Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w90 3/15 bf. 8-13
  • Nɔyeli Kuu Ni Yɔɔ Ŋmɛnɛ Lɛ Ni Wɔkɛ Lɛ Aaafee Ekome

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Nɔyeli Kuu Ni Yɔɔ Ŋmɛnɛ Lɛ Ni Wɔkɛ Lɛ Aaafee Ekome
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1990
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Ewo lɛ Onukpa “Yɛ Enihii Fɛɛ Nɔ”
  • “Niyenii ye Be ni Sa Mli”
  • Hetsuumɔ ni Yaa Nɔ
  • Esoro no yɛ Nitsumɔ Mli Nɔkwɛlɔi Akuu lɛ He
  • Ekomefeemɔ kɛ Ekaa ni Akɛ Nɔyeli Kuu lɛ Aaana
  • Namɔ Ji Nyɔŋmɔ Webii Ni Yɔɔ Ŋmɛnɛ Lɛ Ahiɛnyiɛlɔ?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi (Nikasemɔ Nɔ)—2017
  • Te Gbɛtsɔɔmɔ Kuu Ni Yɔɔ Ŋmɛnɛ Lɛ Tsuɔ Nii Ehãa Tɛŋŋ?
    Namɛi Feɔ Yehowa Suɔmɔnaa Nii Ŋmɛnɛ?
  • Namɔ Ji “Nyɔŋ Anɔkwafo Kɛ Hiɛshikalɔ Lɛ,” Ni Mɛni Etsuɔ?
    Oyi Aná Wala Kɛya Naanɔ!—Biblia Kasemɔ Ni Baafee Sanegbaa
  • Bɔ ni Esoro Nɔyeli Kuu lɛ yɛ Nitsumɔ Gbɛjianɔtoo ni Akɛwo Mla Shishi lɛ He
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2001
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1990
w90 3/15 bf. 8-13

Nɔyeli Kuu Ni Yɔɔ Ŋmɛnɛ Lɛ Ni Wɔkɛ Lɛ Aaafee Ekome

“Eeewo lɛ onukpa yɛ enibii fɛɛ nɔ.”​—LUKA 12:⁠44.

1. Mɛɛ maŋtsɛyeli mli ni Kristo je shishi akɛ eeye nɔ yɛ yɛ afi 33 Ŋ.B. lɛ, ni kɛtsɔ mɛni nɔ?

YƐ PENTEKOSTE afi 33 Ŋ.B. mli ni Yesu Kristo, asafo lɛ Yitso lɛ je shishi akɛ eeeye nɔ diɛŋtse yɛ etsuji ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu lɛ amaŋtsɛyeli lɛ mli. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? Kɛtsɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ, ŋwɛibɔfoi, kɛ nɔyeli kuu ni anaa lɛ nɔ. Taakɛ bɔfo Paulo tsɔɔ mli lɛ, Nyɔŋmɔ ‘jie mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ kɛjɛ duŋ lumɔ lɛ hewalɛ shishi ni eŋɔ amɛ kɛtee esuɔmɔ Bi lɛ maŋtsɛyeli lɛ mli.’​—Kolosebii 1:​13-18; Bɔfoi lɛ Asaji 2:​33, 42; 15:2; Galatabii 2:​1, 2; Kpojiemɔ 22:⁠16.

2. Mɛɛ Maŋtsɛyeli ni da mli Kristo je shishi akɛ eeeye nɔ, yɛ 1914?

2 Yɛ “jeŋmaji abe” lɛ naagbee pɛ kɛkɛ ni Yehowa ha Kristo maŋtsɛyeli hewalɛ loo hegbɛ lɛ bafa, ni elɛɛ mli kɛteke Kristofoi asafo lɛ. (Luka 21:24) Hɛɛ, afi 1914 mli ni Nyɔŋmɔ kɛ maŋtsɛyeli hewalɛ ha e-Bi lɛ koni eye “jɛŋmaji” lɛ, adesai fɛɛ “aje lɛ maŋtsɛyeli” lɛ nɔ.​—Lala 2:​6-8; Kpojiemɔ 11:⁠15.

Ewo lɛ Onukpa “Yɛ Enihii Fɛɛ Nɔ”

3, 4. (a) Yɛ Yesu abɛbua ni kɔɔ benai lɛ ahe lɛ mli lɛ, namɔ ablade lɛ badamɔ shi kɛha? (b) Mɛɛ Maŋtsɛyeli lɛ he nibii tee nɔ yɛ 1918 kɛ 1919?

3 Nɔ ni sa kadimɔ yɛ biɛ ji Yesu nɔkwɛmɔ nɔ ni kɔɔ ablade lɛ he lɛ. (Luka 19:​11-27) Dani eeefa gbɛ koni eyatao maŋtsɛyeli hɛwalɛ lɛ, nuu lɛ ha etsuji lɛ shika (benai) ni amɛkɛtsu nii. Beni eku esɛɛ lɛ, nɛkɛ nuu nɛɛ, ni damɔ shi kɛha Kristo lɛ, tsɛ “nakai tsuji lɛ ni eŋɔ shika lɛ eha lɛ kɛba, koni ena mɔ ni ena nɔ ko yɛ hetsɔmɔ lɛ mli.” (Luka 19:15) Te enɛ ba lɛ eha tɛŋŋ yɛ sɛɛ mli beni Yesu nine eshɛ maŋtsɛyeli hewalɛ nɔ lɛ?

4 Afi 1918 mli ni Maŋtsɛ Yesu Kristo ni ta sɛi nɔ lɛ na Kristofoi akuu fioo ko ni amɛtsɔ hiɛ amɛshi Kristendom sɔlemɔi lɛ ni kɛ hiɛdɔɔ miitsu amɛ Nuŋtsɔ lɛ shikpɔŋ nɔ nibii ahe nii. Beni etsuu etsuji lɛ ahe tamɔ akɛ la tsuuɔ nii ahe sɛɛ lɛ, Yesu kɛ nɔyeli hegbɛ ni fa ha amɛ yɛ 1919. (Maleaki 3:​1-4; Luka 19:​16-19) Ehala amɛ eto “enibii fɛɛ kwa nɔ.”​—Luka 12:​42-44.

“Niyenii ye Be ni Sa Mli”

5, 6. (a) Mɛɛ nitsumɔ ni da Kristo tsulɔ nukpa lɛ nine shɛ nɔ? (b) No mli lɛ mɛɛ gbalɛi be eshɛ ni amɛbaaba mli yɛ 1914 sɛɛ, ni tsulɔ nukpa kuu lɛ baana amɛmlibaa mli gbɛfaŋnɔ yɛ ekaa naa yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

5 Maŋtsɛ Yesu Kristo ni yeɔ nɔ lɛ kɛ nitsumɔ ni da ha etsulɔ nukpa, loo shia nɔkwɛlɔ ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ. Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ baafee Nyɔŋmɔ “bɔfoi” ni miidamɔ maŋtsɛ ni awo lɛ ni aha lɛ hewalɛ ni eye shikpɔŋ lɛ nɔ gbɔmɛi fɛɛ nɔ lɛ najiaŋ. (2 Korintobii 5:​20; Daniel 7:14) Akɛ kuu lɛ, gbɛnaa nii ni ka amɛnɔ lɛ efeŋ Kristo gbɔmɔtso lɛ ni ji etsuji ni afɔ amɛ mu lɛ ni aaaha amɛ “amɛ niyenii yɛ be ni sa mli” lɛ pɛ kɛkɛ. (Luka 12:42) Agbɛnɛ amɛbaana gbalɛi ni baaba mli yɛ be mli ni ato Maŋtsɛyeli lɛ ama shi yɛ 1914 sɛɛ lɛ mlibaa he nitsumɔ mli gbɛfaŋnɔ yɛ ekaa mli.

6 Mɛni ji nɔ ni enɛ tsɔɔ diɛŋtsɛ yɛ efeemɔ mli? Etsɔɔ akɛ ebaalɛɛ ‘maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ ni ashiɛɔ yɛ shikpɔŋ lɛ fɛɛ nɔ’ lɛ mli. (Mateo 24:14) Agbɛnɛ hu, etsɔɔ kojomɔ shɛɛ saji ni mli wawai ni aaajaje ashi Satan yiwalɛ gbɛjianɔtoo lɛ kɛ esɛɛfilɔi lɛ. Nɔ ni jɛ enɛ mli ba ji ‘jeŋmaji lɛ ni ahoso amɛ.’ No hewɔ lɛ, “nibii ni jara wa lɛ,” ni ji Kristo “tooi krokomɛi” lɛ, je shishi akɛ amɛaaba mli. (Hagai 2:7; Yohane 10:16) Kɛjɛ 1935 kɛbaa nɛɛ, “asafo babaoo” lɛ je shishi akɛ amɛaaho yuu kɛaaba Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ mli yɛ jeŋ fɛɛ. (Kpojiemɔ 7:​9, 10) Enɛ bi ni nɔyaa aba yɛ gbɛjianɔtoo mli fiofio. Kɛ aaawie yɛ okadi gbɛ nɔ lɛ, akɛ dade baato tɛi najiaŋ, akɛ akɔɔble baato tso najiaŋ, akɛ jwiɛtɛi baato dade najiaŋ, ni akɛ shika baato akɔɔble najiaŋ. (Yesaia 60:17) Enɛɛmɛi fɛɛ ba mli kɛjɛ 1919 yɛ Yesu Kristo, ni kɛ e-Maŋtsɛyɛli lɛ he nibii ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ fɛɛ ewo etsulɔ anɔkwafo kuu lɛ kɛ e-Nɔyeli Kuu lɛ dɛŋ lɛ gbɛtsɔɔmɔ kɛ ekaa lɛ shishi.

7. Tsulɔ nukpa lɛ gbɛnaa nii ni bafa lɛ kɔɔ mɛni he?

7 Wɔbaanyɛ wɔnu shishi amrɔ nɔŋŋ akɛ gbɛnaa nii ni tamɔ jatsu ni tsii ni ka Nuŋtsɔ lɛ tsulɔ lɛ, tsulɔ nukpa lɛ loo shia nɔkwɛlɔ lɛ nɔ lɛ kɔɔ niŋmaai loo woloŋmaai nitsumɔi babaoo he. Esa akɛ akala loo aŋmala mumɔŋ niyenii nɛɛ daa yɛ be ni sa mli yɛ Buu-Mɔɔ lɛ mli. Afi 1919 mli ni The Golden Age (ni ji wolo tɛtrɛɛ ni fata he ni sɛɛ mli lɛ abatsɛ lɛ Consolation, kɛ agbɛnɛ Awake!) lɛ bafee nɔ ni aje shishi akala koni akɛtee gbɔmɛi lɛ amiishɛɛ shi, koni ekɛfata he ni akɛtswa “shiabii” lɛ ama shi. (Mateo 24:45) Ni afee woji, woji bibii, kɛ dɛhiɛmɔ woji babaoo diɛŋtsɛ yɛ afii lɛ amli.

Hetsuumɔ ni Yaa Nɔ

8. Abayoo Nɔyeli Kuu lɛ mlibii lɛ akɛ amɛfata namɛi ahe klɛŋklɛŋ kwraa, ni mɛɛ sane The Watchtower lɛ jaje yɛ 1944?

8 Kɛ wɔkwɛ wɔsɛɛ yɛ nɛkɛ “naagbee be” nɛɛ mli lɛ, efeee wɔ naakpɛɛ akɛ kɛjɛ shishijee lɛ abayoo Nɔyeli Kuu lɛ mli bii lɛ akɛ amɛfata mɛi ni ŋmalaa Buu Mɔɔ Asafo lɛ woji lɛ ahe. (Daniel 12:⁠4) Sane ni ji “The Theocratic Alignment Today,” ni akala yɛ November 1, 1944 The Watchtower lɛ mli lɛ kɛɛ: “Shishinumɔ yɛ he akɛ, mɛi ni akɛ Biblia mli anɔkwalei ni ajie lɛ kpo lɛ aŋmalamɔ wo amɛdɛŋ lɛ ji mɛi ni abuɔ amɛ akɛ Nuŋtsɔ lɛ nɔyeli kuu ni ehala amɛ koni amɛtsɔɔ mɛi fɛɛ ni sumɔɔ ni amɛja Nyɔŋmɔ yɛ mumɔ kɛ anɔkwale mli lɛ gbɛ ni amɛsɔmɔ lɛ yɛ ekomefeemɔ mli ni amɛkɛgbɛ nɛkɛ anɔkwalei ni ajie amɛ kpo nɛɛ ashwa aha mɛi ni hɔmɔ kɛ kumai yeɔ amɛ lɛ.”

9. Yɛ sɛɛ mli lɛ abayoo Nɔyeli Kuu lɛ akɛ amɛfata namɛi ahe, ni mɛni hewɔ?

9 Mla naa taomɔ nii yɛ ni kɔɔ woji tɛtrɛbii nɛɛ kɛ Biblia kasemɔ woji krokomɛi afeemɔ lɛ he. No hewɔ lɛ, ato Watch Tower Bible and Tract Society lɛ ama shi ni akɛwo Pennsylvania, U.S.A. maŋ lɛ mla shishi. Abale Nɔyeli Kuu ni anaa amɛ lɛ akɛ amɛfata mla naa gbɛjianɔtoo ni ato ama shi koni amɛfee Biblia kasemɔ woji ni he hiaa ni Nuŋtsɔ lɛ webii ni yɔɔ shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ lɛ kɛtsuɔ nii lɛ nɔkwɛlɔi kpawo lɛ ahe yɛ afii babaoo mli.

10, 11. Mɛɛ hetsuumɔ loo shishinumɔ ni ja ba yɛ 1944, ni mɛni awie yɛ enɛ he yɛ The Watchtower loo Buu-Mɔɔ lɛ mli?

10 Asafo lɛ nɔkwɛlɔi kpawo lɛ ji Kristofoi anɔkwafoi. Shi nii ni amɛtsuɔ yɛ mla naa gbɛjianɔtoo lɛ mli lɛ baatsɔɔ akɛ amɛ gbɛhei akɛ Nɔyeli Kuu lɛ mli bii lɛ jɛ Watch Tower Asafo lɛ mli bii ni mla ŋmɛɔ amɛ gbɛ ni amɛtsu nii lɛ ni hala amɛ lɛ hewɔ. Kɛfata he lɛ, kɛjɛ shishijee lɛ, mla kɛ hegbɛ haa aŋkroaŋkroi komɛi ni tsuɔ onia amɛhaa Asafo lɛ, akɛ mɛi pɛ ni feɔ nɛkɛ kuu nɛɛ mli bii ni amɛyɔɔ oshikifɔɔ hegbɛi hu. Ehe bahia ni atsake nɛkɛ gbɛjianɔtoo nɛɛ. Afee nakai yɛ daa afi kpee ni Watch Tower Asafo lɛ mla naa gbɛjianɔtoo ni yɔɔ Pennsylvania lɛ fee lɛ shishi yɛ October 2, 1944. Atsake Asafo lɛ mla lɛ koni emlibii lɛ akafee nɔ ni damɔ shika nɔ dɔŋŋ. Abaahala mɛi kɛjɛ Yehowa tsuji anɔkwafoi ateŋ, ni mɛi ni amɛbafata amɛ he ji mɛi pii ni kɛ amɛbei fɛɛ sɔmɔɔ yɛ Asafo lɛ yitso yɛ Brooklyn, New York lɛ, kɛ nitsumɔ he niji ni yɔɔ jeŋ fɛɛ lɛ.

11 Yɛ be mli ni ebɔɔ nɛkɛ nɔyaa nɛɛ he amaniɛ lɛ, The Watchtower ni akala yɛ November 1, 1944 lɛ jaje akɛ: “Esaaa akɛ shika, ni tsɔɔ nɔ ko pɔtɛɛ yɛ oniatsumɔ mli naa nɔ ko kɛɛmɔ dɔŋŋ, ni yɛ anɔkwale mli lɛ esaaa akɛ enaa Yehowa Odasefoi ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ anɔyeli kuu lɛ mli bii lɛ ahalamɔ lɛ mli gbɛfaŋnɔ. . . . Mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ, nifeemɔ hewalɛ lɛ ni baa kɛjɛɔ Yehowa ŋɔɔ kɛtsɔ Kristo Yesu nɔ lɛ ji nɔ ni sa akɛ etsɔɔ ni ekudɔ nibii yɛ nɛkɛ saji nɛɛ amli.”

Esoro no yɛ Nitsumɔ Mli Nɔkwɛlɔi Akuu lɛ He

12. Mɛni tsɔɔ akɛ Yahowa jɔɔ hetsuumɔ loo shishinumɔ yɛ Nɔyeli Kuu lɛ gbɛtsɔɔmɔ shishilɛ nɔ?

12 Shiɛmɔ nitsumɔ lɛ nɔyaa yɛ afii nyɔŋma ni nyiɛ sɛɛ lɛ mli lɛ tsɔɔ akɛ Yehowa jɔɔ hetsuumɔ ni tee nɔ yɛ Nɔyeli Kuu lɛ he shishinumɔ mli lɛ nɔ. (Abɛi 10:22) Mɛni hewɔ, ejaakɛ Maŋtsɛyeli jajelɔi ayibɔ ni yɔɔ shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ lɛ huru kɛjɛ nɔ ni shɛɛɛ 130,000 yɛ 1944 kɛyashɛ 1,483,430 yɛ 1970! Shi nɔyaa yɛ ni baaba lolo.

13. (a) Dani 1971 aaashɛ lɛ, no mli lɛ mɛni ji nɔ ni ale yɛ Nɔyeli Kuu lɛ he? (b) Mɛni ba yɛ Asafo lɛ daa afi kpee lɛ shishi yɛ 1971?

13 Kɛbashi 1971 lɛ no mli lɛ ale Nɔyeli Kuu lɛ mli bii lɛ lolo akɛ amɛfata Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania nitsumɔ nɔkwɛlɔi ni amɛ mli bii feɔ kpawo lɛ ahe. Asafo lɛ sɛinɔtalɔ lɛ ji mɔ ni gbɛnaa nii titri ka enɔ akɛ ekpɛ yiŋ sɔrɔtoi ni saa Asafo lɛ nitsumɔ he niji ni yɔɔ jeŋ fɛɛ lɛ nifeemɔi ahe lɛ. Shi akɛ wiemɔi ni kɛ bei heei baa ha yɛ daa afi kpee ni afee yɛ October 1, 1971 lɛ shishi. Asafo lɛ sɛinɔtalɔ lɛ wie yɛ saneyitso ni ji “He Krɔŋkrɔŋ lɛ ni Akɛaaba Shihilɛ ni Ja Shishi” lɛ he, ni sɛinɔtalɔ lɛ sɛɛmɔ lɛ wie yɛ yitso ni ji “Nɔyeli Kuu ni Soro no yɛ Mla Naa Gbɛjianɔtoo ko He” lɛ he. Mɛɛ sɔrɔtofeemɔ yɔɔ Nɔyeli Kuu lɛ kɛ mla naa gbɛjianɔtoo lɛ teŋ?

14. Mɛɛ sɔrɔtofeemɔ yɔɔ ni ka mla naa nitsumɔ gbɛjianɔtoo lɛ kɛ Nɔyeli Kuu lɛ teŋ?

14 Taakɛ wɔtsi ta momo lɛ, Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania lɛ yɛ nitsumɔ nɔkwɛlɔi akuu ni feɔ mɛi kpawo pɛ. Mla naa gbɛjianɔtoo lɛ mli bii ni amɛyibɔ efeee 500, ni amɛteŋ mɛi ni fa jeee Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ halaa nɛkɛ Kristofoi hii ni amɛjɔɔ amɛhe nɔ nɛɛ amɛwoɔ amɛnitsumɔ hei lɛ amli afii etɛ fɛɛ afii etɛ. Kɛfata he lɛ, akɛni gbɛjianɔtoo lɛ shihilɛ damɔ mla nɔ pɛ, ni amɛyɛ he ko pɔtɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ ni ji amɛnitsumɔ yitso hewɔ lɛ, Kaisare, ni ji maŋ loo Nɔyeli lɛ baanyɛ agu enɛ. (Marko 12:17) Shi, Nɔyeli Kuu lɛ jeee mla naa dɛŋdade ko. Afɔɔɔ oshiki akɛhalaaa emlibii lɛ. Ahalaa amɛ kɛtsɔɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ nɔ yɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo gbɛtsɔɔmɔ shishi. (Okɛto Bɔfoi lɛ Asaji 20:28 he.) Kɛfata he lɛ, mɛi ni feɔ Nɔyeli Kuu lɛ ji hii ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu ni amɛbɛ he ko pɔtɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ loo nitsumɔ he yitso ko.

15. Mɛɛ sane ni ajaje ni kɔɔ gbɛjianɔtoo he je kpo yɛ December 15, 1971 The Watchtower lɛ mli, ni mɛni abaanyɛ awie yɛ ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ Nɔyeli Kuu lɛ he?

15 Yɛ shishinumɔ mli jalemɔ nɛɛ hewɔ lɛ, The Watchtower ni akala yɛ December 15, 1971 lɛ kɛɛ: “Yehowa Odasefoi Kristofoi lɛ kɛ shidaa lɛ ni amɛkpɛlɛɔ nɔ akɛ enɛ jeee gbɔmɔ kome jamɔ gbɛjianɔtoo ko, shi moŋ eyɛ nɔyeli kuu ni ji Kristofoi ni akɛ mumɔ efɔ amɛ mu.” Atee nɔ awula tsulɔ kuu ni afɔ amɛ mu lɛ ateŋ Nɔyeli Kuu lɛ kɛ amɛnanemɛi akpekpei abɔ ni yɔɔ tooi krokomɛi lɛ ateŋ lɛ fiofio koni amɛkwɛ amɛ nɔkwɛmɔ nitsumɔ lɛ nɔ.

16. Kristo shikpɔŋ nɔ nibii lɛ etee hiɛ kɛjɛ 1971 yɛ mɛɛ gbɛ nɔ, ni mɛni ji enɛɛmɛi ekomɛi ni ekɛha tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ ni Nɔyeli Kuu lɛ damɔ shi kɛha lɛ lɛ kwɛmɔ?

16 Maŋtsɛ Yesu Kristo nibii ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ etee nɔ efa. Kɛjɛ 1971 kɛbaa nɛɛ, Odasefoi lɛ ayibɔ etee hiɛ kɛjɛ nɔ ni shɛɛɛ 1,600,000 kɛyashɛ nɔ ni fa fe fɛɛ ni ji 3,700,000 yɛ 1989. Mɛɛ Nyɔŋmɔ jɔɔmɔ he odaseyeli nɛ! (Yesaia 60:22) Nɛkɛ nɔyaa loo shweremɔ nɛɛ ebi ni alɛɛ nibii ni akɛtsuɔ nii yɛ Asafo lɛ nitsumɔ he yitso lɛ kɛ nitsumɔ he niji lɛ amli, kɛ agbɛnɛ hu gbɛ ni atsɔɔ nɔ akɛfeɔ woji ni akɛjaa lɛ ni aaaha efee ehee. Nɔ ni ejɛ mli eba ji Maŋtsɛyeli Asai kɛ Kpeei Asai babaoo ni amamɔɔ yɛ shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ. Yɛ fɛɛ mli lɛ, Nɔyeli Kuu lɛ hu etee nɔ etsu gbɛnaa nii ni ji shiɛmɔ nitsumɔ lɛ nɔ kwɛmɔ, Biblia kasemɔ woji afeemɔ, kɛ nɔkwɛlɔi ni ahalaa amɛ yɛ nitsumɔ he niji lɛ amli, kpokpaa wuji, kpokpaai bibii, kɛ asafoi lɛ amli lɛ nɔ. Enɛɛmɛi ji Maŋtsɛyeli lɛ he nibii ni Kristo tuu ewo tsulɔ anɔkwafo kɛ nilelɔ lɛ, ni e-Nɔyeli Kuu lɛ damɔ shi kɛha lɛ lɛ dɛŋ lɛ.

17. Mɛɛ nɔyaa yɛ nɔkwɛmɔ mli lolo ba yɛ 1971, 1974, kɛ 1976?

17 Alɛɛ klɛŋklɛŋ afii oha nɔyeli kuu lɛ mli koni mɛi babaoo ni jeee Yesu bɔfoi lɛ pɛ abafata he. Beni akpɛ yiŋ yɛ ketiafoo he sane lɛ he lɛ, eka shi faŋŋ akɛ no mli lɛ “bɔfoi lɛ kɛ onukpai ni yɔɔ Yerusalem” lɛ fata nakai kuu lɛ he. (Bɔfoi lɛ Asaji 15:​1, 2) Kɛ akɛto he lɛ, alɛɛ Nɔyeli Kuu lɛ mli ekoŋŋ yɛ 1971 kɛ agbɛnɛ ekoŋŋ yɛ 1974. Bɔni afee ni amɛnyɛ amɛtsu amɛ nɔkwɛmɔ nitsumɔ lɛ he nii lɛ, Nɔyeli Kuu lɛ to ajinafoi akui enumɔ ni amɛje nitsumɔ shishi yɛ January 1, 1976. Ajinafoi akuu nɛɛ eko fɛɛ eko hiɛ mɛi aaafee etɛ kɛmiiya ekpaa, ni amɛ fɛɛ amɛyeɔ egbɔ yɛ saji ni asusuɔ he lɛ mli. Ajinafoi akuu nɛɛ eko fɛɛ eko mli sɛinɔtalɔ lɛ sɔmɔɔ afi kome, ni Nɔyeli Kuu lɛ mlibii aŋkroaŋkroi lɛ ateŋ mɔ kome loo nɔ ni fe nakai sɔmɔɔ yɛ nɛkɛ ajinafoi akui sɔrɔtoi nɛɛ amli. Ajinafoi akui enumɔ nɛɛ eko fɛɛ eko tsuɔ nitsumɔ pɔtɛɛ ni kɔɔ Kristo shikpɔŋ nɔ nibii ni akɛwo edɛŋ lɛ he nii. Ajinafoi akuu ni ji ekpaa-Sɛinɔtalɔ lɛ Ajinafoi Akuu, ni emli bii lɛ tsakeɔ daa afi lɛ tsuɔ naagbai ni esa akɛ atsu he nii mra lɛ ahe nii.

Ekomefeemɔ kɛ Ekaa ni Akɛ Nɔyeli Kuu lɛ Aaana

18. Mɛɛ gbɛ nɔ Nɔyeli Kuu lɛ tsɔɔ etsuɔ nii yɛ, ni mɛni ji gbɛ kome ni wɔɔtsɔ nɔ wɔtsɔɔ akɛ wɔkɛ lɛ kpaa gbee?

18 Nɔyeli Kuu lɛ ajinafoi sɔrɔtoi lɛ kpeɔ daa otsi koni amɛti saji ni he hiaa lɛ amli, amɛkpɛ amɛyiŋ yɛ be mli ni amɛtsɔ sɔlemɔ nɔ amɛsusu saji ahe, ni amɛto gbɛjianɔ amɛha wɔsɛɛ be mli teokrase nitsumɔ. Taakɛ atsɔ hiɛ akadi lɛ, Bɔfoi lɛ Asaji yitso 15 tsɔɔ akɛ sanebimɔ ni tsii ni ehe hiaa akɛ akpɛ yiŋ yɛ he lɛ bafee nɔ ni akɛha klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli nɔyeli kuu lɛ koni amɛsusu he. Nakai nɔŋŋ hu ŋmɛnɛ, akɛ saji ni he hiaa lɛ yafɔɔ Nɔyeli Kuu muu lɛ fɛɛ hiɛ, ni amɛ hu amɛkpeɔ daa otsi aloo nɔ ni fa fe nakai kɛ ehe miihia. Nɔyeli Kuu lɛ mli bii, ni amrɔ nɛɛ amɛyibɔ ji 12 lɛ taoɔ Yehowa Nyɔŋmɔ gbɛtsɔɔmɔ kɛtsɔɔ Ŋmalɛi lɛ amli kɛtsɔɔ sɔlemɔ nɔ. Gbɛ kome ni wɔtsɔɔ nɔ wɔtsɔɔ akɛ wɔkɛ Nɔyeli Kuu lɛ feɔ ekome ji ni wɔɔkai nɛkɛ mɛi ni aje gbɛ ahala amɛ nɛɛ yɛ wɔ daa gbi sɔlemɔi amli.​—Romabii 12:⁠12.

19. Mɛɛ gbɛ nɔ asafoi lɛ tsɔɔ ni amɛnine shɛɔ famɔi ni jɛɔ Nɔyeli Kuu lɛ dɛŋ lɛ nɔ yɛ?

19 Mɛɛ gbɛ nɔ asafoi lɛ tsɔɔ ni amɛnine shɛɔ famɔi kɛ yiŋkpɛi ni jɛ Nɔyeli Kuu lɛ dɛŋ lɛ nɔ? Yɛ be mli ni klɛŋklɛŋ afii oha lɛ mli nɔyeli kuu lɛ ekpɛ amɛyiŋ kɛ Nyɔŋmɔ mumɔ lɛ yelikɛbuamɔ lɛ, amɛtsu ni akɛ woji ayaha asafoi lɛ. (Bɔfoi lɛ Asaji 15:​22-29) Shi, gbɛ titri ŋmɛnɛ ji kɛtsɔ Kristofoi awoji anɔ.

20. (a) Mɛɛ hetsuumɔ loo gbɛjianɔtoo mlijalemɔ lolo ba yɛ 1976? (b) Nitsumɔ he Niji Ajinafoi Akui lɛ kɛ Nɔyeli Kuu lɛ feɔ ekome yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

20 Kɛjɛ February 1, 1976 kɛbaa nɛɛ, Watch Tower Asafo lɛ nitsumɔ he niji lɛ eko fɛɛ eko ena Nitsumɔ he Nine Ajinafoi ni hii ni sa ni Nɔyeli Kuu lɛ hala amɛ yɔɔ mli. Akɛ Nɔyeli Kuu lɛ najiaŋdamɔlɔi kɛha maŋ loo maji ni yɔɔ nakai nitsumɔ he nine lɛ shishi lɛ, esa akɛ nɛkɛ nyɛmimɛi hii nɛɛ afee anɔkwafoi, hii ni yeɔ anɔkwa. Enɛ kaiɔ wɔ hii ni sa, ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei, hii ni anyɛɔ akɛ he fɔɔ amɛnɔ ni ye bua Mose koni ekojo gbɔmɛi lɛ yɛ blema Israel lɛ. (2 Mose 18:​17-26) Nitsumɔ he Nine Ajinafoi akuu lɛ mlibii lɛ tsuɔ famɔi ni amɛnine shɛɔ nɔ kɛtsɔɔ Asafo lɛ woji kɛ woji tɛtrɛbii kɛ Wɔ Maŋtsɛyeli Sɔɔmɔ lɛ mli kɛ agbɛnɛ hu woji diɛŋtsɛ ni ajeɔ gbɛ aŋmalaa kɛ woji krɛdɛɛi ni kɔɔ maŋ lɛ mli naagbai ahe lɛ he nii. Nitsumɔ he Niji Ajinafoi akui haa Nɔyeli Kuu lɛ leɔ nɔ ni yaa nɔ yɛ maŋ lɛ mli kɛ bɔ ni amɛnitsumɔ lɛ hu yaa nɔ ehaa yɛ maŋ fɛɛ maŋ mli kɛ naagbai ni baanyɛ ate shi lɛ hu. Nɛkɛ amaniɛbɔi ni baa kɛjɛɔ jeŋ muu fɛɛ lɛ yeɔ ebuaa Nɔyeli Kuu lɛ ni amɛkpɛ amɛyiŋ yɛ nɔ saji ni esa akɛ asusu he ni atsu he nii yɛ Asafo lɛ woji amli lɛ he.

21. Mɛɛ gbɛ nɔ atsɔɔ ahalaa nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi, ni mɛni fata amɛnitsumɔi ahe?

21 Nitsumɔ he Niji Ajinafoi akui lɛ tsɔɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ gbɛtsɔɔmɔ nɔ amɛjieɔ hii ni amɛdara yɛ mumɔŋ lɛ ayi amɛhaa koni amɛsɔmɔ akɛ kpokpaa kɛ kpokpaa wuji anɔkwɛlɔi. Yɛ be mli ni Nɔyeli Kuu lɛ ehala amɛ tɛɛ lɛ sɛɛ lɛ, amɛsɔmɔɔ akɛ nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi. Nɛkɛ nyɛmimɛi nɛɛ yasaraa kpokpaai kɛ asafoi koni amɛtswa amɛ amɛma shi yɛ mumɔŋ koni amɛye amɛbua amɛ ni amɛkɛ famɔi ni amɛnine shɛɔ nɔ kɛjɛɔ Nɔyeli Kuu lɛ dɛŋ lɛ atsu nii. (Okɛto Bɔfoi lɛ Asaji 16:4; Romabii 1:​11, 12 he.) Nɔkwɛlɔi gbɛfalɔi kɛ amaniɛbɔɔ bahaa nitsumɔ he nine lɛ. Yɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ kɛ Ŋmalɛi ni jɛ mumɔŋ lɛ yelikɛbuamɔ naa lɛ, amɛkɛ asafoŋ onukpai lɛ naa gbɛfaŋnɔ amɛkɛjieɔ nyɛmimɛi hii ni sa yi koni Nɔyeli Kuu lɛ loo enajiaŋdamɔlɔi lɛ ahala amɛ akɛ asafoŋ sɔɔlɔi kɛ onukpai​—Filipibii 1:1; Tito 1:5; Okɛto 1 Timoteo 3:​1-13; 4:14 he.

22. Asafoŋ onukaai kɛ Nɔyeli Kuu lɛ feɔ ekome yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? (b) Mɛni yeɔ odase akɛ Yehowa miijɔɔ nɛkɛ teokrase gbɛjianɔtoo nɛɛ nɔ?

22 Yɛ no sɛɛ lɛ, mɛi ni feɔ onukpai akuu lɛ hu ‘kwɛɔ amɛhe nɔ jogbaŋŋ kɛ toikuu lɛ fɛɛ ni mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ ehala amɛ akɛ amɛ nɔkwɛlɔi lɛ.’ (Bɔfoi lɛ Asaji 20:28) Nɛkɛ nɔkwɛlɔi nɛɛ kɛ anɔkwayeli bɔɔ mɔdɛŋ ni amɛkɛ famɔi ni amɛnine eshɛ nɔ kɛjɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Yesu Kristo dɛŋ kɛtsɔ tsulɔ anɔkwafo kɛ nilel lɛ kɛ e-Nɔyeli Kuu lɛ nɔ lɛ atsu nii. Yehowa miijɔɔ nɛkɛ teokrase gbɛjianɔtoo nɛɛ nɔ, ejaakɛ ‘asafoi lɛ yaa nɔ amɛshwereɔ ni amɛfiɔ shi yɛ hemɔkɛyeli lɛ mli ni amɛyi faa daa gbi.’​—Bɔfoi lɛ Asaji 16:⁠5.

23. Yɛ Nɔyeli Kuu lɛ he lɛ, esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaafee mɛni?

23 Kwɛ bɔ ni eyɔɔ fɛo ni ehi hu akɛ Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ Nuŋtsɔ Yesu Kristo etsɔ Nɔyeli Kuu lɛ nɔ amɛmiijie sɛɛfimɔ ni amɛyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ webii lɛ kpo! (Lala 94:14) Akɛ Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ fa lɛ, wɔnaa nɛkɛ sɛɛfimɔ nɛɛ he sɛɛ akɛ aŋkroaŋkroi. (Lala 145:14) Esa akɛ enɛ awo wɔfaishitswaa lɛ mli hewalɛ akɛ wɔkɛ Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoo lɛ,baafee ekome. Yɛ anɔkwale mli lɛ, eba akɛ aaana wɔ yɛ bei fɛɛ mli akɛ wɔkɛ Yehowa Odasefoi Nɔyeli Kuu lɛ miifee ekome yɛ be mli ni wɔyaa wɔhiɛ kɛyaa bei ni “shikpɔŋ lɛ nɔ aaayi obɔ kɛ Yehowa he nilee tamɔ bɔ ni nu ha ŋshɔ shishi” lɛ he lɛ.​—Yesaia 11:⁠9.

Saji Otii ni Esa Akɛ Akai

◻ Mɛɛ gbɛnaa nii ni faa loo eyaa hiɛ tsulɔ nukpa kuu lɛ nine shɛ nɔ yɛ 1919?

◻ Akɛ afii pii eyoo Nɔyeli Kuu lɛ ni anaa lɛ akɛ amɛfata namɛi ahe?

◻ Mɛɛ hetsuumɔ loo saji amli jalemɔ ni yaa hiɛ fiofio afee kɛtsɔ Nɔyeli Kuu lɛ mlibii lɛ ni ahala amɛ lɛ nɔ?

◻ Mɛni ji Kristo shikpɔŋ nɔ nibii lɛ ni ekɛwo tsulɔ kuu lɛ kɛ Nɔyeli Kuu lɛ dɛŋ Iɛ ekomɛi?

◻ Te wɔɔfee tɛŋŋ ni wɔkɛ Nɔyeli Kuu lɛ afee ekome hu?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 9]

Nɔyeli Kuu Iɛ kwɛɔ Yehowa Odasefoi woji akalamɔ kɛ shiɛmɔ nitsumɔ Iɛ no yɛ Buu Mɔɔ Asafo lɛ nitsumɔ he niji 93 Iɛ amli kɛjɛ nitsumɔ he yitso ni yɔɔ Brooklyn, New York Iɛ

Germany

Japan

South Africa

Brazil

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje