‘Au Solia e Dua na iVakarau Vei Kemudou’
“Sa dodonu mo ni sa dauveivakatavulici.”—IPERIU 5:12, VV.
1. Na cava ena vakasamataki koya kina na lotu Vakarisito ni wilika na Iperiu 5:12?
O BAU vakasamataki iko ni o wilika na tikinivolatabu oqori? Ia, e sega ni o iko duadua ga. Nida imuri i Karisito, eda kila ni dodonu meda dau veivakavulici. (Maciu 28:19, 20) Eda kila ni vinakati vakalevu meda veivakavulici vakavinaka sara ena gauna oqo. Eda kila tale ga ni rawa ni vakatau ena noda veivakavulici ina nodra bula se mate na vakavulici! (1 Timoci 4:16) E dodonu gona meda tarogi keda: ‘Sa veiganiti tiko beka na noqu veivakavulici? Au rawa ni vakavinakataka vakacava?’
2, 3. (a) E vakamacalataka vakacava e dua na qasenivuli na yavu ni veivakavulici vinaka? (b) Na ivakaraitaki cava me baleta na veivakavulici e vakaraitaka o Jisu?
2 Ia me kua ni vakayalolailaitaki keda oya. Kevaka eda vakasamataka na veivakavulici me nodra cakacaka ga na vuli vinaka, ena dredre meda toroya cake na ivakatagedegede ni noda veivakavulici. E sega ni vakatau na veivakavulici vinaka ena vuli vinaka, ia e vakatau ga ina dua na ka e bibi cake. Vakasamataka na ka e vola e dua na kenadau ni veivakavulici ena nona ivola me baleta na veivakavulici: “Na totoka ni veivakavulici e sega ni vakatau ena vuli vinaka, ivakarau ni veivakavulici vinaka, lalawa vinaka, se na veika e caka. . . . E vakatau ga ina nomu loloma.” E vakamacalataka tiko oqori na veivakavulici raraba. Ia na veika e tukuna oya e yaga sara vakalevu ina noda veivakavulici na lotu Vakarisito. E yaga vakacava?
3 E noda ivakarau se ivakaraitaki ena veivakavulici o Jisu Karisito. A tukuna vei ira na nona imuri: ‘Au solia e dua na ivakarau vei kemudou.’ (Joni 13:15) A tukuna tiko na nona ivakaraitaki ena yalomalumalumu, ia e ivakaraitaki tale ga ena cakacaka bibi duadua e mai cakava e vuravura, oya na nona vakavulici ira na lewenivanua ena itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. (Luke 4:43) Ke o digitaka e dua na vosa me vakamacalataka na cakacaka vakavunau i Jisu, o na rairai digitaka na vosa na “loloma,” se sega beka? (Kolosa 1:15; 1 Joni 4:8) E bibi duadua vei Jisu na nona lomani Tamana vakalomalagi, o Jiova. (Joni 14:31) Ni dauveivakavulici o Jisu, e rua tale na sala e vakaraitaka kina na nona loloma. E lomana na ka dina e vakavuvulitaka, e lomani ira tale ga na tamata e vakavulica. Meda raica mada na rua na sala oqo e ivakaraitaki kina vei keda.
Lomana Tu Mai Vakadede na Veika Dina Vakalou
4. E taleitaka vakacava o Jisu na veivakavulici i Jiova?
4 Na vinaka ni nona veivakavulici na qasenivuli ena vakatau ina nona taleitaka na ka e vakavuvulitaka. Ena rawa ni vakila na gonevuli nona sega ni taleitaka o qasenivuli na ka e vakavuvulitaka tiko. E vakabauta dina o Jisu na veika dina e vakavuvulitaka me baleti Jiova kei na nona Matanitu. E titobu na nona taleitaka se lomana na veika e vakavuvulitaka. E tekivu tataleitaki ni se gonevuli. Ni bera mada ga ni mai bula vakatamata, a dua na gonevuli vinaka na luve ni Kalou duabau ga e vakatuburi oqo. E volai ena Aisea 50:4, 5 na veivosa oqo: “Sa solia vei au na Turaga ko Jiova na yame sa vakavulici rawa, me’u vuku i tokona e na vosa na tamata sa ceguoca: sa vakayadrati au ko koya e na veimataka, sa vakaturorogo na daligaqu, me’u vakarorogo me vakataki ira era sa vakatavulici. Sa basuka na daligaqu na Turaga ko Jiova, ia ka’u a sega ni beca, ka’u a sega ni vakanadakuya.”
5, 6. (a) Na cava e yaco vei Jisu ni papitaiso, e tarai koya vakacava? (b) E duidui vakacava na nodrau vakayagataka na Vosa ni Kalou o Jisu kei Setani?
5 E taleitaka tiko ga na vuku vakalou o Jisu ena nona tubucake tiko e vuravura. (Luke 2:52) Ni papitaiso o Jisu, a yaco e dua na ka e duatani. E tukuni ena Luke 3:21 ni ‘wase rua na lomalagi.’ E rairai nanuma lesu e kea o Jisu na gauna a se bera ni mai bula kina vakatamata. Ni oti oya e qai lai lolo voli e veikau me 40 na siga. E rairai lai vakananuma kina na levu ni gauna e dau vakavulici koya kina o Jiova mai lomalagi. Ia, sega ni dede sa vakatovolei na nona lomana na veika dina vakalou.
6 Ni sa wawale qai waloloi tu o Jisu, sa qai vakatovolei koya o Setani. Erau duidui dina na luve ni Kalou e rua oqo! Rau vosa ruarua mai na iVolatabu Vakaiperiu, ia e duidui na nodrau vakamacalataka. O Setani e sega ni doka qai moica vakatani na Vosa ni Kalou me rawa ni ganiti koya ga. E beca na veika dina vakalou na dauveivorati oya. Ena yasana kadua, e kilai votu nona marautaka na iVolatabu o Jisu, ni vakayagataka vakavuku na Vosa ni Kalou me sauma kina na veivakatovolei yadua. E doka na iVolatabu o Jisu dina ga ni dede cake nona bula mai na gauna e tekivu volai kina. E volai tu kina na veika dina mai vei Tamana vakalomalagi! E tukuna vei Setani o Jisu ni vosa i Jiova e bibi cake vua mai na kakana. (Maciu 4:1-11) Io, e taleitaka se lomana dina o Jisu na veika dina e vakavulici koya kina o Jiova. Ia, e vakaraitaka vakacava na loloma oqori ena nona veivakavulici?
Lomana na Ka Dina e Vakavuvulitaka
7. Na cava e sega ni bulia ga kina o Jisu na veika e vakavuvulitaka?
7 E vakilai levu na nona lomana o Jisu na ka dina e vakavuvulitaka. Ke a rawa me vakavuvulitaka ga na veika e vakabauta. E vakaitamera na vuku kei na kila e tu vua. (Kolosa 2:3) Ia e dau tukuna wasoma ga vei ira na rogoci koya ni veika e vakavuvulitaka e sega ni vu mai vua, e vu ga mai vei Tamana vakalomalagi. (Joni 7:16; 8:28; 12:49; 14:10) Ena levu ni nona lomana na veika dina vakalou, e sega ni sosomitaka na dina oqori ena ka e nanuma ga vakaikoya.
8. Ni tekivu cakacaka vakavunau, e vakaraitaka vakacava o Jisu ni vakararavi tu ga ina Vosa ni Kalou?
8 E laiva e dua na ivakarau o Jisu ena gauna ga e tekivu cakacaka kina vakavunau. Vakasamataka na gauna e tekivu vakaraitaka kina vei ira na tamata ni Kalou ni o koya na Mesaia yalataki. E kacivaka beka ga vei ira na tamata ni o koya e Karisito, qai vakadinadinataka ena nona cakava e so na cakacaka mana? Sega. E lako taumada ina dua na valenilotu era dau wilika kina na tamata ni Kalou na iVolatabu. E lai wilika kina vei ira na vakarorogo na parofisai i Aisea 61:1, 2 qai vakamacalataka ni parofisai oya e vakayacori vua. (Luke 4:16-22) Na veicakacaka mana e qai cakava e vakadeitaka ni tokoni koya o Jiova. Ia e se dau vakayagataka tiko ga na Vosa ni Kalou ena nona vakavuvuli.
9. Ni vosa vei ira na Farisi, e vakaraitaka vakacava o Jisu ni lomana dina na Vosa ni Kalou?
9 Nira veileti kei koya na iliuliu ni lotu, e sega ni veileti o Jisu me rawa ga kina ni vakadrukai ira. Ia, e vakayagataka ga na Vosa ni Kalou me vakalasui ira. Me kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na gauna era kaya kina na Farisi nira voroka na lawa ni Siga ni Vakacecegu na imuri i Jisu nira doloka na veisola ni sila mera kania nira kosova e dua na loganisila. E sauma o Jisu: “Dou sa sega beka ni wilika na ka e a cakava ko Tevita ni sa via kana ko koya kei iratou ka tiko vata kaya.” (Maciu 12:1-5, VV) Era sa rairai wilika na tamata viavia yalododonu oya na kena ivakamacala ena 1 Samuela 21:1-6. Ke vaka kina, era sega ni siqema rawa na ivakavuvuli bibi e tu kina. Ia o Jisu e sega ni wilika wale ga na tikinivolatabu oya. E vakasamataka qai taura rawa na ka e vakavuvulitaka. E marautaka na ivakavuvuli e vakavuvulitaka o Jiova ena tikinivolatabu oya. Mani vakayagataka na veika e yaco oya kei na dua na ivakaraitaki mai na Lawa e soli vei Mosese, me vakaraitaka kina ni veiraurau vinaka na Lawa. E vakaraitaka tale ga o Jisu na nona lomana na Vosa ni Kalou ena nona taqomaka tiko ena gauna era via vakayagataka cala kina na iliuliu ni lotu me ganiti ira ga, se ena gauna era via sosomitaka kina ena nodra ivakavuvuli vakatamata.
10. E vakayacora vakacava o Jisu na parofisai e baleta na ivalavala ni nona veivakavulici?
10 Ni lomana se taleitaka na veika e vakavuvulitaka o Jisu, a sega ni veivakavulici vakavucesa, cakava ga me rawa, se cavuqaqataka ga na nona ivakavuvuli. E vakaraitaka na parofisai ni ‘kamica na tebenigusu’ ni Mesaia baleta ni vakayagataka na ‘vosa e kilikili.’ (Same 45:2, NW; Vakatekivu 49:21, NW) E vakayacora na parofisai oqori o Jisu baleta ni saga me taleitaki na nona itukutuku ena nona vakayagataka na “vosa vinaka” ni vakavuvulitaka na ka dina e dau taleitaka. (Luke 4:22) E sega ni vakabekataki ni rairai bulabula qai vakaraitaka na irairai ni matana na nona taleitaka na veika e vakavuvulitaka. Era matalau na rogoci koya. Oqo e ivakarau vinaka meda muria nida wasea na veika eda sa vulica!
11. Na cava e sega ni qaciqaciataka kina o Jisu na totoka ni nona veivakavulici?
11 E qaciqaciataka beka o Jisu na levu ni ka dina e kila, kei na totoka ni vosa e vakayagataka? E rawa nira vaka beka oqori e so na qasenivuli. Ia, meda nanuma ni a tu vei Jisu na vuku vakalou. Na vuku oya e sega ni qaciqacia, baleta ni “tu vei ira na yalomalumalumu na vuku.” (Vosa Vakaibalebale 11:2) E dua tale ga na ka e vakavuna nona sega ni qaciqacia o Jisu.
Lomani Ira e Vakavulica o Jisu
12. E vakaraitaka vakacava o Jisu ni sega ni vinakata mera rerevaki koya na nona tisaipeli?
12 E vakilai na nona lomani ira na tamata o Jisu ena nona veivakavulici. E sega ni veivakarerei me vakataki ira e so na qasenivuli dokadoka. (Dauvunau 8:9) Ni kurabuitaka o Pita e dua na cakacaka mana i Jisu, e mani cuva sobu ina duru i Jisu. Ia e sega ni vinakata o Jisu mera rerevaki koya na nona imuri. E tukuna vei Pita me “kakua ni rere” qai tukuna tale ga vua na cakacaka ni veivakatisaipelitaki ena vakaitavi kina o Pita. (Luke 5:8-10) E vinakata o Jisu me uqeti ira na nona tisaipeli mera lomana na veika dina e baleta na Kalou, mera kua ni rerevaki koya e vakavulici ira.
13, 14. E nanumi ira vakacava na tamata o Jisu?
13 E laurai tale ga na nona lomani ira na tamata e vakavulica o Jisu ena nona dau veinanumi. “Ia ni sa raici ira na lewe vuqa ko koya, sa lomani ira, ni ra sa malumalumu, ka biu wale tu, me vaka na sipi sa sega na nodrai vakatawa.” (Maciu 9:36) E kauaitaka na nodra vakaloloma qai vukei ira sara.
14 Oqo e dua tale na gauna e veinanumi kina o Jisu. Ni tara na belenisulu i Jisu e dua na marama e turidrabalavu e vakabulai vakasauri na marama oya. E vakila o Jisu ni lako tani mai vua na kaukaua, ia e sega ni kila se o cei e vakabulai. E via kila sara ga se o cei na marama oya. Baleta? E sega ni via vosataki koya baleta ni beca na Lawa, se na nodra ivakavuvuli na vunivola kei na Farisi, ni oya na ka e rairai rerevaka na marama e vakabulai. Sega, e kaya ga vua: “Na luvequ-yalewa, sa vakabulai iko na nomu vakabauta; mo lako e na vakacegu, ka mo bula mai na nomu mate ca.” (Marika 5:25-34) Dikeva e keri na nona veinanumi. E sega ni tukuna ga vua, “O sa bula.” Ia e tukuna: “Mo bula mai na nomu mate ca.” E vakayagataka o Marika na vosa e rawa ni kena ibalebale na “kuita,” na kuita e dau veivakamavoataki. E kila o Jisu ni mate oya e vakararawataki yalewa, e rairai mosi vakayago qai vakamosia tale ga na lomana. E nanumi koya dina.
15, 16. Na cava e yaco ena nona vunau voli o Jisu e vakaraitaka ni a dau kauaitaka ga na veika vinaka era cakava na tamata?
15 E lomani ira tale ga na tamata o Jisu ni raica na nodra itovo vinaka. Vakasamataka mada na nodrau sota kei Nacanieli, e qai yaco me yapositolo. “Sa raici Nacanieli ko Jisu ni sa lako tiko mai vua, a sa kaya ni sa tukuni koya, Raica e dua na luve i Isireli dina, sa sega vei koya na dauveivakaisini!” E raica vakacakamana o Jisu na loma i Nacanieli, e kila sara kina e levu na ka me baleti koya. Ia, e sega ni tamata uasivi o Nacanieli. E dau cala tale ga me vakataki keda. Ena gauna mada ga e rogoci Jisu kina, e kaya ena lomatarotaro: “E tubu rawa beka mai Nasareci e dua na ka vinaka?” (Joni 1:45-51) Ia, se cava e mani tukuni me baleti Nacanieli, e raica o Jisu ni turaga lomadina o koya.
16 A kila tale ga o Jisu ni tu na nona malumalumu na turaganivalu kai Matanitu Tani e rairai kai Roma e mai kerei Jisu me lai vakabula e dua na nona tamata tauvimate. E sega ni vakabekataki ni turaganivalu ena gauna oya ena kilai ena nona itovo kaukaua, ni dau vakadavedra, kei na nona qarava na kalou lasu. Ia, e raica vua o Jisu e dua na itovo vinaka, na kaukaua ni nona vakabauta. (Maciu 8:5-13) Ni vosa tale ga vua na tamata caka ca erau lili veitikivi toka ena kaunirarawa, e sega ni cudruvi koya o Jisu baleta ni tamata itovo ca, ia e uqeti koya ga me nuitaka na veika vinaka e se bera ni yaco. (Luke 23:43) A kila o Jisu ni na veivakayalolailaitaki ke dau veivakalewai. Ni a dau kauaitaka ga na veika vinaka era cakava e so, e uqeti ira kina mera vinaka cake.
Vinakata me Qaravi Ira na Tamata
17, 18. E vakaraitaka vakacava o Jisu ni marautaka nona qaravi ira na tamata ena nona vakadonuya me gole mai i vuravura?
17 E ivakadinadina tale ga ni nona lomani ira na tamata o Jisu na nona vinakata me qaravi ira. Ni se bera ni mai bula vakatamata sa dau marautaki ira tu mai na tamata na Luve ni Kalou. (Vosa Vakaibalebale 8:30, 31) E rairai dau veitaratara vakalevu kei na tamata o koya baleta ni a “Vosa” se matanivanua i Jiova. (Joni 1:1) Ia, me rawa tale ga ni mai vakavulici ira na tamata e vuravura, e biuta tu mai na nona itutu cecere e lomalagi qai “vakadravudravuataki koya, ka kauta vua nai tovo ni tamata dauveiqaravi.” (Filipai 2:7; 2 Korinica 8:9) A sega ni namaka o Jisu me mai qaravi e vuravura. A kaya ga: “Sa sega ni lako mai na Luve ni tamata me qaravi, ka me dauveiqaravi ga, ka me solia na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) E muria vinaka o Jisu na vosa oqori.
18 O Jisu e qaravi ira vinaka na tamata e vakavulica. E taubaletaka e vica vata na drau na kilomita ena Vanua Yalataki ena nona saga me vunau vei ira na levu ga ni tamata e rawa. Me duidui vei ira na Farisi kei na vunivola, e yalomalumalumu qai torovi rawarawa o koya. Era sega ni rere ni torovi koya na tamata kece ga, o ira na vakailesilesi, sotia, loya, yalewa, gone, o ira na dravudravua, tauvimate, kei ira na tauvanua. Dina ga ni tamata uasivi o Jisu, ia e dau viakana qai dau oca tale ga. Ena gauna mada ga e oca tu kina qai vinakata me vakacegu se me tiko duadua me masu, e se vakaliuca ga na veika era gadreva na tani.—Marika 1:35-39.
19. E ivakarau vakacava vei ira na nona tisaipeli o Jisu ena yalomalumalumu, vosovoso, kei na yalovinaka?
19 E marau tale ga ni qaravi ira na nona tisaipeli o Jisu. E yalololoma qai vosovoso vakadede ni vakavulici ira. Ni dredre mera kila e so na ivakavuvuli bibi, e sega ni soro, leva, se cudruvi ira. E saga e so tale na sala me vakavulici ira kina. Me kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na levu ni gauna eratou dau veiletitaka kina na tisaipeli se o cei e levu cake vei iratou. Me yacova sara na bogi ni bera na siga e vakamatei kina, e vakavica nona vakayagataka o Jisu na ivakamacala vovou me vukei iratou kina me ratou dau yalomalumalumu. Ena veika e so e okati tale ga kina na yalomalumalumu, a rawa kina vei Jisu me kaya: ‘Au solia e dua na ivakarau vei kemudou.’—Joni 13:5-15; Maciu 20:25; Marika 9:34-37.
20. E duidui vakacava na nona veivakavulici o Jisu ni vakatauvatani kei ira na Farisi, na cava e vinaka kina na veivakavulici oya?
20 O Jisu e sega ni tukuna ga vei ira na tisaipeli na ivakarau, e ‘solia ga na ivakarau.’ E ivakarau se ivakaraitaki sara ga ena veika e vakavulici ira kina. E sega ni vakalevulevui koya me qai raici ira sobu se tukuna ga na ka qai sega ni cakava. Oya na ka era dau cakava na Farisi. E kaya o Jisu: “Ni ra sa vosa ga ka sega ni cakava.” (Maciu 23:3) Ia o Jisu e vakamacalataka vinaka ena yalomalumalumu na nona ivakavuvuli qai bulataka sara ga. O koya gona, ni uqeti ira na nona imuri mera kua ni domodomoiyau ia mera bula rawarawa ga, era kila vinaka na ka e tukuna tiko. Era vakadinata na nona vosa: “Era vaqara na fokisi, ka ra vakasova na manumanu vuka; ia, na Luve ni Tamata ga e sega na vanua me kotora kina na uluna.” (Maciu 8:20, VV) E qaravi ira na nona tisaipeli o Jisu ni solia vei ira na ivakarau se e ivakaraitaki vei ira.
21. Na cava ena vakamacalataki ena ulutaga e tarava?
21 O Jisu e Qasenivuli vinaka duadua e bau bula e vuravura! Era vakila na raici koya se rogoci koya ni lomana se taleitaka na veika e vakavuvulitaka kei ira na tamata e vakavulici ira. Eda vakadinadinataka tale ga o keda na vulica na nona ivakarau se ivakaraitaki. Ia, eda na muria vakacava na ivakaraitaki uasivi i Karisito? Ena saumi na taro oqori ena ulutaga e tarava.
O Sauma Vakacava?
• Na cava na yavu ni veivakavulici vinaka? O cei e kena ivakarau se ivakaraitaki?
• E vakaraitaka vakacava o Jisu ni taleitaka na veika dina e vakavuvulitaka?
• E lomani ira vakacava o Jisu na tamata e vakavulici ira?
• Na cava e vakaraitaka ni veivakavulici ena yalomalumalumu o Jisu?
[iYaloyalo ena tabana e 12]
E vakaraitaka vakacava o Jisu ni taleitaka na ivakavuvuli ni Vosa ni Kalou?