Wase Walu

‘Veivala kei Ira na iVavakoso Yalo Ca’

1. Na cava meda taura kina vakabibi na veika era cakava voli na yalovelavela?

E LEVU e lasa vei ira ni tukuni nira tiko na yalovelavela. Ia e sega ni ka ni veiwali oqo. Se o vakabauta se sega, era bula dina tiko na yalovelavela ra qai dau veisagai. O ira na dau sagai vakalevu duadua o ira na qaravi Jiova. Na tikina oya e vakadreti keda kina na yapositolo o Paula ni a kaya: “Ni da sa sega ni veivala walega kei ira na tamata, eda veivala talega kei ira era sa liu [era tawarairai], kei ira era sa kaukauwa, kei ira era sa veitaliataka [se, “liutaka,” NW] na butobuto kei vuravura oqo, kei ira na veivavakoso yalo ca e na veiyasana vakalomalagi.” (Efeso 6:12) Sa qai kaukaua sara na nodra veisagai na yalovelavela ena noda gauna baleta ni sa biu tani mai lomalagi o Setani qai cudru vakalevu ni kila ni sa lekaleka na nona gauna.​—Vakatakila 12:12.

2. E rawa vakacava meda qaqa ena vala kei ira na yaloca kaukaua sara?

² Ena rawa beka nida qaqa ena vala kei ira na yaloca kaukaua sara? Io, ena rawa ga ke da nuitaki Jiova vakaoti. Meda rogoci koya da qai muria na nona Vosa. Kevaka eda vakayacora oqori, eda na sega ni sotava na leqa ni yago, yalo, kei na vakasama, era sotava tu o ira e lewai ira o Setani.​—Jemesa 4:7.

iLiuliu Kei Vuravura ena Veiyasana Vakalomalagi

3. E vakacacani cei o Setani, ia e cakava vakacava oqori?

³ E sereka vei keda o Jiova na ituvaki kei vuravura ni raica vinaka tu oqori mai na nona itikotiko cecere mai lomalagi. Ena raivotu, a vakaraitaka vei Joni ni o Setani e vaka e “dua na gata levu e damudamu.” A vinakata na gata me tiloma, kevaka e rawa, na Matanitu i koya na Mesaia ena gauna ga e sucu kina mai lomalagi ena 1914. Ni sega ni rawata oqori o Setani, sa qai bukana mera vakacacani o ira na mata ni Matanitu oya era bula tiko e vuravura. (Vakatakila 12:3, 4, 13, 17) Ena vakayagataki cei o Setani ena ivalu oqo? O ira na tamata era matataki koya.

4. O cei na ivurevure ni nodra kaukaua na veimatanitu vakatamata, ia eda kila vakacava oqori?

⁴ Oti oya, sa qai vakaraitaki tale vei Joni e dua na manumanu kila e vitu na uluna qai tini na nona ileu, e “soli vua me turaga vei ira na veimataqali kece, kei na veimatanitu kei na duivosavosa, kei na veivanua.” Na manumanu kila oya e vakatakarakarataka na veika vakapolitiki kece kei vuravura. A tukuni vei Joni ni “sa solia vua [manumanu kila] na nona kaukauwa dina na gata levu [o Setani na Tevoro], kei na nonai tikotiko vakaturaga, me mai turaga levu.” (Vakatakila 13:1, 2, 7) Io, o Setani na ivurevure ni nodra kaukaua kei na nodra lewa na veimatanitu vakatamata. O koya gona, me vaka e vola na yapositolo o Paula, o ira ga “na veivavakoso yalo ca e na veiyasana vakalomalagi” era ‘liutaka tiko na vuravura,’ ra qai lewai ira tu na veimatanitu vakatamata. Na tikina oqo e bibi mera kua ni lecava o ira kece na via qaravi Jiova.​—Luke 4:5, 6. 

5. Sa ra vakasoqoni tiko nikua i vei na iliuliu vakapolitiki?

⁵ Era na kaya beka e levu na iliuliu vakapolitiki nira lotu, ia e laurai ni o ira na veimatanitu era sega sara ga ni via vakamalumalumu ena lewa i Jiova se vei koya na nona Tui lumuti o Jisu Karisito. Era dui saga ena dela ni yalokaukaua mera veiliutaki tiko ga. Eda wilika ena Vakatakila ni “yalo ni Tevoro” sa vakasoqoni ira tiko nikua na iliuliu kei vuravura “ki nai valu ni siga dina ko ya ni Kalou kaukauwa” ena Amaketoni.​—Vakatakila 16:13, 14, 16; 19:17-19.

6. Na cava meda qaqarauni kina meda kua ni lai tini tokona tu na

⁶ E tara e veisiga na bula ni tamata na veileti vakapolitiki, vakamatatamata, vakailavo, kei na veileti vakalotu e dau tawasea na kawatamata. Dau kena ivakarau ga ena veileti vaka oqo mera veitovaki na tamata ena ka era tukuna se cakava​—mera tovaka ga na nodra matanitu, yavusa, kaivata, vosavata, se matailawalawa vata. Kevaka mada ga era sega ni vakaitavi vakadodonu ena veileti e so, ia sega ni sega, era kidacala ga nira sa veitotaki tu. Ia se mani o cei se ile cava era totaka, o cei dina era sa tovaka tiko? E kaya vakamatata na iVolatabu: “Sa koto ga vua na vu-ni-ca ko ira kecega na kai vuravura.” (1 Joni 5:19) Ena qarauna gona vakacava e dua me kua ni vakacalai me vakataki ira na vo ni kawatamata? Ena nona tokona vakatabakidua na Matanitu ni Kalou kei na nona tawaveitovaki sara ga ena veileti vakavuravura.​—Joni 17:15, 16.

iLawaki Qaseqase i Koya na Vu ni Ca

7. E laurai vakacava na qaseqase i Setani ena nona vakayagataka na lotu lasu?

⁷ Ena veitabagauna sa oti yani, e vagolei ira tani na tamata o Setani mai na sokalou dina ena vosa kaukaua kei na veivakacacani. Ia e vakayagataka tale ga o koya e so na sala malumu​—e ubia tu ena ilawaki qaseqase. E vakayagataka na lotu lasu me vakabutobutotaka e dua na iwase levu ni kawatamata, e lawakitaki ira mera nanuma nira sa qarava tiko na Kalou. Ni lailai na nodra kilai koya na Kalou kei na nodra lomana na ka dina, e totolo sara nodra dreti ena veilotu e dau bula kina na sere kei na ivakatagi, se me lauti ira na veivakabulai e dau caka kina. (2 Cesalonaika 2:9, 10) Ia eda vakasalataki ni na so mada ga vei ira era a sokalou dina tu era na tini “vuki tani . . . , ni ra vakarogoca eso na yalo e dauveivakacalai kei na nodrai vakavuvuli na tevoro.” (1 Timoci 4:1) E yaco vakacava oya?

8. Kevaka mada ga eda qaravi Jiova tiko, e rawa ni siwati keda vakacava ina lotu lasu o Setani?

⁸ Ena nona qaseqase, e sagai keda na Tevoro ena ka eda malumalumu kina. Vakaevei, e se tuburi keda tiko ga na noda dau rerevaka na tamata? Ke dina oqori, de dua eda na vakamalumalumu vei ira na wekada se o ira eda tiko veitikivi meda cakava e so na ka e vu mai na lotu lasu. Eda dokadoka beka? Ke vaka kina, de dua eda na leva nida vunauci se da leva ni sega ni ciqomi na noda vakasama. (Vosa Vakaibalebale 15:10; 29:25; 1 Timoci 6:3, 4) De dua eda na sega ni via veisautaka na noda rai me lako vata kei na rai i Karisito baleta ni na ‘veidonui kei na ka eda gadreva’ na nodra vosa o ira na kaya ni ka ga e gadrevi oya meda wilika na iVolatabu da qai dau caka vinaka. (2 Timoci 4:3, VV) Se da lai curu ina dua tale na matalotu se da lewa ga na ivalavala ni noda sokalou, oqori e sega ni bibi vei Setani. Na ka ga e bibi vua oya meda kua ni sokalou ena ivalavala e veidusimaki kina o Jiova ena nona Vosa kei na nona isoqosoqo.

9. E vakayagataka vaqaseqase vakacava o Setani na veiyacovi?

⁹ E bacani ira tale ga na tamata o Setani mera vakaceguya vakatawadodonu na gagadre e kilikili. E vakayacora oqori ena gagadre ni veiyacovi. Levu e vuravura era beca na ivakavuvuli ni iVolatabu ra qai okata na nodrau veiyacovi e rua erau sega ni vakamau me ka wale tu ga ni lasa, se me ivakadinadina ni nodrau sa tamata uabula. Qai vakacava ga o ira sa vakamau? Levu era lasaituba. Ena so tale na vakawati e sega ni yaco kina na veibutakoci, ena sasaga ga e dua vei rau me veisere se me veibiu me rawa ni lai tiko vata kei na dua tale. Nona ivadi o Setani me rawai ira na tamata mera vakabibitaka na lasa ena gauna sara ga oqo, veitalia na kena ca mai muri vei ira kei na so tale, veitalia tale ga ke na leqa kina na nodra veiwekani kei Jiova kei na Luvena.​—1 Korinica 6:9, 10; Kalatia 6:7, 8.

10. Dau saga vakacava o Setani me moica na noda rai me baleta na veidauci kei na itovo kaukaua?

¹⁰ Dua tale na ka eda dau gadreva kece na ka ni veivakamarautaki. Kevaka e kilikili oqori, eda na vakila na kena vinaka ina yagoda, yaloda, kei na noda vakasama. Ia na cava eda dau cakava ni vakayagataka vaqaseqase o Setani na ka ni veivakamarautaki me moica vakatani na noda vakasama me kua ni vaka na vakasama ni Kalou? Me kena ivakaraitaki, eda kila ni cata o Jiova na veidauci kei na itovo kaukaua. Kevaka era vakaraitaki na veika oqo ena iyaloyalo yavala kei na retioyaloyalo, eda dau dabe tu beka ga da qai sarava? Nanuma tiko ni o Setani ena qai vakavelavelataka ga me torosobu vakalevu na veika oqori ni toso voleka ga mai na gauna me rusa kina, baleta ni o ira na “tamata ca kei ira na dauveitemaki, era na tubu cake me ra ca sara, ni ra sa ia na dauveivakacalai, ka ra sa vakacalai talega ko ira.” (2 Timoci 3:13) E bibi gona meda qaqarauni tiko ga e veigauna ena vuku ni ilawaki qaseqase i Setani.​—Vakatekivu 6:13; Same 11:5; Roma 1:24-32.

11. Na cava soti e so na sala e rawa ni coriti kina ena ka vakatevoro e dua mada ga e sa kila vinaka tu na kena ca?

¹¹ Eda kila tale ga nira vakasisila vei Jiova o ira na dau vakatevoro, cakaisausau, vakadraunikau, se o ira na dau taroga na mate. (Vakarua 18:10-12) Nida vakasamataka tiko oqori, eda na sega sara ga ni via lakovi ira na dau vakacuru, se meda sureti ira mai ena noda vale mera mai vakatevoro kina. Ia, vakaevei ke ra vakaraitaki mai ena retioyaloyalo kei na internet, eda na dabe beka meda saravi ira se rogoci ira? De dua eda na sega ni lakovi ira sara na dau vakacuru, ia eda na kaburaka beka na masima ena noda vale ena so na gauna nida nanuma ni na itataqomaki vei keda oqori kei na noda vuvale? Eda na rairai kila vinaka ni vakacala na iVolatabu na cakaisausau, ia vakaevei ke tauvi keda e dua na mate, eda na vakusakusa beka meda lai raica e dua e tukuni ni nodratou mate na keda mate?​—Kalatia 5:19-21.

12. (a) E dau veibacani vakacava na ivakatagi meda lai tini vakasamataka tu na veika eda kila nira cala? (b) Ena vakaraitaka vakacava e dua ena nona isulusulu, ikotikoti, kei na nona itovo ni dau qoroi ira e sega ni vakadonuya o Jiova na nodra ivakarau ni bula? (c) Na cava meda cakava ke da sega ni via sikalutu ena ivadi ca i Setani?

¹² E kaya na iVolatabu ni kilikili me kua sara ga ni cavuti (vakaveiwali) ena keda maliwa na veidauci kei na ka velavela kece ga. (Efeso 5:3-5) Ia vakacava ke dau rogo mai na veika vaka oya ena ivakatagi rogo kamica, se ivakatagi e veidreti na kena vavadugudugu? Eda na lagalagata sara beka na qaqanisere e vakabekabea na veidauci, na vakayagataki ni wainimate gaga, se ivalavala ca cava tale? Se, dina ga nida kila ni sega ni dodonu meda vakatotomuri ira e vaka tu oya na ivakarau ni nodra bula, ia de dua, eda se vakamurimuri ira ga ena noda isulusulu, ikotikoti, se ivosavosa. Sa bau qaseqasetaka dina o Setani na sala e veivecei kina mera muria na tamata na nona ivakarau ni vakasama dukadukali! (2 Korinica 4:3, 4) Ke da sega ni via sikalutu ina nona ivadi ca, meda kua sara ni galeleti vuravura. E vinaka meda nanuma tiko se o cei o ira “sa liutaka na butobuto kei vuravura oqo,” da qai vorati ira sara.​—1 Pita 5:8.

Vakaiyaragitaki Meda Qaqa

13. Dina ni tu na noda malumalumu, ena vuku ga ni cava e se rawa tiko ga kina nida vakamalumalumutaka na vuravura e lewa o Setani?

¹³ Ni se bera ni mate o Jisu, a kaya vei ratou na nona yapositolo: “Dou vakacegu; au sa vakamalumalumutaki vuravura.” (Joni 16:33) O iratou tale ga e rawa ni ratou qaqa. Oti toka e 60 na yabaki, sa qai vola na yapositolo o Joni: “O cei sa rawai vuravura, o koya duaduaga sa vakadinata ni sa Luve ni Kalou ko Jisu?” (1 Joni 5:5) Eda vakaraitaka ni tiko vei keda na vakabauta vaka oya mai na noda talairawarawa ina ivakaro i Jisu kei na noda nuitaka na Vosa ni Kalou me vakataki Jisu. Sega ni o koya wale ga oqori, e gadrevi meda kabita voleka na ivavakoso e liutaka tiko o koya. Kevaka eda ivalavala ca, meda veivutuni mai vu ni lomada da qai kerea me vosoti keda na Kalou ena yavu ni isoro i Jisu. Oqo na sala eda na rawa ni qaqa tale ga kina, e dina ni tu na noda malumalumu da qai dau cala.​—Same 130:3, 4.

14. Wilika na Efeso 6:13-17 qai vakayagataka na taro kei na veitikinivolatabu era volai tu ena parakaravu oqo mo raica kina se na yaga vakacava vei iko na iyaragi vakayalo yadudua.

¹⁴ Eda na qaqa ga kevaka eda ‘vakaiyaragi e na iyaragi kece ga ni Kalou,’ meda kua ni taura e so ga na iyaragi, biu tale tu e so. Cega mada na nomu iVolatabu ena Efeso 6:13-17 (VV) qai wilika na ivakamacala me baleta na iyaragi oya. Ena nomu sauma na taro era toka e ra, saga mo raica se na yaga vakacava vei iko na iyaragi yadua.

“Vauci tu na tolomuni e na dina”

Dina ga nida kila na ka dina, ia ena taqomaki keda vakacava na noda dau vuli wasoma, noda vakasamataka vakatitobu na veika eda vulica mai na iVolatabu, kei na noda dau tiko ena soqoni? (1 Korinica 10:12, 13; 2 Korinica 13:5; Filipai 4:8, 9)

“Vakaisasabai tu na lomaseremuni e na i valavala dodonu”

Na ivalavala dodonu i cei oqo? (Vakatakila 15:3)

Vakamacalataka mada na ca ni kena sega ni muri na ivakavuvuli dodonu i Jiova. (Vakarua 7:3, 4; 1 Samuela 15:22, 23)

“Vakaivava tu na yavamuni mo ni vunautaka na i tukutuku vinaka ni veivinakati”

E itataqomaki vakacava vei keda na noda vakaoga na yavada ena kena kau yani na itukutuku vakalou ni veivinakati? (Same 73:2, 3; Roma 10:15; 1 Timoci 5:13)

“Taura na vakabauta me i sasabai”

Kevaka e tiko vei keda na vakabauta e dei, na cava eda na cakava nida sotava na veika ena vakavurea na vakatitiqa se rere? (2 Tui 6:15-17; 2 Timoci 1:12)

“Taura na nomuni vakabulai me i tataqomaki ni ulumuni”

E yaga vakacava na inuinui ni bula meda kua ni coriti kina ena kena guti vakalevu na iyau vakayago? (1 Timoci 6:7-10, 19)

“Na i seleiwau ni yalo tabu”

Meda dau vakararavi ena cava e veigauna kece ga nida valuta tiko na veika e rawa ni vakaleqa na noda bula vakayalo se na nodra e so tale? (Same 119:98; Vosa Vakaibalebale 3:5, 6; Maciu 4:3, 4)

Na cava tale e bibi meda vakayacora meda qaqa rawa kina ena ivalu vakayalo? Me vakacava na levu ni noda vakayagataka? Me vakayagataki ena vuku i cei? (Efeso 6:18, 19)

15. Na cava meda cakava me rawa kina nida ravu yani ena ivalu vakayalo?

¹⁵ O keda eda sotia i Karisito, da qai lewe ni dua na mataivalu levu e vala tiko vakayalo. Kevaka eda yadra tiko da qai vakayagataka vakavinaka na iyaragi kece ni Kalou, eda na sega ni vuetaki ena ivalu oqo. Ia eda na dei tu ga meda vu ni veivakaukauataki vei ira eda qarava vata tiko na Kalou. Eda na tu vakarau tale ga meda ravu yani ena noda vakatetea ena yalogu na itukutuku vinaka ni Matanitu i koya na Mesaia, na matanitu vakalomalagi e saqata sara vakaukaua o Setani.

Railesuvi

• Na cava era tawaveitovaki kina ena nodra veileti na veimatanitu o ira na qaravi Jiova?

• Na cava e so na ivadi qaseqase i Setani mera vakaleqai kina vakayalo na lotu Vakarisito?

• Ena noda vala vakayalo, e taqomaki keda vakacava na iyaragi vakayalo e vakarautaka na Kalou?

veika e lewa o Setani?

[iYaloyalo ena tabana e 76]

Ra sa vakasoqoni tiko yani na veimatanitu ina Amaketoni