Rogoca na Vosa ni Yalayala ni Kalou
“Keitou sa qai vakabauta vakalevu cake sara kina na nodra i tukutuku na parofita. E na lako vinaka sara vei kemuni ke ko ni vakasamataka [se, “rogoca,” NW] na i tukutuku ko ya.”—2 PITA 1:19, VV.
1, 2. Na ivakaraitaki cava ni mesaia vakailasu e rawa mo tukuna?
VICA VATA na senitiuri nodra saga voli na mesaia vakailasu mera tukuna na veika e se bera ni yaco. Ena ikalima ni senitiuri S.K., e kaya kina vei ira mai Kiriti e dua na turaga e dau vakatokai koya me o Mosese ni o koya na Mesaia, ena sereki ira mai na veivakacacani. Ena siga mera sereki kina, sa ra qai muri koya ina vanua cecere ra qai dagava sobu na wasawasa na Mediterranean. E kaya vei ira mera rika sobu ni na qai tawase na wasawasa. Era luvu e dua na iwiliwili levu era rika sobu, mai dro yani na mesaia vakailasu oya.
2 Ena ika12 ni senitiuri, e basika kina e Yemen e dua na “mesaia.” Mani kerei koya na caliph se iliuliu ni vanua oya me vakaraitaka e dua na ivakatakilakila me vakadinadinataka ni o koya na mesaia. Vakatura sara na “mesaia” oqo me musuka na uluna na caliph. E yalataka ni na vakaturi vakasauri, oya sara ga na ivakatakilakila. Vakadonuya sara na caliph—sa mai yala tale ga e kea na nona bula na “mesaia.”
3. O cei na Mesaia dina, kei na cava e vakadinadinataki ena nona cakacaka vakaitalatala?
3 Era dau tini botoilevu ga na mesaia vakailasu kei na nodra yalayala, ia eda na sega ni vakanuinuikara nida vakatudaliga ina vosa ni yalayala ni Kalou. Na Mesaia dina, o Jisu Karisito, e vakayacori vua e levu sara na parofisai. Me kena ivakaraitaki, e vola na dauvola Kosipeli o Maciu ni lavetaka tiko na parofisai i Aisea: “A vanua ko Sepuloni, kei na vanua ko Nafitalai, e na yasayasa ni wai, e na tai kadua ni Joritani, ko Kalili ni veimatanitu tani, ko ira na tamata ka tiko e na butobuto, era sa raica na rarama levu; ia vei ira ka tiko e na vanua ni mate kei na kena yaloyalo sa cabe cake na rarama. Mai na gauna ko ya sa vakatekivu kina ko Jisu me dauvunau, ka kaya, Dou veivutuni! ni sa voleka na matanitu vakalomalagi.” (Maciu 4:15-17; Aisea 9:1, 2) O Jisu na “rarama levu” oya, qai vakadinadinataki ena nona cakacaka vakaitalatala ni o koya ga na Parofita a parofisaitaka o Mosese. O ira era sega ni via rogoci Jisu era na vakarusai.—Vakarua 18:18, 19; Cakacaka 3:22, 23.
4. E vakayacori vakacava vei Jisu na Aisea 53:12?
4 A vakayacori tale ga vei Jisu na vosa ni yalayala ena Aisea 53:12: “Sa solia oti na nona bula ki na mate: ka sa wili vata kei ira na dautalaidredre; ka sa colata ko koya na nodrai valavala ca na lewe vuqa, ia e na vukudra na dautalaidredre sa ia na veimasulaki.” Ni kila ni sa na vakarau solia nona bula me ivoli, sa qai vaqaqacotaka o Jisu na nodratou vakabauta nona tisaipeli. (Marika 10:45) E vakayacora oqo ena dua na sala vakasakiti, oya ena nona vakamataliataki.
E Vakaukauataka na Vakabauta na Vakamataliataki i Jisu
5. Ena nomu vosa ga, o na vakamacalataka vakacava na vakamataliataki i Jisu?
5 Na vakamataliataki i Jisu e vaka tiko na parofisai. A kaya o koya: “Ni na lako mai na Luve ni tamata e nai ukuuku nei Tamana, kei ira vata kaya na nona agilose; . . . Au sa kaya vakaidina vei kemudou, Sa tu eke eso, era na sega dina ni mate, era na raica mada na Luve ni tamata ni sa lako mai e na nona matanitu.” (Maciu 16:27, 28) Era a raici Jisu beka e so na yapositolo ni sa lako mai ena nona Matanitu? E kaya na Maciu 17:1-7: “Sa bogi ono sa qai kauti Pita kei Jemesa, kei Joni na tacina, ko Jisu, a sa kauti iratou vakatikitiki ki na dua na ulu-ni-vanua cecere. A sa matalia na yagona e matadratou.” Ratou na kurabui mada ga! “A sa serau na matana me vaka na mata-ni-siga, ka sa vulavula mai na nonai sulu me vaka na rarama. Ka raica, sa sikavotu vei iratou ko Mosese kei Ilaija, a ratou sa veivosaki kaya.” Kena ikuri ni “dua na o lumilumisa sa vakarurugi iratou,” eratou sa qai rogoca na domo sara ga ni Kalou ni tukuna: “Oqo na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakata vakalevu; dou vakarogoci koya. Ia ni ratou sa rogoca na tisaipeli, eratou sa cuva vakatoboicu, ka ra sa rere vakalevu. A sa lako mai ko Jisu ka tarai iratou, ka kaya, Tu cake, ka kakua ni rere.”
6. (a) Na cava e vakatoka kina o Jisu na nona vakamataliataki me raivotu? (b) Na cava e vakatayaloyalotaki ena raivotu?
6 Na ka veivakurabuitaki oqo a rairai vakayacori ena dua na tokaitua ena ulunivanua o Erimoni, na vanua eratou lai tiko kina ena bogi oya o Jisu kei iratou na tolu na yapositolo. Kena irairai ni a vakamataliataki o Jisu ena bogi, e vaka me yaco dina sara tiko ga kina na ka eratou raica. E vakatoka na ka e yaco oqo o Jisu me raivotu baleta ni rau sa mate makawa o Mosese kei Ilaija, erau sega gona ni tiko e kea ena gauna oya. O Karisito duadua ga a tiko e kea. (Maciu 17:8, 9) Na raivotu vakatubuqoroqoro oya eratou raivakatayaloyalotaka rawa kina o Pita, Jemesa, kei Joni na itavi i Jisu ni sa na veiliutaki ena matanitu lagilagi ni Kalou. O Mosese kei Ilaija erau vakaibalebaletaki ira na lumuti era na veiliutaki vata kei Jisu, qai vakadeitaka tale na raivotu oqo na ka a tukuna me baleta na Matanitu ni Kalou kei na nona na lai veiliutaki mai vakatui.
7. Eda kila vakacava ni a se makaresese tu vei Pita ni oti e dua na gauna na raivotu ni vakamataliataki i Jisu?
7 Na vakamataliataki i Jisu e vaqaqacotaka sara ga na nodratou vakabauta na tolu na yapositolo oqo, o iratou eratou na duru ni ivavakoso vakarisito. Na serau ni mata i Jisu, na nona isulu serau, kei na rogo mai ni domo sara ga ni Kalou e vakaraitaka ni o Jisu ga na Luvena lomani e dodonu me ratou rogoca—na veika kece oqo e vakaukauataki iratou na tisaipeli me vaka ga na kena inaki. Ia, me ratou na galuvaka tiko na ka oqo na yapositolo me vakaturi oti mada o Jisu. Ni oti e 32 tale na yabaki, se makaresese tu ga vei Pita na raivotu oqo. E vola o koya ni vakamacalataka tiko na raivotu oqo kei na kena ibalebale: “Ni keitou a sega ni muria nai tukuni sa caka vakavuku, ni keitou a tukuna vei kemudou na nona kaukauwa kei na nona lako mai na noda Turaga ko Jisu Karisito, ia keitou a raica dina ga na nonai valavala vakaturaga. Ni sa yaco vei koya mai vua na Kalou ko Tamana na vakarokoroko kei na vakadokadokai, ni sa rogo sara vua na domo ko ya mai nai ukuuku dina sara vakaoqo, O koya oqo na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakata vakalevu. Ia na domo oqo mai lomalagi keitou sa rogoca, ni keitou a tiko kaya e na ulu-ni-vanua tabu.”—2 Pita 1:16-18.
8. (a) Na ka e a cavuta na Kalou me baleti Luvena, e vakabibitaka na cava? (b) Na cava e vakaibalebaletaki ena o a basika ena raivotu?
8 E bibi sara na ka a cavuta na Kalou: “Oqo na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakata vakalevu; dou vakarogoci koya.” Na vosa oqo e vakaraitaka ni o Jisu e Tui digitaki ni Kalou, na tui e dodonu mera talairawarawa vua na kabula kece. Na o a vakarurugi iratou e vakaraitaka ni na tawarairai na vakayacori ni raivotu oqo. Era na raica rawa ga ena mata ni kilaka o ira era kila “nai vakatakilakila” ni nona tiko tawarairai o Jisu ena nona idabedabe vakatui. (Maciu 24:3) Na ivakasala i Jisu me kua ni vakatakilai vua e dua na raivotu me yacova ni sa vakaturi mai na mate e vakaraitaka ni na qai vakacerecerei ga se vakalagilagi ni sa vakaturi oti.
9. Na cava e dodonu kina me vaqaqacotaka noda vakabauta na vakamataliataki i Jisu?
9 Ni vakamacalataka oti o Pita na raivotu me baleta na vakamataliataki i Jisu, sa qai kaya: “A ka oqo keitou sa qai vakabauta vakalevu cake sara kina na nodra i tukutuku na parofita. E na lako vinaka sara vei kemuni ke ko ni vakasamataka na i tukutuku ko ya, ni sa vaka e dua na cina sa caudre tiko e na dua na vanua butobuto, ka yacova ni sa kida na mataka, ka sa cabe mai na kalokalo i volasiga e na yalomuni. Ia e dodonu mo ni kila taumada oqo, ni sega ni dua na parofisai e tu e na i Vola Tabu e rawa ni vakamacalataka vaka i koya ga e dua na tamata, me vaka ni a sega ni bau dua na parofisai e yaco mai e na gauna e liu e na lewa ga ni tamata, ia era a vosataka ga na tamata na vosa ni Kalou me vaka sa vakauti ira kina na Yalo Tabu.” (2 Pita 1:19-21, VV) Na vakamataliataki i Jisu e vakadeitaka tale na nuitaki ni vosa ni yalayala ni Kalou. Oqo ga na vosa e dodonu meda vakarogoca, sega ni “tukuni sa caka vakavuku” e sega ni tokona na Kalou se vakadonuya. Na noda vakabauta na vosa ni yalayala ni Kalou e dodonu me vaqaqacotaki ena vakamataliataki i Jisu baleta ni raivotu oya me baleta na lagilagi i Jisu kei na kaukaua ni nona Matanitu e sa vakavatukanataki. Io, sa tu na ivakadinadina matata ni sa dabe tiko ena gauna oqo o Karisito ena qaqa, ena nona idabedabe vakatui mai lomalagi.
Nona Cabe Mai na Kalokalo iVolasiga
10. O cei, se cava na “kalokalo i volasiga” e tukuna o Pita, na cava na vu ni nomu isaunitaro?
10 E vola o Pita: “E na lako vinaka sara vei kemuni ke ko ni vakasamataka na i tukutuku [se, vosa ni yalayala] ko ya, ni sa vaka e dua na cina sa caudre tiko e na dua na vanua butobuto, ka yacova ni sa kida na mataka, ka sa cabe mai na kalokalo i volasiga.” O cei, se cava na “kalokalo i volasiga”? Na vosa, “kalokalo i volasiga” e tukuni ga vakadua ena iVolatabu, qai tautauvata ga na kena ibalebale kei na “kalokalo i vola siga serau.” Na Vakatakila 22:16 (VV), e vakatokai Jisu me “kalokalo i vola siga serau.” Ena so na gauna ena loma ni yabaki, era dau qai cabe duadua sara e muri mai na tokalau na kalokalo oqo. Era dau qai cabe ni vakarau cadra na matanisiga. E kilai kina ni sa voleka toka ga ni kida na mataka ni dua na siga vou. E vakayagataka o Pita na vosa “kalokalo i volasiga” me vakaibalebaletaka vei Jisu ni sa soli oti vua na lewa ni Matanitu ni Kalou. Ena gauna oya, e cabe kina o Jisu e lomalagi, wili kina na vuravura! Ni Kalokalo iVolasiga na Mesaia o Jisu, e kilai kina ni sa vakarau kida e dua na siga se itabagauna vou, vei ira na tamata talairawarawa.
11. (a) Na cava e sega ni vakaibalebaletaki kina ena 2 Pita 1:19 (VV), ni cabe mai ena uto dina ni tamata na “kalokalo i volasiga”? (b) O na vakamacalataka vakacava na 2 Pita 1:19?
11 E levu na dau vakadewa iVolatabu era vakatetea na vakasama ni vosa i Pita na yapositolo e volai ena 2 Pita 1:19, e vakaibalebaletaki tiko ina yalo se uto sara ga ni tamata. E dau 250 se 300 na karamu na bibi ni utona e dua na tamatabula. E rawa gona vakacava vei Jisu Karisito, sa dua tu oqo na kabula vakaiukuuku tawarairai mai lomalagi, me cabe mai ena gacagaca lailai oqo ni tamata? (1 Timoci 6:16) E sega sara ni kena ibalebale oqo ni sega ni okati tiko e ke na utoda. Sega. Eda vakarogoca sara tiko ga mai lomada se mai na utoda vakayalo na vosa ni yalayala ni Kalou. Ia, raica vinaka tale mada na 2 Pita 1:19, o na raica kina ni New World Translation e vakayagataka e rua na koma me wasea tani kina na matavosa “me yacova na kida ni mataka kei na cabe ni kalokalo ivolasiga” mai na vosa era volai taumada ena tikina oqo kei na matavosa e muri, “ena lomamudou.” Ena rawa ni vakadewataki kina vaka oqo na tikinivolatabu oqo: ‘Sa vakadeitaki vei keda na vosa ni yalayala; ena lako vinaka sara vei iko ke o kauaitaka me vaka na cina e cinava na vanua buto, oya, ena lomamudou, me yacova na kida ni mataka kei na cabe ni kalokalo ivolasiga.’
12. E vakacava sara tu mada na ituvaki ni loma ni tamata, ia e vakacava o ira na lotu Vakarisito dina?
12 E vakacava sara tu mada na ituvaki ni lomadra e levu vei keda na tamata ivalavala ca? Me cava tale, e butobuto sara tu ga vakayalo! Ia, ke da lotu Vakarisito dina, na lomada e vaka sara ga e waqa tu kina e dua na cina, eda sega kina ni butobuto. Me vaka e laurai ena vosa i Pita, na nona kauaitaka na lotu Vakarisito dina na vosa ni yalayala ni Kalou ena serauni koya, ena vakayadrati koya tale ga me namaka tiko kina na kida ni dua na siga vou. Ena kila ni sa cabe na Kalokalo iVolasiga, sega ena utodra na tamata qeleqelewa, ia ena vukudra na ibulibuli kece ga.
13. (a) Na cava eda kila deivaki kina ni sa cabe oti na Kalokalo iVolasiga? (b) Na cava era na vosota rawa kina na lotu Vakarisito na ituvaki dredre e yalataka o Jisu me baleta na noda gauna?
13 Sa cabe oti na Kalokalo iVolasiga! Eda vakadeitaka na tikina oya nida raica na parofisai vakairogorogo i Jisu me baleta na nona tiko. Nikua, eda sa raica votu na kena vakayacori ena yaco ni ivalu e sega ni vakatauvatani rawa na kena ca, na dausiga, na uneune, kei na kena vunautaki e vuravura raraba na itukutuku vinaka. (Maciu 24:3-14) Dina ni veika dredre e parofisaitaka o Jisu ni na yaco ena tarai keda tale ga na lotu Vakarisito, e rawa ga nida vosota ena vakacegu kei na yalodei. Ena vuku ni cava? Baleta nida rogoca na vosa ni yalayala ni Kalou, eda vakabauta tale ga na veika e yalataka me baleta na gauna se bera mai. Eda kila nida sa volekata sara tu ga oqo na gauna vinaka duadua baleta ni sa dede sara ga na noda bula tiko ena “gauna ni vakataotioti”! (Taniela 12:9) Sa vakilai tu na veilecayaki e vuravura ena gauna oqo me vaka e parofisaitaki ena Aisea 60:2: “Raica, na butobuto, ena ubi vuravura; kei na butobuto loaloa, na veimatanitu.” Ena raica vakacava e dua na nona sala ena butobuto loaloa oqo? Vei ira na via bula, e dodonu mera se rogoca rawa oqo ena yalomalumalumu na vosa ni yalayala ni Kalou, de ra qai bera. O ira na tamata yalomalua e dodonu mera golevi Jiova na Kalou, na iVurevure ni bula kei na rarama. (Same 36:9; Cakacaka 17:28) Ena sala ga oqo ena qai vakararamataki dina kina e dua, e rawa ni nuitaka tale ga kina na bula uasivi mai muri e vakarautaka tu na Kalou me baleti ira na tamata talairawarawa.—Vakatakila 21:1-5.
“Sa Lako Mai na Rarama ki Vuravura”
14. Na cava meda cakava meda bula kina ni sa na vakayacori na parofisai uasivi kece ni iVolatabu?
14 E vakamatatataka na iVolatabu ni sa veiliutaki tiko vakatui ena gauna oqo o Jisu Karisito. Ni sa tekivu veiliutaki ena 1914, sa voleka sara nira vakayacori na parofisai uasivi. Me rawa nida bula tiko nira sa na vakayacori, e dodonu meda vakadinadinataka nida tamata yalomalumalumu da qai cakacakataka noda vakabauti Jisu Karisito, meda veivutunitaka noda ivalavala ca, wili kina na ivalavala ca eda a vakayacora tu e liu ena dela ni lecaika. E sega ni dua e lecava ni o ira na lomana na butobuto era na sega ni rawata na bula tawamudu. E kaya o Jisu: “Ko koya oqo era sa cudruvi kina, ni sa lako mai na rarama ki vuravura, a ra sa vinakata na butobuto ko ira na tamata, ka cata na rarama, ni sa ca na nodrai valavala. Ni sa cata na rarama ko koya yadua sai valavala ca, a sa sega ni lako mai ki na rarama, de kunei na nonai valavala. Ia ko koya sa muria nai valavala dina sa lako mai ki na rarama, me vakaraitaki na nonai valavala, ni sa vinaka vua na Kalou.”—Joni 3:19-21.
15. Na cava ena yaco ke da vakawaletaka na veivakabulai e vakarautaka na Kalou ena vuku i Luvena?
15 Sa cadra mai vuravura na rarama vakayalo ena vuku i Jisu, o koya gona, e rui bibi meda vakarogoci koya. E vola o Paula: “Sai ira na parofita ka vosa kina eliu na Kalou vei ira na qase, e na gauna e vuqa, kei nai valavala e vuqa: ia sai koya na Luvena sa vosa kina vei keda ko koya, e na gauna mai kimuri oqo; o koya sa lesia ko koya mei taukei ni ka kecega.” (Iperiu 1:1, 2) Na cava ena yaco ke da vakawaletaka na veivakabulai e vakarautaka vei keda na Kalou ena vuku i Luvena? E tomana o Paula: “Kevaka ka vakadinadinataki na vosa era a tukuna ko ira na agilose, ka sa saumi vakadodonu nai valavala ca kei na talaidredre kecega; eda na bula vakaevei koi keda, kevaka eda sa vakaweleweletaka na bula levu oqo; o koya sa vakatekivuna na Turaga me tukuna, ka vakadinadinataka mai kivei keda ko ira era a rogoca; ni sa vakadinadina tiko vei ira na Kalou, e nai vakatakilakila eso kei na ka e veivakurabuitaki eso kei na cakacaka-mana e vuqa, kei nai votavota ni Yalo Tabu, me vaka na lomana?” (Iperiu 2:2-4) Io, o Jisu e uto ni kena vakarogoi na vosa ni yalayala ni Kalou.—Vakatakila 19:10.
16. Na cava e rawa nida nuitaka kina ni na yaco na vosa ni yalayala kece ni Kalou o Jiova?
16 Me vaka eda sa raica mai, a kaya o Pita: “Ni sega ni dua na parofisai e tu e na i Vola Tabu e rawa ni vakamacalataka vaka i koya ga e dua na tamata.” E sega ni rawa ni dina na ka e parofisaitaki ena vakasama ga vakatamata, ia e rawa nida nuitaka na parofisai kece ni Kalou! Na vuna, nira vu sara ga mai vei Jiova na Kalou. Ena yalona tabu, e vakaraitaka vei ira na nona tamata na sala e sa vakayacori kina na veiparofisai vakaivolatabu. E dodonu meda vakamuduo vei Jiova nida sa raica na vakayacori ni levu na parofisai oqo me tekivu mai na 1914. Eda sega tale ga ni qai lomalomarua ni na vakayacori taucoko na nona parofisai era se vo tiko me baleta na icavacava ni vuravura ca oqo. E rui bibi meda vakarogoca matua na vosa ni yalayala ni Kalou, lako vata kei na noda vakacila tiko na noda rarama. (Maciu 5:16) Eda vakavinavinaka vei Jiova ni nona rarama e ‘vakararamataki keda mai na butobuto sa solegi vuravura’ tu ena gauna oqo!—Aisea 58:10.
17. Na cava e bibi kina me vakararamataki keda vakayalo na Kalou?
17 Ke sega na rarama eda na sega ni raica rawa e dua na ka. E tubu rawa tale ga kina na itei kei na keda kakana ena kena veimataqali. O koya gona, eda na sega ni bula rawa ke sega na rarama. Vakacava na rarama vakayalo? E dusimaki keda, e vakaraitaka tale ga vei keda na ka e se bera ni yaco e parofisaitaki ena Vosa ni Kalou na iVolatabu. (Same 119:105) O Jiova na Kalou e lomani keda ena nona ‘tala mai na nona rarama kei na dina.’ (Same 43:3) Sega ni vakatitiqataki nida na via vakavinavinakataka vakalevu na isolisoli vaka oqo. O koya gona, meda saga tiko mada ga me vakararamataki keda na “serau ni Kalou,” me tara sara na lomada.—2 Korinica 4:6; Efeso 1:18.
18. Na cava e sa na vakarau cakava oqo na Kalokalo iVolasiga i Jiova?
18 Eda kalougata dina meda kila ni 1914 sa cabe kina e lomalagi kei vuravura na Kalokalo iVolasiga, o Jisu Karisito, sa tekivu tale ga me vakayacora na veika a vakatayaloyalotaki ena nona vakamataliataki! Sa vakarau tu ena gauna oqo na Kalokalo iVolasiga i Jiova, me vakayacora na inaki ni Kalou me ikuri tiko ga ni kena vakayacori na veika a vakatayaloyalotaki ena nona vakamataliataki—“nai valu ni siga dina ko ya ni Kalou Kaukauwa.” (Vakatakila 16:14, 16) Ni vakarusai oti na ituvaki makawa oqo, eda na qai raica na nona vakayacora o Jiova na nona vosa ni yalayala me baleta na “lomalagi vou kei na vuravura vou,” meda na qai lai vakacaucautaki koya, da dokai koya tawamudu kina na Turaga Sau ni lomalagi kei vuravura, na Kalou e dau dina ena nona vosa ni yalayala. (2 Pita 3:13) Ena gauna mada ga oqo, meda lako tiko mada ga ena rarama vakalou ena noda rogoca na vosa ni yalayala ni Kalou.
O na Sauma Vakacava?
• O na vakamacalataka vakacava na vakamataliataki i Jisu?
• E vakaukauataka vakacava na vakabauta na vakamataliataki i Jisu?
• O cei, se cava na Kalokalo iVolasiga i Jiova, a cabe enaica?
• Na cava meda rogoca kina na vosa ni yalayala ni Kalou?
[iYaloyalo ena tabana e 13]
O rawa ni vakamacalataka na ibalebale ni vakamataliataki i Jisu?
[iYaloyalo ena tabana e 15]
Sa cabe oti na Kalokalo iVolasiga. O kila se na sala cava, kei na gauna cava?