Sala e Noda iTikotiko Kina O Jiova

1, 2. Na cava na nodra rai na dauveiqaravi ni Kalou me baleta na vuravura qo, na cava e rawa ni tukuni kina ni dua na nodra itikotiko?

O NANUMA ni o vaka e dua na vulagi ena vuravura qo? Ke vaka kina, e sega ni o iko duadua e va qori nomu rai! Ena veigauna sa oti, era vakila kece o ira era lomani Jiova dina nira vaka na vulagi se kaitani ena vuravura qo. Kena ivakaraitaki, nira veitokiyaki tiko na tamata yalodina ni Kalou ena vanua o Kenani, era ‘tukuna raraba nira vulagi, ni na lekaleka tale ga na nodra tiko.’—Iper. 11:13.

² O ira tale ga na imuri lumuti i Karisito era “lewenivanua mai lomalagi” era vakabauta nira ‘kaitani ra qai tiko vulagi’ ena vuravura qo. (Fpai. 3:20; 1 Pita 2:11) O ira tale ga na ‘so tale na sipi’ i Karisito era ‘sega ni vakavuravura me vaka ga na nona sega ni vakavuravura’ o Jisu. (Joni 10:16; 17:16) Ia e sega ni kena ibalebale qori ni sega na nodra itikotiko na tamata ni Kalou. Eda vakila sara tu ga na veitaqomaki vinaka duadua kei na loloma ena dua na itikotiko e raica ga e dua e tu vua na vakabauta. E vola o Mosese: “Oi kemuni Turaga, na neimami tikotiko e nai tabatamata kecega.”a (Same 90:1) E vakaraitaka vakacava o Jiova ni nodra ‘itikotiko’ na nona tamata yalodina ena gauna makawa? E nodra ‘itikotiko’ vakacava na tamata era vakatokayacataki vua nikua? Ena vakaraitaka vakacava ni o koya ga na itikotiko taqomaki vinaka duadua ena gauna se bera mai?

JIOVA—NODRA ‘ITIKOTIKO’ NA NONA DAUVEIQARAVI E LIU

3. E vakatauvatani vakacava o Jiova ena Same 90:1?

³ Me vaka ga e laurai ena levu na vosa vakatautauvata ena iVolatabu, na Same 90:1 e vakavotuya tale ga e dua na vakasama, iyaloyalo, kei na ka erau tautauvata kina. Na vakasama me vakavotui e baleti Jiova. Na kena iyaloyalo e dua na itikotiko, se vanua e tawani. E levu na ka e rawa ni vakatauvatani kina o Jiova ena dua na itikotiko va qori. Kena ivakaraitaki, e dau taqomaki ira na nona tamata o Jiova. Qori e salavata sara ga kei na nona kilai me vatuka ni loloma. (1 Joni 4:8) E Kalou tale ga ni vakacegu, e dau raica mera “tiko vinaka” na nona tamata yalodina. (Same 4:8) Kena ivakaraitaki, vakasamataka mada na ka e dau cakava vei ira na peteriaki yalodina me tekivu mai vei Eparama.

4, 5. E vakaraitaka vakacava na Kalou ni o koya e “itikotiko” i Eparama?

⁴ A rairai lomatarotaro o Eparama ni tukuna vua o Jiova: “Lako tani e na nomu vanua, ka biuti ira na wekamu . . . ka lako ki na vanua ka’u na vakatakila vei iko.” Ke a lomaleqa mada ga o Eparama, e macala ga ni a seavu qori ena ka e tukuna tarava o Jiova: “Ka’u na vakayacori iko mo matanitu levu, ia ka’u na vakalougatataki iko, ka vakarogorogoya na yacamu . . . Ka’u na vakalougatataki ira era vosa vakalougatataki iko, ka cudruvi koya sa rukaki iko.”—Vkte. 12:1-3.

⁵ E yalataka e keri o Jiova ni na raica me na tiko vinaka o Eparama kei ira na nona kawa. (Vkte. 26:1-6) A vakayacora dina o Jiova na ka a yalataka. Kena ivakaraitaki, a sega ni vakalaiva na Fero ni Ijipita kei Tui Apimeleki mai Kira me rau vakacacani Sera, me rau kua tale ga ni vakamatei Eparama. E taqomaki rau tale ga va qori o Aisake kei Repeka. (Vkte. 12:14-20; 20:1-14; 26:6-11) Eda wilika: “Sa sega ni laiva e dua na tamata me vakasaurarataki ira: Ia sa vunauci ira na tui ena vukudra; a sa kaya ko koya, Dou kakua ni tarai ira ka’u sa lumuta, ia dou kakua ni vakacacani ira na noqu parofita.”—Same 105:14,15.

6. Na cava a tukuna o Aisake vei Jekope, na cava a rairai vakasamataka o Jekope?

⁶ E dua vei ira na parofita qori o Jekope na makubui Eparama. Ena gauna me sa vakawati kina o Jekope, a tukuna vua o Aisake na tamana: “Mo kakua ni vakawati kei na dua na goneyalewa ni Kenani: mo cavu tu, mo lako ki Petani-erama, ki na vale i Pecueli, na tama i tinamu; ka vakawati kei na dua maikea, maivei ira na luvena yalewa ko Lepani.” (Vkte. 28:1, 2) E muria sara ga o Jekope na ka e tukuna vua o Aisake. A biuta nona itikotiko vinaka e Kenani kei ratou na nona vuvale, me gole duadua ena vica na drau na maile ina vanua o Karana. (Vkte. 28:10) De dua a vakasamataka: ‘Ena vakacava na dede ni noqu gole qo? Ena marautaki au o momo niu yaco yani qai solia vei au e dua e qaravi Jiova me watiqu?’ Ke a lomaleqataka o Jekope eso na ka va qori, e macala ga ni seavu ni yaco yani e Lusa, rauta ni 100 na kilomita mai Pieri-sepa. Na cava a yaco mai Lusa?

7. A vakayaloqaqataki Jekope vakacava na Kalou ena dua na tadra?

⁷ A rairai vei Jekope e Lusa o Jiova ena dua na tadra qai tukuna vua: “Raica, ka’u na tiko vata kei iko, ka vakabulai iko e na nomui lakolako kecega, au na vakalesui iko talega ki na vanua oqo; ni’u na sega ni biuti iko, ka me’u cakava mada vei iko na ka ka’u a vosa kina vei iko.” (Vkte. 28:15) Sa na bau veivakacegui mada ga qai veivakayaloqaqataki vei Jekope na vosa vakayalovinaka oya! Raitayaloyalotaka mada na nona taubale tiko kei na nona nanamaki me raica na sala ena vakayacora kina na Kalou na nona vosa. Ke o biubiu e vale, de dua mo lai veiqaravi ena dua na vanua tani, o na rairai kila na ivakarau ni lomai Jekope. Ia o na vakadinadinataka tale ga na nona dau karoni iko o Jiova.

8, 9. E vakaraitaka vakacava o Jiova ni o koya e “itikotiko” i Jekope, na cava eda vulica kina?

⁸ Ni yaco yani e Karana o Jekope, a marautaki koya o Lepani na nona momo, e muri a qai soli Lia kei Rejeli me rau watina. Ni toso na gauna, a via lawakitaki Jekope o Lepani ena nona veisautaka vakatini na kena isau! (Vkte. 31:41, 42) Ia a vosota o Jekope na veika tawadodonu a caka qori vua, a nuidei ni na karoni koya tiko ga o Jiova—a qai cakava dina qori! Ena gauna a tukuna kina na Kalou vei Jekope me lesu i Kenani, sa taukena tu na peteriaki e “levu na nona manumanu, kei na nona vada, kei na tamata, kei na kameli, kei na asa.” (Vkte. 30:43) Na levu ni nona vakavinavinaka o Jekope a masuta kina: “Au a sega ni yaga me’u rawata e dua na ka lailai e na nomuni loloma kecega, kei na nomuni vosa dina, ko ni sa [cakava] vei au na nomuni tamata; ni’u a qalo-kosova na Joritani oqo kei na noqui titoko wale; ia ka’u sa qai tubu me rua nai vavakoso.”—Vkte. 32:10.

⁹ E dina kina na ka a masuta o Mosese: “Oi kemuni Turaga, na neimami tikotiko e nai tabatamata kecega”! (Same 90:1) E vauci keda tale ga nikua na vosa qori, ni o Jiova “e sega ni dau veiveisau . . . , e sega ni vaka na veitosoyaki ni yaloyalo,” e se lomani ira qai dau taqomaki ira tiko ga na nona tamata yalodina. (Jeme. 1:17) Meda dikeva mada qo na sala e cakava kina qori.

JIOVA—NODA “ITIKOTIKO” NIKUA

10. Na cava eda rawa ni nuidei kina ni o Jiova e nodra itikotiko dei tu ga na nona dauveiqaravi?

¹⁰ Raitayaloyalotaka mada qo: O soli vakadinadina tiko ena mataveilewai me vakavotui kina na ka ca e cakava tiko e dua na isoqosoqo daubasulawa e vuravura. E qaseqase na kena iliuliu, e kaukaua, e daulasulasu qai vakadomobula na nona dauveivakamatei. Ena vakacava mada ni o sa biubiu mai na mataveilewai ena siga oya? O na vinakata mo taqomaki? Io, e tiko na vuna vinaka o na vinakata kina mo taqomaki. Na ituvaki qori e vakatayaloyalotaka na ka era sotava tu na dauveiqaravi i Jiova, era doudou ni vakadinadinataka tiko na veika me baleti Jiova ra qai yaloqaqa ni vakatakilai Setani, na meca levu duadua i Jiova! (Wilika Vakatakila 12:17.) Ia vakacava o Setani sa bau vagalui ira rawa na tamata ni Kalou? Sega! Eda toso tiko ga vakayalo—e vakadinadinataki ga kina e dua na ka: E se noda idrodro tiko ga o Jiova, e noda “itikotiko,” vakabibi ena iotioti ni veisiga qo. (Wilika Aisea 54:14, 17.) Ia ena sega ni noda itikotiko dei o Jiova ke da laivi Setani me vakamuai keda tani mai na itikotiko qori.

11. Na cava eda rawa ni vulica vei ira na peteriaki?

¹¹ Meda raica tale mada e dua na ka eda rawa ni vulica vei ira na peteriaki. Era bula tu ena vanua o Kenani, ia era yawaki ira na tamata ni vanua oya, nira cata na nodra ivakarau ca kei na nodra itovo vakasisila. (Vkte. 27:46) E sega ni gadrevi me dua na nodra lisi balavu mera qai kila kina na ka e donu se na ka e cala. E sa veirauti sara ga na ka era kila me baleti Jiova kei na nona itovo. Ni nodra itikotiko o Jiova, era sega mada ga ni via toro volekata na vuravura, ia era saga ena nodra vinaka taucoko mera yawaka sara ga. Era ivakaraitaki vinaka dina vei keda! Vakacava o dau saga mo vakatotomuri ira na peteriaki yalodina ni o digia na nomu ilala kei na ka ni veivakamarautaki? E rarawataki ni so na lotu vaKarisito ena ivavakoso e laurai ena ka lalai era cakava nira taleitaka na nodra tiko ena vuravura i Setani. Ke o sa tekivu taleitaka vakalailai qori, ena vinaka mo masulaka sara. Nanuma tiko ni vuravura qo e lewa tu o Setani. E laurai ga kina na nona sega ni dauveikauaitaki kei na nona daunanumi koya ga.—2 Kor. 4:4; Efeso 2:1, 2.

12. (a) Na cava e vakarautaka o Jiova vei ira na nona lewenivuvale vakayalo? (b) O raica vakacava na isolisoli qori?

¹² Meda vorata na ivadi i Setani, ena vinakati meda vakayagataka vinaka sara na isolisoli vakayalo e vakarautaka o Jiova vei ira na nona lewenivuvale vakabauta, o ira era nuitaki koya me nodra itikotiko. E okati ena isolisoli qori na soqoni vaKarisito, sokalou vakavuvale, kei ira na “isolisoli tamata”—o ira na ivakatawa e digitaki ira na Kalou mera veivakacegui, mera tokoni keda tale ga nida sotava na ituvaki dredre. (Efeso 4:8-12) E vola o Brother George Gangas, a lewe tu ni iLawalawa Dauvakatulewa me vica vata na yabaki: “Niu maliwai [ira na tamata ni Kalou] e vaka ga au maliwai ira tiko noqu vuvale ena dua na parataisi vakayalo.” Vakacava e va tale ga qori nomu rai?

13. Na lesoni bibi cava eda rawa ni vulica ena Iperiu 11:13?

¹³ Dua tale na itovo vinaka meda vakatotomuria vei ira na peteriaki oya na nodra vinakata sara ga mera vakaduiduitaki ira vei ira na tamata era bula wavokiti ira tu. Me vaka ga e veivosakitaki mai na imatai ni parakaravu, era “tukuna raraba nira vulagi, ni na lekaleka wale nodra tiko ena vanua.” (Iper. 11:13) Vakacava o vakadeitaka mo duidui vei ira na vo ni tamata? E macala ga ni na sega ni dau rawarawa qori. Ia o na rawa ni cakava qori ena veivuke ni Kalou kei na nodra veitokoni na tacimu vaKarisito. Nanuma tiko, o sega ni vala duadua. O ira kece na via qaravi Jiova era vala tale tiko ga! (Efeso 6:12) Ia eda na rawa ni qaqa ena vala qori ke da nuitaki Jiova da qai nuitaki koya me noda itikotiko dei.

14. Na “koro” cava era waraka tu na dauveiqaravi i Jiova?

¹⁴ E bibi tale ga meda vakatotomuri Eparama, meda raica dei tiko ga na icovi. (2 Kor. 4:18) E vola na yapositolo o Paula ni o Eparama “a waraka tiko na koro e dei na kena yavu, na koro e tara e cakava na Kalou.” (Iper. 11:10) Na “koro” qori e dusia na Matanitu vakaMesaia. A vinakati me waraka o Eparama na “koro” qori. Ia e rawa ni tukuni ni sega ni vinakati qori vei keda ni sa veiliutaki tu qo mai lomalagi. Sa tu tale ga e levu na ivakadinadina ni sa voleka sara ni lewa na vuravura taucoko. Vakacava o vakabauta dina na Matanitu ni Kalou? E laurai qori ena nomu rai me baleta na bula, na vuravura, kei na ka o dau vakaliuca?—Wilika 2 Pita 3:11, 12.

NODA “ITIKOTIKO” NI SA VOLEKA NA ICAVACAVA

15. Na cava era na sotava ena gauna se bera mai o ira na nuitaka na vuravura qo?

¹⁵ Ni sa vakarau vakarusai na vuravura i Setani, ena torosobu ga na “veika rarawa.” (Maciu 24:7, 8) Io, ena torosobu sara na ivakarau ni bula donuya na veivakararawataki levu. Ena kasura na ka e vakarautaki me baleti ira na lewenivanua, era na leqataka tale ga na nodra bula e veisiga. (Apak. 3:16, 17) Ena nodra vaqara bula, e vaka ga nira lako ena “qaravatu kei na maliwa ni vatu lelevu ena veiulunivanua” mera taqomaki kina. (Vkta. 6:15-17) Ia ena sega ni veitaqomaki rawa na qaravatu se na isoqosoqo vakapolitiki kei na veika vakabisinisi era vaka na veiulunivanua.

16. Meda raica vakacava na ivavakoso vaKarisito, na vuna?

¹⁶ Ia o ira na tamata i Jiova era na marautaka tiko ga na nona veitaqomaki na nodra “itikotiko,” na Kalou o Jiova. Era “rekitaki Jiova” me vakataki koya na parofita o Apakuki. Era na “marautaki koya na Kalou, na [nodra] vakabula.” (Apak. 3:18) Ena vakaraitaka vakacava o Jiova ena gauna dredre oya ni o koya e “itikotiko”? Meda waraka ga da qai raica. Ia eda rawa ni vakadeitaka qo: Me vakataki ira ga na Isireli ena gauna era sereki kina, o ira na “isoqosoqo levu” era na tuvanaki tiko ga vakamatau ra qai tu vakarau mera muria na veidusimaki vakalou. (Vkta. 7:9; wilika Lako Yani 13:18.) Ena rairai gole mai na veidusimaki vakalou qori ena ituvatuva ni ivavakoso. Io, na vica vata na udolu na ivavakoso e veiyasai vuravura era rairai sema tiko ina veitaqomaki ni “yasana vuni” a parofisaitaki ena Aisea 26:20. (Wilika.) Vakacava o dau raica vakabibi na soqoni vakaivavakoso? E dau totolo nomu muria na veidusimaki i Jiova ena ituvatuva ni ivavakoso?—Iper. 13:17.

17. Ena vakaraitaka vakacava o Jiova ni nodra “itikotiko” na nona tamata yalodina era sa takali?

¹⁷ O ira mada ga na yalodina era na rairai mate ni bera na veivakararawataki levu, ena nodra “itikotiko” tu ga o Jiova. Ena sala cava? Era sa takali makawa sara na peteriaki, a qai tukuna vei Mosese o Jiova: “Au na Kalou . . . i Eparaama, na Kalou i Aisake, kei na Kalou i Jekope.” (Lako 3:6) A cavuqaqataka tale ga qori o Jisu, qai tomana: “E sega ni nodra Kalou na mate o koya, e nodra Kalou ga na bula, baleta vei koya era se bula tu ga.” (Luke 20:38) Io ena rai i Jiova, e vaka ga era se bula tiko na nona tamata yalodina era sa takali; era na vakaturi dina.—Dauv. 7:1.

18. Ena vakaraitaka vakacava o Jiova ena vuravura vou ni nodra “itikotiko” na nona tamata?

¹⁸ Ena vuravura vou sa voleka sara qo, e dua tale na sala ena nodra “itikotiko” kina na nona tamata o Jiova. E tukuni ena Vakatakila 21:3: “Raica! E sa tiko vei ira na tamata na vale ni Kalou, ena tiko vata kei ira o koya.” Ena matataki Jiova tiko mada o Karisito Jisu me tiko kei ira na nona tamata e vuravura. Ni oti na duanaudolu na yabaki, ena qai solia tale o Jisu na Matanitu vei Tamana ni sa vakayacori na inaki ni Kalou me baleta na vuravura. (1 Kor. 15:28) Ni oti qori, era na sega ni gadreva tale na kawatamata uasivi na isoro ni veivoli i Jisu ni sa na tiko kei ira o Jiova. Sa bau dua dina na inuinui totoka e tu qo e matada! Ia ena gauna qo, meda saga tiko mada ga meda vakatotomuri ira na itabatamata yalodina ena gauna makawa ena noda nuitaki Jiova me noda “itikotiko.”