“É . . . Yì Xá Mawu”

1, 2. Azɔ̌ tɛ wà wɛ Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo ka ɖè? Wuvɛ̌ tɛ lɛ ye ka mɔ ɖ’ékɔn?

NƆWÉE jlɔ́ alin bo dlɛn kunuun. Lin tamɛ kpɔ́n kpɛɖé! É ɖò ayijunjɔn ɖò atínkpo ɖaxó ɖé jí, lobo ɖò gbigbɔjɛ wɛ bo ɖò tɔjihun ɖaxó e sín azɔ̌ wà wɛ é ɖè é kpɔ́n wɛ. Awɔn myɔɖòwǔ sín wǎn ɖò dìndìn wɛ; bɔ azɔwanú xwlɛkpikpa tɔn lɛ ɖò gbè jɛ wɛ. Nɔwée ɖò fí e é junjɔn é bo ɖò vǐ tɔn lɛ kpɔ́n wɛ bɔ ye ɖò azɔ̌ syɛnsyɛn wà wɛ ɖò tɔjihun ɖaxó ɔ sín akpá vovo lɛ xwé. Vǐ tɔn lɛ, vǐ tɔn sí lɛ kpo asì éɖesunɔ tɔn kpo kó ɖò tɔjihun ɖaxó enɛ sín azɔ̌ wà xá ɛ wɛ nukún myamya sín xwè nabi ɖé ɖíe. Azɔ̌ ka lɛ́ kpó nǔ ye tawun!

² Mɛ e ɖò xá ɔ mɛ lɛ é nɔ lin ɖɔ ye mɛ bǐ wɛ hun taɖu. Hwenu e Nɔwée kpo vǐ tɔn lɛ kpo ɖò tɔjihun ɔ xwè wɛ é ɔ, gbɛtɔ́ lɛ nɔ ɖò ye kó wɛ, ɖó ye lin ɖɔ gblǒ kpowun wɛ nyí linlin e ye ɖó ɖɔ sín na wá vɔ gbɛ̀ ɔ bǐ é. Sìnvɔgbɛ e sín akpá gbá nú ye wɛ Nɔwée ɖè é cí nǔ e ma sixu jɛ ǎ é ɖɔhun ɖò nukún yetɔn mɛ. É vɛwǔ nú ye bɔ ye na mɔ nukúnnú jɛ nǔ e wu xwétɔ́ ɖé na gú gbɛhwenu éɖesunɔ tɔn kpo xwédo tɔn kpo tɔn ɖò xlozɔ́ mɔhun kɔn é mɛ. Amɔ̌, Mawu Nɔwée tɔn Jehovah, ɖó linlin mɔhun dó wutu tɔn ǎ.

3. Ali tɛ nu Nɔwée ka yì xá Mawu ɖè?

³ Xó Mawu Tɔn ɖɔ: ‘Nɔwée yì xá Mawu.’ (Xà Bǐbɛ̌mɛ 6:9.) Etɛ ka nyí tinmɛ xó enɛ tɔn? É nyí Mawu wá ɖi zɔnlin ɖò ayikúngban jí wɛ ǎ, é ka lɛ́ nyí ɖɔ Nɔwée yì jixwé wɛ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, Nɔwée setónú nú Mawu tɔn tɛnwin lɛnwin bo lɛ́ yí wǎn n’i tawun, bɔ é cí ɖɔ é kpo Jehovah kpo ɖò zinzɔn wɛ xɔ́ntɔn xɔ́ntɔn ɖɔhun. Xwè afatɔ́n donu mɔkpan gudo ɔ, Biblu ɖɔ dó Nɔwée wu ɖɔ: “É ɖó hwɛ nú gbɛ̀ ɔ . . . gbɔn nùɖiɖi e é ɖó ɔ gblamɛ.” (Ebl. 11:7) Nɛ̌ é ka wà mɔ̌ gbɔn? Etɛ nùɖiɖi tɔn ka sixu kplɔ́n mǐ égbé?

Nya E Wu È Ma Nɔ Mɔ Nǔjɛdo Ðě Ðè Ǎ É Ðò Gbɛ̀ Nyanya ɖé Mɛ

4, 5. Ðò Nɔwée hwenu ɔ, nɛ̌ gbɛ̀ ɔ ka gblé bǐ gbɔn?

⁴ Nɔwée sù ɖò gbɛ̀ e yawu gblé bǐ é ɖé mɛ. Gbɛ̀ ɔ ko gblé ɖò daagbo daagbo tɔn Henɔci hwenu. Nya enɛ lɔ yì xá Mawu. Henɔci ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ hwɛɖɔzán ɖé jǎwe nú mɛ nyanya e ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é. Ðò Nɔwée hwenu dìn ɔ, mɛ nyanya lɛ lɛ́ wá baɖa bǐ. Ðò Jehovah nukúnmɛ ɔ, ayikúngban ɔ gblé, ɖó adakaxixo gɔ́ mɛ. (Bǐb. 5:22; 6:11; Ju. 14, 15) Etɛ ka jɛ bo zɔ́n bɔ nǔ lɛ gblé bǐ mɔ̌?

⁵ Nǔ baɖabaɖa ɖé jɛ jijɛ jí ɖò wɛnsagun lɛ tɛntin. Ðokpo ɖò ye mɛ ko fɔ́n gǔ dó Jehovah jí bo huzu Satáan Awovi, ɖó é kpa xó dó nu nú Mawu, bo dɔn Adamu kpo Ɛvu kpo dó hwɛ mɛ. Ðò Nɔwée hwenu ɔ, wɛnsagun ɖevo lɛ xò kpó ɖó n’i ɖò gǔfínfɔ́n ɔ mɛ. Ye jó tɛn e Mawu na ye ɖò jixwé é dó, bo sɔ́ gbɛtɔ́ gbaza dó bo wá ayikúngban jí bo da nyɔnu ɖɛkpɛɖɛkpɛ lɛ. Wɛnsagun goyitɔ́, ce jɛn na bí nɔ gǔfɔntɔ́ enɛ lɛ wà nǔ dó gbɛtɔ́ lɛ wu lee aɖǐvɛ nɔ gblé nǔ dó mɛ wu é ɖɔhun.—Bǐb. 6:1, 2; Ju. 6, 7.

6. Nɛ̌ Nɛfilimu lɛ ka lɛ́ zɔ́n bɔ ninɔmɛ gbɛ̀ ɔ tɔn gblé bǐ gbɔn? Gbeta tɛ kɔn Jehovah ka wá?

⁶ Gɔ́ nú enɛ ɔ, ee wɛnsagun enɛ lɛ e sɔ́ gbɛtɔ́ gbaza dó lɛ é ɖóxó xá nyɔnu lɛ é ɔ, ye jì vǐ jiganjigan hlɔnhlɔnnɔ ɖé lɛ. Biblu ylɔ ye ɖɔ Nɛfilimu lɛ. Tinmɛ nyikɔ enɛ tɔn wɛ nyí “mɛ e nɔ zin mɛ dɛ́ lɛ é.” Nɛfilimu adakaxotɔ́ enɛ lɛ lɛ́ zɔ́n bɔ gbɛ̀ ɔ lɛ́ gblé d’eji bǐ. Hwɛjijɔ enɛ lɛ wu wɛ Gbɛɖotɔ́ ɔ ɖɔ ɖɔ dakaxixo gbɛtɔ́ tɔn sukpɔ́, bɔ gbɛtɔ́ nɔ ɖò nǔ nyanya kɛɖɛ lin wɛ hwebǐnu. Jehovah wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ emi na sú gbɛtɔ́ nyanya enɛ lɛ sín kún dó ɖò xwè 120 gudo.—Xà Bǐbɛ̌mɛ 6:3-5 ɖò Biblu Wiwe lọ—Gun Alada mɛ.

7. Wuvɛ̌ tɛ Nɔwée kpo asì tɔn kpo ka mɔ hwenu e ye ɖò xɛ nya ɖò vǐ yetɔn lɛ jí wɛ bonu nǔnyanyawiwa hwe ɔ nu tɔn lɛ ni ma hɛn ye gblé ó é?

⁷ Kpɔ́n lee vǐ kpinkplɔn na vɛwǔ ɖò gbɛ̀ mɔhun mɛ sɔ́ é! É ɖò mɔ̌ có, Nɔwée ka kplɔ́n. É mɔ asì ɖagbe. Hwenu e Nɔwée ɖó xwè 500 gudo é ɔ, asì tɔn jì vǐ sunnu atɔn, ye wɛ nyí Sɛmu, Camu kpodo Jafɛti kpo.a Mɛjitɔ́ yetɔn lɛ ɖó na nɔ kpɔ́ bo nya xɛ ɖò ye jí bonu nǔnyanyawiwa e lɛlɛ̌ dó ye lɛ é ni ma hɛn ye gblé ó. Sunnuví lɛ nɔ ba na cí Nɛfilimu lɛ ɖɔhun. É sixu ko nɔ vɛwǔ nú Nɔwée kpo asì tɔn kpo bonu ye na sú ali dó vǐ yetɔn lɛ bonu ye ni ma sè nǔ baɖabaɖa e jlɛ́ wɛ mɛ jiganjigan lɛ ɖè é ó. Loɔ, ye hɛn ɔ, ye na kplɔ́n nugbǒ e kúnkplá Jehovah Mawu e gbɛ́ wǎn nú nǔ nyanya lɛ é ye. Ye ɖó na d’alɔ vǐ yetɔn lɛ bonu ye ni mɔ nukúnnú jɛ wu ɖɔ dakaxixo kpo gǔfínfɔ́n e ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ é kpo nɔ vɛ́ nú Jehovah.—Bǐb. 6:6.

8. Nɛ̌ mɛjitɔ́ ayiɖotenanɔ lɛ ka sixu xwedó kpɔ́ndéwú Nɔwée kpo asì tɔn kpo tɔn gbɔn ɖò égbé?

⁸ Nɔwée kpo asì tɔn kpo kpodo mɛjitɔ́ égbé tɔn lɛ kpo wɛ ɖò ninɔmɛ ɖokpo ɔ mɛ. Dakaxixo kpo gǔfínfɔ́n kpo wɛ gɔ́ gbɛ̀ e mɛ mǐ lɔ ɖè é. Hwɛhwɛ ɔ, dɔnkpɛvu adakaxotɔ́ e jɛ glojo lɛ é nɔ ɖò ya dó nú mɛ lɛ wɛ ɖò toxo lɛ mɛ. Adakaxixo tlɛ nɔ gɔ́ nǔ e è bló nú yɔkpɔvu lɛ bɔ ye na dó ɖè ayi ɖ’ayǐ na lɛ é mɛ. Mɛjitɔ́ ayiɖotenanɔ lɛ nɔ wà nǔ e wu ye kpé lɛ é bǐ, bo nɔ gbò kpò nyì ali jí nú nǔ mɔhun lɛ, bo nɔ kplɔ́n nǔ vǐ yetɔn lɛ dó Jehovah Mawu fífánɔ e na wá sú adakaxixo lɛ bǐ sín kún dó gbè ɖokpo é wu. (Ðɛh. 11:5; 37:10, 11) É ka na kpa ye! É kpa Nɔwée kpo asì tɔn kpan. Vǐ sunnu yetɔn lɛ wá sù bo nyí mɛ ɖagbe. Asì e ye da lɛ é lɔ ɖò gbesisɔmɛ bo na sɔ́ Jehovah Mawu nugbǒ ɔ ɖó tɛn nukɔntɔn mɛ ɖò gbɛzán yetɔn mɛ.

‘Blǒ Tɔjihun Ðokpo’

9, 10. (a) Azɔ̌ tɛ Jehovah ka zɔ́n Nɔwée bɔ é huzu gbɛzán tɔn bǐ? (b) Etɛ Jehovah ka ɖexlɛ́ Nɔwée dó lee tɔjihun ɔ na cí é kpo nǔ e wu é ɖó na bló tɔjihun ɔ é kpo wu?

⁹ Mawu wá zɔ́n azɔ̌ ɖé Nɔwée gbè ɖokpo bɔ é huzu gbɛzán tɔn bǐ. Jehovah ɖɔ nú mɛsɛntɔ́ tɔn enɛ e é yí wǎn na é ɖɔ emi na vɔ gbɛ̀ ɔ. É ɖegbe nú Nɔwée ɖɔ: “[Zě] gofɛ́ɛtín dó bló tɔjihun ɖokpo na.”—Bǐb. 6:14.

¹⁰ Tɔjihun enɛ nyí tɔjihun ɖé kpowun lee mɛɖé lɛ nɔ lin gbɔn é ǎ. É cí tɔjihun e mǐ nɔ mɔ kpaà ɖò égbé lɛ é ɖɔhun ǎ. Tɔ̀ e é nɔ fó é jɛn nyí nǔ ɖokpo e é dó ɖi tɔjihun égbé tɔn lɛ é. Gbǎ hoyahoya ɖé wɛ. Jehovah ɖó tɔjihun ɔ sín jlɛ̌ pɛ́pɛ́pɛ́ nú Nɔwée. É ɖɔ lee é na bló ɖó é, bo lɛ́ ɖɔ n’i ɖɔ é ni sá awɔn dó ɖò xomɛ kpodo gudo kpo. É ɖɔ nǔ e wu wɛ é nú Nɔwée bo ɖɔ: “Nyɛ na bló bɔ tɔ̀ na ɖi sìn kpé fí bǐ . . . Un na sú nǔ e ɖó funfún ɖò ayikúngban jí é bǐ sín kún dó.” É ɖò mɔ có Jehovah jɛ akɔ xá Nɔwée, alǒ d’akpá n’i bo ɖɔ: “A na byɔ tɔjihun ɔ mɛ, hwi kpo vǐ towe lɛ kpo, kpo asì towe kpo, kpodo vǐ towe lɛ sín asì lɛ kpo.” Nɔwée ɖó na lɛ́ bɛ́ kanlin ɖěɖee na wá dó kanlin alɔkpa lɔkpa lɛ bǐ sín kún é dó tɔjihun ɔ mɛ. Mɛ ɖěɖee ɖò tɔjihun ɔ mɛ lɛ é kɛɖɛ jɛn na xò Sìnvɔgbɛ ɔ zlɛ.—Bǐb. 6:17-20.

11, 12. Azɔ̌ kpligidi tɛ è ka zɔ́n Nɔwée? Nɛ̌ é ka wà nǔ gbɔn?

¹¹ Azɔ̌ kpligidi ɖé wɛ è zɔ́n Nɔwée. Tɔjihun ɔ d’agba tawun; ga tɔn na yì mɛtlu 150 mɔ̌, gblǒ tɔn na yì mɛtlu 25 mɔ̌ bɔ jǐyiyi tɔn na yì mɛtlu 15 mɔ̌. É d’agba tawun hú batóo ɖěɖee è sɔ́ atín dó bló bɔ ye nɔ gbɔn xù jí lɛ é bǐ kaka jɛ égbé tɔn lɛ jí. Nɔwée ka ba wlɛnwín bo gbɔ azɔ̌ enɛ wà, alǒ hlun nǔ ɖɔ bo ɖɔ azɔ̌ ɔ vɛwǔ dín, alǒ wà azɔ̌ ɔ ɖó alɔ e jí é na nɔ bo na bɔkun nú éyɛ é wɛ à? Xósin e Biblu na é ɖíe: “[Nɔwée] bló lee Mawu ɖɔ n’i gbɔn ɔ pɛ́pɛ́pɛ́.”—Bǐb. 6:22.

¹² Azɔ̌ ɔ ɖu hwenu tawun, é sixu ko ɖu xwè 40 jɛ 50 mɔ̌. Ye ɖó na gbò atín bo bɛ́, lobo na zɛ; enɛ gudo ɔ, ye na xwlɛ́ cobo na wá xwè. Tɔjihun ɔ ɖó na ɖó síngbó atɔn, bɔ è na gbò xɔnu nabi ɖé d’emɛ, bo na ɖè ali dó tɔjihun ɔ wu ɖò akpá ɖokpo bo dó hɔn nu. Flɛtɛ lɛ sixu ko lɛlɛ̌ dó tɔjihun ɔ sɛkpɔ xɔta ɔ. Vlafo xɔta ɔ na ko nyí pinyɔ́ɔ bo na mɔ tɛn dó kɔn sìn.—Bǐb. 6:14-16.

13. Azɔ̌ ɖevo tɛ ka sixu ko vɛwǔ nú Nɔwée hú tɔjihunzɔ́ ɔ? Nɛ̌ gbɛtɔ́ lɛ ka wà nǔ gbɔn?

¹³ Xwè ɖò xwè jí jɛ wɛ bɔ tɔjihun ɔ sín azɔ̌ ɖò nukɔn yì wɛ é ɔ, alɔ e dó Nɔwée wɛ xwédo tɔn ɖè é na ko víví n’i. Azɔ̌ ɖevo lɛ́ tíìn bo na ko vɛwǔ nú Nɔwée hú tɔjihun blóbló. Biblu ɖɔ nú mǐ ɖɔ Nɔwée “ɖò lee Mawu ba ɖɔ ye ni zán gbɛ̀ gbɔn ɔ sín xó ɖɔ nú ye wɛ.” (Xà 2 Piyɛ́ɛ 2:5.) É kpankɔ́n bo nɔ gb’akpá nú mɛdídá lɛ ɖɔ gbɛ̀ ɔ ja vivɔ gbé. Nɛ̌ mɛ enɛ lɛ ka wà nǔ gbɔn? Ðò nukɔn mɛ ɔ, Jezu Klisu flín nǔ e jɛ hwenɛnu lɛ é bo ɖɔ ɖɔ mɛ enɛ lɛ kún ɖ’ayi wu ó. É ɖɔ ɖɔ ye sɔ́ ayi yetɔn lɛ ɖó nǔwiwa ayihɔngbe ayihɔngbe tɔn lɛ, ɖi nùɖuɖu, ahan nunu kpo asidida alǒ asudida kpo jí kaka bo kún sɔ́ ɖó ayi nǔ e ɖɔ wɛ Nɔwée ɖè lɛ é wu ó. (Mat. 24:37-39) É ɖò gaàn ɖɔ ye mɛ gègě ko Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo; ye mɛ ɖé lɛ sixu ko ván nukún dó é bo doya n’i tawun. Ye tlɛ sixu ko tɛnkpɔn bo d’avaja tɔjihunzɔ́ ɔ mɛ.

14. Etɛ nùɖiɖi e Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo ɖó é ka sixu kplɔ́n xwédo Klisanwun tɔn égbé tɔn lɛ?

¹⁴ É ɖò mɔ̌ có, Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo jó azɔ̌ ɔ dó ǎ. Mɛ e lɛlɛ̌ dó ye lɛ é mɔ ɖɔ xlo wɛ zɔ́n bɔ ye bú ali bo ɖò azɔ̌ yayǎ ɖé wà wɛ, amɔ̌, yedɛɛ lɛ ka ɖókan d’ewu. Nùɖiɖi e Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo ɖó é sixu kplɔ́n nǔ gègě xwédo Klisanwun tɔn égbé tɔn lɛ. Ee lɛ́ ɖò taji é wɛ nyí ɖɔ, hwenu e Biblu ylɔ ɖɔ “azǎn gudo gudo tɔn” gbɛ̀ elɔ tɔn lɛ é wɛ mǐ ɖè dìn. (2 Tim. 3:1) Jezu ɖɔ ɖɔ hwe mǐtɔn nu na cí hwenu e Nɔwée bló tɔjihun é ɖɔhun pɛ́pɛ́pɛ́. É nyí gbɛtɔ́ lɛ ma ba na sè wɛn e kúnkplá Axɔsuɖuto Mawu Tɔn é ǎ, bo nɔ ko mǐ alǒ nɔ tlɛ doya nú mǐ ɔ, mǐ ɖó na nɔ flín Nɔwée. Mǐdɛɛ lɛ wɛ nyí dowa ǎ.

“Byɔ̌ Tɔjihun ɔ Mɛ”

15. Hwenu e Nɔwée ɖibla ɖó xwè 600 é ɔ, mɛvívɛ́ tɔn tɛ lɛ ka kú?

¹⁵ Xwè nabi ɖé gudo ɔ, tɔjihunzɔ́ ɔ ɖibla fó. Hwenu e Nɔwée ɖibla ɖó xwè 600 é ɔ, mɛvívɛ́ tɔn ɖé lɛ kú. Tɔ́ tɔn Lamɛki kú.b Xwè atɔ́ɔ́n gudo ɔ, Lamɛki sín tɔ́ Mɛtucɛlaxi e nyí Nɔwée sín daagbo é ɖó xwè 969 bo kú. É wɛ nyí mɛ e dɔ́ji hugǎn bɔ Biblu ɖɔ é. (Bǐb. 5:27) Mɛtucɛlaxi kpo Lamɛki kpo bǐ wɛ nɔ gbɛ̀ ɖò Adamu e nyí gbɛtɔ́ nukɔntɔn é hwenu.

16, 17. (a) Hwenu e Nɔwée ɖó xwè 600 é ɔ, wɛn ɖevo tɛ Jehovah ka dó é? (b) Tinmɛ nǔ manawɔn e jɛ ɖò Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo sín nukúnmɛ é.

¹⁶ Hwenu e Nɔwée ɖó xwè 600 é ɔ, Jehovah Mawu dó wɛn ɖevo é bo ɖɔ: “Byɔ̌ tɔjihun ɔ mɛ, hwi kpo xwédo towe bǐ kpo.” Mawu lɛ́ ɖɔ nú Nɔwée azɔn ɖokpo ɖɔ é ni fɔ kanlin alɔkpa lɔkpa lɛ dó tɔjihun ɔ mɛ; é na fɔ kanlin e ma vɛ́ mɛ ǎ bo nyɔ́ nú vɔsisa lɛ é tɛnwe tɛnwec, bo ka na fɔ e kpò lɛ é wè wè.—Bǐb. 7:1-3.

¹⁷ Nǔ manawɔn ɖé wɛ é ɖó na ko nyí. Kanlin afatɔ́n donu mɔkpan jǎwe, ɖé lɛ ɖò zɔnlin ɖi wɛ, ɖé lɛ ɖò zunzɔn wɛ alǒ ɖò lìnlɔ́n wɛ, bɔ ɖé lɛ ɖò sísá wɛ. Lee ye d’agba gbɔn é, lee ye cí é kpo lee ye nyɔ́ lya alǒ dó xɛsi gbɔn é kpo ɖó na ko nyí nǔ bo jiwǔ nú Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo. Gběkanlin enɛ lɛ ɔ, Nɔwée ɖó na kpɔ́ jɛ ye mɛ ɖé lɛ jí, ɖí xwi xá ɖé lɛ abǐ dó yɛ ɖé lɛ cobɔ ye na byɔ tɔjihun ɔ mɛ. Kpɔ́n lee é na ko vɛwǔ sɔ́ é! Tan ɔ ɖɔ ɖɔ ye yì Nɔwée gɔ́n ɖò tɔjihun ɔ mɛ.—Bǐb. 7:9.

18, 19. (a) Nɛ̌ mǐ ka sixu sɔ́ xó jlɛ́ dó xó wu, bo dó na xósin nǔ ɖěɖee mɛɖé lɛ nɔ kanbyɔ dó Nɔwée sín tan wu é tɔn gbɔn? (b) Nɛ̌ mǐ ka mɔ nùnywɛ Jehovah tɔn ɖò wlɛnwín e é zán dó hwlɛn kanlin lɛ é mɛ gbɔn?

¹⁸ Mɛɖé lɛ sixu kanbyɔ ɖɔ: ‘Nɛ̌ nǔ mɔhun ka sixu jɛ gbɛn? Nɛ̌ kanlin alɔkpa lɔkpa enɛ lɛ bǐ ka sixu nɔ kpɔ́ ɖò fífá mɛ gbɛn?’ Ðǒ ayi nǔ elɔ wu: A ka lin ɖɔ Mɛ é ɖó wɛkɛ ɔ bǐ é kún sixu kpéwú bo hwíhwɛ́ kanlin lɛ bonu ye na nɔ fífá mɛ ɖò yeɖée tɛntin ó wɛ à? Flín ɖɔ Jehovah Mawu wɛ ɖó kanlin lɛ. Xwè gègě gudo ɔ, é má Xù Vɔvɔ ɔ, bo lɛ́ ɖegbe bɔ hwe nɔte xwii. Nǔ ɖěɖee jɛ bɔ tan Nɔwée tɔn ɖɔ lɛ é biblo gló é wɛ à? É ɖò wɛn ɖɔ é kpéwú, é ka bló nugbǒ!

¹⁹ Enyi é jló Mawu ɔ, é na ko ba wlɛnwín ɖevo bo na hwlɛn kanlin lɛ gán. É ɖò mɔ̌ có, wlɛnwín e Mawu sín ayi ɖò te bɔ é zán é flín mǐ jiɖe e é ɖó dó gbɛtɔ́ wu ɖò bǐbɛ̌mɛ bo ba ɖɔ é ni kpé nukún dó nǔɖògbɛ e ɖò ayikúngban elɔ jí lɛ é bǐ wu é. (Bǐb. 1:28) Ðò égbé ɔ, mɛjitɔ́ gègě nɔ sɔ́ tan Nɔwée tɔn dó kplɔ́n vǐ yetɔn lɛ ɖɔ kanlin kpo gbɛtɔ́ kpo e Jehovah ɖó lɛ é xɔ akwɛ ɖò nukún tɔn mɛ.

20. Azɔ̌ tɛ lɛ Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo ka wà ɖò aklunɔzán gbla e jɛ nukɔn nú Sìnvɔgbɛ ɔ é mɛ?

²⁰ Jehovah ɖɔ nú Nɔwée ɖɔ sìn na vɔ gbɛ̀ ɔ ɖò azǎn tɛnwe gudo. Azɔ̌ gègě ko lɛ́ ɖò te kpɔ́n xwédo ɔ bǐ ɖò aklunɔzán gbla enɛ mɛ. Ye ɖó na bɛ́ kanlin lɛ kpo nǔ e kanlin lɛ kpodo yeɖesunɔ kpo na ɖu lɛ é kpo dó tɔjihun ɔ mɛ bo tò; ye ɖó na lɛ́ bɛ́ xwédo ɔ sín nǔ lɛ lɔ d’emɛ. Kpɔ́n lee azɔ̌ enɛ lɛ na ko mya nukún sɔ́ é! Nɔwée sín asì kpo Sɛmu, Camu kpodo Jafɛti kpo sín asì lɛ sín alɔnu na ko ján tawun, ɖó ye ɖó na bló bɔ tɔjihun ɔ mɛ na nyɔ́ nɔ.

21, 22. (a) Aniwu ba e gbɛtɔ́ lɛ ma ba na sè wɛn ɔ ǎ é ma ka ɖó na kpaca mǐ ǎ? (b) Hwetɛnu slamɛɖiɖɔ Nɔwée kpodo xwédo tɔn kpo wu ka wá yì xɔ?

²¹ Bɔ mɛ e ka lɛlɛ̌ dó ye lɛ é ló? Ye mɔ fɛɛ ɖɔ Jehovah ɖò gudo nú Nɔwée kpo azɔ̌ tɔn kpo có, kaka jɛ finɛ ɔ, ye ko ɖó ayi nǔ e ɖò jijɛ wɛ é wu ǎ. Ye mɔ ganji ɖɔ kanlin lɛ ɖò fí vovo gosin wɛ bo ɖò tɔjihun ɔ mɛ byɔ wɛ. Amɔ̌, ba e gbɛtɔ́ lɛ ma ba na sè wɛn ɔ ǎ é ɖó na kpaca mǐ ǎ. Égbé ɔ, mɔ̌ jɛn gbɛtɔ́ lɛ ma nɔ ɖó ayi wuntun tobutobu e xlɛ́ ganna ganna ɖɔ azǎn gudo gudo tɔn gbɛ̀ elɔ tɔn lɛ mɛ wɛ mǐ ɖè é wu ǎ é nɛ. Lee mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ ko ɖɔ ɖ’ayǐ gbɔn é ɔ, slamɛɖɔtɔ́ lɛ nɔ ɖò slamɛ ɖɔ mɛ wu wɛ, bo nɔ ɖò mɛ e ɖò akpá e Mawu gbà nú ye é wu ɖ’ayi wɛ lɛ é kó wɛ. (Xà 2 Piyɛ́ɛ 3:3-6.) Mɔ̌ jɛn gbɛtɔ́ lɛ ko Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo gbɔn é nɛ.

²² Hwetɛnu slamɛɖiɖɔ ɔ ka wá yì xɔ? Tan ɔ ɖɔ nú mǐ ɖɔ hwenu e Nɔwée kpo xwédo tɔn kpo kpodo kanlin lɛ kpo byɔ tɔjihun ɔ mɛ gudo é ɔ, “Mawu Mavɔmavɔ sú tɔjihun ɔ sín hɔn ɔ dó Nɔwée.” Enyi slamɛɖɔtɔ́ lɛ ɖě sɛkpɔ finɛ ɔ, nǔ enɛ e Mawu wà é na ko xwè nu tɔn dó xɔ. É ma nyí mɔ̌ ǎ ɔ, jǐ ɔ ka na wà mɔ̌! Jǐ e ɖɔ wɛ è ɖè é ka ja tawun; é ɖò jija wɛ zoo ma ɖó alɔ te kaka bɔ sìn gbà gbɛ̀ ɔ bǐ lee Jehovah ko ɖɔ gbɔn é pɛ́ɛ́.—Bǐb. 7:16-21.

23. (a) Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn ɖɔ kú mɛ nyanya ɖěɖee kú ɖò Nɔwée hwenu lɛ é tɔn kún hun xomɛ nú Jehovah ó? (b) Etɛwu é ka nyí nùnywɛ sín nǔ ɖɔ mǐ ni ɖi nǔ Nɔwée ɖɔhun ɖò égbé?

²³ Kú mɛ nyanya enɛ lɛ tɔn ka hun xomɛ nú Jehovah wɛ à? Eǒ! (Ezek. 33:11) É nyɔ́ wà ɔ, é hun ali nú ye vaàn bonu ye ni ɖyɔ gbɛzinzan yetɔn lɛ bo wà nǔ e sɔgbe é. Ye ka kpéwú bo na wà mɔ̌ à? Gbɛzinzan Nɔwée tɔn na xósin nùkanbyɔ enɛ tɔn. Lee Nɔwée yì xá Jehovah bo setónú n’i ɖò nǔ bǐ mɛ gbɔn é xlɛ́ ɖɔ è hɛn ɔ, è na gán. Ðò ali enɛ nu wɛ nùɖiɖi tɔn ɖó hwɛ nú gbɛ̀ hwetɔnnu tɔn ɖè; é ɖè nǔnyanyawiwa mɛ ɖěɖee kpo é kpo nɔ gbɛ̀ hwenɛnu lɛ é tɔn nyì wě agbawungba. Nùɖiɖi tɔn hwlɛn é kpo xwédo tɔn kpo gán. Enyi a ɖi nǔ Nɔwée ɖɔhun ɔ, mɔ̌ jɛn a na hwlɛn hwiɖée kpo mɛvívɛ́ towe lɛ kpo gán gbɔn é nɛ. A hɛn ɔ, a na yì xá Jehovah Mawu bɔ é na nyí Xɔ́ntɔn towe lee é nyí xɔ́ntɔn Nɔwée tɔn gbɔn é ɖɔhun. Bɔ xɔ́ntɔn zunzun enɛ ɔ sixu ɖò te kaka sɔyi mavɔmavɔ!