“Azǎn Gudo Gudo Tɔn lɛ” Mɛ Wɛ Mǐ ko Ðè À?

1. Fitɛ mǐ ka sixu kplɔ́n nǔ dó sɔ e ja é wu ɖè?

‘NƐ̌ GBƐ̀ elɔ ka na wá cí?’ A ka ko ɖò hladio ɖótó wɛ, alǒ ɖò televiziɔn kpɔ́n wɛ bo kàn mɔ̌ byɔ hwiɖee kpɔ́n à? Nǔ baɖabaɖa lɛ nɔ jɛ ajijimɛ bɔ mɛɖé sixu ɖɔ lee sɔ e ja é na cí é ǎ. (Jaki 4:14) É ɖò mɔ̌ có, Jehovah tuùn nǔ e na jɛ sɔ é. (Isaïe 46:10) É ko lín dìn bɔ Xó tɔn Biblu ɔ ɖɔ nǔ baɖabaɖa e ɖò jijɛ wɛ ɖò hwe mǐtɔn nu lɛ é kpo nǔ ɖagbe e na wá jɛ ɖò malin-malin mɛ lɛ é kpo ɖ’ayǐ.

2, 3. Etɛ ahwanvu Jezu tɔn lɛ ka kanbyɔ ɛ? Xósin tɛ é ka na ye?

² Jezu Klisu ɖɔ xó dó Axɔsuɖuto Mawu tɔn e na wá ɖè nǔnyanyawiwa síìn bo na bló bɔ ayikúngban ɔ na huzu palaɖisi ɖé é wu. (Luka 4:43) Mɛ lɛ jló na tuùn hwenu e Axɔsuɖuto ɔ na wá dó é. Ali enɛ nu ɔ, ahwanvu Jezu tɔn lɛ kanbyɔ ɛ ɖɔ: “Ani wɛ ka na ɖè hwenu e a na lɛkɔ wá ayikúngban jí fí ɔ [fí ɖiɖe towe], kpodo hwenu e gbɛ̀ elɔ na vɔ dó ɔ kpan xlɛ́ mǐ?” (Matie 24:3) Jezu ɖɔ nú ye ɖɔ Jehovah Mawu kɛɖɛ wɛ tuùn hwenu e gbɛ̀ elɔ na vɔ dó é. (Matie 24:36) Amɔ̌, é ɖɔ nǔ e na jɛ ɖò ayikúngban ɔ jí hwɛ̌ cobɔ Axɔsuɖuto ɔ na hɛn fífá kpo ayijayǐ kpo wá nú gbɛtɔ́ lɛ é ɖ’ayǐ. Nǔ e é ɖɔ ɖ’ayǐ lɛ é ɖò jijɛ wɛ dìn!

³ Hwɛ̌ cobonu mǐ na ba dò nú nǔ e xlɛ́ ɖɔ “hwenu e gbɛ̀ elɔ na vɔ dó ɔ” ko sɛkpɔ bǐ é ɔ, mǐ ni tó ɖɔ xó dó ahwan e gbɛtɔ́ ɖebǔ ma sixu mɔ ǎ é wu klewun. È fun ahwan enɛ ɔ ɖò jixwé, bɔ nǔ e jɛ gudo lɛ é ka kàn mǐ.

AHWAN ÐÉ ÐÒ JIXWÉ

4, 5. (a) È sɔ́ Jezu Axɔsu ɖò jixwé gudo tlolo é ɔ, etɛ ka jɛ? (b) Sɔgbe kpo Nǔɖexlɛ́mɛ 12:12 kpo ɔ, etɛ lɛ ka na jɛ ahwan e è fun ɖò jixwé é gudo?

⁴ Wemata wema elɔ tɔn e wá yì e tinmɛ ɖɔ Jezu Klisu huzu Axɔsu ɖò jixwé ɖò 1914. (Daniel 7:13, 14) Enɛ gudo tlolo ɔ, Jezu bɛ́ azɔ̌. Biblu ɖɔ: “Ahwan tɔ́n ɖò jixwé: wɛnsagun ɖaxó Micɛli [nyikɔ Jezu tɔn ɖevo] kpodo wɛnsagun e ɖò glɔ tɔn lɛ é kpo fun ahwan xá Dlagɔ́ɔn [Sataan Awovi] ɔ, bɔ Dlagɔ́ɔn kpodo wɛnsagun tɔn lɛ kpo fun ahwan xá ye.”a Sataan kpo wɛnsagun tɔn nyanya awovi lɛ kpo cí ahwan bɔ è nya ye sín jixwé dó ayikúngban ɔ jí. Wɛnsagun Mawu tɔn gbejinɔtɔ́ lɛ jɛ awǎ ɖɔ è nya Sataan kpo awovi tɔn lɛ kpo. É ɖò mɔ̌ có, gbɛtɔ́ lɛ ɖó awǎjijɛ mɔhun ǎ, ɖó Biblu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ: “Heelu ayikúngban . . . Ðó [A]wovi jɛte wá mi gɔ́n kpodo xomɛsin ɖaxó kpo, ɖó é tuùn ɖɔ hwenu kpɛɖé jɛn wɛ kpò nú emi.”—Nǔɖexlɛ́mɛ 12:7, 9, 12.

⁵ A ka ɖó ayi nǔ e na jɛ ahwan enɛ gudo lɛ é wu à? Sataan na hɛn wuvɛ̌ wá mɛ e ɖò ayikúngban ɔ jí lɛ é jí ɖò xomɛsin tɔn mɛ. Lee a na wá mɔ gbɔn é ɔ, hwe enɛ nu wɛ mǐ ɖè dìn. Amɔ̌, hwenu enɛ na lín ǎ, “hwenu kpɛɖé” jɛn é na nyí. Sataan ɖesu tlɛ tuùn mɔ̌. Biblu ylɔ hwenu enɛ ɖɔ “azǎn gudo gudo tɔn lɛ.” (2 Timɔtée 3:1) Xomɛ ɖó na hun mǐ ɖɔ zaanɖé dìn ɔ, Mawu na sú kún dó nú nǔwiwa Awovi tɔn lɛ ɖò ayikúngban ɔ jí. Mi nú mǐ ni ɖɔ xó dó nǔ e Biblu ko ɖɔ ɖ’ayǐ bɔ ye ka ɖò jijɛ wɛ dìn é ɖé lɛ jí. Nǔ enɛ lɛ xlɛ́ ɖɔ mǐ ko ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ, bɔ zaanɖé dìn ɔ, Axɔsuɖuto Mawu tɔn na hɛn nyɔna mavɔmavɔ lɛ wá nú mɛ e yí wǎn nú Jehovah lɛ é. Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, mi nú mǐ ni ba dò nú wuntun e Jezu na bo ɖɔ é na xlɛ́ ɖɔ mǐ ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ é sín akpáxwé ɛnɛ.

NǓ ÐAXÓ ÐAXÓ E ÐÒ JIJƐ WƐ ÐÒ AZǍN GUDO GUDO TƆN LƐ MƐ É

6, 7. Nɛ̌ xó e Jezu ɖɔ dó ahwan kpo adɔ kpo wu é ka ɖò jijɛ wɛ gbɔn ɖò égbé?

⁶ “Akɔta ɖě na site dó ɖě jí, bɔ axɔsuɖuto ɖě na site dó ɖě jí.” (Matie 24:7) Gbɛtɔ́ livi donu mɔkpan wɛ ahwan hu ɖò xwè 100 e wá yì lɛ é mɛ. Hwenuxó wlantɔ́ Grande-Bretagne tɔn ɖé wlan ɖɔ: “Xwè 1901-2000 vlamɛ wɛ ahwan hu gbɛtɔ́ ɖè hugǎn ɖò hwenuxó mɛ.  . . . Avla enɛ lɛ bǐ mɛ ɔ, ahwan e sín tuto è bló lɛ é nɔ ɖò yìyì wɛ magbokɔ, é ya bonu nǔ gbɔ mɔ̌ nyí ǎ.” Gbɛ̌ta e nɔ gbéjé nǔ e ɖò jijɛ wɛ ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é kpɔ́n é ɖé ɖɔ: “Mɛ e ahwan hu ɖò xwè 1901-2000 vlamɛ é hugǎn mɛ e ahwan hu sín Jezu hwenu wá jɛ xwè 1899 mɛ é donu atɔn.” Gbɛtɔ́ hugǎn livi 100 wɛ ahwan hu sín 1914. Gbɛtɔ́ livi mɔkpan wɛ mɔ ahwan wuvɛ̌, ɖó mɛvívɛ́ yetɔn lɛ kú ɖ’emɛ. Vlafo mɛvívɛ́ towe lɔ ɖé sixu ko kú ɖ’emɛ.

⁷ “Adɔ na tɔ́n.” (Matie 24:7) Dobanúnǔtɔ́ lɛ ɖɔ ɖɔ jì jɛ tawun ɖò xwè 30 e wá yì lɛ é mɛ. É ɖò mɔ̌ có, adɔ lɛ́ kpó ɖò nǔ gbà wɛ, ɖó mɛ gègě ɖó akwɛ bo na xɔ nùɖuɖu, alǒ ɖó ayikúngban bo na lɛ̀ gle ǎ. Gbɛtɔ́ livi mɔkpan wɛ xovɛ nɔ doya na ɖesu. Tutomɛ gbɛ̀ ɔ tɔn e nɔ kpé nukún dó lanmɛ na nɔ ganji xó wu é ɖɔ ɖɔ nùɖuɖu hunsin ɖagbe tɔn ma mɔ ɖu wɛ nɔ zɔ́n tawun bɔ vǐ nǔ hú livi atɔ́ɔ́n nɔ kú ɖò xwè ɖokpo ɖokpo mɛ.

8, 9. Etɛ ka xlɛ́ ɖɔ nǔɖɔɖ’ayǐ Jezu tɔn dó ayikúngban danwǔ kpo jɛmɛji kpo wu ko ɖò jijɛ wɛ?

⁸ “Ayikúngban na danwǔ ɖesu.” (Luka 21:11) Gbɛ̌ta nùnywɛ-xwitixwitizɔ́watɔ́ lɛ tɔn ɖé ɖɔ ɖɔ enyi è mǎ ɖó zɛ̌nzɛ̌n ɔ, azɔn 19 wɛ ayikúngban nɔ danwǔ xwewu xwewu. Ayikúngban danwǔ enɛ lɛ sixu syɛn kaka bo mu xwé lɛ lobo zɛ ayikúngban ɔ. Enyi è mǎ ɖó zɛ̌nzɛ̌n ɔ, xwewu xwewu ɔ, ayikúngban nɔ danwǔ syɛnsyɛn kaka bo nɔ mu xwé lɛ bǐ mlɛ́mlɛ́. Nǔwlanɖ’ayǐ lɛ xlɛ́ ɖɔ ayikúngban danwǔ ko hú gbɛtɔ́ hugǎn livi wè sín 1900. Wema ɖé ɖɔ: “Mɛ kpɛɖé kpowun jɛn azɔ̌ nùnywɛ xwitixwiti tɔn kpéwú bo hwlɛn.”

⁹ “Jɛmɛji . . . na wá.” (Luka 21:11) Dotóozɔ́wiwa yì nukɔn có, azɔn xóxó kpo yɔyɔ̌ lɛ kpo kpó ɖò ya dó nú gbɛtɔ́ lɛ wɛ. Gbeɖiɖówema ɖé ɖɔ ɖɔ azɔn e è tuùn ganji é 20, ɖi kpɛ́nwé, zǎnsukpɛzɔn kpodo slu kpo sla kpo fɔ́n bo gbakpé xwè e wá yì lɛ é mɛ, lobɔ azɔn alɔkpa ɖevo lɛ lɛ́ tíìn bɔ amasin lɛ nɔ sixu gbɔ ye ǎ. É hwe bǐ ɔ, azɔn yɔyɔ̌ 30 lɛ́ wá xwetɔ́n. Ðé lɛ ɖò azɔn enɛ lɛ mɛ bo nɔ hu mɛ bɔ è ka ko mɔ amasin yetɔn ǎ.

LEE GBƐTƆ́ LƐ NA CÍ ÐÒ AZǍN GUDO GUDO TƆN LƐ MƐ É

10. Walɔ tɛ lɛ gbɛtɔ́ lɛ ka ɖó ɖò égbé bɔ è ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖò 2 Timɔtée 3:1-5 mɛ?

¹⁰ Ee Biblu ɖɔ nǔ e na ɖò jijɛ wɛ ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ é gudo é ɔ, é lɛ́ ɖɔ lee gbɛtɔ́ lɛ na cí é ɖ’ayǐ. Mɛsɛ́dó Pɔlu ɖè lee mɛ gègě na cí gbɔn é xlɛ́. Ðò 2 Timɔtée 3:1-5 mɛ ɔ, mǐ xá ɖɔ: “Hwenu vɛwǔ lɛ na tíìn ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ.” Lee gbɛtɔ́ lɛ na cí bɔ Pɔlu ɖɔ é ɖé lɛ ɖíe:

• gbɛtɔ́ lɛ na nɔ ba ɖɔ emitɔn jɛn na nyɔ́

• ye na nɔ yí wǎn nú akwɛ

• ye na nɔ vɛtoli nú mɛjitɔ́ yetɔn lɛ

• ye na nɔ dó alɔgudokpɛ nú mɛ

• ye na ɖó wanyiyi ɖebǔ ǎ

• ye na nɔ sixu ɖu ɖò yeɖee jí ǎ

• [ye] na nɔ nylahun

• ye na nɔ yí wǎn nú gbɛ̀ ɖuɖu hú ɖɔ ye na yí wǎn nú Mawu

• ye na nyí Mawu sɛntɔ́ ɖò nukúnta, bo ka na gbɛ́ nǔ e nyí hlɔnhlɔn titewungbe nú sinsɛn ɔ é

11. Nɛ̌ Psaume 92:7 ka ɖè nǔ e na jɛ dó mɛ baɖabaɖa lɛ wu é xlɛ́ gbɔn?

¹¹ Mɛ lɛ ka ɖó walɔ enɛ lɛ ɖò xá towe mɛ à? È sixu dɔn ǎ, ye ɖó. Walɔ baɖabaɖa mɔhun lɛ hán ɖò fí ɖě ǎ. Enɛ xlɛ́ ɖɔ Mawu na wà nùɖé ɖò malin-malin mɛ lee Biblu ɖɔ gbɔn é ɖɔ: “Enyi mɛ baɖabaɖa lɛ ɖò kùn tɔ́n wɛ gbehan ɖɔhun, bɔ nǔnyanyawatɔ́ lɛ bǐ ɖò sɛ́ gbà wɛ ɔ, bonu è na sú kún dó nú ye kaka sɔyi wu wɛ.”—Psaume 92:7.

NǓ ÐAGBE E ÐÒ JIJƐ WƐ LƐ É

12, 13. Nɛ̌ “nukúnnúmɔjɛnǔmɛ nugbǒ” ɔ ka túnflá ɖò “hwenu gudo gudo tɔn” elɔ lɛ mɛ gbɔn?

¹² Wuvɛ̌ gègě wɛ gɔ́ gbɛ̀ ɔ mɛ ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ, lee Biblu ɖɔ ɖ’ayǐ gbɔn é nugbǒ. É ɖò mɔ̌ có, nǔ ɖagbe lɛ ɖò jijɛ wɛ ɖò Jehovah sɛntɔ́ lɛ tɛntin ɖò gbɛ̀ hannyahannya elɔ mɛ.

¹³ “Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ nugbǒ ɔ na wá túnflá,” wɛ gbeyiɖɔ Daniɛli ɖɔ ɖ’ayǐ. Hwetɛnu enɛ ɔ ka na jɛ dó? Ðò “hwenu gudo gudo tɔn lɛ” mɛ. (Daniel 12:4) Ðò taji ɔ, sín 1914 ɔ, Jehovah d’alɔ mɛ e jló nugbǒ nugbǒ bo na sɛ̀n ɛ lɛ é bɔ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ yetɔn dó Biblu ɔ jí jɛ jijɛji jí. Nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e ye ɖó dó nugbǒ e kàn nyikɔ Mawu tɔn kpo linlin tɔn kpo, vɔsisa gbɛxɔnumɛ tɔn Jezu Klisu tɔn, ninɔmɛ mɛkúkú lɛ tɔn, kpo fínfɔ́n sín kú kpo wu é jɛji. Jehovah sɛntɔ́ lɛ lɛ́vɔ kplɔ́n lee ye na zán gbɛ̀ yetɔn gbɔn bɔ é na ɖó lè nú ye bo na kpa susu nú Mawu é. Ye lɛ́vɔ mɔ nukúnnú jɛ azɔ̌ e Axɔsuɖuto Mawu tɔn na wà é kpo lee é na ɖeɖɛ tagba gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ gbɔn é kpo wu céɖécéɖé. Etɛ ye ka nɔ zé nukúnnúmɔjɛnǔmɛ enɛ lɛ dó wà na? Nǔɖɔɖ’ayǐ ɖevo e ɖò jijɛ wɛ ɖò azǎn gudo gudo tɔn elɔ lɛ mɛ é wɛ na xósin nùkanbyɔ enɛ ɔ tɔn mǐ.

14. Bǎ tɛ mɛ è ka ko jla wɛnɖagbe Axɔsuɖuto ɔ tɔn ɖó ɖò égbé? Mɛ̌ lɛ ka ɖò jijla ɛ wɛ?

¹⁴ “È na jla axɔsuɖuɖu Mawu tɔn sín wɛnɖagbe gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ,” wɛ Jezu Klisu ɖɔ ɖ’ayǐ dó gbɛ̀ Sataan tɔn elɔ sín vivɔnu wu. (Matie 24:3, 14) Gbɔn ayikúngban ɔ bǐ jí ɔ, è nɔ jla wɛnɖagbe Axɔsuɖuto ɔ tɔn, é wɛ nyí nǔ e Axɔsuɖuto ɔ nyí é, nǔ e é na wá bló é, kpo lee mǐ sixu mɔ nyɔna tɔn lɛ gbɔn é kpo ɖò tò hugǎn 235 mɛ dó gbè hugǎn 600 mɛ. Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn livi mɔkpan wɛ nɔ ɖókan dó wɛnɖagbe Axɔsuɖuto ɔ tɔn jijla wu. “Ye gosin tò lɛ bǐ mɛ, bo gosin akɔta lɛ bǐ mɛ, bo gosin togun lɛ bǐ mɛ, bo gosin gbè e è nɔ dó lɛ bǐ mɛ.” (Nǔɖexlɛ́mɛ 7:9) Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ nɔ kplɔ́n Biblu xá mɛ e jló na tuùn nǔ e Biblu kplɔ́n mɛ tawun lɛ é livi mɔkpan vɔ̌nu. Nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ e ɖò jijɛ wɛ é jiwǔ tawun, ɖó Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ dó Klisanwun nugbǒ lɛ wu ɖɔ: “Mɛ bǐ na gbɛ́ wǎn nú mi.”—Luka 21:17.

ETƐ A KA NA WÀ?

15. (a) A ka ɖi nǔ ɖɔ mǐ ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ à? Etɛwu? (b) Etɛ ka na jɛ dó mɛ e nɔ klán gbè xá Jehovah lɛ é wu ɖò hwenu e “gbɛ̀ ɔ na vɔ” é? Nɛ̌ mɛ e nɔ hwìhwɛ́ yeɖee dó Axɔsuɖuto Mawu tɔn glɔ lɛ é tɔn ka na nyí gbɔn?

¹⁵ Nǔɖɔɖ’ayǐ Biblu tɔn gègě wɛ ɖò jijɛ wɛ ɖò égbé. Enɛ wu ɔ, a yí gbè ɖɔ mǐ ɖò azǎn gudo gudo tɔn lɛ mɛ à cé? È na jla wɛnɖagbe ɔ kaka jɛ bǎ e mɛ Jehovah ba ɖó é, enɛ gudo ɔ, “gbɛ̀ ɔ na vɔ.” (Matie 24:14) “Gbɛ̀ ɔ na vɔ” sín tinmɛ wɛ nyí ɖɔ Mawu na sú kún dó nú nǔnyanyawiwa kpo mɛ e nɔ klán gbè xá ɛ lɛ é bǐ kpo sín ayikúngban ɔ jí. Jezu kpo wɛnsagun hlɔnhlɔnnɔ lɛ kpo wɛ é na zán dó bló mɔ̌. (2 Tɛsalonikinu lɛ 1:6-9) Sataan kpo awovi tɔn lɛ kpo sɔ́ na kpéwú bo flú gbɛtɔ́ lɛ ɖě ǎ. Enɛ gudo ɔ, Axɔsuɖuto Mawu tɔn na kɔn nyɔna lɛ dó mɛ e nɔ hwìhwɛ́ yeɖee dó acɛkpikpa tɔn glɔ lɛ é jí.—Nǔɖexlɛ́mɛ 20:1-3; 21:3-5.

16. Etɛ a ka ɖó na wà?

¹⁶ Ðó gbɛ̀ Sataan tɔn elɔ sín vivɔnu ko sɛkpɔ wutu ɔ, mǐ ɖó na kanbyɔ mǐɖee ɖɔ: ‘Etɛ wà wɛ un ka ɖó na ɖè?’ É na nyɔ́ ɖɔ mǐ ni ɖò nǔ kplɔ́n dó Jehovah kpo nǔ e é ba ɖɔ mǐ ni wà lɛ é kpo wu wɛ. (Jaan 17:3) Ðǒkan dó Biblu kplɔnkplɔn wu. Ðǒ aca bo nɔ kplé hwɛhwɛ xá mɛ e nɔ ba na wà jlǒ Jehovah tɔn lɛ é. (Eble lɛ 10:24, 25) Sɔ́ hwiɖee bǐ jó nú nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e Jehovah Mawu sɔnǔ tɔn nú gbɛtɔ́ lɛ gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ bɔ é túnflá é, lobo ɖyɔ gbɛzán towe bo na dó sixu ɖu vivǐ fɛ́nú Mawu tɔn tɔn.—Jaki 4:8.

17. Etɛwu kún sú dó nú mɛ nyanya lɛ ka na fyán mɛ gègě?

¹⁷ Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ mɛ gègě kún na ɖó ayi wu ɖɔ mǐ ɖò azan gudo gudo tɔn lɛ mɛ ó. Mawu na sú kún dó nú mɛ nyanya lɛ ajijimɛ. É na fyán mɛ gègě, lee ajotɔ́ nɔ fyán mɛ zǎnmɛ é ɖɔhun. (1 Tɛsalonikinu lɛ 5:2) Jezu gbò akpá nú mǐ ɖɔ: “Lee azǎn Nɔwee tɔn lɛ cí gbɔn é ɔ, mɔ̌ wɛ fí ɖiɖe Gbɛtɔ́-ví ɔ tɔn na cí. Ðó lee gbɛtɔ́ lɛ ɖè gbɔn ɖò azǎn enɛ lɛ e jɛ nukɔn nú sìn vɔ gbɛ̀ ɔ é gbè, bo ɖò ɖuɖu wɛ bo ɖò nunu wɛ, bɔ sunnu lɛ ɖò asì kplá wɛ bɔ è ɖò nyɔnu lɛ sɔ́ na asú wɛ, kaka jɛ gbè e gbè Nɔwee byɔ tɔjihun mɛ; bɔ ye ma ɖó ayi wu ǎ kaka jɛ hwenu e sìn wá bɛ́ ye bǐ yì dó é ɔ, mɔ̌ wɛ fí ɖiɖe Gbɛtɔ́-ví ɔ tɔn na ɖè.”—Matie 24:37-39, NW.

18. Xó Jezu tɔn tɛ lɛ mǐ ka ɖó na hɛn dó ayi mɛ?

¹⁸ Enɛ wu ɔ, Jezu ɖɔ nú tóɖóétɔ́ lɛ ɖɔ: “Mi bo cɔ́ miɖee, bonu nǔ ɖu dingan, ahan nu dingan, kpodo gbɛmɛ tagba lɛ kpan ma wá cyɔn ayi mitɔn jí, lobonu azǎn enɛ ɔ wá fyán mi ó; ɖó azǎn enɛ ɔ na wá fyán mi, ɖi lee mɔ nɔ fyán kanlin gbɔn é ɖɔhun. Mi bo nɔ wunzɛn hwebǐnu, bo nɔ ɖò ɖɛ xò wɛ hwebǐnu, bo na mɔ hlɔnhlɔn dó gló nǔ e na jɛ nɛ lɛ bǐ na, lobo na sigan nɔte ɖò Gbɛtɔ́-ví ɔ nukɔn.” (Luka 21:34-36) É nyɔ́ ɖɔ è ni hɛn xó Jezu tɔn enɛ lɛ ayi mɛ. Etɛwu? Ðó mɛ e wu Jehovah Mawu kpo “Gbɛtɔ́-ví ɔ,” Jezu Klisu kpo hun xomɛ dó lɛ é ɖó nukúnɖiɖo bo na gán hwenu e è na sú kún dó nú gbɛ̀ Sataan tɔn elɔ é, lobɔ ye na nɔ gbɛ̀ kaka sɔyi ɖò gbɛ̀ yɔyɔ̌ e jiwǔ bo ɖò malin-malin mɛ dìn é mɛ.—Jaan 3:16; 2 Piyɛɛ 3:13.