O na Nuidei Ke O Nuitaki Jiova Vakaoti

“Ena vakarogoci au ko Jiova ni’u sa tagi vua.”—SAME 4:3.

1, 2. (a) Na ituvaki ririkotaki cava a sotava o Tevita? (b) Eda na veivosakitaka na ikavica ni same?

SA DUA toka na gauna balavu na nona liutaki Isireli o Tui Tevita, ia e sotava tiko e dua na ituvaki ririkotaki. Na luvena tagane dau lawaki o Apisalomi e tukuna wavoki tiko me tui, qo e vakavuna me biuti Jerusalemi o Tevita. A bukiveretaki koya tale ga e dua na nona itokani voleka. E vica ga na nona itokani yalodina era veitomani kei koya ina Ulunivanua ni Veiolive ni tagi lako qai sega tu ni vakaivava. Qai kuria qo ni vakaviriki koya tiko o Semeai ena vatu, e kaburaka tale ga vei Tevita na kuvu ni qele ni vosa vakacacataki koya tiko. O Semeai e cavutu mai ena dua na vuvale ena mataqali i Tui Saula.—2 Sam. 15:30, 31; 16:5-14.

² Ena rarawataka qai maduataka o Tevita na ka e sotava qo me yacova na nona mate? Sega, e nuitaki Jiova. E vakadinadinataki qo ena ikatolu ni Same a vola o Tevita me baleta na nona drovaki Apisalomi voli. E vola tale ga na ikava ni Same. E vakaraitaka na rua na Same qori ni dau rogoca dina na masu na Kalou, e sauma tale ga. (Same 3:4; 4:3) E vakadeitaka na rua na same qori ni dau tokoni ira na nona tamata yalodina o Jiova ena siga kei na bogi, e vakalougatataki ira, e vakacegui ira qai vu ni nodra tiko vinaka. (Same 3:5; 4:8) Meda dikeva mada na rua na same qori, meda raica na sala meda rawa ni nuidei kina da qai nuitaka na Kalou.

Ni ‘Lewe Vuqa Era tu Mera Bolei Keda’

3. Na ituvaki cava e tu kina o Tevita me vaka e tukuni ena Same 3:1, 2?

³ E tukuna e dua na daukauitukutuku: “Sa golevi Apisalomi na yalodra na Isireli.” (2 Sam. 15:13) A vaqaqa o Tevita se cava era tokoni Apisalomi kina e levu, a mani taroga: “Kemuni Jiova, sa ka tani na tamata sa tubu me vakararawataki au! Era sa lewe vuqa sa tu me bolei au. Era sa lewe vuqa sa vosataka na yaloqu, ka vaka, ena sega sara ni vakabulai koya na Kalou.” (Same 3:1, 2) Era nanuma e levu na Isireli ni o Jiova ena sega ni vakabulai Tevita ena leqa levu e vakavuna o Apisalomi kei ira na nona ilawalawa.

4, 5. (a) Na cava e vakadeitaka o Tevita? (b) Na cava e dusia na matavosa “koya sa tabea cake na uluqu”?

⁴ Ia a nuidei ga o Tevita baleta ni nuitaka vakaoti na Kalou. A lagata: “Koi kemuni, Jiova, ko ni sa noqui sasabai; na noqui ukuuku, kei koya sa tabea cake na uluqu.” (Same 3:3) A nuidei o Tevita ni na taqomaki koya o Jiova me vaka ga na isasabai e taqomaka e dua na sotia. Na tui sa kena turaga qo e dro tiko ni ubia na uluna qai lako cuvacuva ena madua. Ia ena veisautaka o koya sa Cecere Sara na ituvaki qori me vakalagilagi kina o Tevita. Ena vakaduri koya vakadodonu o Jiova, ena sega tale ni lako cuvacuva tiko. E nuidei o Tevita ni na rogoci koya na Kalou. O dau nuitaki Jiova tale ga va qori?

⁵ Ena vosa “koya sa tabea cake na uluqu,” e dusia ni laiva o Tevita me vukei koya o Jiova. E tukuna na ivakadewa ni iVolatabu na Today’s English Version: “Ia o kemuni na TURAGA, oni noqu isasabai mai na leqa; oni vu ni noqu qaqa, oni vakaukauataki au tale.” E tukuna e dua na ivakamacala me baleta na matavosa “koya sa tabea cake na uluqu,” e rawa ni kena ibalebale: “Ni tabea cake na Kalou . . . na ‘uluna’ e dua, e solia kina vua na inuinui kei na nuidei.” A rarawataka o Tevita na nona vagalalataki mai na veiliutaki vakatui e Isireli. Ia ‘na tabei cake ni ulu’ e rawati kina na doudou, nuidei kei na nona nuitaki vakaoti na Kalou.

‘Ena Rogoca o Jiova!’

6. Na cava e tukuna kina o Tevita ni rogoci na nona masu ena ulunivanua tabu i Jiova?

⁶ Na nona nuitaki Jiova kei na nona nuidei o Tevita, e tomana: “Au a tagi vei Jiova e na domoqu, a sa rogoci au ko koya mai na nona ulu-ni-vanua tabu.” (Same 3:4) A kau ena Ulunivanua o Saioni na kato ni veiyalayalati me vaka ga e vakarota o Tevita. Na kato qori e vakatayaloyalotaka na nona tiko na Kalou. (Wilika 2 Samuela 15:23-25.) E donu vinaka na nona tukuna o Tevita ni rogoci na nona masu ena ulunivanua tabu i Jiova.

7. Na cava e sega ni bau lomaleqa kina o Tevita?

⁷ E vakadeitaka o Tevita ni sega ni mate wale na nona masu vua na Kalou, oya na vuna a sega kina ni lomaleqa. Ia a lagata: “Au a davo no ka moce; au a yadra tale; ni sa maroroi au ko Jiova.” (Same 3:5) Ena bogi mada ga, qo na gauna e rawarawa ni valuti kina vakidacala o Tevita, a sega ni bau rere ni moce. E nuidei ni na yadra, baleta ni kila mai na ka e sa sotava oti ni rawa ni nuitaka na veitokoni ni Kalou. Eda rawa ni va tale ga qori ke da muria na “sala i Jiova” da qai kua ni biuti koya.—Wilika 2 Samuela 22:21, 22.

8. E vakaraitaka vakacava o Tevita ena Same 27:1-4 ni nuitaka na Kalou?

⁸ A laurai ena nona nuidei kei na nona nuitaka vakaoti na Kalou o Tevita ena dua tale na same a vola. E tukuna na same qori: “A noqu rarama kei na noqui vakabula ko Jiova; ko cei me’u rerevaka? A kaukauwa ni noqu bula ko Jiova; me’u taqaya e na vuku i cei?. . . Kevaka era sa mai tuvai valu vei au na mataivalu e le vuqa, ena sega ni rere na yaloqu. . . . E dua na ka ka’u sa gadreva vei Jiova, oqori ga ka’u na segata tiko; me’u tiko e na vale i Jiova e na veisiga kecega ni noqu bula, me’u vakaraica na lagilagi i Jiova, ka vakatarotaro tiko e na nona vale ni soro.” (Same 27:1-4) Ke o duavata ena veivosa qori qai vakatau ena kemu ituvaki, o na sosoqoni wasoma kei ira eda qaravi Jiova vata.—Iper. 10:23-25.

9, 10. Na nomu dikeva na Same 3:6, 7, o kila vakacava ni sega ni dau veisausaumitaka na ka o Tevita?

⁹ A vakaisini Tevita o Apisalomi ra qai liumuritaki koya eso tale, ia a lagata ga: “Au na sega ni rerevaki ira era le udolu vakatini, era sa vakavolivoliti au vakaivalu. Ni tu cake, Jiova; ni vakabulai au, noqu Kalou; sai kemuni ka yaviti ira kecega na noqu meca e na sui ni baludra; ko ni sa musulaka na batidra na tamata ca.”—Same 3:6, 7.

¹⁰ A sega ni dau veisausaumitaka na ka o Tevita. Ke yaviti ‘na sui ni baludra’ na nona meca, na Kalou ga ena cakava qori. A vola o Tui Tevita e dua na nona ilavelave ni Lawa, e kila tale ga ni tukuna kina o Jiova: “Me noqu na veicudruvaki, kei na veisausaumi.” (Vkru. 17:14, 15, 18; 32:35) E rawa tale ga vua na Kalou me “musulaka na batidra na tamata ca.” Na musulaki ni batidra e vakaibalebaletaka ni sega vei ira na kaukaua mera veivakaleqai kina. E kilai ira vinaka na tamata ca o Jiova ni “raica na yalo,” se na loma ni tamata. (1 Sam. 16:7) Eda kalougata dina ni solia vei keda na Kalou na vakabauta kei na kaukaua meda vorati koya kina na iliuliu daucaka ca o Setani. Sa vakarau vesu o koya qai kolotaki ena qara e sega ni vakabotona me vaka na laione e tagi qai sega na batina, e ganiti koya ga me vakarusai!—1 Pita 5:8, 9; Vkta. 20:1, 2, 7-10.

“Sa vu Maivei Jiova na Veivakabulai”

11. Na cava meda masulaki ira kina na tacida?

¹¹ E kila o Tevita ni o Jiova duadua ga e rawa ni vakabulai koya. Ia e sega ni nanumi koya ga na daunisame. Vakacava o ira kece e vakadonuya o Jiova? E veiganiti gona na ka e tinia o Tevita, ni kaya: “Sa vu maivei Jiova na veivakabulai: me tu vei ira na nomuni tamata na nomuni vosa ni veivakalougatataki.” (Same 3:8) E levu na leqa a sotava o Tevita, ia a nanumi ira ga na tamata i Jiova qai nuidei ni na vakalougatataki ira na Kalou. E dodonu meda nanumi ira tale ga na tacida. Meda nanumi ira ena noda masu nida kerei Jiova mera dusimaki ena yalona tabu, mera doudou qai nuidei nira vunautaka na itukutuku vinaka.—Efeso 6:17-20.

12, 13. Na cava e yacovi Apisalomi, na cava e qai cakava o Tevita?

¹² A tini vakaca na bula i Apisalomi—e ka ni vuli qo vei ira na dau vakalolomataki ira eso tale, vakabibi na nodra vakalolomataki na lumuti ni Kalou, me vakataki Tevita. (Wilika Vosa Vakaibalebale 3:31-35.) A vakadrukai na mataivalu i Apisalomi ena dua na ivalu. A dro o Apisalomi ena nona vodoka e dua na meule, qai tao na drauniuluna ena dua na taba ni vunikau levu e kala toka e ra. A lili toka ga o Apisalomi ena tabanikau qori, e se bula tiko qai sega ni cakava rawa e dua na ka. E qai lai vakamatei koya o Joapi ni coka na utona ena tolu na moto leleka.—2 Sam. 18:6-17.

¹³ A marautaka beka o Tevita na nona rogoca ni sa mate o luvena? Sega. E lako cuvacuva ga qai tagicaka: “Isa lei, na luvequ Apisalomi, isa, na luvequ, na luvequ Apisalomi! Ke’u a mate me kemui sosomi ke sa vinaka, isa Apisalomi, na luvequ, na luvequ!” (2 Sam. 18:24-33) A qai vakacegui Tevita ga na vosa i Joapi. E vakaloloma dina na mate i Apisalomi, na nona nanumi koya ga e vakavuna me saqati tamana—na lumuti i Jiova—e sotava ga kina na leqa!—2 Sam. 19:1-8; Vkai. 12:21; 24:21, 22.

E Nuitaka Tale na Kalou o Tevita

14. Na cava e rawa ni tukuni me baleta na volai ni ikava ni Same?

¹⁴ Me vaka ga na ikatolu ni Same, na ikava ni Same e baleta na gumatua ni nona masu o Tevita, qori e dusia vakamatata na nona nuitaki Jiova vakaoti. (Same 3:4; 4:3) De dua a vola na sere qo o Tevita me vakaraitaka na nona lomavakacegu kei na nona vakavinavinaka vua na Kalou ni guce na sasaga i Apisalomi me kovea na veiliutaki. Se a rairai volai me baleti ira na Livai era daulagasere. Se mani cava na inaki ni kena volai na same qo, na noda vakananuma vakabibi e rawa ni vakaukauataka na noda nuitaki Jiova.

15. Na cava eda rawa ni masuti Jiova kina ena nuidei ena vuku i Luvena?

¹⁵ E vakaraitaka tale o Tevita na nona nuitaka vakaoti na Kalou, kei na nona nuidei ni o Jiova ena rogoca qai sauma na nona masu. A lagata: “O ni rogoci au ni’u sa tagi, na Kalou ni noqu veivakadonui [“yalododonu,” NW]: ko ni a vakalalagataki au ni’u a vakaosoosoi; mo ni yalololoma talega mai vei au, ka rogoca na noqu masu.” (Same 4:1) E rawa tale ga nida nuidei ke da dau yalododonu. Na noda kila ni o Jiova e ‘Kalou yalododonu,’ qai vakalougatataki ira na nona tamata yalododonu, qo e rawa kina nida masu vua ena nuidei ena vuku i Luvena kei na noda vakabauta na isoro ni veivoli. (Joni 3:16, 36) E veivakacegui dina qori!

16. Na cava a rairai yalolailai kina o Tevita?

¹⁶ Ena so na gauna eda na rairai sotava na ituvaki e veivakayalolailaitaki, e rawa ni vakavuna meda sega kina ni nuidei. A rairai vakila vakalailai qori o Tevita, a lagata kina: “Koi kemudou na luve ni tamata, e bogi vica vata dou na vukica na noqui ukuuku me ka ni veivakamaduataki? E bogi vica vata dou na lomana tiko na ka walega, ka dauvakasaqara na lasulasu?” (Same 4:2) Na matavosa “luve ni tamata” e vakaibalebaletaki ira na kawatamata ena dua tale na vakasama e sega ni vinaka. Era ‘lomana na ka wale’ na meca i Tevita. Me baleta na matavosa qori e tukuni ena ivakadewa ni New International Version: “Ena vakacava na dede ni nomuni taleitaka na ka lasu kei na nomuni vakasaqarai ira na kalou lasu?” Ke mani vakayalolailaitaki keda na ka era cakava eso tale, meda gumatua tiko ga ena masu, vakaraitaka tale ga nida nuitaka vakaoti na Kalou dina.

17. Vakamacalataka na sala eda rawa ni muria kina na Same 4:3.

¹⁷ E vakadinadinataki na nona nuitaka na Kalou o Tevita ena ka e cavuta qo: “Ia mo dou kila sa digitaka na tamata yalovinaka ko Jiova me nona: ena vakarogoci au ko Jiova ni’u sa tagi vua.” (Same 4:3) Me rawa nida yalodina tiko ga, ena vinakati meda yaloqaqa da qai nuitaki Jiova vakaoti. Me kena ivakaraitaki, ena vinakati ena vuvale lotu vaKarisito na rua na itovo qori ke vakasivoi e dua na lewe ni vuvale. Na Kalou ena vakalougatataki ira ga era yalodina vua ra qai muria na nona sala. Na noda yalodina kei na noda nuitaki Jiova vakaoti ena rawati kina na marau.—Same 84:11, 12.

18. Me salavata kei na Same 4:4, na cava meda cakava ke tau eso na vosa se caka vei keda eso na ka mosimosi?

¹⁸ Vakacava ke dua e tukuna se cakava e dua na ka e vakacudrui keda? Eda rawa ni marau tiko ga ke da muria na ka e tukuna qo o Tevita: “Dou rere ga [“cudru,” NW], kakua ni valavala ca: veivosaki kei na yalomudou e na nomudoui mocemoce, ka tiko lo.” (Same 4:4) Ke tau eso na vosa qai caka vei keda eso na ka mosimosi meda kua ni valavala ca ena noda sauma. (Roma 12:17-19) E rawa nida talaucaka na lomada ena masu nida vakarau moce. Nida masulaka tiko na ituvaki qori, ena rawa ni veisau na noda rai, eda rawa tale ga ni veivosoti ena loloma. (1 Pita 4:8) E bibi gona ena ituvaki qori na nona ivakasala na yapositolo o Paula a rairai yavutaka ena Same 4:4: “Ni o cudru, mo kua ga ni valavala ca; me kua ni dromu na matanisiga o se cudru tiko ga, kua tale ga ni solia e dua na galala vua na Tevoro.”—Efeso 4:26, 27.

19. E yaga vakacava na Same 4:5 ena noda sokalou?

¹⁹ A vakabibitaka o Tevita ni vinakati meda nuitaka na Kalou, ena nona lagata: “Dou vakacabora nai soro e dodonu, ka vakararavi ga vei Jiova.” (Same 4:5) Ena yaga na isoro era cabora na Isireli ke vinaka na nodra inaki. (Aisea 1:11-17) Me vakadonuya tale ga na Kalou na noda sokalou, e dodonu me vinaka na inaki eda cakava kina qori da qai nuitaki koya vakaoti.—Wilika Vosa Vakaibalebale 3:5, 6; Iperiu 13:15, 16.

20. Na cava e dusia ‘na serau ni mata i Jiova’?

²⁰ E tomana o Tevita: “Era lewe vuqa era sa kaya, ko cei ena vakaraitaka vei keda na ka vinaka? Kemuni Jiova, mo ni vakacilava vei keitou nai serau ni matamuni.” (Same 4:6) ‘Na serau ni mata i Jiova’ e dusia na nona veivakadonui. (Same 89:15) Ni masuta gona o Tevita: “Mo ni vakacilava vei keitou nai serau ni matamuni,” e vakaibalebaletaka tiko ‘moni vakadonui keitou.’ Nida nuitaki Jiova gona ena vakadonui keda o koya, eda marau tale ga vakalevu nida cakava ena nuidei na lomana.

21. Na cava eda na vakila nida vakaitavi vakalevu nikua ena cakacaka ni tatamusuki vakayalo?

²¹ A vakanamata o Tevita ena marau e vakarautaka na Kalou, qori e uasivia na marau e vakilai ena gauna ni tatamusuki, e lagata kina: “Ko ni sa solia ki na yaloqu na marau sa uasivi cake e na nodra marau, e na gauna sa tubu cake kina na nodra sila kei na nodra waini.” (Same 4:7) Eda rawa ni vakila na marau dina ke da vakaitavi vakalevu ena cakacaka ni tatamusuki vakayalo nikua. (Luke 10:2) E ‘vakalewevuqataki na nodra matanitu’ na lumuti era veiliutaki tiko, eda marau gona nikua ni tubu tiko ga na kedra iwiliwili na ‘dautatamusuki.’ (Aisea 9:3) Vakacava, o sa solia tiko na nomu vinaka kece ena nomu vakaitavi ena cakacaka marautaki ni tatamusuki qo?

Saga Sara mo Nuitaka Vakaoti na Kalou

22. Me salavata kei na Same 4:8, na cava era vakila na Isireli nira muria na Lawa i Jiova?

²² E tinia na same qo o Tevita ena nona tukuna: “Au na davo no e na vakacegu, ka moce talega; ni sai kemuni duaduaga, Jiova, sa vu ni noqu tiko vinaka.” (Same 4:8) Ena gauna era muria kina na Isireli na Lawa i Jiova, e vinaka na nodra veiwekani kei koya ra qai tiko vinaka. Me kena ivakaraitaki, era ‘tiko vinaka na Juta kei ira na Isireli’ ena gauna ni veiliutaki i Solomoni. (1 Tui 4:25) Na gauna mada ga e kaukaua tu kina na nodra veivakacacani na veimatanitu voleka, era se vakila tiko ga na bula vakacegu o ira na nuitaka na Kalou. Me vakataki Tevita ga, eda na moce ena vakacegu nida nuidei ni na taqomaki keda na Kalou.

23. Na cava eda na vakila ke da nuitaki Jiova vakaoti?

²³ Meda saga sara meda qaravi Jiova ena nuidei. Meda masu tale ga ena vakabauta, eda na vakila kina na “vakacegu ni Kalou e uasivia na vakasama kece.” (Fpai. 4:6, 7) E marautaki dina qori! Eda na nuidei ena gauna e se bera mai ke da nuitaki Jiova tiko ga vakaoti.

O na Sauma Vakacava?

• Na leqa cava soti a sotava o Tevita ena veika e cakava o Apisalomi?

• E vukei keda vakacava na ikatolu ni Same meda nuidei?

• Na sala cava e vakaukauataka kina na noda nuitaki Jiova na ikava ni Same?

• Ena yaga vakacava na noda nuitaki Jiova vakaoti?

[iYaloyalo ena tabana e 29]

A nuitaki Jiova tiko ga o Tevita ena gauna a drovaki Apisalomi tiko kina

[iYaloyalo ena tabana e 32]

O dau nuitaki Jiova vakaoti?