A ka “kplɔ́n” bɔ nǔ e a ɖó é nɔ kpé we a?

1. Étɛ́ ka nyí tínmɛ nǔ e è ɖó é ní kpé mɛ tɔn? Étɛ́ é ma ka nyí ǎ?

NǓ E a ɖó é ka nɔ kpé we a? Mɛ e nǔ e é ɖó é nɔ kpé è é nɔ ɖó awǎjijɛ kpó fífá kpó gbɔn ayi sísɔ́ ɖó nyɔ̌ná e mɔ wɛ é ɖe ɖo alɔnu din lɛ́ é jí gblamɛ. É nɔ ɖo akpɔ mɔ wɛ alǒ ɖo xomɛsin jí ɖó nǔ e é ma ɖó ǎ lɛ́ é wú ǎ. É ɖo mɔ̌ có, nǔ e è ɖó é ní kpé mɛ sín tínmɛ wɛ nyí ɖɔ è ní wɔn ya nú nǔ bǐ ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, é sɔgbe ɖɔ klisánwun ɖé ní dó gǎn bo vlɔ́n kan nú sinsɛnzɔ́ tɔn. (Hlɔ̌. 12:1; 1 Tim. 3:1) É ná bo nyí mɔ̌ ɔ, é nɔ kpo ɖo awǎjijɛ ɖó wɛ, ényí wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn e ɖó nukún wɛ é ɖe lɛ́ é ma tlɛ yá wǔ wá ɔ nɛ́.

2. Étɛ́wú nǔ e è ɖó é ma kpé mɛ ka nyí awǒvinú sɔmɔ̌?

² Tagba syɛ́nsyɛ́n gěgé wɛ nǔ e è ɖó é ma kpé mɛ sixú dɔn wá. Mɛ ɖěɖěe nǔ e yě ɖó é ma nɔ kpé yě gbeɖé ǎ lɛ́ é sixú nɔ wa azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n nú ganxixo mɔ̌kpán bá dó ɖó nǔ agbaza tɔn e sín hudó yě ma ɖó dandan ǎ lɛ́ é. É blá wǔ ɖɔ klisánwun ɖé lɛ́ tlɛ fin akwɛ́ kpó nǔ ɖěvo e nɔ jló yě lɛ́ é kpó. Yě sixú ko nɔ ɖɔ nǔ lěhun nú yěɖée: ‘Un jɛxá,’ ‘Un ɖo nukún ɖó wɛ din é ɔ, é lín,’ alǒ, ‘Un ná wá sú axɔ́ ɔ.’ Amɔ̌, é ná bo nyí nǔ ɖěbǔ wɛ bɔ è fin ɔ, é nɔ nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ ǎ, bo nɔ lɛ́ ɖe yɛ̌yi sín wǔtu tɔn. (Nǔx. 30:9) Awakanmɛ kú mɛ ɖěvo lɛ́ tawun ɖó wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn e ɖó nukún wɛ yě ɖe bo ma mɔ ǎ é wú káká bɔ yě jó Jexóva sinsɛn dó bǐ mlɛ́mlɛ́. (Ga. 6:9) Nɛ̌ mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn e sɔ́ éɖée jó n’i é ɖé tlɛ sixú lin ná wa nǔ mɔ̌hun gbɔn? Bóyá fí e xó ɔ ɖe é wɛ nyí ɖɔ nǔ e mɛ ɔ ɖó é sɔ́ nɔ kpé è ǎ.

3. Nǔgbó e ná mɛ gǎnjɛwú é tɛ́ Filípunu lɛ́ 4:11, 12 ka kplɔ́n mǐ?

³ Mǐ bǐ sixú tɛ́n kpɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é ná nɔ kpé mǐ. Mɛsɛ́dó Pɔ́lu wlán ɖɔ émí ‘kplɔ́n bɔ nǔ e émí ɖó é nɔ kpé émí, ényí émí ná bo ɖo ninɔmɛ ɖěbǔ mɛ ɔ nɛ́.’ (Xa Filípunu lɛ́ 4:11, 12.) Ganxó wɛ é ɖe hwenu e é wlán xó énɛ́ lɛ́ é. Nǔ ɖo mɔ̌ có, é ka kpo ɖo awǎjijɛ ɖó wɛ. É “kplɔ́n” bɔ nǔ e é ɖó é nɔ kpé è. Ényí mǐ ɖo gǎn dó wɛ bónú nǔ e mǐ ɖó é ná nɔ kpé mǐ ɔ, xó Pɔ́lu tɔn lɛ́ kpó nǔ e é mɔ kpɔ́n lɛ́ é kpó sixú ná mǐ gǎnjɛwú ɖɔ é sixú kpa mǐ. Mǐ ɖó ná ɖó nukún ɖɔ é ná bɔ wǔ bɔ nǔ e mǐ ɖó é ná kpé mǐ ɖo ninɔmɛ e mɛ mǐ ɖe é ǎ. É nyɔ́ wa ɔ, mǐ ɖó ná kplɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é ná nɔ kpé mǐ. Gbɔn nɛ̌ é? Mi nú mǐ ní ɖɔ xó dó jijɔ ɖěɖěe ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná kplɔ́n bɔ nǔ e mǐ ɖó é ná nɔ kpé mǐ lɛ́ é jí.

TƐ́N KPƆ́N BÓNÚ NǓ NÍ NƆ SU NUKÚN TOWE MƐ

4. Nɛ̌ nǔsumɛnukúnmɛ ɖiɖexlɛ́ ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ nǔ e mǐ ɖó é nɔ kpé mǐ gbɔn? (1 Tɛsaloníkinu lɛ́ 5:18)

⁴ Mɛ e nǔ nɔ su nukún tɔn mɛ é ɔ, nǔ e é ɖó é nɔ kpé è. (Xa 1 Tɛsaloníkinu lɛ́ 5:18.) Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ényí dandannú gbɛ mɛ tɔn e mǐ ɖó lɛ́ é nɔ su nukún mǐtɔn mɛ nǔgbó nǔgbó ɔ, ado sɔ́ nɔ hu mǐ zɛ xwé wú dó nǔ e ba ná ɖó wɛ mǐ ɖe bo ma ka ɖó ǎ lɛ́ é wú ǎ. Ényí mǐ nɔ lin tamɛ dó wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn e sín vǐví ɖu wɛ mǐ ɖe din lɛ́ é jí kpó nǔsumɛnukúnmɛ kpó ɔ, mǐ ná sɔ́ ayi ɖó nǔ e wú mǐ kpé é bǐ wiwa ɖo azɔ̌ énɛ́ lɛ́ mɛ jí, b’ɛ ná nyí wǔjɔmɛzɔ́ yɔ̌yɔ́ ɖé mimɔ wɛ ná gbo vɛ̌ mǐ ǎ. Yǎyá wú wɛ Mawuxówéma ɔ dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú mǐ ɖɔ mǐ ní nɔ dó kú nú Jexóva ɖo ɖɛ mǐtɔn lɛ́ mɛ ǎ! Nǔsumɛnukúnmɛ ɖiɖexlɛ́ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ nɔ ɖó “fífá Mawu tɔn e zɛ nukúnnúmɔjɛnǔmɛ bǐ wú é.”—Filí. 4:6, 7.

5. Hwɛjijɔ tɛ́ lɛ́ wú Izlayɛ́li ví lɛ́ ka ɖó ná ko ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́? (Kpɔ́n ɖiɖe ɔ lɔmɔ̌.)

⁵ Lin tamɛ dó nǔ e jɛ dó Izlayɛ́li ví lɛ́ jí é wú. Ðo ninɔmɛ gěgé mɛ ɔ, yě húnhún nǔ ɖɔ dó Jexóva jí ɖɔ émí jɛ do nǔ e émí ko nɔ ɖu ɖo Ejípu lɛ́ é tɔn. (Kɛ́n. 11:4-6) È ná ɖɔ xójɔxó ɔ, gbɛ ninɔ ɖo gbětótló ɔ mɛ d’ayihún ǎ. Étɛ́ ka ná ko d’alɔ yě bɔ nǔ e yě ɖó é ná kpé yě? Yě ɖó ná ko lin tamɛ dó nǔ e Jexóva ko wa nú yě lɛ́ é jí kpó nǔsumɛnukúnmɛ kpó. Hwenu e è hɛn gbɔ̌gúngún kangúngún yětɔn kannumɔ ɖɔhun ɖo Ejípu é ɔ, Jexóva sɔ́ awě wǒ dó xo mɛ e sɔ́ yě dó ɖó kannumɔ lɛ́ é. Hwenu e Izlayɛ́li ví lɛ́ gosín Ejípu é ɔ, yě “vɔ Ejípunu lɛ́” sín kpatágan, siká kpó avɔ kpó. (Tín. 12:35, 36) Hwenu e è nya Izlayɛ́li ví lɛ́ káká bo yi súbɔ́ yě ɖo Xu vɔvɔ ɔ kɔn é ɔ, Jexóva bló nǔjíwǔ bo má xu ɔ ɖó we. Gɔ́ ná ɔ, hwenu e yě ɖo gbětótló ɔ mɛ bo ɖo yiyi wɛ é ɔ, é nɔ ná mǎna yě gbe bǐ gbe. Bɔ fítɛ́ xó ɔ ka ɖe lo? Nǔ e Izlayɛ́li ví lɛ́ ɖó é kpé yě ǎ; é ka nyí ɖɔ nǔɖuɖu e sín hudó yě ɖó é wɛ yě ba kpo ǎ, loɔ, nǔ e yě ko ɖó é wɛ ma su nukún yětɔn mɛ ǎ.

6. Ali tɛ́ lɛ́ nu mɔ̌ mǐ ka sixú tɛ́n kpɔ́n bo nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́ ɖe?

⁶ Bɔ nɛ̌ a ka sixú tɛ́n kpɔ́n bo ná nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́ gbɔn lo? Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, nɔ ba hwenu gbe bǐ gbe bo nɔ lin tamɛ dó nǔ ɖaaɖagbe e sín vǐví a nɔ ɖu lɛ́ é jí. A tlɛ hɛn ɔ, a ná wlán nǔ ɖěɖěe su nukún towe mɛ lɛ́ é we alǒ atɔn ɖ’ayǐ. (Gbɛ. 3:22, 23) Wegɔ́, nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́. Nɔ ɖe afɔ nukɔntɔn ɔ bo nɔ dó kú nú mɛ ɖěvo lɛ́ ɖó nǔ e yě wa nú we é wú. Hú gǎn bǐ ɔ, nɔ dó kú nú Jexóva hwɛhwɛ. (Ðɛh. 75:2) Atɔngɔ́, nǔ mɛ e a ná sɔ́ dó ɖó xɔ́ntɔn vívɛ́ towe lɛ́ é ní nyí mɛ e nǔ nɔ su nukún yětɔn mɛ lɛ́ é. Nǔsumɛnukúnmɛ ɔ, azɔn e è nɔ sɔ́ é ɖɔhun wɛ é cí, nǔ ɖokpó ɔ wɛ nǔ ma su mɛ nukúnmɛ lɔ nyí. (Sɛ́n. 1:26-28; 2 Tim. 3:1, 2, 5) Ényí mǐ nɔ sɔ́ ayi ɖó nǔsumɛnukúnmɛ ɖiɖexlɛ́ jí ɔ, é ná ɖibla zɔ́n bɔ akpɔ sɔ́ ná nɔ ɖó mǐ zɛ xwé wú ǎ.

7. Nɛ̌ Aci ka tɛ́n kpɔ́n bo nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́ gbɔn? Étɛ́ é ka ná?

⁷ Lin tamɛ dó nǔ e jɛ dó Aci e nɔ nɔ Indonésie é jí é wú. É ɖɔ: “Ðo jɛmɛjí Covid-19 hwenu ɔ, un jɛ ninɔmɛ ce sɔ́ jlɛ́ dó nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ ce lɛ́ tɔn wú jí. Wǎgbɔ tɔn ɔ, nǔ sɔ́ nɔ su nukún ce mɛ ǎ.” (Ga. 6:4) Étɛ́ ka d’alɔ ɛ b’ɛ húzú linlin tɔn? Aci ɖɔ: “Un jɛ nyɔ̌ná e un nɔ mɔ gbe bǐ gbe lɛ́ é sín kɛ́n sɔ́ jí, bo nɔ lin tamɛ dó nǔ ɖagbe tootóbú e un mɔ ɖó un ɖo tutoblónúnǔ Mawu tɔn mɛ wú lɛ́ é jí. Énɛ́ gúdo ɔ, un ɖe nǔsumɛnukúnmɛ ce xlɛ́ Jexóva. Wǎgbɔ tɔn ɔ, nǔ e un ɖó é nɔ kpé mì nǔgbó nǔgbó.” Ényí linlin masɔgbe lɛ́ ɖo ɖǐɖí bú we wɛ ɔ, a ka sixú ɖe afɔ mɔ̌hun lɛ́ bɔ nǔ ná lɛ́ jɛ nukún towe mɛ su jí a?

SƆ́ AYI ÐÓ FÍ ÐOKPÓ BO NƆ LƐ́ SƆ́ HWIÐÉE HWE

8. Fɛ́ca tɛ́ mɛ Baalúki ka jɛ?

⁸ Baalúki e nyí wěgbójínɔtɔ́ gbeyíɖɔ Jelemíi tɔn é jɛ fɛ́ca ɖé mɛ nú hwenu ɖé. È sɔ́ azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n ɖé dó así nú Baalúki, énɛ́ wɛ nyí ɖɔ é ná d’alɔ Jelemíi hwenu e é ɖo wɛn syɛ́nsyɛ́n ɖé dó akɔta e nǔ ma nɔ su nukún tɔn mɛ ǎ é ɖé wɛ é. É wá jɛ hweɖénu bɔ Baalúki sín ayi sɔ́ nɔ fí ɖokpó ǎ. É sɔ́ sɔ́ ayi ɖó nǔ e Jexóva ba ɖɔ é ní wa é jí ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é cí ɖɔ é jɛ tamɛ lin dó éɖésúnɔ kpó nǔ e é ba ná wa é kpó jí zɛ xwé wú jí. Jexóva gbɔn Jelemíi jí bo ɖɔ nú Baalúki ɖɔ: “A . . . ɖo nukúnkɛn dó wɛ. Ma blɛ́ hwiɖée ó.” (Jel. 45:3-5) Ðo xógbe ɖěvo mɛ ɔ, nǔ lěhun ɖɔ n’i wɛ é ɖe: “Ninɔmɛ e mɛ a ɖe din é ní nyɔ́ nú we.” Baalúki yí gbe nú nǔgbɛ́númɛ ɔ, bɔ nǔ tɔn kpo ɖo Jexóva nukúnmɛ nyɔ́ wɛ.

9. Sɔgbe xá 1 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 4:6, 7 ɔ, étɛ́ mɛɖéesɔ́hwe ka nɔ sísɛ́ mǐ bɔ mǐ nɔ yí gbe ná? (Kpɔ́n ɖiɖe lɛ́ lɔmɔ̌.)

⁹ Hweɖélɛ́nu ɔ, klisánwun ɖé sixú mɔ ɖɔ émí jɛxá wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn ɖé lɛ́. É sixú kpé nǔ wú tawun, nɔ wa azɔ̌ syɛ́nsyɛ́n ɖésú alǒ mɔ nǔ gěgé kpɔ́n, alǒ vlafo ɔ, é ɖó nǔ atɔn énɛ́ lɛ́ bǐ. É ɖo mɔ̌ có, mɛ ɖěvo lɛ́ sixú mɔ wǔjɔmɛzɔ́ e ba wɛ é ɖe vɛ́návɛ́ná é. Étɛ́ ka sixú d’alɔ ɛ bɔ xomɛ ma ná sin i ǎ? É hɛn ɔ, é ná lin tamɛ dó nǔ e Pɔ́lu wlán b’ɛ ɖo 1 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 4:6, 7 mɛ é jí. (Xa.) Wǔjɔmɛzɔ́ ɖěbǔ e mǐ ɖó é kpó nǔwúkpíkpé ɖěbǔ e mǐ ɖó é kpó ɔ, Jexóva gɔ́n wɛ é gosín. Mǐ hú gǎn mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ zɔ́n bɔ Jexóva ná nǔ énɛ́ lɛ́ mǐ ǎ. Fɛ́nú Jexóva tɔn sín xlɛ̌ wɛ nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ nyí.—Hlɔ̌. 12:3, 6; Efɛ́. 2:8, 9.

10. Nɛ̌ mǐ ka sixú tɛ́n kpɔ́n bo ná nɔ sɔ́ mǐɖée hwe gbɔn?

¹⁰ Ényí mǐ nɔ lin tamɛ dó kpɔ́ndéwú e Jezu sɔ́ ɖ’ayǐ nú mǐ é jí dó nǔjɔnǔ mɛ ɔ, mǐ hɛn ɔ, mǐ ná tɛ́n kpɔ́n bo ɖó mɛɖéesɔ́hwe. Lin tamɛ dó nǔ e jɛ ɖo zǎn e mɛ Jezu klɔ́ afɔ nú mɛsɛ́dó tɔn lɛ́ é jí. Mɛsɛ́dó Jaan wlán ɖɔ: “Jezu tuun [1] ɖɔ Tɔ́ ɔ ko sɔ́ nǔ lɛ́ bǐ dó alɔ mɛ nú émí, bɔ [2] émí gosín Mawu gɔ́n, bo [3] lɛ́ xweyǐgbe Mawu gɔ́n wútu ɔ, . . . [é] jɛ afɔ klɔ́ nú ahwanvú lɛ́ jí.” (Jaan 13:3-5) Jezu hɛn ɔ, é ná ko lin ɖɔ émí lɛ́ wɛ è ɖó ná klɔ́ afɔ ná. Amɔ̌, ɖo gbɛzán tɔn ayǐkúngban jí tɔn hwenu ɔ, é lin gbeɖé ɖɔ dɔkunnɔgbɛ zínzán kpó vivogbɛ zínzán kpó wɛ jɛxá émí ǎ. (Luk. 9:58) Jezu nɔ sɔ́ éɖée hwe, bɔ nǔ e é ɖó é nɔ kpé è. Kpɔ́ndéwú e nǔ bǐ vɔ ɖ’é wú é wɛ é sɔ́ ɖ’ayǐ nú mǐ.—Jaan 13:15.

11. Nɛ̌ mɛɖéesɔ́hwe ka d’alɔ Dennis bɔ nǔ e é ɖó é nɔ kpé è gbɔn?

¹¹ Dennis e gosín Pays-Bas é tɛ́n kpɔ́n bá xwedó kpɔ́ndéwú mɛɖéesɔ́hwe tɔn Jezu tɔn, amɔ̌, é fá bo fá ǎ. É ɖɔ: “Hweɖélɛ́nu ɔ, linlin goyíyí alǒ nǔ e è ɖó é ma kpé mɛ tɔn nɔ su ɖo ayi ce mɛ, ɖi hwenu e mɛɖé mɔ wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn ɖé é. Ényí nǔ mɔ̌hun jɛ ɔ, un nɔ kplɔ́n xóta e ɖɔ xó dó mɛɖéesɔ́hwe wú lɛ́ é. Un ɖó wuntun wěmafɔ e ɖɔ xó dó mɛɖéesɔ́hwe wú é ɖé lɛ́ ɖo JW Library^® mɛ, bo ná dó sixú yá wǔ mɔ yě bo lɛ́ vɔ́ yě xa. Un lɛ́ yí xóɖiɖɔ e ɖɔ xó dó mɛɖéesɔ́hwe wú é ɖé lɛ́ dó alǒkan ce jí bo nɔ ɖótó yě hwɛhwɛ.a Un kplɔ́n ɖɔ azɔ̌ e mǐ nɔ wa lɛ́ é bǐ ɔ, é kún nyí bo ná dó xɔ susu nú mǐɖée wú wɛ ɔ, loɔ, bo ná dó xɔ susu nú Jexóva wú wɛ. Mǐ bǐ wɛ nɔ jɔ fún dó nǔ e wa wɛ Jexóva ɖe é mɛ.” Ényí ninɔmɛ e mɛ a ɖe é ma sɔ́ ɖo nukún towe mɛ nyɔ́ wɛ ǎ hǔn, tɛ́n kpɔ́n bo nɔ sɔ́ hwiɖée hwe. Énɛ́ ná ná hlɔ̌nhlɔ́n xɔ́ntɔn e a zun xá Jexóva é, bo ná d’alɔ we bɔ nǔ e a ɖó é ná nɔ kpé we.—Ja. 4:6, 8.

NƆ LIN TAMƐ DÓ NUKÚNÐÍÐÓ TOWE JÍ

12. Nukúnɖíɖó sɔgúdo tɔn tɛ́ ka nɔ d’alɔ mǐ bɔ nǔ e mǐ ɖó é nɔ kpé mǐ? (Ezayíi 65:21-25)

¹² Ényí mǐ sɔ́ ayi ɖó nukúnɖíɖó ɖaaɖagbe e ɖo te kpɔ́n mǐ é jí ɔ, nǔ e mǐ ɖó é nɔ kpé mǐ hú gǎn. Xó ɖěɖěe Jexóva sɔ́ d’ayi mɛ nú gbeyíɖɔ Ezayíi bɔ é wlán lɛ́ é ɖe lě do gbɛ sixú vɛ́ wǔ sɔ ɖo égbé é xlɛ́, bo lɛ́ ná mǐ gǎnjɛwú ɖɔ Jexóva ná ɖe wǔvɛ́ énɛ́ lɛ́ síin. (Xa Ezayíi 65:21-25.) Mǐ ná ɖó xwé ɖaaɖagbe e mɛ mǐ ná nɔ ayijayǐ mɛ ɖe lɛ́ é. Mǐ ná ɖó azɔ̌ e jɛmɛ nú mɛ lɛ́ é, bo ná nɔ lɛ́ ɖu nǔɖuɖu víví hunsin ɖagbe tɔn lɛ́. Ado sɔ́ ná hu mǐ dó nǔ e ná wa nǔ dó mǐɖésúnɔ alǒ vǐ mǐtɔn lɛ́ wú lɛ́ é ɖě wú gbeɖé ǎ. (Eza. 32:17, 18; Ezek. 34:25) Sɔgúdo ɖaaɖagbe ɖé wɛ ɖo te kpɔ́n mǐ, bo lɛ́ ɖó jiɖe.

13. Ninɔmɛ tɛ́ lɛ́ mɛ é ka sixú byɔ́ ɖɔ mǐ ní sɔ́ ayi ɖó nukúnɖíɖó mǐtɔn jí tawun ɖe?

¹³ Mǐ ɖó ná sɔ́ ayi ɖó nukúnɖíɖó mǐtɔn jí din tawun hú ɖ’ayǐ tɔn. Étɛ́wú? Ðó “azǎn gǔdo gúdo tɔn lɛ́” mɛ nɔ gbɛ ɖe wɛ mǐ ɖe bɔ mǐ bǐ wɛ ɖó tagba e vɛ́ wǔ bɔ “è ná ɖí xwi xá lɛ́ é.” (2 Tim. 3:1) Gbe bǐ gbe wɛ Jexóva nɔ d’alɔ mǐ bónú mǐ ná dɛ gbɔn nǔ élɔ́ lɛ́ e sín hudó mǐ ɖó lɛ́ é wiwa nú mǐ gblamɛ: é nɔ xlɛ́ ali mǐ, nɔ ná hlɔ̌nhlɔ́n mǐ, bo nɔ lɛ́ nɔ gǔdo nú mǐ. (Ðɛh. 145:14) Gɔ́ ná ɔ, nukúnɖíɖó klisánwun tɔn mǐtɔn sixú hɛn mǐ ɖó te ɖo hwenu vɛ́ wǔ lɛ́ mɛ. Bóyá kan xixo bónú xwédo towe ná mɔ nǔ e sín hudó é ɖó ɖo agbaza lixo lɛ́ é ɖo fífá dó we wɛ ǎ. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ka ɖe ɖɔ a ná fɔ́n bo ná ɖo kan klé wɛ hwebǐnu cóbó ná nɔ mɔ dandannú gbɛ mɛ tɔn lɛ́ a? Ðěbǔ lɔ ǎ! Jexóva ko dó akpá ɖɔ émí ná ná we nǔ e sín hudó a ɖó é, bo tlɛ ná wa nǔ hú mɔ̌ flaflá tɔn ɖo palaɖísi mɛ. (Ðɛh. 9:19; 72:12-14) Bóyá a ɖo xwi ɖí xá wǔvɛ́ syɛ́nsyɛ́n, linkpɔ́nzɔn alǒ azɔn syɛ́nsyɛ́n ɖěvo lɛ́ wɛ. Xlɛ́xlɛ́ wɛ énɛ́ ka ɖe ɖɔ lěe gbɛ towe xó ná nyí gbɔn é jɛ́n ko nɛ́ bɔ nukúnɖíɖó ɖěbǔ kún sɔ́ ɖe nú we ó a? Ðěbǔ lɔ ǎ. Azɔn kpó kú kpó ná tíin ɖo gbɛ yɔ̌yɔ́ Mawu tɔn mɛ ǎ. (Nǔɖe. 21:3, 4) Nukúnɖíɖó énɛ́ nɔ d’alɔ mǐ bɔ mǐ sɔ́ nɔ ɖo xomɛsin jí alǒ ɖo akpɔ mɔ wɛ ɖó ninɔmɛ e mɛ mǐ ɖe din é wú ǎ. Ényí mǐ ɖo xɔxɔ nǔagɔwaxámɛ alǒ kú tɔn se wɛ, kabǐ ɖo didɛ wɛ ɖo azɔn alǒ wǔvɛ́ alɔkpa ɖěvo ɖěbǔ nu ɔ, mǐ sixú kpo ɖo awǎjijɛ ɖó wɛ. Aniwú? Ðó wǔvɛ́ e mɔ wɛ mǐ ɖe din lɛ́ é ná bo tlɛ syɛ́n gbɔn ɖěbǔ ɔ, mǐ tuun ɖɔ wǔvɛ́ mǐtɔn lɛ́ ɔ, “hwenu kpɛɖé” tɔn wɛ yě nyí, bɔ gbɛ yɔ̌yɔ́ ɔ ná zɔ́n bɔ mǐ ná jɛ mǐɖée sí bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖo malínmálín mɛ.—2 Kɔ. 4:17, 18.

14. Nɛ̌ mǐ ka sixú ná hlɔ̌nhlɔ́n nukúnɖíɖó mǐtɔn gbɔn?

¹⁴ Ðó nukúnɖíɖó ɖo tají cóbɔ nǔ e mǐ ɖó é ná kpé mǐ wútu ɔ, nɛ̌ mǐ ka sixú nɔ ná ɛ hlɔ̌nhlɔ́n gbɔn? Lěe é sixú byɔ́ ɖɔ mɛɖé ní cyɔ́n cíci cóbó mɔ nǔ sɛ́dó zɔ ganjí gbɔn é ɔ, é sixú byɔ́ ɖɔ mǐ ní ɖe afɔ tawun tawun ɖé lɛ́ dó ná hlɔ̌nhlɔ́n nukúnɖíɖó mǐtɔn, énɛ́ ɔ, mǐ sixú mɔ palaɖísi sɔgúdo tɔn ɔ sɛ́dó ganjí. Ényí linkpɔ́n vun blá mǐ dó akwɛ́zínzán mǐtɔn wú ɔ, mǐ sixú dó nukún lěe gbɛ mǐtɔn ná cí hwenu e akwɛ́, axɔ́ kpó zɛ̌nzɛ̌n ma nɔ ɖo akwɛ́ linu kpó ma sɔ́ ná tíin ǎ é mɛ kpɔ́n. Ényí ado nɔ hu mǐ dó wǔjɔmɛzɔ́ sinsɛnzɔ́ tɔn e mǐ ma ko ɖó ǎ lɛ́ é wú ɔ, mǐ sixú dó nukún lěe adohu adohu mɔ̌hun lɛ́ ma sɔ́ ná hwɛ́n nǔɖé hwenu e mǐ ná ko húzú mɛ maɖóblɔ̌ bo ná ko sɛn Jexóva nú xwe afatɔ́n mɔ̌kpán é sɔ é ǎ é mɛ kpɔ́n. (1 Tim. 6:19) Ðo bǐbɛ́mɛ ɔ, mǐ sixú mɔ ɖɔ é vɛ́ wǔ bɔ ado ná gɔn mǐ hú dó égbé wú bɔ mǐ ná lin tamɛ dó sɔgúdo jí. Amɔ̌, ényí hwenu ɖo yiyi wɛ ɔ, tamɛ linlin dó sɔgúdo ɖaaɖagbe e sín akpá Jexóva dó nú mǐ é jí sixú bɔ wǔ nú mǐ hú gǎn.

15. Étɛ́ nǔ e Christa ɖɔ é ka kplɔ́n we?

¹⁵ Lin tamɛ dó lěe nukúnɖíɖó d’alɔ Christa e wlí alɔ xá Dennis e xó mǐ ɖɔ wá yi é gbɔn é jí. É ɖɔ: “Un ɖo xúzɔn e fɔ́n bo ɖo jijɛjí wɛ é ɖé jɛ wɛ bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ un nɔ zán afɔtɔ́nɔ lɛ́ sín kɛkɛ́ví, bo nɔ lɛ́ ɖibla zán kéze ɔ bǐ ɖo zan jí. Gbe bǐ gbe wɛ un nɔ ɖo wǔvɛ́ se wɛ. Dotóo ce ɖɔ nú mì agaɖanu din ɖɔ azɔn ɔ kún sɔ́ sixú kpɔ́n te ó. Amɔ̌, tlóló ɔ, un lin nǔ gbɔn lě: ‘Ali vo nu mɔ sɔgúdo sɛ́dó gbɔn wɛ éyɛ́ ɖe.’ Un sɔ́ ayi ɖó nukúnɖíɖó ce jí, bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ un ɖó fífá ayi mɛ tɔn. Égbé ɔ, é sixú byɔ́ ɖɔ má dɛ ɖo gbɛ ninɔ ɖo gbɛ élɔ́ mɛ nu, amɔ̌, un ná ɖu gbɛ yɔ̌yɔ́ ɔ sín vǐví bǐ mlɛ́mlɛ́!”

“NǓÐÉ NƆ HWEDÓ MƐ E NƆ ÐÓ SÍSÍ N’I LƐ́ Ǎ”

16. Étɛ́wú axɔ́sú Davídi ka sixú wlán ɖɔ mɛ e nɔ ɖó sísí nú Jexóva lɛ́ é ɔ, ‘nǔɖé kún nɔ hwedó’ yě ó?

¹⁶ Ényí nǔ e mǐ ɖó é ná bo tlɛ nɔ kpé mǐ ɔ, mǐ ná kpo ɖo wǔvɛ́ lɛ́ mɔ wɛ. É hwe bǐ ɔ, axɔ́sú Davídi sín vǐ atɔn wɛ kú bɔ é se wǔvɛ́ yětɔn. È dó hwɛ agɔ ɛ, flú i, bɔ é lɛ́ hɔn gbɔn gbějá gbějá nú xwe mɔ̌kpán. Amɔ̌, é ɖo didɛ wɛ ɖo tagba syɛ́nsyɛ́n ɖé nu cóbó ka ɖɔ dó Jexóva wú ɖɔ: “Nǔɖé nɔ hwedó mɛ e nɔ ɖó sísí n’i lɛ́ ǎ.” (Ðɛh. 34:10, 11) Étɛ́wú é ka sixú ɖɔ mɔ̌? Ðó mǐ mɛ e nyí mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ é nɔ ɖó nukún ɖɔ tagba ní hán ɖo gbɛzán mǐtɔn mɛ ǎ có, mǐ ka nɔ kú d’é jí ɖɔ mǐ kún ná jɛ nǔ e sín hudó mǐ ɖó nǔgbó nǔgbó lɛ́ é sín do gbeɖé ó. (Ðɛh. 145:16) Mǐ sixú ɖeji ɖɔ Jexóva ná nɔ gǔdo nú mǐ ɖo wǔvɛ́ mǐtɔn lɛ́ bǐ mɛ. Nǔ e mǐ ɖó é hɛn ɔ, é ná kpé mǐ.

17. Étɛ́wú a ka kán ɖ’é jí bo ná kplɔ́n nǔ e nǔ e è ɖó é ní kpé mɛ nyí é?

¹⁷ Jexóva ba ɖɔ nǔ e a ɖó é ní kpé we. (Ðɛh. 131:1, 2) Énɛ́ wú ɔ, tɛ́n kpɔ́n bo kplɔ́n nǔ e nǔ e è ɖó é ní kpé mɛ nyí é. Ényí a dó gǎn syɛ́nsyɛ́n bo nɔ ɖe nǔsumɛnukúnmɛ xlɛ́, sɔ́ ayi towe ɖó fí ɖokpó bo nɔ lɛ́ sɔ́ hwiɖée hwe, lobo ná hlɔ̌nhlɔ́n nukúnɖíɖó towe ɔ, a ná kpé wú bo ná ɖɔ: “Un ko kplɔ́n bɔ nǔ e un ɖó é nɔ kpé mì.”—Filí. 4:11.