Meda Talairawarawa ni sa Voleka na iCavacava

‘Era na talairawarawa [vei Sailo] na veimataqali.’​—VAKATEKIVU 49:10.

1. (a) Ena gauna sa oti, na cava e dau okati tale ga ina talairawarawa vei Jiova? (b) Na parofisai cava me baleta na talairawarawa e cavuta o Jekope?

NA TALAIRAWARAWA vei Jiova e dau okati tale ga kina na talairawarawa vei ira na matataki koya. Oqo o ira na agilosi, peteriaki, dauveilewai, bete, parofita, kei ira na tui. E dau vakatokai tale ga na nodra itikotiko vakaturaga na tui Isireli me itikotiko vakaturaga i Jiova. (1 Veigauna 29:23) E rarawataki ni levu na tui e Isireli era talaidredre vua na Kalou, ra mani sotava kina na ca, vaka kina o ira nodra tamata. Ia e sega ni guilecavi ira nona tamata yalodina o Jiova; e vakacegui ira ena nona yalataka ni na bulia e dua na Tui yalododonu era na talairawarawa vua na tamata yalododonu. (Aisea 9:​6, 7) E parofisaitaki koya na tui oqo na peteriaki o Jekope ni vakarau ciba: “Ena sega ni lako tani vei Juta nai titoko vakaturaga, se na turaga ni lewa maivei ira na nona kawa, ka me lako mada mai ko Sailo, ko koya era na talairawarawa kina na veimataqali.”​—Vakatekivu 49:10.

2. Na cava na ibalebale ni “Sailo,” ena tetevi cei na nona veiliutaki vakatui?

² Na vosa vakaiperiu na “Sailo” e kena ibalebale “O Koya e Nona.” Io, e nei Sailo na dodonu ni veiliutaki, me vaka e vakatakarakarataki ena ititoko, kei na kaukaua ni veiliutaki, me vaka e vakaibalebaletaki ena lewa. Ena sega ni liutaki ira ga na kawa i Jekope, ia ena liutaka tale ga na “veimataqali” kece. Oqo e salavata kei na vosa ni yalayala i Jiova vei Eparama: “Ena taukena na matamata-ni-koro ni nodra meca ko ira na nomu: Ena kalougata talega na veimatanitu kecega e vuravura e na nomu kawa.” (Vakatekivu 22:​17, 18) E vakatakila o Jiova na “kawa” oqo ena 29 S.K. ni lumuti Jisu kina na kai Nasareci ena yalo tabu.​—Luke 3:​21-​23, 34; Kalatia 3:​16.

iMatai ni Matanitu Nei Jisu

3. Na lewa vakatui cava e soli vei Jisu ni lako cake i lomalagi?

³ Ni lako cake i lomalagi o Jisu, e sega ni sa lai taura na ititoko me sa liutaki ira na lewe i vuravura. (Same 110:1) Ia e soli vua e dua na “matanitu” era talairawarawa vua na lewena. E vakatakila na matanitu oya na yapositolo o Paula ni vola: “O koya [na Kalou] sa vakabulai keda [na lotu Vakarisito lumuti ena yalo tabu] mai na lewa ni butobuto, a sa kauti keda ki na matanitu nei koya na nona Gone ni toko.” (Kolosa 1:​13, neitou na matanivola kala.) E tekivu na veivakabulai oqo ena Penitiko 33 S.K., na gauna e sobuti ira kina na yalo tabu na imuri yalodina i Jisu.​—Cakacaka 2:​1-4; 1 Pita 2:9.

4. Era vakaraitaka vakacava na tisaipeli taumada i Jisu nira talairawarawa? E vakatakilai ira vakacava me vaka e dua na ilawalawa o Jisu?

⁴ Nira “matataki Karisito,” sa ra tekivu yavala na tisaipeli era lumuti ena yalo tabu mera kumuni ira mai era “kaivata” ni matanitu vakayalo oya. (2 Korinica 5:​20; Efeso 2:​19; Cakacaka 1:​8, VV) E vinakati tale ga mera “duavata sara e na vakasama kei na lewa” me rawa kina ni vakadonui ira na nodra tui o Jisu Karisito. (1 Korinica 1:​10, VV) Era wili vata mera “dauveiqaravi yalo dina ka vuku,” se ilawalawa dauniyau yalodina.​—Maciu 24:​45, VV; Luke 12:42.

Vakalougatataki ni Talairawarawa Vua na “Dauniyau” ni Kalou

5. E vakavulici ira tiko mai vakacava o Jiova na nona tamata me tekivu mai na gauna makawa?

⁵ O Jiova e dau vakarautaka na nodra qasenivuli na nona tamata. Me kena ivakaraitaki, nira suka mai Papiloni na Jiu, era sega wale ga ni wilika na Lawa ni Kalou vei ira na tamata o Esera kei na so era lesi, era “vakamacalataka” ra qai “vakatakila na kenai balebale” na Vosa ni Kalou.​—Niemaia 8:8.

6, 7. E vakarautaka vakacava na kakana vakayalo veiganiti na ilawalawa dauveiqaravi ni vakayagataka na iLawalawa Dauvakatulewa? Na cava e veiganiti kina meda talairawarawa vua na ilawalawa dauveiqaravi?

⁶ Ena imatai ni senitiuri, ni veiletitaki na veicilivi ena 49 S.K., era vakadeuca vinaka na ilawalawa dauvakatulewa ni ilawalawa dauveiqaravi oya na iVolatabu ra qai tauca e dua na lewa e salavata kaya. Ni veikauyaki ena ivola na macala ni vakatulewa, era muria sara na veivavakoso qai vakalougatataki ira tale ga na Kalou. (Cakacaka 15:​6-​15, 22-​29; 16:​4, 5) E vaka kina ena noda gauna, e vakayagataka na iLawalawa Dauvakatulewa na dauveiqaravi yalodina me vakamatatataka tiko na veika bibi e so me vaka na nodra sega ni veitovaki na lotu Vakarisito, na vakatabui ni dra, kei na vakayagataki ni wainimate gaga kei na tavako. (Aisea 2:4; Cakacaka 21:25; 2 Korinica 7:1) Mani vakalougatataki ira nona tamata o Jiova baleta nira talairawarawa ina nona Vosa vaka kina vua na dauveiqaravi yalodina.

⁷ Nira talairawarawa vua na ilawalawa dauveiqaravi, era sa talairawarawa tale ga na tamata ni Kalou vua nodra iLiuliu, o Jisu Karisito. Sa qai kaukaua ga na nodra talairawarawa ena gauna oqo baleta ni sa levu cake na veika e lewa o Jisu, me vaka e parofisaitaka o Jekope ni vakarau ciba.

Dodonu Nona Liutaki Vuravura o Sailo

8. E tete vakacava na veiliutaki i Karisito? Ena gauna cava?

⁸ E parofisaitaka o Jekope nira na ‘talairawarawa na veimataqali’ vei Sailo. E vakaraitaka oya ni na sega ni liutaki Isireli vakayalo ga o Karisito. Ena tetevi cei tale ga? E sauma na Vakatakila 11:​15 (VV): “Sa qai yaco me nona na noda Turaga kei na nona Karisito na matanitu ni vuravura oqo, ka na veiliutaki tiko ko koya ka sega ni mudu!” (Neitou na matanivola kala.) E vakaraitaka na iVolatabu ni a tekivu veiliutaki o Jisu ena gauna e cava kina na “vitu na gauna” e parofisaitaki, se “nai vakataotioti ni nodra gauna na veimatanitu” ena 1914.a (Taniela 4:​16, 17; Luke 21:24) Ena yabaki oya, sa tekivu “tiko” tawarairai kina na Karisito me Tui Lumuti, na gauna tale ga e ‘lewa kina ena kedra maliwa na nona meca.’​—Maciu 24:​3, NW; Same 110:2.

9. Na cava e cakava o Jisu ni sa veiliutaki ena nona Matanitu, era vakila vakacava na kawatamata, vakabibi o ira na nona tisaipeli?

⁹ Na imatai ni ka e cakava o Jisu ni sa veiliutaki oya ni viritaka “sobu mai ki vuravura” na ka bula e levu taudua nona talaidredre, o Setani, kei ira nona timoni. Tekivu mai na gauna oya, sa ra qai bukana ga na yalo velavela oqo na rarawa e sotava tiko na kawatamata, ra qai vakadredretaka tale ga meda talairawarawa vei Jiova. (Vakatakila 12:​7-​12; 2 Timoci 3:​1-5) O Setani e sagai ira vakalevu tiko ga na lumuti i Jiova, ‘o ira na vakabauta na vosa ni Kalou, ra qai taura tiko ga na itukutuku kei Jisu,’ kei ira na nodra itokani ‘so tani tale na sipi.’​—Vakatakila 12:17; Joni 10:16.

10. Na guce nei Setani me rawai ira na lotu Vakarisito dina e vakayacori kina na parofisai cava?

¹⁰ Ena guce o Setani, baleta oqo “na siga ni Turaga,” ena “gumatua” kina o Jisu. (Vakatakila 1:​10; 6:​2) Ena raica mera kumuni kece na 144,000 na Isireli vakayalo. Ena taqomaki ira tale ga “nai soqosoqo levu sara, e sega e dua na tamata e wilika rawa, mai na veivanua kece, kei na veimataqali, kei na veimatanitu, kei na duivosavosa.” (Vakatakila 7:​1-4, 9, 14-​16) O ira oqo era sega ni vakataki ira na nodra itokani lumuti, baleta era tamata talairawarawa nei Jisu era na bula e vuravura. (Taniela 7:​13, 14) Nodra sa tiko rawa e vuravura oqo e vakadeitaka ni na yaco dina o Sailo me liutaka “na matanitu kei vuravura.”​—Vakatakila 11:15.

Oqo e Gauna ni “Vakabauta Nai Tukutuku Vinaka”

11, 12. (a) O cei ga ena vakabulai ena icavacava ni ivakarau ni veika oqo? (b) Na itovo cava e laurai vei ira na muria na “yalo ni vuravura”?

¹¹ E dodonu mera vulica na talairawarawa o ira na via bula tawamudu, ni tukuna vakamatata na iVolatabu o “ira era bese ni kila na Kalou kei ira era sega ni vakabauta nai Tukutuku Vinaka ni noda Turaga ko Jisu” era na sega ni vakabulai ena siga ni cudru ni Kalou. (2 Cesalonaika 1:​8, VV) Ia na yalo ni talaidredre ni vuravura ca oqo e dau vakadredretaka noda talairawarawa ina itukutuku vinaka.

¹² E vakamacalataka na iVolatabu na yalo oqo me “yalo ni vuravura.” (1 Korinica 2:​12) Ni vakamacalataka na kena vakaleqai ira na tamata na yalo oqo, e vola na yapositolo o Paula vei ira na lotu Vakarisito mai Efeso ena imatai ni senitiuri: “Dou a muria tiko eliu me vaka nai valavala kei vuravura oqo, ni dou a muria tiko na nodra turaga era sa kaukauwa e na macawa, a yalo sa cakacaka tiko e lomadra era sa dautalaidredre; ko ira eda sai valavala vata kaya koi keda kece e na gauna eliu, e na gagadre ca ni yagoda, ni da sa muria tiko na dodomo ni yagoda kei na yaloda; ia na nodai tovo me da cudruvi kina, me vakataki ira na tani.”​—Efeso 2:​2, 3.

13. Era na saqata vakacava na yalo ni vuravura oqo na lotu Vakarisito, e yaga vakacava vei ira?

¹³ E vinaka ni sega ni tu ga vei ira na lotu Vakarisito mai Efeso na yalo ni talaidredre oya. Era yaco mera gone talairawarawa ni Kalou ra qai tauca na vua ni yalona e uasivi sara. (Kalatia 5:​22, 23) E vaka kina nikua, na yalo ni Kalou e igu kaukaua duadua ena lomalagi kei na vuravura, baleta ni sa vukei ira tiko e vica vata na milioni mera talairawarawa vei Jiova, me rawa kina mera “vakanuinui matua sara kina ka me yacova nai vakataotioti.”​—Iperiu 6:​11; Sakaraia 4:6.

14. E vakasalataki ira vakacava o Jisu na lotu Vakarisito kece era bula tiko ena iotioti ni veisiga oqo ena veika ena vakatovolea na nodra talairawarawa?

¹⁴ Meda nanuma tale ga ni rau na tokoni keda vakaukaua o Sailo kei Tamana, erau na sega ni vakatara e dua na meca, timoni se tamata, mera vakatovolei keda me sivia na ka eda rawa ni vorata. (1 Korinica 10:13) Me vukei keda ena noda vala vakayalo, e vakaraitaka o Jisu e so na leqa eda na sotava ena iotioti ni veisiga oqo. E vakaraitaka oqo ena vitu na ivola e solia vakaraivotu vei Joni na yapositolo. (Vakatakila 1:​10, 11) Era ivakasala tale ga vei ira na lotu Vakarisito ena gauna oya, ia e qai vakayacori vakalevu ga ena “siga ni Turaga,” me tekivu mai na 1914. E dodonu sara ga meda kauaitaka na itukutuku oqo!b

Kua ni Vakawelewele, iTovo Tawakilikili, Domodomoiyau

15. Na cava meda qarauni keda kina ena leqa e tara na ivavakoso e Efeso, ia eda na cakava vakacava? (2 Pita 1:​5-​8)

¹⁵ E volai na imatai ni ivola i Jisu ina ivavakoso e Efeso. Ni oti nona vakacaucautaka na ivavakoso ena nona dau vosota, e tukuna o Jisu: “Ia, . . . na ka ko sa ca kina, e na vuku ni ko sa biuta na nomu loloma ka tu vei iko eliu.” (Vakatakila 2:​1-4) So tale ga na lotu Vakarisito nikua era sa biuta na ivakarau ni nodra lomana na Kalou a tu vei ira e liu. Ni yali na loloma oqori e vakamalumalumutaka na veiwekani kei na Kalou. E dodonu me caka totolo kina e dua na ka. Ena vakalesui mai vakacava na loloma vaka oya? Ni vulici wasoma na iVolatabu, tiko wasoma ena soqoni, kei na vakasamataki ni veika e vulici. (1 Joni 5:3) Dina ni vinakati kina na “sasaga kaukaua,” ia ena yaga na sasaga oqori. (2 Pita 1:​5-8, NW) Ke o vakila ni sa via batabata na nomu loloma, cakava sara kina e dua na ka, me salavata kei na ivakasala i Jisu: “Mo nanuma ga na ka ko sa lutu tani maikina; ia mo veivutuni, ka cakava na cakacaka taumada.”​—Vakatakila 2:5.

16. Na cava e veivakaleqai vakayalo e laurai tiko ena ivavakoso o Perikamo kei Caetira, na cava e veiganiti kina nikua na vosa i Jisu vei rau?

¹⁶ Era vakavinavinakataki na lotu Vakarisito e Perikamo kei Caetaira baleta nira yalodina, vosovoso, ra qai yalogu. (Vakatakila 2:​12, 13, 18, 19) Ia, sa mai vakaleqai ira e so na itovo ca i Pelami kei Jesepeli, ni rau a vakaleqai ira na Isireli ena gauna makawa mera dauyalewa ra qai sokalou vei Peali. (Tiko Voli mai na Lekutu 31:16; 1 Tui 16:​30, 31; Vakatakila 2:​14, 16, 20-​23) Ia vakaevei ena noda gauna, na “siga ni Turaga”? E vakilai tale beka ga kina na veika ca oya? Io, baleta ni levu ga na tamata ni Kalou era dau vakasivoi ena nodra vakayacora na itovo vakasisila. E rui bibi kina meda kua ni veimaliwai kei ira e ca na nodra itovo ena loma se taudaku ni ivavakoso. (1 Korinica 5:​9-​11; 15:33) O ira na vinakata me liutaki ira o Sailo e dodonu mera vakuai ira tale ga mai na ka ni veivakamarautaki dukadukali okati kina na wilika na ivola se sarava na iyaloyalo vakasisila ena Internet.​—Emosi 5:​15; Maciu 5:​28, 29.

17. E vakacava na nodra rai kei na nodra itovo mai Sariti kei Leotisea ni vakatauvatani kei na nona raica o Jisu na kedra ituvaki vakayalo?

¹⁷ Vakavo ga vei ira na vica na lewena, e sega ni bau vakacaucautaki na ivavakoso o Sariti. E “yacana” wale ga, se vaka ga e bula tiko, ia ena levu ni nona vakawelewele vakayalo e kaya kina o Jisu ni sa “mate.” Sa caka tu ga me rawa na nodra talairawarawa ina itukutuku vinaka. Sa dua na cala vakaitamera! (Vakatakila 3:​1-3) E vaka tale ga oqori na ivavakoso e Leotisea. E boletaka ni vutuniyau vakayago, ni kaya ni, “levu tu na noqui yau,” ia e kaya na Karisito ni “vakaloloma, ka dravudravua, ka mataboko, ka luvawale.”​—Vakatakila 3:​14-​17.

18. E rawa vakacava meda sega ni veilecayaki vakayalo ena mata ni Kalou?

¹⁸ Ena gauna oqo era sa talaidredre tale ga vaka oya e so na lotu Vakarisito era dau yalodina voli. Era sa rairai vakatara na yalo ni vuravura oqo me vakabuawataka na lekaleka ni gauna sa vo, me lai malumalumu kina na ivakarau ni nodra vuli iVolatabu, masu, tiko ena soqoni vakarisito, kei na nodra cakacaka vakavunau. (2 Pita 3:​3, 4, 11, 12) E dodonu ga mera talairawarawa vei Karisito nira kumuna na iyau vakayalo, mera ‘volia vei Karisito na koula sa vakatovolei ena bukawaqa.’ (Vakatakila 3:​18) Na iyau dina oqori e okati kina nodra “vutuniyau e na cakacaka vinaka me ra lomasoli ka yalo vinaka ka vakarau tu me ra vota vei ira na tani na ka e tu vei ira.” Nida taukena na iyau dina oqo, eda na “maroroya kina na i yau ka sa i koya na yavu e na tudei e na gauna mai muri ka ra na rawata tale ga na bula, sa i koya na bula dina.”​—1 Timoci 6:​17-​19, VV.

Vakacaucautaki Nira Talairawarawa

19. Na veivakacaucautaki kei na ivakasala cava e solia o Jisu vei ira na lotu Vakarisito mai Simurina kei Filatelifia?

¹⁹ Rau ivakaraitaki uasivi ni talairawarawa na ivavakoso o Simurina kei Filatelifia, baleta ni sega ni vunauci rau o Jisu. E kaya vei ira mai Simurina: “Au sa kila na nomu cakacaka, kei na nomu dauvakararawataki, kei na nomu dravudravua (ia ko sa vutuniyau ga).” (Vakatakila 2:9) Ia era duidui sara vei ira mai Leotisea, nira kaya nira vutuniyau vakayago ia era dravudravua dina. E sega ni bau vinakata na Tevoro me raica e dua ni yalodina qai talairawarawa tiko vei Karisito. E kaya kina o Jisu: “Kakua ni rerevaka e dua na ka ko na vosota: raica, na tevoro ena biuti kemudou eso ki na vale ni veivesu, mo dou vakatovolei kina; ia dou na vakararawataki ka bogi tini: dou gumatua mo dou yacova na mate, au na qai solia vei kemudou nai sala ni bula.” (Vakatakila 2:​10) E vakacaucautaki ira mai Filatelifia o Jisu ni kaya vei ira: “Ko sa taura tikoga na noqu vosa, ka sa sega ni cakitaka na yacaqu. Raica, ka’u na lako vakatotolo yani: taura matua na ka sa tu vei iko, me kakua ni kauta na nomui sala vakaturaga na tamata tani.”​—Vakatakila 3:​8, 11.

20. Era rogoca vakacava e vica na milioni ena gauna oqo na vosa i Jisu veitalia se bula vakacava era sotava?

²⁰ Ena “siga ni Turaga” oqo e tekivu ena 1914, era rogoca tale tiko ga kina na vosa i Jisu o ira na kena vo ni lumuti kei ira na vica na milioni nodra itokani so tani tale na sipi nira vakaitavi vakalevu ena cakacaka vakavunau kei na nodra yalodina tiko. Me vakataki ira na tacidra ena imatai ni senitiuri, e so era vakacacani ena vuku ni nodra talairawarawa tiko vei Karisito, bau so tale ga era bala i valeniveivesu kei na keba ni veivakararawataki. So era rogoca na vosa i Jisu ena nodra saga me ‘rawarawa tu ga na matadra,’ dina ga nira tu ena vanua vutuniyau qai kocokoco. (Maciu 6:​22, 23) Io, se bula vakacava era sotava na lotu Vakarisito dina, era na vakamarautaka tiko ga na loma i Jiova ena nodra talairawarawa.​—Vosa Vakaibalebale 27:11.

21. (a) Na itavi cava era na cakava tiko ga na ilawalawa dauveiqaravi? (b) Eda na vakaraitaka vakacava nida via talairawarawa dina vei Sailo?

²¹ Ni sa roro mai na veivakararawataki levu, sa dei tiko na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” me talairawarawa tiko ga vua na nona iLiuliu, o Karisito. Okati kina nona vakarautaka na kakana ena kena gauna dodonu me kedra na vuvale ni Kalou. Meda taleitaka tiko mada ga na isoqosoqo totoka e liutaka tiko o Jiova kei na veika e vakarautaka. Eda na vakaraitaka kina nida vakarorogo tiko vei Sailo, o koya ena vakaicocovitaki ira na nona tamata talairawarawa ena bula tawamudu.​—Maciu 24:​45-​47, VV; 25:40; Joni 5:​22-​24.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma Tiko?

• Na itavi cava e mai vakayacora o Jisu me vaka e parofisaitaka o Jekope ni vakarau ciba?

• Eda vakadinati Jisu vakacava me o Sailo, na yalo cava me kua ni tiko vei keda?

• Na ivakasala veiganiti cava me baleta noda gauna e tiko ena ivola vei iratou na vitu na ivavakoso e volai ena Vakatakila?

• Eda na vakatotomuri ira vakacava na lewe ni ivavakoso mai Simurina kei Filatelifia?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

Vakalougatataka nona tamata o Jiova nira talairawarawa vua nona “dauniyau” yalodina

[iYaloyalo ena tabana e 19]

Vakadredretaka o Setani na talairawarawa vua na Kalou

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Ni kaukaua noda veiwekani kei Jiova ena rawarawa noda talairawarawa vua