ULUTAGA NI VULI 50
SERE 48 Lako Vata kei Jiova e Veisiga
Vakatotomuri Jiova ni Yalomalumalumu
“Moni vakatotomuria na Kalou ni oni luvena lomani.”—EFESO 5:1.
KA E VAKABIBITAKI
Eda na vulica e va na sala meda vakatotomuria kina na yalomalumalumu i Jiova.
1. Na cava o qoroya kina na yalomalumalumu i Jiova?
O RAICA nira dau yalomalumalumu na iliuliu nikua? De dua e sega. Ia o Jiova, o koya e kaukaua duadua, e yalomalumalumu. (Same 113:5-8) E sega ni dua e tautauvata kei Jiova ena yalomalumalumu, e sega ni laurai vua na dokadoka. Ena yaga noda dikeva e va nona itovo kei na sala e vakaraitaka kina na yalomalumalumu. Eda na dikeva tale ga na sala e vakatotomuria kina o Jisu na yalomalumalumu nei Tamana. Nida cakava qori, eda na volekati Jiova qai vakatotomuria vakalevu nona yalomalumalumu.
E TOROVI RAWARAWA O JIOVA
2. Na cava e tukuna na Same 62:8 me baleti Jiova? (Raica tale ga na iyaloyalo .)
2 Era sega ni dau torovi rawarawa na tamata dokadoka. Na nodra itovo era na tu suka kina e levu mera torovi ira. Ia e duatani o Jiova! Ni yalomalumalumu na Tamada vakalomalagi, e sureti keda meda torovi koya qai tukuna vua na ka kece eda leqataka. (Wilika Same 62:8.) Me vaka ga nona tu vakarau e dua na tama dauloloma me rogoca na lomaleqa nei luvena, e tu vakarau tale ga o Jiova me rogoca nodra masu nona tamata. E levu na masu qori e tu ena iVolatabu, e dusia ni torovi rawarawa o Jiova. (Josua 10:12-14; 1 Sam. 1:10-18) Ia vakacava ke da nanuma ena so na gauna ni sega ni ganiti keda meda torovi Jiova?
E vakatotomuri Jiova na tama qo, ni yalomalumalumu ni rogoci luvena e vakaca na itutu ni senikau ena gauna e qito tiko kina (Raica na parakaravu e 2)
3. O kila vakacava ni vinakata o Jiova mo torovi koya vakalevu?
3 Eda rawa ni torovi Jiova ena masu ke da nanuma mada ga ni sega ni ganiti keda. Eda kila vakacava? E vosa vakatautauvata i Jisu me baleta na gone cidroi, e vakatauvatani Jiova kei na dua na tama dauloloma. E nanuma o luvena ni sega ni ganiti koya na loloma nei tamana, ni levu nona cala. Ia ni lesu i vale, na cava e cakava o tamana? E kaya o Jisu ni gauna ga e raici luvena kina, e “cici yani, mokoti koya, qai reguca.” (Luke 15:17-20) O Jiova e vaka sara ga na tama qori. Na gauna ga e rogoca kina nodra masu o ira e ramusu se ora na lomadra ena nodra cala, ena rogoci ira vinaka, ni yalomalumalumu. (Lele 3:19, 20) E lomani ira sara ga o Jiova, e cici yani me vakacegui ira qai vakadeitaka ni lomani ira. (Aisea 57:15) Sala cava e “cici yani” kina o Jiova nikua? Ni vakayagataki ira vakalevu na qase, ira noda vuvale era tiko ena dina, kei ira na tacida. (Jeme. 5:14, 15) E vakarautaka o Jiova na ivukevuke kece qori ni vinataka meda volekati koya.
4. E laurai vakacava vei Jisu ni torovi rawarawa?
4 E vakatotomuri Tamana o Jisu. E yalomalumalumu o Jisu me vakataki Tamana. Qori na vuna era doudou ni torovi koya e levu ni se bula e vuravura. Era sega ni rere ni tarogi koya. (Mari. 4:10, 11) Ni dau taroga nodra nanuma, era na tukuna na ka e tu e lomadra. (Maciu 16:13-16) Nira cala, era sega ni rere nira kila ni dau yalovinaka o Jisu, e yalololoma, e vosovoso. (Maciu 17:24-27) Ni vakatotomuri Tamana vinaka o Jisu, era kilai Jiova vinaka kina nona imuri. (Joni 14:9) Era vulica ni o Jiova e yalomalumalumu qai torovi rawarawa, e sega ni tautauvata kei ira na iliuliu ni lotu nira dau voravora, dokadoka, era sega ni dauloloma.
5. Eda na torovi rawarawa vakacava nida yalomalumalumu?
5 Eda na vakatotomuri Jiova vakacava? Nida bucina na yalomalumalumu, eda na torovi rawarawa. Ke da sega ni yalomalumalumu, eda na vuvu, dokadoka qai sega ni veivosoti, na itovo eda na yawaki kina. Ia nida yalomalumalumu, eda na yalovinaka, vosovoso qai veivosoti, na itovo eda na volekati kina. (Kolo. 3:12-14) E bibi mera saga na qase ni ivavakoso mera torovi rawarawa. Ena rawa ga qori nira dau veimaliwai vakalevu kei ira na mataveitacini. Kena ibalebale era na saga mera lai soqoni ena Vale ni Soqoni, sega nira sema tiko ga ena monalivaliva. Ena cakacaka vakaitalatala, era na saga mera dau cakacaka vata kei ira na mataveitacini ke vakatara na kedra ituvaki. Nira kilai ira vinaka na qase na mataveitacini, era na doudou ni lai raici ira ke dua nodra leqa.
E DAU YALORAWARAWA O JIOVA
6-7. Tukuna e rua na ivakaraitaki ni dau tu vakarau o Jiova me rogoca nodra kerekere na nona tamata.
6 E levu na tamata dokadoka era dau dre ga nodra mua. Ia o Jiova, o koya e cecere duadua, e yalomalumalumu, e yalorawarawa, se dau tu vakarau ni vakarorogo. Dikeva na ka e cakava vei Miriama, na ganei Mosese. Rau vosakudrukudrutaki Mosese na talai i Jiova o Miriama kei Eroni. Na ka e cakava o Miriama, e sega ni dokai kina o Jiova. E cudruvi koya o Jiova mani vukavuka. Ia e vakamasuti Mosese o Eroni ena vuku i Miriama, e qai kerei Jiova o Mosese me vakabulai ganena. Na cava e cakava na Kalou? Ke a dokadoka o Jiova, ke sega ni veisautaka nona lewa me baleti Miriama. Ia ena nona yalomalumalumu, e rogoca nona kerekere o Mosese me vakabulai ganena.—Tiko 12:1-15.
7 E vakaraitaka tale ga o Jiova na yalomalumalumu vei Esekaia. E tala o Jiova nona parofita me lai tukuna vua na tui ni na mate. E tagi vei Jiova o Esekaia, e vakamasuti koya me bula. Cava e cakava o Jiova? E rogoci koya qai vakavuna me bula tale me 15 na yabaki. (2 Tui 20:1, 5, 6) Io, ni yalomalumalumu o Jiova, e yalololoma kina, e tu vakarau tale ga me vakarorogo.
8. E vakaraitaka vakacava o Jisu na yalorawarawa? (Mari. 3:1-6)
8 E vakatotomuri Tamana o Jisu. Ni bula e vuravura o Jisu, e yalorawarawa ni sega ni burogotaka na ka vinaka vei ira na leqa tu. Kena ivakaraitaki, e veivakabulai ena Siga ni Vakacecegu nira sega ni taleitaka mada ga na liuliu ni lotu. (Wilika Marika 3:1-6.) Ni ulu ni ivavakoso o Jisu, e yalorawarawa tiko ga nikua me veidusimaki. Kena ivakaraitaki, ni valavala ca bibi e dua ena ivavakoso, e vosovoso ni solia vua na gauna me veisau.—Vkta. 2:2-5.
9. Eda na bucina vakacava na yalorawarawa qai vakaraitaka? (Raica tale ga na iyaloyalo.)
9 Eda na vakatotomuri Jiova vakacava? Eda na bucina na yalorawarawa i Jiova nida vulica ena yalomalumalumu na ivakarau ni nona rai kei na ka e cakava. (Jeme. 3:17) Kena ivakaraitaki, o ira na itubutubu yalorawarawa era na sega ni namaka vakasivia na ka vei luvedra. E tukuni ena Vakatekivu 33:12-14 ni cakava qori o Jekope vei ratou na luvena. O ira na itubutubu yalomalumalumu era yalorawarawa, era na sega ni vakatauvatani ira na luvedra. E bibi tale ga vei ira na qase ni ivavakoso mera dau yalorawarawa. Era na cakava qori nira tu vakarau ni rogoca na vakatulewa ratou duavata kina na vo ni qase ke sega ni beci kina na ivakavuvuli vakaivolatabu. (1 Tim. 3:2, 3) Eda rawa tale ga ni saga meda dau kila vinaka nodra rai eso tale, ke da sega ni duavata ena so na ka. (Roma 14:1) Io, mera saga kece ena ivavakoso me “kilai na [nodra] yalorawarawa vei ira na tamata kece ga.”—Fpai. 4:5.
E yalorawarawa na tama qo ni sega ni namaka vakasivia na ka vei luvena ena cakacaka vakaitalatala (Raica na parakaravu 9)
E VOSOVOSO O JIOVA
10. Sala cava soti e vakaraitaka kina o Jiova na vosovoso?
10 De dua o raica nira sega ni dau taleitaka na tamata dokadoka mera wawa. Era sega kina ni vosovoso. E duatani duadua o Jiova, e ivakaraitaki uasivi ni vosovoso! E cakava qori ena gauna i Noa. E kaya o Jiova me wawa tale me 120 na yabaki qai vakarusai ira na tamata ca. (Vkte. 6:3) E levu gona nona gauna o Noa me susugi ratou kina na luvena, me ratou taya tale ga vakavuvale na waqa. Ena dua tale na gauna, e vosovoso o Jiova ni vakarogoci Eparama ni taroga tiko na kena vakarusai o Sotoma kei Komora. Ena rawa ni kaya e dua e dokadoka, ‘O cei o iko mo tarogi au ena taro qori!’ Ia ni yalomalumalumu o Jiova, e vosovoso kina vei Eparama.—Vkte. 18:20-33.
11. Me vaka e tukuni ena 2 Pita 3:9, cava e vosovoso tiko kina nikua o Jiova?
11 E yalomalumalumu o Jiova ni vosovoso vei keda ena gauna qo. E waraka tiko nona gauna lokuci me qai vakarusa na ituvaki ca. Na cava e vosovoso kina? “Ni sega ni vinakata me rusa e dua, e vinakata ga [meda] veivutuni kece.” (Wilika 2 Pita 3:9.) Vakacava e matewale nona vosovoso o Jiova? Sega! Baleta nira sa mai veivolekati kei koya e vica vata na milioni na yalomalumalumu. Eda nuitaka tu nira na mai veitomani tale ga e vica vata na milioni era se vo tu. Ia e vakaiyalayala ga nona vosovoso. E lomani keda o Jiova, ia ena sega ni vinakata meda vakayaco lomada tiko ga. Ena vakarusa dina na veika ca.—Apak. 2:3.
12. E vakatotomuria vakacava o Jisu na vosovoso i Jiova?
12 E vakatotomuri Tamana o Jisu. Vica vata na udolu na yabaki nona vakatotomuria vinaka o Jisu na vosovoso i Jiova. E raica vinaka sara tu ga nona vakaucacataki Jiova kei ira nona tamata yalodina o Setani. (Vkte. 3:4, 5; Jope 1:11; Vkta. 12:10) E raica tale ga o Jisu na nodra vakararawataki e levu. Vakasamataka mada nona vinakata sara tu ga me “vaqeavutaka na cakacaka ni Tevoro”! (1 Joni 3:8) Na cava e vosovoso kina o Jisu me waraka na veivakadonui i Jiova me vakarusa vakadua na cakacaka ni Tevoro? E yalomalumalumu me waraka ga na gauna lokuci i Jiova.—Caka. 1:7.
13. E vosovoso vakacava o Jisu vei ratou nona yapositolo? Na vuna?
13 Ni se bula e vuravura o Jisu, e vosovoso tale ga vei ratou nona yapositolo. Kena ivakaraitaki, ni ratou veibataka wasoma se o cei e levu duadua, e sega ni katakatataki ratou o Jisu. Ia e vosovoso tiko ga vei ratou. (Luke 9:46; 22:24-27) E nuitaka tu ni ratou na veisau ni toso na gauna. Vakacava o dau cakava tale ga vakalevu qori? Ke dina, e macala ga ni o na vakavinavinakataka ni nomu Tui e yalomalumalumu, e vosovoso tale ga.
14. Eda na vulica vakacava na vosovoso?
14 Eda na vakatotomuri Jiova vakacava? Ni tiko vei keda na “rai i Karisito,” ena tiko tale ga vei keda na rai i Jiova kei na nona itovo. (1 Kor. 2:16) Eda na kila vakacava na rai i Karisito? E bibi meda wilika na Kosipeli. Oti, e bibi me tiko na gauna meda vakasamataka kina vakatitobu na rai i Jisu ena italanoa eda wilika. E bibi tale ga meda kerea na veivuke i Jiova me tiko vei keda na rai i Jisu. Ni tiko vei keda na rai i Karisito, eda na vakatotomuri Jiova nida vosovoso vakalevu vei ira na tacida, vei keda tale ga.—Maciu 18:26-30, 35.
E DOKAI IRA NA LOLOVIRA O JIOVA
15. E dina vakacava o Jiova ena ka e tukuna ena Same 138:6?
15 Wilika Same 138:6. E ka dokai vei ira na yalomalumalumu me kilai ira na Turaga Cecere Duadua ni lomalagi kei na vuravura! Qo e vica nodra ivakaraitaki o ira na dau beci tu ena gauna vakaivolatabu, ia e dokai ira o Jiova. Eso era sega ni kilai levu, ia era volai tu ena iVolatabu. E uqeti Mosese o Jiova me vola na yaca i Tepora, e dua na yalewa dauveimei, e bula ena nodra gauna na peteriaki. E veiqaravi ena yalodina ena vuvale i Aisake kei Jekope me rauta ni 125 na yabaki! E sega ni tukuni e levu na ka me baleta na marama yalodina qori, ia e raica o Jiova me vola o Mosese ni mareqeti koya. (Vkte. 24:59; 35:8, vmr.) Oti e vica na drau na yabaki, e digitaki Tevita o Jiova, e dua na ivakatawanisipi gone me tui e Isireli. (2 Sam. 22:1, 36) Ni sucu oti ga o Jisu, e vakaraitaka na Kalou nona dokai ratou na ivakatawanisipi ni talai ira na agilosi mera tukuna e liu vei ratou ni sa sucu na Mesaia e Peceliema. (Luke 2:8-11) Na gauna rau kauti Jisu kina ena valenisoro o Josefa kei Meri, e vakaraitaka o Jiova nona dokai rau na itabaqase o Simioni kei Ana me rau raica na Luvena. (Luke 2:25-30, 36-38) Io, e “cecere o Jiova, [ia] e dau kauaitaki ira na yalomalumalumu”!
16. E vakatotomuri Jiova vakacava o Jisu ena ka e cakava vei ira eso tale?
16 E vakatotomuri Tamana o Jisu. E vakatotomuri Tamana o Jisu ni dau mareqeti ira na beci tu. E vakavulici ira na “sega ni vuli vinaka sara qai tauvanua ga” ena ka dina ni Matanitu ni Kalou. (Caka. 4:13; Maciu 11:25) E vakabulai ira tale ga na tauvimate. Na ka e cakava era vakabulai kina, era dokai tale ga. (Luke 5:13) Ena iotioti ni nona bogi e vuravura o Jisu, e cakava nodra cakacaka na dauveiqaravi, ni vuya na yavadratou nona yapositolo. (Joni 13:5) Ni bera tale ga ni lako i lomalagi, e vakaraitaka nona dokai ira nona imuri yalomalumalumu ena gauna ya kei keda nikua ni solia vei ira e dua na cakacaka bibi duadua, qori mera vukei eso tale mera rawata na bula tawamudu.—Maciu 28:19, 20.
17. Eda na dokai ira vakacava eso tale? (Raica tale ga na iyaloyalo.)
17 Eda na vakatotomuri Jiova vakacava? Eda na doka eso tale nida wasea vei ira na itukutuku vinaka ke duatani mada ga nodra isususu, roka ni yagodra, se nodra ivakatagedegede ni vuli. Eda dokai ira tale ga na tacida nida okati ira mera uasivi keda, se itavi cava era qarava. (Fpai. 2:3) E marautaka o Jiova nida “liu” sara ga meda rokovi ira na tacida ena noda yalomalumalumu, kei na so tale.—Roma 12:10; Sefa. 3:12.
Eda na vakatotomuria na yalomalumalumu i Jiova nida wasea na itukutuku vinaka vei ira na tamata kece ga (Raica na parakaravu e 17)a
18. Na cava o via vakatotomuria kina na yalomalumalumu i Jiova?
18 Nida saga meda vakatotomuria nona yalomalumalumu na Tamada vakalomalagi dauloloma, eda na torovi rawarawa, yalorawarawa vakalevu, eda na vosovoso tale ga vakalevu. Eda na dokai ira tale ga eso tale me vakataki Jiova. Nida saga vagumatua meda vakatotomuria na yalomalumalumu i Jiova, ena mareqeti keda vakalevu!—Aisea 43:4.
SERE 159 Vakalagilagi Jiova
a IVAKAMACALA NI IYALOYALO : Era vakatotomuria na tacida yalewa na yalomalumalumu i Jiova nira caka vuli iVolatabu vei ira na kaivesu.