Na iVakayakavi ni Turaga—Me Vakananumi Vakacava?

A VAKAMATATATAKA tiko na veika e vakayacori ena iVakayakavi ni Turaga na yapositolo lotu Vakarisito o Paula ni vola: “Ni’u a rogoca mai vua na Turaga na ka ka’u a tukuna talega vei kemudou, Ni sa taura nai buli madrai na Turaga ko Jisu e na bogi sa soli yani kina ko koya: ia ni sa vakavinavinaka oti sa dovia, ka kaya: Oqo na yagoqu sa dovi e na vukumudou; kitaka oqo mo dou vakananumi au kina. Sa vaka talega kina na bilo, ni sa kania oti nai vakayakavi ko koya, sa kaya, Na bilo oqo na veiyalayalati vou e na noqu dra; e na gauna kecega dou sa gunuva kina, dou kitaka oqo mo dou vakananumi au kina. Io, e na gauna kecega dou sa kania kina na madrai oqo, ka gunuva na bilo oqo, dou sa vakatakila kina na nona mate na Turaga, ka yacova na nona lako mai.”​—1 Korinica 11:23-26.

Me vaka a kaya o Paula, a tauyavutaka o Jisu na iVakayakavi ni Turaga ‘ena bogi e soli’ Jisu kina o Jutasa Isikarioti vei ira na iliuliu ni lotu Vakajiu era cikevi ira voli na kai Roma me vakarubeci na Karisito. A vakayacori na kanavata oya ena bogi ni Lotulevu, 31 Maji, 33 S.K. A qai mate o Jisu ena kaunirarawa ena yakavi ni Vakaraubuka, 1 Epereli. Na itekitekivu ni dua na siga ena nodra ivolanivula na Jiu, e tekivu mai na yakavi ni dua na siga me yacova na yakavi ni siga e tarava. O koya gona, na iVakayakavi ni Turaga kei na mate i Jisu Karisito a yaco vata ga ena loma ni dua na siga—⁠ena 14 Naisani, 33 S.K.

O ira na vakayagataka na madrai kei na waini era na cakava oqo “e na gauna kecega” mera nanumi Jisu kina. E dua tale na ivakadewa ni iVolatabu, e vola vaka oqo na ka e kaya o Jisu: “Dou cakava oqo me kequ ivakananumi.” (1 Korinica 11:24, The Jerusalem Bible) Na iVakayakavi ni Turaga e vakatokai tale ga me iVakananumi ni mate i Karisito.

Cava me Vakananumi Kina na Mate i Jisu?

Na kena isau ena kilai ena veika bibi e vauca na nona mate. A mate o Jisu me tutaka na veiliutaki cecere i Jiova. A vakalasuya na veibeitaki i Setani ena nona kaya ni qarava ga na kawatamata na Kalou me rawaka kina. (Jope 2:1-5; Vosa Vakaibalebale 27:11) Na nona mate o Jisu me vaka na tamata uasivi, e “solia [kina] na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) Ni valavala ca o Atama vua na Kalou, a vakayalia kina na bula uasivi kei na inuinui ni bula tawamudu vei ira na kawatamata. Ia “sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e dua bauga sa vakatubura, me kakua ni rusa ko ira yadua era sa vakabauti koya, me ra rawata ga na bula tawa mudu.” (Joni 3:16) O koya gona, “sa kenai sau ni valavala ca na mate: ia sai solisoli walega ni Kalou na bula tawa mudu, e na vuku i Jisu Karisito na noda Turaga.”—⁠Roma 6:23.

Na mate gona i Jisu Karisito e vauci kina e rua na ivakaraitaki levu duadua ni loloma—⁠na levu ni nona lomana na kawatamata o Jiova e solia kina na Luvena, qai nona lomana na kawatamata o Jisu e solia kina nona bula. Na iVakananumi ni mate i Jisu e vakavotui kina na rua na basoga ni loloma oqo. Me vaka ni baleti keda na loloma oqo, vakacava meda vakavinavinakataka? Dua na sala eda na cakava kina oya ena noda tiko sara ga ena iVakayakavi ni Turaga.

Ka e Vakatakarakarataka na Madrai kei na Waini

A vakayagataka o Jisu na madrai kei na waini damudamu me ivakatakarakara ena nona tauyavutaka na iVakayakavi ni Turaga. A taura o Jisu na madrai, “ia ni sa vakavinavinaka oti sa dovia, ka kaya: [Na madrai] oqo na yagoqu sa dovi e na vukumudou.” (1 Korinica 11:24) A dovi na madrai qai veisoliyaki me laukana. E viavia kaukaua toka na madrai me vaka ni sega ni vakaleveni se isi, e waki vata ga na falawa kei na wai. Ena iVolatabu, na leveni e dau vakatayaloyalotaka na ivalavala ca. (Maciu 16:11, 12; 1 Korinica 5:6, 7) O Jisu a sega ni valavala ca. Oya na vuna a veiganiti kina na yagona uasivi me isoro ni veivoli ni kawatamata. (1 Joni 2:1, 2) E dodonu gona me kua ni vakalevenitaki na madrai a vakayagataka na Karisito me vakatakarakarataka na yagona savasava!

A vakavinavinakataka tale ga o Jisu na bilo waini damudamu e sega ni veiwaki kei na dua na ka, qai kaya: “Na bilo oqo na veiyalayalati vou e na noqu dra.” (1 Korinica 11:25) Na waini damudamu ena bilo e vakatakarakarataka na dra i Jisu. Me vaka ni ivakadei ni veiyalayalati ni Lawa ena maliwa ni Kalou kei na matanitu o Isireli ena 1513 B.S.K. na dra ni me kei na bulumakau e vakacabori, na dra tale ga i Jisu e liviraki ena nona mate e vakadeitaka na veiyalayalati vou.

O Cei Mera Vakayagataka?

Meda vakadeitaka se o cei e dodonu me vakayagataka na madrai kei na waini ena iVakananumi, e vinakati meda kila na ibalebale ni veiyalayalati vou kei ira era vauci kina. E kaya na iVolatabu: “Raica, sa kaya ko Jiova ena yaco na gauna, ka’u na cakava kina kei na mataqali ni Isireli kei na mataqali ni Juta e dua na veiyalayalati vou . . . ka’u na tugana na noqu vunau ki na lomadra, ka’u na vola talega ki na yalodra: ia ka’u na yaco me’u nodra Kalou, ka ra na yaco ko ira me ra noqu tamata . . . ni’u na bokoca na nodra caka cala, ia na nodrai valavala ca ka’u na sega ni nanuma tale.”​—Jeremaia 31:31-34.

Na veiyalayalati vou e dolava e dua na veiwekani lavotaki kei na Kalou o Jiova. Ena vuku gona ni veiyalayalati oqo, era digitaki kina e dua na ilawalawa mera nona tamata qai yaco o koya me nodra Kalou. E tugani na lawa i Jiova e lomadra. E dolavi tale mada ga na veiwekani oqo vei ira na sega ni Jiu, era sega ni cili, ia e rawa nira vauci ena veiyalayalati vou kei na Kalou. (Roma 2:29) E tukuna na inaki ni Kalou na dauvola iVolatabu o Luke me ‘kauta mai e so na tamata mai vei ira na veimatanitu tani, me tiko vei ira na yacana.’ (Cakacaka 15:14) E kaya me baleti ira oqo na 1 Pita 2:10, nira ‘sega ni tamata taukeni e liu, ia era sa qai tamata ni Kalou.’ Na iVolatabu e vakatokai ira mera “Isireli ni Kalou,” oya mera Isireli vakayalo. (Kalatia 6:16; 2 Korinica 1:21) O koya gona, na veiyalayalati vou, e nodrau veiyalayalati o Jiova na Kalou kei Isireli vakayalo.

Ena iotioti ni bogi kei iratou nona tisaipeli, a vakayacora tale ga kina o Jisu e dua na veiyalayalati kei iratou. A kaya: “Ka’u sa solia vei kemudou e dua na matanitu me vaka sa solia mai vei au ko Tamaqu.” (Luke 22:29) Oqo na veiyalayalati ni Matanitu ni Kalou. Era le 144,000 na tamata era vauci ena veiyalayalati ni Matanitu ni Kalou. Nira sa na vakaturi i lomalagi, era na veiliutaki kei Karisito mera tui, ra qai bete. (Vakatakila 5:9, 10; 14:1-4) O koya gona, o ira era vauci ena veiyalayalati vou kei na Kalou o Jiova era vauci tale ga ena veiyalayalati ni Matanitu ni Kalou kei Jisu Karisito. O ira ga oqo e dodonu mera vakayagataka na madrai kei na waini ena iVakayakavi ni Turaga.

Era kila vakacava o ira e dodonu mera vakayagataka na madrai kei na waini ena iVakananumi nira vauci ena veiwekani uasivi kei na Kalou ra qai itaukei vata kei Karisito? E vakamacalataka o Paula: “A Yalo [tabu] oqo sa tukuna mai ki na yaloda [noda vakasama], ni da sa luve ni Kalou: ia kevaka eda sa gone, eda na qai taukei; eda na taukena na veika ni Kalou, eda sai taukei vata kei Karisito; kevaka eda sa vosota vata kaya na ca, eda na vakalougatataki vata kaya talega.”​—Roma 8:16, 17.

E vakayagataka o Jiova na yalona tabu se igu yavala me lumuti ira na yaco mera itaukei vata kei Karisito. Era vakadeitaka kina nira itaukei ni Matanitu ni Kalou. E bucina tale ga e lomadra na lotu Vakarisito lumuti na inuinui ni bula i lomalagi ra qai okata na veika kece e kaya na iVolatabu me baleta na bula i lomalagi mera vauci kina. Kena ikuri, era tu vakarau tale ga mera vakuai ira ena veika e vauca na bula e vuravura kei na veiwekani kece vakatamata. E dina nira kila na lotu Vakarisito era lumuti ena yalo tabu ni na marautaki na bula ena vuravura Parataisi, ia oqo e sega ni nodra inuinui. (Luke 23:43) E sega ni vu oya ena rai cala vakalotu ia ena cakacaka ga ni yalo tabu ni Kalou, e dei kina nodra nuitaka na bula i lomalagi qai vakadeitaka ni dodonu mera vakayagataka na madrai kei na waini ena iVakananumi.

Kaya mada ke dua e sega ni vakadeitaka ni okati ena veiyalayalati vou kei na veiyalayalati ni Matanitu ni Kalou. Vakacava ke sega ni vakatakila vua na yalo tabu ni Kalou ni itaukei vata kei Karisito? Ena cala ke vakayagataka na madrai kei na waini ena iVakananumi. O koya gona, ke dua e tukuna tiko ni na lai tui qai bete i lomalagi ni sega ni kacivi vaka kina, ena cudruvi koya na Kalou.​—Roma 9:16; Vakatakila 22:5.

Me Vakananumi Vakavica?

E dodonu beka me vakananumi e veimacawa se veisiga na mate i Jisu? O Karisito a tauyavutaka na iVakayakavi ni Turaga qai vakamatei vakatawadodonu ena siga ni Lakosivia. E dau vakayacori ga vakadua ena veiyabaki na Lakosivia, ena 14 Naisani, era dau vakananuma kina na Isireli nodra sereki mai na tu vakabobula e Ijipita. (Lako Yani 12:6, 14; Vunau ni Soro 23:5) Koya gona na mate i “Karisito, na noda Lami ni Lakosivia” e dodonu me vakananumi vakadua ga e veiyabaki, ena sega ni vakayacori e veimacawa se veisiga. (1 Korinica 5:7, VV) Ena iVakayakavi ni Turaga, era na vakatotomuria ga na lotu Vakarisito na veika a vakayacora o Jisu ena gauna a tauyavutaka kina.

Na cava gona e vakaibalebaletaka na vosa i Paula: “E na gauna kecega dou sa kania kina na madrai oqo, ka gunuva na bilo oqo, dou sa vakatakila kina na nona mate na Turaga, ka yacova na nona lako mai”? (1 Korinica 11:26) E kaya tiko e ke o Paula, ena veigauna kece ga era vakayagataka kina na lotu Vakarisito lumuti na madrai kei na waini, era vakaraitaka nira vakabauta na isoro ni veivoli i Jisu.

Era na vakananuma tiko na lotu Vakarisito lumuti na mate i Karisito me “yacova na nona lako mai.” Ena vakayacori tiko na soqo oqo me yacova nona kidavaki ira nona imuri lumuti o Jisu donuya nona “tiko tawarairai,” ena nona vakaturi ira ina bula vakalomalagi. (1 Cesalonaika 4:14-17, NW) E duavata oqo kei na vosa i Karisito vei iratou na le 11 nona yapositolo yalodina: “Kevaka ka’u sa lako ka vakarautaka na tikina me nomudou, au na lako tale mai, ka kauti kemudou vei au; mo dou tiko talega e na vanua ka’u sa tiko kina.”​—Joni 14:3.

Cava na Kena iBalebale Vei Iko?

E kena ibalebale beka oya meda vakayagataka sara na madrai kei na waini ena iVakananumi me qai yaga vei keda na isoro i Jisu, meda na rawata kina na bula tawamudu e vuravura? Sega. E sega ni bau tukuni ena iVolatabu ni gauna sa ra na vakaturi kina e vuravura na tamata dau rerevaka na Kalou me vakataki Noa, Eparama, Sera, Aisake, Repeka, Josefa, Mosese, kei Tevita, nira na vakayagataka na madrai kei na waini. O ira oqo kei ira kece era nuitaka na bula tawamudu e vuravura e dodonu mera cakacakataka nodra vakabauta na Kalou kei Karisito kei na isolisoli i Jiova na isoro ni veivoli i Jisu. (Joni 3:36; 14:1) Meda rawata na bula tawamudu, e dodonu tale ga meda cakacakataka noda vakabauta. Na noda tiko ena iVakananumi ni mate i Karisito e dau caka e veiyabaki eda na nanuma lesu kina na ivakaraitaki ni loloma levu oya qai uqeti keda meda dau vakavinavinakataka.

E vakabibitaka na yapositolo o Joni na yaga ni isoro i Jisu ena nona kaya: “Au sa vola yani vei kemudou [na itokani lumuti] na veika oqo, mo dou kakua kina ni valavala ca. Ia kevaka sai valavala ca e dua, sa dua na noda Dautataro vei Tamada, ko Jisu Karisito, na yalododonu: ia sai bulubulu ni nodai valavala ca ko koya; a sa sega e na vuku ni noda walega, e na vuku talega ni nodra na kai vuravura kecega.” (1 Joni 2:1, 2) E rawa nira kaya na lumuti ni nona isoro o Jisu e ibulubulu veirauti ni nodra ivalavala ca. Na nona isoro tale ga e baleti ira na kai vuravura kece, me rawa nira bula tawamudu kina na kawatamata talairawarawa!

O na tiko beka ena 4 Epereli, 2004, mo vakananuma kina na mate i Jisu? Era na vakananuma na iVakadinadina i Jiova e vuravura raraba ena nodra valenisoqoni. Ke o tiko kina, ena yaga sara vei iko nomu rogoca e dua na ivunau bibi e yavutaki ena iVolatabu. O na nanuma lesu kina na levu ni ka erau cakava vei keda o Jiova na Kalou kei Jisu Karisito. Ena yaga tale ga vakayalo nomu veimaliwai kei ira era doka na Kalou kei Karisito kei na isoro i Jisu. Na soqo oqo ena vakaikuritaka nomu vinakata me lomani iko na Kalou, mo rawata kina na bula tawamudu. Me kua ni dua na ka e tarovi iko. Mo tiko sara ga ena soqo veivakauqeti oqo, e dokai qai vakamarautaki kina na Tamada vakalomalagi, na Kalou o Jiova.

[iYaloyalo ena tabana e 5]

Na mate i Jisu e vauci kina e rua na ivakaraitaki levu duadua ni loloma

[iYaloyalo ena tabana e 6]

Na madrai sega ni vakaleveni kei na waini, e ivakatakarakara veiganiti ni yago uasivi i Jisu kei na nona dra e liviraki