Buu-Mɔɔ INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Buu-Mɔɔ
INTANƐT NƆ WOJIATOOHE
Ga
@
  • ɛ
  • ɔ
  • ɛ́
  • ɛ̃
  • ɔ̃
  • ã
  • ŋ
  • á
  • BIBLIA
  • WOJI
  • ASAFOŊ KPEEI
  • w94 4/1 bf. 9-14
  • Ŋwɛi Nitsɔɔmɔ kɛ Daimonioi Atsɔɔmɔi Mpleshii

Vidio ko bɛ kɛhã nɔ ni ohala nɛɛ.

Ofainɛ waa, be ni wɔtaoɔ wɔjie vidio lɛ, wɔná naagba ko.

  • Ŋwɛi Nitsɔɔmɔ kɛ Daimonioi Atsɔɔmɔi Mpleshii
  • Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1994
  • Saneyitsei Bibii
  • Saji Ni Tamɔ Enɛ
  • Ajie Daimonioi Atsɔɔmɔi Akpo
  • Daimonioi Atsɔɔmɔ lɛ Ŋmɛnɛ
  • Daimonioi Atsɔɔmɔi lɛ Yɔsemɔ
  • Ŋwɛi Nitsɔɔmɔ He ni Wɔɔkpɛtɛ
  • Obalaŋtai—Namɔ Tsɔɔmɔ Toi Nyɛboɔ?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1994
  • Namɛi Ji Nyɔŋmɔ Henyɛlɔi?
    Obaanyɛ Otsɔ Nyɔŋmɔ Naanyo!
  • Mɛɛ Gbɛ Nɔ Wɔɔtsɔ Wɔwu Wɔshi Daimonioi?
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2007
  • Kwɛmɔ Ohe nɔ Jogbaŋŋ​—Satan Miitao Bo Emi!
    Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—2015
Kwɛmɔ Ekrokomɛi Hu
Buu-Mɔɔ Eetswa Yehowa Maŋtsɛyeli He Adafi—1994
w94 4/1 bf. 9-14

Ŋwɛi Nitsɔɔmɔ kɛ Daimonioi Atsɔɔmɔi Mpleshii

“Mɛi komɛi aaakwa hemɔkɛyeli lɛ, ni amɛkɛ amɛhe aaayakpɛtɛ lakamɔ mumɔi kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ahe.”—1 TIMOTEO 4:1.

1. Mɛɛ ta ko Kristofoi wuɔ?

FEEMƆ he mfoniri okwɛ, akɛ aawuu ta daa nɛɛ yɛ he ni oyɔɔ lɛ. Te shihilɛ lɛ baafee tɛŋŋ, kɛji oyakã shi ni oonu tu gbɛɛmɔ, ni ote shi hu oonu okpɛlɛmii atswiamɔ? Nɔ ni yɔɔ mɔbɔ ji akɛ, nakai ji bɔ ni mɛi komɛi ashihilɛ ji diɛŋtsɛ yɛ je lɛŋ hei komɛi. Shi yɛ mumɔŋ shishinumɔ naa lɛ, Kristofoi fɛɛ yɛ shihilɛ ni tamɔ nɛkɛ mli. Amɛyɛ ta kpele ko ni awuu aahu afii 6,000 sɔŋŋ nɛ lɛ mli, ni ta nɛɛ mli ewa waa yɛ wɔgbii nɛɛ amli. Mɛni ji nɛkɛ ta ni awuu aahu be babaoo nɛɛ? No ji ta ni anɔkwale kɛ amale wuɔ, ta ni kã ŋwɛi nitsɔɔmɔ kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ateŋ lɛ. Ejeee sane he woo akɛ aaatsɛ ta nɛɛ—kɛ hoo lɛ, yɛ mɛi enyɔ ni kɛ amɛhe wuɔ ta nɛɛ ateŋ mɔ kome nifeemɔ hewɔ—akɛ ta ni kɛ yiwaa kɛ gbele eba mɛi anɔ fe eko fɛɛ eko yɛ adesai ayinɔsane mli.

2. (a) Taakɛ Paulo tsɔɔ lɛ, mɛɛ kui enyɔ teɔ shi woɔ amɛhe lɛ? (b) Mɛni Paulo wiemɔ ni ji “hemɔkɛyeli lɛ” tsɔɔ?

2 Bɔfo Paulo tsĩ mɛi enyɔ ni kɛ amɛhe wuɔ nɛɛ atã beni eŋma wolo eyaha Timoteo lɛ akɛ: “Mumɔ lɛ kɛɔ faŋŋ akɛ, naagbee gbii lɛ anɔ lɛ, mɛi komɛi aaakwa hemɔkɛyeli lɛ, ni amɛkɛ amɛhe aaayakpɛtɛ lakamɔ mumɔi kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ahe.” (1 Timoteo 4:1) Kadimɔ akɛ daimonioi atsɔɔmɔi nɛɛ baana mɛi anɔ hewalɛ waa yɛ “naagbee gbii lɛ anɔ” titri. Taakɛ ana yɛ Paulo gbii lɛ amli tɔ̃ɔ lɛ, nakai be lɛ mli wɔyɔɔ nɛɛ. Agbɛnɛ hu, kadimɔ nɔ ni teɔ shi ewoɔ daimonioi atsɔɔmɔ, ni ji “hemɔkɛyeli lɛ.” Yɛ biɛ nɛɛ, “hemɔkɛyeli lɛ” damɔ shi kɛha ŋwɛi nitsɔɔmɔ, ni damɔ Nyɔŋmɔ wiemɔi ni jɛ mumɔŋ, ni yɔɔ Biblia lɛ mli lɛ nɔ. Nɛkɛ hemɔkɛyeli nɛɛ haa mɔ wala. Etsɔɔ Kristofonyo lɛ nii koni efee Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii. No ji anɔkwale ni kɛ mɔ yaa naanɔ wala mli lɛ.—Yohane 3:16; 6:40.

3. (a) Mɛni baa mɛi ni gboiɔ yɛ anɔkwale kɛ amale teŋ ta lɛ mli lɛ anɔ? (b) Namɔ hɔ daimonioi atsɔɔmɔi lɛ sɛɛ?

3 Mɔ fɛɛ mɔ ni kwaa hemɔkɛyeli lɛ naaa naanɔ wala. Amɛfee mɛi ni egboi yɛ ta lɛ mli. Kwɛ awerɛho sane ni eeeji, akɛ wɔɔŋmɛ gbɛ ni daimonioi atsɔɔmɔi alaka wɔ kɛya! (Mateo 24:24) Akɛ aŋkroaŋkroi lɛ, te wɔɔfee tɛŋŋ wɔkwa gboimɔ ni wɔɔgboi yɛ ta lɛ mli? Kɛtsɔ nɛkɛ amale tsɔɔmɔi, ni tsuɔ “daimonioi alumɔ,” Satan Abonsam yiŋtoi ahe nii nɛɛ ni wɔɔkpoo kwraa lɛ nɔ. (Mateo 12:24) Abaanyɛ awie faŋŋ akɛ, Satan tsɔɔmɔi lɛ, amale ni, ejaakɛ Satan lɛ, “malemɔ tsɛ ji lɛ.” (Yohane 8:44) Susumɔ bɔ ni etsɔ ŋaa gbɛ nɔ ekɛ amale tsu nii ni ekɛlaka wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ he okwɛ.

Ajie Daimonioi Atsɔɔmɔi Akpo

4, 5. Mɛɛ amale Satan kɛɛ Hawa, ni mɛni hewɔ eji nɔ fɔŋ jogbaŋŋ lɛ?

4 Aŋmala nibii ni ba lɛ yɛ Biblia lɛ mli yɛ 1 Mose 3:1-5. Satan kɛ onufu tsu nii, ni etee yoo lɛ, ni ji Hawa ŋɔɔ ni eyabi lɛ akɛ: “Lɛlɛŋ Nyɔŋmɔ kɛɛ akɛ nyɛkaye trom lɛ mli tsei ayibii lɛ fɛɛ eko lɛ?” Sane ni ebi nɛɛ tamɔ nɔ ni efɔŋ ko bɛ he, shi susumɔ he ekoŋŋ okwɛ. ‘Ani lɛlɛŋ ni?’ Satan fee tamɔ mɔ ko ni naa ekpɛ ehe, tamɔ nɔ ni eebi akɛ, ‘Mɛni hewɔ Nyɔŋmɔ baakɛɛ nɔ ko ni tamɔ nɛkɛ?’

5 Akɛni ehiɛ bɛ ehe nɔ hewɔ lɛ, Hawa tsɔɔ akɛ nakai eji. Ele nɔ ni ji ŋwɛi tsɔɔmɔ yɛ sane nɛɛ he, ákɛ Nyɔŋmɔ ekɛɛ Adam akɛ kɛ amɛye ekpakpa kɛ efɔŋ lee tso lɛ yibii lɛ eko lɛ, amɛbaagboi. (1 Mose 2:16, 17) Eka shi faŋŋ akɛ Satan sanebimɔ lɛ tee yoo lɛ miishɛɛ shi, no hewɔ lɛ etee nɔ ebo lɛ toi kɛyashi ekɛ oti ni yɔɔ enaataamɔ lɛ mli lɛ ma shi: “Ni onufu lɛ kɛɛ yoo lɛ akɛ: ‘Jeee gboimɔ nyɛaagboi.’ ” Mɛɛ heguɔgbee wiemɔ nɛ! Satan folɔ Yehowa, Nyɔŋmɔ anɔkwafo, Nyɔŋmɔ ni yɔɔ suɔmɔ, kɛ Bɔlɔ lɛ naa akɛ nɔ ni ekɛɛ E-bii adesai lɛ, amale ni!—Lala 31:6; 1 Yohane 4:16; Kpojiemɔ 4:11.

6. Mɛɛ gbɛ nɔ Satan tswa Yehowa mlihilɛ kɛ emaŋtsɛyeli lɛ mpoa yɛ?

6 Shi Satan wie nibii babaoo lolo. Etee nɔ akɛ: “Shi moŋ le Nyɔŋmɔ le akɛ gbi nɔ ni nyɛaaye eko lɛ, nyɛhiŋmɛii aaagbele, ni nyɛaatsɔmɔ tamɔ Nyɔŋmɔ, ni nyɛaale ekpakpa kɛ efɔŋ.” Yɛ Satan wiemɔ naa lɛ, Yehowa Nyɔŋmɔ—mɔ ni ha wɔ klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ nibii fɛɛ ni he hiaa amɛ lɛ babaoo lɛ—miitao eshɔ̃ naakpɛɛ nɔ ko ni amɛbaana lɛ yɛ amɛdɛŋ. Eetao ni etsĩ amɛnaa ni amɛkatsɔmɔ tamɔ nyɔŋmɔi. Enɛ hewɔ lɛ, Satan tswa Nyɔŋmɔ mlihilɛ lɛ mpoa. Ewo mɔ diɛŋtsɛ tsui naa nifeemɔi kɛ gbɛ ni ajeɔ akuɔ Nyɔŋmɔ mlai amli lɛ he hewalɛ, ni ewie akɛ enɛɛmɛi afeemɔ moŋ kɛ sɛɛnamɔi baaba. Enɛ tsɔɔ faŋŋ akɛ, Satan tswa maŋtsɛ ni Nyɔŋmɔ ji yɛ Lɛ diɛŋtsɛ ebɔɔnii anɔ lɛ mpoa, ni ewie akɛ Nyɔŋmɔ bɛ hegbɛ akɛ efoɔ husu ewoɔ gbɔmɔ nifeemɔ he.

7. Mɛɛ be anu daimonioi atsɔɔmɔi lɛ klɛŋklɛŋ kwraa, ni amɛtamɔ nakai nɔŋŋ ŋmɛnɛ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

7 Nɛkɛ wiemɔi ni Satan wie nɛɛ anɔ atsɔ abɔi daimonioi atsɔɔmɔi anumɔ. Nɛkɛ tsɔɔmɔi fɔji nɛɛ kã he eewo sui ni Nyɔŋmɔ gbeyeishemɔ bɛ mli he hewalɛ lolo. Taakɛ efee yɛ Eden abɔɔ lɛ mli lɛ, Satan, ní amrɔ nɛɛ mumɔi atuatselɔi krokomɛi ebafata ehe lɛ, ka he eete shi eewo hegbɛ ni Nyɔŋmɔ yɔɔ akɛ etsɔɔ nɔ ni sa akɛ afee lɛ lolo. Eka he eetswa Yehowa maŋtsɛyeli lɛ mpoa lolo, ni eebɔ mɔdɛŋ ni ena adesai anɔ hewalɛ ni amɛgbo amɛŋwɛi Tsɛ lɛ nɔ toi.—1 Yohane 3:8, 10.

8. Mɛni Adam kɛ Hawa laaje yɛ Eden, shi Yehowa efee anɔkwafo yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

8 Adam kɛ Hawa kpɛ yiŋ gbonyo ko ni ha amɛ naanɔ wala he hiɛnɔkamɔ lɛ je amɛdɛŋ yɛ nakai ta ni ka ŋwɛi nitsɔɔmɔ kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ateŋ lɛ mli klɛŋklɛŋ mpleshii loo nɔmɔ lɛ mli. (1 Mose 3:19) Beni afii lɛ hoɔ yaa ni amɛgbɔmɔtsei bɔi gbɔjɔmɔ lɛ, agbɛnɛ abama mɔ ni male kɛ mɔ ni wie anɔkwale yɛ Eden tɔ̃ɔ lɛ nɔ mi jogbaŋŋ aha amɛ. Shi, afii ohai abɔ ni ho dani amɛgboi yɛ heloonaa shishinumɔ mli lɛ fɛɛ mli lɛ, no mli lɛ, amɛbafee mɛi ni gboi klɛŋklɛŋ yɛ ta ni kã anɔkwale kɛ amale teŋ lɛ mli, beni amɛ-Bɔlɔ, ni ji wala Jɛɛhe lɛ kojo amɛ akɛ amɛsaaa wala lɛ. Nakai beaŋ tɔ̃ɔ amɛgboi yɛ mumɔŋ shishinumɔ naa.—Lala 36:10; okɛto Efesobii 2:1 he.

Daimonioi Atsɔɔmɔ lɛ Ŋmɛnɛ

9. Te daimonioi atsɔɔmɔi etee nɔ eha tɛŋŋ yɛ afii ohai abɔ ni eho lɛ amli?

9 Taakɛ aŋma yɛ Kpojiemɔ wolo lɛ mli lɛ, atsɔ mumɔ nɔ akɛ bɔfo Yohane tee “Nuŋtsɔ lɛ gbi,” ni je shishi yɛ 1914 mli lɛ nɔ. (Kpojiemɔ 1:10) Nakai beaŋ ashɛrɛ Satan kɛ edaimonioi lɛ ashwie kɛjɛ ŋwɛi kɛba shikpɔŋ nɛɛ niiaŋ—ni no ha wɔ Bɔlɔ Kpeteŋkpele lɛ henyɛlɔ kpele lɛ nine nyɛ shi waa. Anuuu egbee yɛ ŋwɛi dɔŋŋ tamɔ bɔ ni anuɔ daa ni eefolɔ Yehowa tsuji anaa lɛ. (Kpojiemɔ 12:10) Shi, nɛgbɛ daimonioi atsɔɔmɔ lɛ etee nɔ kɛyashɛ yɛ shikpɔŋ nɔ, kɛjɛ Eden kɛbaa? Nɔ ni aŋma afɔ shi lɛ kɛɔ akɛ: “Ni ashɛ drako kpeteŋkpele lɛ afɔ̃, mɔ ni ji blema onufu lɛ ni atsɛɔ lɛ diabolo (naafolɔlɔ loo Abonsam) lɛ kɛ Satan (henyɛlɔ) lɛ ni shishiuɔ jeŋ muu lɛ fɛɛ lɛ.” (Kpojiemɔ 12:9) Jeŋ muu lɛ fɛɛ eŋmɛɛ amɛhe amɛha Satan amale lɛ! Enɛ hewɔ lɛ ebɛ naakpɛɛ akɛ atsɛɔ Satan akɛ “je nɛŋ lumɔ lɛ”!—Yohane 12:31; 16:11.

10, 11. Mɛɛ gbɛi anɔ Satan kɛ edaimonioi lɛ tsuɔ nii yɛ ŋmɛnɛ?

10 Ani Satan kpɛlɛ nɔ akɛ aye enɔ, yɛ eshwiemɔ kɛjɛ ŋwɛi lɛ sɛɛ? Dabi kwraa! Etswa efai shi akɛ ebaaya nɔ ewuu eshi ŋwɛi tsɔɔmɔ kɛ mɛi ni kpɛtɛɔ he lɛ. Yɛ eshwiemɔ kɛmiijɛ ŋwɛi lɛ sɛɛ lɛ, Satan tee nɔ yɛ etawuu lɛ mli lolo: “Ni drako lɛ [Satan] mli fu yoo lɛ, ni eyiŋ etee ni ekɛ yoo lɛ seshibii ni eshwɛ ni yeɔ Nyɔŋmɔ kitai lɛ anɔ ni amɛhiɛ Yesu Kristo odase lɛ ayawu.”—Kpojiemɔ 12:17.

11 Kɛfata Nyɔŋmɔ tsuji ni ekɛwuɔ lɛ he lɛ, Satan miiwo je lɛ fɛɛ obɔ kɛ elakamɔ wiemɔi lɛ, ni eebɔ mɔdɛŋ ni hewalɛ ni ena yɛ adesai anɔ lɛ akaje edɛŋ. Bɔfo Yohane na kooloi awuiyelɔi etɛ komɛi ni damɔ shi kɛha Satan, kɛ eshikpɔŋ nɔ maŋkwramɔ gbɛjianɔtoo lɛ, kɛ jeŋ hewalɛ ni yeɔ nɔ yɛ wɔbe nɛɛ mli lɛ yɛ mfoniri feemɔ mli yɛ e-Kpojiemɔ lɛ mli ninaai ni ena yɛ Nuŋtsɔ lɛ gbi lɛ nɔ lɛ mli. Kɛkɛ ni kɔkɔdenei je kpo kɛjɛ mɛi etɛ nɛɛ adaaŋ kɛba. Mɛni enɛɛmɛi damɔ shi kɛha? Yohane ŋma akɛ: “Ejaakɛ daimonioi amumɔi ji amɛ, ni amɛfeɔ okadii, ni amɛyaa maŋtsɛmɛi ni yɔɔ jeŋ muu lɛ fɛɛ lɛ aŋɔɔ, koni amɛyabua amɛnaa kɛya Nyɔŋmɔ Ofe lɛ gbi wulu lɛ nɔ ta lɛ.” (Kpojiemɔ 16:14) Wɔnaa faŋŋ akɛ, daimonioi atsɔɔmɔi miiya nɔ waa yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ. Satan kɛ edaimonioi lɛ miiwuu amɛmiishi ŋwɛi nitsɔɔmɔ, ni amɛbaaya nɔ amɛfee nakai aahu kɛyashi Yesu Kristo, ni ji Mesia Maŋtsɛ lɛ kɛ ehewalɛ baanyɛ amɛnɔ ni amɛkpa.—Kpojiemɔ 20:2.

Daimonioi Atsɔɔmɔi lɛ Yɔsemɔ

12. (a) Mɛni hewɔ abaanyɛ ate shi ashi daimonioi atsɔɔmɔi lɛ? (b) Satan kaa akɛ eeetsu eyiŋtoi ahe nii yɛ Nyɔŋmɔ tsuji ahe yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

12 Ani adesai ni sheɔ Nyɔŋmɔ gbeyei lɛ baanyɛ ate shi awo daimonioi atsɔɔmɔi? Hɛɛ, amɛbaanyɛ, yɛ yiŋtoi enyɔ komɛi ahewɔ. Klɛŋklɛŋ lɛ, ejaakɛ ŋwɛi nitsɔɔmɔ yɛ hewalɛ fe no; ni nɔ ni ji enyɔ lɛ, ejaakɛ Yehowa ejie Satan ŋaa gbɛi lɛ akpo faŋŋ koni eha wɔnyɛ wɔte shi wɔshi. Taakɛ bɔfo Paulo wie lɛ, “ejwɛŋmɔi lɛ aŋɔteee wɔ.” (2 Korintobii 2:11) Wɔle akɛ Satan kɛ yiwaa tsuɔ nii akɛ gbɛi ni etsɔɔ nɔ etsuɔ eyiŋtoi ahe nii lɛ ekome. (2 Timoteo 3:12) Shi nɔ ni yɔɔ nigii fe enɛ ji akɛ, ebɔɔ mɔdɛŋ akɛ eeená mɛi ni sɔmɔɔ Nyɔŋmɔ lɛ atsuii kɛ amɛjwɛŋmɔi anɔ hewalɛ. Elaka Hawa ni ekɛ akɔnɔi fɔji wo etsui mli. Ekaa nakai nɔŋŋ feemɔ ŋmɛnɛ hu. Paulo ŋma wolo eyaha Korintobii lɛ akɛ: “Miishe gbeyei akɛ aleee nɔ, taakɛ bɔ ni onufu lɛ kɛ ekutumpɔo lɛ laka Hawa lɛ, nakai nɔŋŋ aaafite nyɛ hu nyɛjwɛŋmɔi kɛjɛ krɔŋŋ-feemɔ ni nyɛjie nyɛtsɔɔ Kristo lɛ mli.” (2 Korintobii 11:3) Susumɔ bɔ ni efite adesai fɛɛ ajwɛŋmɔi eha lɛ he okwɛ.

13. Mɛɛ amale Satan ekɛɛ adesai aahu kɛjɛ Eden beaŋ kɛbaa?

13 Satan folɔ Yehowa naa eha Hawa akɛ eemale, ni ekɛɛ lɛ akɛ kɛ adesai gbo amɛ-Bɔlɔ lɛ nɔ toi lɛ, amɛbaanyɛ amɛtsɔmɔ tamɔ nyɔŋmɔi. Esha shihilɛ ni adesai yɔɔ mli ŋmɛnɛ lɛ maa nɔ mi akɛ Satan moŋ ji amalelɔ lɛ, shi jeee Yehowa. Adesai jeee nyɔŋmɔi ŋmɛnɛ! Shi kɛlɛ, Satan tsa nakai klɛŋklɛŋ amale lɛ nɔ kɛ amalei krokomɛi. Ekɛ susumɔ kroko hu ba akɛ adesa susuma lɛ gbooo. Enɛ hewɔ lɛ ekɛ nyɔŋmɔi ni ekɛɛ adesai baanyɛ atsɔmɔ lɛ he hegbɛ kroko fɔ amɛhiɛ yɛ gbɛ kroko nɔ. Kɛkɛ ni, edamɔ nakai amale tsɔɔmɔ lɛ nɔ ekɛ hɛl la, kɛ hetsuumɔ he, kɛ blemabii ni egboi ajamɔ tsɔɔmɔi lɛ hu ba. Mɛi akpekpei ohai abɔ kã he amɛyɛ nɛkɛ amalei nɛɛ ashishi lolo tamɔ nyɔji.—5 Mose 18:9-13.

14, 15. Mɛni ji anɔkwale ni kɔɔ gbele kɛ adesai ahiɛnɔkamɔ kɛha wɔsɛɛ lɛ he?

14 Wɔnaa akɛ, nɔ ni Yehowa kɛɛ Adam lɛ ji anɔkwale. Adam gbo beni efee esha eshi Nyɔŋmɔ lɛ. (1 Mose 5:5) Beni Adam kɛ eshwiei lɛ gboi lɛ, amɛbatsɔmɔ susumai ni egboi, amɛnuuu nɔ ko he ni amɛfeee nɔ ko hu. (1 Mose 2:7; Jajelɔ 9:5, 10; Ezekiel 18:4) Esha ni wɔna kɛjɛ Adam dɛŋ lɛ hewɔ lɛ, adesai asusumai fɛɛ gboiɔ. (Romabii 5:12) Shi mra mli yɛ Eden tɔ̃ɔ lɛ, Yehowa wo shi yɛ seshi ko ni baaba ebawuu eshi Abonsam nitsumɔ lɛ he. (1 Mose 3:15) Nakai Seshi lɛ ji Yesu Kristo, Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ Bi koome lɛ. Yesu gbo akɛ mɔ ni esha bɛ ehe, ni ewala ni ekɛsha afɔle lɛ batsɔ kpɔmɔ nɔ, koni akɛhe adesai kɛjɛ amɛgbele shihilɛ lɛ mli. Mɛi ni kɛ toiboo jieɔ Yesu mli hemɔkɛyeli kpo lɛ yɛ hegbɛ akɛ amɛnine aaashɛ naanɔ wala ni Adam laaje lɛ nɔ.—Yohane 3:36; Romabii 6:23; 1 Timoteo 2:5, 6.

15 Kpɔmɔ nɔ lɛ ji hiɛnɔkamɔ diɛŋtsɛ ni adesai yɔɔ, shi jeee susumɔ folo ko ni ana akɛ susuma lɛ hiɔ shi yɛ gbele sɛɛ. Ŋwɛi tsɔɔmɔ nɛ. Anɔkwale ni. Ni eji suɔmɔ kɛ nilee ni Yehowa yɔɔ lɛ kpojiemɔ ni yɔɔ naakpɛɛ diɛŋtsɛ. (Yohane 3:16) Kwɛ bɔ ni esa akɛ wɔda shi waa akɛ wɔbana wɔle anɔkwale nɛɛ, ni aha wɔye wɔhe kɛjɛ daimonioi atsɔɔmɔi ahe yɛ nɛkɛ saji nɛɛ amli!—Yohane 8:32.

16. Kɛ adesai nyiɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛnilee sɛɛ lɛ, mɛni jɛɔ mli baa yɛ be kpalaŋŋ sɛɛ?

16 Satan kɛ malemɔ ni emale yɛ Eden trom lɛ mli lɛ wo Adam kɛ Hawa hewalɛ ní amɛbɔ mɔdɛŋ ni amɛtsi amɛhe kɛjɛ Nyɔŋmɔ he ni amɛkɛ amɛhe afɔ amɛ diɛŋtsɛ amɛnilee nɔ. Ŋmɛnɛ, wɔnaa nibii ni ejɛ mli eba yɛ be kpalaŋŋ sɛɛ nɛɛ yɛ awuiyeli, shika gbɛfaŋ jaramɔ shihilɛ, tai, kɛ adesai ashihilɛ ni yeee egbɔ yɛ je lɛŋ ŋmɛnɛ lɛ mli. Ebɛ naakpɛɛ akɛ Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Je nɛɛŋ nilee lɛ ji kwashiaiasane yɛ Nyɔŋmɔ hiɛ”! (1 Korintobii 3:19) Shi yɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, adesai ateŋ mɛi pii kɛ buulu-feemɔ sumɔɔ ni amɛna amanehulu moŋ fe ni amɛkɛ amɛjwɛŋmɔ aaaya Yehowa tsɔɔmɔi anɔ. (Lala 14:1-3; 107:17) Kristofoi ni ekpɛlɛ ŋwɛi nitsɔɔmɔ nɔ lɛ haaa nakai tsɔne lɛ adũ amɛ.

17. Mɛɛ “apasa nilee” Satan eha egbɛ eshwa babaoo, ni mɛɛ yibii ewo?

17 Paulo ŋma Timoteo wolo akɛ: “O Timoteo, nii ni atuu awo odɛŋ lɛ baamɔ yi, ni okwa yakayaka sanegbaa ni buleɔ mɔ kɛ ŋwanejee wiemɔ ni jɛ apasa ‘nilee’ mli lɛ, nɔ ni mɛi komɛi tsɔɔ akɛ amɛyɔɔ ni amɛdu gbɛ kɛjɛ hemɔkɛyeli lɛ he lɛ.” (1 Timoteo 6:20, 21) Nakai “nilee” lɛ damɔ shi kɛha daimonioi atsɔɔmɔi hu. Yɛ Paulo gbii lɛ amli lɛ, eenyɛ efee akɛ ekɔɔ hemɔkɛyeli kwalɔi asusumɔi ni mɛi komɛi gbɛɔ shwaa yɛ asafo lɛ mli lɛ he. (2 Timoteo 2:16-18) Yɛ sɛɛ mli lɛ, apasa nilee, tamɔ adesai nilelɔi akui kɛ Hela jeŋ nilee fite asafo lɛ. Yɛ je lɛŋ ŋmɛnɛ lɛ, Nyɔŋmɔ ni aheee ayeee, kɛ le ni akɛɛ anyɛŋ ale akɛ Nyɔŋmɔ yɛ, sutsakemɔ tsɔɔmɔi, kɛ shitee-kɛ-woo wiemɔi ni mli wawai ni awieɔ ashiɔ Biblia lɛ ji nɛkɛ apasa nilee nɛɛ he nɔkwɛmɔ nii, tamɔ bɔ ni ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ hemɔkɛyeli kwalɔi asusumɔi ni damɔɔɔ ŋmalɛi anɔ lɛ ji lɛ pɛpɛɛpɛ. Aana yibii ni nɛkɛ apasa nilee nɛɛ woɔ lɛ yɛ jeŋba fitemɔ, bulɛ ni abɛ kɛha hegbɛi ni egbɛ eshwa he fɛɛ he, anɔkwa ni ayeee, kɛ hiɛjoomɔ ni anaa babaoo yɛ Satan nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ mli lɛ mli.

Ŋwɛi Nitsɔɔmɔ He ni Wɔɔkpɛtɛ

18. Namɛi taoɔ ŋwɛi nitsɔɔmɔ sɛɛ gbɛ ŋmɛnɛ?

18 Eyɛ mli akɛ Satan kɛ daimonioi atsɔɔmɔi ewo je lɛŋ obɔ kɛjɛ Eden tɔ̃ɔ kɛbaa moŋ, shi be fɛɛ be lɛ, mɛi komɛi yɛ kɛ̃ ni taoɔ ŋwɛi nitsɔɔmɔ sɛɛ gbɛ. Nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ ayifalɛ shɛɔ akpekpei abɔ ŋmɛnɛ. Amɛteŋ mɛi komɛi ji Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ ni ma shi shiŋŋ akɛ amɛkɛ Yesu baaye maŋtsɛ yɛ eŋwɛi Maŋtsɛyeli lɛ mli lɛ ateŋ shwɛɛnii lɛ, kɛ asafo babaoo, ni ji “tooi krokomɛi” ni amɛyi faa daa nɛɛ, ni amɛhiɛnɔkamɔ ji akɛ amɛnine aaashɛ nakai Maŋtsɛyeli lɛ nɔyeli he ni yɔɔ shikpɔŋ nɔ lɛ nɔ lɛ. (Mateo 25:34; Yohane 10:16; Kpojiemɔ 7:3, 9) Ŋmɛnɛ, abua nɛkɛ gbɔmɛi nɛɛ fɛɛ anaa afee amɛ jeŋ muu fɛɛ gbɛjianɔtoo kome, ni Yesaia wiemɔi nɛɛ kɔɔ amɛhe, akɛ: “Ni obii lɛ fɛɛ aaafee Yehowa kaselɔi, ni maha obii lɛ hejɔlɛ babaoo.”—Yesaia 54:13.

19. Mɛni hu fata tsɔɔmɔ ni Yehowa tsɔɔ wɔ nii lɛ he?

19 Ní Yehowa aaatsɔɔ wɔ nii lɛ tsɔɔ babaoo fe le ni wɔɔle anɔkwa tsɔɔmɔ kɛkɛ—eyɛ mli akɛ no he miihia moŋ. Yehowa tsɔɔ wɔ bɔ ni wɔhi shi wɔha, kɛ bɔ ni esa akɛ wɔkɛ ŋwɛi tsɔɔmɔ atsu nii yɛ wɔshihilɛ mli hu. Akɛ nɔkwɛmɔ nɔ lɛ, wɔteɔ shi wɔwoɔ hiɛjoomɔ, jeŋba shara, kɛ heyeli mumɔ ni egbɛ eshwa he fɛɛ he yɛ jeŋ ni ebɔle wɔ nɛɛ mli lɛ. Wɔyooɔ nɔ ni heloonaa ninamɔ sɛɛ ni adiɔ shɛii yɛ je nɛŋ lɛ ji diɛŋtsɛ—nɔ ni kɛ gbele baa. (Yakobo 5:1-3) Wɔhiɛ kpaaa ŋwɛi nitsɔɔmɔ ni yɔɔ bɔfo Yohane wiemɔi nɛɛ amli lɛ nɔ, akɛ: “Nyɛkasumɔa je lɛ aloo nibii hu ni yɔɔ je lɛŋ. Kɛji mɔ ko miisumɔ je lɛ, belɛ Tsɛ lɛ suɔmɔ lɛ bɛ emli.”—1 Yohane 2:15.

20, 21. (a) Mɛni Satan kɛtsuɔ nii yɛ mɔdɛŋ ni ebɔɔ ni eshwila mɛi lɛ mli? (b) Mɛɛ jɔɔmɔi mɛi ni kɛ amɛhe kpɛtɛɔ ŋwɛi nitsɔɔmɔ he lɛ naa?

20 Anaa bɔ ni daimonioi atsɔɔmɔi feɔ mɛi ni yɔɔ shishi lɛ ehaa lɛ yɛ Paulo wiemɔi ni ekɛ Korintobii lɛ wie lɛ mli, akɛ: “[Satan] eshwila mɛi ni heee yeee lɛ ajwɛŋmɔi lɛ . . . koni Kristo, ni ji Nyɔŋmɔ subaŋ lɛ, anunyam sanekpakpa lɛ la ni tsoɔ lɛ akakpɛ miiha amɛ.” (2 Korintobii 4:4) Satan baasumɔ ni eshwila anɔkwa Kristofoi hu yɛ nɛkɛ gbɛ nɔ. Eden tɔ̃ɔ ni ekɛ onufu tsu nii ni ekɛlaka Nyɔŋmɔ tsuji lɛ ekome. Ŋmɛnɛ, ekɛ sinii kɛ tɛlivishin nɔ nibii ni jieɔ yiwalɛ kɛ jeŋba shara etsɔɔ lɛ tsuɔ nii. Ekɛ redio, woji, kɛ lalai hu miitsu nii. Tawuu nii ko ni yɔɔ hewalɛ waa ni ekɛtsuɔ nii hu ji naanyobɔɔ fɔŋ. (Abɛi 4:14; 28:7; 29:3) Bɔɔ mɔdɛŋ ni oyoo nɔ ni nibii nɛɛ ji diɛŋtsɛ lɛ be fɛɛ be—daimonioi aŋaai kɛ amɛtsɔɔmɔi.

21 Kaimɔ akɛ, Satan wiemɔi ni ewie yɛ Eden lɛ, amale ni; Yehowa wiemɔi lɛ ji anɔkwale. Kɛjɛ nakai shishijee be lɛ mli aahu kɛbaa nɛɛ fɛɛ lɛ, nakai nɔŋŋ nibii ekã he etee nɔ. Anaa Satan akɛ amalelɔ be fɛɛ be, ni ŋwɛi nitsɔɔmɔ hu etee nɔ efee anɔkwale daa nɛɛ. (Romabii 3:4) Kɛ wɔkpɛtɛ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ he lɛ, no lɛ wɔbaadamɔ fã ni yeɔ kunim lɛ masɛi, yɛ ta ni anɔkwale kɛ amale wuɔ lɛ mli be fɛɛ be. (2 Korintobii 10:4, 5) Belɛ, nyɛhaa wɔtswaa wɔfai shi akɛ wɔbaakpoo daimonioi atsɔɔmɔi fɛɛ. Ni kɛtsɔ nakai gbɛ nɔ lɛ, wɔbaaŋmɛ wɔtsui shi aahu kɛyashi be mli ni ta ni anɔkwale kɛ amale wuɔ lɛ sɛɛ baafo. No mli lɛ anɔkwale lɛ eye kunim. Satan bɛ dɔŋŋ, ni ŋwɛi nitsɔɔmɔ pɛ baahi shikpɔŋ lɛ nɔ.—Yesaia 11:9.

Ani Obaanyɛ Otsɔɔ Mli?

◻ Mɛɛ be anu daimonioi atsɔɔmɔi ahe klɛŋklɛŋ kwraa?

◻ Mɛni ji amalei ni Satan kɛ edaimonioi lɛ eha egbɛ eshwa lɛ ekomɛi?

◻ Mɛɛ gbɛi anɔ Satan tsuɔ nii waa yɛ ŋmɛnɛ?

◻ Mɛni Satan kɛtsuɔ nii ni ekɛhaa daimonioi atsɔɔmɔi lɛ gbɛɔ shwaa?

◻ Mɛɛ jɔɔmɔi mɛi ni kɛ amɛhe kpɛtɛɔ ŋwɛi nitsɔɔmɔ he lɛ naa?

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 9]

Anu daimonioi atsɔɔmɔ klɛŋklɛŋ kwraa yɛ Eden trom lɛ mli

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 10]

Ŋwɛi nitsɔɔmɔ ni kɔɔ kpɔmɔ nɔ lɛ kɛ Maŋtsɛyeli lɛ he lɛ pɛ haa adesai hiɛnɔkamɔ

    Ga Woji (1980-2025)
    Shi Mli
    Botemɔ Mli
    • Ga
    • Kɛmaje
    • Bɔ Ni Misumɔɔ Lɛ Mihãa
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mlai Ni Yɔɔ He
    • Ohe Saji
    • Ohe Saji Lɛ Ahe Gbɛjianɔtoo
    • JW.ORG
    • Botemɔ Mli
    Kɛmaje