13) Na kaukaua mai vei e rawa ni vakasota kei Jiova? Rauta e 3,500 na yabaki sa oti e lagata kina na parofita o Mosese kei ira na luve i Isireli: “A qaqa e nai valu ko Jiova: ko Jiova na yacana. A qiqi-ni-valu nei Fero kei na nonai valu sa biuta ko koya ki na wasawasa: era sa dromu e na Wasa Damudamu na nona kapiteni vinaka.” (Lako Yani 15:3, 4) E vakamalumalumutaka o Jiova na mataivalu qaqa duadua ni gauna oya. Ni sa tu me vala o Jiova, sega ni dua na kedra meca na nona tamata ena rawa ni gumatua vua.
“Sa Dede na Noqu Tiko Lo”
22, 23. Na cava e ‘dede kina nona tiko lo voli’ o Jiova?
22 Ni tauca na kedra itotogi na kena meca, se dau vakaraitaka tu ga o Jiova nona lewadodonu kei na nona sega ni veitovaki. E kaya o koya: “Sa dede na noqu tiko lo; au a tiko ga, ka’u a dautarovi au: ia oqo, ka’u na qoqolou me vaka na yalewa sa taratara; ka’u na vakarusa ka tiloma sara: ka’u na vakalalataka na veiulu-ni-vanua kei na veiulu-ni-koro, ka vakamalaitaka kecega na kedra co; ka’u na vukica na uciwai me yanuyanu, ka vakadiva na drano.”—Aisea 42:14, 15.
23 Ni bera ni tauca o Jiova na nona lewa, e solia mada na gauna vei ira na daucaka ca mera lialiaci kina, mera saumaki mai na nodra sala ca. (Jeremaia 18:7-10; 2 Pita 3:9) Vakasamataka mada na matanitu qaqa kei vuravura ena gauna oya, o Papiloni, ni a yanaraki Jerusalemi ena yabaki 607 B.S.K. E vakatara o Jiova me yaco oqo vei ira na Isireli ena vuku ni nodra tawayalodina, mera vakadodonutaki kina. Ia, era sega ni doka na kai Papiloni na itavi era lesi kina. E sivia tale na ka era cakava vei ira na tamata ni Kalou, e sega ni vaka na lewadodonu dina a nakita na Kalou. (Aisea 47:6, 7; Sakaraia 1:15) Sa na mosi mada ga vua na Kalou dina me raica nodra vakalolomataki na nona tamata! Ia, ena vosota voli ga na mosi ni yalona me yacova na gauna lokuci, me vaka na yalewa ena vosota voli ga na mosi ni nona taratara. Ni vakasucu o koya e taratara, sa na qai oti na nona mosi. Ena oti vaka kina na mosi ni yalo i Jiova ni sa na sereki ira na tamata a veiyalayalati kei ira, qai raica mera matanitu tugalala. A vakayacora oqo ena 539 B.S.K. ena nona vakadiva na wai kei Papiloni, qai yanaraka na koro oqo kei na kena itataqomaki.
24. Na cava e dolava o Jiova vei ira na nona tamata na Isireli?
24 Ena cegu mada ga na lomadra na tamata ni Kalou ni oti e dua na gauna balavu ni tu vakavesu sa qai tadola vei ira na sala mera suka i nodra. (2 Veigauna 36:22, 23) Era na marau mada ga mera vakila na vakayacori ni vosa ni yalayala i Jiova vei ira: “Ka’u na tuberi ira na mataboko e na sala era sa lecava; ka’u na kauti ira e nai lakolako era sa sega ni kila: ka’u na vakararamataka na butobuto e matadra, ka vakadodonutaka na ka sa takelo. Na ka oqo ka’u na cakava vei ira, ka sega ni biuti ira.”—Aisea 42:16.
25. (a) Na cava ena vakayacora ga o Jiova vei ira nona tamata ena gauna oqo? (b) Na cava me noda inaki?
25 E baleti keda vakacava nikua na veivosa oqo? Sa dede oqo—sa vica vata na senitiuri—nona vakalaivi ira na veimatanitu o Jiova mera se caka nodra. Ia, sa voleka na gauna me na vakadodonutaka kina na veika kece. Ena itabagauna oqo, sa soqona mai e dua na ilawalawa tamata mera vakadinadinataka na yacana. E vakamalumalumutaka na veitusaqati cava ga e caka vei ira, e vakarawarawataka vei ira mera qaravi koya “vakayalo ka vakaidina.” (Joni 4:24) A yalataka vei ira ni na “sega ni biuti ira,” e dina tale tiko ga ena nona yalayala. Vakaevei o ira era qaravi ira tiko ga na kalou lasu? E kaya o Jiova: “Era na vakalesui kimuri, era na madua vakalevu sara, ko ira era sa vakararavi ki na matakau ceuceu, ko ira era kaya ki na matakau e vakawaicalataki, Koi kemudou na neimami kalou.” (Aisea 42:17) E bibi dina meda yalodina tiko ga vei Jiova, me vakataki koya ga na Nona Digitaki!
‘Na iTalatala e Didivara Qai Mataboko’
26, 27. E vakaraitaki koya vakacava o Isireli ni vaka na ‘italatala didivara qai mataboko,’ na cava na kena isau era qai sotava?
26 A yalodina tu ga o Jisu Karisito, na iTalatala Digitaki ni Kalou, me yacova nona mate. Ia, era vakaraitaki ira na tamata ni Kalou na Isireli nira vaka na italatala tawayalodina, e didivara qai mataboko tu vakayalo. E kaya o Jiova ena nona vosa vei ira: “Koi kemudou na didivara, dou rogoca! koi kemudou na mataboko, dou yadra, mo dou raica! Ko cei beka sa mataboko, ko koya ga na noqu tamata se segai? Ia ko cei sa didivara me vakataki koya na noqui talatala ka’u sa tala? Ko cei sa mataboko me vakataki koya sa dodonu, ka mataboko me vakataki koya na tamata i Jiova? Sa levu na ka ko sa raica, ka sa sega ni ko vakasama kina; sa basu na daligana, ia ka sa sega ni rogoca ko koya. Sa vinakata ko Jiova, e na vuku ni nona yalododonu, me vakalevulevuya na vunau, ka vakarokorokotaka.”—Aisea 42:18-21.
27 E maumau sara ga na yalodina i Jiova vei ira na Isireli! Vakavicavata nodra suka na nona tamata mera lai qaravi ira tale na nodra kalou butobuto na veimatanitu. Vakavicavata nona talai ira tiko yani na nona mata o Jiova, ia era sega ni vakarorogo na nona tamata. (2 Veigauna 36:14-16) Sa qai parofisaitaka o Aisea na kena isau era na sotava: “Ia na mataqali oqo era sa kovei ka butakoci; era sa coriti kecega e nai keli, ka vunitaki e na vale ni veivesu: era sa tokitaki, ka sa sega e vakabula; era sa butakoci, ka sa sega e kaya, Dou vakasuka tale. Ko cei vei kemudou ena vakatudaliga ki na ka oqo, me vakarorogo ka rogoca e na gauna sa muri mai? Ko cei sa soli ira na Jekope me tokitaki, kei ira na Isireli kivei ira na daubutako? Ko Jiova, o koya eda sai valavala ca vua, se segai? ka ni ra sa bese ni muria na nona sala, ka ra sa sega ni talairawarawa ki na nona vunau: A sa sova kina vei koya na nona cudru katakata, kei nai valu kaukauwa: ka sa vakama vakavolivoliti koya, ka sa sega ni kila ko koya; a sa kati koya, ia sa sega ni vakasara ki na lomana.”—Aisea 42:22-25.
28. (a) Na cava eda vulica mai na kedra ivakaraitaki na lewe i Juta? (b) Na cava meda cakava me vakadonui keda kina o Jiova?
28 Ena nodra sega ni yalodina na lewe i Juta, e vakalaiva kina o Jiova me kabai qai yanaraki na nodra vanua ena 607 B.S.K. Era vakama na kai Papiloni na valenisoro i Jiova, era vakalalai Jerusalemi, ra qai kauti ira vakavesu na Jiu. (2 Veigauna 36:17-21) Me ka ni vuli mada ga vei keda na ivakaraitaki oqo meda kua ni vakadidivarataki keda ina ivakasala i Jiova, se vakamatabokotaki keda ina nona Vosa volai. Ia, meda qara mada ga na veivakadonui i Jiova ena noda vakatotomuri Karisito Jisu, na iTalatala a vakadonuya sara ga na Kalou o Jiova. Meda vakataki Jisu mada ga ena noda vakatakila yani na lewadodonu dina ena ka eda tukuna kei na ka eda cakava. Ena sala oqo, eda na duavata tiko ga kina kei ira na tamata i Jiova, eda na wili tale tiko ga meda dau veivakararamataki ena noda vakacaucautaki koya na Kalou dina kei na noda vakalagilagi koya.
[iYaloyalo ena tabana e 33]
Na lewadodonu dina e yavutaki ena loloma kei na veinanumi
[iYaloyalo ena tabana e 34]
Ena italanoa ni kai Samaria dau loloma, e vakaraitaka kina o Jisu ni lewadodonu dina e sega ni veivakaduiduitaki
[iYaloyalo ena tabana e 36]
Eda vakaraitaka na lewadodonu vakalou ena noda dau veivakayaloqaqataki kei na noda yalovinaka
[iYaloyalo ena tabana e 39]
Eda vakaraitaka na lewadodonu vakalou ena noda cakacaka vakavunau
[iYaloyalo ena tabana e 40]
Na iTalatala vakadonui a soli me “nodra rarama na veimatanitu”