Bebe kpo tɔ́ tɔn kpo vɛ́ tawun. Xɔ́ntɔn xwédo ɔ tɔn e ɖó linlin ɖagbe é ɖé wɛ ɖɔ xó enɛ n’i, amɔ̌ xó enɛ d’akpà ayi Bebe tɔn wu hú ɖɔ é ni dó gbɔ n’i. “Kú tɔn nyí nǔ e nyɔ́ hugǎn é ǎ,” wɛ é fɔ́n bo nɔ ɖò ɖiɖɔ nú éɖée wɛ. Hwenu e Bebe ɖò nǔ enɛ e jɛ é ɖɔ dó wema ɖé mɛ wɛ ɖò xwè mɔkpan gudo é ɔ, è mɔ céɖécéɖé ɖɔ é kpó ɖò aluwɛ mɛ.

Ði lee Bebe wá mɔ ɖó é ɔ, é nɔ byɔ hwenu gègě cobɔ mɛɖé nɔ sixu gosin aluwɛ mɛ, ɖò taji ɔ, hwenu e mɛ ɔ kpo mɛ e kú é kpo vɛ́ tawun é. Enɛ wu ɔ, é sɔgbe ɖɔ Biblu ni ylɔ kú ɖɔ “kɛntɔ́ gudo tɔn.” (1 Kɔlɛntinu lɛ 15:26) É nɔ d’avaja gbɛzán mǐtɔn mɛ, lobɔ nǔ ɖebǔ sixu ɖó è te ǎ, bɔ hwɛhwɛ ɔ, é nɔ fyan mǐ, bo nɔ sɔ́ mɛvívɛ́ mǐtɔn lɛ. Mǐ mɛ ɖebǔ sixu xógló nǔ e é nɔ hɛn gblé lɛ é ǎ. Enɛ wu ɔ, é sɔgbe ɖɔ mǐ ni dán dò nú lee mǐ sixu ɖu ɖò kú kpo nǔ e é nɔ jì lɛ é kpo jí gbɔn é.

Boya a ko kanbyɔ hwiɖée kpɔ́n ɖɔ: ‘Táan nabi é ka nɔ byɔ cobɔ è nɔ gosin aluwɛ mɛ? Nɛ̌ mɛɖé ka sixu gosin aluwɛ mɛ gbɔn? Nɛ̌ un ka sixu dó gbɔ nú mɛ e mɛ kú na é ɖé gbɔn? Nukúnɖiɖo ɖé ka ɖè nú mɛvívɛ́ mǐtɔn e kú lɛ é à?’

Azɔn ka ko doya nú we nú hwenu klewun ɖé kpɔ́n à? Vlafo é yawu xwɛ nú we, kaka bɔ a ko ɖibla wɔn lee é nyí gbɔn é lɔ. Amɔ̌, aluwɛ ka ɖò mɔ̌ ǎ. “Nǔ mɔhun ɖě ɖè bo cí aluwɛ jí ‘ɖuɖu ɖè’ ɖɔhun ǎ,” wɛ Dr. Alan Wolfelt wlan ɖò wema tɔn ɖokpo mɛ. É ɖò mɔ̌ có, é ɖɔ gɔ́ na ɖɔ: “Hwenu ɖò yiyi wɛ ɔ, kpo alɔdo mɛ ɖevo lɛ tɔn kpo ɔ, aluwɛ towe na ɖekpo.” (Healing a Spouse’s Grieving Heart)

Ði kpɔ́ndéwú ɔ, kpɔ́n lee tɔ́gbó mǐtɔn Ablaxamu wà nǔ gbɔn hwenu e asì tɔn kú é. Biblu ɖɔ ɖɔ “Ablaxamu jɛ alě na jí bo jɛ Sala ví jí.” Xógbe “jɛ . . . jí” ɔ ɖexlɛ́ ɖɔ hwenu ɖé lɛ wá yì hwɛ̌ cobɔ é ɖu ɖò aluwɛ tɔn jí.a Kpɔ́ndéwú ɖevo wɛ nyí Jakɔbu tɔn, éyɛ ɔ, è blɛ́ ɛ bo ɖɔ ɖɔ gběkanlin ɖé wɛ hu vǐ tɔn Jozɛfu ɔ. É nɔ aluwɛ mɛ “xɔ azǎn,” bɔ xwédo tɔn sín hagbɛ̌ lɛ kpéwú bo dó gbɔ n’i ǎ. Xwè mɔkpan gudo ɔ, kú Jozɛfu tɔn kpò ɖò linkpɔ́n ɖaxó ɖó n’i wɛ.​—Bǐbɛ̌mɛ 23:2, NW; 37:34, 35; 42:36; 45:28.

Mɔ̌ wɛ é nyí gbɔn nú mɛ e ɖò kú mɛvívɛ́ ɖé tɔn sín aluwɛ mɛ éhɔnmɛ lɛ é gègě. Kpɔ́ndéwú wè ɖíe.

• “Asú ce Robert kú ɖò azǎn 9gɔ́ Liyasun 2008 tɔn. Zǎnzǎn gbè e gbè alitawovi ɔ jɛ b’ɛ kú ɖ’emɛ é gbɔn vo dó azǎn ɖě lɛ ǎ. Ðò zǎnzǎn sín nùɖuɖu ɔ gudo, lee mǐ ko nɔ bló gbɔn nú é xwè azɔ̌mɛ ɔ é ɔ, mǐ kisi nú mǐɖée, bo kpla’sí kɔ nú mǐɖée, lobo ɖɔ nú mǐɖée ɖɔ ‘Un yí wǎn nú we.’ Xwè ayizɛ́n gudo ɔ, wuvɛ̌ e sè wɛ un ɖè ɔ kpó ɖò finɛ. Un lin ɖɔ un na ɖu ɖò wuvɛ̌ e kú Rob tɔn nɔ hɛn wá nú mì é jí kpɔ́n ǎ.”​—Gail, xwè 60.

• “Xwè ko hú 18 dìn bɔ asì ce kú jó mì dó, é ɖò mɔ̌ có, un kpò ɖò dò tɔn jɛ wɛ bo kpó ɖò aluwɛ tɔn mɛ. Hweɖebǔnu e un mɔ nùɖé ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ b’ɛ nyɔ́ kpɔ́n é ɔ, ayi ce bǐ nɔ yì jǐ tɔn, bɔ un nɔ ɖɔ nú nyiɖée ɖɔ é na ko víví n’i tawun ɖɔ é ni mɔ nǔ e mɔ wɛ un ɖè é.”​—Etienne, xwè 84.

É ɖò gaàn ɖɔ jɔwamɔnú wɛ wuvɛ̌ kpo aluwɛ magbokɔ mɔhun lɛ kpo nyí. Mɛ bǐ nɔ nɔ aluwɛ mɛ ɖò alɔkpa ɖokpo ɔ mɛ ǎ, bɔ xlonɔnú wɛ é na nyí ɖɔ è ni mɔ xó ɖɔ dó lee mɛɖé wà nǔ gbɔn hwenu e awě xò è ɔ wu. Hwe ɖokpo ɔ nu ɔ, enyi mǐ mɔ ɖɔ aluwɛ mɛ ninɔ mǐtɔn zɛkpá hwenu e mɛɖé kú nú mǐ é ɔ, mǐ ɖó na nyì alɔ nú hwɛ didó mǐɖée. Nɛ̌ mǐ ka sixu ɖu ɖò aluwɛ mɛ ninɔ jí gbɔn?

Wěɖexámɛ e tíìn dó xota elɔ jí é hwe ǎ. Amɔ̌, bǐ wɛ nɔ d’alɔ mɛ ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛɖé lɛ sixu ɖɔ nú we ɖɔ hwi ni ma y’avǐ alǒ ɖè lee nǔ cí nú we é xlɛ́ ɖò ali ɖebǔ nu ó. Mɛ ɖevo lɛ sixu sísɛ́ we ɖɔ hwi ni bló flijɛ enɛ tɔn bo ɖè lee nǔ cí nú we é bǐ xlɛ́. Biblu nɔ jlɛ̌ jí dó xó enɛ wu, bɔ dobanunǔ égbé tɔn lɛ ka nɔ gudo na.

Ðò aca ɖé lɛ mɛ ɔ, enyi sunnu ɖé y’avǐ hǔn, é nyí sunnu jɔ sunnu ǎ nɛ. Amɔ̌, winnya ka ɖó na hu mɛ ɖɔ è ni lulu ɖasin, nú é na bo tlɛ nyí ɖò mɛ mɛ ɔ wɛ à? Mɛ e nɔ wà taglomɛ na nɔ ganji zɔ́ lɛ é ɖɔ ɖɔ ɖasin kunkun nyí aluwɛ sín akpáxwé ɖé bo sɔgbe. Bɔ aluwɛ mɛ ninɔ sixu wá d’alɔ we bɔ a na jó xó dó, enyi wuvɛ̌ towe na bo syɛn gbɔn ɖebǔ ɔ nɛ. Amɔ̌, aluwɛ mɛ ma nɔ sixu hɛn nǔ gblé hú ɖagbe e é na wà é. Biblu yí gbè nú linlin e ɖɔ ɖɔ é kún nyɔ́ bonu è na kun ɖasin ó alǒ è wà mɔ̌ hǔn, è kún nyí sunnu jɔ sunnu ó é ǎ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, lin tamɛ dó Jezu jí. É ɖó hlɔnhlɔn bo na fɔ́n mɛkúkú có, é y’avǐ ɖò mɛ mɛ hwenu e xɔ́ntɔn tɔn vívɛ́ Lazáa kú é!​—Jaan 11:33-35.

Hwɛhwɛ ɔ, xomɛ sinsin nú hwenu kpɛɖé nɔ nyí aluwɛ sín akpáxwé ɖé, ɖò taji ɔ, hwenu e kú hu mɛ mɛtɔn vawun é. Nǔ gègě wɛ sixu sìn xomɛ nú mɛ e nǔ wà é, ɖi xómaɖixó kpo xómasɔgbe kpo ee mɛ e è nɔ ɖó sísí na é ɖé ɖɔ lɛ é. “Xwè 14 jɛn un ɖó hwenu e tɔ́ ce kú é,” wɛ nya e nɔ nyí Mike bo nɔ nɔ Afrique du Sud é ɖɔ. “Ðò cyɔ ɔ ɖiɖi hwenu ɔ, sinsɛngán Anglicane tɔn ɔ ɖɔ jí Mawu ɖó hudo mɛ ɖagbe lɛ tɔn bo nɔ yawu cyan ye.a Nǔ enɛ sìn xomɛ nú mì ɖó mǐ jɛ tɔ́ mǐtɔn sín dò tawun. Dìn ɖò xwè 63 gudo ɔ, é kpó ɖò vivɛ̌ nú mì wɛ.”

Enyi mɛ ɔ ka nɔ dóhwɛ éɖée ɔ ka ló? Hwenu e kú sɔ́ mɛɖé vawun é ɔ, mɛ e nǔ wà é sixu nɔ ɖɔ nú éɖée magbokɔ ɖɔ, ‘Enyi un ko bló lě alǒ lě wɛ dìn ɔ, nǔ enɛ sixu ko nɔ ma jɛ mɛ.’ Abǐ é sixu ko nyí ɖɔ jlɛ wɛ hwi kpo mɛ e kú é kpo ɖɔ azɔn gudo tɔn e mi mɔ miɖée é. Enɛ sixu zɔ́n bɔ hwɛ e dó hwiɖée wɛ a ɖè é lɛ́vɔ syɛn d’eji.

Enyi hwɛ dó mɛɖée alǒ xomɛsin ɖò ya dó nú we wɛ hǔn, é ɖò taji ɖɔ a ni ma hwla ó. É nyɔ́ wà ɔ, ɖɔ nú xɔ́ntɔn e na ɖótó we bo na na jiɖe we ɖɔ mɛ e nǔ wà é gègě nɔ ɖó linlin masɔgbe mɔhun lɛ é ɖé. Biblu flín mǐ ɖɔ: “Xɔ́ntɔn zɔnjɛzɔnfɔ́n ɔ, è nɔ mɔ ɛ ɖò gudo hú nɔví.”​—Nùnywɛxó 18:24.

Xɔ́ntɔn ɖagbe hugǎn e mɛ e nǔ wà é ɖé sixu ɖó é wɛ nyí Gbɛɖotɔ́ mǐtɔn Jehovah Mawu. Xoɖɛ bo ɖɔ xomɛ n’i, ɖó “é ɖò nukún kpé dó [wǔ we] wɛ.” (1 Piyɛ́ɛ 5:7) Hú mɔ̌ ɔ, é d’akpá ɖɔ “fífá Mawu tɔn e hugǎn nukúnnúmɔjɛnǔmɛ gbɛtɔ́ tɔn bǐ ɔ” na ɖè mɛ e nɔ bló mɔ̌ lɛ é bǐ sín linkpɔ́n kpò. (Filipunu lɛ 4:6, 7) Gɔ́ na ɔ, yǐ gbè bonu Mawu ni d’alɔ we nú a mɔ hwiɖée mɛ, gbɔn gbɔdónúmɛ sín Xó tɔn Biblu ɔ gblamɛ. Wlǎn wemafɔ e nɔ dó gbɔ nú mɛ lɛ é ɖó fí ɖokpo. (Kpɔ́n gbàví ɔ.) É jló we ɔ, a sixu hɛn ɖé lɛ dó tamɛ. Tamɛ linlin dó xó e wemafɔ mɔhun lɛ ɖɔ é jí sixu d’alɔ we tawun hwenu e a ɖò hwiɖokpo zǎnmɛ bɔ adɔ̌ vɛ́ we é.​—Ðɛhan 34:19.

É ko lín dìn ǎ bɔ nya ɖé ɖó xwè 40 bɔ mǐ na ylɔ ɛ ɖɔ Jack, lobɔ wanyinamɔ tɔn jɛ kansɛ́ɛ sín azɔn bo kú. Jack ɖɔ jí hweɖelɛnu ɔ, emi nɔ mɔ ɖɔ emi ɖò emiɖokponɔ. Amɔ̌, ɖɛxixo d’alɔ ɛ. É tinmɛ ɖɔ: “Enyi un xoɖɛ sɛ́dó Jehovah ɔ, un nɔ mɔ ɖɔ un ɖò nyiɖokponɔ gbeɖé ǎ. Hwɛhwɛ wɛ un nɔ nyifɔ́n zǎnmɛ bɔ adɔ̌ nɔ vɛ́ mì. Enyi un ka xà linlin gbɔdónúmɛ tɔn lɛ ɖò Mawuxówema ɔ mɛ bo lin tamɛ kpɔ́n dó ye jí, lobo wá xoɖɛ bo ɖɔ lee nǔ cí nú mì ɖò ayi mɛ é bǐ gudo ɔ, vivo kpo fífá ɖaxó ɖé kpo nɔ byɔ lan ce mɛ, bɔ taglomɛ ce kpo ayi ce kpo bǐ nɔ hwíhwɛ́, lobɔ un nɔ kpéwú bo nɔ d’amlɔ.”

Nyɔnu ɖé nɔ nyí Vanessa bɔ nɔ tɔn j’azɔn bo kú jó è dó. É lɔmɔ̌ mɔ hlɔnhlɔn e ɖɛxixo ɖó é tawun. É ɖɔ: “Ðò hwenu vɛwǔ hugǎn ce lɛ mɛ ɔ, Mawu sín nyikɔ jɛn un nɔ ylɔ kpowun bɔ ɖasin nɔ jɛ wiwayi dó mì jí. Jehovah ɖótó ɖɛ ce lɛ bo na mì hlɔnhlɔn e sín hudo un ɖó é hwebǐnu.”

Mɛ e nɔ ɖè wě xá mɛ e nǔ wà lɛ é ɖé lɛ nɔ kplɔ́n mɛ e ɖò za li xá aluwɛ wɛ lɛ é ɖɔ ye ni nɔ d’alɔ mɛ ɖevo lɛ alǒ ye ni nɔ zé yeɖée jó bo nɔ wà tozɔ́ ɖé lɛ. Mɔ̌ biblo sixu hɛn awǎjijɛ wá bo sixu ɖè aluwɛ mɛɖé tɔn kpò. (Mɛsɛ́dó 20:35) Klisanwun e mɛ kú na lɛ é gègě mɔ ɖɔ alɔdido mɛ ɖevo lɛ ko dó gbɔ nú emi tawun.​—2 Kɔlɛntinu lɛ 1:3, 4.

Mɛɖé ka ɖò xá towe mɛ bɔ mɛvívɛ́ tɔn ɖé kú b’ɛ ɖò aluwɛ mɛ, bɔ a ko dán dò nú nǔ e a sixu wà é kpɔ́n à? Hweɖelɛnu ɔ, mǐ sixu nɔ ma tuùn nǔ e mǐ na wà alǒ ɖɔ é, bo nɔ gbɔ bo nɔ cí mɔ̌ kpowun. Amɔ̌, nùɖé lɛ tíìn bɔ mǐ sixu wà dó d’alɔ mɛ mɔhun.

Hwɛhwɛ ɔ, nǔ e sín hudo mɛ mɔhun lɛ nɔ ɖó é wɛ nyí ɖɔ mǐ ni nɔ kpɔ́ xá ye bo dó xógbe klewun ɖé lɛ nú ye, ɖi “É vɛ́ nú mì tawun.” Ðò akɔ gègě mɛ ɔ, así kpíkplá kɔ nú mɛ alǒ alɔ nina mɛ kpo yɛ̌yi kpo nyí nùɖé bo nɔ xlɛ́ ɖɔ nǔ mɛ ɔ tɔn ɖò ayi mɛ ɖu nú mɛ wɛ. Nú mɛ e nǔ wà é jló na ɖɔ xó hǔn, ɖǒtó è bo sɔ́ hwiɖée ɖó tɛn tɔn mɛ. Nǔ e nyɔ́ hú bǐ é wɛ nyí ɖɔ a ni wà nùɖé nú xwédo e nǔ wà é, vlafo xwégbezɔ́ e mɛ e nǔ wà é ma kpéwú bo wà ǎ é ɖé, ɖi nùɖiɖa, nukúnkpikpe dó vǐ lɛ wu, alǒ nùɖé wiwa ɖò tuto cyɔ ɔ ɖiɖi tɔn lɛ mɛ, enyi é jló ye ɔ nɛ. Nǔwiwa mɔhun lɛ sixu wà ɖagbe hugǎn xó e víví sìn hú bǐ é ɖiɖɔ.

Mi sixu ɖò ayǐ bɔ a wá ɖɔ mɛ e kú é sín xó dó xó mɛ, vlafo jijɔ tɔn ɖagbe ɖé lɛ alǒ awǎjijɛ e sín vivǐ mi ɖu é ɖé lɛ. Xóɖɔɖókpɔ́ mɔhun tlɛ sixu sísɛ́ mɛ e nǔ wà é b’ɛ ko nǔ ɖò nu kpá. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Pam e asú tɔn Ian kú xwè ayizɛ́n ɖíe é ɖɔ: “Hweɖelɛnu ɔ, mɛ lɛ nɔ ɖɔ nǔ ɖagbe e Ian wà bɔ un ma tuùn kpɔ́n ǎ lɛ é nú mì, bɔ enɛ nɔ wà ɖagbe nú ayi ce tawun.”

Dobanúnǔtɔ́ lɛ ɖó gbè ɖɔ mɛ e mɛ kú na lɛ é gègě nɔ mɔ alɔdo ɖò bǐbɛ̌mɛ, loɔ, xɔ́ntɔn yetɔn lɛ nɔ yawu wɔn hudo yetɔn lɛ hwenu e ye lɛkɔ yì nǔwiwa yeɖesunɔ tɔn lɛ kɔn é. Enɛ wu ɔ, tɛnkpɔn bo nɔ yì ba xɔ́ntɔn towe e mɛ kú na é ɖé kpɔ́n ɖò hwɛhwɛ. Mɔ̌ biblo nɔ sù nukúnmɛ nú mɛ e nǔ wà lɛ é gègě, bɔ ye nɔ mɔ kɔ dó sà fún ɖò aluwɛ magbokɔ sí.

Lin tamɛ kpɔ́n dó kpɔ́ndéwú Kaori tɔn jí; ɖyɔvǐ Japon-nu ɖé wɛ n’i bɔ nɔ tɔn kú b’ɛ ɖó sun 15 gudo é ɔ, dada tɔn lɔmɔ̌ kú. Mǐ dokú ɖɔ xɔ́ntɔn tɔn lɛ nɔ gudo n’i ganmɛ ganmɛ. Ye mɛ ɖokpo nɔ nyí Ritsuko, éyɛ wà ɖaxó Kaori tawun cobo ka jló ɖɔ emi na nyí xɔ́ntɔn tɔn vívɛ́. Kaori ɖɔ: “Nú un na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, nǔ enɛ víví nú mì ǎ. Un jló ɖɔ mɛɖebǔ ni yí nɔ ce sín tɛnmɛ ǎ, un lin lɔ ɖɔ mɛɖé sixu kpéwú ǎ. É ɖò mɔ̌ có, lee Mama Ritsuko wà nǔ xá mì gbɔn é zɔ́n bɔ nyì kpo è kpo wá vɛ́ bǐ. Ðò aklunɔzán gbla ɖokpo ɖokpo mɛ ɔ, mǐ nɔ jla Mawuxó ɖó kpɔ́ bo nɔ yì kplé Klisanwun tɔn lɛ ɖó kpɔ́. Azɔn gègě wɛ é ylɔ mì bɔ un nu sìn zozo (thé) xá ɛ, hɛn nùɖuɖu wá nú mì, bo wlan wema sɛ́dó mì. Linlin ɖagbe e Mama Ritsuko ɖó é wà ɖagbe nú mì kpɔ́n.”

Kaori sín nɔ kú dìn é ɔ, é ko bló xwè 12 lobɔ é kpo asú tɔn kpo nyí wɛnɖagbejlatɔ́ hwebǐnu tɔn. Kaori ɖɔ: “Mama Ritsuko kpó ɖò xlɛ́xlɛ́ wɛ ɖɔ nǔ ce nɔ ɖu ayi mɛ nú emi. Hweɖebǔnu e un lɛkɔ yì xwé é ɔ, un nɔ yì ba ɛ kpɔ́n bo nɔ nɔ kpɔ́ xá ɛ b’ɛ nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mì.”

Kpɔ́ndéwú mɛ ɖevo e è nɔ gudo na ganmɛ ganmɛ é tɔn wɛ nyí Poli, Kúnnuɖetɔ́ Jehovah Tɔn wɛ n’i ɖò Ciplu. Xomɛnyɔtɔ́ ɖé wɛ Poli sín asú Sozos nyí, bo nyí mɛxo agun tɔn e ɖó kpɔ́ndéwú ɖagbe é ɖé; é nɔ ylɔ tɔ́cyɔvǐ lɛ, nɔcyɔvǐ lɛ, kpo asúkúsi lɛ kpo dó xwégbe bɔ ye nɔ ɖu nǔ ɖó kpɔ́. (Jaki 1:27) É blawu ɖɔ Sozos ɖó xwè 53 é ɔ, é kú ɖó nǔtitɛ tamɛfɔn tɔn ɖé wu. “Un hɛn asú ce gbejinɔtɔ́ e kpo nyì kpo nɔ kpɔ́ nú xwè 33 é bú,” wɛ Poli ɖɔ.

Ðò cyɔ ɔ ɖiɖi gudo ɔ, Poli sɛ̀ tɛn yì Canada kpo Daniel, vǐ tɔn sunnu kpodé xwè 15 mɛví ɔ kpo. Ðò finɛ ɔ, ye jɛ gbɛ̌ dó xá Kúnnuɖetɔ́ Jehovah Tɔn lɛ sín agun ɖé jí. Poli flín ɖɔ: “Xɔ́ntɔn e ɖò agun ce yɔyɔ̌ ɔ mɛ lɛ é tuùn nǔtí dó nǔ e wà mǐ wá yí é kpo ninɔmɛ syɛnsyɛn mǐtɔn lɛ kpo wu ǎ. Amɔ̌, enɛ zɔ́n bonu ye gɔn sisɛkpɔ mǐ bo dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ gbɔn xógbe xomɛnyínyɔ́ tɔn lɛ kpo alɔdido mǐ kpo gblamɛ ǎ. Alɔdo enɛ xɔ akwɛ tawun, ɖò taji ɔ, ɖò hwe enɛ nu e vǐ ce ɖó tɔ́ tɔn sín hudo hugǎn é! Mɛ e ɖò nukún kpé dó nǔ wu wɛ ɖò agun ɔ mɛ lɛ é sɔ́ ayi ɖó Daniel jí tawun. Mɛ ɖokpo ɖò ye mɛ bɔ é nɔ tɛnkpɔn bo nɔ kplá Daniel hwenu e é kpo xɔ́ntɔn lɛ kpo kpléɖókpɔ́ é alǒ hwenu e é xwè bɔ̌lu xò gbé é.” Nɔ ɔ kpo vǐ ɔ kpo bǐ wɛ ɖò nukɔn yì wɛ égbé.

Nugbǒ ɔ, ali gègě nu wɛ mǐ sixu d’alɔ mɛ e ɖò aluwɛ mɛ lɛ é ɖè bo dó gbɔ nú ye. Biblu lɔmɔ̌ dó gbɔ nú mǐ gbɔn nukúnɖiɖo e sɔ́ akpàkpà mɛ é ɖé gblamɛ.

A sixu ko flín ɖɔ Gail e xó mǐ ɖɔ ɖò bǐbɛ̌mɛ xota elɔ lɛ tɔn é xò nǔ kpɔ́n ɖɔ emi ka na sixu wá ɖu ɖò kú asú emitɔn Rob tɔn sín aluwɛ jí à jí. É ɖò mɔ̌ có, é ɖò nukún ɖó wɛ bo na lɛ́vɔ mɔ ɛ ɖò gbɛ̀ yɔyɔ̌ e sín akpá Mawu dó é mɛ. “Wemafɔ e un yí wǎn na hugǎn é wɛ nyí Nǔɖexlɛ́mɛ 21:3, 4,” wɛ é ɖɔ. Wemafɔ enɛ ɖɔ: “Mawu ɖesunɔ na nɔ kpɔ́ xá ye, bo na nyí Mawu yetɔn. È na súnsún ɖasin bǐ sín nukún yetɔn mɛ; kú sɔ́ na tíìn ǎ, aluwɛ sɔ́ na tíìn ǎ, alěnina sɔ́ na tíìn ǎ, wuvɛ̌ mimɔ sɔ́ na tíìn ǎ; nǔ xóxó lɛ ko bú.”

Gail ɖɔ: “Akpá enɛ ɖɔ nǔ ɔ bǐ. Mɛ ɖěɖee mɛvívɛ́ ɖé kú na bɔ ye ma ka tuùn ɖɔ nukúnɖiɖo ɖè bɔ ye na lɛ́vɔ wá mɔ ye ǎ lɛ é sín nǔ nɔ byɔ lanmɛ nú mì tawun.” Gail wà nǔ sɔgbe xá nǔ e é ɖi nǔ na lɛ é bo sɔ́ éɖée jó nú wɛnɖagbejijla hwebǐnu sín azɔ̌ ɔ, lobo nɔ má akpá e Mawu dó dó sɔgudo wu ɖɔ “kú sɔ́ na tíìn ǎ” é xá nɔzo tɔn lɛ.

‘Gbeɖé kpɔ́n!’ wɛ a sixu ko ɖɔ. Amɔ̌, lin tamɛ kpɔ́n dó kpɔ́ndéwú nya e nɔ nyí Jɔbu é tɔn jí. É jɛ azɔn baɖabaɖa ɖé. (Jɔbu 2:7) Kú jló Jɔbu có, é lɛ́vɔ ɖi nǔ ɖɔ Mawu ɖó hlɔnhlɔn bo na fɔ́n emi sín kú dó ayikúngban jí. É ɖɔ kpo adɔgbigbo kpo dó hwenu e é na kpó ɖò yɔdo mɛ é wu ɖɔ: “A na ylɔ mì . . . un na sɔ nú we; a na ba na mɔ nyɛ mɛ e a ɖó é!” (Jɔbu 14:13, 15) Jɔbu ɖeji ɖɔ Mawu na jɛ dò emitɔn bo na ba na lɛkɔ nú emi wá gbɛ̀ alǒ akpàkpà na sɔ́ ɛ d’ewu.

Zaanɖé dìn ɔ, Mawu na bló mɔ̌ pɛ́pɛ́pɛ́ nú Jɔbu kpo gbɛtɔ́ maxamaxa ɖevo lɛ kpo, ɖò hwenu e ayikúngban elɔ na huzu palaɖisi ɖé é. (Ðɛhan 37:29; Jaan 11:25) Biblu dó zǒgbe jí ɖò Mɛsɛ́dó 24:15 mɛ ɖɔ: “Mawu na wá fɔ́n mɛ . . . sín kú.” Jezu na jiɖe mǐ ɖɔ: “Hwenu e mɛkúkú lɛ na sè gbè tɔn, bo na fɔ́n ɔ ko sɛya; mi ma nú é kpaca mi ó. Ye na tɔ́n sín yɔdo yetɔn lɛ mɛ.” (Jaan 5:28, 29) Jɔbu na mɔ akpá enɛ sín jijɛ. É na ɖó nǔwukpikpé bɔ “gbɛ̀ na [lɛ́] wá wǔ tɔn” bɔ agbaza tɔn na “winnya” bo nɔ mɔ̌ kaka sɔyi. (Jɔbu 33:24, 25) Nǔ ɖokpo ɔ wɛ na jɛ dó mɛ ɖěɖee ɖi nǔ nú tuto nùblawukúnúmɛ tɔn e Mawu bló bo na fɔ́n mɛ sín kú, bɔ é lɛ́vɔ sù nukún yetɔn mɛ lɛ é bǐ wu.

Enyi mɛvívɛ́ towe ɖé kú bɔ a ko jiya tɔn ɔ, nǔ e xó mǐ ɖɔ kaka jɛ fí dìn lɛ é sixu nɔ ma ɖè aluwɛ towe síìn bǐ kpátákpátá. Amɔ̌, tamɛ linlin dó akpá Mawu tɔn e ɖò Biblu mɛ lɛ é jí sixu zɔ́n bɔ a ɖó nukúnɖiɖo jɔ nukúnɖiɖo, bo lɛ́ na hlɔnhlɔn we bɔ a na ɖò aluwɛ jí ɖu ɖè wɛ zɔn mǐ yì.​—1 Tɛsalonikinu lɛ 4:13.

A ka jló na kplɔ́n nǔ ɖevo lɛ dó lee a sixu ɖu ɖò aluwɛ jí gbɔn é wu à? Alǒ a ɖó nùkanbyɔ e kúnkplá ɛ lɛ é, ɖi “Etɛwu Mawu ka tin bɔ nǔnyanyawiwa kpo wuvɛ̌ mimɔ kpo tíìn?” wɛ à? Kɛnklɛn yì tɛn ɛntɛnɛti tɔn mǐtɔn jw.org jí, bo kpɔ́n xósin gbɔdónúmɛ tɔn e nyɔ́ zán bɔ Biblu na lɛ é.