Teivaka na Rai Vakarisito Baleta na Rogo

“Me dauveiqaravi ga vei kemudou ko koya e via yaco me levu vei kemudou.”​​—⁠MACIU 20:​26, VV.

1. Na cava na rai ni vuravura baleta na rogo?

VOLEKATA na koro makawa e Ijipita o Thebes (sa o Karnak nikua), rauta ni 500 na kilomita ena ceva kei Cairo, e duri tu kina na ivakatakarakara kei Pharaoh Amenhotep III, qai 18 na mita na kena balavu. Ena somidi sara e dua ni via vakatauvatani koya kei na ivakatakarakara levu oqo. Na ivakananumi oqo e nakiti me qoroi kina na iliuliu oqo, e dusia tale ga na rai ni vuravura baleta na rogo​​—⁠oya na nona vakacerecerei koya e dua qai raici ira tale e so mera lolovira.

2. Na ivakaraitaki cava a kotora o Jisu vei iratou nona imuri, kei na taro cava meda dui taroga?

² Veidutaitaka mada na rai baleta na rogo oqo kei na kena a vakavulica o Jisu Karisito. E dina ni “Turaga kei nai Vakavuvuli” vei iratou nona imuri, a vakavulica ga o Jisu ni nona rogo e dua e vu mai nona qaravi ira tale e so. Ena iotioti ni siga ni nona bula e vuravura, sa qai vakaraitaka o Jisu na ibalebale ni ka e vakavulica ena nona vuya na yavadratou nona tisaipeli. Sa dua na ivakaraitaki vinaka dina ni veiqaravi! (Joni 13:​4, 5, 14) Vakacava o iko, o via veiqaravi se mo qaravi? E uqeti iko beka na ivakaraitaki i Karisito mo yalomalumalumu me vakataki koya? Koya gona, meda dikeva na kena duidui na rai i Karisito baleta na rogo kei na rai e takalevu tu e vuravura.

Cata na Rai ni Vuravura Baleta na Rogo

3. Na ivakaraitaki cava ena iVolatabu e dusia na kedra itinitini ca o ira na qara mera vakalagilagi vei ira na tamata?

³ E levu tu ena iVolatabu na ivakaraitaki ni rai ni vuravura baleta na rogo e dau tini ena leqa. Vakasamataka mada na turaga dau vosayaco o Emani, e rogo ena mataveilewai vakatui e Perisia ena gauna i Esiteri kei Moatekai. Na nona qara na rogo o Emani e vakamaduataki kina qai tini sara ena mate. (Esiteri 3:5; 6:​10-​12; 7:​9, 10) Vakacava na turaga dokadoka o Nepukanesa, a curumi koya na lialia ena gauna sara ga e veiliutaki tu kina? Na cala ni nona rai baleta na rogo e laurai ena veivosa: “Sa sega beka ni ko Papiloni levu oqo, ka’u sa tara koi au me vale levu ni matanitu e na noqu kaukauwa levu, ka me sa rogo kina na noqu lagilagi?” (Taniela 4:​30) Sa qai tiko na turaga viavialevu o Eroti Akaripa I, a vinakata me vakalagilagi vakalevu, ia me kua ni vakalagilagi na Kalou. A qai “kani koya na baca, ka sa ciba ko koya.” (Cakacaka 12:​21-​23) Na nodra sega ni ciqoma na turaga oqo na rai i Jiova baleta na rogo, era bale kina ena madua.

4. O cei e vu tiko ni dokadoka e kune e vuravura?

⁴ E sega ni cala ke da vakayagataka noda bula meda dokai da qai rokovi kina. Ia, sa qai vakayagataka na Tevoro na gagadre oqo ni bucina na dokadoka e vakatakila na nona inaki. (Maciu 4:​8, 9) Kua ni guilecava ni o koya na “kalou ni vuravura oqo,” qai nakita dei me vakabulabulataka na vakasama oqo e vuravura. (2 Korinica 4:4; Efeso 2:2; Vakatakila 12:⁠9) Na nodra kila na lotu Vakarisito na ivurevure ni vakasama vaka oqo era cata kina na rai ni vuravura baleta na rogo.

5. E ivakadei beka ni lomavakacegu dina na rawaka, keda irogorogo, kei na iyau eda taukena? Vakamacalataka.

⁵ Dua na rai e vakabulabulataka na Tevoro oya nida na marau kevaka eda tamata rogo ena vuravura, dokai, qai levu noda ilavo. E dina beka oya? E ivakadei beka ni noda bula vakacegu na noda rawaka, keda irogorogo, kei na iyau eda taukena? Na iVolatabu e vakasalataka meda kua ni vakacalai ena rai vaka oqo. A vola na tui vuku o Solomoni: “Au a nanuma tale na oca kecega, kei na cakacaka dodonu kecega; ni sai koya oqo sa vuvutaki kina e dua na tamata maivua na kai nona. Oqo talega na ka wale ka sa ka ni oca wale ki na yalo.” (Dauvunau 4:⁠4) Levu era vakaliuca na rogo e vuravura era na vakadinadinataka na dina ni ivakasala uqeti vakalou oqo ena iVolatabu. Kena ivakaraitaki e dua na turaga e dau veivuke ena kena droinitaki, tara, kei na kena vakatovolei na waqavuka e kauta na tamata ina vula. E kaya: “Au sasaga vakaukaua meu kenadau ena noqu cakacaka. Ia e matewale, se tawayaga ni sega ni kauta mai vei au na marau dina kei na vakacegu.”a Na rai ni vuravura baleta na rogo, ena buturara ni bisinisi, qito, kei na veivakamarautaki e sega ni ivakadei ni lomavakacegu dina.

Na Rogo e Vu Mai na Veiqaravi e Uqeti ena Loloma

6. Na cava e vakaraitaka ni cala nodrau rai o Jemesa kei Joni me baleta na rogo?

⁶ Na veika e yaco ena bula i Jisu e vakavotuya na veika e vauci ni dua e vakatokai dina me rogo. E lako tiko i Jerusalemi o Jisu kei iratou nona tisaipeli me baleta na Lakosivia ena 33 S.K. Ena nodratou i lakolako, rau sa qai vakaraitaka na weka i Jisu, o Jemesa kei Joni na rai cala me baleta na rogo. Erau mani vakayagataki tinadrau me rau kerea vei Jisu: “Mo ni lewa me rau tiko na luvequ oqo, e dua e na ligamu i matau, ka dua e na ligamu i mawi, e na nomuni matanitu.” (Maciu 20:21) Vei ira na Jiu, e raici me dua na ka dokai ke o dabe ena imatau se ena imawi. (1 Tui 2:​19) Erau saga ena kocokoco o Jemesa kei Joni me nodrau na itutu dokai duadua. Erau vinakata sara ga me rau taura na itutu ni veiliutaki. E kila o Jisu na veika erau vakasamataka mani vakayagataka na gauna oya me vakadodonutaka nodrau rai cala me baleta na rogo.

7. E vakamacalataka vakacava o Jisu na sala e rogo kina na lotu Vakarisito?

⁷ Ena vuravura dokadoka oqo, e kila o Jisu ni o koya e vakatokai me rogo, e lewai se dau vakaroti ira tale e so qai dau vosayaco. Ia vei ira na imuri i Jisu, na rogo e vu mai na veiqaravi ena yalomalumalumu. A kaya o Jisu: “Me dauveiqaravi ga vei kemudou ko koya e via yaco me levu vei kemudou: ka me nomudou tamata dauveiqaravi ko koya e vinakata me liu vei kemudou.”​​—⁠Maciu 20:​26, 27, VV.

8. Na cava e kena ibalebale me dua e veiqaravi, kei na taro cava meda taroga?

⁸ Na vosa vakirisi e vakadewataki me “dauveiqaravi” ena iVolatabu e dusia e dua e dau gu me veiqaravi. O Jisu a vakavulici iratou tiko nona tisaipeli ena dua na lesoni bibi: Ena sega ni rogo o koya e dau tukuna vakaukaua na ka me caka; o koya ga e lomasoli me veiqaravi. Taroga mada: ‘Ke o yau o Jemesa se o Joni, ena vakacava sara mada noqu rai? Au na ciqoma ni vakavuna na rogo na veiqaravi e yavutaki ena loloma?’​​—⁠1 Korinica 13:⁠3.

9. Na ivakaraitaki cava e kotora o Jisu ena nona veimaliwai kei ira tale e so?

⁹ E vakaraitaka o Jisu vei iratou nona tisaipeli ni duatani na rai ni vuravura me baleta na rogo kei na nona rai. A sega vakadua ni vakacolasau vei ira e liutaka se vakalolovirataki ira. E torovi rawarawa vei ira na tamata kece​​—⁠na tagane, yalewa, kei na gone, na vutuniyau, na dravudravua, ira na veiliutaki, kei ira e kilai nira ivalavala ca vakalevu. (Marika 10:​13-​16; Luke 7:​37-​50) E so era dau yalototolo vei ira na malumalumu. Ia e duidui o Jisu. Dina ni ratou dau sega ni veinanumi, ratou dau veicudruvi tale ga na nona tisaipeli, ia e vakavulici iratou ga vakamalua, e vakaraitaka vei iratou ni dau yalomalua qai yalomalumalumu.​​—⁠Sakaraia 9:9; Maciu 11:29; Luke 22:​24-​27.

10. E laurai vakacava ena nona bula taucoko o Jisu na yalo ni veiqaravi?

¹⁰ Na yalo ni veiqaravi a kotora na Luve ni Kalou uasivi e vakaraitaka na ibalebale dina ni rai me baleta na rogo. A sega ni lako mai i vuravura o Jisu me mai qaravi ia me veiqaravi, a vakabulai ira “sa duidui na mate sa tauvi ira” qai sereki ira na tamata era curumi timoni. Dina ni dau wawale qai vinakata me vakacegu, e dau vakaliuca ga na veika era vinakata e so tale, qai gu me vakacegui ira. (Marika 1:​32-​34; 6:​30-​34; Joni 11:​11, 17, 33) Na nona loloma e uqeti koya me vukei ira vakayalo na tamata, e taubale vakayawa ena gaunisala kuvu me vunautaka kina na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. (Marika 1:​38, 39) Macala ni dau kauaitaka vakabibi o Jisu me veiqaravi.

Vakatotomuria na Yalomalumalumu i Karisito

11. Na itovo cava soti me laurai vei ira na tacida tagane era lesi mera ivakatawa ni ivavakoso?

¹¹ Ni bera ni cava na veiyabaki ni 1800, e vakabibitaki na mataqali yalo e dodonu me tiko vei ira na ivakatawa lotu Vakarisito, ena gauna era digitaki kina na ivakatawa dauveilakoyaki mera qaravi ira na tamata ni Kalou. Me vaka e tabaki ena Zion’s Watch Tower ni 1 Sepiteba, 1894, a vinakati mera tagane “yalomalumalumu​​—⁠mera kua ni viavialevu . . . , mera vakamalumalumutaki ira ra qai sega ni tukutukuni ira, ia mera dautukuni Karisito ga​​—⁠mera kua ni vakavuvulitaka na ka ga era kila, ia mera vakavuvulitaka ga na Vosa ni Kalou e matata qai kaukaua.” E sega ni dodonu mera qara itutu na lotu Vakarisito dina me rawa kina nira vakayacora na lomadra se mera rogo, se mera rawata kina na kaukaua mera lewai ira e so tale. Me nanuma tiko na ivakatawa yalomalumalumu ni nona itavi me vakayacora na “cakacaka vinaka,” me kua ni taura na itutu me rawa ni rogo kina. (1 Timoci 3:​1, 2) Mera saga vakaukaua kece na qase ni ivavakoso kei ira na dauveiqaravi vakaitalatala mera veiqaravi ena yalomalumalumu ra qai liutaka na cakacaka tabu, mera ivakaraitaki vinaka vei ira tale e so.​​—⁠1 Korinica 9:​19; Kalatia 5:​13; 2 Timoci 4:⁠5.

12. Na taro cava soti mera dui tarogi ira kina o ira na gadreva mera veiqaravi ena ivavakoso?

¹² E dodonu me tarogi koya na tacida e gadreva me veiqaravi: ‘Au dau qara na sala meu qaravi ira kina e so tale, se au dau vinakata meu qaravi? Au dau vinakata beka meu cakava na cakacaka e sega ni laurai levu?’ Me kena ivakaraitaki, ena taleitaka beka e dua na cauravou me vunau ena loma ni ivavakoso vakarisito ia ena rairai sega ni taleitaka me lai vukei ira na sa qase. De dau marautaka beka na nona veimaliwai kei ira na veiliutaki ena ivavakoso ia e sega so ni dau vakaitavi ena cakacaka vakavunau. E vinaka me tarogi koya na cauravou oqori: ‘Au vakabibitaka beka ga na cakacaka ni Kalou au rawa ni rogo se vakacaucautaki kina? Au dau saga beka meu rogo?’ E sega ni rai vakarisito na qara rogo.​​—⁠Joni 5:​41.

13. (a) E rawa ni tarai ira vakacava na so na nona yalomalumalumu e dua na ivakatawa? (b) Na cava e sega ni vakatau kina vua na lotu Vakarisito na nona vakaitovotaki koya ena yalomalumalumu?

¹³ Ke da saga meda vakatotomuria na yalomalumalumu i Karisito, e macala ga nida na via veiqaravi. Vakasamataka mada na ivakaraitaki ni dua na ivakatawa ni dua na yasa i vuravura e lai dikeva na cakacaka ni dua na valenivolavola ni tabana ni iVakadinadina i Jiova. Dina ga ni osooso sara vakalevu qai cakava tiko e dua na itavi bibi, ia e lomasoli me lai vukea e dua na tacida gone e bunoca toka me vakavinakataka e dua na leqa ena misini ni cula ivola. “Au kurabui dina!” e kaya na tacida oya. “E tukuna vei au ni a vakayagataka tale ga na misini vaka oya e Peceli ni se cauravou, e se nanuma tiko ni dau vereverea dina na kena vakavinakataki. E bau dede toka na neirau vakavinakataka tiko na misini oya dina ga ni levu sara na veika bibi e vinakati me cakava. E vakadrukai au dina na ka e cakava.” Na tacida cauravou oya, sa ivakatawa tiko ena dua na valenivolavola ni tabana ni iVakadinadina i Jiova, ia e se nanuma dei tiko na ivakaraitaki ni yalomalumalumu oya. Meda kua ni nanuma nida sa rui cecere meda sa sega ni rawa ni cakava kina na cakacaka lolovira se da rui bibi meda sa sega ni cakava kina na veicakacaka lalai. Meda dau “yalomalumalumu” tiko ga. E sega ni vakatau vei keda oqori. E tiki ni “tamata vou” e dodonu meda sulumaka na lotu Vakarisito.​​—⁠Filipai 2:3; Kolosa 3:​10, 12; Roma 12:⁠16.

Rawati Vakacava na Rai Vakarisito Baleta na Rogo?

14. E vukei keda vakacava meda teivaka na rai dodonu me baleta na rogo na noda vakasamataka noda veiwekani kei na Kalou vaka kina na wekada?

¹⁴ Eda na rawata vakacava na rai dodonu me baleta na rogo? Ena noda vakasamataka vakabibi na noda veiwekani kei na Kalou o Jiova. Na nona lagilagi, kaukaua, kei na nona vuku e uasivia sara na sasaga ni tamata somidi. (Aisea 40:22) Ena rawa tale ga ni vukei keda meda yalomalumalumu na noda vakasamataka na noda veiwekani se veitaratara kei ira tale e so. Me kena ivakaraitaki, de da uasivi beka vei ira tale e so ena so na ka, ia de dua era uasivi keda ena so na ivakarau ni bula e bibi cake, se rairai tu beka vei ira e so na tacida lotu Vakarisito e so na itovo eda lekata. E kena dina ga ni levu vei ira e taleitaka na Kalou era sega ni vinakata mera kilai tani ena vuku ni nodra yalomalumalumu kei na nodra ivalavala malua.​​—⁠Vosa Vakaibalebale 3:​34; Jemesa 4:⁠6.

15. E vakaraitaka vakacava na nodra yalodina na tamata ni Kalou ni sega ni dodonu meda vakalevulevui keda vei ira tale e so?

¹⁵ E vakadeitaka na tikina oqori na veika era sotava na iVakadinadina i Jiova nira vakacacani ena vuku ni nodra vakabauta. E vakawasoma na nodra dau yalodina tiko ga vua na Kalou nira vakatovolei o ira e nanuma o vuravura nira tamata wale. Noda vakasamataka na veivakaraitaki oqori ena rawa ni vukei keda meda yalomalumalumu, meda kua tale ga ni dau ‘nanumi keda vakasivia.’​​—⁠Roma 12:⁠3.b

16. E rawa vakacava vei ira kece na lewe ni ivavakoso mera teivaka na rogo e vakaraitaka o Jisu?

¹⁶ E dodonu vei keda kece na lotu Vakarisito gone kei na qase meda teivaka na rai vakarisito baleta na rogo. E duidui na cakacaka e vinakati me caka ena ivavakoso. Kua ni cata mo cakava na cakacaka e vaka e lolovira. (1 Samuela 25:41; 2 Tui 3:​11) Ra itubutubu, o ni dau uqeti ira na luvemuni gone kei ira na itabagone mera cakava ena marau na cakacaka cava ga e soli vei ira ena Kingdom Hall, ena soqo ni tabacakacaka, se soqo ni tikina? Era raici iko beka ni o cakava na cakacaka e vaka e lolovira? E se nanuma vinaka tiko na nodrau ivakaraitaki na nona itubutubu e dua na tacida sa veiqaravi tiko ena itikotiko liu ni iVakadinadina i Jiova. E kaya: “Na ivalavala ni nodrau kauaitaka na cakacaka ni kena samaki na Kingdom Hall se vanua ni soqo ni tikina, e vakaraitaka vei au ni rau taura vakabibi na cakacaka oya. Rau dau bole vakalevu me rau cakava na cakacaka e yaga ina ivavakoso se vei ira na mataveitacini, veitalia se mani cakacaka lalai vakacava. Na rai oya e vukei au meu cakava na cakacaka cava ga e lesi vei au e Peceli.”

17. E kalougata vakacava na ivavakoso nira tiko kina na tacida yalewa yalomalumalumu?

¹⁷ Me baleta noda sega ni vakaliuci keda ia meda vakaliuci ira tale e so, e ivakaraitaki uasivi vei keda o Esiteri, o koya e qai yaco me ranadi ni matanitu o Perisia ena ikalima ni senitiuri B.S.K. Dina ga ni bula voli ena valenitui, e bolemate ena vukudra na tamata ni Kalou me rawa kina ni vakayacori na loma ni Kalou. (Esiteri 1:​5, 6; 4:​14-​16) Se mani vakacava na ituvaki ni nodra bula vakailavo, e rawa nira vakaraitaka na yalewa lotu Vakarisito nikua na yalo a tu vei Esiteri ena nodra vakayaloqaqataki ira na lomabibi, sikovi ira na tauvimate, vakaitavi ena cakacaka vakavunau, kei na nodra tokoni ira na qase ni ivavakoso. E kalougata na ivavakoso nira tiko kina na tacida yalewa yalomalumalumu vaka oqori!

Veivakalougatataki ni Rai Vakarisito Baleta na Rogo

18. Na cava na yaga ni noda vakaraitaka na rai vakarisito baleta na rogo?

¹⁸ Ena yaga vakalevu vei iko na nomu dau vakaraitaka na rai vakarisito baleta na rogo. Ena yaga vei iko kei ira o qaravi ira. (Cakacaka 20:35) Era na taleitaki iko vakalevu na tacimu ni o cakacaka vakaukaua ena vukudra. (Cakacaka 20:37) Koya e bibi sara oya ni o Jiova e raica me imadrali ni vakavinavinaka vua na veika o cakava mera vinaka kina na tacimu lotu Vakarisito.​​—⁠Filipai 2:​17.

19. Me laurai vakacava vei keda na rai vakarisito baleta na rogo?

¹⁹ E vinaka meda dui dikeva na lomada da qai taroga: ‘Au na dau tukuna wale ga na rai vakarisito me baleta na rogo, seu na sasaga vagumatua meu vakaitovotaka?’ E matata nona rai o Jiova me baleti ira na viavialevu. (Vosa Vakaibalebale 16:5; 1 Pita 5:⁠5) Me laurai mada ga ena ivavakoso vakarisito, ena noda bula vakavuvale, se ena noda veimaliwai e veisiga kei ira na tacida, ni tiko vei keda na rai vakarisito baleta na rogo​​—⁠meda cakava na ka kece ga e vakalagilagi qai vakarokorokotaki kina na Kalou.​​—⁠1 Korinica 10:⁠31.

[iVakamacala e ra]

Vakamacalataka Mada

• Na cava meda cata kina na rai ni vuravura baleta na rogo?

• E vakamacalataka vakacava o Jisu na ibalebale ni rogo?

• E rawa vakacava nira vakatotomuria na yalomalumalumu i Karisito na ivakatawa?

• Na cava e rawa ni vukea meda teivaka na rai vakarisito baleta na rogo?

[Kato ena tabana e 17]

O Cei e Tiko Vua na Rai Vakarisito Baleta na Rogo?

O koya e via qaravi se o koya e lomasoli me veiqaravi?

O koya e vinakata me kilai se o koya e ciqoma na itavi lalai?

O koya e dokadokai koya se o koya e vakacerecerei ira tale e so?

[iYaloyalo ena tabana e 14]

iVakatakarakara levu i Pharaoh Amenhotep III

[iYaloyalo ena tabana e 15]

O kila na vu ni nona bale o Emani?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

O dau qara na sala mo qaravi ira kina e so tale?