Hesaamɔ Kɛha Wiemɔ yɛ Maŋ
DAA otsi lɛ, Yehowa Odasefoi asafoi babaoo toɔ maŋshiɛmɔ ni damɔ Ŋmalɛ mli sane ko nɔ lɛ he gbɛjianɔ. Kɛ́ oji onukpa loo asafoŋ sɔɔlɔ lɛ, ani ojieɔ ohe kpo akɛ oji maŋwielɔ, ni ji tsɔɔlɔ ni he esa? Kɛji nakai ni lɛ, no lɛ abaanyɛ afɔ̃ bo nine koni obaha maŋshiɛmɔ. Teokrase Sɔɔmɔ Skul lɛ eye ebua nyɛmimɛi hii akpei nyɔŋmai abɔ koni amɛhe asa kɛha sɔɔmɔ hegbɛ nɛɛ. Kɛji aha bo nifeemɔ akɛ oyaha maŋshiɛmɔ lɛ, nɛgbɛ esa akɛ oje shishi kɛjɛ?
Kasemɔ Wiemɔ He Wolo Lɛ
Dani oootao saji amli lɛ, kanemɔ wiemɔ he wolo lɛ ni ojwɛŋ nɔ kɛyashi obaanu shishi. Ha saneyitso, ni ji wiemɔ lɛ yitso lɛ ahi ojwɛŋmɔ mli. Mɛni ji nɔ ni esa akɛ otsɔɔ otoibolɔi lɛ? Mɛni ji oti ni ma ohiɛ?
Lé emli saneyitsei lɛ jogbaŋŋ. Taomɔ nakai saji otii lɛ amli. Te eko fɛɛ eko kɔɔ saneyitso lɛ he ehaa tɛŋŋ? Yɛ sane oti fɛɛ sane oti shishi lɛ, ato sane otii bibii babaoo naa yɛ jɛmɛ. Ato saji otii ni fiɔ otii bibii lɛ asɛɛ lɛ anaa yɛ enɛɛmɛi ashishi. Susumɔ bɔ ni wiemɔ he wolo lɛ fã fɛɛ fã tswaa nɔ ni tsɔ hiɛ lɛ emaa shi, ni etsaa nɔ kɛyaa ekroko nɔ, ni eyeɔ ebuaa ni okɛtsuɔ yiŋtoo ni yɔɔ owiemɔ lɛ sɛɛ lɛ he nii lɛ he. Kɛji onu saneyitso lɛ shishi, ni onu yiŋtoo ni yɔɔ wiemɔ lɛ sɛɛ lɛ shishi, kɛ bɔ ni saji otii lɛ tsuɔ nakai yiŋtoo lɛ he nii lɛ, no lɛ ofee klalo akɛ obaasaa ohe yɛ wiemɔ lɛ mli.
Klɛŋklɛŋ lɛ, ekolɛ obaana akɛ eyeɔ ebuaa akɛ ooosusu owiemɔ lɛ he akɛ wiemɔi kukuji ejwɛ loo enumɔ, ni eko fɛɛ eko hiɛ saji otii. Kasemɔ enɛɛmɛi ekomekome.
Wiemɔ he wolo ni akɛha lɛ ji hesaamɔ dɛŋdade. Esaaa akɛ efeɔ nɔ ni odamɔɔ nɔ ni okɛhaa owiemɔ lɛ. Etamɔ wú. Taakɛ eji lɛ, esa akɛ okɛ loo awo he, oha lɛ tsui, ni omu wala mumɔ owo emli.
Ŋmalɛi kɛ Nitsumɔ
Yesu Kristo kɛ ekaselɔi lɛ tswa amɛtsɔɔmɔ lɛ amɛma Ŋmalɛi lɛ anɔ. (Luka 4:16-21; 24:27; Bɔf. 17:2, 3) Obaanyɛ ofee nakai nɔŋŋ. Esa akɛ Ŋmalɛi lɛ afee nɔ ni owiemɔ lɛ damɔ nɔ titri. Yɛ nɔ najiaŋ ni ooogbála wiemɔ he wolo lɛ mli kɛkɛ ni okɛ wiemɔi ni yɔɔ mli lɛ ato he lɛ, yɔsemɔ bɔ ni Ŋmalɛi lɛ fiɔ nakai wiemɔi lɛ asɛɛ, koni agbɛnɛ otsɔɔ nii kɛjɛ Ŋmalɛi lɛ amli.
Yɛ be mli ni osaa ohe yɛ owiemɔ lɛ mli lɛ, pɛimɔ kuku fɛɛ kuku ni atsĩ tã yɛ wiemɔ he wolo lɛ mli lɛ mli. Kadimɔ emli saji lɛ. Ŋmalɛi lɛ ekomɛi baanyɛ amɛkɛ shishinumɔ ni baaye abua bo lɛ aha. Yɛ be mli ni ohaa wiemɔ lɛ, ehe ehiaaa ni okane fɛɛ loo owie he. Halamɔ nɔ ni he baaba sɛɛnamɔ waa kɛha otoibolɔi lɛ. Kɛji ogbala ojwɛŋmɔ kɛtee ŋmalɛi ni atsĩ tã yɛ wiemɔ he wolo lɛ nɔ lɛ, no lɛ ekolɛ, ehe ebahiaŋ ni okɛ Ŋmalɛi krokomɛi afata he.
Omanye ni owiemɔ lɛ baaye lɛ damɔɔɔ ŋmalɛi abɔ ni okɛtsuɔ nii lɛ nɔ, shi moŋ edamɔ onitsɔɔmɔ hesaa lɛ nɔ. Kɛ oowie ŋmalɛi ahe lɛ, tsɔɔmɔ nɔ hewɔ ni akɛtsuɔ nii lɛ. Ŋɔɔ be ni okɛto nii ahe. Yɛ be mli ni ókane ŋmalɛ ko sɛɛ lɛ, ha o-Biblia lɛ naa akã beni owieɔ ŋmalɛ lɛ he lɛ. Eka shi faŋŋ akɛ otoibolɔi lɛ hu baafee nakai. Te ooofee tɛŋŋ okanya otoibolɔi lɛ amiishɛɛ ni oye obua amɛ ni amɛná Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ he sɛɛ jogbaŋŋ kɛmɔ shi? (Neh. 8:8, 12) Obaanyɛ ofee enɛ kɛtsɔ saji amlitsɔɔmɔ, nɔkwɛmɔnɔ, kɛ ekɛ nitsumɔ nɔ.
Saji Amlitsɔɔmɔ. Kɛji oosaa ohe ni ogbála ŋmalɛ titri ko mli lɛ, bi ohe akɛ: ‘Mɛni etsɔɔ? Mɛni hewɔ mikɛtsuɔ nii yɛ miwiemɔ lɛ mli? Mɛni mɛi ni yɔɔ toibolɔi lɛ ateŋ lɛ baanyɛ abi amɛhe yɛ kuku nɛɛ he?’ Ekolɛ ehe baahia ni opɛi emli sane lɛ, he ni ejɛ, shihilɛ ni kɔɔ he, hewalɛ ni yɔɔ wiemɔi lɛ amli, kɛ mɔ ni jɛ mumɔŋ eŋma lɛ yiŋtoo lɛ mli. Enɛ biɔ nibii amlitaomɔ. Obaana saji babaoo ni he hiaa yɛ woji ni “tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ” lɛ kɛha lɛ amli. (Mat. 24:45-47) Kaabɔ mɔdɛŋ ni ogbála nɔ fɛɛ nɔ ni kɔɔ kuku lɛ he lɛ mli, shi tsɔɔmɔ nɔ hewɔ ní oha otoibolɔi lɛ kane nii yɛ saji ni nyɛsusu he lɛ mli.
Nɔkwɛmɔnɔ. Yiŋtoo ni yɔɔ nɔkwɛmɔnii asɛɛ ji ni oha otoibolɔi lɛ aná shishinumɔ ni mli kwɔ loo ni oye obua amɛ ní amɛkai oti ko loo shishitoo mla ko ni asusu he lɛ. Nɔkwɛmɔnii yeɔ ebuaa mɛi ni amɛnuɔ nɔ ni akɛɛ amɛ lɛ shishi ni amɛkɛtoɔ nɔ ko ni amɛle momo he. Enɛ ji nɔ ni Yesu fee beni eha e-Gɔŋ nɔ Shiɛmɔ ni ehe gbɛi lɛ. “Ŋwɛi loofɔji,” “ŋã nɔ fɔfɔii,” “agbo fintɔ̃ɔ,” ‘tsũ ní ama yɛ tɛsaa nɔ,’ kɛ wiemɔi babaoo ni tamɔ enɛɛmɛi lɛ ha enitsɔɔmɔ lɛ fee nɔ ni sa kadimɔ, ni yɔɔ faŋŋ, ni hiɛ kpaaa nɔ.—Mat., yitso 5–7.
Ekɛ Nitsumɔ. Ŋmalɛ mlitsɔɔmɔ kɛ ehe nɔkwɛmɔnɔ lɛ baaha aná nilee, shi nakai nilee lɛ ni akɛaatsu nii lɛ ji nɔ ni kɛ yibiiwoo baaba. Eji anɔkwale akɛ, sɔ̃ kã mɛi ni yɔɔ toibolɔi lɛ ateŋ lɛ anɔ akɛ amɛtsu Biblia lɛ shɛɛ sane lɛ he nii, shi obaanyɛ oye obua amɛ ni amɛyɔse nɔ ni ehe hiaa ni amɛfee lɛ. Kɛji oná nɔmimaa akɛ otoibolɔi lɛ enu kuku ni owieɔ he lɛ shishi ni amɛna bɔ ni ekɔɔ oti ni asusuɔ he lɛ he lɛ, ŋɔɔ be ni sa ni okɛtsɔɔ amɛ bɔ ni ebaanyɛ ená amɛhemɔkɛyeli kɛ jeŋba nɔ hewalɛ eha. Maa sɛɛnamɔi ni yɔɔ susumɔi loo jeŋbai gbohii ni kɛ anɔkwalei ni asusuɔ he lɛ kpãaa gbee lɛ ní aaaŋmɛɛ he lɛ nɔ mi.
Beni osusuɔ bɔ ni okɛ ŋmalɛi lɛ baatsu nii lɛ he lɛ, kaimɔ akɛ mɛi ni ji otoibolɔi lɛ jɛ shihilɛi srɔtoi amli ni amɛkɛ shihilɛi srɔtoi kpeɔ. Mɛi heei ni yɔɔ wiemɔ lɛ he miishɛɛ, oblahii kɛ oblayei, mɛi ni egbɔlɔ, kɛ mɛi ni kɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛnaagbai srɔtoi miikpe lɛ ji otoibolɔi lɛ ateŋ mɛi komɛi. Ha owiemɔ lɛ afee nɔ ni anyɛɔ atsuɔ he nii kɛ nɔ ni ŋɔɔ. Kaawo ŋaa tamɔ nɔ ni mɛi fioo ko pɛ he osusuɔ.
Wielɔ lɛ Yiŋkpɛi
Afee yiŋkpɛi komɛi ni kɔɔ owiemɔ lɛ he lɛ aha bo momo. Akadi saji otii lɛ faŋŋ, ni atsɔɔ be ni esa akɛ oye yɛ wiemɔ lɛ saneyitso fɛɛ saneyitso lɛ mli faŋŋ. Yiŋkpɛi krokomɛi yɛ ni esa akɛ ofee. Obaanyɛ ohala akɛ okɛ be babaoo baawie oti bibioo ko he ni okɛ be fioo awie otii krokomɛi ahe. Kaasusu akɛ esa akɛ owie oti bibioo fɛɛ oti bibioo he pɛpɛɛpɛ. No baaha oye ohe oyai yɛ owiemɔ lɛ mli ni ebaaha otoibolɔi lɛ ahiɛ afee amɛ yaa. Te ooofee tɛŋŋ ole nɔ ni esa akɛ owie he babaoo kɛ nɔ ni esa akɛ owie he kuku, loo otsĩ tã kɛkɛ lɛ? Bi ohe akɛ: ‘Mɛɛ otii baaye abua mi koni mikɛ susumɔ titri ni yɔɔ wiemɔ lɛ mli lɛ aha? Te nɔ ni he baanyɛ aba sɛɛnamɔ babaoo kɛha mitoibolɔi lɛ? Ani ŋmalɛ ko ni atsĩ tã kɛ oti ni kɔɔ he ni mashi lɛ baagbɔjɔ odaseyeli ni akɛha ni ato naa lɛ?’
Bɔɔ mɔdɛŋ waa ni okɛ bo diɛŋtsɛ osusumɔi akawo mli. Nyɔŋmɔ Bi, ni ji Yesu Kristo po ‘etooo eyiŋ ewieee.’ (Yoh. 14:10) Kadimɔ akɛ yiŋtoo hewɔ ni mɛi baa Yehowa Odasefoi akpeei ashishi lɛ ji ni amɛbabo Biblia mli wiemɔ toi. Kɛji abuɔ bo akɛ mɔ ni le wiemɔ jogbaŋŋ lɛ, ekolɛ akɛni ohaa efeɔ osu akɛ ooogbala jwɛŋmɔ kɛba Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ nɔ, shi jeee bo diɛŋtsɛ onɔ lɛ hewɔ. Enɛ hewɔ lɛ, asumɔɔ owiemɔi lɛ.—Fil. 1:10, 11.
Yɛ be mli ni oha wiemɔ he wolo ni yɔɔ mlɛo lɛ efee nɔ ni gbálaa Ŋmalɛi babaoo mli lɛ, agbɛnɛ ehe miihia ni oti owiemɔ lɛ mli. Ehi akɛ akɛ gbee ni wa aaafee. Nɔ titri ni he hiaa ji ni okwɛ akɛ saji otii lɛ fɛɛ yɛ ojwɛŋmɔ mli jogbaŋŋ lo. Esa akɛ onyɛ owie kɛ nɔmimaa, oha wiemɔ lɛ aŋɔɔ, ni okɛ ekãa awie anɔkwale lɛ he. Dani obaaha owiemɔ lɛ, bi ohe akɛ: ‘Mɛni mihiɛ kã nɔ akɛ manyɛ matsu? Ani saji otii titrii lɛ eje kpo? Ani miha Ŋmalɛi lɛ efee nɔ titri ni miwiemɔ lɛ damɔ nɔ? Ani sane oti fɛɛ sane oti tsáa nɔ kɛyaa ekroko lɛ nɔ diɛŋtsɛ? Ani wiemɔ lɛ tswaa hiɛsɔɔ ni ayɔɔ yɛ Yehowa kɛ enikeenii lɛ he lɛ emaa shi? Ani sane naamuu lɛ kɔɔ saneyitso lɛ he, ni etsɔɔ toibolɔi lɛ nɔ ni esa akɛ amɛfee, ni ekanyaa amɛ ni amɛfee?’ Kɛji obaanyɛ oha sanebimɔi nɛɛ ahetoo akɛ hɛɛ lɛ, no lɛ obaanyɛ ‘okɛ nilee awie,’ ni ebaaha asafo lɛ aná he sɛɛ ni ebaafee yijiemɔ kɛha Yehowa!—Abɛi 15:2.