Jehovah wɛ nyí Hwɛsɔ́kɛmɛtɔ́ ɖaxó hú gǎn ɔ

1. Étɛ́ axɔ́sú Salomɔ́ɔ ka kplɔ́n mǐ ɖo Nǔnywɛ́tɔ́xó 7:20 mɛ?

AXƆ́SÚ Salomɔ́ɔ ɖ’ayi nǔ élɔ́ wú: “Gbɛtɔ́ hwɛjijɔnɔ e nɔ wa ɖagbe bo ma nɔ hu hwɛ ǎ é ɖokpó géé tíin ɖo ayǐkúngban jí fí ǎ.” (Nǔt. 7:20) Nǔgbó séé wɛ xó énɛ́ nyí! Hwɛhutɔ́ wɛ nú mǐ bǐ. (1 Jaan 1:8) Énɛ́ wú ɔ, mǐ bǐ wɛ nɔ ba ɖɔ Mawu kpó nɔzo mǐtɔn lɛ́ kpó ní nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mǐ.

2. Ényí xɔ́ntɔn vívɛ́ ɖé sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɔ, nɛ̌ nǔ ka nɔ cí nú mɛ?

² É ɖo wɛn ɖɔ a ná ko flín hwenu e a jɛ do nú xɔ́ntɔn towe vívɛ́ ɖé é. A ba ɖɔ mi ní se nǔ jɛ miɖée gbe mɛ, bo lɛ́ kpo ɖo xɔ́ntɔn nyí wɛ, énɛ́ wú ɔ, a dó kɛnklɛ́n n’i kpó ayi towe bǐ kpó. Ée xɔ́ntɔn towe sɔ́ hwɛ kɛ we kpó ayi bǐ kpó é ɔ, nɛ̌ nǔ ka cí nú we? Agbɔ̌n towe jɛ do, kabǐ? Ɛɛn, bɔ a lɛ́ ɖó awǎjijɛ.

3. Étɛ́ lɛ́ jí mǐ ka ná ɖɔ xó dó ɖo xóta élɔ́ mɛ?

³ Mǐ nɔ ba ɖɔ Jehovah ní nyí xɔ́ntɔn ɖagbe hú gǎn e mǐ sixú ɖó é, amɔ̌, sín hweɖénu jɛ hweɖénu ɔ, mǐ nɔ ɖɔ alǒ wa nǔ ɖěɖěe nɔ dó xomɛsin n’i lɛ́ é. Amɔ̌, étɛ́wú mǐ ka sixú kú d’é jí ɖɔ Jehovah nɔ ɖo gbesisɔmɛ bá sɔ́ hwɛ kɛ mǐ? Vogbingbɔn tɛ́ ka ɖo hwɛ e Jehovah nɔ sɔ́ kɛ mɛ é kpó hwɛ e mǐdɛɛ lɛ́ nɔ sɔ́ kɛ mɛ é kpó tɛ́ntin? Mɛ̌ mɛ̌ e ka sixú ɖu le hwɛsɔ́kɛmɛ Mawu tɔn tɔn?

JEHOVAH ÐO GBESISƆMƐ BO NÁ NƆ SƆ́ HWƐ KƐ MƐ

4. Étɛ́wú mǐ ka sixú kú d’é jí ɖɔ Jehovah ɖo gbesisɔmɛ bo ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ?

⁴ Xó Mawu tɔn ná mǐ gǎnjɛwú ɖɔ Jehovah ɖo gbesisɔmɛ bo ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. Hwenu e Jehovah ɖe éɖée xlɛ́ Mɔyízi ɖo Sinayíi só ɔ jí é ɔ, é ɖɔ gbɔn wɛnsagun ɖé jí ɖɔ: ‘Un nyí Jehovah, un nyí Mawu nǔbláwǔkúnúmɛtɔ́, Mawu xomɛfátɔ́, un nɔ yá wǔ sin xomɛ ǎ, un nyí Mawu xomɛnyɔ́tɔ́, un nyí Mawu gbejínɔtɔ́. Un nɔ nyɔ́ xomɛ dó gbɛtɔ́ lɛ́ wú káká yi jijimɛ afatɔ́n jí, un nɔ sɔ́ nǔ nyanya e è wa lɛ́, tónú e è ma se ǎ lɛ́, kpódó hwɛ e è hu lɛ́ kpó kɛ mɛ.’ (Tín. 34:6, 7) Jehovah ɔ, Mawu e nɔ nyɔ́ xomɛ, bo nɔ lɛ́ kú nǔbláwǔ nú mɛ, lobo ka nɔ ɖo gbesisɔmɛ hwebǐnu bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ɖěɖěe lɛ́ kɔ sín hwɛ yětɔn lɛ́ gúdo é wɛ n’i.—Nɛɛ. 9:17; Ðɛh. 86:15.

5. Sɔgbe xá Ðɛhan 103:13, 14 ɔ, étɛ́ lě do Jehovah tuun gbɛtɔ́ lɛ́ sɔ é ka nɔ sísɛ́ ɛ bɔ é nɔ wa?

⁵ Ðó Jehovah wɛ nyí Gbɛɖótɔ́ mǐtɔn wú ɔ, é tuun nǔ bǐ dó mǐ wú. Dǒ nukún mɛ kpɔ́n! É tuun gǒflɛ́mɛ ɖěɖěe kúnkplá mɛ e ɖo ayǐkúngban ɔ jí lɛ́ é ɖokpó ɖokpó é bǐ hlɛ́nhlɛ́n. (Ðɛh. 139:15-17) Énɛ́ wú ɔ, é sixú mɔ hwɛhuhu gú e mǐ ɖu ɖo mɛjitɔ́ mǐtɔn lɛ́ gɔ́n é bǐ mlɛ́mlɛ́. É tlɛ tuun nǔ e jɛ ɖo gbɛzán mǐtɔn mɛ, bo zɔ́n bɔ mǐ nyí mɛ e mǐ nyí din é lɛ́ é bǐ. Étɛ́ lě do Jehovah tuun gbɛtɔ́ lɛ́ sɔ é ka nɔ sísɛ́ ɛ bɔ é nɔ wa? É nɔ sísɛ́ ɛ bɔ é nɔ kú nǔbláwǔ nú mǐ.—Ðɛh. 78:39; xa Ðɛhan 103:13, 14, nwt.

6. Nɛ̌ Jehovah ka xlɛ́ ɖɔ émí ɖo gbesisɔmɛ, bo ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ gbɔn?

⁶ Jehovah xlɛ́ ɖɔ émí ɖo gbesisɔmɛ bo ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. É mɔ nǔ jɛ mɛ ɖɔ nǔ e Adámu e nyí gbɛtɔ́ nukɔntɔn ɔ é wa nyi do é wɛ zɔ́n bɔ mǐ mɛ bǐ nyí hwɛhutɔ́, bɔ wǎgbɔ tɔn ɔ, mǐ nɔ wá kú. (Hlɔ̌. 5:12) Nǔ ɖěbǔ ɖe bɔ mǐ, alǒ mɛ ɖěvo ɖěbǔ sixú wa, bo ná gɔn hwɛ hu alǒ gɔn kúkú ǎ. (Ðɛh. 49:8-10) Amɔ̌, Mawu wǎnyíyínɔ mǐtɔn kú nǔbláwǔ nú mǐ, bo bló nǔɖé, bo ná dó tún kan nú mǐ. Étɛ́ ka nyí nǔ ɔ? Lěe Jaan 3:16 xlɛ́ gbɔn é ɔ, Jehovah sɛ́ Vǐɖokpónɔ tɔn dó bónú é ná kú dó ta mǐtɔn mɛ. (Mat. 20:28; Hlɔ̌. 5:19) Jezu kú dó ta mǐtɔn mɛ, bo ná dó tún kan nú mɛ ɖěbǔ e ɖi nǔ n’i é. (Ebl. 2:9) Mɔ e Jehovah mɔ bɔ Vǐ vívɛ́ná tɔn kú wǔvɛ́ kpó winnyá kpó sín kú é ná ko vɛ́ n’i tawun. É ɖo wɛn ɖɔ nú Jehovah ma ko ba ná sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ǎ wɛ ɔ, é kún ná lɔn bónú Vǐ tɔn ná kú ó.

7. Ðɔ mɛ e xó Biblu ɖɔ bɔ Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ faa é ɖé lɛ́.

⁷ Kpɔ́ndéwú mɛ ɖěɖěe Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ faa lɛ́ é tɔn gěgé wɛ ɖo Biblu mɛ. (Efɛ́. 4:32) Mɛ̌ ka wá ayi mɛ nú we? A sixú ko flín axɔ́sú Manasée. Nya dǎkaxotɔ́ énɛ́ dó nǔ baɖabaɖa gěgé sin dó hu hwɛ dó Jehovah. É sɔ́ vodúnsinsɛn ɖ’ajo. É hu vǐ éɖésúnɔ tɔn lɛ́, bo sɔ́ yě dó sá vɔ̌ nú nǔmɛsɛn lɛ́. É tlɛ hun káká bo yi sɔ́ vodún ɖokpó sín bǒcyɔ́ ɖó tɛ́npli mímɛ́ Jehovah tɔn mɛ. É wú wɛ Biblu ɖɔ xó élɔ́ dó: ‘É nɔ fɔ́n, bo nɔ ɖo nǔ e ma nyɔ́ Jehovah nukúnmɛ ǎ é wa wɛ, bo dó dó xomɛsin xomɛ n’i.’ (2 Tan 33:2-7) Amɔ̌, ée Manasée lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo nǔgbó nǔgbó é ɔ, Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ ɛ faa. Mawu tlɛ lɛ́ wá sɔ́ ɛ ɖó axɔ́súzinkpo tɔn jí. (2 Tan 33:12, 13) A sixú ko lɛ́ flín axɔ́sú Davídi e hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n gěgé dó Jehovah é; hwɛ e é hu é ɖé lɛ́ wɛ nyí mɛsi e é ba é kpó mɛ e é hu é kpó. Amɔ̌, hwenu e Davídi lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo nǔgbó nǔgbó, bo yí hwɛ tɔn lɛ́ gbe é ɔ, Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ é lɔmɔ̌. (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14) Nǔgbó ɔ, mǐ sixú kú d’é jí ɖɔ Jehovah ɖo gbesisɔmɛ bo ná nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. Gɔ́ ná ɔ, lěe mǐ ná wá mɔ gbɔn é ɔ, ényí è sɔ́ nǔwúkpíkpé e é ɖó bo nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ é jlɛ́ dó gbɛtɔ́ lɛ́ tɔn wú ɔ, éyɛ́tɔn kpé we ǎ.

NǓWÚKPÍKPÉ E JEHOVAH ÐÓ BO NƆ SƆ́ HWƐ KƐ MƐ É KPÉ WE Ǎ

8. Hwɛɖɔtɔ́ e Jehovah nyí é kpé we ǎ. Nɛ̌ énɛ́ ka kúnkplá nǔwúkpíkpé e é ɖó bo nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ é gbɔn?

⁸ Jehovah wɛ nyí “hwɛɖɔtɔ́ gbɛ ɔ bǐ tɔn.” (Bǐb. 18:25) Hwɛɖɔtɔ́ ɖagbe ɖé ɖó ná tuun sɛ́n ganjí. É ka ɖo wɛn ɖɔ mɛ mɔ̌hun wɛ Jehovah nyí, ɖó é wɛ nyí Hwɛɖɔtɔ́ mǐtɔn, bo lɛ́ nyí Sɛ́ndótɔ́ mǐtɔn. (Eza. 33:22, nwt) Mɛ ɖěbǔ ɖe bo tuun nǔ ɖagbe kpó nǔ nyanya kpó lěe Jehovah tuun gbɔn é ǎ. Nǔ ɖěvo tɛ́ sín hudó hwɛɖɔtɔ́ ɖagbe ɖé ka ɖó? É ɖó ná kpé wú bo gbéjé kúnnuɖenú tawun tawun lɛ́ bǐ kpɔ́n cóbó ɖɔ hwɛ. Ðo ali énɛ́ nu ɔ, Jehovah ɖokpónɔ wɛ jɛxá bo ná nyí Hwɛɖɔtɔ́.

9. Ényí Jehovah wá gbeta ɔ kɔn bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé alǒ gbɔ ɔ, étɛ́ lɛ́ jí é ka nɔ zɔn dó?

⁹ Ényí hwɛɖiɖɔxó ɖěbǔ wá jɛ nukɔn Jehovah tɔn ɔ, hwelɛ́bǐnu wɛ é nɔ mɔ nukúnnú jɛ kúnnuɖenú lɛ́ bǐ wú ganjí; gbɛtɔ́ ɖěɖěe nɔ ɖɔ hwɛ lɛ́ é tɔn ka nyí mɔ̌ ǎ. (Bǐb. 18:20, 21; Ðɛh. 90:8) Nǔwúkpíkpé tɔn zɛ nǔ e gbɛtɔ́ lɛ́ nɔ mɔ, alǒ se lɛ́ é wú. É nɔ mɔ nǔ jɛ wú bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖɔ jijɔ gɔ́ nú nǔ ɖěvo e sín gǔ mɛ ɔ ɖu ɖo mɛjitɔ́ tɔn lɛ́ gɔ́n é, kplɔ́n e é yí é, fí e é nɔ nɔ é, káká jɛ lěe nǔ nɔ cí n’i é kpó lěe é ɖe gbɔn ɖo taglo mɛ é kpó jí wú wɛ nǔ e é nɔ wa lɛ́ é nɔ sín. Jehovah nɔ lɛ́ mɔ nǔ jɛ ayi mɛ. É nɔ mɔ nǔ jɛ nǔ e nɔ sísɛ́ mǐ mɛ ɖokpó ɖokpó bɔ mǐ nɔ wa nǔ é, linlin mǐtɔn lɛ́, kpó jlǒ mǐtɔn lɛ́ kpó wú bǐ mlɛ́mlɛ́. È sixú hwlá nǔ ɖěbǔ dó Jehovah ǎ. (Ebl. 4:13) Énɛ́ wú ɔ, ényí Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé hǔn, kúnnuɖenú lɛ́ bǐ wɛ é ɖó wú wɛ é wa mɔ̌.

10. Étɛ́wú mǐ ka sixú ɖɔ ɖɔ hwɛ e Jehovah nɔ ɖɔ lɛ́ é nɔ sɔgbe bo nɔ lɛ́ nyí hwɛ jlɔ́jlɔ́ hwebǐnu? (Sɛ́nflínmɛ 32:4)

¹⁰ Hwɛ e Jehovah nɔ ɖɔ lɛ́ é nɔ sɔgbe, bo nɔ lɛ́ nyí hwɛ jlɔ́jlɔ́ hwebǐnu. É nɔ ɖe mɛɖé ɖó vo ɖo mɛɖé mɛ gbeɖé ǎ. É nɔ zɔn dó nǔ élɔ́ lɛ́ wú gbeɖé dó sɔ́ hwɛ kɛ mɛ ǎ: lěe mɛ ɔ ɖe ɖo wěxo é, dɔkun e é jɛ é, mɛ nukúnɖéjí e é nyí é, alǒ nǔwúkpíkpé e é ɖó lɛ́ é. (1 Sam. 16:7; Ja. 2:1-4) Mɛɖé sixú gbídí kɔ nú Jehovah alǒ dó nǔ nu n’i ǎ. (2 Tan 19:7) Xomɛsin, alǒ lěe nǔ nɔ cí nú mɛ é nɔ wa nǔ dó gbeta e kɔn É nɔ wá lɛ́ é wú gbeɖé ǎ. (Tín. 34:7) É ɖo wɛn ɖɔ Jehovah wɛ nyí Hwɛɖɔtɔ́ ɖagbe hú gǎn ɔ, ɖó é nɔ mɔ nǔ jɛ nǔ e kúnkplá mǐ lɛ́ é kpó ninɔmɛ mǐtɔn kpó bǐ wú.—Xa Sɛ́nflínmɛ 32:4.

11. Ali tɛ́ nu hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn ma ka kpé we ǎ ɖe?

¹¹ Mɛ ɖěɖěe wlán Akpáxwé Biblu tɔn e è wlán dó Ebléegbe mɛ lɛ́ é yí gbe ɖɔ hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn kún kpé we ó. Ðo ninɔmɛ ɖé lɛ́ mɛ ɔ, yě zán xókwín Ebléegbe tɔn ɖé, bɔ wěma alɔdlɛ́ndónǔ tɔn ɖé ɖɔ xó élɔ́ d’é wú: “Lěe Mawu nɔ sɔ́ hwɛ kɛ hwɛhutɔ́ lɛ́ gbɔn é kɛ́ɖɛ́ wɛ è zán xókwín énɛ́ dó tínmɛ ná; è zán xókwín énɛ́ gbeɖé dó ɖɔ xó dó hwɛ e gbɛtɔ́ lɛ́ nɔ sɔ́ kɛ yěɖée bɔ é ɖó dogbó é wú ǎ.” Jehovah ɖokpónɔ wɛ ɖ’acɛ bo ná sɔ́ hwɛ kɛ hwɛhutɔ́ e lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gǔdo é bǐ mlɛ́mlɛ́. Ényí Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, étɛ́ mɛ é ka nɔ tɔ́n kɔ dó?

12-13. (a) Ényí Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé ɔ, étɛ́ sín vǐví mɛ ɔ ka nɔ ɖu? (b) Nɛ̌ do le e hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn nɔ hɛn wá lɛ́ é ka nɔ nɔ ayǐ sɔ?

¹² Ényí mǐ yí gbe ɖɔ Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, mǐ nɔ ɖu vǐví “fífá sín hwenu lɛ́” tɔn; fífá ayi mɛ tɔn kpó ayi mímɛ́ ɖé kpó ɖo “fífá sín hwenu lɛ́” ɔ mɛ. Gbɛtɔ́ sixú sɔ́ hwɛ mɔ̌hun kɛ mɛ ǎ; Jehovah ɖésúnɔ jɛ́n ná sɔ́ hwɛ mɔ̌hun kɛ mɛ. (Mɛ. 3:19, 20) Ényí Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, é nɔ lɛ́ bló bɔ xɔ́ntɔn e mǐ zun xá ɛ é nɔ lɛ́ jɛ ganjí, káká bɔ é nɔ cí ɖɔ mǐ kún hu hwɛ gbeɖé kpɔ́n ó ɖɔhun.

¹³ Ényí Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, é sɔ́ ná wá dó hwɛ mǐ, alǒ dɔn tó nú mǐ ɖěvo ɖó hwɛ énɛ́ e mǐ hu é wú gbeɖé ǎ. (Eza. 43:25; Jel. 31:34) “Lě do gbadahwe jí lín dó zǎnzǎnhwe jí sɔ ɔ,” mɔ̌ do wɛ Jehovah nɔ sɛ hwɛ mǐtɔn lɛ́ dó zɔ nú mǐ sɔ.b (Ðɛh. 103:12) Ényí mǐ lin tamɛ dó lěe hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn d’agba sɔ é jí ɔ, é nɔ su nukún mǐtɔn mɛ tawun, bɔ mǐ nɔ lɛ́ ɖó sísí n’i. (Ðɛh. 130:4) Amɔ̌, mɛ̌ mɛ̌ e ka sixú ɖu hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn énɛ́ sín le?

MƐ̌ MƐ̌ E JEHOVAH KA NÁ SƆ́ HWƐ KƐ?

14. Káká jɛ fí ɔ, étɛ́ lɛ́ mǐ ka kplɔ́n dó nǔ e wú Jehovah ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé, alǒ gbɔ é wú?

¹⁴ Mǐ kplɔ́n ɖɔ ényí Jehovah jló ná wá gbeta ɔ kɔn bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé ɔ, é kún nɔ zɔn dó lěe hwɛ ɔ syɛ́n sɔ é jí ó. Gɔ́ ná ɔ, mǐ lɛ́ kplɔ́n ɖɔ cóbónú Jehovah ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛɖé alǒ gbɔ ɔ, é nɔ zán nukúnnúmɔjɛnǔmɛ e é ɖó, ɖó é nyí Gbɛɖótɔ́ mǐtɔn, Sɛ́ndótɔ́ mǐtɔn bo lɛ́ nyí Hwɛɖɔtɔ́ mǐtɔn wú é. Nǔ tɛ́ lɛ́ Jehovah ka nɔ gbéjé kpɔ́n?

15. Sɔgbe xá Luki 12:47, 48 ɔ, ɖɔ nǔ e Jehovah nɔ gbéjé kpɔ́n lɛ́ é ɖokpó.

¹⁵ Nǔ e Jehovah nɔ kpɔ́n lɛ́ é ɖokpó wɛ nyí ɖɔ hwɛhutɔ́ ɔ ka tuun ɖɔ nǔ e émí wa é nylá a jí. Jezu ɖe énɛ́ xlɛ́ nyi wɛn ɖo Luki 12:47, 48 mɛ. (Xa.) Ényí mɛɖé lin ná wa nǔɖé, bo ka tuun fɛɛ ɖɔ nǔ ɔ kún nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ó, lobo wa hǔn, hwɛ syɛ́nsyɛ́n wɛ é hu. Jehovah sixú wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ émí kún ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛ mɔ̌hun ó. (Mak. 3:29; Jaan 9:41) É ɖo mɔ̌ có, mǐ ɖó ná yí gbe ɖɔ hweɖélɛ́nu ɔ mǐ nɔ tuun ɖɔ nǔɖé nylá cóbó ka nɔ wa. Nukúnɖíɖó ɖé ka ɖe nú mǐ ɖo ninɔmɛ mɔ̌hun mɛ a? Ganjí! Énɛ́ wɛ kplá mǐ wá nǔ ɖěvo e Jehovah nɔ gbéjé kpɔ́n é jí.

16. Étɛ́ ka nyí è ní lɛ́ kɔ sín hwɛ mɛtɔn lɛ́ gúdo? Nú mǐ ba ɖɔ Jehovah ní sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, étɛ́wú é ka ɖo tají ɖɔ mǐ ní wa mɔ̌?

¹⁶ Nǔ ɖěvo e Jehovah nɔ kpɔ́n é wɛ nyí ɖɔ hwɛhutɔ́ ɔ ka lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo nǔgbó nǔgbó a jí. Étɛ́ ka nyí tínmɛ è ní lɛ́ kɔ sín hwɛ mɛtɔn lɛ́ gúdo tɔn? È ní lɛ́ kɔ sín hwɛ mɛtɔn lɛ́ gúdo wɛ nyí “è ní húzú lěe è nɔ lin nǔ gbɔn é, nǔwalɔ mɛtɔn kpó nǔ e gbé nya wɛ è ɖe lɛ́ é kpó.” Ényí nǔ nyanya e mɛɖé wa lɛ́ é, alǒ nǔ ɖagbe e é ɖó ná wa, bo ma ka wa ǎ lɛ́ é vɛ́ n’i, bɔ é lɛ́ jɛ aluwɛ ɖaxó mɛ ɖó énɛ́ wú hǔn, énɛ́ xlɛ́ ɖɔ é lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo. Nǔ nyanya e mɛ e lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo é wa lɛ́ é kɛ́ɖɛ́ wɛ nɔ dɔn ɛ dó aluwɛ mɛ ǎ, loɔ, akpa e jɛ xɔ́ntɔn e é zun xá Jehovah é wú, b’ɛ zɔ́n bɔ é wa nǔ nyanya énɛ́ lɛ́ é lɔ nɔ dɔn ɛ dó aluwɛ mɛ. Flín ɖɔ axɔ́sú Manasée kpó Davídi kpó bǐ hu hwɛ syɛ́nsyɛ́n lɛ́, amɔ̌, Jehovah sɔ́ hwɛ kɛ yě, ɖó yě lɛ́ kɔ sín hwɛ yětɔn lɛ́ gúdo nǔgbó nǔgbó. (1 Axɔ́. 14:8) É ɖo wɛn, Jehovah ɖó ná mɔ kúnnuɖenú e xlɛ́ ɖɔ mɛɖé lɛ́ kɔ sín hwɛ tɔn lɛ́ gúdo é cóbó ná sɔ́ hwɛ kɛ ɛ. Amɔ̌, ali nyanya e mǐ mlɛ́ é, alǒ hwɛ e mǐ hu é vɛ́ nú mǐ kpowun ko kpé ǎ. Mǐ ɖó ná ɖo gbesisɔmɛ bá wa nǔ.c Énɛ́ wɛ kplá mǐ wá nǔ ɖěvo e Jehovah nɔ gbéjé kpɔ́n é jí.

17. Étɛ́ ka nyí hǔzúhúzú lɛ́ bíbló? Étɛ́wú énɛ́ ka ɖo tají? (Ezayíi 55:7)

¹⁷ Nǔ tají ɖěvo e Jehovah nɔ gbéjé kpɔ́n é wɛ nyí hǔzúhúzú e è bló é. Hǔzúhúzú bíbló sín tínmɛ wɛ nyí “è ní dó gǔdo fɔ.” Ðo xógbe ɖěvo mɛ ɔ, mɛ ɔ ɖó ná jó gbɛ nyanya e zán wɛ é ɖe é dó, bo jɛ nǔ wa jí lěe Jehovah ba gbɔn é. (Xa Ezayíi 55:7.) Mɛ ɔ ɖó ná húzú lěe é nɔ lin nǔ gbɔn é, énɛ́ ɔ, linlin e Jehovah nɔ ɖó dó nǔ lɛ́ wú é ná nɔ xlɛ́ ali i. (Hlɔ̌. 12:2; Efɛ́. 4:23) É ɖó ná kán ɖ’é jí bo ná ɖó lěe é nɔ lin nǔ, bo nɔ lɛ́ wa nǔ gbɔn ɖ’ayǐ bɔ é ma sɔgbe ǎ lɛ́ é te. (Koló. 3:7-10) É ɖo wɛn ɖɔ, nǔ e mǐ ɖi nú vɔ̌ e Klísu sá é wɛ nyí hwɛjijɔ tají e jí Jehovah nɔ zɔn dó dó sɔ́ hwɛ kɛ mǐ, bo nɔ lɛ́ lɛ mǐ wé sín hwɛ mǐtɔn lɛ́ mɛ é. Ényí Jehovah mɔ ɖɔ mǐ ɖo gǎn e wú mǐ kpé é bǐ dó wɛ bo ná húzú zǐnzán mǐtɔn ɔ, é ná zɔn dó vɔ̌sísá énɛ́ wú, dó sɔ́ hwɛ kɛ mǐ.—1 Jaan 1:7.

NƆ ÐEJI DÓ HWƐSƆ́KƐMƐ JEHOVAH TƆN WÚ

18. Étɛ́ lɛ́ mǐ ka gbéjé kpɔ́n dó hwɛsɔ́kɛmɛ Jehovah tɔn wú?

¹⁸ Mi nú mǐ ní sɛ sin xwe nú nǔ tají e jí mǐ ko ɖɔ xó dó wá yi é ɖé lɛ́ ɖo kléwún mɛ. É ɖo wɛn ɖɔ Jehovah wɛ nyí Hwɛsɔ́kɛmɛtɔ́ ɖaxó hú gǎn e ɖo wɛ̌kɛ́ ɔ mɛ é. Étɛ́ jí mǐ ka sixú zɔn dó dó ɖɔ mɔ̌? Nukɔntɔn, é nɔ ɖo gbesisɔmɛ hwebǐnu bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mɛ. Wegɔ́, é tuun nǔ bǐ dó mǐ wú. É tuun nǔ e kúnkplá mǐ lɛ́ é bǐ mlɛ́mlɛ́, bɔ é wɛ lɛ́ nyí mɛ e jɛxá hú gǎn bo ná ɖɔ ɖɔ mǐ lɛ́ kɔ sín hwɛ mǐtɔn lɛ́ gúdo nǔgbó nǔgbó alǒ gbɔ é. Atɔngɔ́, Jehovah nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mǐ bǐ mlɛ́mlɛ́, bɔ nú é sɔ́ hwɛ kɛ mǐ ɔ, é nɔ cí ɖɔ mǐ kún wa nǔ nyi do kpɔ́n ó ɖɔhun. Énɛ́ nɔ zɔ́n bɔ mǐ nɔ ɖó ayixa mímɛ́ ɖé, bɔ nǔ mǐtɔn nɔ lɛ́ nyɔ́ nukún tɔn mɛ.

19. Mǐ nyí hwɛhutɔ́, bo ná lɛ́ kpo ɖo nǔ wa nyi do wɛ có, aniwú mǐ ka sixú j’awǎ?

¹⁹ É ɖo wɛn ɖɔ, ényí hwɛhutɔ́ nyí wɛ jɛ́n mǐ kpo ɖe ɔ, mǐ ná kpo ɖo nǔ wa nyi do wɛ. Amɔ̌, nǔ e mǐ xa ɖo Étude perspicace des Écritures, Volume 2 mɛ, ɖo wěxwɛ 765 jí é sixú lɛ́ dó gbɔ nú mǐ; fínɛ́ ɖɔ: “Jehovah ɔ, nǔbláwǔkúnúmɛtɔ́ wɛ, bo lɛ́ tuun ɖɔ mɛsɛntɔ́ émítɔn lɛ́ kún ɖó gǎn ó. Énɛ́ wú ɔ, é byɔ́ ɖɔ yě ní nɔ ɖo wǔblá wɛ gbɛmɛ, ɖó yě nyí hwɛhutɔ́, bo nɔ wa nǔɖé lɛ́ nyi do wútu ǎ. (Ðɛh. 103:8-14; 130:3) Ényí yě ɖo nǔ e wú yě kpé é bǐ wa wɛ bo nɔ zán gbɛ lěe Mawu ba gbɔn é ɔ, yě sixú ɖó awǎjijɛ. (Filí. 4:4-6; 1 Jaan 3:19-22).” Xó énɛ́ lɛ́ dó gbɔ nú mɛ kpɔ́n!

20. Étɛ́ lɛ́ mǐ ka ná gbéjé kpɔ́n ɖo xóta e bɔ d’é wú é mɛ?

²⁰ É su nukún mǐtɔn mɛ ɖɔ ényí hwɛ e mǐ hu lɛ́ é vɛ́ nú mǐ nǔgbó nǔgbó ɔ, Jehovah ɖo gbesisɔmɛ bo ná sɔ́ hwɛ kɛ mǐ. Amɔ̌, nɛ̌ mǐ ka sixú nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ Jehovah ɖɔhun gbɔn? Ali tɛ́ lɛ́ nu mǐ ka nɔ sɔ́ hwɛ kɛ mɛ Jehovah ɖɔhun ɖe? Ali tɛ́ lɛ́ nu mǐ ma ka nɔ wa mɔ̌ ǎ ɖe? Étɛ́wú nukúnnú mimɔ jɛ vogbingbɔn énɛ́ mɛ ka ɖo tají? Xóta e bɔ d’é wú é ná ná xósin nǔkanbyɔ́ énɛ́ lɛ́ tɔn.