Yalewa Lotu Vakarisito Yalodina​—Era Dauveiqaravi Talei ni Kalou

“A ka lasu na saweka, ka sega ni yaga na matavinaka: ia na yalewa sa rerevaki Jiova, ena vakacaucautaki.”​—VOSA VAKAIBALEBALE 31:30.

1. Ni vakatauvatani kei na rai ni vuravura, na cava na rai i Jiova me baleta na kena irairai e dua?

O VURAVURA e dau kauaitaka ga vakalevu na irairai e taudaku, vakauasivi ena veika e vauci ira na yalewa. Ia, o Jiova e dau kauaitaka ga na kena irairai e loma e dua, qai rawa ni na totoka cake tiko ni sa qase mai. (Vosa Vakaibalebale 16:31) O koya gona, na iVolatabu e vakaroti ira na yalewa: “Me kakua ni nomudou nai ukuuku etaudaku, na tali drau ni ulu, kei nai ukuuku koula, kei na sulumaka nai sulu; ia na ka vakayalo ga sa vuni, e na ka sa sega ni vuca rawa, na yalomalumalumu kei na yalomalua, oqori sa ka talei sara e na mata ni Kalou.”​​—1 Pita 3:​3, 4.

2, 3. Era veivuke vakacava na yalewa ena kena vakatetei na itukutuku vinaka ena imatai ni senitiuri, ia sa tukuni tu mai vakacava oqo?

² Era vakaraitaka e levu na yalewa era cavuti ena iVolatabu na ivakarau ni yalo vakasakiti e cavuta o Pita. Ena imatai ni senitiuri, e so vei ira a kalougata ena nodra qaravi Jisu kei ira na nona yapositolo. (Luke 8:​1-3) E muri, e so na yalewa lotu Vakarisito era gumatua ena cakacaka vakavunau; so tale era dau tokoni ira vinaka na tagane lotu Vakarisito era liutaka na cakacaka, wili kina na yapositolo o Paula; so tale era dau veikauaitaki, era solia sara mada ga na nodra vale me caka kina na soqoni vakaivavakoso.

³ A tukuni tu ena iVolatabu ni o Jiova ena vakayagataki ira na yalewa ena sala veivakurabuitaki me vakayacora kina nona inaki. Me kena ivakaraitaki, a tukuni tu ena Joeli 2:​28, 29, ni na sobuti ira na tagane kei na yalewa, qase kei na gone na yalo tabu ra qai vakaitavi tale ga ena kena vunautaki na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. A tekivu vakayacori na parofisai oqo ena Penitiko 33 S.K. (Cakacaka 2:​1-4, 16-18) E so na yalewa era lumuti ena yalo tabu era a rawata na isolisoli vakacakamana me vaka na nodra rawa ni parofisai. (Cakacaka 21:​8, 9) Na nodra gumatua gona ena cakacaka vakaitalatala na yalewa lotu Vakarisito yalodina oqo, era vaka na mataivalu levu vakayalo, era a veivuke sara ga kina ena kena vakatetei na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri. Qai rauta na 60 S.K., a vola na yapositolo o Paula ni sa “vunautaki vei ira na tamata kecega sa tiko e ruku i lomalagi” na itukutuku vinaka.​​—Kolosa 1:​23.

Vakacaucautaki Nodra Doudou, Gugumatua, kei na Nodra Veikauaitaki

4. Na cava na vuna vinaka a vakacaucautaki ira kina o Paula e so na yalewa era lewe ni ivavakoso lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri?

⁴ Na yapositolo o Paula a dua sara ga vei ira a vakacaucautaka na nodra cakacaka vakaitalatala e so na yalewa. E vaka sara tale ga kina o ira na ivakatawa lotu Vakarisito nikua ena nodra doka na nodra gugumatua na tacidra yalewa ena cakacaka vakaitalatala. A cavuta sara ga o Paula e so na yacadra na yalewa me vakataki “Taraifina kei Taraifosa, erau daucakacaka e na veika ni Turaga,” kei “Perisi sa daulomani, o koya sa daucakacaka vakalevu e na veika ni Turaga.” (Roma 16:12) O Uotia kei Sainitiki, a vola o Paula ni rau ‘daucakacaka vata kei koya ena itukutuku vinaka.’ (Filipai 4:​2, 3) Erau a cakacaka vata tale ga kei Paula o rau na veiwatini o Pirisila kei Akuila. Rau a “bolea na mate” ena vuku i Paula, mani uqeti Paula kina me vola: “Keitou sa vakavinavinaka kina vei rau, keitou kei ira kece na veisoqosoqo lewe ni lotu vei ira na veimatanitu tani.”​​—Roma 16:​3, 4; Cakacaka 18:2.

5, 6. Ena sala cava soti e ivakaraitaki vinaka kina o Pirisila vei ira na yalewa lotu Vakarisito nikua?

⁵ Na cava a vakavuna na nona gugumatua kei na nona doudou o Pirisila? E tauri rawa oqo ena kena ivolatukutuku e koto ena Cakacaka 18:​24-26, (VV), eda wilika kina ni a tokoni watina ena nona vukei o Apolosa, e dua e matai ena vosa, me kila na vakasama vovou me baleta na ka dina. E sega ni vakabekataki ni o Pirisila e dau gumatua na vulica na Vosa ni Kalou kei na nodratou ivakavuvuli na yapositolo. A rawa gona vua me bucina na veitovo qoroi qai yaco kina o koya me talei vua na Kalou vaka kina vua na watina, e yaco tale ga me dua na lewe ni ivavakoso yaga sara ena gauna e liu. Era talei tale ga vaka oya e vuqa na yalewa lotu Vakarisito mamakutu nikua ena nodra vulica vagumatua na iVolatabu, ra qai ciqoma tale ga na kakana vakayalo e vakarautaka o Jiova ena nona vakayagataka na “dauniyau yalo dina ka vuku.”​​—Luke 12:​42, VV.

⁶ Io, erau dau veikauaitaki dina o Akuila kei Pirisila. A vakaicili o Paula e nodrau vale ena gauna e dau vukei rau tiko kina ena cula valelaca e Korinica. (Cakacaka 18:​1-3) Ni rau toki i Efeso na veiwatini vaka kina nodrau qai toki sara i Roma, rau a vakaraitaka tiko ga na veikauaitaki vakarisito, ena nodrau solia sara mada ga na nodrau vale me caka kina na soqoni vakarisito. (Cakacaka 18:​18, 19; 1 Korinica 16:​8, 19) O Nimifa kei Meri na tina i Joni Marika erau a solia vaka tale ga kina na nodrau vale.​​—Cakacaka 12:12; Kolosa 4:​15.

Era Talei Tale ga Edaidai

7, 8. Na ivakaraitaki vinaka cava ni veiqaravi tabu e laurai vei ira e levu na yalewa lotu Vakarisito nikua? Na cava mera nuidei kina?

⁷ Me vaka ga ena imatai ni senitiuri, e tiko tale ga na nodra itavi bibi na yalewa lotu Vakarisito yalodina nikua ena kena vakayacori na inaki ni Kalou, vakauasivi ena kena vunautaki na itukutuku vinaka. Era ivakaraitaki vinaka dina na tacida yalewa ena cakacaka oqo! Da tauri Gwen mada, e sivia e 50 na yabaki na nona qaravi Jiova tiko ena yalodina me yacova na nona mate ena 2002. “E voleka ni robota kece na neitou korolevu na kilai ni nona dau yalogu o Gwen ena cakacaka vakavunau,” e kaya o watina. “Nona rai, ni tamata kece e rawa ni rawata na loloma kei na vosa ni yalayala i Jiova. Nona yalodina vua na Kalou, nona isoqosoqo, kei na neitou vuvale​​—sega ni guilecavi kina nona dau uqeti keitou vakayalololoma ni keitou yalolailai​​—e dau vakayaloqaqataki au kei iratou na luve i keirau ena dede ni gauna marautaki keitou bula vata kina. Keitou nanumi koya vakalevu dina.” A 61 na yabaki na dede ni nodrau bula vakawati o Gwen kei watina.

⁸ Era le vica vata na udolu na yalewa lotu Vakarisito, e so era dawai, e so era vakawati, era veiqaravi tiko vakapainia se daukaulotu, era lomavakacegu ena veika ni bula oqo mera vakatetea rawa tiko ga kina na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou ena veiyalava e kovuta na korolelevu me yacova na vanua ribayawa. (Cakacaka 1:8) E levu era vakuai ira mai na kena taukeni e dua na vale se nodra vakaluveni me rawa ni levu na gauna era qaravi Jiova kina. E tiko tale ga o ira era dau tokoni watidra ena yalodina mera lai veiqaravi kina vakaivakatawa dauveilakoyaki, vaka kina e vica na udolu na tacida yalewa era veiqaravi tiko e Peceli ena veiyasa i vuravura. Io, mera nuidei gona na yalewa lomasavu vaka oqo nira okati tiko ena kedra maliwa “na ka sa domoni e na veimatanitu kecega” era vakasinaita na vale i Jiova ena iukuuku.​​—Akeai 2:7.

9, 10. Era vosa ni vakavinavinakataki ira vakacava na tina kei na yalewa vakawati lotu Vakarisito e so na nodra lewenivuvale ena nodra ivakaraitaki vinaka?

⁹ E dina ni tu na nodra icolacola vakavuvale e vuqa na yalewa lotu Vakarisito, ia era vakaliuca tiko ga na veika e vauca na Matanitu ni Kalou. (Maciu 6:​33) E dua na tacida yalewa dawai, e cakacaka vakapainia, e kaya: “Na nona ivakaraitaki vinaka o tinaqu kei na dei ni nona vakabauta e uqeti au meu painia tudei. A yaco o koya me dua vei ira na noqu itokani vinaka duadua ena cakacaka vakapainia.” E dua na tagane vakawati a tukuna me baleti watina, a veivuke ena nodratou susu na lima na luvedrau yalewa, eratou sa tamatabula kece: “E dau savasava qai tuvai vakamaqosa tu ga na neitou vale. E raica o Bonnie me rawarawa ga na neitou bula e veisiga qai vakarauta ga na levu ni neitou iyaya ni vale me rawa ni keitou kauaitaka ga vakalevu vakavuvale na qarai ni veika vakayalo. Nona dau wasewasea vinaka na vakayagataki ni neitou ilavo e rawa kina meu cakacaka vagauna me 32 na yabaki, e rawa tale ga ni levu na gauna au vakayagataka vei iratou na noqu vuvale kei na veika vakayalo. A vakavulica tale ga o watiqu vei iratou na gone na bibi ni mamakutu. Au sega ni tukuna rawa na levu ni noqu vakavinavinakataki koya.” Edaidai rau sa veiqaravi tiko vakaveiwatini ena itikotiko liu ni iVakadinadina i Jiova.

¹⁰ Dua tale na tagane vakawati, e ratou sa lelevu tale ga na luvena, e vakamacalataki watina vaka oqo: “Na itovo au qoroi Susan vakalevu kina oya na nona lomana dina na Kalou kei ira na tamata, vaka kina na nona kila, veinanumi, kei na nona dau dina. E dau nona rai ni dodonu meda solia vei Jiova na ka vinaka duadua​​—e dua na ivakavuvuli e bulataka sara ga me vaka e dua na dauveiqaravi ni Kalou qai dua tale ga na tina.” Ena nona veitokoni o watina, a rawa kina vei tagane vakawati me ciqoma e vica na itavi lavotaki vakayalo, okati kina na nona veiqaravi vaqase ena ivavakoso, painia, veisosomitaki me ivakatawa ni tabacakacaka, qai lewe tale ga ni Komiti Veitaratara kei na Valenibula. Io, era talei dina na yalewa vaka oqo vei ira na dui watidra, nodra itokani lotu Vakarisito, qai vakauasivi vei Jiova!​​—Vosa Vakaibalebale 31:​28, 30.

Era Sega ni Vakawati​​—Ia Era Talei

11. (a) E vakaraitaka vakacava o Jiova na nona kauaitaki ira na yalewa yalodina, vakauasivi o ira na yada? (b) Na cava e rawa nira nuidei kina na yada lotu Vakarisito kei ira na tacida yalewa yalodina e sega nira vakawati?

¹¹ O Jiova e dau cavuta vakalevu na nona kauaitaka nodra bula na yada. (Vakarua 27:19; Same 68:5; Aisea 10:​1, 2) E sega ni dau veivukiyaki o Jiova. E se kauaitaki ira dina tiko ga na yada, o ira na yalewa era itubutubu le dua, vaka kina o ira na yalewa era vakatulewataka mera tu dawai ga, se o ira era sega ni kunea e dua na lotu Vakarisito veiganiti me watidra. (Malakai 3:6; Jemesa 1:​27) Ke o dua vei ira na qaravi Jiova tiko ena yalodina qai sega na watimu lotu Vakarisito me tokoni iko, mo nuidei ni o talei ena mata i Jiova.

12. (a) Era vakaraitaka vakacava e so na tacida yalewa lotu Vakarisito na nodra yalodina vei Jiova? (b) Na ituvaki cava soti era valuta tiko e so na tacida yalewa?

¹² Me kena ivakaraitaki, dikevi ira mada na tacida yalewa lotu Vakarisito era sega ni vakawati ena vuku ni nodra talairawarawa ena yalodina ina ivakasala i Jiova mera vakawati “ga kei koya sa nona na Turaga.” (1 Korinica 7:​39; Vosa Vakaibalebale 3:1) E vakadeitaka vei ira na Vosa ni Kalou: “Vei koya sa yalodina, oni na dina tale ga vua [Jiova].” (2 Samuela 22:​26, NW) Ia, vei ira e levu, e ka ni bolebole toka na tu dawai. E kaya e dua na tacida yalewa: “E dina niu vakadeitaka meu vakawati ga kei koya sa nona na Turaga. Ia, e levu na gauna au dau tagi niu raici ira na noqu itokani era vakawatitaki ira na tacida tagane lotu Vakarisito ivakaraitaki vinaka, niu se dawai voli ga.” E kaya e dua tale na tacida yalewa: “Au qaravi Jiova voli mai me 25 na yabaki. Au vakadeitaka meu yalodina tiko ga vei koya, ia levu na gauna au dau rarawa ena noqu galili.” A tomana: “O ira na tacida yalewa era vakataki au era gadreva na veivakayaloqaqataki.” Eda na vukei ira vakacava na tacida yalodina vaka oqo?

13. (a) Na cava eda vulica mai na ka era cakava o ira era dau lai sikova na luvei Jefica yalewa? (b) Cava tale e so na sala eda vakaraitaka kina na noda kauaitaki ira na tacida yalewa dawai ena noda ivavakoso?

¹³ E dua na sala eda raica ena dua na ivakaraitaki makawa. Na gauna sa bolea kina na luvei Jefica yalewa me sa na tu dawai ga, era kila o ira ena gauna oya ni sa na vakuai koya tiko mai na levu na ka. Na cava a caka me vakayaloqaqataki koya? “E na veiyabaki kecega, me ra lako na goneyalewa ni Isireli ka vakacaucautaka na goneyalewa na luve i Jefica, na kai Kiliati, ka bogi va e na veiyabaki.” (Dauveilewai 11:​30-40, neitou na matanivola kala.) E dodonu tale ga me vu mai lomada noda vakacaucautaki ira na tacida yalewa dawai era muria ena yalodina na lawa ni Kalou.a Na sala cava tale eda rawa ni vakaraitaka kina na noda veikauaitaki? Nida masu e dodonu meda kerea vei Jiova me tokoni ira na tacida yalewa yalodina vaka oqo mera tomana tiko ga nodra veiqaravi ena yalodina. Ena gadrevi me vakadeitaki vei ira nira lomani ra qai dokai vakalevu mai vei Jiova kei ira kece na lewe ni ivavakoso lotu Vakarisito.​​—Same 37:28.

E Rawa ni Tini Vinaka Nodra Veisusu na iTubutubu Le Dua

14, 15. (a) Na cava mera kerea kina na veivuke i Jiova na lotu Vakarisito era itubutubu le dua? (b) Ena salavata vakacava na veika era masuta na itubutubu le dua kei na veika era cakava?

¹⁴ O ira na yalewa lotu Vakarisito era itubutubu le dua era dau sotava tale ga e vuqa na ka ni bolebole. Ia, e rawa nira vakararavi vei Jiova me vukei ira ena nodra tuberi luvedra ena ivakavuvuli vakaivolatabu. E dina, ena so na ituvaki ena sega ni rawa ni colata ruarua na itubutubu le dua na itavi vakatama, vakatina tale ga. Ia, ena rawa ni vukei iko o Jiova mo colata e vuqa na nomu itavi ke o kerea ena vakabauta na nona veivuke. Me kena ivakaraitaki: Vakasamataka mada ke o vakaitikotiko ena dua na vale e tabavica qai bibi sara toka na nomu kato ni volivoli. O na bolea beka mo tubera se colata cake ga i nomu vale ke tiko na ikabakaba livaliva? Sega! O koya gona, kua ni saga mo colata duadua na nomu lomabibi ni rawa ni o kerei Jiova me vukei iko. E sureti iko sara ga mo kerei koya. E kaya na Same 68:19: “Me vakacaucautaki na Turaga o koya sa colata na nodai colacola e na veisiga.” (Neitou na matanivola kala.) Vaka kina na 1 Pita 5:​7, e sureti iko mo biuta vei Jiova na nomu lomaocaoca kece ‘ni sa dau nanumi iko o koya.’ O koya gona, me “kua ni mudu” na noda biuta vua na Tamada vakalomalagi na noda lomaleqa se lomaocaoca.​​—1 Cesalonaika 5:​17; Same 18:6; 55:22.

¹⁵ Me kena ivakaraitaki, ke o dua na tina, sega ni vakabekataki ni o na kauaitaka na veivakatovolei se na idre ni veimurimuri era sotava na luvemu e koronivuli. (1 Korinica 15:33) Oqori e dua na ka me kauaitaki qai dua tale ga na ituvaki e rawa ni masulaki. Vakacava mo masulaka vata kei luvemu na leqa oqori ni bera ni lai vuli, se ni oti nomudrau dikeva vata na tikinivolatabu e veisiga? Na masu e vu mai lomada qai cavuti vakadodonu kina na leqa ena sega ni yali vakadua mai na nodra vakasama na luveda. Kena e bibi sara, na nomu saga ena vosota mo tugana ena loma i luvemu na Vosa i Jiova o sa dolava tiko kina na sala ni nona veivakalougatataki. (Vakarua 6:​6, 7; Vosa Vakaibalebale 22:6) Mo nanuma ni “sa wanonovi ira na tamata yalododonu na mata ni Turaga, Ka sa qara tu na daligana ki na nodra masu.”​—1 Pita 3:​12; Filipai 4:​6, 7.

16, 17. (a) Na cava e kaya e dua na cauravou me baleta na loloma i tinana? (b) A cakayaco vakacava vei iratou na gone na rai vakayalo i tinadratou?

¹⁶ Dikeva na ivakaraitaki kei Olivia, e ono na luvena. A biuti iratou o watina tawavakabauta ni sucu na nodrau itini, ia e sega ni tu suka ena nona itavi ni nodratou tuberi na gone ena sala ni Kalou. E se yabaki 5 kina ena gauna oya na luvena tagane o Darren, e sa yabaki 31 nikua, sa qase tiko ni ivavakoso qai veiqaravi tiko vakapainia. Me ikuri ni nona nuiqawaqawa o Olivia, a tauvi Darren e dua na mate levu, se dau yacovi koya tiko ga ena gauna oqo. Ni vakasamataka lesu o Darren na nona gauna ni gone, e kaya: “Au se nanuma tiko ga na gauna au dau dabe toka kina ena noqu imocemoce e valenibula ena noqu namaki Nau tiko. E dau dabe o koya e yasaqu qai wilika vei au na iVolatabu e veisiga. Oti ena qai lagata na sere ‘Keimami Vakavinavinaka Vei Kemuni, Jiova.’b Me yaco mai nikua, oqo na noqu sere taleitaki duadua.”

¹⁷ Nona vakararavi qai lomani Jiova o Olivia a rawata vinaka kina na nona itavi vakaitubutubu le dua. (Vosa Vakaibalebale 3:​5, 6) E laurai votu na nona rai donu ena isausau a kelea vei iratou na luvena. “E dau vakauqeti keitou o Nau me keitou kakavaka na cakacaka vakaitalatala vakatabakidua,” e kaya o Darren. “Au cakacaka vakatabakidua kina kei iratou e le va na ganequ. Ia, e sega vakadua ni bau qaciqaciataka o Nau na veika oqo vei ira tale na so. Au dau saga gona meu vakatotomuria na nona veitovo qoroi.” E macala ni sega ni gone kece era na tubu cake mera via qaravi Kalou me vakataki iratou na luvei Olivia. Ia ke saga ena nona vinaka taucoko e dua na tina itubutubu le dua me muria na ivakavuvuli ena iVolatabu, me nuidei ni na rawata na veidusimaki i Jiova kei na nona veitokoni vakayalololoma.​​—Same 32:8.

18. Eda na vakaraitaka vakacava nida mareqeta na ivavakoso lotu Vakarisito e vakarautaka mai o Jiova?

¹⁸ Na nona veitokoni na Kalou e dau vakarautaki ga mai vakalevu ena ivavakoso lotu Vakarisito kei na kena porokaramu ni veivakani wasoma vakayalo, o ira na mataveitacini lotu Vakarisito, kei ira na kena ‘isolisoli tamata’ era matua vakayalo. (Efeso 4:​8) Era cakacaka vagumatua na qase ni ivavakoso yalodina mera uqeti ira kece ena ivavakoso, vakabibi nodra dau kauaitaka na veika era gadreva na “luveniyali kei ira na yada, ni ra sa rarawa.” (Jemesa 1:​27) O koya gona, kabiti ira voleka tiko ga na tamata ni Kalou, qai kua vakadua ni tawasei iko tani.​​—Vosa Vakaibalebale 18:1; Roma 14:7.

Na Yaga ni Nodra Vakamalumalumutaki Ira

19. Na cava e sega ni raici kina me ka lolovira na nona vakamalumalumutaki koya o yalewa vei watina? Na ivakaraitaki vakaivolatabu cava e tokona oqo?

¹⁹ O Jiova a bulia na yalewa me nona dauveivuke na tagane. (Vakatekivu 2:​18) O koya gona, na nona vakamalumalumu o yalewa vei watina e sega ni kena ibalebale kina ni lolovira. Ia, e dokai ga kina o yalewa, ni na rawa vua me vakayagataka na isolisoli kei na taledi e tu vei koya me vakayacora kina na loma ni Kalou. Na Vosa Vakaibalebale wase e 31 e vakamacalataka na levu ni cakacaka era dau cakava na yalewa vakawati nuitaki e Isireli makawa. Era dau vukei ira era gadreva na veivuke, tea na werenivaini, qai voli qele. Io, “sa vakararavi sara vua na yalo ni watina, . . . sa sega kina ni yaga vua nai toki ni valu.”​​—Tikina e 11, 16, 20.

20. (a) Mera raica vakacava na yalewa lotu Vakarisito na nodra taledi soli vakalou? (b) Na veitovo qoroi cava a vakaraitaka o Esiteri? A qai vakayagataki koya vakacava o Jiova?

²⁰ Na yalewa yalomalumalumu qai dau rerevaka na Kalou ena sega ni saga me uasiviti watina se qati koya ena rogo. (Vosa Vakaibalebale 16:18) Ena sega tale ga ni vakaogai koya ena veika vakayago ena nona qara na veika e taleitaka, ia ena vakayagataka ga o koya na nona taledi soli vakalou me qaravi ira kina na tani​​—na nona vuvale, o ira na nona itokani lotu Vakarisito, o ira era tiko veitikivi, kei koya e bibi duadua, o Jiova. (Kalatia 6:​10; Taito 2:​3-5) Dikeva mada na ivakaraitaki vakaivolatabu kei Ranadi Esiteri. Dina ni marama rairai totoka, ia a yalomalumalumu qai dau vakamalumalumutaki koya. (Esiteri 2:​13, 15) Gauna a vakamau oti kina, a vakaraitaka na veidokai dina vei watina, o Tui Easuerosi, a duidui sara mai vei Vasitai, na wati ni tui e liu. (Esiteri 1:​10-12; 2:​16, 17) Ena gauna mada ga sa buli oti kina me ranadi, a vakaraitaka o Esiteri na nona veidokai ena nona gole vei Moatekai, erau veitatacini, me kere ivakasala ena so na vakatulewa bibi. E sega ni kena ibalebale oqori ni o Esiteri e sega ni rawa ni vakatulewa ga vakaikoya! Ni a vakavotuya mada ga ena doudou na nona bukivere na turaga vakaitutu qai viavialevu o Emani mera vakawabokotaki na Jiu. A vakayagataki Esiteri o Jiova ena sala veivakurabuitaki mera vakabulai kina na nona tamata.​​—Esiteri 3:​8–4:​17; 7:​1-10; 9:​13.

21. E rawa vakacava vua e dua na yalewa lotu Vakarisito me talei cake sara vei Jiova?

²¹ E matata vinaka, ena gauna sa sivi, vaka kina nikua, ni o ira na yalewa era rerevaka na Kalou era vakaraitaka oqo ena nodra veiqaravi vakatabakidua vei Jiova kei na veika e vauci kina. O koya gona, era talei e mata i Jiova na yalewa era rerevaka na Kalou. Vei kemuni na tacida yalewa lotu Vakarisito, ni vakalaivi Jiova ena nona vakayagataka na yalona tabu me veisautaki kemuni mo ni vaka kina na “bilo” e talei cake sara qai “vakarau tu ki na cakacaka vinaka kecega.” (2 Timoci 2:​21; Roma 12:2) Me baleti ira na dauveiqaravi talei oqo, e kaya na Vosa ni Kalou: “Solia vei koya na vua ni ligana; ia me vakacaucautaki ko koya mai na matamata-ni-koro e na vuku ni nona cakacaka.” (Vosa Vakaibalebale 31:31) Me dina mada ga vei kemuni yadudua na veivosa oqo.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma Tiko?

• E yaco vakacava mera talei ena mata i Jiova e so na yalewa lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri?

• Na sala cava era talei kina vua na Kalou e levu na tacida yalewa ena noda gauna oqo?

• Na sala cava soti e tokoni ira kina o Jiova na tina era itubutubu le dua kei ira na tacida yalewa dawai?

• Ena vakaraitaka vakacava e dua na yalewa na nona doka na ituvatuva ni veiliutaki?

[Kato ena tabana e 17]

IVAKARAITAKI ME VAKATOTOMURI

O na taleitaka mo dikeva e so tale na ivakaraitaki ni yalewa yalodina era cavuti ena iVolatabu? Ke vaka kina, yalovinaka wilika na veitikinivolatabu era koto e ra. Ni o vakasamataki ira yadua na volai koto oqori, tovolea mo siqema na ivakavuvuli o na rawa ni vakavinakataka cake na kena vakayagataki ena nomu bula.​​—Roma 15:4.

◆ Sera: Vakatekivu 12:​1, 5; 13:18a; 21:​9-​12; 1 Pita 3:​5, 6.

◆ O ira na yalewa ni Isireli dau lomasoli: Lako Yani 35:​5, 22, 25, 26; 36:​3-7; Luke 21:​1-4.

◆ Tepora: Dauveilewai 4:1–​5:​31.

◆ Ruci: Ruci 1:​4, 5, 16, 17; 2:​2, 3, 11-​13; 4:​15.

◆ Yalewa ni Sunemi: 2 Tui 4:​8-​37.

◆ Yalewa ni Finisia: Maciu 15:​22-​28.

◆ Marica kei Meri: Marika 14:​3-9; Luke 10:​38-​42; Joni 11:​17-​29; 12:​1-8.

◆ Tapaica: Cakacaka 9:​36-​41.

◆ Va na luvena goneyalewa o Filipi: Cakacaka 21:9.

◆ Fipi: Roma 16:​1, 2.

[iYaloyalo ena tabana e 15]

O dau vakacaucautaki ira beka na tacida yalewa dawai era muria ena yalodina na lawa ni Kalou?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Na veivuke cava e rawa ni kerei vakadodonu ena masu ni bera nira lako i vuli na gone?