Alɔdlɛ́ndónǔ Kplé Gbɛzán kpó sinsɛnzɔ́ kpó tɔn sín azɔ̌wéma tɔn lɛ́
7-13 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 5-6
“Mɛ e ɖo kpɔ́ xá mǐ lɛ́ é sukpɔ́ hú mɛ e ɖo kpɔ́ xá yě lɛ́ é”
lfb 126 akpá. 2
Ahwangɔnu myɔnɔ Jexóva tɔn
Silíinu lɛ́ wá Dotáni zǎnmɛ. Ayǐhɔ́ngbe tɔn ɔ, mɛsɛntɔ́ Elizée tɔn yi kɔ́xo bo mɔ ɖɔ ahwangɔnu wɔ̌búwɔ́bú ɖé lɛ́ lɛ̌ dó toxo ɔ. Xɛsi ɖi i, bɔ é sú xó bo ɖɔ: ‘Elizée, étɛ́ mǐ ka ɖó ná wa?’ Elizée ɖɔ n’i ɖɔ: ‘Mɛ e ɖo kpɔ́ xá mǐ lɛ́ é sukpɔ́ hú mɛ e ɖo kpɔ́ xá yě lɛ́ é.’ Tlóló ɔ, Jexóva bló bɔ mɛsɛntɔ́ Elizée tɔn mɔ ɖɔ sɔ́ kpó ahwankɛkɛ́ myɔnɔ lɛ́ kpó kpé só e lɛ́ lɛ̌ dó toxo ɔ lɛ́ é bǐ jí.
w13 15/8 30 akpá. 2
Elizée mɔ kɛkɛ́ví myɔnɔ lɛ́: Hwɛ ka ló?
Ée kɛntɔ́ lɛ́ xá Dotáni é ɔ, ado hu Elizée ǎ. Étɛ́wú? Ðó é bló bɔ nǔ e é ɖi nú Jexóva é syɛ́n wútu. Mǐ lɔ ɖó hudó nǔɖiɖi mɔ̌hun tɔn. Énɛ́ wú ɔ, mi nú mǐ ní nɔ xo ɖɛ bo nɔ byɔ́ gbigbɔ mímɛ́ Mawu tɔn, mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ ná sixú kpé wú bo sɔ́ nǔ nú nǔɖiɖi kpó akpáxwé sínsɛ́n gbigbɔ tɔn ɖěvo lɛ́ kpó.—Luk. 11:13; Ga. 5:22, 23.
lfb 126-127 akpá. 3-4
Ahwangɔnu myɔnɔ Jexóva tɔn
Hwenu e ahwanfuntɔ́ Silíi tɔn lɛ́ tɛ́n kpɔ́n bo ná wlí Elizée é ɔ, é xo ɖɛ bo ɖɔ: ‘Jexóva, kɛnklɛ́n bo va nukún yě.’ Ajijimɛ ɔ, yě sɔ́ tuun fí e yě ɖe é ǎ, có nukún yětɔn lɛ́ ka kpó ɖo te. Elizée ɖɔ nú yě ɖɔ: ‘Toxo e mɛ mi ɖó ná yi é ɖíe ǎ. Mi xwedó mì, bónú ma xlɛ́ nya e ba wɛ mi ɖe é mi.’ Yě bǐ xwedó Elizée káká yi Samalíi fí e axɔ́sú Izlayɛ́li tɔn nɔ nɔ é.
Gǔdo mɛ bǐ ɔ, Silíinu lɛ́ wá tuun fí e yě ɖe é. Axɔ́sú Izlayɛ́li tɔn kanbyɔ́ Elizée ɖɔ: ‘Un ɖó ná hu yě wɛ a?’ Elizée gbɔn yɛkan énɛ́ mɛ bo gbo xó mɛ énɛ́ lɛ́ e tɛ́n kpɔ́n bo ná hu i é tɔn wɛ a? Éǒ. É ɖɔ: ‘Ma hu yě ó. Nǎ nǔɖuɖu yě bo jó yě dó nú yě yi.’ Énɛ́ wú ɔ, axɔ́sú ɔ ylɔ́ agɔ̌ ɖaxó ɖokpó nú yě bɔ énɛ́ gúdo ɔ, é lɛ́ kɔ nú yě ɖidó xwé.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w05 1/8 9 akpá. 2
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Axɔ́sú lɛ́ wegɔ́ ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
5:15, 16—Étɛ́wú Elizée ma ka yí nǔ e Naamáni ná ɛ lɛ́ é ǎ? Elizée gbɛ́ nǔníná ɔ ɖó é tuun ɖɔ azɔn Naamáni tɔn e gbɔ gbɔn nǔjíwǔ gblamɛ é kún sín émí wú ó, loɔ, hlɔ̌nhlɔ́n Jexóva tɔn wɛ zɔ́n bɔ nǔ dó nyí mɔ̌. Elizée ba ná gbɔn tɛn e mɛ Mawu sɔ́ ɛ ɖó é sín yɛkan mɛ bo ná xo mɛɖé ɖu kpɔ́n ǎ. Ðo égbé ɖésú ɔ, mawusɛntɔ́ nǔgbó lɛ́ nɔ gbɔn sinsɛnzɔ́ e wa nú Jexóva wɛ yě ɖe é sín yɛkan mɛ, bo nɔ xo ɖagbe yěɖésúnɔ tɔn sín kan ǎ. Yě nɔ ylɔ́ wěɖexámɛ Jezu tɔn élɔ́ ɖɔ nǔjɔnǔ: ‘Vɔ̌nu wɛ un ná acɛ mi, mi lɔmɔ̌ mi bo wa nǔ lɛ́ bǐ vɔ̌nu.’—Matíe 10:8.
14-20 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 7-8
“Jexóva bló bɔ nǔ e è ma lin ǎ é jɛ”
it-1 729-730
Elizée
É ɖo mɔ̌ có, ɖo nukɔnmɛ ɔ, Bɛni-Hadadi lɛ́ tɔ́n ahwan Samalíi, é ka nyí ahwan e é nɔ tɔ́n ɛ sín hweɖénu jɛ hweɖénu é kpowun ǎ, loɔ, é tɔ́n ahwan ɛ syɛ́nsyɛ́n, bo ɖó gɔnu lɛ́ lɛ̌ dó è. Gɔnu e é ɖó é syɛ́n sɔmɔ̌ bɔ è wá yí ɖɔ nú axɔ́sú ɔ gbe ɖokpó ɖɔ nyɔ̌nu ɖé ɖa vǐ éɖésúnɔ tɔn ɖu. Axɔ́sú Yolámu, éé nyí vǐ súnnu Akábu “mɛhutɔ́” ɔ tɔn é d’akpá ɖɔ émí ná hu Elizée. Amɔ̌, akpá e é ma lin tamɛ cóbó dó ǎ é jɛnu ǎ. Ée Yolámu kpó ahwangán e nɔ kplá ɛ é kpó wá gbeyíɖɔ ɔ sín xwégbe é ɔ, Yolámu ɖɔ ɖɔ émí kún sɔ́ ɖó nukúnɖíɖó ɖɔ Jexóva ná d’alɔ émí ɖo ali ɖěbǔ nú ó. Elizée ná jiɖe axɔ́sú ɔ bo ɖɔ n’i ɖɔ, ɖo sɔ ɔ, nǔɖuɖu ná tíin kɔn nyi kpɔ́. Ahwangán e nɔ kplá axɔ́sú ɔ é ko xó e Elizée ɖɔ é bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ Elizée ɖɔ n’i ɖɔ: “A ná mɔ kpó nukún towe kpó, loɔ, ɖě ɖo nu towe ná jɛ wɛ ǎ.” Jexóva bló bɔ ahwankpá Silíinu lɛ́ tɔn se xósúsú ɖé bo vɛdó ɖɔ akɔta e ɖó gbe kpɔ́ lɛ́ é ɖé sín ahwankpá wɛ wá tɔ́n ahwan émí sín, énɛ́ ɔ, yě hɔn bo jó nǔɖuɖu e yě ko bɛ́ wá lɛ́ é bǐ dó. Ée axɔ́sú ɔ mɔ ɖɔ Silíinu lɛ́ hɔn bo jó nǔ bǐ dó é ɔ, é sɔ́ ahwangán ɔ nú é ná nɔ Samalíi sín hɔntogbó ɔ nu, bɔ hwenu Izlayɛ́li ví e adɔ ko ɖo huhu wɛ lɛ́ é ny’ahwan hoo wá xwe nǔɖuɖu e Silíinu lɛ́ hɔn jó dó é bɛ́ gbé é ɔ, yě t’afɔ jǐ tɔn, b’ɛ kú. É mɔ nǔɖuɖu ɔ, é ka ɖu ǎ.—2Ax 6:24–7:20.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-2 108 akpá. 6
Zogbɛ́n
Axɔ́sú e gosín kúnkan Davídi tɔn mɛ lɛ́ é. Jexóva Mawu sɔ́ axɔ́sú Davídi ɖó axɔ́súzinkpo Izlayɛ́li tɔn jí, bɔ Mawu nɔ kpɔ́ xá Davídi b’ɛ xlɛ́ ali togun ɔ bo lɛ́ kp’acɛ dó jǐ tɔn kpó nǔnywɛ́ kpó. Énɛ́ wú wɛ è ylɔ́ ɛ ɖɔ “zogbɛ́n Izlayɛ́li tɔn.” (2Sa 21:17) Ðo axɔ́súɖuto ɔ sín akɔ e Jexóva jɛ xá Davídi é mɛ ɔ, é d’akpá n’i ɖɔ: “Nǔɖé ná yí axɔ́súɖuɖu ɔ sín xwédo towe mɛ ǎ.” (2Sa 7:11-16) Sɔgbe xá akpá énɛ́ ɔ, kúnkan alǒ xwédo axɔ́sú e gosín Davídi kún mɛ gbɔn vǐ tɔn Salomɔ́ɔ jí lɛ́ é cí “zogbɛ́n” ɖé ɖɔhun nú Izlayɛ́li.—1Ax 11:36; 15:4; 2Ax 8:19; 2Ta 21:7.
21-27 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 9-10
“É wa nǔ kpó akɔ́nkpinkpan kpó, ɖó kan dó nǔ wú bo lɛ́ wa nǔ kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó”
w11 15/11 3 akpá. 2
Jehu jɛ hun dó sinsɛn mímɛ́ ɔ jí
È zɔ́n azɔ̌ ɖé Jehu hwenu e togun Izlayɛ́li tɔn ɖo ninɔmɛ nyanya ɖé mɛ é. Asúkúsi Akábu tɔn nyanya Jezabɛ́li, éé lɛ́ nyí nɔ axɔ́sú Yolámu e ɖo acɛ kpá wɛ é tɔn wɛ ɖo togun ɔ dɔn bú wɛ hwenɛ́nu. É sɔ́ Baálu sinsɛn d’ajo, b’ɛ nyí Jexóva sinsɛn ǎ, é hu gbeyíɖɔ Mawu tɔn lɛ́, hɛn togun ɔ blí gbɔn ‘vodúnsinsɛn’ tɔn kpó “azě gbo mɛ” tɔn kpó gblamɛ. (2 Axɔ́. 9:22; 1 Axɔ́. 18:4, 13) Jexóva ɖe gbeta ɔ tɔ́n bo ná sú kún dó nú xwédo Akábu tɔn ɔ bǐ, káká jɛ Yolámu kpó Jezabɛ́li kpó jí. Jehu wɛ è sɔ́ b’ɛ ná wa azɔ̌ énɛ́.
w11 15/11 4 akpá. 2-3
Jehu jɛ hun dó sinsɛn mímɛ́ ɔ jí
Ée Jehu gbɛ́ ɖɔ émí kún ná ɖɔ xó ɖé nú mɛ e è sɛ́ dó è lɛ́ é ó ɔ, é kpé axɔ́sú Yolámu kpó Akaziasi axɔ́sú Judáa tɔn e Yolámu jɛ akɔ xá é kpó, bɔ yě ɖo kɛkɛ́ví yětɔn yětɔn mɛ. Yolámu kanbyɔ́ Jehu ɖɔ: “Jehu, ɖagbe jɛ́n wɛ a?” Bɔ é yí gbe n’i ɖɔ: “Nɔ towe Jezabɛ́li ɔ kpo ɖo vodún sɛn wɛ, bo kpo ɖo azě gbo mɛ wɛ bɔ a nɔ kanbyɔ́ ɖɔ ɖagbe jɛ́n wɛ a?” Xó énɛ́ e é se é dó xɛsi i, bɔ é lílɛ́ bá hɔn. Amɔ̌, Jehu yá wǔ wa nǔ jɛ nukɔn n’i! Jehu dɔn gǎ ɖokpó, bo da dó Yolámu b’ɛ xo hǔn tɔn zlɛ́, bɔ é j’ayǐ, bo kú jɛ kɛkɛ́ví tɔn mɛ. Akaziasi tɛ́n kpɔ́n bo hɔn, amɔ̌, Jehu jɛ gbě tɔn mɛ bo ɖɔ bɔ è hu é lɔmɔ̌.—2 Axɔ́. 9:22-24, 27.
Axɔ́si nyanya Jezabɛ́li wɛ nyí mɛ e è ná hu bɔ d’é wú ɖo xwédo Akábu tɔn mɛ é. É sɔgbe ɖɔ Jehu ylɔ́ ɛ ɖɔ “nyɔ̌nu énɛ́ e Mawu ko dó nu é.” Ée Jehu ɖo Izleyɛ́li byɔ́ wɛ é ɔ, é mɔ bɔ Jezabɛ́li ɖo kpínkpɔ́n ɛ wɛ sɛ́dó gbɔn síngbó tɔn sín flɛtɛ́li nu. Jehu sɔ́ lɛ xó gle ǎ, é ɖe gbe nú azaglɔ́gán e ɖo hɔn ɔ mɛ lɛ́ é ɖɔ yě ní sɔ́ ɛ nyi gbɔn flɛtɛ́li ɔ nu. Énɛ́ gúdo ɔ, Jehu kun kɛkɛ́ví tɔn gbɔn nyɔ̌nu énɛ́ e dɔn Izlayɛ́li to ɔ bǐ bú é jí. Nukɔnmɛ ɔ, Jehu sú kún dó nú mɛ e kpo ɖo xwédo Akábu tɔn mɛ lɛ́ é mɔ̌kpán.—2 Axɔ́. 9:30-34; 10:1-14.
w11 15/11 5 akpá. 3-4
Jehu jɛ hun dó sinsɛn mímɛ́ ɔ jí
Nǔgbó wɛ ɖɔ Jehu kɔn hun gěgé kɔn nyi ayǐ. É ɖo mɔ̌ có, Biblu ɖe xlɛ́ ɖɔ é nyi súnnu akɔ́nkpantɔ́ éé ɖe Izlayɛ́li sín acɛ gannaganna kpa nú mɛ Jezabɛ́li kpó xwédo tɔn kpó tɔn sín kannu é ɖé. Nukɔntɔ́ Izlayɛ́li tɔn ɖé ɖó ná nyí mɛ e nɔ wa nǔ kpó akɔ́nkpinkpan kpó, ɖó kan dó nǔ wú bo nɔ lɛ́ wa nǔ kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó é cóbɔ azɔ̌ énɛ́ ná kpa ɛ. Xókwíntínmɛwégbó Biblu tɔn ɖé ɖɔ: “Azɔ̌ ɔ vɛ́ wǔ, bɔ è ka wa tɛ́nwín lɛnwín tɔn. Ényí è ma ko syɛ́n nukún ǎ ɔ, è ná kpé wú bo sú kún dó nú Baálu sinsɛn ɖo Izlayɛ́li ǎ.”
Klisánwun lɛ́ nɔ gbɔn ninɔmɛ ɖé lɛ́ mɛ ɖo égbé bɔ é ɖo wɛn ɖɔ é ná byɔ́ ɖɔ yě lɔ ní ɖe jijɔ e Jehu ɖe xlɛ́ é ɖé lɛ́ xlɛ́. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ényí é byɔ́ ɖɔ mǐ ní ɖ’alɔ ɖo nǔ e Jexóva gbɛ́ wǎn ná é ɖé mɛ ɔ, nɛ̌ mǐ ka ɖó ná wa nǔ gbɔn? Mǐ ɖó ná yá wǔ wa nǔ, kpankɔ́n, dó gǎn bo gbɛ́ nǔ énɛ́. Nú nǔ e kan zě e mǐ zé mǐɖée jó nú Jexóva é ɔ, mǐ sixú lɔn nú nǔ ɖěbǔ ná hwlɛ́n agba xá Jexóva ǎ.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w11 15/11 5 akpá. 6-7
Jehu jɛ hun dó sinsɛn mímɛ́ ɔ jí
Jehu sixú ko nɔ lin ɖɔ nú axɔ́súɖuto Izlayɛ́li tɔn ná jɛ vo nú Judáa tɔn ɔ, é byɔ́ ɖɔ axɔ́súɖuto we lɛ́ ní sɛn Mawu ɖo vovo. Axɔ́sú Izlayɛ́li tɔn e jɛ nukɔn n’i lɛ́ é ɖɔhun ɔ, é tɛ́n kpɔ́n bá bló bɔ togun ɔ ná kpo ɖo nyibúví sɛn wɛ bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, axɔ́súɖuto we lɛ́ ná kpo ɖo vovo. Amɔ̌, énɛ́ ná ɖe xlɛ́ ɖɔ é kún ɖó nǔɖiɖi nú Jexóva e sɔ́ ɛ axɔ́sú é bǐ mlɛ́mlɛ́ ó.
Jexóva kpa Jehu ɖó ‘é wa nǔ e nyɔ́ Mawu nukúnmɛ é wútu.’ É ɖo mɔ̌ có, Jehu “nyi Mawu Mavɔmavɔ, Mawu Izlayɛ́li tɔn sín sɛ́n lɛ́ kpó ayi tɔn bǐ kpó ǎ.” (2 Axɔ́. 10:30, 31) Ényí è gbéjé nǔ e Jehu wa jɛ nukɔn lɛ́ é bǐ kpɔ́n ɔ, énɛ́ sixú kpácá mɛ bo lɛ́ blá wǔ. Nǔkplɔ́nmɛ tɛ́ ka ɖ’é mɛ nú mǐ? Mǐ ɖó ná nɔ lin ɖɔ mǐ ko vɛ́ kpó Jexóva kpó bɔ xó fó ǎ. Ényí mǐ nɔ kplɔ́n Xó Mawu, Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ tɔn, nɔ lin tamɛ d’é jí, bo nɔ lɛ́ xo ɖɛ sɛ́dó è kpó ayi mǐtɔn bǐ kpó ɔ, énɛ́ ná d’alɔ mǐ bɔ mǐ ná nɔ nɔ gbejí n’i gbe bǐ gbe. Énɛ́ wú ɔ, mi nú mǐ ní ɖo nǔ e wú mǐ kpé é bǐ wa wɛ bo ná kpo ɖo sɛ́n Jexóva tɔn nyi wɛ kpó ayi mǐtɔn bǐ kpó.—1 Kɔ. 10:12.
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
w13 15/5 8-9 akpá. 3-6
Hwenu e Ezayíi ɖo nǔ e acɛkpikpa Mawu ví ɔ tɔn ná wa lɛ́ é sín xó ɖɔ wɛ é ɔ, é ɖɔ ɖo Ezayíi 9:6 mɛ ɖɔ: “Nǔ e Mawu Mavɔmavɔ Nǔbǐwúkpétɔ́ ɔ ná bló kpó wǎnyíyí tɔn ɖaxó ɔ kpó é nɛ́.” Xógbe énɛ́ lɛ́ tá wěziza dó lě do Tɔ́ mǐtɔn jǐxwé tɔn ɔ ɖó jlǒ syɛ́nsyɛ́n bo ná hwlɛ́n gbɛtɔ́ gán sɔ é. Kanɖódónǔwú Jexóva tɔn xlɛ́ céɖécéɖé ɖɔ mǐ ɖó ná wa wɛnɖagbejíjlázɔ́ e é zɔ́n mǐ é kpó ayi mǐtɔn bǐ kpó, kpó akpakpa sɔ́ mɛ kpó, kpódó kanɖódónǔwú kpán. Ényí mǐ nɔ ɖó jlǒ syɛ́nsyɛ́n bo nɔ d’alɔ mɛ ɖěvo lɛ́ nú yě ná tuun Mawu ɔ, mǐ nɔ xwedó kpɔ́ndéwú kanɖódónǔwú tɔn Jexóva tɔn. Ðó mǐ nyí azɔ̌watɔ́gbɛ́ Mawu tɔn lɛ́ wútu ɔ, mǐ ka kán ɖ’é jí bo ná nɔ ɖ’alɔ ɖo wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ mɛ bǐ mlɛ́mlɛ́ lěe é ná nyɔ́ bló gbɔn é a?—1 Kɔ. 3:9.
Ð’ayi kanɖódónǔwú Jezu tɔn lɔ wú. É sɔ́ kpɔ́ndéwú kan ɖíɖó dó nǔ wú ɖo sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ tɔn ɖ’ayǐ nú mǐ. È klán gbe xá ɛ syɛ́nsyɛ́n có, é kpo ɖo kan ɖó dó nǔ wú wɛ ɖo sinsɛnzɔ́ ɔ mɛ káká jɛ hwenu e é kú wǔvɛ́ kú ɖo ayǐkúngban jí é. (Jaan 18:36, 37) Ée hwenu e Jezu ná sɔ́ gbɛ tɔn dó sá vɔ̌ dó ta mǐtɔn mɛ é ɖo sisɛkpɔ́ wɛ é ɔ, é ɖó kan dó alɔ e dó mɛ ɖěvo lɛ́ wɛ é ɖe nú yě ná tuun Jexóva é wú syɛ́nsyɛ́n.
Ði kpɔ́ndéwú ɔ, ɖo vivɔnu xwe 32 H.M. tɔn ɔ, Jezu zán nǔjlɛ́dónǔwú e ɖɔ xó dó nya e tuun fígitín ɖé b’ɛ ma ná sínsɛ́n ǎ nú xwe atɔn é wú. Ée nya ɔ byɔ́ vǐwunzɔ́watɔ́ tɔn ɖɔ é ní gbo vǐwuntín ɔ é ɔ, vǐwunzɔ́watɔ́ ɔ byɔ́ ɛ hwenu bo ná kun do lɛ́ lɛ̌ dó atín ɔ kɔ bá bɛ́ zunkɔ́ d’é mɛ. (Xa Luki 13:6-9.) Hwenɛ́nu ɔ, mɛ kpɛɖé jɛ́n yí wɛn ɖagbe Jezu tɔn, yě wɛ nyí ahwanvú tɔn lɛ́. Amɔ̌ vǐwunzɔ́watɔ́ ɔ ɖɔhun ɔ, Jezu zán hwenu kpɛ e kpo n’i é (sun ayizɛ́n mɔ̌) dó ɖó kan dó wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ wú ɖo Judée kpó Pɛ́la kpó. Hwenu kpɛɖé cóbɔ Jezu ná kú ɔ, é y’avǐ dó to tɔn mɛ nu lɛ́ takúnmɛ ɖó “ayixa [yětɔn] ko syɛ́n” wútu.—Mat. 3:9; Luk. 19:41.
Ðó mǐ ko yi nukɔn tawun ɖo vivɔnu gbɛ élɔ́ tɔn sín azǎn gǔdo gúdo tɔn lɛ́ mɛ wútu ɔ, é ɖo tají tawun ɖɔ mǐ ní dó gǎn syɛ́nsyɛ́n ɖo wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ mɛ ǎ cé? (Xa Daniyɛ́li 2:41-45.) Wǔjɔmɛ ɖaxó wɛ é nyí ɖɔ mǐ ní nyí Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́! Mǐ wɛ nyí togun ɖokpó e ɖo ayǐkúngban ɔ jí bo nɔ ná nukúnɖíɖó jɔ nukúnɖíɖó mɛ lɛ́ ɖɔ tagba e mɔ wɛ gbɛtɔ́ lɛ́ ɖe lɛ́ é bǐ ná vɔ é. Agaɖanu din ɔ, xójlázɔ́watɔ́ ɖé ɖɔ ɖɔ nǔkanbyɔ́ “Étɛ́wú nǔ nyanya ka nɔ gbo mɛ ɖagbe lɛ́?” ɔ kún ɖó xósin ó. Ðó mǐ nyí Klisánwun wútu ɔ, azɔ̌ mǐtɔn wɛ é nyí ɖɔ mǐ ní má xósin e Biblu ná nú nǔkanbyɔ́ énɛ́ lɛ́ é xá mɛ e jló ná ɖótó nǔgbó nǔgbó lɛ́ é bǐ; wǔjɔmɛ ɖ’é wɛ. Mǐ ɖó hwɛjijɔ e ná zɔ́n bɔ akpakpa ná nɔ sɔ́ mǐ hwenu e mǐ nɔ ɖo aklúnɔzɔ́ ɔ wa wɛ lɛ́ é bǐ. (Hlɔ̌. 12:11) Kpó nyɔ̌ná e Jexóva nɔ kɔn dó mǐ jí é kpó ɔ, wɛn ɖagbe e mǐ nɔ jlá kpó kanɖódónǔwú kpó é sixú d’alɔ mɛ ɖěvo lɛ́ bɔ yě ná tuun i, bo lɛ́ yí wǎn n’i.
28 NOVEMBRE–4 DÉCEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 11-12
“È dɔn tó nú nyɔ̌nu nyanya e nǔ nɔ jló díngan é ɖé”
it-1 217
Atalíi
Atalíi wa nǔ nɔ tɔn Jezabɛ́li ɖɔhun, bo sísɛ́ asú tɔn Yolámu b’ɛ wa nǔ e nɔ vɛ́ mɔ nú Jexóva é ɖo xwe tántɔn e Yolámu ɖu axɔ́sú ná lɛ́ é hwenu. (1Ax 21:25; 2Ta 21:4-6) Bɔ nɔ tɔn ɖɔhun ɔ, xomɛvɔ́nɔ lɛ́ sín hun jɛ́n é nɔ ba ná kɔn nyi ayǐ. Xwe ɖokpó jɛ́n vǐ súnnu tɔn Akaziasi, axɔ́sú nyanya ɔ nɔ axɔ́súzinkpo jí ná bo kú, énɛ́ ɔ, é hu mɛ ɖěvo e kpo bo jɔ ɖo axɔ́sú kún mɛ lɛ́ é bǐ, bɔ Joási e kpo ɖo vǔ é jɛ́n xo gló è ɖó vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɔ kpó asi tɔn, éé nyí Joási sín tánti é kpó sɔ́ ɛ hwlá wútu. Énɛ́ gúdo ɔ, Atalíi sɔ́ éɖée axɔ́si bo nɔ axɔ́súzinkpo jí nú xwe ayizɛ́n, sín 905-899 J.H.M tɔn. (2Ta 22:11, 12) Vǐ súnnu tɔn lɛ́ fin nǔ mímɛ́ e ɖo tɛ́npli Jexóva tɔn mɛ lɛ́ é bo sɔ́ yě ná Baálu.—2Ta 24:7.
it-1 217
Atalíi
Hwenu e Joási ɖo xwe tɛ́nwe ɖó wɛ é ɔ, vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɖaxó Yexoyáda, éé nɔ ɖó sísí nú Mawu é kplá ɛ tɔ́n sín fí e è hwlá ɛ ɖó é, bo sɔ́ axɔ́súgbákún ɖó ta n’i, ɖó é wɛ ɖó acɛ bo ná xá axɔ́súzinkpo jí. Ée Atalíi se xó e sú wɛ togun ɔ ɖe é ɔ, é hwlɛ́n do bo yi tɛ́npli ɔ mɛ bɔ ée é mɔ nǔ e ɖo jijɛ wɛ é ɔ, é sú xó bo ɖɔ “Ahizi nɛ́! Ahizi nɛ́!” Vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɖaxó Yexoyáda ɖe gbe ɖɔ è ní sɔ́ ɛ sín tɛ́npli ɔ sín kɔ́xota, bo yi hu i ɖo sɔ́ lɛ́ sín hɔntogbó ɔ nu. É sixú ko nyí ɖɔ é wɛ nyí mɛ ɖokpó e kpo ɖo gbɛ ɖo xwédo baɖabaɖa Akábu tɔn mɛ é. (2Ax 11:1-20; 2Ta 22:1–23:21) Énɛ́ zɔ́n bɔ mǐ mɔ lě do xó élɔ́ lɛ́ nyí nǔgbó sɔ é: ‘Xó e Mawu Mavɔmavɔ ɖɔ dó Akábu sín mɛ lɛ́ wú ɔ ɖě ná gɔn jijɛnu ǎ.’—2Ax 10:10, 11; 1Ax 21:20-24.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 1185
Joási
Ée vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ ɖaxó Yexoyáda ɖo gbɛ bo nɔ tɔ́ domɛ nú Joási bo lɛ́ nyí wěɖexámɛtɔ́ tɔn é ɔ, nǔ lɛ́ yi ganjí nú axɔ́sú wínnyáwínnyá ɔ. Xwe 21 mɔ̌ ɖó wɛ é ɖe bo da asi; é ɖó asi we bɔ ɖokpó nɔ nyí Yexoadani. Nyɔ̌nu énɛ́ lɛ́ ji vǐ súnnu kpó nyɔ̌nu kpó n’i.—2Ax 12:1-3; 2Ta 24:1-3; 25:1.
5-11 DÉCEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 13-15
“Gǎn e è dó kpó ayi mɛtɔn bǐ kpó é nɔ hɛn nyɔ̌ná gěgé wá”
w10 15/4 26 akpá. 11
A ka ɖo Klísu xwedó wɛ bǐ mlɛ́mlɛ́ a?
Bo ná dó xlɛ́ lě do kan ɖíɖó dó Mawu sín azɔ̌ wú ɖo tají sɔ é ɔ, ɖ’ayi nǔ e jɛ ɖo Yexoázi Izlayɛ́li xɔ́sú ɔ sín gbɛzán mɛ é ɖokpó wú. Ðó Yexoázi ɖo xɛsi ɖi dó Silíinu lɛ́ wú wɛ wútu ɔ, é yi mɔ Elizée kpó avǐ kpó. Gbeyíɖɔ ɔ ɖɔ n’i ɖɔ é ní da gǎ gbɔn flɛtɛ́li nú sɛ́dó Silíi wa jí, bɔ énɛ́ ná xlɛ́ ɖuɖéjí e Jexóva ná ná ɛ dó akɔta énɛ́ jí é. É ɖo wɛn ɖɔ énɛ́ ná ko dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú axɔ́sú ɔ. Énɛ́ gúdo ɔ, Elizée ɖɔ nú Yexoázi ɖɔ é ní zé gǎ tɔn lɛ́ bo zin yě dó kɔ́mɛ. Yexoázi zin gǎ lɛ́ dó kɔ́mɛ azɔn atɔn. Elizée sin xomɛ ɖó ényí é ko zin gǎ lɛ́ dó kɔ́mɛ azɔn atɔ́ɔ́n alǒ ayizɛ́n mɔ̌ wɛ ɔ, énɛ́ ná xlɛ́ ɖɔ é ná “ɖu ɖo Silíinu lɛ́ jí bo vívá kún yětɔn.” Din ɔ, azɔn atɔn jɛ́n Yexoázi ná ɖu ɖo Silíinu lɛ́ jí ɖó bǎ ɖé mɛ. Ðó Yexoázi ma wa nǔ kpó kanɖódónǔwú kpó ǎ wútu ɔ, ɖuɖéjí kpɛɖé jɛ́n é ná ɖó. (2 Axɔ́sú lɛ́ 13:14-19) Étɛ́ tan énɛ́ ka sixú kplɔ́n mǐ? Ényí mǐ wa nǔ kpó ayi mǐtɔn bǐ kpó, bo lɛ́ wa kpó kanɖódónǔwú kpó ɔ jɛ́n Jexóva ná kɔn nyɔ̌ná dó mǐ jí.
w13 1/11 11 akpá. 5-6
‘Mɛ e nɔ d’ajɔ mɛ ɖěɖěe nɔ ba ɛ kpó ayi yětɔn bǐ kpó lɛ́ é é’
Mɛ̌ mɛ̌ e lɛ́ Jexóva ka nɔ d’ajɔ? Pɔ́lu ɖɔ ‘mɛ e ɖo biba ɛ wɛ kpó ayi yětɔn bǐ kpó lɛ́ é’ wɛ. Wěma alɔdlɛ́ndónǔ tɔn e mɛ e nɔ tínmɛ Biblu dó gbe ɖěvo mɛ lɛ́ é nɔ zán é ɖé ɖɔ ɖɔ xókwín Glɛ̌kigbe tɔn e è tínmɛ dó “ba dó nǔjɔnǔ mɛ” é kún nyí “è ní tɔ́n bo yi ba” ó, loɔ, é nɔ byɔ́ ɖɔ è ní sɛkpɔ́ Mawu bo “sɛn ɛ”. Alɔdlɛ́ndónǔ ɖěvo tínmɛ ɖɔ xógbe Glɛ̌kigbe tɔn énɛ́ e è zǎn é nɔ byɔ́ ɖɔ è ní dó gǎn dó nǔjɔnǔ mɛ kpó ayi mɛtɔn bǐ kpó. Ɛɛn, Jexóva nɔ d’ajɔ mɛ ɖěɖěe nǔɖiɖi yětɔn nɔ sísɛ́ yě bɔ yě nɔ sɔ́ ayi yětɔn bǐ dó yí wǎn n’i, bo nɔ sɛn ɛ kpó kanɖódónǔwú kpó lɛ́ é.—Matíe 22:37.
Nɛ̌ Jexóva ka nɔ d’ajɔ mɛsɛntɔ́ tɔn gbejínɔtɔ́ lɛ́ gbɔn? É dó akpá ɖɔ émí ná ná sɔgúdo ɖaaɖagbe ɖé mɛ, bɔ énɛ́ xlɛ́ lě do é nɔ hun alɔ dó ná nǔ mɛ, bo lɛ́ yí wǎn nú mɛ sɔ é. Akpá énɛ́ wɛ nyí ɖɔ è ná nɔ gbɛ mavɔmavɔ mɛ ɖo Palaɖísi mɛ ɖo ayǐkúngban jí. (Nǔɖexlɛ́mɛ 21:3, 4) Mɛ e nɔ ba Jexóva kpó ayi yětɔn bǐ kpó lɛ́ é nɔ mɔ nyɔ̌ná gěgé ɖo din ɖésú. Nǔnywɛ́ e gbigbɔ mímɛ́ Jexóva tɔn nɔ ná mɛsɛntɔ́ tɔn lɛ́ é kpó éé yě nɔ mɔ ɖo Xó tɔn mɛ é kpó nɔ zɔ́n bɔ yě nɔ ɖu nyɔ̌ná gěgé sín vǐví bɔ gbɛ yětɔn nɔ lɛ́ ɖó nu.—Ðɛhan 144:15; Matíe 5:3.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
w05 1/8 11 akpá. 3
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Axɔ́sú lɛ́ wegɔ́ ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
13:20, 21—Nǔjíwǔ énɛ́ ka nɔ gǔdo nú susu e mɛ lɛ́ nɔ xɔ nú sinsɛn sín nǔ lɛ́ alǒ nú tɛn mímɛ́ enyíi lɛ́ é wɛ a? Ðěbǔ ǎ. Biblu xlɛ́ ɖɔ è sɛn xú Elizée tɔ́n lɛ́ ɖo fí ɖé kpɔ́n ǎ. Hlɔ̌nhlɔ́n Mawu tɔn wɛ zɔ́n bɔ nǔjíwǔ énɛ́ dó jɛ, lěe é nyí gbɔn nú nǔjíwǔ ɖěɖěe Elizée bló ɖo gbɛhwenu tɔn lɛ́ é.
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
km 8/03 1
Wɛn Biblu tɔn nɔ fá kɔ nú mɛ e nɔ yí yě bo nɔ lɛ́ zán yě ɖo gbɛzán yětɔn mɛ lɛ́ é. (Ðɛh. 19:8, 9) É nɔ tún kan nú yě sín adingban núkplɔ́nmɛ lɛ́ kpó nǔwalɔ nyanya lɛ́ kpó sí, bo nɔ ná nukúnɖíɖó ɖejidéwú ɖé yě. É ɖo mɔ̌ có, mɛ ɖěɖěe nɔ yí wɛn ɖagbe ɔ lɛ́ é kɛ́ɖɛ́ wɛ nɔ ɖu vǐví tɔn ǎ. Mɛ ɖěɖěe nɔ má nǔgbó Biblu tɔn e nɔ fá kɔ nú mɛ lɛ́ é xá mɛ ɖěvo lɛ́ é lɔ nɔ mɔ kɔfánúmɛ.—Nǔx. 11:25
Wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ ná hlɔ̌nhlɔ́n yě: Jezu ɖɔ ɖɔ mɛ e yí agbanhɛnkpo Klisánwun tɔn ɔ, húzú ahwanvú émítɔn bo nɔ jlá wɛn ɖagbe ɔ, lobo nɔ lɛ́ kplɔ́n nǔ mɛ nú è ná húzú ahwanvú lɛ́ é ɔ, ‘lǐndɔ̌n yětɔn ná vo.’ (Mat. 11:29) Wɛn ɖagbe ɔ jlájlá nú mɛ ɖěvo lɛ́ ná hlɔ̌nhlɔ́n éɖésú. Nǔɖuɖu ɖɔhun wɛ é cí n’i. (Jaan 4:34) Hwenu e é sɛ́ ahwanvú tɔn 70 dó ɖɔ yě ní yi jlá wɛn ɖagbe ɔ é ɔ, yě j’awǎ ɖó yě mɔ ɖɔ Jexóva dó nú gǎndídó émítɔn lɛ́ wútu.—Luk. 10:17
Ali ɖokpó ɔ nu ɔ, alɔ ɖíɖó ɖo wɛnɖagbejíjlázɔ́ ɔ mɛ nɔ fá kɔ nú Klisánwun gěgé ɖo égbé. Nɔví nyɔ̌nu ɖé ɖɔ: “Sinsɛnzɔ́ ɔ nɔ fá kɔ nú mì ɖó é nɔ xlɛ́ ali mì ɖo gbɛzán ce mɛ, bo lɛ́ zɔ́n bɔ gbɛ ce ɖó nu. Ényí un ɖo wɛn ɖagbe ɔ jlá wɛ ɔ, tagba ce lɛ́ kpó linkpɔ́n ce lɛ́ kpó bǐ wɛ nɔ bú sín ayi ce mɛ hwɛ̌.” Sinsɛnzɔ́watɔ́ kanɖódónǔwútɔ́ ɖěvo ɖɔ: “Sinsɛnzɔ́ ɔ nɔ zɔ́n bɔ Jexóva nɔ nyí mɛ nǔjɔnǔ tɔn ɖé nú mì gbe bǐ gbe, bo nɔ lɛ́ ná mì fífá kpó awǎjijɛ kpó e nǔ ɖěvo ɖěbǔ ma sixú ná mì ǎ é.” Wǔjɔmɛ ɖaxó ɖé wɛ é nyí ɖɔ mǐ nyí ‘azɔ̌watɔ́gbɛ́ Mawu tɔn lɛ́”!—1 Kɔ. 3:9
Agbanhɛnkpo Klísu tɔn bɔkun: Byɔ̌ e Jezu byɔ́ Klisánwun lɛ́ ɖɔ yě ní “dó gǎn” é ɔ, ɖiɖɔ nú yě wɛ é ɖe ɖɔ yě ní wa nǔ hú nǔ e wú yě kpé é ǎ. (Luk. 13:24) Nǔgbó ɔ é ylɔ́ mǐ kpó wǎnyíyí kpó bo ɖɔ ‘mǐ ní dó kɔ agbanhɛnkpo émítɔn glɔ́.’ (Mat. 11:29) Mɛ ɖěɖěe é byɔ́ ɖɔ yě ní ɖí xwi xá ninɔmɛ syɛ́nsyɛ́n lɛ́ é sixú ɖeji ɖɔ sinsɛnzɔ́ e yě nɔ wa kpó ayi yětɔn bǐ kpó é nɔ su Jexóva nukúnmɛ, ényí ninɔmɛ yětɔn ná bo tlɛ ɖó dogbó ɖé lɛ́ nú yě ɔ nɛ́.—1 Mak. 14:6-8; Koló. 3:23
Tuun e mǐ tuun ɖɔ nǔ ɖěbǔ e mǐ nɔ wa bónú nyǐkɔ Mawu tɔn ní dó nɔ mǐmɛ́ jí é nɔ su nukún tɔn mɛ é fá kɔ nú mɛ tawun! (Ebl. 6:10) Mi nú mǐ ní nɔ dó gǎn hwebǐnu bo nɔ ná ɛ nǔ ɖagbe hú gǎn e mǐ ɖó é.
12-18 DÉCEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 16-17
“Suúlu ɖíɖó Jexóva tɔn nɔ ɖó dogbó”
it-2 868 akpá. 4
Salumanasáa
Acɛkpikpa Izlayɛ́li tɔn. Hwenu e Ozée axɔ́sú Izlayɛ́li tɔn ɖo axɔ́sú ɖu wɛ é ɔ (758-740 J.H.M tɔn), Salumanasáa 5gɔ́ tɔ́n ahwan Palestine bɔ Ozée jɛ acɛ tɔn mɛ bo nɔ ná ɛ nǔjɔ xwewú xwewú. (2Ax 17:1-3) Amɔ̌, ɖo nukɔnmɛ ɔ, Ozée sɔ́ kpé wú bo ná ɛ nǔjɔ ǎ, bɔ è mɔ ɖɔ Ozée ɖo gbě tɔn blá xá axɔ́sú Ejípu tɔn So wɛ. Énɛ́ wú ɔ, Salumanasáa wlí Ozée dó gan mɛ, bɔ ɖo nukɔnmɛ ɔ, é ɖó gɔnu ɖó Samalíi nú xwe atɔn. Énɛ́ gúdo ɔ, yě yí toxo énɛ́ e sín ahohó lɛ́ syɛ́n tawun é bo kplá Izlayɛ́li ví lɛ́ yi kannumɔgbénu.—2Ax 17:4-6; 18:9-12; sɔ́ jlɛ́ dó Oz 7:11; Eze 23:4-10 wú.
it-1 402
Kannumɔgbénu
Hwɛjijɔ ɖokpó ɔ wú wɛ akɔta wǒ Izlayɛ́li tɔn, éé ɖo totaligbé lɛ́ kpó akɔta we Judáa tɔn, éé ɖo tofɔligbé lɛ́ é kpó bǐ yi kannumɔgbénu. Hwɛjijɔ énɛ́ wɛ nyí ɖɔ yě nɔ jó Jexóva sinsɛn dó bo nɔ sɛn vodún lɛ́. (Sɛ́ 28:15, 62-68; 2Ax 17:7-18; 21:10-15) Jexóva ka nɔ ɖo gbeyíɖɔ tɔ́n lɛ́ sɛ́ dó togun we lɛ́ wɛ nú yě ná gb’akpá nú yě, togun we lɛ́ ka nɔ se ǎ. (2Ax 17:13) Axɔ́sú e kp’acɛ dó axɔ́súɖuto Izlayɛ́li tɔn e mɛ akɔta wǒ lɛ́ ɖe é nu lɛ́ é ɖěbǔ kpé wú bo sú kún dó nú sinsɛn nǔvú e mɛ Jelobowámu, axɔ́sú nukɔntɔn togun ɔ tɔn, dɔn yě dó é bǐ mlɛ́mlɛ́ ǎ. Axɔ́súɖuto Judáa tɔn, éé ɖo tofɔligbé é ɖótó akpágbanúmɛ Jexóva tɔn e ɖo tlɔlɔ lɛ́ é ǎ; kannumɔgbénu e Izlayɛ́li lɔ yi é lɔ ka lɛ́ kplɔ́n nǔ i ǎ. (Jel 3:6-10) Wǎgbɔ tɔn ɔ, axɔ́súɖuto we lɛ́ bǐ wɛ è wá kplá yi kannumɔgbénu, é ka nyí azɔn ɖokpó kpowun wɛ nǔ nyí mɔ̌ ǎ.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-2 878
Samalíinu
Hwenu e è ɖu ɖo axɔ́súɖuto Samalíi tɔn, éé mɛ akɔta wǒ lɛ́ ɖe é jí ɖo 740 J.H.M. tɔn é wɛ xógbe “Samalíinu lɛ́” ɔ tɔ́n azɔn nukɔntɔn ɔ ɖo Biblu mɛ; mɛ ɖěɖěe nɔ totaligbé axɔ́súɖuto ɔ tɔn cóbɔ è wá ɖu ɖo axɔ́súɖuto ɔ jí lɛ́ é wɛ è nɔ zán xókwín énɛ́ ná dó ɖe xlɛ́ ɖɔ yě gbɔn vo nú toɖévomɛnu e gosín axɔ́súɖuto Asilíi tɔn sín akpáxwé ɖěvo lɛ́ bo wá jɛ fínɛ́ lɛ́ é. (2Ax 17:29) É cí ɖɔ Asilíinu lɛ́ kún nya Izlayɛ́linu lɛ́ bǐ ó ɖó tan e ɖo 2 Tan 34:6-9 mɛ é (sɔ́ jlɛ́ dó 2Ax 23:19, 20 wú) xlɛ́ ɖɔ ɖo acɛkpikpa axɔ́sú Joziyási tɔn hwenu ɔ, Izlayɛ́li ví lɛ́ kpo ɖo to ɔ mɛ. Ðo nukɔnmɛ ɔ, “Samalíinu lɛ́” wá dó gesí kúnkan mɛ ɖěɖěe è jó dó nyi Samalíi lɛ́ é tɔn kpó mɛ e Asilíinu lɛ́ kplá wá fínɛ́ lɛ́ é kpó. Énɛ́ wú ɔ, é ɖo wɛn ɖɔ vǐ e mɛ vovo we énɛ́ lɛ́ kplé bo ji lɛ́ é lɔ ɖo yě mɛ. Nukɔnmɛ ɔ, ényí è wá zán xógbe énɛ́ ɔ, sinsɛngbɛ́ ɖé jí wɛ ayi mɛ lɛ́ tɔn nɔ yá wǔ yi, é sɔ́ nɔ nyí aca alǒ toxóɖɔgbɛ́ ɖé ǎ. “Samalíinu lɛ́” nɔ lɛ́ dó gesí mɛ ɖěɖěe ɖo sinsɛngbɛ́ éé jɛ kan vun jí ɖo lɛ̌dó Sikɛ́mu kpó Samalíi xóxó ɔ kpó tɔn mɛ, bo nɔ tɛ́dó sinsɛn núkplɔ́nmɛ e gbɔn vo nú nǔkplɔ́nmɛ Jwifu lɛ́ tɔn lɛ́ é.—Jn 4:9.
19-25 DÉCEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 18-19
“Lěe mɛ e nɔ klán gbe xá mǐ lɛ́ é nɔ tɛ́n kpɔ́n bá bló bɔ mǐ ná vɔ́ da gbɔn é”
w05 1/8 11 akpá. 5
Nǔ tají ɖěɖěe ɖo wěma Axɔ́sú lɛ́ wegɔ́ ɔ tɔn mɛ lɛ́ é
18:19-21, 25—Ezekiyási ka jɛ akɔ ɖé xá Ejípu wɛ a? Éǒ. Adingban wɛ nyí xó e ahwangán e nɔ kplá axɔ́sú ɔ é ɖɔ é, mɔ̌ jɛ́n ɖɔ e é ɖɔ ɖɔ ‘Mawu Mavɔmavɔ ɖésú wɛ ɖɔ nú émí ɖɔ émí ní wá’ tɔ́n ahwan to ɔ é lɔ nyí adingban é nɛ́. Axɔ́sú gbejínɔtɔ́ Ezekiyási gán jɛ Jexóva kɛ́ɖɛ́ wú.
w10 15/7 13 akpá. 3
“Ma ɖi xɛsi ó. Nyiɖésú ná d’alɔ we”
Ahwangán ɔ zán ayi wínníwínní bo ná dó bló bɔ è ná jɛ nǔ xo kpɔ́n jí. É ɖɔ: “É ma ka nyí hwiɖésú Ezekiyási ɔ wɛ gba vɔ̌sákpe e gbɔn só jí só jí lɛ́, bo gba vɔ̌sákpe lɛ́ . . . a? Mawu Mavɔmavɔ ɖésú wɛ ɖɔ nú mì ɖɔ nyɛ ní wá tɔ́n ahwan to élɔ́ bo gba.” (2 Axɔ́. 18:22, 25) Hǔn, ahwangán ɔ ɖo xlɛ́xlɛ́ wɛ ɖɔ Jexóva kún ná fun ahwan dó togun Tɔn tamɛ ó, lé é sin xomɛ dó yě wú. Adingban ka wɛ. Nǔ Ezekiyási kpó Jwifu ɖěɖěe dó gǔdo sinsɛn nǔvú lɛ́ é kpó tɔn nyɔ́ Jexóva nukúnmɛ.—2 Axɔ́. 18:3-7.
w13 15/11 19 akpá. 14
Lɛ̌ngbɔ́nyitɔ́ tɛ́nwe, axɔ́ví tántɔn: Nǔ e yě sixú kplɔ́n mǐ égbé é
14 Axɔ́sú Asilíi tɔn ɖó gɔnu dó Lakíci, tofɔligbé zǎnzǎnhwe jí Jeluzalɛ́mu tɔn. É nɔ fínɛ́ bo sɛ́ mɛ dó ɖɔ yě ní yi ɖɔ nú toxo ɔ ɖɔ é ní jó ta. Afɔsɔ́ɖótetɔ́ tɔn e sín tɛnmɛ nyíkɔ nɔ nyí Hlabucakée é zán wlɛnwín tɛnmɛ tɛnmɛ lɛ́. É ɖɔ xó dó Ebléegbe mɛ, bo dó wǔsyɛ́n lanmɛ nú togun ɔ ɖɔ yě ní gbɛ́ gbe nú axɔ́sú ɔ bo jó ta nú Asilíinu lɛ́, lobo d’akpá nú yě ɖɔ émí ná kplá yě yi to e mɛ yě sixú ɖu gbɛ víví ɖe é ɖé mɛ, adingban ka wɛ. (Xa 2 Axɔ́sú lɛ́ 18:31, 32.) Énɛ́ gúdo ɔ, Hlabucakée ɖɔ ɖɔ lěe vodún akɔta lɛ́ tɔn ma kpé wú bo cyɔ́n alɔ mɛsɛntɔ́ yětɔn lɛ́ jí ǎ gbɔn é ɔ, mɔ̌ ɖokpó ɔ wɛ Jexóva lɔ ma ná kpé wú bo hwlɛ́n Jwifu lɛ́ sín Asilíinu lɛ́ sí ǎ gbɔn é nɛ́. Togun ɔ wa nǔ kpó nǔnywɛ́ kpó bo tɛ́n kpɔ́n bo ná xósin nú slamɛ e è ɖɔ yě wú é ǎ, bɔ nǔ ɖokpó ɔ wɛ mɛsɛntɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ lɔ nɔ wa ɖo égbé.—Xa 2 Axɔ́sú lɛ́ 18:35, 36.
yb74 176 akpá. 2
Akpáxwé 2: Allemagne
É jɛxá ɖɔ è ní ɖ’ayi wú ɖɔ S. S. ɖěɖěe nɔ zán ayi wínníwínní baɖabaɖa lɛ́ dó hɛn mɛ lɛ́ bɔ yě nɔ d’alɔ wěma ɔ mɛ lɛ́ é ɖokpó ɔ lɛ́ jɛ́n nɔ lɛ́ húzú kpan nukɔn yě hwɛhwɛ hwenu yě ko wa mɔ̌ gúdo é, bɔ ya e yě nɔ lɛ́ dó nú yě mɛ e d’alɔ wěma ɔ mɛ lɛ́ é nɔ lɛ́ syɛ́n hú ɖ’ayǐ tɔn. Karl Kirscht dó zǒgbe jí ɖɔ : “Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ wɛ è flú hú gǎn ɖo yadónúmɛkpá lɛ́ mɛ. Yě lin ɖɔ mɔ̌ mɛ ɔ, yě ná bló bɔ Kúnnuɖetɔ́ Jexóva tɔn lɛ́ ná gbɔ bo d’alɔ wěma ɔ mɛ. Azɔn gěgé wɛ yě byɔ́ mǐ ɖɔ mǐ ní wa mɔ̌. Mɛɖé lɛ́ d’alɔ wěma ɔ mɛ, amɔ̌ ɖo ninɔmɛ gěgé mɛ ɔ, é lɛ́ byɔ́ ɖɔ yě ní nɔ te nú xwe ɖokpó jɛjí cóbɔ è ɖe yě tɔ́n. Ðo avla énɛ́ mɛ ɔ, hwɛhwɛ wɛ S. S. lɛ́ nɔ ɖe xlɛ́ agbawungba ɖɔ yɛmɛnúwatɔ́ kpó nǔvɔ́nɔ kpó wɛ nú yě; yě nɔ hɛn yě gǎnnugǎnnu nú yě ná ɖi zɔnlin lɛ́ lɛ̌ dó nɔví yětɔn lɛ́ cóbɔ è ná ɖe yě tɔ́n; è nɔ ylɔ́ zɔnlin énɛ́ ɖɔ ‘yɛ̌yi zɔnlin’ enyíi.”
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-1 170 akpá. 3
Dobanúnǔ dokunkun tɔn
Ði kpɔ́ndéwú ɔ, Biblu ɖɔ ɖɔ Adlamɛlɛ́ki kpó Salɛsɛ́ɛ kpó hu tɔ́ yětɔn Senakelíbu Asilíi xɔ́sú ɔ, bɔ vǐ tɔn Asaaxadɔ́ɔn ɖu axɔ́sú ɖó tɛn tɔn mɛ. (2Ax 19:36, 37) Amɔ̌, tan Babilɔ́nu tɔn ɖé ɖɔ ɖɔ ɖo azǎn 20gɔ́ Tebɛ́ti tɔn gbe ɔ, vǐ súnnu Senakelíbu tɔn ɖé fɔ́n gǔ dó jǐ tɔn bo hu i. Vɔ̌sánúxwlémawutɔ́ Babilɔ́nu tɔn xwe kanweko atɔngɔ́ J.H.M. tɔn e è nɔ ylɔ́ ɖɔ Bérose kpó axɔ́sú Babilɔ́nu tɔn xwe kanweko ayizɛ́ngɔ́ J.H.M. tɔn e è nɔ ylɔ́ ɖɔ Nabonide é kpó bǐ kpi tan ɖokpó ɔ bo ɖɔ ɖɔ Senakelíbu sín vǐ súnnu ɖokpó géé wɛ hu i. É ɖo mɔ̌ có, è mɔ awǐnnya e jí è wlán nǔ dó b’ɛ nyí Asaaxadɔ́ɔn, éé jɛ tɔ́ tɔn Senakelíbu domɛ é tɔn é ɖé sín xwɛ b’ɛ tɛɖɛ̌ jí ɖɔ nɔví súnnu émítɔn lɛ́ fɔ́n gǔ dó tɔ́ émítɔn jí bo hu i, bɔ énɛ́ gúdo ɔ, yě hɔn. Philip Biberfeld ɖɔ xó dó énɛ́ wú ɖo Universal Jewish History, 1948, vol. I, wěxwɛ 27 mɛ ɖɔ: “Ðo tan Babilɔ́nunu lɛ́ tɔn ɔ mɛ ɔ, nǔ e Nabonide kpó Bérose kpó ɖɔ é sɔgbe ǎ; tan Biblu tɔn ɔ kɛ́ɖɛ́ jɛ́n sɔgbe. Nǔwlánwlán Asaaxadɔ́ɔn tɔn lɛ́ sɔgbe xá nǔ e Biblu ɖɔ lɛ́ é tɛ́nwín lɛnwín bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, ɖo tan énɛ́ e ɖɔ xó dó nǔ e kan Babilɔ́nunu lɛ́ kpó Asilíinu lɛ́ kpó é mɛ ɔ, é lɛ́ sɔgbe hú gǎn wěma Babilɔ́nunu lɛ́ ɖésú tɔn. Nǔ énɛ́ e jɛ é nyí kúnnuɖenú tají ɖé bo sixú d’alɔ bɔ ényí wěma ɖé ɖɔ xó dó nǔɖé wú, bɔ hwenu e nǔ ɔ jɛ é wɛ è wlán wěma ɔ, lobɔ nǔ e é ɖɔ é ka gbɔn vo nú nǔ e Biblu ɖɔ é ɔ, è ná tuun gbeta e kɔn è ná wá é.”
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
w20.11 15 akpá. 14
Étɛ́ mǐ ka sixú wa? Mǐ sixú xo ɖɛ dó “axɔ́sú lɛ́ kpódó mɛ e sín alɔ mɛ acɛkpikpa ɖe lɛ́ bǐ kpán” takúnmɛ, hwenu e é byɔ́ ɖɔ yě ní wá gbeta ɖěɖěe kúnkplá Klisánwun gbɛzínzán mǐtɔn kpó sinsɛnzɔ́ mǐtɔn kpó lɛ́ é kɔn é. (1 Tim. 2:1, 2; Nɛɛ. 1:11) Klisánwun bǐbɛ́mɛ tɔn lɛ́ ɖɔhun ɔ, mǐ lɔ ɖó ná xo ɖɛ syɛ́nsyɛ́n sɛ́dó Mawu dó nɔví mǐtɔn e ɖo ganxó lɛ́ é takúnmɛ. (Xa Mɛsɛ́dó 12:5; Ebl. 13:3) Mǐ sixú lɛ́ xo ɖɛ dó gantɔ́cɔ́tɔ́ e ɖo nɔví mǐtɔn lɛ́ cɔ́ wɛ lɛ́ é sín takúnmɛ. Mǐ sixú sa vo nú Jexóva ɖɔ é ní húzú linlin e ɖo mɛ mɔ̌hun lɛ́ xomɛ é, énɛ́ ɔ, yě sixú wa nǔ Juliwúsi ɖɔhun, bo “nyɔ́ xomɛ dó” nǔɖitɔ́ hǎtɔ́ mǐtɔn énɛ́ lɛ́ e ɖo ganxó lɛ́ é wú.—Mɛ. 27:3.
26 DÉCEMBRE–1er JANVIER
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ́ | 2 AXƆ́SÚ LƐ́ 20-21
“Ðɛ sísɛ́ Jexóva b’ɛ wa nǔ”
ip-1 394 akpá. 23
È d’ajɔ axɔ́sú ɖé ɖó nǔɖiɖi tɔn wútu
23 Ðo hwenu e Senakelíbu wá tɔ́n ahwan Judáa azɔn nukɔntɔn é ɔ, Ezekiyási bɛ́ azɔn syɛ́nsyɛ́n. Ezayíi ɖɔ n’i ɖɔ é ná kú. (Ezayíi 38:1) Awakanmɛ kú axɔ́sú énɛ́ e ɖo xwe 39 ɖó wɛ é. Ényí azɔn e jɛ wɛ é ɖe é kɛ́ɖɛ́ wɛ ɖo linkpɔ́n ɖó n’i wɛ ǎ, loɔ, é lɛ́ ɖo sɔgúdo togun ɔ tɔn lin kpɔ́n wɛ. Asilíinu lɛ́ ɖo Jeluzalɛ́mu kpó Judáa kpó ná gba wɛ. Nú Ezekiyási kú ɔ, mɛ̌ ka ná nɔ nukɔn nú ahwan ɔ? Ðo hwenɛ́nu ɔ, Ezekiyási ko ɖó vǐ súnnu ɖě bónú é ná jɛ do tɔn mɛ, bo nɔ nukɔn nú togun ɔ ǎ. Ezekiyási xo ɖɛ syɛ́nsyɛ́n sɛ́dó Jexóva bo sa vo n’i ɖɔ é ní kú nǔbláwǔ nú émí.—Ezayíi 38:2, 3.
w17.03 21 akpá. 16
Sɛn Jexóva kpó ayi towe bǐ kpó!
16 Nukɔnmɛ ɔ, Ezekiyási wá jɛ azɔn káká bo ɖibla kú. É sa vo nú Jexóva ɖɔ é ní flín lěe émí wa nǔ gbɔn ɖo nukɔn tɔn é. (Xa 2 Axɔ́sú lɛ́ 20:1-3.) Mawuxówéma ɔ xlɛ́ mǐ ɖɔ mǐ kún ɖo hwenu e mǐ sixú ɖó nukún ɖɔ Mawu ná bló nǔjíwǔ dó gbɔ azɔn nú mǐ, alǒ dó azǎn azǎn jí nú mǐ é ó. É ɖo mɔ̌ có, Ezekiyási ɖɔhun ɔ, mǐ sixú ɖɔ nú Jexóva ɖo ɖɛ mɛ ɖɔ: “Un nɔ gbejí ɖo nukɔn towe, bo wa azɔ̌ kpó ayi [bǐ] kpó.” A ka ɖi nǔ ɖɔ Jexóva ɖó nǔwúkpíkpé kpó jlǒ kpó bo ná kpé nukún dó wǔ we hwenu e a tlɛ ɖo azɔnzanjí é a?—Ðɛh. 41:4.
g01 22/7 13 akpá. 4
Nɛ̌ ɖɛ ka sixú d’alɔ gbɔn?
Ðo Biblu sín hwenu ɔ, mɛɖé lɛ́ mɔ xósin nú ɖɛ e yě xo lɛ́ é tlɔlɔ, bɔ hweɖélɛ́nu ɔ, ényí gbɔn nǔjíwǔ gblamɛ. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu e axɔ́sú Ezekiyási se ɖɔ émí ɖo azɔn e ná kplá émí yi kú é ɖé jɛ wɛ é ɔ, é sa vo nú Mawu ɖɔ é ní hwlɛ́n émí. Mawu yí gbe nú ɖɛ tɔn bo ɖɔ: “Un se ɖɛ towe, bo mɔ avǐ e ya wɛ a ɖe é. Kpɔ́n, un ná gbɔ azɔn nú we.” (2 Axɔ́sú lɛ́ 20:1-6) Mawu se ɖɛ súnnu kpó nyɔ̌nu kpó e nɔ sí i lɛ́ é ɖěvo lɛ́ lɔmɔ̌ tɔn.—1 Samuwɛ́li 1:1-20; Daniyɛ́li 10:2-12; Mɛsɛ́dó 4:24-31; 10:1-7.
Nǔ xɔ akwɛ́ Biblu tɔn lɛ́ biba
it-2 406 akpá. 4
Dǒxwetekan
Azɔ̌wanú ɖé wɛ dǒxwetekan nyí bɔ è sixú zán dó gbá xɔ alǒ kpɔ́n ɖɔ xɔ ɔ ka ɖo ganjí bo sixú nɔ ayǐ a jí. Jexóva ɖɔ dó Jeluzalɛ́mu tónúmasetɔ́ ɔ wú ɖɔ: “Un ná gba Jeluzalɛ́mu toxo ɔ hánnyá lěe un gba Samalíi toxo ɔ kpódó Akábu xwédo ɔ kpó gbɔn é.” Jexóva da Samalíi kpó xwédo Akábu kpó tɔn kpɔ́n bo mɔ ɖɔ yě kwíji ɖo walɔ lixo bo lɛ́ báɖá, bɔ énɛ́ zɔ́n bɔ é sú kún dó nú yě. Mɔ̌ ɖokpó ɔ, Jexóva ná ɖó hwɛ nú Jeluzalɛ́mu kpó axɔ́sú tɔn lɛ́ kpó, bo ná ɖe nǔwanyido yětɔn lɛ́ gba, lobo ná jó togun ɔ dó bɔ è ná sú kún tɔn dó. Nǔ énɛ́ lɛ́ jɛnu ɖo 607 J.H.M. tɔn. (2Ax 21:10-13; 10:11) Jexóva gbɔn Ezayíi jí bo gb’akpá nú mɛ nyanya nugoyítɔ́ Jeluzalɛ́mu tɔn lɛ́ kpó acɛkpatɔ́ tɔn lɛ́ kpó dó nǔ nyanya e ná gbo yě é wú. É ɖɔ: “È ná nɔ wa nǔ bɔ é ná nɔ jlɔ́ xɔkan ɖɔhun. È ná nɔ xwedó hwɛjijɔ télélé dǒxwetekan ɖɔhun.” Nǔjlɛ́nú hwɛjijɔ kpó nǔjlɔ́jlɔ́wiwa kpó adodwé ɔ tɔn lɛ́ ná ɖe mɛ e nyí mawusɛntɔ́ nǔgbó lɛ́ é kpó mɛ e ma nyí ǎ lɛ́ é kpó xlɛ́, bɔ è ná zɔn dó énɛ́ wú bo ná sú kún dó nú yě alǒ gbɔ.—Eza 28:14-19.