‘Mo Dou Vakaisulu ena Yalomalumalumu’
E CAVUTU o Saula mai na dua na siti rogo. Kena irairai ni kilai levu tale ga na nona vuvale, qai taleitaka ni lewenivanua o Roma. A vakavulici ena ivakatagedegede vinaka duadua ni vuli ena imatai ni senitiuri S.K. E kila e rua na mataqali vosa qai lewe ni dua na isoqosoqo lotu vakaJiu kilai levu—na Farisi.
De dua a vulica tale ga o Saula me dau beci ira na tauvanua qai sakitaka na nona yalododonu. (Luke 18:11, 12; Cakacaka 26:5) Era nanuma na Farisi era itokani i Saula nira uasivi vei ira tale e so, era vinakata na rogo kei na ikacivi mera vakacerecerei kina. (Maciu 23:6, 7; Luke 11:43) Na nona dau veimaliwai kei ira oqori e rairai vakavuna me dokadoka o Saula. Eda kila ni a dau kaukaua sara nona vakararawataki ira na lotu Vakarisito. Ena vica na yabaki a tarava, ni sa vakatokai me yapositolo o Paula, a kaya ni o koya e ‘dauvosavakacaca, dauvakaucaca, qai dauveivakasewasewani.’—1 Timoci 1:13.
Io, sa mai lotu Vakarisito o Saula, na yapositolo o Paula, qai veisau vakadua na nona itovo. Ni dua na yapositolo lotu Vakarisito, e kaya ena yalomalumalumu ni o koya “[e] uasivi sobu sara vei ira kecega era sa lotu [“yalosavasava,” NW].” (Efeso 3:8) A sega ni vakacerecerei koya ena vuavuaivinaka ni nona cakacaka vakaitalatala, ia a vakacerecerea ga na Kalou. (1 Korinica 3:5-9; 2 Korinica 11:7) E vakaroti ira kina nona itokani lotu Vakarisito: “Mo dou qai vakaisulu . . . ena yalosavasava ka daulomani, e na yalo dauloloma, e na yalovinaka, e na yalomalumalumu, e na yalomalua, e na dauvosota vakadede.”—Kolosa 3:12.
E ganiti keda beka ena ika21 ni senitiuri na ivakaro oya? E yaga beka na yalomalumalumu? E ivakaraitaki beka ni kaukaua na yalomalumalumu?
E Yalomalumalumu Beka na Dauveibuli Cecere?
Ni veivosakitaki na yalomalumalumu ena vinaka meda dikeva na rai i Jiova. Cava na vuna? Ni o koya e noda Turaga Cecere qai Dauveibuli. Ena yasana kadua, eda kila ni vakaiyalayala ga na ka eda rawa ni cakava. E vakatau vei Jiova na noda bula. A kaya o Ilaiu e dua na turaga vuku ena gauna makawa: “Ko Koya sa Kaukauwa, eda sa sega ni kilai koya rawa; sa uasivi ko koya e na kaukauwa.” (Jope 37:23) Io, nida vakasamataka mada ga na veika vakatubuqoroqoro e tu ena lomalagi kei na vuravura, sa dodonu ga meda yalomalumalumu! “Dou ta cake, ka rai yani,” e kaya na parofita o Aisea. “Ko cei ka bulia na ka oqori? ka sa kauta vakamataivalu mai na kedrai vavakoso? sa kacivi ira kecega e na yacadra, ka ni sa levu na nona kaukauwa, ka sa daugumatua sara; sa sega e dua sa yali.”—Aisea 40:26.
Ni Kalou kaukaua duadua, e yalomalumalumu tale ga o Jiova. A masuti koya o Tui Tevita: “O sa solia talega vei au nai sasabai ko sa vakabulai au kina: A sa vakalevutaki au na nomu yalomalua [“yalomalumalumu,” NW].” (2 Samuela 22:36) Rawa gona ni tukuni ni yalomalumalumu na Kalou, baleta ni kauaitaki ira na yalomalua era via vakamarautaki koya, qai vakaraitaka vei ira nona yalololoma. E lolou sobu mai lomalagi me biuti koya ena kedra ituvaki na rerevaki koya qai vukei ira vakayalololoma.—Same 113:5-7.
E kauaitaka tale ga o Jiova nodra yalomalumalumu nona tamata. A vola na yapositolo o Pita: “Sa vorati ira na viavialevu na Kalou, ia sa lomani ira na yalo malumalumu.” (1 Pita 5:5, VV) Dua na dauvola iVolatabu e vakamacalataka vaka oqo na rai ni Kalou me baleta na viavialevu: “Sa ka vakasisila vei Jiova ko ira yadua sa viavialevu.” (Vosa Vakaibalebale 16:5) E rawa vakacava ni ivakaraitaki ni kaukaua na yalomalumalumu?
Cava na Yalomalumalumu?
Erau sega ni tautauvata na yalomalumalumu kei na veivakamadualaki. Ena so na itovo vakavanua ena gauna makawa, o koya e yalomalumalumu e bobula—e lolovira, e tamata vakaloloma. Ena yasana kadua, na iVolatabu e vakabibitaka ni yalomalumalumu e itovo dokai. Me kena ivakaraitaki, e vola na turaga vuku: “A kenai sau ni yalomalumalumu kei na rerevaki Jiova nai yau, kei na vakarokoroko, kei na bula.” (Vosa Vakaibalebale 22:4) Eda wilika tale ga ena Same 138:6, “e dina sa cecere ko Jiova, ia sa vakaraici ira era sa yalomalumalumu: ia sa kilai ira vakayawa na viavialevu.”
Na yalomalumalumu e sega ni ivakaraitaki ni lecaika se tawayaga. Kena ivakaraitaki, a sega ni cakitaka o Jisu ni o koya e Luvena duabau o Jiova qai sega ni bau tukuna ni tawayaga na nona cakacaka vakaitalatala e vuravura. (Marika 14:61, 62; Joni 6:51) Ia a vakaraitaka o Jisu na yalomalumalumu ena nona vakalagilagi Tamana ena cakacaka e cakava, qai vakayagataka na kaukaua e tu vua me veivuke kina, sega ni vakacolasau se me vakararawataki ira na tani.
iVakaraitaki ni Yaloqaqa
Sega ni vakabekataki ni o ira era bula ena gauna i Jisu Karisito era kilai koya ena nona “cakacaka-mana.” (Cakacaka 2:22) Ia, so tale era raici koya me “tamata wale.” (Taniela 4:17) A sega wale ga ni rawarawa nona bula, ia a dau vakavuvulitaka tale ga na yaga ni yalomalumalumu. (Luke 9:48; Joni 13:2-16) Koya gona na nona yalomalumalumu e sega ni vakaraitaka ni dadatuvu. A yaloqaqa me taqomaka na yaca i tamana qai vakaotia nona cakacaka vakaitalatala. (Filipai 2:6-8) Ena iVolatabu e vakatayaloyalotaki o Jisu ina dua na laioni qaqa. (Vakatakila 5:5) Na nona ivakaraitaki e dusia ni yalomalumalumu e salavata kei na kaukaua se yaloqaqa.
Nida saga tiko meda bucina na yalomalumalumu dina, eda kila ni ka ni bolebole meda bulataka. E okati kina noda vakamalumalumu ina nona inaki na Kalou, sega ena noda muria na sala rawarawa se vecei ina gagadre ca ni yago. Ena gadrevi dina na yaloqaqa nida bucina tiko na yalomalumalumu, me rawa nida vakaliuca tiko ga kina na veika e vinakata o Jiova kei na veika me baleti ira na tani.
Yaga ni Yalomalumalumu
Eda na galala mai na dokadoka se qaciqacia ke da yalomalumalumu. E vakayagataka na iVolatabu na vosa “yalomalumalumu” me vakamacalataki kina oqori. (Efeso 4:2) Rawa nida bucina na yalomalumalumu me lewa noda vakasama—vakalewa na ka eda kaukaua se malumalumu kina, na veika eda rawata se lekata. A vola o Paula e dua na ivakaro totoka me baleta na tikina oqo: “Au sa kaya vei ira na tamata yadua vei kemudou, me kakua e dua me dokai koya me vaka sa sega ni dodonu me dokai koya; me yalomatua ga na nona nanuma.” (Roma 12:3) Ni dua gona e muria na ivakaro oya, e sa vakaraitaka tiko na yalomalumalumu.
E ivakaraitaki tale ga ni yalomalumalumu noda vakaliuca nodra gagadre na tani. Ena veiuqeti ni Kalou, a vakasalataki ira na lotu Vakarisito o Paula: “Ni kakua ni cakava e dua na ka e na yalo ni nanumi koya ga vaka i koya, se e na yalo dokadoka, ia mo ni yalo malumalumu ga ka dau okati ira na tani me ra uasivi cake vei kemuni.” (Filipai 2:3, VV) E salavata oqo kei na ivakaro i Jisu vei ira nona imuri: “Ia ko koya sa uasivi cake vei kemudou, me nomudou tamata ko koya. Ia ko koya ena vakalevulevui koya, ena vakamalumalumutaki; ia ko koya ena vakamalumalumutaki koya, ena vakalevulevui.”—Maciu 23:11, 12, VV.
Io, na Kalou ena vakalevulevui ira na yalomalumalumu. E vakabibitaka na tikina oqo o Jemesa ena nona vola: “Dou vakamalumalumutaki kemudou e na mata ni Turaga [Jiova], ka na laveti kemudou cake ko koya.” (Jemesa 4:10) O cei e sega ni vinakata me laveti koya cake na Kalou?
E dau yaco na veilecayaki kei na veileqaleqati vakailawalawa se tamata yadua ke sega na yalomalumalumu. Ena yasana kadua na yalomalumalumu e yaga dina. Ena vakadonui keda kina na Kalou. (Maika 6:8) Eda vakila tale ga na vakacegu ni vakasama, baleta na tamata yalomalumalumu ena marau qai lomavakacegu ni vakatauvatani kei na dua e viavialevu. (Same 101:5) Ena maravu qai marautaki noda veimaliwai kei ira noda lewenivuvale, itokani, itokani vakacakacaka kei ira e so tale. Na tamata yalomalumalumu ena sega ni dre ga nona mua se dauveileti, na itovo ena rawa ni vakavuna na cudru katakata, veimaliwai ca, veicati kei na yaloca.—Jemesa 3:14-16.
Io, na noda bulataka na yalomalumalumu e sala uasivi meda veimaliwai vinaka tiko ga kina kei ira na tani. Rawa tale ga nida vosota e levu na ka ni veivakatovolei ena vuravura e takalevu kina na yalo ni dui nanumi koya ga kei na veisisivi. Ena veivuke ni Kalou a muduka kina o Paula na qaciqacia kei na dokadoka a tu vua e liu. O keda tale ga e rawa nida tarova na malele ni lomada ina dokadoka se ina vakasama nida uasivi vei ira tale e so. E vakarota na iVolatabu, “Sa liu na viavialevu, ia sa muri na rusa, a sa liu na yaloviavialevu ia sa muri na bale.” (Vosa Vakaibalebale 16:18) Ni vakatotomuri na ivakaraitaki kei na ivakasala i Paula, eda na kila na yaga ni ‘noda vakaisulu ena yalomalumalumu.’—Kolosa 3:12.
[iYaloyalo ena tabana e 4]
A rawa vei Paula me muduka na qaciqacia kei na dokadoka
[iYaloyalo ena tabana e 7]
Ena vinaka tiko ga noda veimaliwai kei ira na tani ke da yalomalumalumu
[iTaba ni Credit Line ena tabana e 5]
Anglo-Australian Observatory/David Malin Images