Nomu iLavo se Nomu Bula?

O na rogoca beka na nodra dodoka na dakai vua e dua na tamata na daubutako ra qai kaya: “Nomu ilavo se nomu bula!” Na vosa makawa ni veivakasaurarataki oqo e bolei keda edaidai, vakabibi o ira na bula ena veivanua rawati ira. Sa sega nira veivakasaurarataki na daubutako edaidai. Sa veivakasaurarataki na sasaga ni rawailavo se na rawaka vakayago.

E VAKAVULEQA kei na nuiqawaqawa na kena vakabibitaki na veika oqo. Me yaco sara i vei na kaukaua ni vaqara ilavo kei na iyau vakayago? Ena rawa beka nida lomavakacegu ena ka lailai sa tu vei keda? Era sa vakaisosomitaka beka na tamata “na bula dina” ena rawaka vakayago? Na ilavo beka ena kauti keda ina bula marau?

Sa Vakacacana na Vakasama na iLavo

Na veika kece e dau gadreva se gaganotaka na tamata, ke dodonu se cala, e tiko taudua i cake na gadrevi ni ilavo. E sega ni vaka na vinakata na veiyacovi kei na garova na kakana, na gadrevi ni ilavo e vaka e vakacaraka na vakasama, ni sega ni mamau rawa kina na loma ni tamata. Sega mada ga ni seavu na kena gadrevi nida sa qase. Vuqa e vaka mera sa qai taleitaka se kauaitaka ga vakalevu na ilavo kei na ka e rawa ni voli ena ilavo nira sa qase mai.

Sa qai levu ga na kocokoco. E kaya e dua e dau vakaraitaki ena iyaloyalo yavala taleitaki vakalevu: “E yaga na kocokoco. E vinaka na kocokoco.” Dina nira kaya e vuqa ni Tabayabaki ni Kocokoco na 1980 me lako mai, ia na ka e yaco ni se bera sara na veiyabaki oqori me yacova mai oqo e vakaraitaka ni se sega ni veisau na rai ni tamata me baleta na ilavo.

Na veisau ga eda raica oya na levu ni sala totolo sa tu mera vakaceguya kina e vuqa na nodra gagadre mera vakalevutaka kina na nodra ilavo. E vaka me vakayagataka vakalevu na gauna o vuravura ena buli kei na kena taukeni na iyau vakayago. Ena ivakarau ni bula eda sa donuya tu oqo, rairai o na duavata ni sa qai kaukaua ga na kena sagai na taukeni ni iyau, kei na vakayagataki ilavo vakalialia.

E rawati beka kina na marau? Sauma na tui vuku qai tui vutuniyau o Solomoni na taro oqori, ena nona ivola e vola ena 3,000 na yabaki sa oti: “O koya sa lomana na siliva ena sega ni mamau e na siliva; se ko koya sa lomana nai yau e na kenai kuri: oqo talega na ka wale.” (Dauvunau 5:​10) Oqori sara ga na ka sa yaco tiko ena kena dikevi na bula raraba.

Na iLavo Kei na Marau

Ena vakadidike me baleta na itovo ni tamata e kurabuitaki ni sega ni vakalevutaka na lomavakacegu kei na marau na kena levu na ilavo kei na iyau vakayago. Ra kunea e vuqa na dauvakadidike, ni sa lai yaco e dua ina ivakatagedegede ni vutuniyau e vaka me sa veisau tale e kea na lomana, sa sega tale ni qai vakatau na nona lomavakacegu kei na marau ena iyau vakayago sa tu vua.

Na kaukaua gona ni qara iyau vakayago kei na ilavo e vakavuna mera lialiaci kina e vuqa ena nodra kaya, ‘Eda sa marautaka na veika vovou eda volia; ia nida sa taukena na veika kece oqo, na cava ga na vuna eda sega ni lomavakacegu sara kina me vaka na ka e nanumi?’

E kaya o Jonathan Freedman ena nona ivola Happy People: “Ni veiraurau na kemu isau vakailavo, e sega ni kena ibalebale oya ni na kauta mai vei iko na marau. Vei ira na vinaka na ituvaki ni nodra bula vakailavo, era sega ni dravudravua, e vakadinati ni sega ni vakatau nodra marau mai na levu ni ilavo era rawata.” E vuqa era sa vakila ni nodra marau e vakatau ena iyau vakayalo, mera saga na bula e vakainaki, kei na vakamareqeti ni itovo vinaka. E ka bibi tale ga na veiwekani vinaka kei ira na tamata, me kua na duiyaloyalo se na kena yaco na ka me tarova na noda marautaka na ka eda taukena.

Vuqa era raica rawa ni leqa levu duadua, oya na nodra via walia e levu na leqa vakayalo edaidai ena iyau vakayago. Era kaya e so na daunivosa me baleta na bula raraba ni sa takalevu na yalo ni vakatitiqa kei na kena sega na yalo vakacegu. Era raica tale ga ni vaka mera vakararavi vakalevu na tamata ena veivanua rawati ira vei ira na daunivakasala me baleta na bula, se vei ira na guru, se mera curu ena lotu muri tamata, se na veisoqosoqo era kaya nira dauveivakabulai, e baleta nira vinakata me vakainaki nodra bula. Oqo e vakaraitaka sara tu ga ni iyau vakayago e sega ni rawa ni solia na inaki dina ni bula.

Na Kaukaua Kei na Malumalumu ni iLavo

E sega ni tukuni ni sega ni kaukaua na ilavo. Na ilavo e rawati kina na vale vinaka, isulu vivinaka, kei na iyaya ni vale totoka. E rawa tale ga ni vakavuna mera laveti iko cake na tamata, se ra vakamuri iko, se ra vakabekabei iko, se ra kabiti iko sara vakavoleka ena dua ga na gauna lekaleka. Ia sa yaco sara ga i keri na kaukaua ni ilavo. E sega ni volia rawa na ilavo na ka eda gadreva vakalevu duadua​—na nona loloma e dua na tamata e noda itokani dina, na vakacegu ni vakasama, na lomavakacegu ni sa toro voleka mai o mate. Mera nanuma tiko na dau vakamareqeta na nodra veiwekani kei na Dauveibuli, ni sega ni rawa vakadua mera volia ena ilavo na veivakadonui ni Kalou.

Na tui o Solomoni e taukena na ka vinaka taucoko e rawa ni voli ena ilavo ena nona gauna, ia e raica ni marau dina e sega ni rawati ena noda vakararavi ena iyau vakayago. (Dauvunau 5:​12-​15) E rawa ni oti na kaukaua ni ilavo ke sa lusi na baqe, se toso cake na isau ni iyaya. Na iyau me vaka na qele kei na vale ena rawa ni vakarusai ena dua na cava kaukaua. Dina ni inisua e rawa ni vakaisosomitaka vakalailai na iyau vakayago o vakayalia, ia ena sega ni rawa me vakaisosomitaka na mosi ni yalo. Na iyau bula kei na ilavo maroroi tale ga ena rawa ni tawayaga ke vakasauri na kasura ni bula vakailavo. Na cakacaka isau levu mada ga ena rawa ni tiko edaidai, ia nimataka sa cawadru tani vei iko.

E rawa vakacava meda biuta na ilavo ena vanua ga e dodonu me toka kina? Me vakacava sara mada na noda vakabibitaka na ilavo kei na iyau? Yalovinaka dikeva sara se rawa vakacava mo taukena e dua na ka e bibi cake sara​—oya “na bula dina.”

[iYaloyalo ena tabana e 4]

Na iyau vakayago e sega ni kauta mai na marau dina