E Tu Dina Vei Iko na Vosota?
O DAU ninivaka beka e dua ena sakasaka ni nona itovo? Se o dau yalototolo ni o raica nira sa tekivu malele ina ca na nomu itokani voleka?
Dau gadrevi ena so na gauna meda vuki totolo meda tarova na kena tete na ivalavala ca bibi. Me kena ivakaraitaki, ni tatara na ivalavala ca bibi ena kedra maliwa na Isireli ena ika15 ni senitiuri B.S.K., a vukitotolo o Finiase na makubu i Eroni me muduka na kena tete na ca. E kaya na Kalou o Jiova ena nona vakadonuya na ka e cakava: “Ko Finiase, . . . sa muduka na noqu cudru vei ira na Isireli, ni sa gumatua ni totaki au ko koya e na kedra maliwa.”—Tiko Voli mai na Lekutu 25:1-11.
E donu vinaka na ka e cakava o Finiase, ena nona muduka koso na kena rawa ni tete na ca. Ia vakacava kevaka eda cudruva vakalevu e dua ena vuku ni nona malumalumu ga vakatamata? Kevaka eda vakayacora e dua na ka ena noda yalototolo, ena sega ni rawa me tukuni nida totaka na ka dodonu, ia eda na okati ga vaka e dua e sega ni dau vosota nodra malumalumu na tani. Na cava ena vukei keda meda kua ni coko ena leqa oqo?
“Sa Bokoca” o Jiova “na Nomui Valavala Ca Kecega”
E “Kalou vuvu” o Jiova. (Lako Yani 20:5) Ni Dauveibuli e dodonu vinaka nona lavaka meda qaravi koya vakatabakidua. (Vakatakila 4:11) Ia e dau vosota o Jiova na noda malumalumu na tamata. E lagata na daunisame o Tevita ena nona seretaki koya: “Sa yalololoma ko Jiova ka daulomasoli, sa daubera ni cudru, ka daulevu na nona yalololoma. Ena sega ni ia tikoga na veivunauci . . . Sa sega ni lewa vei keda me vaka na nodai valavala ca; ka sega talega ni cudruvi keda me vaka na noda caka ca.” Nida veivutuni, na Kalou ena ‘bokoca na noda ivalavala ca kece ga.’—Same 103:3, 8-10.
E kila vinaka tu o Jiova nida tamata ivalavala ca, ia e sega ni “ia tikoga na veivunauci” vei ira era veivutunitaka nodra ivalavala ca. (Same 51:5; Roma 5:12) E nona inaki me na kauta laivi na ivalavala ca kei na bula tawasavasava. Ena gauna mada ga oqo, ena sega ni cakava vei keda na Kalou me “vaka na noda caka ca,” ena vosoti keda ga ena yavu ni isoro ni veivoli i Jisu Karisito. Ena sega ni dua vei keda e bula rawa ke sega ni vosoti keda o Jiova, ke ganita me cakava vaka kina. (Same 130:3) Meda vakavinavinaka kina, qai dodonu vinaka nona lavaka na Tamada vakalomalagi dau vosota meda qaravi koya vakatabakidua!
Meda Veiraurau
E dau veivosoti na Turaga Sau ni lomalagi kei vuravura, e sega tale beka ga ni dodonu meda dau veivosoti? E tukuni ni vosota, oya na noda “ciqoma na nodra rai kei na ka era cakava na tani.” E tiko beka vei keda na yalo oqori, na noda ciqoma kei na noda vosota na cala e sega soti ni bibi era cakava na tani, dina ni sakasaka na ka era tukuna kei na nodra ivukivuki?
Ia me kua ni vakatabakibi na veivosoti. Me kena ivakaraitaki, e sega ni tukuni rawa na leqa e kauta mai na nodra vakalaiva na lotu na ka vakasisila era dau cakava na bete vei ira na gonetagane kei na goneyalewa lalai. “Nodra nanuma ni ka e yaco vei ira na gone e baleta ni rawai vakalekaleka ga na bete ina ivalavala ca,” e tukuna e dua na dauvolaitukutuku mai Ailadi, “o koya gona, era lesi koya tani ga na bete e cala oya [ina dua tale na vanua] na vakailesilesi vakalotu.”
Na nona vosoti na tagane oqori ena nona lesi ina dua tale na vanua, o koya beka oqo na veivosoti me vakaraitaki? E sega sara! Taura mada, ke ra vakatara na tabana vakavuniwai me veisele tiko ga e dua na vuniwai e sa vakadinadinataki nira sa mate se vakaleqai na tamata e qaravi ira ena vuku ni nona vakawelewele, ia era lesi koya mai na dua na valenibula ina dua tale na valenibula. Na nodra dina vua na nodra itokani oya, e rairai vakavuna mera “vosoti” koya kina. Ia vakacava o ira na mate se vakaleqai nodra bula ena vuku ni nona vakawelewele, se na rerevaki ni ka e cakava?
E rerevaki tale ga o ira era sega soti ni dau vosota. Ni se bula voli o Jisu e vuravura, era taurivaka cala e dua na ilawalawa Jiu era vakatokai na Zealot na ivakaraitaki i Finiase ena nodra saga mera vakadinadinataka ni dodonu na ka era cakava. E dua na itovo kaukaua era dau cakava e so na Zealot oya “nodra lai maliwai ira na tamata e Jerusalemi ena soqo ni marau kei na mataqali soqo vaka oya, qai suaki ira lo na meca ena isele.”
Nida lotu Vakarisito, eda na sega ni vakayacora na ka era cakava na Zealot ena noda vakayaco ivakarau kaukaua vei ira eda sega ni veiriti. Ia e tu tale beka na sala e laurai kina nida sega ni dau veivosoti, ena noda rulaki ira beka eda sega ni veiriti? Ke tiko vei keda na vosota eda na sega ni tauca na vosa mosi vaka oqori.
O ira tale ga na Farisi ena imatai ni senitiuri era sega ni dau vosota. Dau nodra cakacaka na veivakalewai, era sega ni vosota na nodra malumalumu vakatamata na tani. Era raici ira sobu na lewenivanua na Farisi dokadoka, ra qai kaya ena veibeci nira na “rusa na tamata oqo.” (Joni 7:49) Oqori na vuna e kaya kina o Jisu ena nona vakacalai ira na tamata dau vakadonui ira oqo: “Dou sa kalouca kina na daunilawa kei na Farisi, na dauveivakaisini! Ni dou sa dau solia ga na i katini ni botebotekoro kei na co vaka oqo, ia dou vakawaletaka na veika bibi e na lawa me vaka na lewa dodonu, kei na lewa loloma kei na yalodina, na veika oqo sa dodonu mo dou vakayacora, ka kakua tale ga kina ni biuti ira ko ya.”—Maciu 23:23, VV.
Na ka e tukuna o Jisu e sega ni vakamamadataka na Lawa i Mosese. E vakaraitaka ga ni vinaka me taurivaki ena veinanumi kei na yalololoma na “veika bibi,” ena lawa se na uto ni lawa. E duidui sara o Jisu kei ira nona tisaipeli mai vei ira na Farisi kei ira na Zealot era sega ni dau vosota!
Erau sega ni vakadonuya na ca na Kalou o Jiova kei Jisu Karisito. Sa voleka oqo mera, ‘cudruvi na sega ni kila na Kalou, era sega ni vakabauta na itukutuku vinaka.’ (2 Cesalonaika 1:6-10) E dau yalogutaka o Jisu na ivalavala dodonu, ia e dau vakaraitaka tu ga na yalo e tu vei Tamana vakalomalagi, ena nona dau vosota, dau yalololoma, kei na nona kauaitaki ira na via cakava na ka dodonu. (Aisea 42:1-3; Maciu 11:28-30; 12:18-21) E navuca vei keda o Jisu e dua na ivakaraitaki vinaka!
Meda Dau Veivosoti
Dina ni kaukaua sara beka na noda yalogutaka na ivalavala dodonu, ia meda taurivaka na ivakasala i Paula na yapositolo: “Dou veivosoti vakai kemudou, ka kakua ni veicudruvi, kevaka sa dua na ka sa rarawa kina e dua: me vaka sa sega ni cudruvi kemudou na Karisito, mo dou vaka talega kina.” (Kolosa 3:13; Maciu 6:14, 15) Ena vuravura ivalavala ca eda tu kina oqo, e vinakati kina na vosota ena noda raibaleta na nodra cala e so. Me laurai na ivakarau ni noda yalomalumalumu, me kua ni sivia na ka eda namaka vei ira.—Filipai 4:5, VV.
Na veivosoti e sega ni kena ibalebale nida vakadonuya na ca se vakalecalecava na cala. De rairai e se sega sara ni yacova na ivakatagedegede i Jiova na nona vakanananu kei na nona ivalavala e dua eda vakabauta vata. Ke mani sega ni ca sara na nona ivakarau me vakavuna nona biuti koya na Kalou, ia sa na ivakaro mada ga vua me vakavuna nona veisau. (Vakatekivu 4:6, 7) E ka vakayalololoma na nona saga e dua e tu vinaka vakayalo me vakadodonutaka ena yalomalumalumu e dua e lakosese! (Kalatia 6:1, VV) Me mana na veivakadodonutaki, e vinaka me vakayacori ena veikauaitaki, me kua ni veivakalewai.
“E na Yalomalumalumu Kei na Rere”
Vakacava na noda vosoti ira e duatani nodra rai vakalotu? Me “Ka ni Vuli Raraba,” e vakabiri na itukutuku oqo ena veikoronivuli ni matanitu mai Ailadi ena 1831, e kaya: “E sega ni inaki i Jisu Karisito me togaraka vua e dua na tamata na lotu a kauta mai. . . . Na noda veiba kei ira eda tiko veivolekati se noda tulivaki ira e sega ni gaunisala ni noda vakadinadinataka vei ira ni donu o keda, e cala o ira. Ena rawa ga nira vakadinata kina ni sega ni tiko vei keda na yalo vakarisito.”
Na iwalewale ni nona veivakavulici o Jisu kei na nona itovo e vakavuna mera taleitaka na tamata na Vosa ni Kalou, meda vakamurimuria tale ga o keda. (Marika 6:34; Luke 4:22, 32; 1 Pita 2:21) Ni tamata bula uasivi qai lavotaki na vuku vakalou e tu vua, e rawa vua me kila na loma ni tamata. Oqori na vuna e raica kina ni veiganiti me vosataki ira vakadodonu na meca ni Kalou. (Maciu 23:13-33) E sega ni kena ibalebale oqori ni sega vei Jisu na vosota.
Eda sega ni vakataki Jisu meda kila na cava e tu ena loma ni tamata. Ia e vinaka meda muria na ivakasala i Pita na yapositolo: “Dou vakarokorokotaka na Turaga na Kalou e na yalomudou: ka mo dou vakarau tiko mo dou tukuna vua na tamata yadua sa tarogi kemudou, na vu ni nuinui sa tu e na lomamudou e na yalomalumalumu kei na rere.” (1 Pita 3:15) Nida dauveiqaravi i Jiova e dodonu meda taqomaka na ka eda vakabauta, baleta ni yavutaki dei ena Vosa ni Kalou. Ia meda vakayacora ena veidokai, meda doka tale ga na ka era vakabauta dina. E vola o Paula: “Me ia tikoga na nomudou vosa e na yalovinaka, ka vakatuituinataki e na masima, mo dou kila kina se cava sa dodonu mo dou kaya tale vei ira na tamata yadua.”—Kolosa 4:6.
E kaya o Jisu ena nona Vunau vakairogorogo ena Ulunivanua: “Na ka vakaaduaga dou sa vinakata me ra kitaka vei kemudou na tamata, dou kitaka vaka talega kina vei ira.” (Maciu 7:12) Meda dau veivosoti, meda dokai ira tale ga eda vunautaka vei ira na itukutuku vinaka. Eda na vakamarautaki Jiova kevaka eda raica me veiraurau noda yalogutaka na ivalavala dodonu kei na noda vakaraitaka na vosota e yavutaki ena iVolatabu, oqori e ivakaraitaki nida dau vosota dina.
[iYaloyalo ena tabana e 23]
Kua ni vakataki ira na Farisi era sega ni dau vosota
[iYaloyalo ena tabana e 23]
A vakaraitaka o Jisu na yalovosota e tu vei Tamana. Vakacava o iko?