WASE 19

Vakarokorokotaki o Jiova ena Tara Vale

USUTU BIBI ENA WASE QO

Na tara vale e veiyasa i vuravura e cakacaka ni Matanitu ni Kalou

1, 2. (a) Na cava eda marautaka na dauveiqaravi i Jiova? (b) Na cava e vakamareqeta o Jiova?

EDA dau marautaka na dauveiqaravi yalodina i Jiova noda tara na vale me vakacaucautaki kina na yacana. Kena ivakaraitaki, e gu na lomadra na Isireli mera vakaitavi ena tara ni valeniveitavaki ra qai dodoliga mera vakarautaka na kena iyaya.—Lako 35:30-35; 36:1, 4-7.

² E sega ni raica o Jiova me bibi duadua na iyaya e vakayagataki ena tara vale. (Maciu 23:16, 17) Na isolisoli ga e vakamareqeta oya na nodra sokalou na nona dauveiqaravi, wili kina nodra yalorawarawa kei na nodra gumatua. (Lako 35:21; Mari. 12:41-44; 1 Tim. 6:17-19) Qori e vakasakiti dina. Na vuna? Na vale e tara nikua e rawa ni rusa ni mataka, me vaka na valeniveitavaki kei na valenisoro. Sa sega ni laurai nikua ia e sega ni guilecava o Jiova na nodra lomasoli na nona dauveiqaravi yalodina kei na nodra cakacaka vakaukaua nira tokona na kena tara.—Wilika 1 Korinica 15:58; Iperiu 6:10.

3. Na cava ena railesuvi ena wase qo?

³ Eda cakacaka tale ga vakaukaua na dauveiqaravi i Jiova nikua meda tara na vanua ni sokalou. E vakatubuqoroqoro dina na ka eda rawata ena veidusimaki ni noda Tui o Jisu Karisito! O Jiova e vakalougatataka dina na noda sasaga. (Same 127:1) Ena wase qo, eda na railesuva eso na cakacaka sa mai vakayacori kei na sala e rokovi kina o Jiova. Eda na rogoca tale ga na nodra ivakamacala o ira na bau vakaitavi ena cakacaka qori.

Tara Vale ni Soqoni

4. (a) Na cava e vinakati kina vakalevu na vanua ni sokalou? (b) Na cava era cokovata kina eso na valenivolavola ni tabana? (Raica tale ga na kato “Tara ni Valenivolavola ni Tabana—Toso Vata kei na Veiveisau.”)

⁴ Ena Wase 16, eda raica ni vakabibitaka o Jiova noda soqoni vata meda sokalou. (Iper. 10:25) Na soqoni e sega wale ga ni vakaukauataka noda vakabauta, e uqeti keda tale ga meda gugumatua ena cakacaka vakavunau. Ni toso tiko na iotioti ni veisiga, e vakatotolotaka tiko ga o Jiova na cakacaka qori. Era sa tabili gona mai ena nona isoqosoqo e veiyabaki e vica vata na drau na udolu. (Aisea 60:22) Ni toso cake na kedra iwiliwili na vakarurugi ena lewa ni Matanitu ni Kalou, sa vinakati tale ga vakalevu na valenitabaivola me tabaki kina na ivola vakaivolatabu. E vinakati tale ga vakalevu na vanua ni sokalou.

5. Na cava e veiganiti kina na yaca ‘Kingdom Hall’? (Raica tale ga na kato “Na Lotu New Light.”)

⁵ Ena veigauna sa oti, era sa qai kila na Gonevuli ni iVolatabu ni vinakati me tiko na vanua ni nodra sokalou. E rairai tara na imatai ni vanua va qori ena 1890 e West Virginia, Merika. Ena veiyabaki ni 1930, era tara se vakavinakataka na tamata i Jiova eso na vanua ni sokalou, ia e sega ni dua na kena yaca veiganiti. Ena 1935, a sikovi Hawaii o Brother Rutherford, ni tara tiko kina e dua na vale ni soqoni kei na dua na valenivolavola ni tabana vou. Ni tarogi se cava me yaca ni vale qo, e tukuna o Brother Rutherford: “Vakacava me sa vakatokai me ‘Kingdom Hall,’ nida vunautaka tiko na Matanitu ni Kalou?” (Maciu 24:14) Na yaca veiganiti qori e sa vakatokai kina na vanua kece ni noda sokalou e veiyasa i vuravura.

Gonevuli ni iVolatabu ena mata ni valenilotu na New Light

NA LOTU NEW LIGHT

ERA mai Gonevuli ni iVolatabu ena icavacava ni veiyabaki ni 1880, e levu na lotu Baptist e Mount Lookout, West Virginia. Ena loma ni dua na gauna, era vakayagataka vata tiko na nodra valenilotu na Baptist. Kena irairai ni lotu ga e liu yani ena vakayagataka na valenilotu. Ia ena 1890, era sa sega ni soqoni ena nodra valenilotu na Baptist na tacida ra qai tara ga e dua nodra vale ni soqoni.

Na vale qo e rairai imatai ni vanua ni sokalou era tara na tamata i Jiova ena tabagauna qo. E vakatokai tu me lotu na New Light (Rarama Vou) ni vaka na rarama vou na ka dina era vakavulica na Gonevuli ni iVolatabu. A vakayagataki tu me yacova na veiyabaki ni 1920. Era bau vunau kina o Brother A. H. Macmillan kei na so tale era dau vunau era kilai tu mera pilgrim (se ivakatawa dauveilakoyaki nikua), qai vakayagataki tale ga me vakaraitaki kina na “Photo-Drama of Creation.”

6, 7. E ivakadinadina levu vakacava na kena tara totolo na Vale ni Soqoni?

⁶ Sa qai vinakati ga vakalevu na Vale ni Soqoni ena veiyabaki ni 1970. Era mani muria na tacida mai Merika e dua na iwalewale rawarawa me tara kina na vale e totoka qai veiganiti ena vica ga na siga. Ni muri na iwalewale qori, e tara kina ena 1983, e rauta ni 200 na Vale ni Soqoni e Merika kei Kenada. Me rawa ni caka qori, e vakaturi kina eso na komiti ni taravale ena duidui vanua. E mana dina na ituvatuva qo ni vakadonuya na iLawalawa Dauvakatulewa ena 1986 na komiti qori. Ena 1987, sa 60 na Komiti ni Tara Vale (RBC) e Merika.a Sa vakadonui tale ga ena 1992, me veiqaravi na RBC e Argentina, Ositerelia, Varanise, Jamani, Japani, Mexico, Sauca Aferika, kei Sipeni. E dodonu meda tokoni ira na tacida era cakacaka vakaukaua tiko ena tara Vale ni Soqoni kei na Vale ni Soqoni Lelevu, ni tiki ni veiqaravi tabu na nodra cakacaka.

⁷ E ivakadinadina levu ena veivanua na kena tara totolo na Vale ni Soqoni. Kena ivakaraitaki, e ulutaga levu ena dua na niusipepa mai Sipeni na “Tosoya na Ulunivanua na Vakabauta.” Ni vakamacala tiko ena tara Vale ni Soqoni ena tauni o Martos, e taroga na niusipepa: “E rawa vakacava ni kunei ena vuravura tawaveinanumi qo o ira na gole mai na veivanua [e Sipeni] mera mai cakacaka wale e Martos, me tara kina e dua na vale e vakairogorogo ena totolo ni kena tara, kena totoka, kei na kena tuvanaki vakamatau?” E saumi na taro qori ena vosa e cavuta e dua na tacida e mai cakacaka e kea: “E baleta ga ni keimami vakavulici vei Jiova.”

TARA NI VALENIVOLAVOLA NI TABANA—TOSO VATA KEI NA VEIVEISAU

Tara e dua vei ira na imatai ni vale ni tabaivola e Brooklyn, 1927

E TEKIVU tara na valenivolavola ni tabana ena veivanua ni sa roboti vuravura na vunautaki ni Matanitu ni Kalou. E tara na kena imatai e Peritania ena 1900, na kena ikarua e tara e Jamani ena 1903, kei na kena ikatolu e Ositerelia ena 1904. E tubu tale ga na levu ni ivola vakaivolatabu e veisoliyaki, e vinakati gona me tara eso na vanua ni tabaivola. E mani tara kina e dua na vale taba walu e Brooklyn, Niu Yoka ena 1927. Me yacova mai na 2013, sa tabaki na iVolatabu, ivola se mekesini ena 15 na vanua ni tabaivola.

Peceli mai Papua New Guinea, a vakatabui ena 2010

Ena veiyabaki ni 1970 ina itekitekivu ni veiyabaki ni 1990, e tara eso na valenivolavola ni tabana vou ena 60 na vanua. E vakalevutaki e 30 tale na valenivolavola ni tabana. Ia ena dua na gauna tiko ga qo, era cokovata eso na valenivolavola ni tabana. Ni vakamacalataka na vuna, e tukuna na Yearbook of Jehovah’s Witnesses ni 2013: “Ni vakayagataki na iyaya vakalivaliva vovou me baleta na veitaratara kei na tabaivola, sa vakalailaitaki kina na iwiliwili ni tacida era cakacaka ena valenivolavola ni tabana lelevu. Sa ra qai toki na cakacaka ena valenivolavola ni tabana lalai ena so tale na vanua, mera veiqaravi ena dua ga na vanua veiganiti kei ira na tacidra e tu vei ira na kila, mera [qarava] na cakacaka ni veivakavulici ena iVolatabu.”

Tara Vale ena Veivanua e se Vakatorocaketaki Tiko

8. Na ituvatuva vou cava e vakadonuya na iLawalawa Dauvakatulewa ena 1999? Na cava na vuna?

⁸ Ni voleka ni mai cava na ika20 ni senitiuri, era sa qai drodro ga mai ina isoqosoqo i Jiova e levu ena veivanua e se vakatorocaketaki tiko. Era cakava na tacida na ka era rawata me tara kina na vanua ni soqoni. Ia ena so na vanua, era vosota na tacida na veivakalialiai kei na veivakaduiduitaki ni sega ni vaka na vanua ni sokalou tale eso na itaratara ni nodra Vale ni Soqoni. Me tekivu mai na 1999, e vakadonuya na iLawalawa Dauvakatulewa e dua na ituvatuva e vakatotolotaka na tara ni Vale ni Soqoni ena veivanua va qori. E vakayagataki na ilavo mai na vanua vutuniyau ena vanua e se vakatorocaketaki tiko me rawa nida “tautauvata” kece. (Wilika 2 Korinica 8:13-15.) Era solia tale ga nodra gauna kei na nodra iyau na tacida mai na vanua tale eso mera veivuke ena cakacaka qo.

9. Na itavi cava a nanumi ni sa rui dredre? Ia na cava e qai rawati?

⁹ A nanumi taumada ni sa rui itavi dredre. E vakaraitaka e dua na ripote ni 2001 ni vinakati e sivia ni 18,300 na Vale ni Soqoni ena 88 na vanua e se vakatorocaketaki tiko. Ia ena veitokoni ni yalo tabu i Jiova kei na Tui o Jisu Karisito, e sega ni dredre e dua na ka. (Maciu 19:26) Ena loma ni 15 na yabaki, mai na 1999 ina 2013, eda tara rawa e 26,849 na Vale ni Soqoni.b E vakalougatataka tiko ga o Jiova na cakacaka vakavunau, e vinakati kina ena 2013 e rauta ni 6,500 na Vale ni Soqoni ena veivanua va qori. Me yacova mai qo, e vinakati e veiyabaki e drau vakacaca na Vale ni Soqoni.

Tara tiko na Vale ni Soqoni ena vanua e se vakatorocaketaki tiko — E sega ni rawarawa na tara Vale ni Soqoni ena vanua e se vakatorocaketaki tiko

10-12. E rokovi vakacava na yaca i Jiova ena tara ni Vale ni Soqoni?

¹⁰ E rokovi vakacava na yaca i Jiova ena tara ni Vale ni Soqoni va qori? E kaya e dua na ripote mai na valenivolavola ni tabana e Zimbabwe: “Ni oti ga e dua na vula na tara ni Vale ni Soqoni, e vakaruataki na iwiliwili era tiko ena soqoni.” Ena levu na vanua, era na veimaliwai ga kei keda na ka vovou ke sa tiko e dua na vanua ni sokalou veiganiti. Ni tara oti ga, e sinai tale qai vinakati me tara tale e dua. Ia e sega ni vu ni nodra qaravi Jiova na irairai wale ga ni vale ni soqoni. E veisautaka na nodra rai na loloma dina vaKarisito era vakaraitaka o ira na tara na vale ni soqoni. Raica mada eso na kena ivakaraitaki.

¹¹ Idonisia. A vakaraica voli e dua na turaga na tara ni Vale ni Soqoni. Ni qai kila nira sega ni saumi, e kaya: “Sa yawa dina o kemuni! Oni sega ni saumi, ia oni dau cakacaka mai vu ni lomamuni, oni qai matamamarau. E sega tale ni dua na lotu e vakataki kemuni!”

¹² Ukraine. E dau pasi tiko e veisiga e dua na marama ena vanua e caka tiko kina na tara Vale ni Soqoni. A siqema sara nira iVakadinadina i Jiova o ira na cakacaka tiko kina, ra qai tara tiko na Vale ni Soqoni. E kaya: “Au rogoca na veika me baleti ira na iVakadinadina i Jiova vei taciqu, e dua tale ga vei ira. Niu raica tiko na tara vale, au mani nanuma meu lewena tale ga na vuvale vakayalo qo. Au raica sara ga ni vakaraitaki na loloma.” E vuli iVolatabu sara na marama qo qai papitaiso ena 2010.

13, 14. (a) Na cava o vulica ena ka rau tukuna e dua na veiwatini ni rau raica na tara ni Vale ni Soqoni? (b) O rawa ni veivuke vakacava ena rokovi ni yaca i Jiova ena nomu vanua ni sokalou?

¹³ Argentina. Erau gole e dua na veiwatini me rau lai raica na tacida e ovasia tiko ena tara Vale ni Soqoni. E kaya o tagane, “Keirau vakaraica toka na nomuni cakacaka, keirau qai . . . vakatulewataka ni keirau via vulica na veika me baleta na Kalou ena vanua qo.” E taroga, “Na cava me keirau cakava me keirau mai soqoni kina eke?” Erau mani vakadonuya me rau vuli iVolatabu, ia me ratou vuli vakavuvale. Era marautaka na tacida na kerekere ya.

¹⁴ O rairai sega ni vakaitavi ena tara ni Vale ni Soqoni, ia e tiko na ka o rawa ni cakava me rokovi kina na yaca i Jiova. Kena ivakaraitaki, o rawa ni sureti ira na nomu vuli iVolatabu, veisikovi lesu, kei ira na lewenivanua mera tiko ena soqoni. O rawa tale ga ni veivuke ena kena samaki kei na kena maroroi na Vale ni Soqoni. Ke da tuvanaka vinaka, eda rawa ni cau ena kena qaravi na noda Vale ni Soqoni se cau ena kena tara na vanua ni sokalou va qo ena veiyasa i vuravura. (Wilika 1 Korinica 16:2.) Na cakacaka kece qo e vakacaucautaki kina na yaca i Jiova.

Era “Yalorawarawa ni Cabori Ira” na Tamata Cakacaka

15-17. (a) O cei era cakava vakalevu na cakacaka ni tara vale ni soqoni? (b) Na cava o vulica ena ka era tukuna na veiwatini era tara vale ni soqoni e vanua tani?

¹⁵ Dua na iwase levu ni cakacaka ni tara vale era qarava na mataveitacini era tiko ena vanua e tara kina na Vale ni Soqoni, Vale ni Soqoni Lelevu, kei na valenivolavola ni tabana. Ia ena so na gauna, era tiko tale ga na tacida mai na veivanua tale eso e tiko vei ira na kila vakamatai. Eso vei ira qori era tuvana vinaka na veika me baleta nodra bula mera lai veivuke e vanuatani me vica vata na macawa se yabaki, ra qai toki mai na dua na vanua ina dua tale.

Timo kei Lina Lappalainen (Raica na parakaravu 16)

¹⁶ E sega ni ka rawarawa na tara vale e vanuatani, ia e marautaki dina. Kena ivakaraitaki o Timo kei Lina, erau tara Vale ni Soqoni, Vale ni Soqoni Lelevu, kei na valenivolavola ni tabana e Esia, Urope kei Sauca Merika. E kaya o Timo: “E veisau ena vei rua na yabaki na noqu ilesilesi ena 30 na yabaki sa oti.” E kaya o Lina, a vakawatitaki Timo ena 25 na yabaki sa oti: “Keirau veiqaravi kei Timo ena tini na duidui vanua. E taura toka na gauna kei na igu na neirau saga me keirau matau ena kakana, na draki, na vosa vou, na yalava vou ni vunau kei na veikilai vou.”c Vakacava e yaga na nodrau sasaga? E kaya o Lina: “Na sasaga qori e tini ena ka ni veivakalougatataki. Keirau vakila na loloma vaKarisito kei na veikauaitaki, keirau qai vakila tale ga nona veikaroni o Jiova. E laurai votu na vakayacori ni yalayala i Jisu vei ratou nona tisaipeli ena Marika 10:29, 30. Keirau kunea tale e drau vakacaca na taci keirau vakayalo, ganei keirau kei na tinai keirau.” E tukuna o Timo: “E kauta mai na lomavakacegu dina noda vakayagataka na noda kila ena inaki bibi duadua, oya na kena vakalevutaki na ka e taukena na Tui.”

¹⁷ Erau vakila o Darren and Sarah, rau veivuke ena tara vale e Aferika, Esia, Merika e Loma, Urope, Sauca Merika, kei na veivanua vakaPasifika, ni levu cake na ka rau rawata mai na ka rau solia. Rau sotava eso na ituvaki dredre, ia e tukuna o Darren: “E dua na ka dokai meda cakacaka kei ira na tacida mai na veiyasa i vuravura. Na noda lomani Jiova e vaka sara ga e dua na wa e wavokiti vuravura e semati keda kece.” E kaya o Sarah: “E levu na ka au vulica vei ira na taciqu mai na dui matatamata! E uqeti au meu solia noqu vinaka kece niu raica na levu ni ka era vakuai ira kina mera qaravi Jiova.”

18. E vakayacori tiko vakacava na parofisai ena Same 110:1-3?

¹⁸ Ke sotavi mada ga na ituvaki dredre, a parofisaitaka o Tui Tevita nira na “yalorawarawa ni cabori ira” o ira na via vakarurugi ena Matanitu ni Kalou mera vakayacora na kena cakacaka. (Wilika Same 110:1-3.) Era vakadinata na vosa ni parofisai qori o ira na vakaitavi ena cakacaka e tokona na Matanitu ni Kalou. (1 Kor. 3:9) Na levu ni valenivolavola ni tabana, na drau vakacaca ni Vale ni Soqoni Lelevu, kei na udolu vakacaca na Vale ni Soqoni ena veiyasa i vuravura e ivakadinadina levu ni tiko na Matanitu ni Kalou qai veiliutaki dina tiko ena gauna qo. E ka dokai meda qarava na Tui o Jisu Karisito ena cakacaka e vakarokorokotaki ga kina o Jiova!

a Ena 2013, era vakadonui e sivia ni le 230,000 mera cakacaka sega ni saumi ena 132 na RBC e Merika. E veiyabaki, e qarava na komiti qori na kena tara e rauta ni 75 na Vale ni Soqoni vou e Merika kei na kena vakavinakataki e rauta ni 900 tale.

b E sega ni wili ena fika qo na Vale ni Soqoni era tara ena veivanua e sega ni wili ena porokaramu ni veivuke qo.

c O ira na veivuke ena tara vale ni soqoni se valenivolavola ni tabana e vanuatani era vakaogai ira vakalevu ena nodra cakacaka, ia era tokona tale ga na ivavakoso ena cakacaka vakavunau ena muanimacawa se na yakavi.