Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • uw yitso 8 bf. 62-69
  • ‘Wɔkɛ Mumɔi Fɔji Asafoi Ena Nɔmɔ’

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • ‘Wɔkɛ Mumɔi Fɔji Asafoi Ena Nɔmɔ’
  • Ekome ni Afee Kɛmiija Anɔkwa Nyɔŋmɔ Kome Lɛ
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • JE NƐŊ LUMƐI NI YƆƆ ŊWƐINIIAŊ LƐ
  • MƆ FƆŊ LƐ ŊAATSƆƆ NI YƆƆ NIGII LƐ
  • AWULA WƆ NI WƆTSƆMƆ KUNIMYELƆI
  • ‘Mumɔi Fɔji Asafoi ni Akɛ Amɛ Ená Nɔmɔ’
    Já Anɔkwa Nyɔŋmɔ Kome Lɛ
  • Mɛɛ Gbɛ Nɔ Wɔɔtsɔ Wɔwu Wɔshi Daimonioi?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2007
  • Nyɛdamɔa Shi Shiŋŋ Nyɛshia Satan Ŋaatsɔɔi
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1988
  • Nyɛdamɔa Shi Shiŋŋ Nyɛshia Satan Ŋaa Nitsumɔi Lɛ!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1985
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Ekome ni Afee Kɛmiija Anɔkwa Nyɔŋmɔ Kome Lɛ
uw yitso 8 bf. 62-69

Yitso 8

‘Wɔkɛ Mumɔi Fɔji Asafoi Ena Nɔmɔ’

1. Mɛni hewɔ wɔsumɔɔ ni wɔle mumɔi fɔji lɛ anifeemɔi amli waa lɛ?

GBƆMƐI ni amɛjwɛŋmɔ yɔɔ heloo gbɛfaŋ nibii anɔ lɛ baaye mumɔi fɔji ni yɔɔ shihilɛ mli lɛ he fɛo. Shi ejeee sane ni yɔɔ ŋmɔlɔ. Kɛ amɛheɔ amɛyeɔ jio, amɛheee amɛyeee jio, daimonio anifeemɔ naa mɔ fɛɛ mɔ nɔ hewalɛ. Yehowa jalɔi yeee amɛhe. Yɛ anɔkwale mli lɛ, amɛji mɛi ni atutuaa amɛ titri. Bɔfo Paulo hɛleɔ wɔ shi yɛ nɛkɛ tawuu nɛɛ he akɛ: “Jeee heloo kɛ la wɔkɛna nɔmɔ, shi moŋ wɔkɛ onukpayelii kɛ hegbɛi [ni bɛ heloo kɛ la nɔyeli he lɛ] kɛ je nɛŋ lumɛi ni yɔɔ benɛbe duŋ lɛ mli lɛ, kɛ mumɔi fɔji asafo ni yɔɔ ŋwɛiniiaŋ lɛ.” (Efes. 6:12) Nɔnyɛɛ lɛ eshɛ he ni mli wa fe fɛɛ yɛ wɔgbii nɛɛ amli ejaakɛ ashɛ Satan kɛjɛ ŋwɛi afɔ ni egri, akɛni ele akɛ ebe lɛ faaa hewɔ.—Kpoj. 12:12.

2. Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔnyɛ wɔkɛ mumɔi ni he wa fe adesai lɛ anɔ ni wɔye omanye yɛ mli lɛ?

2 Te aaafee tɛŋŋ ni wɔteŋ mɔko aaanyɛ aye omanye yɛ mumɔi fɔji asafoi ni he wa fe adesa ni wɔkɛ amɛ shiɔ mple nɛɛ mli lɛ? Ja wɔkɛ wɔhe fɔ Yehowa nɔ kwraa. Esa akɛ wɔbo lɛ toi ni wɔfee toiboo wɔha e-Wiemɔ lɛ. Kɛ wɔfee nakai lɛ, wɔbaaje gbɔmɔtsoŋ, jeŋba mli, henumɔŋ kɛ jwɛŋmɔŋ awui ni mɛi ni yɔɔ Satan kudɔmɔ shishi lɛ kɛkpeɔ lɛ mli.—Efes. 6:11; Yak. 4:7.

JE NƐŊ LUMƐI NI YƆƆ ŊWƐINIIAŊ LƐ

3. Mɛni kɛ namɛi Satan teɔ shi ewoɔ amɛ waa lɛ?

3 Yehowa tsɔɔ jeŋ shihilɛ lɛ mli faŋŋ ehaa wɔ kɛjɛɔ he ni kwɔ yɛ ŋwɛi shɔŋŋ taakɛ enaa lɛ lɛ. Ekɛ ninaa ko ha bɔfo Yohane, ni emli ni afee Satan he mfoniri akɛ “drako tsuru kpeteŋkpele” ni efee klalo akɛ kɛ aaahi lɛ, kɛ afɔ Nyɔŋmɔ Mesia Maŋtsɛyeli lɛ afɔ̃ shi yɛ ŋwɛi yɛ 1914 Ŋ.B. nɔŋŋ lɛ, ebaami lɛ. Akɛni enyɛɛɛ efee nakai hewɔ lɛ, Satan kɛ shitee kɛ woo babaoo ni mli wa ba nakai Maŋtsɛyeli lɛ najiaŋdamɔlɔi ni anaa amɛ, ni ji Nyɔŋmɔ “yoo” lɛ seshibii ni ji enyɔ lɛ nɔ.—Kpoj. 12:3, 4, 13, 17.

4. (a) Mɛɛ anɔkwa sane ni kɔɔ adesai anɔyelii lɛ ahewalɛ jɛɛhe he Biblia lɛ hɛleɔ wɔ shi yɛ he? (b) Mɛni abuaa maŋkwramɔŋ nɔyelɔi lɛ fɛɛ anaa kɛyaa he bianɛ lɛ, ni namɛi buaa mɛi anaa nɛɛ?

4 Akpa adesai anɔyelii ahewalɛ kɛ hegbɛ lɛ jɛɛhe he mama yɛ nakai kpojiemɔ ni akɛha Yohane lɛ mli. Atsɔɔ lɛ okadi kooloo ko kɛ eyitsei 7 kɛ akoloŋtoi 10, kooloo ko ni yɔɔ hegbɛ yɛ “akutso fɛɛ akutso kɛ maŋ fɛɛ maŋ kɛ majianɔ wiemɔ fɛɛ kɛ jeŋmaŋ fɛɛ jeŋmaŋ” nɔ. Enɛ damɔ shi kɛha jeŋ fɛɛ maŋkwramɔŋ gbɛjianɔtoo lɛ, shi jeee nɔyeli kome. Akɛɛ Yohane akɛ “drako lɛ [Satan Abonsam] ŋɔ lɛ diɛŋtsɛ ehewalɛ lɛ kɛ emaŋtsɛsɛi lɛ kɛ hegbɛ kpeteŋkpele eha kooloo lɛ.” (Kpoj. 13:1, 2, 7; okɛto Luka 4:5, 6 he.) Yɛ nɔ ni maŋkwramɔŋ nɔyelɔi lɛ baakɛɛ yɛ jamɔ mli lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, “kooloo” nɛɛ mlibii ni ji maji lɛ ateŋ eko kwraa bɛ ni baa ehe shi ehaa Yehowa nɔyeli kɛ e-Maŋtsɛ, Yesu Kristo ni ehala lɛ lɛ. Amɛ fɛɛ amɛmiipele ni amɛmɔ amɛnɔyelii amli. Ŋmɛnɛ, taakɛ Kpojiemɔ tsɔɔ lɛ, ‘daimonioi awiemɔi’ miibua amɛ fɛɛ amɛnaa kɛmiiya “Nyɔŋmɔ Ofe lɛ gbi wulu lɛ nɔ ta lɛ” he yɛ Har–Magedon. (Kpoj. 16:13, 14, 16) Lɛlɛŋ, taakɛ bɔ ni bɔfo Paulo ŋma lɛ, “je nɛŋ lumɛi” lɛ jeee gbɔmɛi kɛkɛ, shi moŋ “mumɔi fɔji asafoi ni yɔɔ ŋwɛiniiaŋ lɛ.” (Efes. 6:12) Esa akɛ mɛi fɛɛ ni baajie amɛhe kpo akɛ Yehowa anɔkwa jalɔi lɛ anu nɔ ni enɛ tsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ shishi.

5. Mɛni hewɔ henɔkwɛmɔ he hiaa jogbaŋŋ koni akakudɔ wɔ ni wɔyafi Satan gbɛjianɔtoo lɛ sɛɛ lɛ?

5 Béi ni gbalaa adesai aweku lɛ teŋ lɛ saa wɔshihilɛ he daa gbi. Etsɛɛɛ ni mɛi fiɔ mɛi krokomɛi asɛɛ, kɛ naabu loo yɛ gbɛ kroko nɔ, aloo amɛfiɔ maŋ, weku loo wiemɔ ni amɛfata amɛhe lɛ sɛɛ. Ni kɛji akɛ béi ko po kɔɔɔ gbɔmɛi ni amɛkɛ amɛhe ebɔ amɛhe lɛ ahe lɛ, anaa ni amɛmiifi fa kome sɛɛ kɛmiishi fa kroko lɛ. Shi yɛ nɔ ni béi lɛ ji kɛ mɔ ni kɛ bei lɛ ba loo nɔ ni ha eba lɛ nakai lɛ kɛ nɔ ni amɛkpɛlɛɔ nɔ lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɛni kwraa sɛɛ amɛfiɔ lɛ? Biblia lɛ tsɔɔ yɛ faŋŋ mli akɛ “jeŋ muu lɛ fɛɛ ka mɔ fɔŋ lɛ hewalɛ mli.” (1 Yoh. 5:19) Belɛ te mɔ ko aaafee tɛŋŋ ekwa shishiumɔ ni aaashishiu lɛ kɛ adesai ni eshwɛ lɛ? Ja efi Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ sɛɛ kwraa, ni ehi shi akɛ mɔ ni kɛ ehe wooo je lɛŋ kui ni kɛ amɛhe beɔ lɛ asaji amli.—Yoh. 17:15, 16.

MƆ FƆŊ LƐ ŊAATSƆƆ NI YƆƆ NIGII LƐ

6. Mɛni fata nibii ni Satan kɛtsu nii ni ekɛgbala gbɔmɛi kɛjɛ anɔkwa jamɔ he lɛ he?

6 Satan etsɔ wiemɔ kɛ gbɔmɔtso lɛ yiwaa nɔ egbala aŋkroaŋkroi kɛjɛ anɔkwa jamɔ he yɛ yinɔsane be fɛɛ mli. Shi etsɔ teemɔŋ gbɛi ni bɛ faŋŋ hu nɔ efee nakai—hiɛtɛɛ gbɛi kɛ ŋaatsɔɔ ni yɔɔ nigii.

7. Mɛɛ gbɛ nɔ atsɔɔ anaa bɔ ni Satan hiɛ etɛ eha lɛ yɛ gbɛ ni etsɔɔ nɔ ekɛ apasa jamɔ tsuɔ nii lɛ mli?

7 Ekɛ hiɛtɛɛ etsĩ adesai ateŋ mɛi ni fa naa yɛ duŋ mli kɛtsɔ apasa jamɔ nɔ, ni ehaa amɛsusuɔ akɛ amɛmiisɔmɔ Nyɔŋmɔ, kɛji amɛsumɔɔ ni amɛhe amɛye nakai. Akɛni amɛbɛ suɔmɔ diɛŋtsɛ kɛha anɔkwale hewɔ lɛ, teemɔŋ kɛ henumɔŋ jamɔŋ nifeemɔi baanyɛ ana amɛnɔ hewalɛ aloo hewalɛ nitsumɔi lɛ baaha amɛnaa akpɛ amɛhe. (2 Tes. 2:9, 10) Shi abɔɔ wɔ kɔkɔ akɛ mɛi ni amɛkɛ amɛhe ewo anɔkwa jamɔ mli pɛŋ lɛ ateŋ mɛi komɛi po “aaakwa hemɔkɛyeli lɛ, ni amɛkɛ amɛhe aaayakpɛtɛ lakamɔ mumɔi kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ahe.” (1 Tim. 4:1) Te aaafee tɛŋŋ ni enɛ aaanyɛ aba lɛ nakai hu?

8. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ Satan elaka mɛi ni tsutsu lɛ amɛjaa Yehowa lɛ po kɛbote apasa jamɔ mli?

8 Abonsam tsɔɔ gbɛ ni yɔɔ nigii nɔ etsuɔ gbɔmɔ gbɔjɔmɔi ahe nii. Ani gbɔmɛi ahe gbeyeishemɔ yɛ enɔ hewalɛ lolo? Kɛji nakai, ni ewekumɛi loo akutsoŋbii nyɛ enɔ koni ekɛ ehe awo apasa jamɔ nifeemɔi amli lɛ, no lɛ ebaakpɛlɛ nɔ. Ani mɔ lɛ woɔ ehe nɔ? Belɛ kɛ awo lɛ ŋaa aloo mɛi krokomɛi ekpɛlɛɛɛ ŋaa ni ewoɔ amɛ lɛ nɔ lɛ emli baafu. (Abɛi 29:25; 15:10; 1 Tim. 6:3, 4) Ni kɛji akɛ jeee suɔmɔ ji nɔ ni tsirɛɔ lɛ koni ekɛ ehe awo sɔɔmɔ nitsumɔ lɛ mli lɛ, no hu? Ní eeetsake ejwɛŋmɔ koni ekɛ Kristo nɔkwɛmɔ nɔ lɛ akpa gbee lɛ, ebaasumɔ moŋ ni ‘ata etoiiaŋ’ kɛtsɔ kɛɛmɔ ni eeekɛɛ akɛ Biblia lɛ kanemɔ kɛ “shihilɛ kpakpa” kɛkɛ fa lɛ nɔ. (2 Tim. 4:3) Akɛ ekɛ ehe aaabɔ jamɔ kuu kroko he aloo eeemɔ lɛ diɛŋtsɛ ejamɔ ni esusuɔ akɛ ehi lɛ mli lɛ jeee Satan he sane ko, bei abɔ ni ejaaa Yehowa yɛ gbɛ ni Nyɔŋmɔ tsɔɔ kɛtsɔɔ e-Wiemɔ lɛ kɛ egbɛjianɔtoo lɛ nɔ lɛ.

9. Satan kɛ bɔlɛnamɔ tsuɔ nii yɛ hiɛtɛɛ mli ni ekɛtsuɔ eyiŋtoo he nii yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

9 Satan kɛ hiɛtɛɛ hu lakaa mɛi koni amɛtsu akɔnɔi ni sa lɛ ahe nii yɛ gbɛ fɔŋ nɔ. Efee enɛ kɛtsɔ bɔlɛnamɔ he akɔnɔi anɔ. Akɛni mɛi pii ekpoo Biblia mli jeŋba lɛ hewɔ lɛ, mɛi pii yɛ je lɛŋ ni buɔ bɔlɛnamɔ ni yaa nɔ yɛ mɛi ni boteko gbalashihilɛ mli lɛ ateŋ lɛ akɛ miishɛɛnamɔ ni mla ŋmɛɔ gbɛ aloo gbɛ ni amɛtsɔɔ nɔ amɛtsɔɔ akɛ amɛdara. Ni mɛi ni amɛbote gbalashihilɛ mli lɛ hu? Ejeee sane ni ekaaa akɛ je lɛŋ bii ni kɛ gbalashihilɛ mli naagbai kpeɔ lɛ aaafite gbala lɛ ni amɛku sɛɛ amɛbote gbalashihilɛ mli aloo amɛgbala mli ni amɛkɛ hefatalɔ kroko ayahi shi. Kɛ wɔna shihilɛ gbɛ ni tamɔ nɛkɛ lɛ, ani wɔnuɔ he akɛ wɔmiilaaje nɔ ko, akɛ Kristofoi agbɛ lɛ yɛ keketee tsɔ? Satan ŋaa gbɛ lɛ ji ni eha mɔ ko asusu akɛ Yehowa miitsĩ mɔ ko gbɛ yɛ nɔ kpakpa ko he. Ewoɔ wɔ hewalɛ ni wɔsusu miishɛɛ ni wɔbaana bianɛ lɛ he—jeee bɔ ni ebaasa wɔ kɛ mɛi krokomɛi ahe yɛ be kakadaŋŋ mli lɛ he, ni eka shi faŋŋ akɛ jeee bɔ ni ebaasa wekukpaa ni ka wɔkɛ Yehowa kɛ e-Bi lɛ teŋ lɛ hu he.—Gal. 6:7, 8; 1 Kor. 6:9, 10.

10. Mɛɛ gbɛi anɔ Satan tsɔɔ ni ebɔɔ mɔdɛŋ ni efite su ni wɔhiɛ yɛ yiwalɛ loo awuiyeli he lɛ?

10 Adebɔɔ mli nɔ kroko ni baa gbɔmɔ tsine ji hiɛtserɛjiemɔ. Kɛ eji ekpakpa lɛ, ebaanyɛ eha mɔ he ajɔ lɛ yɛ gbɔmɔtsoŋ, jwɛŋmɔŋ kɛ henumɔŋ. Shi te wɔfeɔ wɔnii wɔhaa tɛŋŋ beni Satan kɛ hiɛtɛɛ tsɔɔ hiɛtserɛjiemɔ be nɛɛ nɔ ekɛgbalaa wɔjwɛŋmɔ kɛjɛɔ Nyɔŋmɔ he lɛ? Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, wɔle akɛ Yehowa hiɔ mɛi ni sumɔɔ yiwalɛ lɛ. (Lala 11:5) Shi kɛ sinii loo televishin loo hiɛtserɛjiemɔ hei miijie enɛ amɛmiitsɔɔ lɛ, ani wɔtaa shi wɔkwɛɔ fɛɛ ni nɔ ko shiii wɔ? Aloo kɛ ajie enɛ kpo yɛ akaŋshii mli lɛ, ani wɔkpɛlɛɔ nɔ, ni ekolɛ wɔwoɔ mɛi ni kɛ amɛhe woɔ mli lɛ hewalɛ?—Okɛto 1 Mose 6:13 he.

11. Mɛɛ gbɛi anɔ abaanyɛ atsɔ mɔ ni le anɔkwale ni kɔɔ mumɔi atsɛmɔ he lɛ po tsɔne yɛ kɛ ehaaa ehiɛ ahi ehe nɔ?

11 Wɔle hu akɛ mɛi ni kɛ amɛhe woɔ mumɔi atsɛmɔ nifeemɔ ko mli—ashwãi afeemɔ, ayɛ kpɛmɔ aloo ni aaabɔ mɔdɛŋ ni akɛ gbohii awie lɛ—ji “nihii nii yɛ Yehowa hiɛ.” Wɔsusuŋ mumɔi atsɛlɔi aŋɔɔ ni wɔɔya lɛ he, ni asaŋ wɔhereŋ amɛ kɛbaŋ wɔshia koni amɛbatsu daimonioi anitsumɔ nɛɛ yɛ jɛmɛ. Shi ani wɔbaabo amɛ toi ni wɔkwɛ enɛ yɛ wɔ televishin nɔ? Eyɛ mli akɛ ekolɛ wɔkpɛlɛŋ tsamɔ ni wɔŋtsɛ ko aaatsa wɔ lɛ nɔ moŋ, shi ani wɔkɛ kpãa baafi bi ŋmɔŋ ni wɔfɔ lɛ lɛ nineshi akɛni ekolɛ no aaabu gbekɛ lɛ he kɛjɛ efɔŋ he lɛ hewɔ? Aloo yɛ be mli ni wɔle akɛ Biblia lɛ wieɔ eshiɔ ‘mɛi ni kɛ kaablɛfii tsuɔ nii’ lɛ, ani wɔbaaŋmɛ gbɛ ni ŋkunyaayelɔ ko ana wɔjwɛŋmɔ nɔ hewalɛ, ni ekɛ wɔ atsu nii yɛ be kukuoo ko mli?—5 Mose 18:10-12; Gal. 5:19-21.

12. (a) Mɛɛ gbɛ nɔ atsɔɔ akɛ lalai tsuɔ nii koni aha susumɔi ni wɔle akɛ ejaaa lɛ ahi wɔjwɛŋmɔ mli? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ mɔ ko atadewoo, bɔ ni ekũɔ eyitsɔi aloo gbɛ ni etsɔɔ nɔ ewieɔ lɛ baaha ale akɛ ehiɛ sɔɔ mɛi ni amɛjeŋba esaaa Yehowa hiɛ lɛ yɛ? (d) Mɛni ataoɔ yɛ wɔgbɛfaŋ kɛ wɔɔnyɛ wɔje Satan lakamɔi ni yɔɔ nigii lɛ amli?

12 Wɔkane kɛjɛ Ŋmalɛi lɛ amli akɛ ‘akatsi ajwamaŋbɔɔ kɛ muji nitsumɔi sɔrɔtoi fɛɛ lɛ ata tete po yɛ wɔteŋ, kɛ jwɛŋmɔ ni ejaaa.’ (Efes. 5:3-5) Shi kɛji akɛ akɛ wiemɔi nɛɛ ewo lalai ni ŋɔɔ ni amɛkɛ joo waaa lɛ amli hu? Ani ekolɛ wɔɔnyɛ wɔje lalai ni woɔ bɔlɛnamɔ ni gbalashihilɛ bɛ mli lɛ hiɛ nyam lɛ alamɔ, aloo tsofai fɔji ni akɛtsuɔ nii ni akɛnaa miishɛɛ lɛ akɔlɔmɔ kɛ nibii krokomɛi babaoo hu shishi ni ekolɛ wɔleee po? Aloo yɛ be mli ni wɔle akɛ esaaa akɛ wɔkaseɔ gbɔmɛi ni kɛ amɛhe woɔ shihilɛ ni tamɔ nɛkɛ mli lɛ, wɔkɛ wɔhe bɔɔ amɛhe kɛ̃ kɛtsɔɔ gbɛ ni amɛtsɔɔ nɔ amɛsaa amɛhe ni amɛwoɔ amɛtadei ni amɛkuɔ amɛyitsɔi loo amɛsaa lɛ amɛhaa loo gbɛ ni amɛtsɔɔ nɔ amɛwieɔ lɛ kasemɔ nɔ? Kwɛ hiɛtɛlɔ ni Satan ji! Kwɛ bɔ ni gbɛi ni etsɔɔ nɔ elakaa adesai koni amɛnyiɛ lɛ diɛŋtsɛ ejwɛŋmɔ ni efite lɛ sɛɛ lɛ yeɔ amɛ awui yɛ teemɔŋ ehaa! (2 Kor. 4:3, 4) Bɔni afee ni wɔkagbee eŋaatsɔɔi ni yɔɔ nigii lɛ amli lɛ, esa akɛ wɔkwa nyiɛmɔ ni wɔkɛ je lɛ aaanyiɛ lɛ. Esa akɛ wɔha mɛi ni “je nɛŋ lumɛi ni yɔɔ benɛ be duŋ lɛ mli lɛ” ji lɛ ahi wɔjwɛŋmɔ mli, koni wɔkɛ mɔdɛŋbɔɔ aya nɔ wɔwuu wɔshi hewalɛ ni amɛaana yɛ wɔnɔ lɛ.—Efes. 6:12; 1 Pet. 5:8.

AWULA WƆ NI WƆTSƆMƆ KUNIMYELƆI

13. Te wɔteŋ mɔ ko aaafee tɛŋŋ eye jeŋ ni Satan yeɔ nɔ lɛ nɔ kunim kɛ emuu ni wɔyeee nɛɛ?

13 Dani Yesu baagbo lɛ, ekɛɛ ebɔfoi lɛ akɛ: “Nyɛtsui anyɔa nyɛmli. Miye je lɛ nɔ kunim.” No hewɔ lɛ, amɛ hu amɛbaanyɛ amɛtsɔmɔ kunimyelɔi; ni yɛ nɔ ni fe afii 60 sɛɛ lɛ, bɔfo Yohane ŋma akɛ: “Ni namɔ ji mɔ ni yeɔ je lɛ nɔ kunim lɛ, akɛ ja mɔ ni heɔ yeɔ akɛ Yesu ji Nyɔŋmɔ Bi lɛ?” (Yoh. 16:33; 1 Yoh. 5:5, NW) Ajieɔ hemɔkɛyeli ni tamɔ nɛkɛ lɛ kpo kɛtsɔɔ Yesu kitai lɛ atoiboo kɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ ni wɔkɛ wɔhe fɔɔ nɔ lɛ nɔ, taakɛ lɛ hu efee lɛ. Mɛni hu ataoɔ? Akɛ wɔkɛ wɔhe akpɛtɛ asafo lɛ ni eji yitso lɛ he gbagbalii. Kɛ wɔfee esha lɛ, esa akɛ wɔkɛ anɔkwayeli atsake wɔtsui ni wɔtao Nyɔŋmɔ dɛŋ eshaifaa kɛtsɔ Yesu afɔleshaa lɛ nɔ. Yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ lɛ, yɛ emuu ni wɔyeee lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, wɔ hu wɔɔnyɛ wɔtsɔmɔ kunimyelɔi.

14. (a) Kanemɔ Efesobii 6:13-18. (b) Okɛ sanebimɔi kɛ ŋmalɛi ni akɛha lɛ atsu nii ni okɛtsɔɔ sɛɛnamɔi ni yɔɔ mumɔŋ tawuu nii ni akɛha lɛ eko fɛɛ eko he lɛ mli.

14 Bɔni afee ni wɔye omanye lɛ, ehe miihia ni wɔwo “Nyɔŋmɔ tawuu nii lɛ fɛɛ,” ni wɔkaku wɔhiɛ wɔshwie eko nɔ. Ofainɛ gbelemɔ o-Biblia lɛ kɛya Efesobii 6:13-18 ni okane bɔ ni atsɔɔ tawuu nii lɛ mli aha lɛ. Agbɛnɛ tsɔ sanebimɔi ni yɔɔ shishigbɛ nɛɛ ahetoohamɔ nɔ osusu gbɛ ni oootsɔ nɔ ni tawuu nii lɛ eko fɛɛ eko abu ohe lɛ he.

“Nyɛkɛ anɔkwale afia nyɛhɛ”

Eyɛ mli akɛ wɔbaanyɛ wɔle anɔkwale lɛ moŋ, shi mɛɛ gbɛ nɔ daa nikasemɔ, Biblia mli anɔkwale lɛ nɔjwɛŋmɔ kɛ kpee ni wɔɔya lɛ buɔ wɔhe yɛ? (Fil. 3:1; 4:8, 9; 1 Kor. 10:12, 13; 2 Kor. 13:5; 1 Pet. 1:13, Kingdom Interlinear)

“Jalɛ dama lɛ”

Namɔ jalɛ taomɔ nii ji enɛ? (Kpoj. 15:3)

Feemɔ bɔ ni Yehowa kitai anɔ toigbele, yɛ suɔmɔ ni anaaa aha egbɛi hewɔ lɛ baaha aye wɔ awui babaoo yɛ mumɔŋ lɛ he mfoniri. (Kwɛmɔ 1 Samuel 15:22, 23; 5 Mose 7:3, 4.)

“Nyɛkɛ hejɔlɛ sanekpakpa lɛ he saamɔ-kɛ-too awoa nyɛnaji”

Mɛɛ gbɛ nɔ deka ni wɔnaji bɛ ni ekɛ wɔ yaa koni wɔyawie Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo kɛha toiŋjɔlɛ lɛ he wɔtsɔɔ mɛi lɛ buɔ wɔhe yɛ? (Rom. 10:15; Lala 73:2, 3; 1 Tim. 5:13)

“Hemɔkɛyeli tsɛ̃ŋ”

Kɛ wɔyɛ hemɔkɛyeli ni ma shi shiŋŋ lɛ, te wɔɔfee wɔnii wɔha tɛŋŋ beni abɔɔ mɔdɛŋ ni aha wɔyiŋ afee wɔ kɔshikɔshi aloo wɔshe gbeyei lɛ? (Okɛto 2 Timoteo 1:12; 2 Maŋtsɛmɛi 6:15-17 he.)

“Walaheremɔ dade fai”

Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ yiwalaheremɔ he hiɛnɔkamɔ lɛ yeɔ ebuaa mɔ ko koni heloo gbɛfaŋ nibii asɛɛdii babaoo akatsɔ lɛ tsɔne? (1 Tim. 6:7-10, 19)

“Mumɔŋ klante”

Mɛni nɔ esa akɛ wɔkɛ wɔhe afɔ yɛ be fɛɛ mli yɛ be mli ni wɔwuɔ wɔshiɔ tutuamɔi ni akɛbaa wɔmumɔŋ shihilɛ kɛ mɛi krokomɛi anɔ lɛ anɔ lɛ? (Lala 119:98; Abɛi 3:5, 6; okɛto Mateo 4:3, 4 he.)

Yɛ enɛ kɛ gbeekpamɔ naa lɛ, mɛni hu atsɔɔ yɛ Efesobii 6:18, 19 ni he hiaa kɛha omanye ni wɔɔye yɛ wɔmumɔŋ tawuu lɛ mli? Shii enyiɛ esa akɛ wɔkɛtsu nii? Yɛ namɛi ahewɔ?

15. (a) Ani mɔ diɛŋtsɛ teemɔŋ mumɔŋ tawuu ko pɛ kɛkɛ wɔ fɛɛ wɔwuɔ lɛ? (b) Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔnyɛ wɔtutua henyɛlɔi lɛ yɛ tawuu lɛ mli?

15 Akɛ asraafoi Kristofoi lɛ, wɔji asraafoi babaoo ko ni kɛ amɛhe ewo mumɔŋ tawuu mli lɛ fa. Kɛ wɔha wɔhiɛ hi wɔhe nɔ ni wɔkɛ mumɔŋ tawuu nii ni jɛ Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ fɛɛ wula wɔhe lɛ, wɔtsɔmɔŋ gbohii yɛ nɛkɛ tawuu nɛɛ mli. Shi moŋ wɔbaatsɔmɔ mɛi ni woɔ wɔnanemɛi Nyɔŋmɔ tsuji lɛ hewalɛ. Wɔbaafee klalo ni wɔhe atswa shi akɛ wɔɔtutua henyɛlɔi lɛ, ni wɔgbɛ Nyɔŋmɔ Mesia Maŋtsɛyeli lɛ, nɔyeli ni Satan teɔ shi ewoɔ lɛ fe fɛɛ lɛ he sanekpakpa lɛ wɔshwa.

Sanegbaa Ni Akɛtiɔ Mli

● Mɛni hewɔ Yehowa jalɔi bɔɔ mɔdɛŋ ni amɛtsi amɛhe kɛjɛ bei ni yaa nɔ yɛ mɛi ni feɔ je lɛ ateŋ lɛ he lɛ?

● Mɛni ji gbɛi ni yɔɔ nigii ni Satan kɛtsuɔ nii ni etsɔɔ nɔ ekɛ mumɔŋ hiɛkpatamɔ baa Kristofoi anɔ lɛ ekomɛi?

● Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ tawuu nii ni Nyɔŋmɔ kɛha lɛ buɔ wɔhe yɛ gbɛi ni he hiaa nɔ yɛ nɛkɛ mumɔŋ tawuu nɛɛ mli?

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje