Nú Un Ma Nyí Mɛɖé Mɛ Ǎ ɔ ka Lo?

“A sixu gbɔn vo nú mɛ bǐ ǎ, má nyí mɔ̌ ǎ ɔ, a na ɖó xɔ́ntɔn ǎ, gbɛ̀ towe na nyita fí ɖé ǎ, sɔgudo towe ka na lɛ́ ɖó nu ǎ. Mɛɖé na kpɔ́n jɛ towe jí ǎ, bɔ a na lɛ́ zun hwiɖokpo.”—Carl.

Sin dó xó jí wɛ à? Bɔya. Amɔ̌, mɛɖé lɛ sixu wà nǔ ɖebǔ bá dó nyi alɔ nú xó e Carl ɖɔ é. Hwɛ ka lo? Xóta elɔ na d’alɔ we bɔ a na tuùn lee a na zun xɔ́ntɔn ganji gbɔn é.

• Etɛwu mɛ lɛ ka nɔ tɛ́n kpɔ́n bo na nyí mɛ mɛ?

• Nǔ e a ɖó na tuùn é

• Nǔ e gbɛ̌ towe lɛ nɔ ɖɔ é

Etɛwu mɛ lɛ ka nɔ tɛ́n kpɔ́n bo na nyí mɛ mɛ?

• Ye ba ɖɔ è ni wɔn ya nú emi ǎ. “Un mɔ fɔtóo gbɛ̌ta ɖé tɔn lɛ ɖò tɛn Ɛntɛnɛti tɔn e jí è nɔ zun xɔ́ntɔn ɖè é ɖé jí, bɔ ye tɔ́n bo wà nǔɖe lɛ ɖó kpɔ́, bo ka ylɔ́ mì ǎ. Enɛ zɔ́n bɔ un kan nǔ e kú jɛ cɛ mɛ é byɔ nyiɖée, un flú bǐ, bo wá mɔ kpowun ɖɔ ye kún yí wǎn nú mì ó, alǒ, ye kún ba xó ce ó.”—Natalie.

  LIN TAMƐ D’EWU: Gbɛ̌ta ɖé ka wɔn ya nú we kpɔ́n à? A ka wà nǔɖe bonu ye na lɛ́ yí we dó gbɛ̌ta ɔ mɛ à?

• Ye ba na gbɔn vo nú mɛ ɖevo lɛ ǎ. “Mɛjitɔ́ ce lɛ lɔn nú un ɖó alokan ǎ. Nú hagbɛ̌ lɛ byɔ animɛlóo ce bonu un ɖɔ nú ye ɖɔ un kún ɖó alokan ó ɔ, ye nɔ ɖɔ: ‘Etɛ? Hwɛ xóxó enɛ à? Xwè nabi a ɖó?’ Ee un ɖɔ nú ye ɖɔ xwè 13 wɛ un ɖó é ɔ, ye ko nǔvɔnɔ ce.”—Mary.

  LIN TAMƐ D’EWU: Dogbó tɛ mɛjitɔ́ towe lɛ ka ɖó nú we bɔ a mɔ ɖɔ emi gbɔn vo nú mɛ ɖevo lɛ? Nɛ̌ a ka nɔ wà nǔ gbɔn dó dogbó enɛ wu?

• Ye ba ɖɔ è ni ba nǔɖɔ emi ǎ. “Azɔ̌mɛvígbɛ́ ce lɛ nɔ ba mɛ ɖěɖee nǔwiwa yetɔn lɛ, xóɖiɖɔ yetɔn lɛ alǒ sinsɛn-biblo yetɔn tlɛ gbɔn vo lɛ é sín xó ǎ. Enyi a ma nyí mɛɖé mɛ ǎ ɔ, mɛ gegě na ɖ’ayi wu, bo na mɔ ɖɔ emi sixu ba xó we.”—Olivia.

  LIN TAMƐ D’EWU: Ðó a ma nyí mɛɖé mɛ ǎ wutu ɔ, è ko xò daka wǔ towe kpɔ́n à? Nɛ̌ a ka wà nǔ gbɔn ɖò ninɔmɛ ɔ mɛ?

• Ye ba ɖɔ xɔ́ntɔn yetɔn lɛ ni jó ye dó ǎ. “Un tɛ́n kpɔ́n bo nɔ huzu nyiɖée sɔgbe xá gbɛ̌ta ɖebǔ e mɛ un ɖè é. Un nɔ ɖɔ xó mɛ ɖě lɛ ɖɔhun kpowun. Un nɔ ko nǔ hwenu e nǔɖe ma tlɛ hwɛ́n ǎ é. Un tlɛ nɔ gɔ́ nú hagbɛ̌ lɛ hwenu e ye ɖò mɛɖé ko wɛ é, un ka nɔ tuùn ganji ɖɔ é na vɛ́ nú mɛ ɔ.”—Rachel.

  LIN TAMƐ D’EWU: Lè tɛ ka ɖò gbɛ̌ towe lɛ ni yí wǎn nú we mɛ? A ko huzu mɛ alɔkpa e a nyí é ba dó nyí mɛ ɖò ye gɔ́n kpɔ́n à?

Nǔ e a ɖó na tuùn é

• Nǔ wà mɛ ɖevo lɛ ɖɔhun, bá dó nyí mɛ ɖò ye gɔ́n kpowun sixu zɔ́n bɔ ye na gbɛ́ wǎn nú we. Etɛwu? Ðó ye nɔ mɔ hwɛhwɛ ɖɔ nǔ vlɛ́ wɛ hwi ɖè. Brian e ɖó xwè 20 é ɖɔ: “Nú un ɖò yɛ wà wɛ ɔ, un nɔ nyí mɛ ɖò azɔ̌mɛvígbɛ́ ce lɛ gɔ́n sɔmɔ̌ ǎ. Un kplɔ́n ɖɔ nǔ e nyɔ́ hugǎn é wɛ nyí ɖɔ è ni nɔ lee è ɖè é, ɖó enyi a ɖò nǔ vlɛ́ wɛ ɔ, mɛ ɖevo lɛ sixu ɖɔ nú we nyi wɛn.”

  WĚ ÐAGBE: Lɛ̌ lin tamɛ dó nǔ e ɖò taji nú we hugǎn lɛ é jí. Biblu ɖɔ: “Mɔ dò nú nǔ e nyí nǔjɔnǔ hugǎn lɛ é.” (Filipunu lɛ 1:10, nwt) Enɛ wu ɔ, kanbyɔ hwiɖée ɖɔ, ‘Etɛ ka ɖò taji nú mì hugǎn? Má nyí mɛ ɖò mɛ ɖěɖee kpo nyi kpo ma nyí nǔ ɖokpo ɔ ǎ lɛ é gɔ́n wɛ à alǒ ma nɔ lee un ɖè é?’

  “Tintɛnkpɔn bá wà nǔ mɛ ɖevo lɛ ɖɔhun nyita fí ɖé ǎ. Mɛ lɛ na yí wǎn nú we ɖó mɔ̌ wu ǎ, é ka na lɛ́ zɔ́n bonu a na nyí mɛ ɖagbe ǎ.”—James.

• Tintɛnkpɔn bá nyí mɛ mɛ sixu hán nukɛtɛn we. É sixu zɔ́n bɔ lee a na wà gbɔn bɔ nǔ towe na nyɔ́ mɛ ɖevo lɛ nukúnmɛ, bɔ ye na xwé we dó ahwan mɛ é kɛɖɛ na nɔ mya nukún nú we. Mɛ winnyawinnya e nɔ nyí Jeremy é ɖɔ: “Un nɔ wà nǔ ɖebǔ e wu un kpé é bo na dó nyí mɛ mɛ ɖò gbɛ̌ta taji ɖé mɛ, é na bo tlɛ byɔ ɖɔ má wà nǔ ɖěɖee na hɛn nyikɔ ce kwiji lɛ é ɔ nɛ. Un jó nyiɖée dó bɔ mɛ ɖevo lɛ nɔ xlɛ́ ali mì. Un huzu alɔnugbɔví yetɔn.”

  WĚ ÐAGBE: Tuùn nǔ e a ɖi nǔ na lɛ é, bo zán gbɛ̀ sɔgbe xá, é nyɔ́ hú ɖɔ a ni cí aganma e ɖò xá e mɛ é ɖè é sín sinmɛ tɛnmɛ tɛnmɛ lɛ huzu wɛ é ɖɔhun. Nǔɖe wɛ zɔ́n bɔ Biblu ɖɔ xó elɔ: “Mi ma kpɔ́n ɖɔ mɛ e ɖò nǔ nyanya wà wɛ lɛ sukpɔ́, bo wà nǔ ye ɖɔhun ó.”—Tíntɔ́n 23:2.

  “Un tɛ́n kpɔ́n bo nɔ yí wǎn nú nǔ e ye yí wǎn na lɛ é bǐ, ɖi han, ayihun, nǔsisɔ, mɛɖée ɖiɖe xlɛ́, nǔ alɔkpa ɖé lɛ sísá dó nukúnmɛ . . . Un tɛ́n kpɔ́n bo cí ye ɖɔhun. Un lin ɖɔ ye sixu mɔ ɖɔ yɛ wà wɛ un ɖè. Un mɔ ɖɔ mɛ bǐ tuùn mɔ̌, kaka jɛ nyiɖesunɔ jí. Un wá mɔ ɖɔ tagba jɛ wɛ un ɖè kpowun, bo lɛ́ ɖò nyiɖokpo, un tlɛ tuùn mɛ alɔkpa e un nyí lɔ é ǎ. Un tlɛ sɔ́ tuùn nǔ e un yí wǎn na lɛ é alǒ nǔ e un nɔ lin lɛ é ɖě ǎ. Un mɔ ɖɔ è kún sixu nyí mɛɖé mɛ ɖò mɛ e è nɔ xò gò lɛ é mɛ ó, ye kún ka lɛ́ yí wǎn nú mɛ lɔ vɔvɔ ó. Enɛ wɛ na zɔ́n bɔ a na gɔ́n xɔ́ntɔn ɖó ǎ; vɛ̌ ko kú hǔn kpowun bo flín ɖɔ é nɔ byɔ hwenu cobɔ è na zun xɔ́ntɔn, bo wá huzu mɛxo e zin é ɖé.”—Melinda.

• Tintɛnkpɔn bo na nyí mɛ mɛ sixu wà nǔ dó walɔ towe wu. Mɛ winnyawinnya e nɔ nyí Chris é ɖ’ayi wu ɖɔ nǔ mɔhun gbò tánti emitɔn sín vǐ. Chris ɖɔ ɖɔ: “Ðó é ba na nyí mɛ mɛ kpowun wutu ɔ, é jɛ nǔ e é ma ɖó na wà ǎ lɛ é wà jí, ɖi azɔ nunu. É huzu kannumɔ nú azɔ nunu bǐ, kpɛɖé jɛn kpò b’ɛ na hɛn gbɛ̀ tɔn fun.”

  WĚ ÐAGBE: Nyi alɔ nú gbɛ̌didó xá mɛ ɖěɖee xóɖiɖɔ kpo nǔwalɔ yetɔn lɛ kpo ma nɔ xwedó nǔgbododó walɔ ɖagbe tɔn lɛ ǎ é. Biblu ɖɔ: “A dó nǔnywɛtɔ́ há ɔ, a na huzu nǔnywɛtɔ́; a ka dó xlonɔ há ɔ, a na wà nǔ dó hwiɖée wu.”—Nǔnywɛxó 13:20.

  “Hweɖelɛnu ɔ, é nɔ nyɔ́ ɖɔ è ni ván kan, bo dó gǎn syɛnsyɛn bá nyí mɛ mɛ. Amɔ̌, è ɖó na dó gǎn bá wà nǔ e è tuùn ɖɔ é nyla é bá dó nyí mɛ mɛ gbeɖé ǎ. Xɔ́ntɔn ɖagbe lɛ na yí we ɖó lee a ɖè é.”—Melanie.

  Wěɖexámɛ: Nú a ɖò tintɛnkpɔn wɛ bá zun xɔ́ntɔn yɔyɔ̌ lɛ hǔn, ma kpɔ́n mɛ e nǔjlomɛ hwi kpo é kpo tɔn lɛ nɔ nyí ɖokpo ɔ lɛ é kpowun ó. Ba mɛ ɖěɖee ɖi nǔ nú nǔ ɖokpo ɔ lɛ hwi ɖɔhun lɛ é, gbɛtɔ́ gbigbɔ tɔn hwi ɖɔhun lɛ.